Projekt rezolucji - B8-0498/2017Projekt rezolucji
B8-0498/2017
Parlament Europejski

PROJEKT REZOLUCJI w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-68416-4, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy

6.9.2017 - (D051451 – 2017/2780(RSP))

złożony zgodnie z art. 106 ust. 2 i 3 Regulaminu
Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
Poseł odpowiedzialny: Bart Staes

Karin Kadenbach, Lynn Boylan, Eleonora Evi, Sirpa Pietikäinen, Valentinas Mazuronis

Procedura : 2017/2780(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B8-0498/2017
Teksty złożone :
B8-0498/2017
Debaty :
Głosowanie :
Teksty przyjęte :

B8‑0498/2017

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-68416-4, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy

(D051451 – 2017/2780(RSP))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-68416-4, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (D051451),

–  uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy, w szczególności jego art. 7 ust. 3, art. 9 ust. 2 oraz art. 19 ust. 3 i art. 21 ust. 2[1],

–  uwzględniając głosowanie w dniu 12 czerwca 2017 r. – bez wydania opinii – w Stałym Komitecie ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003,

–  uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję[2],

–  uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 26 stycznia 2017 r. opublikowaną w dniu 16 marca 2017 r.[3],

–  uwzględniając wniosek z dnia 14 lutego 2017 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 182/2011 ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (COM(2017)0085, COD(2017)0035),

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje przeciwko zatwierdzaniu organizmów zmodyfikowanych genetycznie[4],

–  uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

–  uwzględniając art. 106 ust. 2 i 3 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 25 stycznia 2011 r. zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 przedsiębiorstwo Dow AgroSciences Europe zwróciło się do właściwego organu krajowego Holandii z wnioskiem o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-68416-4, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek obejmował również wprowadzenie do obrotu genetycznie zmodyfikowanej soi DAS-68416-4 w produktach składających się z niej lub ją zawierających, do zastosowań innych niż w żywności i paszy na równi z innymi rodzajami soi, z wyjątkiem uprawy;

B.  mając na uwadze, że w dniu 26 stycznia 2017 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał zgodnie z art. 6 i 18 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 pozytywną opinię, która następnie, w dniu 16 marca 2017 r. została opublikowana[5];

C.  mając na uwadze, że rozporządzenie (UE) nr 1829/2003 stanowi, że genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie mogą mieć szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, zdrowie zwierząt i na środowisko, oraz że przy sporządzaniu decyzji Komisja bierze pod uwagę wszelkie odnośne przepisy prawa unijnego, a także inne uzasadnione czynniki istotne dla rozpatrywanej sprawy;

D.  mając na uwadze, że w trakcie trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły liczne uwagi krytyczne[6]; mając na uwadze, że w najbardziej niepokojących ocenach stwierdzono na przykład, że „obecny wniosek i przedstawione dane z oceny ryzyka nie dostarczają wystarczających informacji, które pozwalałyby jednoznacznie wykluczyć negatywny wpływ na [zdrowie] zwierząt i ludzi”, że „dane przedstawione dotychczas przez wnioskodawcę nie są wystarczające do ukończenia oceny wniosku” i „ograniczony zasięg badań sprawia, że trudno jest przeprowadzić pełną ocenę ryzyka”;

E.  mając na uwadze, że państwa członkowskie skrytykowały między innymi: brak badań dotyczących wpływu genetycznie zmodyfikowanej soi na zdrowie ludzi i zwierząt, co uniemożliwia zakończenie oceny ryzyka dla środowiska; wybór i usytuowanie miejsc w terenie do przeprowadzenia oceny porównawczej; fakt, że toksykologiczna ocena ryzyka nie może zostać zakończona, ponieważ nie przeprowadzono żadnych odpowiednich testów toksyczności na materiale roślinnym z soi DAS-68416-4; brak informacji na temat herbicydów uzupełniających, które mogą być stosowane na uprawach zmodyfikowanych genetycznie, i ich metabolitów; fakt, że oceny wartości odżywczej są poparte badaniem branżowym, z którego nie można wyciągnąć żadnych wniosków naukowych; oraz fakt, że propozycja wnioskodawcy dotycząca planu monitorowania skutków dla środowiska nie jest zgodna z celami określonymi w załączniku VII do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/18/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie[7];

