PROJEKT REZOLUCJI w sprawie strategii UE na rzecz Syrii
15.5.2017 - (2017/2654(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Victor Boştinaru, Elena Valenciano, Knut Fleckenstein, Neena Gill w imieniu grupy S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0331/2017
B8-0331/2017
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie strategii UE na rzecz Syrii
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Syrii,
– uwzględniając wspólny komunikat wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz Komisji z dnia 14 marca 2017 r. zatytułowany „Elementy strategii UE na rzecz Syrii” oraz konkluzje Rady w sprawie Syrii z dnia 3 kwietnia 2017 r., które razem stanowią nową strategię UE na rzecz Syrii,
– uwzględniając finansowaną przez UE konferencję w dniach 4–5 kwietnia 2017 r. w sprawie konfliktu w Syrii oraz jego wpływu na region i związaną z tym deklarację współprzewodniczących,
– uwzględniając wydane w dniu 6 kwietnia 2017 r. w imieniu UE oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel w sprawie domniemanego ataku chemicznego w Idlib w Syrii,
– uwzględniając komunikat z Genewy z dnia 30 czerwca 2012 r. oraz rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2254 (2015),
– uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 (2000) z dnia 31 października 2000 r. w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa,
– uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych 71/248 z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie ustanowienia międzynarodowego, bezstronnego i niezależnego mechanizmu wspomagającego prowadzenie dochodzeń i postępowań karnych w sprawie osób odpowiedzialnych za najpoważniejsze zbrodnie na mocy prawa międzynarodowego popełnione w Syryjskiej Republice Arabskiej od marca 2011 r.,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że UE wielokrotnie podkreślała, iż nie jest dopuszczalne żadne militarne rozwiązanie konfliktu w Syrii i że jedynie pluralistyczne przemiany, którym przewodzić będzie Syria, mogą położyć kres niedopuszczalnemu cierpieniu narodu syryjskiego;
B. mając na uwadze, że przewodniczący Jean-Claude Juncker wspomniał o potrzebie strategii UE na rzecz Syrii w swoim orędziu o stanie Unii wygłoszonym we wrześniu 2016 r.; mając na uwadze, że w październiku Parlament wezwał wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą Komisji Federicę Mogherini do dopilnowania, by nowa strategia na rzecz Syrii była ukierunkowana na ułatwienie porozumienia politycznego w Syrii, w tym obejmowała narzędzia do monitorowania i egzekwowania prawa w celu wzmocnienia poszanowania zobowiązań poczynionych w ramach Międzynarodowej Grupy Wsparcia Syrii;
C. mając na uwadze, że celem strategii UE na rzecz Syrii jest określenie, w jaki sposób UE może odgrywać bardziej widoczną i skuteczną rolę w przyczynianiu się do trwałego rozwiązania politycznego w Syrii zgodnie z istniejącymi, zatwierdzonymi przez ONZ ramami, a także na rzecz wspierania odbudowy po tym, jak zawarte zostanie porozumienie i kiedy rozpocznie się wiarygodny proces przemian; mając na uwadze, że o ile jest jasne, że odbudowa może rozpocząć się dopiero po osiągnięciu porozumienia politycznego, wysiłki na rzecz pojednania powinny rozpocząć się jak najszybciej i być wspierane przez UE w celu zapewnienia długoterminowej stabilności; mając na uwadze, że w tym kontekście zasadnicze znaczenie mają ustalanie prawdy, promowanie odpowiedzialności i sprawiedliwości okresu przejściowego, a także amnestia;
