PROJEKT REZOLUCJI w sprawie Syrii
12.3.2018 - (2018/2626(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Javier Couso Permuy, Paloma López Bermejo, Merja Kyllönen, Takis Hadjigeorgiou, Neoklis Sylikiotis, Younous Omarjee, Ángela Vallina, Miguel Urbán Crespo, Tania González Peñas, Xabier Benito Ziluaga, Lola Sánchez Caldentey, Estefanía Torres Martínez, Sofia Sakorafa w imieniu grupy GUE/NGL
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie sytuacji w Syrii i ofensywy ISIS, zwłaszcza rezolucję z dnia 11 czerwca 2015 r. w sprawie Syrii: sytuacja w Palmyrze i sprawa Mazena Darwisha[1], z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie sytuacji w obozie dla uchodźców w Jarmuk w Syrii[2], z dnia 12 lutego 2015 r. w sprawie kryzysu humanitarnego w Iraku i Syrii, zwłaszcza w kontekście Państwa Islamskiego[3], oraz z dnia 13 września 2017 r. w sprawie wywozu broni: wdrażanie wspólnego stanowiska 2008/944/WPZiB[4],
– uwzględniając stosowne rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ,
– uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka,
– uwzględniając konwencje genewskie dotyczące uchodźców,
– uwzględniając wspólny komunikat z dnia 14 marca 2017 r. w sprawie elementów strategii UE na rzecz Syrii (JOIN(2017)0011), skierowany do Parlamentu Europejskiego i Rady,
– uwzględniając posiedzenie Rady do Spraw Zagranicznych w dniu 26 lutego 2018 r.,
– uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini i komisarza Christosa Stylianidesa z dnia 6 marca 2018 r. w sprawie sytuacji we wschodniej Ghucie i innych częściach Syrii,
– uwzględniając sprawozdanie z dnia 16 maja 2016 r., sporządzone dla Komisji Gospodarczo‑Społecznej ONZ i poświęcone humanitarnym skutkom jednostronnych środków ograniczających dotyczących Syrii,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że eskalacja konfliktu w Syrii jest wynikiem wykorzystywania tamtejszej sytuacji przez obce mocarstwa regionalne i międzynarodowe z myślą o własnych interesach, co prowadzi do krwawej wojny;
B. mając na uwadze, że w siódmym roku trwania kryzysu w Syrii skala potrzeb oraz powaga i złożoność sytuacji w całym kraju są przytłaczające; mając na uwadze, że 13,1 mln osób potrzebuje pomocy humanitarnej; mając na uwadze, że 5,6 mln osób jest w ciężkim położeniu i cierpi w wieloraki sposób w wyniku wysiedlenia, działań wojennych i ograniczonego dostępu do podstawowych dóbr i usług;
C. mając na uwadze, że dochodzi do niebezpiecznej i niepokojącej eskalacji przemocy zarówno w strefach deeskalacji ustanowionych przez poręczycieli porozumienia z Astany, jak i poza tymi strefami; mając na uwadze, że walki utrzymują się, zwłaszcza w miastach Idlib i Hama; mając na uwadze, że w północno‑zachodniej i wschodniej Ghucie mają miejsce ciężkie i nieustanne ataki z powietrza;
D. mając na uwadze, że liczba zabitych lub rannych cywilów jest przerażająca (tylko w pierwszym tygodniu lutego, co wynika z doniesień, zginęło ponad tysiąc osób cywilnych), a ataki są kontynuowane i wymierzone w szpitale, szkoły i rynki miejskie; mając na uwadze, że pojawiły się liczne zarzuty o dokonanie ataków przy użyciu chloru w Ghucie oraz w miastach Idlib i Afrin; mając na uwadze, że co najmniej 320 tys. osób przesiedlono w ciągu zaledwie dwóch miesięcy z powodu walk w mieście Idlib, gdzie i tak przebywa już 1,2 mln osób wewnętrznie przesiedlonych; mając na uwadze doniesienia o ciężkim ostrzale moździerzowym w dzielnicach mieszkalnych Damaszku, w którym to ostrzale giną lub odnoszą rany cywile, a infrastruktura ulega zniszczeniu;