F.  mając na uwadze, że soja DAS-68416-4 wykazuje ekspresję białka aryloksyalkanian dioksygenazy-12 (AAD-12), nadającego odporność na kwas 2,4-dichlorofenoksyoctowy (2,4-D) i inne pokrewne herbicydy z grupy fenoksykwasów; mając na uwadze, że soja ta wykazuje również ekspresję białka acetyltransferazy fosfinotrycyny (PAT), nadającego tolerancję na herbicydy na bazie glufosynatu amonowego;

G.  mając na uwadze, że wyniki niezależnych badań budzą obawy, jeżeli chodzi o ryzyko związane z substancją czynną 2,4-D w odniesieniu do rozwoju płodu, wad wrodzonych u noworodków oraz zaburzeń hormonalnych[8]; mając na uwadze, że w 2015 r. odnowiono zatwierdzenie substancji czynnej 2,4-D, lecz nadal brakuje informacji od wnioskodawcy dotyczących potencjalnych właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego[9];

H.  mając na uwadze, że glufosynat jest sklasyfikowany jako substancja działająca szkodliwie na rozrodczość i tym samym podlega kryteriom wyłączenia określonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin[10]; mając na uwadze, że zezwolenie dla glufosynatu traci ważność w dniu 31 lipca 2018 r.[11];

I.  mając na uwadze, że wielu ekspertów wyraziło obawy dotyczące 2,4-dichlorofenolu, produktu rozpadu 2,4-D, który może być obecny w importowanej soi DAS-68416-4; mając na uwadze, że 2,4-dichlorofenol jest znaną substancją zaburzającą funkcjonowanie układu hormonalnego działającą szkodliwie na rozrodczość;

J.  mając na uwadze, że ze względu na dobrą rozpuszczalność 2,4-dichlorofenolu w tłuszczach i olejach można oczekiwać, iż podczas przetwarzania nasion soi będzie się on gromadził w oleju sojowym; mając na uwadze, że głównym produktem sojowym używanym przez ludzi jest olej sojowy, który występuje, między innymi, w składzie niektórych preparatów dla niemowląt[12];

K.  mając na uwadze, że ilość 2,4-dichlorofenolu w produkcie może być wyższa niż ilość pozostałości 2,4-D; mając na uwadze, że nie istnieje unijny najwyższy dopuszczalny poziom pozostałości dla 2,4-dichlorofenolu;

L.  mając na uwadze, że z niedawnego raportu ONZ wynika, iż pestycydy są przyczyną około 200 000 zgonów z powodu ostrego zatrucia rocznie, z czego 99 % ma miejsce w krajach rozwijających się[13]; mając na uwadze, że Unia podpisała się pod celami zrównoważonego rozwoju, które obejmują zobowiązanie do znacznego obniżenia do 2030 r. liczby zgonów i chorób powodowanych przez niebezpieczne substancje chemiczne oraz zanieczyszczenie i skażenie powietrza, wody i gleby (cel zrównoważonego rozwoju nr 3, zadanie 9), w odniesieniu do których jednym ze wskaźników jest współczynnik śmiertelności z powodu nieumyślnego zatrucia[14]; mając na uwadze, że, jak wykazano, skutkiem stosowania zmodyfikowanych genetycznie upraw tolerujących herbicydy jest wyższe zużycie tych środków chwastobójczych w porównaniu z ich konwencjonalnymi odpowiednikami[15];

M.  mając na uwadze, że Unia jest zobowiązana do zapewnienia spójności polityki na rzecz rozwoju, która ma minimalizować sprzeczności i tworzyć synergię pomiędzy różnymi obszarami polityki Unii, w tym w dziedzinie handlu, środowiska naturalnego i rolnictwa[16], aby przynieść korzyści krajom rozwijającym się i zwiększyć skuteczność współpracy na rzecz rozwoju[17];

N.  mając na uwadze, że wydanie zezwolenia na przywóz soi DAS-68416-4 do Unii bez wątpienia doprowadzi do zwiększenia jej upraw w państwach trzecich, w tym w krajach rozwijających się, a także do proporcjonalnie większego zużycia herbicydów zawierających 2,4-D i glufosynat;

O.  mając na uwadze, że rozwój zmodyfikowanych genetycznie upraw tolerujących szereg selektywnych herbicydów wynika głównie z gwałtownej zmiany odporności chwastów na glifosat w krajach, które w znacznym stopniu uzależnione są od upraw zmodyfikowanych genetycznie;

P.  mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, w głosowaniu w dniu 12 czerwca 2017 r. nie wydał opinii; mając na uwadze, że 15 państw członkowskich głosowało przeciw wnioskowi, podczas gdy jedynie 11 państw członkowskich reprezentujących 36,57 % ludności UE głosowało za jego przyjęciem, a dwa państwa członkowskie wstrzymały się od głosu;

Q.  mając na uwadze, że Komisja niejednokrotnie wyrażała ubolewanie, że od czasu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 musiała przyjmować decyzje zatwierdzające bez wsparcia ze strony Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, oraz że zwrot dokumentacji do Komisji w celu podjęcia ostatecznej decyzji, który zdecydowanie stanowi wyjątek w całej procedurze, stał się normą, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji w sprawie zatwierdzania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy; mając na uwadze, że praktykę tę jako niedemokratyczną potępił również przewodniczący Juncker[18];

R.  mając na uwadze, że w dniu 28 października 2015 r. Parlament odrzucił w pierwszym czytaniu wniosek ustawodawczy z dnia 22 kwietnia 2015 r. zmieniający rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 oraz zwrócił się do Komisji o wycofanie tego wniosku i przedstawienie nowego;

S.  mając na uwadze, że zgodnie z motywem 14 rozporządzenia (UE) nr 182/2011 Komisja powinna, tak dalece jak to możliwe, działać w taki sposób, aby unikać sprzeciwiania się jakiemukolwiek dominującemu stanowisku, jakie może wyłonić się w komitecie odwoławczym, przeciwko stosowności aktu wykonawczego, w szczególności w kwestiach tak drażliwych jak zdrowie konsumentów, bezpieczeństwo żywności i środowisko naturalne;

1.  uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza zakres uprawnień wykonawczych przewidzianych w decyzji (WE) nr 1829/2003;

2.  uważa, że decyzja wykonawcza Komisji jest niespójna z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002[19] – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumenta w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.  wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.  wzywa Komisję do zawieszenia wszelkich decyzji wykonawczych dotyczących wniosków o zezwolenie na stosowanie organizmów zmodyfikowanych genetycznie do chwili zmiany procedury zatwierdzania w taki sposób, aby wyeliminować niedociągnięcia obecnej procedury, która okazała się nieodpowiednia;

5.  wzywa Komisję, aby nie zatwierdzała żadnych roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy bez przeprowadzenia pełnej oceny pozostałości pochodzących z oprysków herbicydami uzupełniającymi i ich komercyjnymi formami użytkowymi stosowanymi w krajach uprawy;

6.  wzywa Komisję, aby nie zatwierdzała żadnych roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy i uodpornionych na kombinacje herbicydów, jak ma to miejsce w przypadku soi DAS-68416-4, bez przeprowadzenia pełnej oceny szczególnych skumulowanych skutków pozostałości pochodzących z oprysków kombinacją herbicydów uzupełniających i ich komercyjnych form użytkowych stosowanych w krajach uprawy;

7.  wzywa Komisję, aby domagała się o wiele bardziej szczegółowych badań zagrożeń dla zdrowia związanych ze złożonymi modyfikacjami genetycznymi takimi jak DAS-68416-4;

8.  wzywa Komisję, aby opracowała strategie oceny zagrożeń dla zdrowia i toksykologii, a także nadzoru po wprowadzeniu do obrotu w odniesieniu do całego łańcucha żywnościowego i paszowego oraz ich połączeń, jakie występują w łańcuchu żywnościowym i paszowym w warunkach praktycznych;

9.  wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniała oceny ryzyka stosowania herbicydów uzupełniających i ich pozostałości w ocenie ryzyka roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy, niezależnie od tego, czy roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana jako żywność i pasza;

10.  wzywa Komisję do wypełnienia obowiązku zachowania spójności polityki na rzecz rozwoju wynikającego z art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

11.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności