PROJEKT REZOLUCJI w sprawie autonomicznych systemów uzbrojenia
5.9.2018 - (2018/2752(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Reinhard Bütikofer, Bodil Valero, Max Andersson, Barbara Lochbihler, Monika Vana, Philippe Lamberts w imieniu grupy Verts/ALE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0308/2018
B8-0308/2018
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie autonomicznych systemów uzbrojenia
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje badanie z dnia 3 maja 2013 r. zatytułowane „Human rights implications of the usage of drones and unmanned robots in warfare” [Wpływ wykorzystywania bezzałogowych statków powietrznych i zdalnie sterowanych robotów w działaniach wojennych na prawa człowieka],
– uwzględniając swoje różne stanowiska, zalecenia i rezolucje, w których domagał się wprowadzenia zakazu stosowania autonomicznych systemów uzbrojenia, m.in. przyjęty na posiedzeniu plenarnym w dniu 13 marca 2018 r. mandat do negocjacji w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Europejski program rozwoju przemysłu obronnego, rezolucję z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie sprawozdania rocznego dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie w 2016 r. oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie[1], zalecenie dla Rady z dnia 7 lipca 2016 r. w sprawie 71. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych[2] oraz rezolucję z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie stosowania uzbrojonych dronów[3],
– uwzględniając odnośne sprawozdania ONZ, w szczególności sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji Christofa Heynsa z dnia 9 kwietnia 2013 r. (UN A/HRC/23/47),
– uwzględniając oświadczenie UE w sprawie autonomicznych śmiercionośnych systemów uzbrojenia przedstawione na posiedzeniach grupy ekspertów rządowych stron Konwencji o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych w Genewie w dniach 13–17 listopada 2017 r. oraz 9–13 kwietnia 2018 r.,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 31 maja 2017 r., w której zaapelowano, by podstawą podejścia do sztucznej inteligencji była kontrola człowieka oraz by zakazać stosowania broni autonomicznej,
– uwzględniając oświadczenia różnych państw, w tym państw członkowskich UE, wydane przed posiedzeniami grupy ekspertów rządowych w latach 2017 i 2018,
– uwzględniając list otwarty z lipca 2015 r. podpisany przez ponad 3 tys. specjalistów z dziedziny sztucznej inteligencji i robotyki, a także list otwarty z dnia 21 sierpnia 2017 r. podpisany przez 116 założycieli czołowych firm z dziedziny robotyki i sztucznej inteligencji,
– uwzględniając odnośne oświadczenia Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża, a także inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego, takie jak kampania przeciwko stosowaniu robotów zabójców, w którą zaangażowało się 70 organizacji w 30 krajach, w tym Human Rights Watch, Article 36 oraz Amnesty International,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że według doniesień w niektórych krajach i sektorach przemysłu trwają pracę nad systemami uzbrojenia wyposażonymi w różne funkcje autonomiczne;
B. mając na uwadze, że autonomiczne śmiercionośne systemy uzbrojenia mogą całkowicie zmienić sposób prowadzenia wojen, dramatycznie zwiększyć tempo i częstotliwość wrogich działań wojskowych oraz spowodować bezprecedensowy wyścig zbrojeń;
C. mając na uwadze, że stosowanie autonomicznych śmiercionośnych systemów uzbrojenia nasuwa podstawowe pytania etyczne i prawne dotyczące kontroli człowieka, szczególnie w odniesieniu do takich kluczowych funkcji jak wybór celu czy rozpoczęcie ostrzału;
D. mając na uwadze, że stosowanie autonomicznych śmiercionośnych systemów uzbrojenia rodzi zasadnicze pytania o zastosowanie międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka, międzynarodowego prawa humanitarnego oraz europejskich norm i wartości w odniesieniu do przyszłych działań wojskowych;
E. mając na uwadze, że w sierpniu 2017 r. 116 założycieli czołowych firm z dziedziny robotyki i sztucznej inteligencji wystosowało list otwarty do ONZ z apelem do rządów o „uniemożliwienie wyścigu zbrojeń z użyciem takiej broni” i o „unikanie destabilizujących skutków takich technologii”; mając na uwadze, iż w liście tym stwierdzono również, że „autonomiczne śmiercionośne systemy uzbrojenia mogą doprowadzić do trzeciej rewolucji w sposobie prowadzenia wojen”, co „umożliwi prowadzenie walk zbrojnych na o wiele większą skalę niż dotychczas i o wiele szybciej niż ludzie są w stanie pojąć”;
1. podkreśla potrzebę podjęcia pilnych działań, by zapobiec rozprzestrzenianiu autonomicznych śmiercionośnych systemów uzbrojenia; podkreśla, że wywierając wpływ na kluczowe wyzwania w dziedzinie bezpieczeństwa wojskowego, wspólne działania na szczeblu UE mogą przyczynić się do wzmocnienia Unii jako podmiotu międzynarodowego;
2. wzywa wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, państwa członkowskie i Radę Europejską do pilnego opracowania i przyjęcia przed zaplanowanym na listopad 2018 r. spotkaniem Wysokich Umawiających się Stron Konwencji o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych wspólnego stanowiska w sprawie autonomicznych systemów uzbrojenia, w którym zagwarantowana zostanie kontrola człowieka nad kluczowymi funkcjami podczas stosowania takiego uzbrojenia, oraz do zabierania wspólnego stanowiska na odpowiednich forach i podejmowania adekwatnych działań;
3. wzywa wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, państwa członkowskie i Radę do podjęcia działań na rzecz wprowadzenia międzynarodowego zakazu stosowania systemów uzbrojenia, w których ludzie nie mają istotnej kontroli nad takimi kluczowymi funkcjami jak wybór celu i rozpoczęcie ostrzału, o co Parlament apelował przy różnych okazjach; podkreśla, że równie ważne jest zapobieganie działalności badawczej, projektowej i produkcyjnej dotyczącej systemów uzbrojenia, nad którymi ludzie nie mają znaczącej kontroli, w szczególności w odniesieniu do takich kluczowych funkcji jak wybór celu i rozpoczęcie ostrzału;
4. przypomina swoje stanowisko z dnia 13 marca 2018 r. w sprawie rozporządzenia ustanawiającego Europejski program rozwoju przemysłu obronnego, w szczególności art. 6 (Działania kwalifikowalne), i podkreśla swą gotowość do przyjęcia podobnego stanowiska w kontekście przyszłego programu badań w dziedzinie obronności, programu rozwoju przemysłu obronnego oraz innych odnośnych elementów Europejskiego Funduszu Obronnego na okres po 2020 r.;
5. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.
- [1] Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0494.
- [2] Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 166.
- [3] Dz.U. C 285 z 29.8.2017, s. 110.