Projekt rezolucji - B8-0124/2018Projekt rezolucji
B8-0124/2018

PROJEKT REZOLUCJI w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × NK603 (MON-87427-7 × MON-89Ø34-3 × MON-ØØ6Ø3-6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych oraz produktów zawierających zmodyfikowane genetycznie odmiany kukurydzy łączące dwie spośród modyfikacji genetycznych MON 87427, MON 89034 i NK603, i uchylającej decyzję 2010/420/EU.

22.2.2018 - (2018/2569(RSP))

złożony zgodnie z art. 106 ust. 2 i 3 Regulaminu
Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

Posłowie odpowiedzialni: Bart Staes, Lynn Boylan, Eleonora Evi, Guillaume Balas, Valentinas Mazuronis, Sirpa Pietikäinen

Procedura : 2018/2569(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B8-0124/2018
Teksty złożone :
B8-0124/2018
Debaty :
Teksty przyjęte :

B8-0124/2018

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × NK603 (MON-87427-7 × MON-89Ø34-3 × MON-ØØ6Ø3-6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych oraz produktów zawierających zmodyfikowane genetycznie odmiany kukurydzy łączące dwie spośród modyfikacji genetycznych MON 87427, MON 89034 i NK603, i uchylającej decyzję 2010/420/EU.

(2018/2569(RSP))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × NK603 (MON-87427-7 × MON-89Ø34-3 × MON-ØØ6Ø3-6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych oraz produktów zawierających zmodyfikowane genetycznie odmiany kukurydzy łączące dwie spośród modyfikacji genetycznych MON 87427, MON 89034 i NK603,

–  uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy[1], w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

–  uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania w dniu 16 stycznia 2018 r.,

–  uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję[2],

–  uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 28 czerwca 2017 r. opublikowaną w dniu 1 sierpnia 2017 r.[3],

–  uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 182/2011 ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (COM(2017)0085, COD(2017)0035),

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje przeciwko zatwierdzaniu organizmów zmodyfikowanych genetycznie[4],

–  uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

–  uwzględniając art. 106 ust. 2 i 3 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że w dniu 13 września 2013 r., zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, przedsiębiorstwo Monsanto Europe S.A. zwróciło się do właściwego organu krajowego Belgii z wnioskiem o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 x MON 89034 x NK603, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów składających się ze zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy MON 87427 x MON 89034 x NK603 lub zawierających taką kukurydzę do zastosowań innych niż w żywności i paszy na równi z innymi rodzajami kukurydzy, z wyjątkiem uprawy;

B.  mając na uwadze, że wniosek odnosił się – w przypadku tych zastosowań – do wszystkich trzech subkombinacji zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy MON 87427 x MON 89034 x NK603;

C.  mając na uwadze, że zmodyfikowana genetycznie kukurydza MON 87427 x MON 89034 x NK603 zawiera dwa geny odporności na glifosat i produkuje białka Cry1A.105 i Cry2Ab2 nadające odporność na określone szkodniki z rzędu Lepidoptera (łuskoskrzydłe);

D.  mając na uwadze, że w dniu 28 czerwca 2017 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał pozytywną opinię zgodnie z art. 6 i 18 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, którą opublikowano w dniu 1 sierpnia 2017 r.[5];

E.  mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 stanowi, że zmodyfikowana genetycznie żywność lub pasza nie mogą mieć szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, zdrowie zwierząt i na środowisko oraz że przy sporządzaniu decyzji Komisja bierze pod uwagę wszelkie odnośne przepisy prawa unijnego, a także inne uzasadnione czynniki istotne dla rozpatrywanej sprawy;

F.  mając na uwadze, że w trakcie trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły wiele krytycznych uwag[6]; mając na uwadze, że większość krytycznych uwag dotyczy tego, że analiza składu nie obejmuje pozostałości herbicydów uzupełniających ani ich metabolitów; że ze względu na obawy dotyczące, między innymi, badań pokazujących wzrost częstotliwości występowania kamicy pęcherza moczowego u myszy żywionych MON 89034 nie można wyciągnąć wniosków dotyczących zagrożeń związanych z wykorzystaniem tego zmodyfikowanego genetycznie organizmu w żywności przeznaczonej dla ludzi i zwierząt; że wymagane są dalsze informacje, zanim sfinalizowana zostanie ocena ryzyka oraz że niemożliwe jest wyciągnięcie wniosków, jeśli chodzi o podprzewlekłe (badanie 90-dniowe nie zostało przeprowadzone), długoterminowe skutki dla rozrodczości lub dla rozwoju całej żywności i/lub paszy;

G.  mając na uwadze, że właściwy organ jednego państwa członkowskiego zwrócił uwagę na fakt, że między zmodyfikowaną genetycznie kukurydzą MON 87427 x MON 89034 × NK603 (pryskaną glifosatem) a niezmodyfikowanym genetycznie organizmem porównawczym wykryto statystycznie istotne różnice w odniesieniu do 16 punktów końcowych w przypadku zboża[7] i 2 punktów końcowych w przypadku paszy[8], ponadto wykryto różnice statystyczne w odniesieniu do jeszcze większej liczby punktów końcowych (42), porównując zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę niepryskaną glifosatem z niezmodyfikowanym genetycznie organizmem porównawczym, oraz że znaczne obniżenie ilości witamin i minerałów w zbożach stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt, biorąc pod uwagę, że niedożywienie typu B jest problemem globalnym;

