ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τον ορισμό των ΜΜΕ
26.6.2018 - (2018/2545(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 128 παράγραφος 5 του Κανονισμού
Markus Pieper εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003 σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων (COM(2003)1422)[1],
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Φεβρουαρίου 2011 με τίτλο «Ανασκόπηση της πρωτοβουλίας «Small Business Act» για την Ευρώπη» (COM(2011)0078) και το σχετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Μαΐου 2011[2],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 23ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ): ανταγωνιστικότητα και επιχειρηματικές ευκαιρίες[3],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με τις οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ευρώπη[4],
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 15ης Δεκεμβρίου 2016,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 22ας Νοεμβρίου 2016, με τίτλο «Οι μελλοντικοί οδηγοί της Ευρώπης: Η πρωτοβουλία για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις» (COM(2016)0733),
– έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με τον ορισμό των ΜΜΕ (O-000050/2018 – B8‑0031/2018),
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 128 και το άρθρο 123 παράγραφοι 2 έως 8 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα 23 εκατομμύρια μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) στην ΕΕ, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 99 % του συνόλου των επιχειρήσεων, απασχολούν σχεδόν τα δύο τρίτα του εργαζόμενου πληθυσμού της Ευρώπης και προσφέρουν περισσότερες από 90 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, δημιουργώντας παράλληλα προστιθέμενη αξία ύψους 3,9 τρισ. EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι συμβάλλουν με καθοριστικό τρόπο στην οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και τη δημιουργία και διατήρηση βιώσιμων θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας, και αποτελούν καθοριστικής σημασίας μοχλούς στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, της καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος και της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ στον τομέα των οικολογικών τεχνολογιών καθώς και σημαντικούς φορείς καινοτομίας στην ΕΕ·
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 90 % των ΜΜΕ της ΕΕ και το 93 % όλων των επιχειρήσεων της ΕΕ στον μη χρηματοπιστωτικό τομέα είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες συνεισφέρουν το μεγαλύτερο μερίδιο προστιθέμενης αξίας και απασχόλησης μεταξύ των ΜΜΕ, δεδομένου ότι απασχολούν περίπου το 30 % του εργατικού δυναμικού της ΕΕ, με αποτέλεσμα να απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες εταιρείες και ανεξάρτητα από την οργανωτική δομή τους, οι ΜΜΕ πλήττονται δυσανάλογα από διοικητικές επιβαρύνσεις και χρηματοοικονομικά εμπόδια που εμποδίζουν την ανταγωνιστικότητά τους, τις εξαγωγές και τη δημιουργία θέσεων εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και επωφελούνται σε επίπεδο ΕΕ, κρατών μελών, σε περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο από ειδική στήριξη, συμπεριλαμβανομένων ευκαιριών χρηματοδότησης και απλοποιημένων διαδικασιών, θα μπορούσαν