D. mając na uwadze, że zawieszenie broni, które weszło w życie w dniu 30 grudnia 2016 r., nie jest przestrzegane i wielokrotnie zostało naruszone, jak również miały miejsce poważne incydenty, takie jak domniemany atak chemiczny przeprowadzony przez reżim w Chan Szajchun oraz atak bombowy na autobusy przewożące ewakuowanych z obleganych miejscowości niedaleko Aleppo; mając na uwadze, że wielu cywilów, w tym dzieci, było celem ataków i w dalszym ciągu cierpią oni w wyniku tej brutalnej wojny domowej;
E. mając na uwadze, że ani negocjacje pokojowe pod auspicjami ONZ w Genewie, ani dodatkowe negocjacje w Astanie nie przyniosły do tej pory wymiernych rezultatów; mając na uwadze, że przedstawiciele opozycji syryjskiej zawiesili swój udział w ostatniej rundzie rozmów w Astanie w proteście przeciw kontynuowaniu nalotów na zajęte przez rebeliantów obszary i ingerencję Iranu; mając na uwadze, że Rosja, Turcja i Iran podpisali memorandum w sprawie ustanowienia stref deeskalacji w Syrii, które nie uzyskało poparcia syryjskiej opozycji;
F. mając na uwadze, że UE dowiodła swego zaangażowania na rzecz wspierania łagodzenia humanitarnych skutków konfliktu; mając na uwadze, że na konferencji w Brukseli poświęconej wspieraniu przyszłości Syrii i regionu uzgodniono całościowe podejście do rozwiązania kryzysu w Syrii oraz dodatkową pomoc finansową w celu reagowania na sytuację humanitarną; mając na uwadze, że sytuacja w tym kraju nadal jest krytyczna i że ponad 13,5 mln ludzi w Syrii wymaga pomocy, z czego 4,7 mln ludzi przebywa na oblężonych i trudno dostępnych obszarach, a 6,3 mln osób to wewnętrzni przesiedleńcy;
1. z zadowoleniem przyjmuje strategię UE na rzecz Syrii oraz wyniki konferencji w Brukseli, w ramach której dokonano zobowiązań w kwocie 5,6 mld EUR, w tym 1,3 mld EUR z UE, która jest największym darczyńcą w tym kryzysie; wzywa wszystkich uczestników do wywiązania się w pełni ze swoich zobowiązań i do podtrzymania swojego wsparcia w przyszłości;
2. jest głęboko przekonany, że UE musi angażować się w bardziej aktywny sposób i wykorzystać swój istotny wkład finansowy po zakończeniu konfliktu jako możliwość wywierania nacisku w celu odegrania znaczącej roli w negocjacjach prowadzonych zgodnie z istniejącymi, zatwierdzonymi przez ONZ ramami, zagwarantowania przemian politycznych, rozwijania polityki mającej na celu zbliżenie stron, a także zintensyfikowania działań w obszarach, w których Unia może mieć wartość dodaną;
3. wspiera jedność, suwerenność, integralność terytorialną i niepodległość państwa syryjskiego oraz pragnie demokratycznej przyszłości dla narodu syryjskiego; docenia aktualne starania wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel, by zaangażować kluczowe podmioty w regionie w celu zapewnienia przemian politycznych oraz pojednania i odbudowy po zakończeniu konfliktu; podtrzymuje swoje stanowisko, zgodnie z którym proces polityczny pod przewodnictwem Syrii, który doprowadzi do wolnych i uczciwych wyborów, ze wsparciem Organizacji Narodów Zjednoczonych i przez nią monitorowany, a także przeprowadzony w oparciu o nową konstytucję, jest jedyną drogą do zaprowadzenia pokoju w tym kraju;
4. apeluje do wszystkich stron o przestrzeganie zawieszenia broni, natychmiastowe zaprzestanie działań wymierzonych w ludność cywilną, oraz o unikanie wszelkich działań, które mogą mieć negatywny wpływ na wysiłki na rzecz pokoju;
