PROJEKT REZOLUCJI w sprawie wdrażania wytycznych Rady dotyczących osób LGBTI, szczególnie w odniesieniu do prześladowania mężczyzn o (domniemanej) orientacji homoseksualnej w Czeczenii (Rosja)
15.5.2017 - (2017/2688(RSP))
zgodnie z art. 128 ust. 5 Regulaminu
Soraya Post, Tanja Fajon, Elena Valenciano, Knut Fleckenstein, Pier Antonio Panzeri w imieniu grupy S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0349/2017
B8-0349/2017
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wdrażania wytycznych Rady dotyczących osób LGBTI, szczególnie w odniesieniu do prześladowania mężczyzn o (domniemanej) orientacji homoseksualnej w Czeczenii (Rosja)
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Rosji,
– uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych,
– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka i załączone do niej protokoły,
– uwzględniając konstytucję Federacji Rosyjskiej, zwłaszcza rozdział 2 o prawach i wolnościach człowieka i obywatela,
– uwzględniając wytyczne Rady Europejskiej z dnia 24 czerwca 2013 r. na rzecz promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym (LGBTI),
– uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 16 czerwca 2016 r. w sprawie równości osób LGBTI,
– uwzględniając wytyczne Unii Europejskiej w sprawie tortur i złego traktowania, a także w sprawie obrońców praw człowieka,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie unijnego planu przeciwdziałania homofobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową[1],
– uwzględniając oświadczenie ekspertów ONZ ds. praw człowieka z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie niegodziwego traktowania i pozbawiania wolności homoseksualnych mężczyzn w Czeczenii,
– uwzględniając Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2015–2019,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2015 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie[2],
– uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini z dnia 6 kwietnia 2017 r. w sprawie naruszania praw człowieka homoseksualnych mężczyzn w Czeczenii,
– uwzględniając pytanie do Komisji (wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel) w sprawie wdrażania wytycznych Rady dotyczących osób LGBTI, szczególnie w odniesieniu do prześladowania mężczyzn o (domniemanej) orientacji homoseksualnej w Czeczenii (Rosja) (O-000039/2017 – B8-0219/2017),
– uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w dniu 1 kwietnia 2017 r. w niezależnej rosyjskiej gazecie Nowaja Gazieta opublikowano pierwsze doniesienia o tym, że ponad stu mężczyzn będących homoseksualistami, za takich uważanych i jako takich postrzeganych, zostało uprowadzonych i było przetrzymywanych w autonomicznej Republice Czeczeńskiej w Federacji Rosyjskiej, co miało stanowić element skoordynowanej kampanii jakoby zorganizowanej przez władze republiki i siły bezpieczeństwa działające na bezpośredni rozkaz prezydenta Czeczenii Ramzana Kadyrowa;
B. mając na uwadze, że Nowaja Gazieta doniosła, iż porwane osoby były źle traktowane i torturowane oraz zostały zmuszone do ujawnienia tożsamości innych osób LGBTI; mając na uwadze, że gazeta poinformowała też, że co najmniej trzech mężczyzn zostało zabitych: dwóch na skutek traktowania w areszcie, a jeden przez własną rodzinę w tzw. zabójstwie honorowym;
C. mając na uwadze, że początkowe doniesienia zostały niezależnie potwierdzone przez Human Rights Watch i Międzynarodową Grupę Kryzysową, a obie organizacje powołują się na lokalne źródła, które potwierdziły, że mężczyźni uważani za homoseksualistów stali się celem aresztowań ze strony policji i sił bezpieczeństwa;
D. mając na uwadze, że ofiary w większości unikają dochodzenia sprawiedliwości, ponieważ obawiają się odwetu ze strony władz lokalnych; mając na uwadze, że (domniemani) homoseksualiści są w szczególności narażeni na niebezpieczeństwo z uwagi na wszechobecną w społeczeństwie homofobię, i mając na uwadze, że mogą oni stać się ofiarami zabójstw honorowych ze strony krewnych;
E. mając na uwadze, że po latach gróźb i represji praktycznie żaden niezależny dziennikarz ani działacz praw człowieka nie jest w stanie pracować w tym regionie; mając na uwadze, że urzędnicy i duchowni czeczeńscy wystosowali pogróżki do gazety, która jako pierwsza ujawniła tę brutalną kampanię skierowaną przeciw osobom homoseksualnym;
F. mając na uwadze, że Federacja Rosyjska jest sygnatariuszką licznych międzynarodowych traktatów dotyczących praw człowieka oraz, jako członek Rady Europy, europejskiej konwencji praw człowieka, a zatem ma obowiązek zapewnić bezpieczeństwo wszystkim osobom, które mogą być narażone na ryzyko, w tym ze względu na ich orientację seksualną; mając na uwadze, że Rosja ma obowiązek przeprowadzenia śledztwa w sprawie przestępstw popełnionych przez władze czeczeńskie, a także dysponuje środkami umożliwiającymi przeprowadzenie takiego śledztwa; mając na uwadze, że w Federacji Rosyjskiej homoseksualizm przestał być karalny w 1993 r.;
