Projekt rezolucji - B8-0583/2018Projekt rezolucji
B8-0583/2018

PROJEKT REZOLUCJI w sprawie konfliktu interesów oraz ochrony budżetu UE w Czechach

11.12.2018 - (2018/2975(RSP))

złożony w następstwie oświadczeń Rady i Komisji
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu

Bart Staes, Julia Reda, Philippe Lamberts w imieniu grupy Verts/ALE

Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B8-0582/2018

Procedura : 2018/2975(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B8-0583/2018
Teksty złożone :
B8-0583/2018
Teksty przyjęte :

B8-0583/2018

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie konfliktu interesów oraz ochrony budżetu UE w Czechach

(2018/2975(RSP))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze decyzje i rezolucje w sprawie udzielenia absolutorium Komisji[1] za lata 2014, 2015 i 2016,

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii[2] (zwane dalej „rozporządzeniem finansowym”), w szczególności art. 61 o konflikcie interesów,

–  uwzględniając pytania skierowane do Komisji przez Czeską Partię Piratów w dniu 2 sierpnia 2018 r.,

–  uwzględniając oficjalną skargę złożoną w Komisji przez czeski oddział organizacji Transparency International w dniu 19 września 2018 r.,

–  uwzględniając opinię Służby Prawnej Komisji Europejskiej z dnia 19 listopada 2018 r. zatytułowaną „Impact of Article 61 of the new Financial Regulation (conflict of interests) on payments from the European Structural and Investment (ESI) Funds” [Wpływ art. 61 nowego rozporządzenia finansowego (konflikt interesów) na wypłaty z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych],

–  uwzględniając prezentację Dyrekcji Generalnej Komisji ds. Budżetu pt. „Zasady dotyczące konfliktu interesów w rozporządzeniu finansowym z 2018 r.” przedstawioną Komisji Kontroli Budżetowej Parlamentu Europejskiego w dniu 20 listopada 2018 r.,

–  uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że przepis zawarty w rozporządzeniu finansowym z 2012 r. w sprawie konfliktu interesów nie miał wyraźnie zastosowania do zarządzania dzielonego, ale państwa członkowskie były zobowiązane do zapewnienia skutecznej kontroli wewnętrznej, w tym unikania konfliktów interesów;

B.  mając na uwadze, że przepisy dotyczące zamówień publicznych zobowiązują państwa członkowskie do unikania konfliktów interesów (art. 24 dyrektywy 2014/24/UE[3]), w tym bezpośrednich lub pośrednich interesów osobistych, a także fakt, że odnośnie do sytuacji postrzeganych jako konflikt interesów lub szczególnych zobowiązań w ramach zarządzania dzielonego, zasady (np. rozporządzenie (UE) nr 1303/2013[4]) już istnieją;

C.  mając na uwadze, że w dniu 18 lipca 2018 r. Rada przyjęła nowe rozporządzenie finansowe; mając na uwadze, że art. 61 tego rozporządzenia, który dotyczy zakazu konfliktu interesów, wszedł w życie w dniu 2 sierpnia 2018 r.;

D.  mając na uwadze, że art. 61 ust. 1 rozporządzenia finansowego (w połączeniu z art. 61 ust. 3) nakłada na podmioty finansowe:

(i) negatywny obowiązek unikania sytuacji konfliktu interesów w odniesieniu do budżetu UE;

(ii) pozytywny obowiązek podejmowania odpowiednich środków, aby zapobiegać powstaniu konfliktu interesów w ramach funkcji wchodzących w zakres ich odpowiedzialności, oraz aby reagować na sytuacje, które można obiektywnie postrzegać jako konflikt interesów;

