ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Αζοφική Θάλασσα
22.10.2018 - (2018/2870(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Charles Tannock, Anna Elżbieta Fotyga, Zdzisław Krasnodębski, Raffaele Fitto, Karol Karski, Jana Žitňanská, Ruža Tomašić, Monica Macovei, Jan Zahradil, Branislav Škripek, Jadwiga Wiśniewska εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0493/2018
B8‑0496/2018
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Αζοφική Θάλασσα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Ρωσία και την Ουκρανία, και ιδίως εκείνα της 13ης Μαρτίου 2014 σχετικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία[1], της 17ης Ιουλίου 2014 σχετικά με την Ουκρανία[2], της 11ης Ιουνίου 2015 σχετικά με τη στρατηγική στρατιωτική κατάσταση στη λεκάνη του Ευξείνου Πόντου μετά την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία[3], της 5ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με τις υποθέσεις των ηγετών των Τατάρων της Κριμαίας Akhtem Chiygoz και Ilmi Umerov καθώς και του δημοσιογράφου Mykola Semena[4], και της 14ης Ιουνίου 2018 σχετικά με τη Ρωσία, ιδίως την υπόθεση του ουκρανού πολιτικού κρατουμένου Oleg Sentsov[5],
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης της 15ης Μαΐου 2018, σχετικά με την εν μέρει θέση σε λειτουργία της γέφυρας του Κερτς,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων και τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία του 2003 μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας σχετικά με τη συνεργασία για τη χρήση της Αζοφικής Θάλασσας και του πορθμού του Κερτς, το Μνημόνιο της Βουδαπέστης σχετικά με τις εγγυήσεις ασφάλειας, της 5ης Δεκεμβρίου 1994, και τη δέσμη μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, της 12ης Φεβρουαρίου 2015,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από την ανάπτυξη πολεμικών πλοίων και σκαφών ακτοφυλακής από τη Ρωσία, η Αζοφική Θάλασσα ήταν σχεδόν αποστρατικοποιημένη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ενέργειες της Ρωσίας οδήγησαν σε περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης όσον αφορά την ασφάλεια στον Εύξεινο Πόντο και στην Αζοφική Θάλασσα και έχουν σημαντικές επιπτώσεις στον εν εξελίξει πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας όσο και η συμφωνία του 2003 σχετικά με την Αζοφική Θάλασσα προβλέπουν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω συμφωνία ορίζει τη θάλασσα ως μέρος των εσωτερικών υδάτων των δύο κρατών και παρέχει και στα δύο συμβαλλόμενα μέρη την εξουσία να επιθεωρούν τα σκάφη που διέρχονται προς και από την Αζοφική Θάλασσα·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατασκευή της γέφυρας του Κερτς έως την παρανόμως προσαρτηθείσα χερσόνησο της Κριμαίας χωρίς τη συγκατάθεση της Ουκρανίας συνιστά μια ακόμα παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η γέφυρα του Κερτς περιορίζει το μέγεθος των σκαφών που μπορούν να προσεγγίσουν τους ουκρανικούς λιμένες στην Αζοφική Θάλασσα σε ύψος κάτω των 33 μέτρων και μήκος κάτω των 160 μέτρων, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο για τα σκάφη κατηγορίας Panamax, τα οποία αντιπροσώπευαν πάνω από το 20 % της συνολικής κυκλοφορίας πλοίων πριν από την κατασκευή, να εισέλθουν στην Αζοφική Θάλασσα·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία σταματά συχνά πλοία που κατευθύνονται προς και από τα ουκρανικά λιμάνια Μαριούπολη και Μπερντιάνσκ και διενεργεί μακρές επιθεωρήσεις οι οποίες μπορούν να διαρκέσουν έως και αρκετές ημέρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πλοία υπό ρωσική σημαία δεν είναι υποχρεωμένα να υποβάλλονται σε τέτοιους ελέγχους·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από τον Απρίλιο του 2018, τουλάχιστον 120 σκάφη κρατών μελών της ΕΕ έχουν υποβληθεί σε καταχρηστικές διαδικασίες επιθεώρησης εκ μέρους της Ρωσίας στην περιοχή της Αζοφικής Θάλασσας·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η νέα πρακτική της Ρωσίας έχει ήδη σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην τοπική οικονομία και στον φόρτο εργασίας των ουκρανικών λιμένων στην Αζοφική Θάλασσα, οι οποίοι μετά την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας ήταν υπεύθυνοι για τη διακίνηση του 80 % του όγκου των θαλάσσιων εξαγωγών της Ουκρανίας·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτός ο τρόπος παραβίασης των χωρικών υδάτων τρίτων χωρών ή αποκλεισμού των θαλάσσιων μεταφορών έχει ήδη ασκηθεί από τη Ρωσία στη Βαλτική Θάλασσα, ιδίως κατά της Εσθονίας, της Λετονίας και της Πολωνίας (λιμνοθάλασσα του Βιστούλα)·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Σεπτέμβριο του 2018, η Ουκρανία αποφάσισε να καταργήσει τη συνθήκη φιλίας, συνεργασίας και εταιρικής σχέσης που υπεγράφη το 1997 μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και να δημιουργήσει μια ναυτική βάση στην Αζοφική Θάλασσα, αυξάνοντας έτσι τη στρατιωτική παρουσία της εκεί·
1. καταδικάζει έντονα τις ενέργειες της Ρωσίας στην Αζοφική Θάλασσα, οι οποίες εμποδίζουν τη ναυσιπλοΐα, προκαλούν καθυστερήσεις, προκαλούν κατακόρυφη αύξηση του κόστους μεταφοράς και συνιστούν άλλη μία διάσταση του υβριδικού πολέμου της Ρωσίας καθώς και παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των δεσμεύσεων της ίδιας της Ρωσίας· ανησυχεί ιδιαίτερα για την πρακτική της ακινητοποίησης πλοίων προς επιθεώρηση από τη ρωσική ακτοφυλακή εντός ακτίνας 12 μιλίων από τις ουκρανικές ακτές·
2. ανησυχεί σοβαρά για τη συνεχιζόμενη στρατιωτικοποίηση της περιοχής της Αζοφικής Θάλασσας και του Εύξεινου Πόντου, ιδίως της παρανόμως κατεχόμενης Κριμαίας, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ικανοτήτων A2/AD από τη Ρωσική Ομοσπονδία, που περιλαμβάνουν νέα αντιαεροπορικά συστήματα S-400·
3. εκφράζει την έντονη ανησυχία του για την ιδιαίτερα ευμετάβλητη κατάσταση από πλευράς ασφαλείας στην Αζοφική Θάλασσα, η οποία θα μπορούσε εύκολα να κλιμακωθεί σε ανοικτή σύγκρουση·
4. καταδικάζει τη ρωσική πρακτική των υπερβολικά μακρόχρονων ελέγχων σε σκάφη που εισέρχονται και εξέρχονται από την Αζοφική Θάλασσα που κατευθύνονται προς ή αποπλέουν από ουκρανικά λιμάνια· υπογραμμίζει ότι τα ρωσικά σκάφη ή τα σκάφη που κατευθύνονται προς ή αποπλέουν από ρωσικούς λιμένες δεν υποβάλλονται σε τέτοια μεταχείριση· υπογραμμίζει ότι οι επιθεωρήσεις αυτές έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στον αλιευτικό τομέα της Ουκρανίας·
5. θεωρεί ότι οι πρακτικές αυτές αποτελούν συνειδητή και σκόπιμη διάκριση σε βάρος των ουκρανικών λιμένων και κατάχρηση των δικαιωμάτων επιθεώρησης· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, εάν δεν αντιμετωπιστεί, η πρακτική των επιθεωρήσεων και των αποκλεισμών στην Αζοφική Θάλασσα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε άλλους τόπους, μεταξύ των οποίων στον Εύξεινο Πόντο·
6. αποδοκιμάζει την προσπάθεια της Ρωσίας να ενσωματώσει διά της βίας την παρανόμως προσαρτηθείσα Κριμαία μέσω της κατασκευής της γέφυρας του Κερτς· εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση του Συμβουλίου να επεκτείνει τα περιοριστικά μέτρα σε φορείς που συμμετείχαν στην κατασκευή της γέφυρας του Κερτς, και καλεί το Συμβούλιο να διευρύνει το πεδίο των πράξεων για τις οποίες επιβάλλονται κυρώσεις, ώστε να συμπεριληφθούν όσοι είναι υπεύθυνοι για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της καταχρηστικής και μεροληπτικής πολιτικής της Ρωσίας σχετικά με τις επιθεωρήσεις στην Αζοφική Θάλασσα καθώς και όσοι που επιβλέπουν την κατασκευή και τη λειτουργία της γέφυρας του Κερτς·
7. καλεί τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) να επεκτείνει την εντολή της αποστολής παρακολούθησής του στην Αζοφική Θάλασσα ή να συγκροτήσει χωριστή διεθνή αποστολή παρακολούθησης για το εν λόγω υδατικό σύστημα·
8. καλεί την ΑΠ/ΥΕ να παρακολουθεί πιο στενά την εξελισσόμενη κατάσταση της ασφάλειας στην Αζοφική Θάλασσα, δεδομένης της αυξανόμενης πιθανότητας σύγκρουσης στο κατώφλι της Ευρώπης, η οποία ενδέχεται να έχει ευρύτερες επιπτώσεις ασφάλειας που θα επηρεάσουν την ΕΕ και τα κράτη μέλη της· ως προς αυτό, θεωρεί ότι θα ήταν πολύ χρήσιμο να οριστεί ειδικός εντεταλμένος της ΕΕ για την Κριμαία και την περιοχή του Ντονμπάς, οι αρμοδιότητες του οποίου θα καλύπτουν και την Αζοφική Θάλασσα·
9. καλεί την Επιτροπή να αποστείλει ειδική αποστολή εμπειρογνωμόνων στην περιοχή για να αξιολογήσει την οικονομική ζημία που προκαλείται από τον ντε φάκτο αποκλεισμό και να εξετάσει τη δημιουργία ενός ειδικού προγράμματος οικονομικής ανάπτυξης που θα μπορούσε να εφαρμοστεί στις πληγείσες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας για την επαναλειτουργία του πολιτικού αεροδρομίου της Μαριούπολης και για την ανάπτυξη εναλλακτικών δρομολογίων για τη μεταφορά των ουκρανικών εμπορευμάτων·
10. αποδοκιμάζει την παράνομη εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσική Ομοσπονδία σε ουκρανικό έδαφος· επισημαίνει τον πιθανό κίνδυνο για κατάληψη των υφιστάμενων ουκρανικών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αζοφική Θάλασσα από τη Ρωσία, από τη στιγμή που επιτευχθεί ο στόχος της να τη μετατρέψει σε εσωτερική θάλασσα εντός της Ρωσικής Ομοσπονδίας·
11. χαιρετίζει θερμά τη σθεναρή στήριξη του ΝΑΤΟ προς την Ουκρανία· ζητεί περαιτέρω βοήθεια και συμμετοχή, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης παρουσίας στον Εύξεινο Πόντο και στην Αζοφική Θάλασσα, κοινές στρατιωτικές ασκήσεις και επιχειρήσεις, και παροχή βοήθειας για την ενίσχυση των στρατιωτικών και ναυτικών ικανοτήτων της Ουκρανίας·
12. καλεί την ΑΠ/ΥΕ να συνδράμει την ουκρανική πλευρά ώστε αυτή να επωφεληθεί από όλες τις διπλωματικές ενέργειες και τις νομικές διαδικασίες που προβλέπονται στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των συναφών συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της συνεχιζόμενης διαδικασίας διαιτησίας βάσει της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν οι εχθρικές πρακτικές της Ρωσίας στην Αζοφική Θάλασσα·
13. επαναλαμβάνει ότι στηρίζει την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας· επαναβεβαιώνει την κυριαρχία της Ουκρανίας στη Χερσόνησο της Κριμαίας·
14. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας, στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, και στα κράτη μέλη της ΕΕ.