να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες που να προχωρούν πέρα από τις πολιτικές δεσμεύσεις που έχουν ήδη αναληφθεί, για την εξασφάλιση απλούστερου και φιλικότερου περιβάλλοντος για τις ΜΜΕ·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε περίπου 100 νομοθετικές πράξεις της Ένωσης υπάρχουν αναφορές στον ορισμό των ΜΜΕ, και, συγκεκριμένα, κυρίως στους τομείς της πολιτικής ανταγωνισμού, της νομοθεσίας για την αγορά χρηματοπιστωτικών προϊόντων, των διαρθρωτικών μέσων και των μέσων έρευνας και καινοτομίας, αλλά και στη νομοθεσία για την εργασία, το περιβάλλον, την ενέργεια, την προστασία των καταναλωτών και την κοινωνική πρόνοια, όπως για παράδειγμα στις νομοθετικές πράξεις του παράγωγου δικαίου της Ένωσης σχετικά με το REACH και στην οδηγία για την ενεργειακή απόδοση·
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα συνεκτικό νομικό περιβάλλον με σαφείς κανόνες είναι επωφελές για όλες τις επιχειρήσεις και ότι ο ακριβής ορισμός των ΜΜΕ είναι ένα μέσο το οποίο μπορεί να μετριάσει τις ανεπάρκειες της αγοράς και τα προβλήματα που ενέχει εκ φύσεως ο ανταγωνισμός μεταξύ επιχειρήσεων που διαφέρουν ως προς το μέγεθος την ιδιοκτησία και το επιχειρηματικό μοντέλο·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή παρακολουθεί σε τακτική βάση την εφαρμογή του ενωσιακού ορισμού των ΜΜΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν διενεργηθεί αξιολογήσεις σε ορισμένες περιπτώσεις (το 2006, το 2009 και, πιο πρόσφατα, το 2012), οι οποίες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν απαιτείται εκτεταμένη αναθεώρηση του ενωσιακού ορισμού των ΜΜΕ·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατομεακή αλυσίδα προστιθέμενης αξίας των ΜΜΕ καθιστά δυνατή τη μείωση των θεσμικών, τεχνικών και γραφειοκρατικών εμποδίων και ότι, για τη δημιουργία δικτύων μεταξύ των επιχειρήσεων, απαιτούνται αποτελεσματικές πολιτικές στήριξης·
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ορισμός των ΜΜΕ πρέπει να συμβάλλει στη διευκόλυνση της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας, στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και της ασφάλειας και στην ελαχιστοποίηση ενδεχόμενων καταχρήσεων·
Ο ορισμός των ΜΜΕ
Πρωτοβουλίες της Επιτροπής
1. εκφράζει επιδοκιμασία για την αρχική εκτίμηση επιπτώσεων της Επιτροπής και συμφωνεί με την απόδοση έμφασης στις επιχειρήσεις οι οποίες χρειάζονται υποστήριξη και απλούς κανόνες, με στόχο να εξορθολογιστούν ο σχεδιασμός και η ασφάλεια δικαίου για τις ΜΜΕ· χαιρετίζει στο πλαίσιο αυτό τις δημόσιες διαβουλεύσεις που διενεργεί η Επιτροπή·
2. θεωρεί ότι, λόγω της φύσης αυτού του στρατηγικού μέσου και των πολλών διαφορών που υπάρχουν μεταξύ των ΜΜΕ και των κρατών μελών, θα πρέπει να διατηρηθεί η ευελιξία που παρέχει η σύσταση του 2003· είναι πεπεισμένο ότι η γενική δομή του ορισμού θα πρέπει να διατηρηθεί και να εφαρμόζεται με χρήση του σωστού συνδυασμού των ήδη καθορισμένων κριτηρίων·
Επαναξιολόγηση του ορισμού των ΜΜΕ
3. καλεί την Επιτροπή να εμποδίσει παράγοντες μεγαλύτερου μεγέθους να διαμορφώσουν τεχνητές εταιρικές δομές, με σκοπό να επωφεληθούν από τον ορισμό των ΜΜΕ, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα σύστημα στο οποίο η διαθέσιμη στήριξη θα κατανέμεται με εσφαλμένο τρόπο και σε ευρύτερη κλίμακα, με αποτέλεσμα να μην είναι διαθέσιμη στις ΜΜΕ που την έχουν ανάγκη· τονίζει ότι κάθε προσαρμογή του ορισμού των ΜΜΕ θα πρέπει να είναι πάντα προς όφελος των ΜΜΕ και να διευκολύνει την πρόσβασή τους σε δημόσια στήριξη·
4. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο επικαιροποίησης του ορισμού των ΜΜΕ, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις δικές της οικονομικές προγνώσεις όσον αφορά τον πληθωρισμό και την παραγωγικότητα της εργασίας, ούτως ώστε να μη χρειαστεί καμία περαιτέρω εσπευσμένη αναπροσαρμογή τα επόμενα έτη· πιστεύει ότι οποιεσδήποτε μελλοντικές προσαρμογές του ορισμού των ΜΜΕ θα πρέπει να πραγματοποιηθούν με τρόπο που να εξασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα του ορισμού·
5. υπενθυμίζει ότι ο αριθμός απασχολουμένων έχει γίνει ευρέως αποδεκτό κριτήριο και θα πρέπει να παραμείνει το βασικό κριτήριο· αναγνωρίζει ότι το κριτήριο του αριθμού απασχολούμενων, ενέχει ορισμένους περιορισμούς όσον αφορά την ακρίβεια για σύγκριση σε επίπεδο ΕΕ, και πιστεύει, ως εκ τούτου, ότι ο κύκλος εργασιών και ο συνολικός ισολογισμός είναι επίσης σημαντικά κριτήρια για τον ορισμό· επισημαίνει επιπλέον τη σημασία της επαρκούς αναγνώρισης των νεοφυών επιχειρήσεων και των «πολύ μικρών επιχειρήσεων» και, κατά συνέπεια, του ακρωνυμίου ΠΜΜΜΕ·
6. τονίζει ότι υπάρχει ανάγκη αποσαφήνισης των όρων «συνδεδεμένες επιχειρήσεις» και «επιχειρήσεις-εταίροι» καθώς και του καθεστώτος των ΜΜΕ σε συγχωνεύσεις· θεωρεί απόλυτα αναγκαία την απλούστευση των διαδικασιών, της γραφειοκρατίας και των εφαρμοστέων κανόνων· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να απλοποιήσει τις ισχύουσες διατάξεις· είναι της άποψης ότι, εάν οι νεοφυείς επιχειρήσεις συνεργάζονται με κοινοπραξίες, οι επιχειρήσεις που συνδέονται με τις κοινοπραξίες δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν εκτιμάται το καθεστώς ΜΜΕ της νεοφυούς επιχείρησης, εφόσον δεν είναι τεχνητό δημιούργημα και δεν υπάρχουν άλλοι δεσμοί μεταξύ της νεοφυούς επιχείρησης και των συνδεδεμένων επιχειρήσεων·
7. καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τη συγκέντρωση επιχειρήσεων, και, ειδικότερα, των συνεργατικών σχηματισμών (clusters) και των επιχειρηματικών δικτύων, με στόχο την προώθηση του εξορθολογισμού του κόστους και την επίτευξη βελτιώσεων στην ανταλλαγή γνώσεων και εμπειρογνωμοσύνης, με ιδιαίτερη αναφορά στην καινοτομία όσον αφορά τόσο τα προϊόντα/υπηρεσίες όσο και διαδικασίες·
Άλλα σημεία που σχετίζονται με τον ορισμό των ΜΜΕ
8. υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις· θεωρεί την προαγωγή της επιχειρηματικότητας σημαντική για την οικονομική ανάπτυξη στην Ένωση· εκφράζει ικανοποίηση για τη διετή μεταβατική περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας θα εξακολουθήσει, για παράδειγμα, να ισχύει για τις επιχειρήσεις με υψηλή ανάπτυξη το καθεστώς της ΜΜΕ· ζητεί να αξιολογηθεί η ανάγκη παράτασης της μεταβατικής περιόδου· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να εργάζεται για την υποστήριξη των επιχειρηματιών, των νεοφυών επιχειρήσεων και των ΜΜΕ σε συνάρτηση με τις πρωτοβουλίες συγκέντρωσης πόρων, συμπεριλαμβανομένων νέων πρωτοβουλιών, όπως η συμμετοχική χρηματοδότηση·
