PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji we Włoszech po trzęsieniach ziemi
23.11.2016 - (2016/2988(RSP))
zgodnie z art. 128 ust. 5 Regulaminu
Rosa D’Amato, Laura Agea, Isabella Adinolfi, Daniela Aiuto, Fabio Massimo Castaldo, Piernicola Pedicini w imieniu grupy EFDD
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-1285/2016
B8-1289/2016
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji we Włoszech po trzęsieniach ziemi
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),
– uwzględniając art. 174, art. 175 (akapit trzeci) i art. 212 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
– uwzględniając rozporządzenie Rady (UE) 2016/369 z dnia 15 marca 2016 r. w sprawie udzielania wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych na terenie Unii[1],
– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2012/2002 z dnia 11 listopada 2002 r. ustanawiające Fundusz Solidarności Unii Europejskiej[2] oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 661/2014 z dnia 15 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2012/2002 ustanawiające Fundusz Solidarności Unii Europejskiej[3],
– uwzględniając sprawozdanie Komisji pt. „Fundusz Solidarności Unii Europejskiej – Sprawozdanie roczne za 2014 r.” (COM(2015)0502),
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie regionalnego wpływu trzęsień ziemi[4],
– uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że po trzęsieniu ziemi o niszczycielskiej sile, które miało miejsce w środkowej części Włoch w dniu 24 sierpnia 2016 r., trzy inne silne trzęsienia w postaci fali gwałtownych wstrząsów uderzyły w regiony położone w środkowych Włoszech z siłą 5,5 i 6,1 w dniu 26 października oraz z siłą 6,5 w dniu 30 października;
B. mając na uwadze, że ostatnie trzęsienie ziemi (z dnia 30 października) charakteryzowało się najsilniejszymi wstrząsami, jakich Włochy doświadczyły w ciągu ostatnich ponad trzydziestu lat, i całkowicie zrównało z ziemią całe wsie, doprowadzając niemal do rozpaczy wielu mieszkańców zniszczonych obszarów i powodując również różne pośrednie formy szkód na przyległych obszarach;
C. mając na uwadze doniesienia, zgodnie z którymi wskutek ostatnich trzęsień ponad 400 osób zostało rannych, a śmierć poniosło 290 osób;
D. mając na uwadze, że niszczycielskie trzęsienia ziemi kumulują się w „efekt domina” i doprowadzą do przesiedlenia 100 000 tys. mieszkańców;
E. mając na uwadze, że niedawne trzęsienia zniszczyły miasta, poważnie uszkodziły infrastrukturę o znaczeniu lokalnym i regionalnym, spustoszyły miejsca związane z dziedzictwem historycznym i kulturowym, a także zaszkodziły działalności gospodarczej i spowodowały wiele strat w rolnictwie oraz w branży turystycznej, zwłaszcza w przypadku mikroprzedsiębiorstw i MŚP;
F. mając na uwadze, że dotknięte obszary ucierpiały w wyniku deformacji obejmującej powierzchnię o wielkości ok. 130 km kw., przy czym maksymalne przesunięcie wynosi co najmniej 70 cm;
G. mając na uwadze, że zrównoważona odbudowa wymaga właściwej koordynacji w celu likwidacji strat gospodarczych i społecznych i że należy również zwrócić szczególną uwagę na bezcenne włoskie dziedzictwo kulturowe i promować międzynarodowe i europejskie projekty mające na celu ochronę budynków i obiektów o znaczeniu historycznym;
H. mając na uwadze, że Fundusz Solidarności Unii Europejskiej (FSUE) został ustanowiony rozporządzeniem 2012/2002 w reakcji na katastrofalne powodzie, które dotknęły Europę Środkową latem 2002 r.;
I. mając na uwadze, że z FSUE – nieobjętego budżetem UE – można co roku udostępnić do 500 mln euro (w cenach z 2011 r.) na uzupełnienie wydatków publicznych ponoszonych przez zainteresowane państwo lub państwa członkowskie w związku z prowadzeniem działań nadzwyczajnych;
J. mając na uwadze, że reforma FSUE przeprowadzona w 2014 r. umożliwiła państwom członkowskim składanie wniosków o zaliczki, o których wypłacie decyduje Komisja, jeżeli dostępne są odpowiednie zasoby finansowe; mając jednak na uwadze, że kwota zaliczki nie może przekraczać 10 % przewidywanej całkowitej kwoty wkładu z FSUE, a jej maksymalna wysokość wynosi 30 mln euro;
K. mając na uwadze, że poszkodowane państwo członkowskie musi złożyć do Komisji wniosek o pomoc z FSUE najpóźniej w terminie dwunastu tygodni od ustalenia pierwszych szkód spowodowanych klęską żywiołową; mając na uwadze, że państwo będące beneficjentem jest odpowiedzialne za wykorzystanie dotacji oraz przeprowadzenie kontroli sposobu jej wydatkowania, ale że Komisja może jednak prowadzić kontrole na miejscu działań finansowanych z FSUE;
L. mając na uwadze, że stwierdzono, iż we Włoszech tysiące budynków nie zostało zbudowanych zgodnie z normami antysejsmicznymi określonymi w krajowej ustawie z 1974 r., na mocy której budynki muszą być budowane lub remontowane w taki sposób, aby były odporne na trzęsienia ziemi; mając ponadto na uwadze, że połowa zasobów mieszkaniowych została na nowo zbudowana od tego czasu i że, ponieważ normy z czasem uległy zmianie, szacuje się, że około 70 % istniejących zasobów mieszkaniowych na obszarach sejsmicznych nie jest odporne na trzęsienia ziemi;
M. mając na uwadze, że według włoskich służb ochrony ludności, we Włoszech na obszarach uznanych za „narażone na duże ryzyko sejsmiczne” zamieszkuje 3 mln mieszkańców, natomiast obszary uznane za „narażone” są znacznie większe i zamieszkuje na nich niemal 20 mln mieszkańców;
1. wyraża głębokie współczucie i solidarność ze wszystkimi osobami i rodzinami na obszarach dotkniętych trzęsieniem ziemi oraz z włoskimi władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi zaangażowanymi w działania pomocowe po katastrofie;
2. podkreśla, że trudne warunki pogodowe podczas zbliżającej się zimy są powodem do poważnych obaw dla wielu przesiedlonych osób, czym należy się zająć szybko i skutecznie, aby zagwarantować godne warunki życia osobom, które straciły dach nad głową;
3. docenia niesłabnące wysiłki podejmowane przez jednostki ratunkowe, służby ochrony ludności, wolontariuszy i organizacje społeczeństwa obywatelskiego na zdewastowanych terenach na rzecz ratowania życia i powstrzymania szkód;
4. wyraża zaniepokojenie dużą liczbą osób przesiedlonych, narażonych na trudne warunki pogodowe zbliżającego się sezonu zimowego; wzywa Komisję do zaoferowania wszelkiej niezbędnej pomocy władzom włoskim, aby umożliwić im zagwarantowanie godziwych warunków życia ludziom pozbawionym dachu nad głową;
5. dostrzega specyfikę regionu Morza Śródziemnego i wzywa państwa członkowskie do zintensyfikowania badań służących zapobieganiu szkodom, zarządzaniu kryzysom i ograniczeniu do minimum zakresu skutków klęsk żywiołowych, prowadzanych w połączeniu z działaniami w ramach programu „Horyzont 2020”;
6. podkreśla znaczenie wymiany najlepszych praktyk międzynarodowych mających na celu propagowanie bezpośrednich działań zapobiegawczych, polegających na modernizacji struktur pod względem sejsmicznym, aby uzyskać natychmiastowe zmniejszenie zagrożenia sejsmicznego szczególnie zagrożonych budynków i infrastruktury znajdujących się na obszarach szczególnie narażonych na ryzyko sejsmiczne, jak również działań pośrednich takich jak poprawa znajomości lokalnych zagrożeń sejsmicznych i odporności sejsmicznej systemów miejskich;
7. przyjmuje do wiadomości wniosek rządu Włoch o wsparcie z Funduszu Solidarności Unii Europejskiej i wzywa Komisję do bezzwłocznego dokonania jego oceny i do uruchomienia wsparcia w celu udzielenia pomocy włoskim organom krajowym i regionalnym zaangażowanym w niesienie pomocy humanitarnej po klęsce żywiołowej;