E. mając na uwadze, że w rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2401 wezwano do zawieszenia broni, aby w całej Syrii umożliwić trwałą przerwę w walkach ze względów humanitarnych, trwającą co najmniej 30 następujących po sobie dni, oraz aby udzielić cywilom potrzebnej im pomocy humanitarnej; mając na uwadze, że w dniu 5 lutego 2018 r. do wschodniej Ghuty dotarł pierwszy konwój humanitarny ONZ, odkąd zaapelowano o zawieszenie broni, dzięki czemu 70 tys. osób otrzymało pomoc medyczną i żywność; mając na uwadze, że z powodu presji wywieranej przez ugrupowania terrorystyczne nie można było niestety dostarczyć wszystkich dóbr transportowanych przez konwój; mając na uwadze, że przygotowuje się obecnie drugi konwój;
F. mając na uwadze, że ISIS/Daisz i inne grupy dżihadystów dopuszczają się potwornych okrucieństw, w tym brutalnych egzekucji, niewypowiedzianej przemocy seksualnej, uprowadzeń, tortur, wymuszania nawróceń oraz zniewalania kobiet i dziewcząt; mając na uwadze rekrutację dzieci oraz ich wykorzystywanie w atakach terrorystycznych; mając na uwadze, że istnieją poważne obawy dotyczące bezpieczeństwa ludności przebywającej obecnie na terenach kontrolowanych przez ISIS/Daisz, a także ewentualnego wykorzystania tej ludności jako ludzkich tarcz podczas kampanii wyzwoleńczej; mając na uwadze, że takie zbrodnie można uznać za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości;
G. mając na uwadze, że wszystkie strony dopuściły się poważnych naruszeń międzynarodowych praw człowieka oraz międzynarodowego prawa humanitarnego; mając na uwadze, że obszary cywilne, szkoły, szpitale, pracownicy humanitarni oraz obozy dla uchodźców są celem umyślnych ataków ugrupowań terrorystycznych; mając na uwadze, że są to zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości, które należy zbadać;
H. mając na uwadze, że konflikt ten rozlewa się również w różnych kierunkach poza granice Syrii, co prowadzi do coraz częstszych interwencji wojskowych innych podmiotów; mając na uwadze doniesienia, według których w mieście Idlib dochodzi do wymiany ognia między tureckimi a syryjskimi siłami rządowymi, natomiast w dolinie Eufratu – między siłami koalicji pod przywództwem Stanów Zjednoczonych a prosyryjskimi siłami rządowymi; mając na uwadze, że izraelskie samoloty dokonały nalotów na cele w Syrii w odpowiedzi na rzekome naruszenie integralności terytorialnej Izraela przez irański bezzałogowy statek powietrzny;
I. mając na uwadze, że utrzymująca się eskalacja przemocy utrudnia starania na rzecz znalezienia rozwiązania politycznego; mając na uwadze, że zgodnie z komunikatem genewskim i rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ ponownie należy przypomnieć wszystkim stronom o bezwzględnej potrzebie rozwiązania konfliktu w Syrii w drodze kierowanego przez samych Syryjczyków procesu politycznego, prowadzącego do porozumienia pokojowego, które spełni aspiracje narodu syryjskiego;
J. mając na uwadze, że trzy państwa, w których przebywa największa liczba uchodźców syryjskich, to Turcja (2 973 980), Liban (1 011 366) i Jordania (659 246);
K. mając na uwadze, że szereg państw członkowskich wciąż odmawia uchodźcom z Syrii i innych krajów prawa do azylu, dopuszczając się pogwałcenia podstawowych strategii politycznych i wartości Unii Europejskiej;
L. mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie przyczyniają się do podsycania przestępczego i niebezpiecznego procederu przemytu osób poprzez wznoszenie ogrodzeń i uszczelnianie swoich granic zewnętrznych w sposób uniemożliwiający migrantom i uchodźcom przedostanie się przez nie, a jednocześnie nie stwarza się możliwości bezpiecznego i legalnego wjazdu do UE; mając na uwadze, że tym samym UE i jej państwa członkowskie nie reagują odpowiednio na kryzys uchodźczy w sąsiedztwie UE; mając na uwadze, że zawarte między UE a Turcją porozumienie w sprawie migracji stanowi w rzeczywistości naruszenie konwencji genewskiej, ponieważ Turcja systematycznie łamie prawa człowieka;
M. mając na uwadze, że sankcje gospodarcze jednostronnie nałożone na Syrię przez Stany Zjednoczone i UE stanowią najbardziej złożony i najdalej idący system sankcji, jaki kiedykolwiek wprowadzono; mając na uwadze, że sankcje te mają katastrofalne skutki dla ludności cywilnej i utrudniają pomoc humanitarną; mając na uwadze, że w sprawozdaniu ONZ dotyczącym humanitarnych skutków jednostronnych środków ograniczających dotyczących Syrii wezwano do przeglądu polityki sankcji;
N. mając na uwadze, że konflikt w Syrii pogłębia się na skutek ingerencji zagranicznych mocarstw regionalnych i międzynarodowych; mając na uwadze, że w wyniku wojny powstaje zlepek regionów kierowanych przez różne ugrupowania zbrojne, charakteryzujących się segregacją i wzajemną konkurencją, dzięki czemu bez przeszkód mogą się rozwijać ugrupowania terrorystyczne, takie jak ISIS/Daisz; mając na uwadze, że Stany Zjednoczone, Turcja i inne państwa bombardują Syrię, łamiąc prawo międzynarodowe;
1. wyraża głęboki smutek z powodu utrzymującej się w Syrii katastrofalnej sytuacji humanitarnej, w tym również we wschodniej Ghucie, w prowincji Idlib, w północnej części prowincji Hama, w prowincji Rukban i w mieście Rakka, a także w związku z faktem, że pilnej pomocy humanitarnej, w tym pomocy medycznej, potrzebuje w Syrii obecnie ponad 13,1 mln ludzi, z czego 6,1 mln to osoby wewnętrznie przesiedlone, 2,5 mln, w tym uchodźcy palestyńscy, mieszka na trudno dostępnych obszarach, a setki tysięcy to cywile uwięzieni na obszarach oblężonych;
2. wyraża oburzenie z powodu niedopuszczalnej skali przemocy, która nasila się w kilku częściach kraju, zwłaszcza w prowincji Idlib i we wschodniej Ghucie, ale i w Damaszku, a także z powodu ataków na ludność cywilną, obiekty cywilne i ośrodki medyczne, co dodatkowo potęguje cierpienie i prowadzi do ucieczki dużej liczby osób; w związku z tym przypomina o zobowiązaniach prawnych wszystkich stron, wynikających z międzynarodowego prawa humanitarnego i międzynarodowego prawa w zakresie praw człowieka, a także o wszystkich przedmiotowych decyzjach Rady Bezpieczeństwa, zwłaszcza w sprawie zaprzestania ataków na ludność cywilną i obiekty cywilne, w tym również na szkoły i ośrodki medyczne;
3. podkreśla, że sytuacja humanitarna będzie się w dalszym ciągu pogarszać, jeżeli nie dojdzie do politycznego rozwiązania konfliktu w Syrii, zgodnie z rezolucją 2254(2015); apeluje do wszystkich stron o poczynienie postępów w tej kwestii, a także o podjęcie środków budowy zaufania, w tym szybkie uwolnienie osób, które zatrzymano w sposób arbitralny, w szczególności kobiet i dzieci;
4. podkreśla, że w celu zakończenia wojny i znalezienia politycznego rozwiązania konfliktu konieczny jest dialog ze wszystkimi grupami syryjskiego społeczeństwa, niewykluczający żadnej z nich; przypomina instytucjom UE, że odmowa dialogu z jedną ze stron konfliktu jest nie do pogodzenia z ambicją przyjęcia roli mediatora w konflikcie;
5. odrzuca całkowicie zamysł poszukiwania długoterminowego rozwiązania konfliktu w Syrii w oparciu o działania zbrojne; wzywa strony do pilnego odnowienia ich zaangażowania na rzecz rozwiązania politycznego oraz poczynienia postępów w rozmowach genewskich, których gospodarzem są Narody Zjednoczone; z całą mocą popiera pokojowy dialog polityczny oraz podkreśla potrzebę prowadzonego przez samych Syryjczyków procesu odpowiadającego pełnoprawnym aspiracjom i woli wszystkich grup narodu syryjskiego;
6. domaga się, aby wszystkie strony natychmiast zaprzestały działań wojennych i niezwłocznie zobowiązały się do pełnego i kompleksowego przestrzegania tego wymogu;
7. potępia wszystkie strony konfliktu, które naruszają zawieszenie broni uzgodnione w Radzie Bezpieczeństwa ONZ;
8. wzywa wszystkie państwa członkowskie ONZ do wykorzystania swoich wpływów we współpracy ze stronami w celu zapewnienia zaprzestania działań wojennych i wypełnienia istniejących zobowiązań oraz do wspierania wysiłków na rzecz stworzenia warunków dla trwałego zawieszenia broni; podkreśla potrzebę udzielenia przez te państwa członkowskie odpowiednich gwarancji;