5. potępia w najostrzejszych słowach okrucieństwa i powszechne przypadki łamania praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego popełniane przez reżim przy wsparciu Rosji i popieranych przez Iran bojówek, a także naruszanie praw człowieka i łamanie prawa międzynarodowego przez uzbrojone podmioty niepaństwowe, w szczególności ISIS/Daisz i inne grupy dżihadystyczne; ponownie wzywa Radę Bezpieczeństwa ONZ do skierowania tych zbrodni wojennych do Międzynarodowego Trybunału Karnego i podkreśla, że wszystkie osoby odpowiedzialne za naruszanie międzynarodowego prawa humanitarnego i międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka muszą zostać pociągnięte do odpowiedzialności; zachęca wszystkie państwa do stosowania zasady represji wszechświatowej w zwalczaniu bezkarności i z zadowoleniem przyjmuje kroki podjęte przez szereg państw członkowskich UE w tym zakresie;
6. bezwarunkowo potępia wszystkie ataki chemiczne, w tym te ostatnie, które miały miejsce w mieście Chan Szajchun, oraz podkreśla konieczność gruntownego, bezstronnego dochodzenia oraz pociągnięcia do odpowiedzialności; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych o ustanowieniu międzynarodowego, bezstronnego i niezależnego mechanizmu wspomagającego prowadzenie dochodzeń i postępowań karnych w sprawie osób odpowiedzialnych za najpoważniejsze zbrodnie na mocy prawa międzynarodowego popełnione w Syrii od marca 2011 r.; niemniej jednak wyraża ubolewanie, że Rada Bezpieczeństwa nie przyjęła, z powodu weta Rosji, rezolucji potępiającej atak bronią chemiczną w Chan Szajchun; podkreśla, że Syria zobowiązana jest do przestrzegania zaleceń misji rozpoznawczej Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW) oraz wspólnego mechanizmu śledczego OPCW i ONZ poprzez zapewnienie natychmiastowego i nieograniczonego dostępu do każdego miejsca i uznanie prawa do przeprowadzania tam inspekcji;
7. wzywa Federację Rosyjską i Islamską Republikę Iranu do wykorzystania swoich wpływów na reżim syryjski, aby przyjąć i aktywnie realizować rozsądny kompromis, który położy kres wojnie domowej i utoruje drogę do rzeczywistej transformacji sprzyjającej włączeniu społecznemu; wzywa UE i jej państwa członkowskie, by w dalszym ciągu wspierały umiarkowaną opozycję, identyfikowały i izolowały elementy o radykalnych poglądach oraz promowały pojednanie; zachęca członków Wysokiego Komitetu Negocjacyjnego (HNC) do dalszego angażowania się w rozmowy w Genewie, w których pośredniczy ONZ;
8. odnotowuje niedawne memorandum w sprawie ustanowienia stref deeskalacji w Syrii i popiera zamiar wzmocnienia zawieszenia broni, powstrzymania sił powietrznych reżimu od dokonywania lotów nad obszarami deeskalacji oraz stworzenia warunków dla dostępu pomocy humanitarnej, pomocy medycznej, powrotu przesiedlonych cywilów do swoich domów i odbudowy uszkodzonej infrastruktury; podkreśla jednak obawy wyrażone przez opozycję, że porozumienie mogłoby doprowadzić do utworzenia stref wpływów i podziału Syrii; podkreśla znaczenie wyeliminowania wszelkich niejasności w odniesieniu do grup, które nie są objęte porozumieniem o zawieszeniu broni, i wzywa wszystkie strony, w tym Turcję, do zagwarantowania, że memorandum nie ułatwi atakowania sił sprzymierzonych z umiarkowaną opozycją, lub tych, którzy walczą po stronie międzynarodowej koalicji przeciwko ISIS/Daisz; podkreśla, że należy zapewnić międzynarodowe monitorowanie wdrażania porozumienia i opowiada się za większym zaangażowaniem ONZ, również w odniesieniu do monitorowania dostępu do pomocy humanitarnej;