H.  mając na uwadze, że w niezależnym badaniu[9] stwierdzono, że biorąc pod uwagę te różnice statystyczne można założyć, że zmodyfikowana genetycznie kukurydza zasadniczo różni się od organizmu porównawczego, jeśli chodzi o skład i cechy biologiczne oraz że chociaż modyfikacje analizowane jako pojedyncze dane niekoniecznie muszą budzić obawy co do bezpieczeństwa, to ich skutki ogółem i ich duże znaczenie należało przyjąć jako punkt wyjścia dla bardziej szczegółowych badań; mając na uwadze, że EFSA nie przeprowadził dalszych badań;

I.  mając na uwadze, że wnioskodawca nie dostarczył żadnych danych doświadczalnych dotyczących subkombinacji MON 87427 x MON 89034 i MON 87427 x NK603; mając na uwadze, że panel EFSA ds. GMO zakłada, w oparciu o ekstrapolację danych doświadczalnych dotyczących innych subkombinacji i pojedynczych modyfikacji, że dwie subkombinacje są tak samo bezpieczne jak oceniane pojedyncze modyfikacje genetyczne kukurydzy MON 89034 x MON 87427 x NK603 i MON89034 × NK603, natomiast nie dokonano żadnej oceny niepewności związanej z ekstrapolacją; mając na uwadze, że te niedociągnięcia mogą unieważnić ogólne wnioski zawarte w opinii EFSA i mogą również być niezgodne z wytycznymi EFSA w sprawie analizy niepewności w ocenie naukowej, opublikowanymi w styczniu 2018 r.[10]; mając na uwadze, że nie można rozważać wydania zezwolenia bez gruntownej oceny danych doświadczalnych w odniesieniu do każdej subkombinacji złożonych modyfikacji genetycznych;

J.  mając na uwadze, że panel EFSA ds. GMO stwierdził, że złożony przez wnioskodawcę plan monitorowania środowiska po wprowadzeniu do obrotu w odniesieniu do kukurydzy zawierającej połączenie trzech modyfikacji nie zawiera żadnych postanowień dotyczących dwóch subkombinacji MON 87427 x MON 89034 i MON 87427 x NK603 i w związku z tym zalecił, by wnioskodawca dokonał odpowiedniej rewizji planu; mając na uwadze, że z przedstawionego przez wnioskodawcę planu monitorowania wynika, że zalecenie to nie zostało wykonane[11];

K.  mając na uwadze, że jednym z głównych celów złożonych modyfikacji genetycznych jest zwiększenie tolerancji rośliny na glifosat (zarówno NK603, jak i MON87427 wykazują ekspresję enzymów EPSPS nadających tolerancję na glifosat); mając na uwadze, że w związku z tym należy się spodziewać, że roślina będzie narażona na wyższe, a także powtarzające się dawki glifosatu, co doprowadzi nie tylko do większej ilości pozostałości z oprysków w zbiorach, lecz może również wpłynąć na skład roślin, a także na ich właściwości agronomiczne; mając na uwadze, że aspekt ten nie został uwzględniony w ocenie ryzyka; mając na uwadze, że w swojej opinii EFSA nie ocenił również pozostałości z oprysków glifosatem;

L.  mając na uwadze, że utrzymują się wątpliwości co do rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., że mało prawdopodobne jest, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów stwierdziła w marcu 2017 r., że nie przyznaje mu klasyfikacji; mając natomiast na uwadze, że w 2015 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) działająca pod auspicjami WHO zaklasyfikowała glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi; mając na uwadze, że Parlament powołał specjalną komisję ds. unijnej procedury wydawania zezwoleń na stosowanie pestycydów, która pomoże ustalić, czy doszło do nadmiernego wpływu przemysłu na wnioski agencji unijnych dotyczące rakotwórczości glifosatu;

M.  mając na uwadze, że według panelu EFSA ds. pestycydów na podstawie dotychczas przekazanych danych nie można wyciągnąć wniosków co do bezpieczeństwa opryskiwania glifosatem upraw zmodyfikowanych genetycznie[12]; mając na uwadze, że dodatki i ich mieszaniny stosowane w komercyjnych formach użytkowych do rozpylania glifosatu mogą wykazywać toksyczność wyższą niż sama substancja czynna[13]; mając na uwadze, że Unia wycofała już z obrotu dodatek o nazwie polietoksylowana amina łojowa ze względu na obawy związane z jego toksycznością; mając jednak na uwadze, że problematyczne dodatki i mieszaniny mogą w dalszym ciągu być dopuszczone w krajach, w których uprawiana jest zmodyfikowana genetycznie kukurydza;

N.  mając na uwadze, że zmodyfikowana genetycznie kukurydza jest powszechnie wykorzystywana w Unii jako pasza; mając na uwadze, że poddane weryfikacji badanie naukowe wykazało możliwą korelację między glifosatem obecnym w paszy dla prośnych loch a wzrostem częstotliwości występowania poważnych wrodzonych anomalii u ich prosiaków[14];