9. domaga się, aby wszystkie strony umożliwiły bezpieczny, nieograniczony i trwały dostęp konwojom humanitarnym ONZ i jej partnerów wykonawczych, w tym sprzętu medycznego i chirurgicznego, do wszystkich wnioskowanych obszarów i społeczności; domaga się, aby wszystkie strony zezwoliły ONZ i jej partnerom wykonawczym na przeprowadzenie bezpiecznej, bezwarunkowej ewakuacji medycznej w zależności od potrzeb medycznych i nagłych przypadków medycznych, z zastrzeżeniem standardowych ocen bezpieczeństwa ONZ;
10. domaga się zaprzestania porwań ludności cywilnej przez grupy terrorystyczne i domaga się od wszystkich stron, aby zezwoliły na dostarczenie pomocy humanitarnej, w tym pomocy medycznej, zwłaszcza we wschodniej Ghucie, Jarmuku, Fui i Kafrai;
11. wzywa do pilnego przyspieszenia w całej Syrii działań humanitarnych w zakresie rozminowywania;
12. popiera z mocą integralność terytorialną Syrii oraz prawo narodu syryjskiego do decydowania o własnej przyszłości bez ingerencji z zewnątrz; wyraża zaniepokojenie faktem, że kolejne prowadzone pod egidą ONZ rozmowy pokojowe nie doprowadziły do porozumienia na rzecz zakończenia wojny;
13. podkreśla, że do zaostrzenia konfliktu doprowadził handel bronią i dostawy broni; potępia z mocą rolę, jaką poszczególne zachodnie interwencje z ostatnich lat odegrały w pobudzaniu radykalizacji jednostek, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie i w krajach południowego sąsiedztwa; podkreśla, że takie strategie polityczne promują terroryzm zamiast go zwalczać, a zatem należy ich zaniechać; apeluje o wprowadzenie embarga na broń w ramach regionalnych UE w celu zapobieżenia dalszemu dostawaniu się w ręce terrorystów broni pochodzącej z Europy; uważa, że wywóz do Arabii Saudyjskiej jest niezgodny z ustawodawstwem UE, w świetle zaangażowania tego państwa w poważne naruszenia prawa humanitarnego, co zostało stwierdzone przez właściwe organy ONZ; ponawia swój apel z dnia 26 lutego 2016 r. dotyczący pilnego nałożenie embarga na broń w odniesieniu do Arabii Saudyjskiej;
14. stanowczo potępia bezpośrednie i pośrednie wsparcie (w formie pomocy finansowej, broni, szkoleń itp.), jakie Stany Zjednoczone, UE, Turcja i monarchie w Zatoce Perskiej udzielają ugrupowaniom terrorystycznym; apeluje w szczególności do Stanów Zjednoczonych, państw członkowskich UE i podmiotów regionalnych, zwłaszcza Arabii Saudyjskiej i Turcji, by zaprzestały finansowania wszelkich bojówek, a bardziej konkretnie, by nie kupowały ropy z pól naftowych kontrolowanych przez ISIS/Daisz i przewożonej ciężarówkami przez terytorium tureckie, co ujawniły sprawozdania przedłożone Radzie Bezpieczeństwa ONZ; uważa, że potrzebne są mechanizmy, które pozwolą powstrzymać finansowanie terroryzmu za pośrednictwem jednostek offshore z udziałem państw i instytucji finansowych, a także handel bronią oraz kupno i sprzedaż zasobów energii i surowców, z których korzyści czerpią grupy terrorystyczne;
15. potępia naruszanie przez Izrael suwerenności Syrii, które utrwaliło się wraz z okupacją Wzgórz Golan;
16. wyraża głębokie zaniepokojenie interwencją Turcji na obszarach Syrii kontrolowanych przez siły kurdyjskie, zwłaszcza w regionie Afrin; zdecydowanie wzywa Turcję do zaprzestania przenoszenia procederu nielegalnej i brutalnej walki z ludnością kurdyjską w Turcji na obszary Syrii i Iraku zamieszkałe przez ludność kurdyjską; potępia represjonowanie ludności kurdyjskiej przez Turcję i ingerencję Turcji w wojnę w Syrii, a także wsparcie, jakiego udziela ugrupowaniom terrorystycznym poprzez niepodejmowanie działań na jej nieszczelnych granicach;
17. ponownie stwierdza, że terroryzm można zwalczyć tylko poprzez wyeliminowanie jego podstawowych przyczyn, tj. ubóstwa, wyzysku i niezdolności społeczeństwa do zaspokajania potrzeb ludności; uważa, że jak największe poszanowanie niezależności, suwerenności i integralności terytorialnej takich państw jak Syria, a także poszanowanie wielokulturowego charakteru ich społeczeństw to jedyny sposób, w jaki uniknąć można rozprzestrzenienia się ideologii terrorystycznej;
