Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Ukrainy i sytuacji na Krymie, a także swoją rezolucję z dnia 11 czerwca 2015 r. w sprawie strategicznej sytuacji militarnej w basenie Morza Czarnego po bezprawnej aneksji Krymu przez Rosję(1),

–  uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 15 maja 2018 r. w sprawie częściowego otwarcia mostu nad Cieśniną Kerczeńską,

–  uwzględniając wspólne oświadczenie przyjęte 9 lipca 2018 r. w Brukseli, po 20. szczycie UE-Ukraina,

–  uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2018/1085 z dnia 30 lipca 2018 r. zmieniającą decyzję 2014/145/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z działaniami podważającymi integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażającymi(2), w której dodano sześć firm uczestniczących w budowie mostu nad Cieśniną Kerczeńską do wykazu osób, podmiotów i organów objętych środkami ograniczającymi, zamieszczonego w załączniku I do rozporządzenia (UE) nr 269/2014,

–  uwzględniając porozumienie z 24 grudnia 2003 r. między Federacją Rosyjską a Ukrainą o współpracy dotyczącej wykorzystania Morza Azowskiego i Cieśniny Kerczeńskiej, a także Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS) z 10 grudnia 1982 r.,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że nielegalna aneksja Krymu przez Federację Rosyjską zmieniła krajobraz geopolityczny tej części świata i przyniosła poważne konsekwencje dla Morza Czarnego, Cieśniny Kerczeńskiej i Morza Azowskiego;

B.  mając na uwadze, że Rosja zbudowała most nad Cieśniną Kerczeńską, a także przeprowadziła przez cieśninę gazociąg i ułożyła na jej dnie kable podmorskie, by połączyć Półwysep Krymski z terytorium rosyjskim, bez zgody Ukrainy, co stanowi rażące naruszenie jej suwerenności i integralności terytorialnej; mając na uwadze, że charakterystyka techniczna mostu uniemożliwia niektórym statkom handlowym (typu panamax) dostęp przez Cieśninę Kerczeńską do portów ukraińskich na Morzu Azowskim i powrót z tych portów na Morze Czarne, co ogranicza żeglugę i narusza stosowne postanowienia konwencji UNCLOS;

C.  mając na uwadze, że budowa tego gigantycznego mostu ma negatywny wpływ na środowisko, powoduje obniżenie poziomu wody w cieśninie i utrudnia wymianę wód między Morzem Azowskim a Morzem Czarnym;

D.  mając na uwadze, że 29 kwietnia 2018 r. rosyjska straż graniczna rozpoczęła intensywne kontrole zagranicznych statków, w tym statków pływających pod banderami państw członkowskich UE, co doprowadziło do nieuzasadnionych dużych opóźnień (nawet do sześciu dni) oraz znacznych strat finansowych dla ukraińskich portów handlowych w Mariupolu i Berdiańsku oraz dla danych przedsiębiorstw żeglugowych; mając na uwadze, że wymienione miasta i cały region odczuwają już gospodarcze i społeczne konsekwencje aneksji Krymu i trwającego, podsycanego przez Rosję konfliktu we wschodniej Ukrainie;

E.  mając na uwadze, że żeglowna część Cieśniny Kerczeńskiej należy do wód Ukrainy;

F.  mając na uwadze, że Rosja de facto kontroluje Półwysep Krymski, co ogranicza zdolność Ukrainy do korzystania z praw do wyłącznej strefy ekonomicznej (w.s.e.) oraz do wydobycia węglowodorów ze strefy szelfu kontynentalnego na Morzu Czarnym i Morzu Azowskim; mając na uwadze, że w 2016 r. Ukraina wniosła pozew przeciwko Federacji Rosyjskiej w sprawie objętej konwencją UNCLOS, chcąc dochodzić praw przynależnych jej jako państwu nadbrzeżnemu na obszarach morskich przyległych do nielegalnie okupowanego Krymu, a Federacja Rosyjska 22 maja 2018 r. zakwestionowała właściwość Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza;

G.  mając na uwadze, że Federacja Rosyjska przyspieszyła ekspansję i modernizację floty czarnomorskiej i dalszą militaryzację Krymu, a także zwiększyła swoją obecność wojskową na Morzu Azowskim (wcześniej niemal całkowicie zdemilitaryzowanym), w tym przez przeniesienie części floty z Morza Kaspijskiego; mając na uwadze, że próbując bronić swoich praw, Ukraina rozmieściła dodatkowe oddziały na obszarach nad Morzem Azowskim, a 16 września 2018 r. ogłosiła, że zamierza do końca roku zbudować tam bazę marynarki wojennej; mając na uwadze, że coraz większe napięcia i obecność sił zbrojnych mogą prowadzić do incydentów i dalszej eskalacji oraz mieć poważniejsze konsekwencje dla bezpieczeństwa w Europie;

1.  zdecydowanie i ponownie podkreśla, że popiera niepodległość, suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową oraz jednoznacznie potępia nielegalną aneksję Krymu i Sewastopola przez Federację Rosyjską, a także rosyjskie poparcie dla sił separatystycznych we wschodniej części Ukrainy i niewypełnianie postanowień porozumień mińskich;

2.  potępia budowę mostu nad Cieśniną Kerczeńską i łamanie praw do żeglugi na wodach terytorialnych Ukrainy, uderzające również w statki pływające pod banderami państw członkowskich UE; zwraca uwagę, że międzynarodowe prawo morza oraz dwustronna umowa o współpracy z Ukrainą zobowiązują Rosję do nieutrudniania i nieuniemożliwiania tranzytu przez Cieśninę Kerczeńską; podkreśla, że dozwolone są wyrywkowe inspekcje statków, ale nie nadużywanie tych kontroli i nie prowadzenie ich ze względów politycznych w celu dalszej destabilizacji stanu bezpieczeństwa, integralności oraz sytuacji społecznej i gospodarczej na Ukrainie; wzywa Radę i wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel do zażądania od Federacji Rosyjskiej, by niezwłocznie zaprzestała intensywnego i dyskryminacyjnego kontrolowania statków, a w razie konieczności do rozważenia wprowadzenia odpowiednich środków zaradczych;

3.  z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady o nałożeniu środków ograniczających na sześć podmiotów uczestniczących w budowie mostu nad Cieśniną Kerczeńską; z ubolewaniem zauważa jednak, że do tej pory sankcje te nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, a w szczególności nie zniechęciły Rosji do agresywnych działań i nie przyczyniły się do pokojowego rozstrzygnięcia sporów; wzywa państwa członkowskie do zgodnych działań i jednogłośności w stosunkach UE z Rosją, a wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel Federikę Mogherini zachęca do prowadzenia mediacji między Kijowem a Moskwą, by w drodze negocjacji znaleźć rozwiązanie i uniknąć dalszej eskalacji;

4.  popiera starania Ukrainy o rozwiązanie problemów wynikających ze zbudowania przez Rosję mostu nad Cieśniną Kerczeńską przez odwołanie się do trybunału arbitrażowego konwencji UNCLOS, gdzie broni swoich praw do wybrzeża Morza Czarnego, Cieśniny Kerczeńskiej i Morza Azowskiego; apeluje do Federacji Rosyjskiej o uznanie właściwości tego trybunału;

5.  wzywa Komisję, by uważnie przeanalizowała wpływ kolejnego rzuconego przez Rosję wyzwania na miasta Mariupol i Berdiańsk i ogólnie na ukraińskie stosunki handlowe, a także by przygotowała i zrealizowała działania zwiększające odporność społeczną i wspierające rozwój gospodarczy tych miast i całej południowo-wschodniej Ukrainy;

6.  wyraża obawy z powodu niekorzystnego wpływu mostu nad Cieśniną Kerczeńską na środowisko, mogącego odbić się na interesach wszystkich państw basenu Morza Czarnego; wzywa Ukrainę, Komisję i państwa członkowskie leżące na wybrzeżu Morza Czarnego, by śledziły sytuację, wymieniały się istotnymi informacjami oraz wskazywały ewentualne zapotrzebowanie na środki zaradcze;

7.  wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu militaryzacji Krymu, Morza Czarnego – gdzie rozmieszczono systemy broniące dostępu do przestrzeni naziemnej i powietrznej (A2/AD) – a obecnie także Morza Azowskiego, i zauważa, że sytuacja ta zagraża bezpieczeństwu Ukrainy i całego regionu, w tym niektórych państw członkowskich UE; uważa, że mandat specjalnej misji obserwacyjnej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) musi obejmować nowe napięcia na Morzu Azowskim i że misja ta powinna dysponować środkami niezbędnymi do prowadzenia działań monitorujących na obszarach morskich;

8.  składa najszczersze kondolencje rodzinom i przyjaciołom ofiar strzelaniny, do której doszło niedawno w mieście Kercz na Krymie, a rannym życzy szybkiego powrotu do zdrowia;

9.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej, a także Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

(1) Dz.U. C 407 z 4.11.2016, s. 74. (2) Dz.U. L 194 z 31.7.2018, s. 147.