8. w związku z tym ubolewa, że FSUE finansowany jest ze środków spoza budżetu UE, a przydzielone mu środki finansowe osiągają maksymalnie 500 mln EUR (w cenach z 2011 r.), co mimo pewnych usprawnień poczynionych w ramach ostatniej reformy z 2014 r., nie czyni z niego silnego i elastycznego instrumentu, pozwalającego na przejawienie solidarności i zapewnienie odpowiedniej i szybkiej pomocy ludziom dotkniętym poważnymi klęskami żywiołowymi;
9. uważa, że konieczne udoskonalenia przepisów rozporządzenia w sprawie FSUE mogłyby obejmować wezwanie do obowiązkowego zaktualizowania planów krajowych w zakresie zarządzania klęskami, wdrożenia konkretnego planu działania i przygotowywania umów dotyczących zamówień w sytuacjach nadzwyczajnych; podkreśla znaczenie ustanowienia nowych wskaźników wykraczających poza PKB, takich jak wskaźnik rozwoju społecznego i regionalny wskaźnik postępu społecznego, do określania progu kwalifikowalności w przypadku regionalnych klęsk żywiołowych;
10. podkreśla, że państwa członkowskie powinny koniecznie przestrzegać procedur udzielania zamówień publicznych w odpowiedzi na klęski żywiołowe w celu określenia i rozpowszechniania najlepszych praktyk, a także wyciągnięcia wniosków dotyczących zamówień w sytuacjach nadzwyczajnych;
11. wzywa Komisję, aby rozważyła, czy zrównoważona odbudowa i wszelkie inwestycje antysejsmiczne, w tym inwestycje współfinansowane z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych przeznaczonych na cel tematyczny 5 (działania na rzecz zapobiegania zmianie klimatu, dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem), mogłyby zostać wyłączone przy obliczaniu deficytów krajowych w ramach paktu stabilności i wzrostu;
12. podkreśla znaczenie unijnego mechanizmu ochrony ludności dla zacieśniania współpracy między krajowymi organami ochrony ludności w całej Europie w razie niekorzystnej sytuacji oraz minimalizowania skutków zdarzeń nadzwyczajnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego uproszczenia procedur uruchamiania tego mechanizmu, aby udostępniać go szybko i skutecznie w bezpośrednim następstwie katastrofy;
13. wzywa Komisję do zagwarantowania skutecznego wykorzystania wszystkich instrumentów dostępnych w ramach Funduszu Spójności i funduszy regionalnych na działania na rzecz odbudowy i wszelkie inne konieczne interwencje, w pełnej współpracy z włoskimi władzami krajowymi i regionalnymi; wzywa Komisję, aby rozważyła możliwość wykorzystania Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich do wspierania obszarów wiejskich i utrzymania działalności rolniczej na obszarach, które zostały dotknięte trzęsieniem ziemi;
14. wzywa rząd włoski i Komisję do rozważenia wprowadzenia zmian do włoskich krajowych i regionalnych programów operacyjnych, aby sprawniej rozwiązać kwestie dotyczące celu tematycznego nr 5 (działania na rzecz dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem) zgodnie z art. 30 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów;
15. odnotowuje uruchomienie, na wniosek rządu włoskiego, usługi w zakresie reagowania kryzysowego z unijnego programu Copernicus, mającej na celu sporządzenie oceny szkód na dotkniętych klęską obszarach za pomocą satelity; zachęca do współpracy między międzynarodowymi ośrodkami badawczymi i z zadowoleniem przyjmuje wykorzystanie radaru z syntezą apertury (SAR), który może ocenić i zmierzyć ruchy ziemi z dokładnością co do centymetra poprzez chmury zarówno w dzień, jak i w nocy, również do celów zapobiegania ryzyku i zarządzania nim;
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządowi Włoch oraz władzom regionalnym i lokalnym na obszarach dotkniętych klęską.