18. zdecydowanie potępia użycie broni chemicznej w wojnie w Syrii; domaga się przeprowadzenia niezależnego dochodzenia, w tym poprzez obecność na miejscu, w celu ustalenia rzeczywistego źródła tych ataków; przyjmuje do wiadomości proces rozbrojenia chemicznego w Syrii prowadzony pod nadzorem Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW) oraz za pośrednictwem mediacji Stanów Zjednoczonych i Rosji;
19. zachęca państwa członkowskie UE do zapewnienia uchodźcom syryjskim ochrony i pomocy humanitarnej;
potępia fakt, że wraz z wejściem w życie porozumienia UE-Turcja, na mocy którego „wszyscy nowi migranci o nieuregulowanym statusie przedostający się z Turcji na greckie wyspy począwszy od 20 marca 2016 r. zostaną odesłani do Turcji” odmawia się de-facto ochrony międzynarodowej Syryjczykom w Unii Europejskiej, powołując się na fakt, że Turcja uznawana jest za bezpieczny kraj trzeci – co Parlament odrzuca; przypomina, że UE i jej państwa członkowskie mają zobowiązania wobec uchodźców i imigrantów, którzy uciekają przed wojną, bezprawiem, ubóstwem gospodarczym, głodem i śmiercią i którzy cierpią z powodu światowej neoliberalnej polityki gospodarczej;
20. wzywa unijne ambasady oraz urzędy konsularne do natychmiastowego wydawania wiz humanitarnych pochodzącym z Syrii osobom ubiegającym się o azyl oraz znalezienia bezpiecznych i legalnych sposobów udzielania azylu – coś co uniemożliwione jest przez porozumienie UE-Turcja – a także do wywiązania się z międzynarodowych zobowiązań podjętych przez UE i jej państwa członkowskie w dziedzinie migracji, w szczególności za pośrednictwem programów relokacji na szczeblu UE; wzywa do pełnej współpracy wszystkie państwa członkowskie UE uczestniczące w takich programach; podkreśla, że w kontekście angażującego wszystkie strony i wiarygodnego dialogu naród syryjski powinien określić właściwy proces i mechanizmy w celu wymierzenia sprawiedliwości, doprowadzenia do pojednania, ujawnienia prawdy i poniesienia odpowiedzialności za rażące łamanie i naruszanie prawa międzynarodowego, a także zapewnienia ofiarom zadośćuczynienia i skutecznych środków odwoławczych;
21. wyraża ubolewanie z powodu katastrofalnych skutków dla ludności cywilnej jednostronnych środków ograniczających; wzywa Radę do natychmiastowego położenia kresu wszystkim nałożonym na Syrię sankcjom gospodarczym, które okazały się uderzać głównie w ludność cywilną;
22. wzywa UE do wspierania syryjskiego procesu pojednania i wysiłków, dzięki którym udało się zaprowadzić pokój na obszarach zamieszkałych przez ponad 3 miliony obywateli, jak również do relokacji bojowników terrorystycznych do regionu Idlib oraz objęcia amnestią ponad 100 000 byłych terrorystów, aby umożliwić im powrót do normalności i integrację w życiu cywilnym;
23. domaga się, aby UE, we współpracy z władzami syryjskimi, aktywnie przyczyniała się do odbudowy Syrii poprzez zaangażowanie się w planowanie działań po zakończeniu konfliktu, co jest głównym przedmiotem strategii wobec Syrii, a także poprzez ukierunkowanie wsparcia na odbudowę, tworzenie miejsc pracy i możliwości rynkowych, edukację, wsparcie psychospołeczne dla syryjskich dzieci i młodzieży oraz propagowanie równego dostępu dziewcząt do edukacji; wzywa Komisję do ścisłego włączania Parlamentu w strategiczne planowanie tych działań;
24. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, przewodniczącemu Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, przewodniczącym parlamentów państw członkowskich, rządowi i parlamentowi Syryjskiej Republiki Arabskiej, sekretarzowi generalnemu ONZ, sekretarzowi generalnemu Unii dla Śródziemnomorza oraz Lidze Państw Arabskich.
- [1] Dz.U. C 407 z 4.11.2016, s. 61.
- [2] Dz.U. C 346 z 21.9.2016, s. 103.
- [3] Dz.U. C 310 z 25.8.2016, s. 35.
- [4] Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0344.