G. mając na uwadze, że osoby LGBTI podlegają ochronie na podstawie międzynarodowego prawa w zakresie praw człowieka i na mocy krajowego ustawodawstwa rosyjskiego; mając jednak na uwadze, że często konieczne są konkretne działania mające zapewnić osobom LGBTI korzystanie z pełni przysługujących im praw człowieka, ponieważ orientacja seksualna i tożsamość płciowa mogą być powodem dodatkowego ryzyka dyskryminacji, nękania i prześladowania w szkole, miejscu pracy i ogółem w społeczeństwie, a także w rodzinie; mając na uwadze, że zadaniem i odpowiedzialnością policji, wymiaru sprawiedliwości i władz jest zwalczanie tych form dyskryminacji i zmiana negatywnego nastawienia społecznego;
H. mając na uwadze, że w dniu 7 marca 2017 r. Federacja Rosyjska przyjęła przepisy dekryminalizujące przemoc domową – odtąd „pobicie w łonie rodziny” nie jest przestępstwem, lecz wykroczeniem, co pociąga za sobą niższe kary dla sprawców; mając na uwadze, że Parlament debatował nad tą kwestią na posiedzeniu plenarnym w Strasburgu w dniach 13–16 marca 2017 r.;
1. wyraża głębokie zaniepokojenie doniesieniami o arbitralnych zatrzymaniach i torturowaniu mężczyzn uważanych za homoseksualistów w Republice Czeczeńskiej w Federacji Rosyjskiej; wzywa władze, by położyły kres tej kampanii prześladowań oraz umożliwiły międzynarodowym organizacjom praw człowieka przeprowadzenie wiarygodnego dochodzenia w sprawie domniemanych przestępstw;
2. potępia oświadczenie rzecznika rządu czeczeńskiego, który zaprzeczył istnieniu homoseksualistów w Czeczenii i zdyskredytował doniesienia jako kłamliwe i zawierające dezinformację; przypomina władzom, że prawo do wolności zrzeszania się i zgromadzeń oraz wolność słowa to prawa powszechne i przysługujące wszystkim; apeluje o natychmiastowe uwolnienie osób bezprawnie przetrzymywanych; wzywa władze rosyjskie do zapewnienia prawnej i fizycznej ochrony ofiar, a także obrońców praw człowieka i dziennikarzy, którzy zajmowali się tą sprawą;
3. stwierdza, że prezydent W. Putin zalecił rosyjskiemu Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Prokuratorowi Federalnemu przeprowadzenie dochodzenia w sprawie wydarzeń w Czeczenii, oraz wzywa Komisję, państwa członkowskie i Radę Europy do zaoferowania władzom rosyjskim materialnej i merytorycznej pomocy w śledztwie;
4. wzywa władze czeczeńskie i władze Federacji Rosyjskiej do przestrzegania przepisów krajowych i zobowiązań międzynarodowych, stania na straży praworządności, wspierania idei równości i niedyskryminacji oraz propagowania powszechnych standardów praw człowieka, w tym osób LGBTI, oraz do wspierania takich działań przy pomocy takich środków jak kampanie uświadamiające oraz promowanie kultury tolerancji i integracji przyjmującej za punkt wyjścia równość i niedyskryminację;
5. wyraża głębokie zaniepokojenie klimatem bezkarności, który umożliwia takie postępowanie, oraz wzywa do opracowania środków prawnych i pozaprawnych, które będą zapobiegać takim aktom przemocy, pozwolą je monitorować i skutecznie stawiać przed sądem ich sprawców, we współpracy ze społeczeństwem obywatelskim; podkreśla, że Rosja i jej rząd ponoszą ostateczną odpowiedzialność za zbadanie tych czynów, postawienie sprawców przed sądem i ochronę wszystkich obywateli Rosji przed bezprawiem;
6. apeluje, aby w trybie pilnym przeprowadzone zostały natychmiastowe, niezależne, obiektywne i gruntowne dochodzenia w sprawie uwięzień, tortur i zabójstw w celu postawienia ich zleceniodawców i wykonawców przed sądem oraz położenia kresu bezkarności; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje utworzenie grupy roboczej pod kierownictwem rzecznik praw człowieka w Rosji, która prowadzi dochodzenie w tej sprawie; wzywa delegaturę Unii oraz ambasady i konsulaty państw członkowskich w Rosji, by aktywnie monitorowały to dochodzenie oraz by zwiększyły wysiłki na rzecz nawiązania kontaktu ze znajdującymi się w niebezpieczeństwie ofiarami, osobami LGBTI, dziennikarzami i obrońcami praw człowieka;
7. wzywa Komisję do podjęcia współpracy z międzynarodowymi organizacjami praw człowieka i społeczeństwem obywatelskim w Rosji, do udzielania pomocy osobom, które uciekły z Czeczenii, i do ujawnienia tej kampanii prześladowczej;
8. zdecydowanie podkreśla znaczenie dokonywania bieżącej oceny wdrażania wytycznych przez wykorzystywanie jasnych punktów odniesienia; wzywa Komisję do przeprowadzenia i opublikowania gruntownej oceny wdrażania wytycznych przez delegatury Unii i przedstawicielstwa dyplomatyczne państw członkowskich we wszystkich państwach trzecich w celu wykrycia i wyeliminowania ewentualnych różnic i luk we wdrażaniu;
9. z niepokojem zauważa i postrzega jako krok wstecz przyjęcie w Rosji nowych przepisów dotyczących przemocy domowej, w tym wobec dzieci; podkreśla, że przepisy prawa, w których toleruje się przemoc w rodzinie, mogą mieć poważne konsekwencje zarówno dla ofiar, jak i dla całego społeczeństwa; wzywa Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ), aby w dalszym ciągu wspierały eliminację przemocy domowej, chroniły osoby narażone na przemoc i wspierały ofiary, zarówno w Europie, jak i poza jej granicami;
10. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie i Komisji, Wysokiemu Komisarzowi NZ ds. Praw Człowieka oraz rządom Federacji Rosyjskiej i Republiki Czeczeńskiej.
- [1] Dz.U. C 93 z 24.3.2017, s. 21.
- [2] Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0502.