9. jest zdania, że w strategii UE należy również uwzględnić ocenę aspektów walki z ISIS/Daisz i innymi organizacjami terrorystycznymi umieszczonymi w wykazie ONZ, koncentrując się na pierwotnych przyczynach politycznych i społeczno-gospodarczych, które ułatwiły rozprzestrzenianie się terroryzmu, a także określając konkretne działania na rzecz przeciwdziałania owym przyczynom; uważa ponadto, że należy wypracować sposoby przyczyniania się do zachowania wieloetnicznego, wieloreligijnego i wielowyznaniowego charakteru syryjskiego społeczeństwa;
10. przypomina, że kluczowe znaczenie ma szybkie ustanowienie środków budowy zaufania, w tym w pełni nieograniczony dostęp pomocy humanitarnej na terytorium Syrii, świadczenie podstawowych usług publicznych (elektryczność, woda, opieka zdrowotna), zakończenie wszelkich oblężeń miast oraz uwolnienie więźniów i zakładników; z zadowoleniem przyjmuje porozumienie między syryjskim rządem a grupami rebeliantów pozwalające na ewakuację czterech oblężonych miast; apeluje do wszystkich stron o wsparcie i ułatwienie przyjęcia kompleksowego porozumienia w sprawie środków budowy zaufania;
11. wyraża zadowolenie, że rola społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji kobiecych, została uznana za kluczowy element trwałego rozwiązania; przypomina, że UE powinna wspierać i ułatwiać odpowiedni udział społeczeństwa obywatelskiego i kobiet, lub zasięganie ich opinii, w procesie pokojowym, zgodnie z kompleksowym podejściem do wdrażania przez UE rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 i 1820 w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa; nalega, aby prawa człowieka w odniesieniu do kobiet znalazły odzwierciedlenie w nowej konstytucji Syrii;
12. z ubolewaniem zauważa, że wyniszczająca wojna domowa cofnęła ten kraj o dziesięciolecia pod względem rozwoju społecznego i gospodarczego, wpędzając miliony ludzi w ubóstwo i bezrobocie oraz pociągając za sobą znaczny upadek usług w zakresie ochrony zdrowia i edukacji, a także ogromne wysiedlenia Syryjczyków i drenaż mózgów; w związku z tym zwraca uwagę na znaczenie zwiększenia pomocy innej niż humanitarna, ukierunkowanej na wzmocnienie odporności ludzi na terenie Syrii i ożywienie gospodarki; uważa ponadto, że z chwilą zakończenia konfliktu należy zapewnić wykwalifikowanym syryjskim uchodźcom zachęty do powrotu i przyczynienia się do wysiłków na rzecz odbudowy;
13. w pełni popiera cel polegający na zapewnieniu w Syrii i regionie inicjatywy „niestracone pokolenie dzieci”, a także apeluje o dodatkowe działania na rzecz realizacji celu, jakim jest zapewnienie wszystkim dzieciom uchodźców i dzieciom znajdującym się w trudnej sytuacji w społecznościach przyjmujących wysokiej jakości edukacji z równym dostępem dla dziewcząt i chłopców; podkreśla potrzebę uznania często nieformalnego kształcenia w obozach dla uchodźców oraz do wspierania psychicznej rehabilitacji dzieci, które doznały urazów psychicznych;
14. uważa, że UE musi rozpocząć opracowywanie konkretnego planu jej zaangażowania w odbudowę Syrii oraz angażować się w sprzyjające integracji społecznej wysiłki wspólnie z kluczowymi organizacjami międzynarodowymi i instytucjami finansowymi, jak również podmiotami regionalnymi i lokalnymi; w tym kontekście popiera dialog polityczny prowadzony przez wysoką przedstawiciel / wiceprzewodniczącą Komisji z kluczowymi podmiotami z regionu w ramach regionalnej inicjatywy UE w sprawie przyszłości Syrii; podkreśla jednak, że istotne jest, aby sami Syryjczycy czuli się odpowiedzialni za proces odbudowy po zakończeniu konfliktu;
15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich UE, Organizacji Narodów Zjednoczonych, członkom Międzynarodowej Grupy Wsparcia Syrii oraz wszystkim stronom zaangażowanym w ten konflikt.