9. θεωρεί ότι τα μέσα της οικονομικής διπλωματίας σε ενωσιακό επίπεδο, όπως για παράδειγμα η αποστολή για την ανάπτυξη, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση των οικονομικών προκλήσεων και την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των οικονομικών ευκαιριών σε παγκόσμιο επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες που καταβάλλει για τον σκοπό αυτό στο πλαίσιο της στρατηγικής βιομηχανικής πολιτικής της ΕΕ, χωρίς να δημιουργηθούν επικαλυπτόμενες δομές· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να θεσπιστεί για τις ΜΜΕ δείκτης «δυναμικό των εξαγωγών σε συνάρτηση με το μέγεθος της επιχείρησης» προκειμένου να βελτιωθούν η ενημέρωση και τα παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τις ευκαιρίες διεθνοποίησης και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ και να παρέχεται πρόσθετη στήριξη στις ΜΜΕ με μεγάλο δυναμικό εξαγωγών·
10. εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι δεν αποδίδεται επαρκής πολιτική προσοχή στις εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης (επιχειρήσεις που, αν και δεν εμπίπτουν στον ορισμό των ΜΜΕ, παρουσιάζουν την τυπική δομή μιας μεσαίας επιχείρησης), παρά τη σημαντική συμβολή που προσφέρουν στην απασχόληση και την ανάπτυξη χάρη στην παραγωγικότητά τους· ζητεί, κατά συνέπεια, να διατυπωθεί χωριστός ορισμός αυτών των επιχειρήσεων, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η λήψη ειδικά εστιασμένων μέτρων για εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης και παράλληλα να αποφευχθεί ο κίνδυνος διεύρυνσης του ορισμού των ΜΜΕ σε βαθμό που να αποβεί επιζήμια για τους αρχικούς του στόχους·
11. επισημαίνει ότι, εκτός από τις ΜΜΕ, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης συμβάλλουν επίσης στην απασχόληση και την ανάπτυξη, ιδίως χάρη στην παραγωγικότητά τους και ότι, για τον λόγο αυτό, αξίζει να τους δίδεται επαρκής προσοχή στο πλαίσιο των πολιτικών της ΕΕ·
12. καλεί την Επιτροπή, όχι μόνο να δώσει προτεραιότητα σε μέτρα για τις ΜΜΕ της ΕΕ, αλλά να εξετάσει τη δυνατότητα δρομολόγησης μιας πρωτοβουλίας εστιασμένης στις προσανατολισμένες στην ανάπτυξη επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης, η οποία να μην αντικατοπτρίζει απλώς τα μέτρα για τις ΜΜΕ αλλά να καλύπτει τις ειδικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης και, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά και μόνο νέους χρηματοδοτικούς πόρους, να καλύπτει επίσης την πρόσβαση στη συνεργασία στον τομέα της έρευνας, τις στρατηγικές ψηφιοποίησης, την ανάπτυξη των εξαγωγικών αγορών, καθώς και τη διευκόλυνση των κανόνων προστασίας των δεδομένων, εφόσον είναι αναγκαίο και απόλυτα δικαιολογημένο·
Υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων, στατιστικές, μελέτες και εκτιμήσεις επιπτώσεων
13. πιστεύει ότι θα πρέπει να εξακολουθήσουν να διατίθενται επαρκείς χρηματοδοτικοί πόροι για το μελλοντικό πρόγραμμα COSME, το 9ο ΠΠ και τα προγράμματα των διαρθρωτικών ταμείων δυνάμει του προσεχούς πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ), με σκοπό να υποστηριχθούν οι ΜΜΕ που επιδιώκουν την καινοτομία και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης·
14. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί ένας σαφής και κοινός ορισμός των ΜΜΕ στο πλαίσιο των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων σχετικά με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεδομένου ότι οι ΜΜΕ ορίζονται στη νομοθεσία της ΕΕ και συχνά τους αποδίδεται ειδικό καθεστώς στο πλαίσιο των εμπορικών συμφωνιών της Ένωσης·
15. καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τα πλεονεκτήματα της συνεκτίμησης πρόσθετων κριτηρίων κατά την κατάταξη των επιχειρήσεων σε κατηγορίες, όπως, μεταξύ άλλων, «ένταση εξαγωγών» (υψηλές εξαγωγικές πωλήσεις σε σχέση με τον αριθμό απασχολουμένων), «σημαντική συμμετοχή των ιδιοκτητών στη διαχείριση» και «υψηλός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας», διατηρώντας ταυτόχρονα σαφείς και συνεκτικούς κανόνες, και να επεξεργαστεί τα αποτελέσματα ανάλογα·
16. καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει εκτεταμένη μελέτη σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του ορισμού των ΜΜΕ στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων και στην εμφάνιση φαινομένων εγκλωβισμού, τα οποία συνίστανται στην πρακτική ορισμένων επιχειρήσεων να παραιτούνται οικειοθελώς από την επέκτασή τους, για να αποφεύγουν την γραφειοκρατία και άλλες υποχρεώσεις που απορρέουν από την απώλεια του καθεστώτος της ΜΜΕ·
17. υπογραμμίζει ότι οι μικρές τοπικές δημόσιες επιχειρήσεις που πληρούν τα κριτήρια που ισχύουν για τις ΜΜΕ επιτελούν σημαντικό έργο για τις τοπικές κοινότητες, είναι βαθιά ριζωμένες στο τοπικό επιχειρηματικό περιβάλλον τους και, μεταξύ άλλων, δημιουργούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη όλων των άλλων ΜΜΕ· σημειώνει ότι η δημόσια ιδιοκτησία δε συνεπάγεται κατ’ ανάγκη οικονομική ή ρυθμιστική στήριξη από τον δημόσιο φορέα χάρη στην εθνική νομοθεσία, στη νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων ή σε οικονομικά αδύναμους δημόσιους φορείς· ενθαρρύνει, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να διενεργήσει μελέτη σχετικά με τον αντίκτυπο του ορισμού σε δημόσιες επιχειρήσεις οι οποίες είναι οικονομικά ανεξάρτητες, οργανωμένες βάσει ιδιωτικού δικαίου ή λειτουργούν υπό συνθήκες ανταγωνισμού με ιδιωτικές επιχειρήσεις·
18. ζητεί από την Επιτροπή να διενεργήσει μελέτη σκοπιμότητας με αντικείμενο τους τομεακούς ορισμούς των ΜΜΕ, για να εξετάσει τις επιπτώσεις αυτής της προσέγγισης σε αυτούς τους τομείς της οικονομίας και την προστιθέμενη αξία που επιτυγχάνεται·
19. ζητεί να προβλέπεται σε όλες τις νομοθετικές προτάσεις της ΕΕ - πέραν των δεσμεύσεων που αναλαμβάνει η ίδια η Επιτροπή - η διενέργεια υποχρεωτικής δοκιμής αντίκτυπου των ΜΜΕ, στο πλαίσιο της οποίας θα εφαρμόζεται η αρχή «Προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις»· υπογραμμίζει ότι το αποτέλεσμα αυτής της δοκιμής θα πρέπει να εμφαίνεται με ορατό τρόπο στην εκτίμηση επιπτώσεων όλων των νομοθετικών προτάσεων· ζητεί να θεσπιστεί αντίστοιχη υποχρέωση για την Επιτροπή και τα κράτη μέλη στην επόμενη διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση της νομοθεσίας και είναι της γνώμης ότι θα μπορούσε να εξετασθεί το ενδεχόμενο επικαιροποίησης της «Small Business Act» για την Ευρώπη·
Κατευθυντήριες γραμμές για τις ΜΜΕ σχετικά με τον ορισμό
20. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να παρέχουν στις επιχειρήσεις έγκαιρα και με ρεαλιστικό τρόπο καθοδήγηση σχετικά με τις διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό του καθεστώτος της ΜΜΕ, καθώς και πληροφορίες σχετικά με οποιεσδήποτε αλλαγές επέλθουν στον ορισμό των ΜΜΕ ή στις διαδικασίες·
21. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.