E.  mając na uwadze, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej[5] „konflikt interesów, obiektywnie i sam w sobie, stanowi poważną nieprawidłowość i nie ma potrzeby oceny intencji zaangażowanych stron ani tego, czy działały one w dobrej czy w złej wierze”. mając na uwadze, że Komisja jest zobowiązana zawiesić wypłaty z funduszów UE w sytuacjach, gdy występują poważne niedociągnięcia w działaniu systemów zarządzania i kontroli oraz gdy ujawniono nieodkryte, niezgłoszone i nieskorygowane poważne nieprawidłowości związane z konfliktem interesów;

F.  mając na uwadze, że w dniu 19 września 2018 r. czeski oddział Transparency International złożył formalną skargę do Komisji, twierdząc że czeski premier Andrej Babiš uporczywie naruszał przepisy UE i Czech dotyczące konfliktu interesów;

G.  mając na uwadze, że wykazano również, iż Andrej Babiš jest rzeczywistym właścicielem Agrofert, tj. spółki zarządzającej grupą Agrofert, za pośrednictwem dwóch funduszy powierniczych, AB I i AB II, które nie mogą być uważane za tzw. ślepe fundusze powiernicze i których jest założycielem, a jednocześnie jedynym beneficjentem;

H.  mając na uwadze, że przedsiębiorstwa należące do grupy Agrofert uczestniczą w projektach dotowanych w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich Czech, który jest z kolei finansowany z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich;

I.  mając na uwadze, że przedsiębiorstwa należące do grupy Agrofert otrzymały w latach 2014–2020 wysokie sumy z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, od 42 mln EUR w 2013 r. do 82 mln EUR w 2017 r.;

J.  mając na uwadze, że według oświadczenia o dochodach czeskich urzędników publicznych Andrej Babiš, za pośrednictwem swych funduszy powierniczych, uzyskał w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2018 r. dochód z grupy Agrofert w wysokości 3,5 mln EUR;

K.  mając na uwadze, że w swoich rocznych sprawozdaniach dotyczących udzielenia Komisji absolutorium za lata 2016, 2017 i 2018 Parlament wielokrotnie wzywał Komisję do przyspieszenia procedury kontroli zgodności rozliczeń rozpoczętej w styczniu 2016 r. w celu uzyskania szczegółowych i dokładnych informacji na temat ryzyka konfliktu interesów dotyczącego Państwowego Funduszu Interwencji Rolnej w Czechach oraz podkreślał, że niepodjęcie niezbędnych działań w celu zapobieżenia konfliktowi interesów mogłoby ostatecznie zobowiązać właściwe władze Czech do cofnięcia akredytacji agencji płatniczej i mogłoby również prowadzić do zastosowania przez Komisję korekty finansowej;

L.  mając na uwadze, że we wrześniu 2018 r. parlamentarna Komisja Kontroli Budżetowej postanowiła zająć się tą kwestią w ramach rocznej procedury udzielania absolutorium, zwłaszcza podczas przesłuchań komisarzy, których problem ten dotyczy w najwyższym stopniu;

M.  mając na uwadze, że przesłuchania komisarzy, które przeprowadziła Komisja Kontroli Budżetowej w ramach rocznej procedury udzielania absolutorium, nie dostarczyły posłom jasnych i wystarczających odpowiedzi na temat sytuacji dotyczącej potencjalnego konfliktu interesów premiera Czech;

N.  mając na uwadze, że w dniu 1 grudnia 2018 r. media europejskie, w tym „The Guardian” , „Le Monde”, „De Standaard” i „Süddeutsche Zeitung”, poinformowały o opinii prawnej opracowanej przez Służbę Prawną Komisji, w której potwierdzono konflikt interesów Andreja Babiša;

1.  odnotowuje, że w sprawozdaniu w sprawie udzielenia absolutorium za rok 2016 (przyjętym w kwietniu 2018 r.) «z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) zakończył dochodzenie administracyjne w sprawie czeskiego programu „Bocianie Gniazdo”», „odnotowuje fakt, że czeskie media podały do wiadomości akta tej sprawy” i „wyraża ubolewanie z powodu poważnych nieprawidłowości stwierdzonych przez OLAF”;

