ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία
15.5.2017 - (2017/2654(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Victor Boştinaru, Elena Valenciano, Knut Fleckenstein, Neena Gill εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0331/2017
B8‑0331/2017
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Συρία,
– έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση, της 14ης Μαρτίου 2017, της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου (ΑΠ/ΥΕ) της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, και της Επιτροπής, με τίτλο «Στοιχεία μιας στρατηγικής της ΕΕ για τη Συρία», καθώς και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη Συρία, της 3ης Απριλίου 2017, τα οποία από κοινού αποτελούν τη νέα στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία,
– έχοντας υπόψη τη διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της ΕΕ, στις 4-5 Απριλίου 2017, σχετικά με τη σύγκρουση στη Συρία και τον αντίκτυπό της στην περιοχή, καθώς και τη σχετική δήλωση των συμπροέδρων της,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΑΠ/ΥΕ εξ ονόματος της ΕΕ, της 6ης Απριλίου 2017, σχετικά με την εικαζόμενη χημική επίθεση στο Ιντλίμπ (Συρία),
– έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν της Γενεύης, της 30ης Ιουνίου 2012, και την απόφαση 2254 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη την απόφαση 1325 (2000) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, της 31ης Οκτωβρίου 2000, σχετικά με τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 71/248 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 19ης Δεκεμβρίου 2019, για τη θέσπιση διεθνούς, αμερόληπτου και ανεξάρτητου μηχανισμού για τη συμβολή στη διεξαγωγή ερευνών και στη δίωξη των υπευθύνων για τα σοβαρότερα εγκλήματα δυνάμει του διεθνούς δικαίου που έχουν διαπραχθεί στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας από τον Μάρτιο του 2011·
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική λύση στη συριακή σύγκρουση, και ότι μόνο μια μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς, υπό συριακή ηγεσία, μπορεί να θέσει τέλος στην απαράδεκτη οδύνη του λαού της Συρίας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος Jean-Claude Juncker αναφέρθηκε στην ανάγκη για μια στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία στο πλαίσιο της ομιλίας του σχετικά με την κατάσταση της Ένωσης, τον Σεπτέμβριο του 2016· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Οκτώβριο, το Κοινοβούλιο κάλεσε την Αντιπρόεδρο/Ύπατη Εκπρόσωπο Federica Mogherini να μεριμνήσει ώστε η νέα στρατηγική για τη Συρία να έχει ως στόχο να συμβάλει σε μια πολιτική διευθέτηση της κατάστασης στη Συρία, προβλέποντας μεταξύ άλλων μέσα παρακολούθησης και επιβολής για την ενίσχυση της συμμόρφωσης προς τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της Διεθνούς Ομάδας Στήριξης της Συρίας (ISSG)·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος της στρατηγικής της ΕΕ για τη Συρία είναι να προσδιοριστεί με ποιο τρόπο μπορεί η ΕΕ να διαδραματίσει πιο ορατό και αποτελεσματικό ρόλο στην επίτευξη βιώσιμης πολιτικής λύσης στη Συρία, υπό το υφιστάμενο πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί στον ΟΗΕ, και να στηρίξει την ανασυγκρότηση σε συνέχεια της επίτευξης συμφωνίας, όταν θα τεθεί σε εφαρμογή μια αξιόπιστη μετάβαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ είναι σαφές ότι η ανασυγκρότηση μπορεί να ξεκινήσει μόνο μετά την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας, οι προσπάθειες συμφιλίωσης θα πρέπει να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατόν και να υποστηριχθούν από την ΕΕ με στόχο την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης σταθερότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποκατάσταση της αλήθειας, η προώθηση της λογοδοσίας και της μεταβατικής δικαιοσύνης, καθώς και η αμνηστία αποτελούν απαραίτητα στοιχεία σε αυτό το πλαίσιο·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 30η Δεκεμβρίου 2016, δεν τηρείται, καθότι έχουν σημειωθεί πολλές παραβιάσεις και σοβαρά περιστατικά, όπως η χημική επίθεση στη Khan