O.  mając na uwadze, że rozwój zmodyfikowanych genetycznie upraw tolerujących szereg selektywnych herbicydów wynika głównie z gwałtownej zmiany odporności chwastów na glifosat w krajach, które w znacznym stopniu uzależnione są od upraw zmodyfikowanych genetycznie;

P.   mając na uwadze, że za odporność na szkodniki w przypadku złożonych modyfikacji genetycznych odpowiada MON 89034 wykazująca ekspresję białek Bt (Cry1A.105 i Cry2Ab2) nadających odporność na określone szkodniki z rzędu Lepidoptera (łuskoskrzydłe) (np. omacnicę prosowiankę (Ostrinia nubilalis)); mając na uwadze, że według niezależnego badania, w kontekście oceny ryzyka EFSA, pozostałości glifosatu powinny również zostać uznane za silnie oddziałujący dodatkowy czynnik stresogenny, jako że wpływ na komórki i organizmy narażone na kilka czynników stresogennych jednocześnie może mieć ogromne znaczenie dla skuteczności toksyn Bt[15]; mając na uwadze, że badanie naukowe z 2017 r. na temat możliwych skutków zdrowotnych toksyn Bt i pozostałości ze spryskiwania herbicydami uzupełniającymi stwierdza, że szczególną uwagę należy zwrócić na pozostałości herbicydów oraz ich interakcję z toksynami Bt[16]; mając na uwadze, że nie zostało to zbadane przez EFSA;

Q.  mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania w dniu 16 stycznia 2018 r.; mając na uwadze, że 14 państw członkowskich głosowało przeciw wnioskowi, a tylko 11 państw członkowskich reprezentujących jedynie 38,75 % ludności Unii głosowało za przyjęciem go, natomiast 3 państwa członkowskie wstrzymały się od głosu;

R.  mając na uwadze, że Komisja niejednokrotnie wyrażała ubolewanie, że od czasu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 przyjmowała decyzje zatwierdzające bez wsparcia ze strony Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, oraz że odsyłanie dokumentacji do Komisji w celu podjęcia ostatecznej decyzji, co miało być wyjątkiem w procedurze, stało się normą w podejmowaniu decyzji o wydaniu zezwoleń dotyczących zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy; mając na uwadze, że praktykę tę jako niedemokratyczną potępił również przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker[17];

S.  mając na uwadze, że w dniu 28 października 2015 r. Parlament odrzucił w pierwszym czytaniu wniosek ustawodawczy z dnia 22 kwietnia 2015 r. zmieniający rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 oraz wezwał Komisję do wycofania tego wniosku i przedstawienia nowego;

T.  mając na uwadze, że w motywie 14 rozporządzenia (UE) nr 182/2011 stwierdzono, że Komisja powinna – w miarę możliwości – działać tak, by unikać sprzeciwiania się jakiemukolwiek dominującemu stanowisku prezentowanemu w komitecie odwoławczym, a kwestionującemu stosowność przyjęcia aktu wykonawczego, zwłaszcza ze względów tak istotnych jak zdrowie konsumentów, bezpieczeństwo żywności i środowisko naturalne;

1.  uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.  uważa, że decyzja wykonawcza Komisji jest niespójna z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumenta w związku ze zmodyfikowaną genetycznie żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.  wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.  wzywa Komisję do zawieszenia wszelkich decyzji wykonawczych dotyczących wniosków o zezwolenie dotyczące GMO do czasu zmiany procedury zatwierdzania w sposób pozwalający wyeliminować niedociągnięcia obecnej procedury, która okazała się nieodpowiednia;

5.  wzywa odpowiedzialnych prawodawców do przyspieszenia prac nad wnioskiem Komisji zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 182/2011 w trybie pilnym oraz do zapewnienia, by, między innymi, w przypadku braku opinii Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt w odniesieniu do zatwierdzeń GMO przeznaczonych do żywności i pasz Komisja wycofała wniosek;

6.  wzywa Komisję, aby nie zatwierdzała żadnych roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy bez przeprowadzenia pełnej oceny pozostałości pochodzących z oprysków herbicydami uzupełniającymi i ich komercyjnymi formami użytkowymi stosowanymi w krajach uprawy;

7.  wzywa Komisję, aby domagała się o wiele bardziej szczegółowych badań zagrożeń dla zdrowia związanych ze złożonymi modyfikacjami genetycznymi, takimi jak zmodyfikowana genetycznie kukurydza MON 87427 x MON 89034 x NK603;

8.  wzywa Komisję, aby opracowała strategie oceny zagrożeń dla zdrowia, a także w zakresie toksykologii i nadzoru po wprowadzeniu do obrotu w odniesieniu do całego łańcucha żywnościowego i paszowego;

9.  wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniała oceny ryzyka stosowania herbicydów uzupełniających i ich pozostałości w ocenie ryzyka roślin zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy, niezależnie od tego, czy roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana jako żywność i pasza;

10.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

Ostatnia aktualizacja: 26 lutego 2018
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności