ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την ανάγκη δημιουργίας ενός μέσου για τις ευρωπαϊκές αξίες που θα στηρίζει τις οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών που προάγουν τις θεμελιώδεις αξίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε τοπικό και εθνικό επίπεδο
13.4.2018 - (2018/2619(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Claude Moraes εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
B8‑0189/2018
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανάγκη δημιουργίας ενός μέσου για τις ευρωπαϊκές αξίες που θα στηρίζει τις οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών που προάγουν τις θεμελιώδεις αξίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε τοπικό και εθνικό επίπεδο
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την εφαρμογή του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με τη θέσπιση μηχανισμού της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα[1],
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ), τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καθώς και τις συμβάσεις, τις συστάσεις, τα ψηφίσματα και τις εκθέσεις της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, της Επιτροπής Υπουργών, του Επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 24ης Ιανουαρίου 2017, με τίτλο «Ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών σε μια Ένωση δημοκρατικής αλλαγής - Έκθεση 2017 για την ιθαγένεια της ΕΕ» (COM(2017)0030),
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με θέμα «Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών που δρουν στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ΕΕ», η οποία δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο του 2018,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Μαρτίου 2018, με τίτλο «Το προσεχές ΠΔΠ: προετοιμασία της θέσης του Κοινοβουλίου για το ΠΔΠ μετά το 2020»[2],
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Η χρηματοδότηση των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών από την ΕΕ», που εγκρίθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2017,
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινές ευρωπαϊκές θεμελιώδεις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ, δηλαδή ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες, και οι αρχές του πλουραλισμού, της απαγόρευσης των διακρίσεων, της ανοχής, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, δεν μπορεί να θεωρούνται δεδομένες και πρέπει να προωθούνται και να προστατεύονται διαρκώς, δεδομένου ότι η παραβίασή τους σε κάποιο κράτος μέλος μπορεί να έχει επιζήμιες συνέπειες για την ΕΕ στο σύνολό της·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια δραστήρια και άκρως ανεπτυγμένη κοινωνία πολιτών σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ αποτελεί την καλύτερη προστασία κατά της διάβρωσης των αξιών αυτών·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών (ΟΚΠ) συνεχίζουν να προάγουν τις αξίες αυτές, παρά το γεγονός ότι αντιμετωπίζουν ολοένα αυξανόμενες δυσκολίες στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν την απαραίτητη χρηματοδότηση προκειμένου να αναπτύξουν και να ασκήσουν τις δραστηριότητές τους κατά τρόπο ανεξάρτητο και αποτελεσματικό·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ χρηματοδοτεί άμεσα τις ΟΚΠ που αναπτύσσουν δραστηριότητα σε τρίτες χώρες προκειμένου να προωθήσουν τις αξίες αυτές, ωστόσο οι δυνατότητες χρηματοδότησης ΟΚΠ που επιδιώκουν τον στόχο αυτό εντός της ΕΕ είναι πολύ περιορισμένες, ιδίως όσον αφορά ΟΚΠ που δρουν σε τοπικό και εθνικό επίπεδο·
1. επιβεβαιώνει ότι οι ΟΚΠ είναι ζωτικής σημασίας για την προάσπιση και προαγωγή των αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ, όπως ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες, διαδραματίζουν δε καθοριστικό ρόλο, προωθώντας την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά της ΕΕ και καθιστώντας δυνατό ένα τεκμηριωμένο δημόσιο διάλογο στο πλαίσιο μιας πολυφωνικής δημοκρατίας·
2. υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει νέες και αποτελεσματικές μεθόδους για την προστασία και προαγωγή των αξιών αυτών εντός της Ένωσης·
3. πιστεύει, στη συνάρτηση αυτή, ότι η ΕΕ θα πρέπει να προσφέρει στοχευμένη χρηματοδοτική στήριξη σε ΟΚΠ που δρουν σε τοπικό και εθνικό επίπεδο για την προαγωγή και προστασία των αξιών αυτών·
4. καλεί την ΕΕ να θεσπίσει στον προϋπολογισμό της ΕΕ, στο πλαίσιο του επόμενου μετά το 2020 πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) ένα ειδικό χρηματοδοτικό μέσο - το οποίο θα μπορούσε να αποκαλείται μέσο για τις ευρωπαϊκές αξίες - για την προαγωγή και προστασία των αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ, όπως είναι ειδικότερα η Δημοκρατία, το κράτος δικαίου, και τα θεμελιώδη δικαιώματα, το δε ύψος της χρηματοδότησης θα πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον σε εκείνο για το Ευρωπαϊκό Μέσο για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το οποίο εξυπηρετεί παρόμοιους σκοπούς σε τρίτες χώρες· συνιστά, η δομική προτεραιότητα του μέσου αυτού να συνίσταται στη δημιουργία ενός υγιούς και βιώσιμου τομέα ΟΚΠ σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να επιτελεί το ρόλο του που έγκειται στην προστασία των αξιών αυτών·
5. πιστεύει ότι το μέσο αυτό θα πρέπει να παρέχει στις ΟΚΠ που είναι στρατευμένες στην προαγωγή και προστασία των αξιών αυτών εντός της ΕΕ επιχορηγήσεις για λειτουργικές δαπάνες (βασική χρηματοδότηση, καθώς και επιδοτήσεις για έργα και πρωτοβουλίες)·
6. τονίζει ότι το μέσο αυτό θα πρέπει να το διαχειρίζεται η Επιτροπή και να διασφαλίζει ταχείες και ευέλικτες διαδικασίες επιχορήγησης· συνιστά ειδικότερα, η διαδικασία υποβολής σχετικών αιτήσεων να είναι απλή και να εξασφαλίζει εύκολη πρόσβαση στις τοπικές και εθνικές ΟΚΠ·
7. φρονεί ότι το εν λόγω μέσο θα πρέπει να αφορά συγκεκριμένα σχέδια και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που προάγουν τις ευρωπαϊκές αξίες σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, όπως σχέδια για τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και μέτρα για την υπεράσπιση συμφερόντων καθώς και άλλες δραστηριότητες παρέμβασης και ότι τα σχέδια και οι πρωτοβουλίες με διασυνοριακή διάσταση θα πρέπει να διαδραματίζουν δευτερεύοντα μόνο ρόλο· πιστεύει ότι ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη της ικανότητας των ΟΚΠ να συνεργάζονται με το ευρύτερο κοινό, προκειμένου αυτό να αντιληφθεί καλύτερα την ουσία της πολυφωνικής και συμμετοχικής δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων·
8. τονίζει ότι το μέσο αυτό θα πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά προς τις ήδη υφιστάμενες ευρωπαϊκές και εθνικές διαδικασίες και δραστηριότητες για την προαγωγή και προστασία των αξιών αυτών, και, ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να επιβαρύνει άλλα ευρωπαϊκά και εθνικά ταμεία και συναφείς δραστηριότητες στον τομέα αυτό·
9. υπογραμμίζει ότι, στο πλαίσιο της διαχείρισης του νέου αυτού μέσου, πρέπει να διασφαλίζεται οικονομική λογοδοσία σε συμφωνία με τον δημοσιονομικό κανονισμό, κυρίως όσον αφορά την τήρηση νομικών υποχρεώσεων, την πλήρη διαφάνεια κατά την χρήση των πόρων, τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και τη συνετή χρήση των πόρων·
10. συνιστά στην Επιτροπή να συντάσσει ετήσια έκθεση σχετικά με την επίδοση του εν λόγω μέσου και να δημοσιεύει κατάλογο με τις οργανώσεις και τις δραστηριότητες που έχουν χρηματοδοτηθεί·
11. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0409.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0075.