Shaykhun, η οποία εικάζεται ότι διαπράχθηκε από το καθεστώς, και η βομβιστική επίθεση κατά λεωφορείων που μετέφεραν εκκενωθέντες από πολιορκούμενες πόλεις κοντά στο Χαλέπι· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί άμαχοι, μεταξύ των οποίων και παιδιά, έχουν αποτελέσει στόχο και εξακολουθούν να υφίστανται τις συνέπειες αυτού του βίαιου εμφύλιου πολέμου·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν προκύψει απτά αποτελέσματα ούτε από τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στη Γενεύη, ούτε από τις συμπληρωματικές διαπραγματεύσεις στην Αστάνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπρόσωποι της συριακής αντιπολίτευσης ανέστειλαν τη συμμετοχή τους στον τελευταίο γύρο των συνομιλιών στην Αστάνα, ως διαμαρτυρία για τη συνέχιση των αεροπορικών επιδρομών στις περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες και για τη συμμετοχή του Ιράν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία, η Τουρκία και το Ιράν υπέγραψαν μνημόνιο συμφωνίας σχετικά με τη δημιουργία ζωνών αποκλιμάκωσης στη Συρία, το οποίο δεν υιοθετήθηκε από τη συριακή αντιπολίτευση·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αποδείξει τη δέσμευσή της να συμβάλει στην άμβλυνση των ανθρωπιστικών επιπτώσεων της σύγκρουσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της διάσκεψης των Βρυξελλών με θέμα «Στηρίζοντας το μέλλον της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής» συμφωνήθηκε μια ολιστική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της κρίσης στη Συρία, με πρόσθετη χρηματοδοτική βοήθεια για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κατάστασης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στη χώρα εξακολουθεί να είναι κρίσιμη, καθότι πάνω από 13,5 εκατομμύρια άτομα στη Συρία χρήζουν βοήθειας, εκ των οποίων 4,7 εκατομμύρια ζουν σε πολιορκούμενες και δυσπρόσιτες περιοχές και 6,3 εκατομμύρια έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας·
1. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία και για τα αποτελέσματα της διάσκεψης των Βρυξελλών, στο πλαίσιο της οποίας εξασφαλίστηκαν δεσμεύσεις ύψους 5,6 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ προήλθαν από την ΕΕ, τον μεγαλύτερο χορηγό βοήθειας για την αντιμετώπιση της κρίσης· προτρέπει όλους τους συμμετέχοντες να τηρήσουν πλήρως τις δεσμεύσεις τους και να διατηρήσουν την υποστήριξή τους και στο μέλλον·
2. πιστεύει ακράδαντα ότι η ΕΕ πρέπει να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο και να ενισχύσει τη σημαντική χρηματοδοτική συνεισφορά της για την περίοδο μετά τη λήξη των συγκρούσεων, προκειμένου να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις διαπραγματευτικές προσπάθειες υπό το υφιστάμενο πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί στον ΟΗΕ και να εξασφαλίσει την πολιτική μετάβαση, αναπτύσσοντας μια διακριτή πολιτική που θα αποσκοπεί στην προσέγγιση μεταξύ των μερών και εντείνοντας τις προσπάθειές της σε τομείς στους οποίους η Ένωση μπορεί να προσφέρει προστιθέμενη αξία·
3. υποστηρίζει την ενότητα, την εθνική κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την ανεξαρτησία του συριακού κράτους, και επιθυμεί ένα δημοκρατικό μέλλον για τον λαό της Συρίας· επικροτεί τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της ΑΠ/ΥΕ να προσεγγίσει τους βασικούς παράγοντες στην περιοχή, με στόχο να εξασφαλιστούν η πολιτική μετάβαση και η συμφιλίωση και ανασυγκρότηση μετά τη λήξη των συγκρούσεων· επαναλαμβάνει τη θέση του ότι μια πολιτική διαδικασία υπό συριακή ηγεσία που θα οδηγεί σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, θα διευκολύνεται και θα παρακολουθείται από τα Ηνωμένα Έθνη και θα πραγματοποιείται με βάση το νέο σύνταγμα, είναι ο μόνος τρόπος για την ειρήνευση της χώρας·
4. παροτρύνει όλα τα μέρη να τηρούν τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, να σταματήσουν αμέσως τις επιθέσεις κατά αμάχων και να αποφεύγουν κάθε ενέργεια η οποία μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις ειρηνευτικές προσπάθειες·
5. καταδικάζει απερίφραστα τις θηριωδίες και τις εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που διαπράττει το καθεστώς με τη στήριξη της Ρωσίας και ένοπλων ομάδων που στηρίζονται από το Ιράν, καθώς και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου που διαπράττονται από μη κρατικές ένοπλες ομάδες, και ειδικότερα από το ISIS/Daesh και άλλες τζιχαντιστικές ομάδες· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να παραπέμψει αυτά τα εγκλήματα πολέμου στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, και τονίζει τη θέση του ότι πρέπει να λογοδοτήσουν όλοι όσοι ευθύνονται για παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα· παροτρύνει όλα τα κράτη να εφαρμόζουν την αρχή της διεθνούς δικαιοδοσίας κατά την αντιμετώπιση της ατιμωρησίας, και εκφράζει την ικανοποίησή του για τα μέτρα που έχουν λάβει ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ για τον σκοπό αυτό·
6. καταδικάζει ανεπιφύλακτα όλες τις χημικές επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της πλέον πρόσφατης στην πόλη Khan Shaykhun, και τονίζει την ανάγκη για ενδελεχή και αμερόληπτη έρευνα και λογοδοσία· εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για τη θέσπιση διεθνούς, αμερόληπτου και ανεξάρτητου μηχανισμού για τη συμβολή στη διεξαγωγή ερευνών και στη δίωξη των υπευθύνων για τα σοβαρότερα εγκλήματα δυνάμει του διεθνούς δικαίου που έχουν διαπραχθεί στη Συρία από τον Μάρτιο του 2011· εκφράζει, αντιθέτως, τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών δεν κατόρθωσε, εξαιτίας ακόμη ενός ρωσικού βέτο, να εγκρίνει ψήφισμα με το οποίο να καταδικάζεται η χημική επίθεση στη Khan Shaykhun· τονίζει την υποχρέωση της Συρίας να συμμορφωθεί με τις συστάσεις της διερευνητικής αποστολής του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ) και του κοινού μηχανισμού έρευνας ΟΑΧΟ-ΟΗΕ, παρέχοντας άμεση και απρόσκοπτη πρόσβαση σε οποιαδήποτε τοποθεσία και αναγνωρίζοντας το δικαίωμα επιθεώρησης οποιασδήποτε τοποθεσίας·
7. παροτρύνει τη Ρωσική Ομοσπονδία και την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν να χρησιμοποιήσουν την επιρροή που ασκούν στο καθεστώς της Συρίας, προκειμένου αυτό να αποδεχθεί και να επιδιώξει ενεργά μια εύλογη συμβιβαστική λύση που θα θέτει τέρμα στον εμφύλιο πόλεμο και θα ανοίγει τον δρόμο για μια πραγματική μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να στηρίζουν τη μετριοπαθή αντιπολίτευση, εντοπίζοντας και απομονώνοντας τα ριζοσπαστικοποιημένα στοιχεία και προωθώντας τη συμφιλίωση· ενθαρρύνει τα μέλη της Ανώτατης Επιτροπής Διαπραγματεύσεων (HNC) να συνεχίσουν να συμμετέχουν στις συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στη Γενεύη·
8. επισημαίνει το πρόσφατο μνημόνιο για τη δημιουργία ζωνών αποκλιμάκωσης στη Συρία, και υποστηρίζει την πρόθεση να ενισχυθεί η κατάπαυση του πυρός, να σταματήσουν οι υπερπτήσεις της πολεμικής αεροπορίας του καθεστώτος πάνω από τις ζώνες αποκλιμάκωσης, και να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας, παροχή ιατρικής βοήθειας, επιστροφή των εκτοπισθέντων αμάχων στις εστίες τους και αποκατάσταση των υποδομών που υπέστησαν ζημιές· τονίζει, ωστόσο, τις ανησυχίες που εκφράστηκαν από την αντιπολίτευση ότι η συμφωνία θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία ζωνών επιρροής και στη διαίρεση της Συρίας· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εξαλειφθεί κάθε ασάφεια όσον αφορά τις ομάδες που δεν καλύπτονται από τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, και καλεί όλα τα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, να εξασφαλίσουν ότι το μνημόνιο δεν διευκολύνει τη στοχοποίηση δυνάμεων που πρόσκεινται στη μετριοπαθή αντιπολίτευση ή εκείνων που αγωνίζονται στο πλευρό του διεθνούς συνασπισμού κατά του ISIS/Daesh· υπογραμμίζει ότι πρέπει να εξασφαλιστεί διεθνής παρακολούθηση της εφαρμογής, και υποστηρίζει την ενίσχυση του ρόλου των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων όσον αφορά την παρακολούθηση της πρόσβασης της ανθρωπιστικής βοήθειας·
9. πιστεύει ότι στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ θα έπρεπε επίσης να έχουν εξεταστεί πτυχές που αφορούν την καταπολέμηση του ISIS/Daesh και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του ΟΗΕ, με ιδιαίτερη έμφαση και εστίαση στα βαθύτερα πολιτικά και κοινωνικοοικονομικά αίτια που έχουν διευκολύνει την εξάπλωση της τρομοκρατίας, και με προσδιορισμό συγκεκριμένων μέτρων για την αντιμετώπισή τους· θεωρεί, επιπλέον, ότι θα έπρεπε να έχουν προσδιοριστεί μέτρα που συμβάλλουν στη διατήρηση του πολυεθνοτικού, πολυθρησκευτικού και πολυδογματικού χαρακτήρα της συριακής κοινωνίας·
10. υπενθυμίζει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να θεσπιστούν εγκαίρως μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), όπως, μεταξύ άλλων, η πλήρως απρόσκοπτη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλη τη Συρία, η παροχή βασικών δημόσιων υπηρεσιών (ηλεκτρική ενέργεια, ύδρευση, υγειονομική περίθαλψη), ο τερματισμός όλων των πολιορκιών πόλεων, και η απελευθέρωση κρατουμένων και ομήρων· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμφωνία μεταξύ της συριακής κυβέρνησης και ομάδων ανταρτών να επιτραπεί η εκκένωση τεσσάρων πολιορκούμενων πόλεων· καλεί όλα τα μέρη να στηρίξουν και να διευκολύνουν τη θέσπιση μιας συνολικής συμφωνίας όσον αφορά τα ΜΟΕ·
11. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι αναγνωρίστηκε ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων των γυναικών, ως βασικό στοιχείο μιας βιώσιμης λύσης· υπενθυμίζει το γεγονός ότι η ΕΕ πρέπει να προωθεί και να διευκολύνει την επαρκή συμμετοχή ή διαβούλευση της κοινωνίας των πολιτών και των γυναικών κατά την ειρηνευτική διαδικασία, σύμφωνα με τη συνολική προσέγγιση της εφαρμογής από την ΕΕ των αποφάσεων 1325 και 1820 του ΣΑΗΕ σχετικά με τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια· επιμένει ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών πρέπει να αντικατοπτρίζονται στο νέο σύνταγμα της Συρίας·
12. σημειώνει με λύπη ότι η καταστροφική εμφύλια σύγκρουση έχει γυρίσει τη χώρα δεκαετίες πίσω από άποψη κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, οδηγώντας εκατομμύρια ανθρώπους στην ανεργία και τη φτώχεια και προκαλώντας σημαντική καταστροφή των υπηρεσιών υγείας και εκπαίδευσης, καθώς και μεγάλης κλίμακας εκτοπισμό σύρων πολιτών και διαρροή εγκεφάλων· επισημαίνει, συνεπώς, τη σημασία που έχει η αύξηση της μη ανθρωπιστικής βοήθειας με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ατόμων εντός της Συρίας και την επανεκκίνηση της οικονομίας· θεωρεί, επιπλέον, ότι μετά τον τερματισμό των συγκρούσεων θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους σύρους πρόσφυγες με εξειδικευμένη κατάρτιση προκειμένου να επιστρέψουν στη χώρα τους και να συμβάλουν στις προσπάθειες ανοικοδόμησης·
13. υποστηρίζει πλήρως τον στόχο της εξασφάλισης μιας πρωτοβουλίας στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή που θα έχει ως στόχο να μη χαθεί καμιά γενιά παιδιών, και ζητεί να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης, με ισότιμη πρόσβαση για τα κορίτσια και τα αγόρια, σε όλα τα παιδιά πρόσφυγες και τα ευάλωτα παιδιά στις κοινότητες υποδοχής· υπογραμμίζει την ανάγκη να αναγνωριστεί η συχνά άτυπη εκπαίδευση που παρέχεται στους καταυλισμούς προσφύγων και να υποστηριχθεί η ψυχολογική αποκατάσταση αυτών των ψυχικά τραυματισμένων παιδιών·
14. πιστεύει ότι η ΕΕ πρέπει να αρχίσει να αναπτύσσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο για τη συμμετοχή της στην ανασυγκρότηση της Συρίας, θέτοντας ως στόχο τη συνεργασία με βασικούς διεθνείς οργανισμούς και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και με περιφερειακούς και τοπικούς φορείς, για την καταβολή κοινών προσπαθειών, χωρίς αποκλεισμούς· υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, τον πολιτικό διάλογο που διεξάγει η ΑΠ/ΥΕ με βασικούς παράγοντες της περιοχής, στο πλαίσιο της περιφερειακής πρωτοβουλίας της ΕΕ για το μέλλον της Συρίας· υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι είναι σημαντικό οι ίδιοι οι Σύροι να αναλάβουν την κυριότητα της διαδικασίας ανασυγκρότησης μετά τη λήξη των συγκρούσεων·
15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ, στα Ηνωμένα Έθνη, στα μέλη της Διεθνούς Ομάδας Στήριξης της Συρίας, και σε όλα τα μέρη που εμπλέκονται στη σύγκρουση.