2.  jest głęboko zaniepokojony nieprzestrzeganiem przez Czechy art. 61 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1046 w odniesieniu do konfliktu interesów premiera tego kraju i jego powiązań z grupą Agrofert;

3.  ubolewa nad jakimkolwiek konfliktem interesów, który mógłby zagrozić wykonaniu budżetu UE i podważyć zaufanie obywateli UE do właściwego zarządzania pieniędzmi podatników unijnych; wzywa Komisję do zadbania o to, by w odniesieniu do konfliktu interesów któregokolwiek polityka UE stosowano politykę zerowej tolerancji dla podwójnej moralności oraz aby nie znajdowano usprawiedliwienia dla opóźnień w związku z ochroną interesów finansowych Unii;

4.  wzywa Komisję, by uznała aktywne unikanie konfliktu interesów za jeden z priorytetów, a także by, jako strażnika traktatów, podejmowała skuteczne i szybkie działania w takich przypadkach, zwłaszcza gdy władze krajowe nie podejmą działań w celu zapobiegania konfliktom interesów ich najwyższych przedstawicieli;

5.  wzywa Komisję, by niezwłocznie podjęła działania w tej sprawie w oparciu o opinię jej Służby Prawnej wydaną w związku ze skargą złożoną przez czeski oddział Transparency International oraz by wdrożyła niezbędne środki naprawcze i procedury w celu usunięcia wszelkich ewentualnych niezgodności z prawem, w tym środek w postaci zawieszenia wypłaty wszelkich funduszy unijnych na rzecz grupy Agrofert do czasu pełnego zbadania i rozwiązania konfliktu interesów;

6.  wzywa również głowy państw i szefów rządów wszystkich państw UE, aby aktywnie stosowali nowe rozporządzenie finansowe, w szczególności jego sekcję dotyczącą konfliktu interesów, w celu zapobiegania sytuacjom, które szkodzą reputacji UE lub jej poszczególnych państw członkowskich oraz przynoszą uszczerbek demokracji lub interesom finansowym UE, oraz aby służyli za przykład działania na rzecz dobra publicznego, a nie dla korzyści osobistych;

7.  wzywa parlamenty narodowe państw członkowskich do dołożenia starań, by żadne przepisy krajowe dotyczące zapobiegania konfliktom interesów nie były sprzeczne z duchem nowego rozporządzenia finansowego;

8.  wzywa Komisję, by zapewniła przygotowanie i wdrożenie w każdym państwie członkowskim planów działania dotyczących konfliktów interesów oraz by składała Parlamentowi sprawozdania z postępów w tym zakresie;

9.  przyjmuje do wiadomości opinię Służby Prawnej Komisji w sprawie możliwego konfliktu interesów obecnego premiera Czech Andreja Babiša, gdy pełnił on funkcję ministra finansów w 2014 r.; domaga się, aby Komisja w pełni zbadała zgodność z prawem wszystkich dotacji UE wypłaconych grupie Agrofert od czasu wstąpienia Andreja Babiša o rządu, biorąc pod uwagę wcześniejsze rozporządzenie finansowe mające zastosowanie do dnia 2 sierpnia 2018 r., a także zawartą w nim sekcję dotyczącą konfliktu interesów;

10.  wzywa Komisję do udostępnienia Komisji Kontroli Budżetowej wszystkich dokumentów związanych z możliwym konfliktem interesów premiera Czech, a także ministra ds. rolnictwa;

11.  wzywa Radę i swych własnych negocjatorów wieloletnich ram finansowych, by domagali się pełnej przejrzystości wszelkich powiązań Andreja Babiša z grupą Agrofert i dołożyli starań, aby powiązania te nie kolidowały z pełnioną przez niego funkcją premiera Czech, a także by podjęli wszelkie niezbędne i właściwe środki w celu zapobiegania wszelkim konfliktom interesów w negocjacjach dotyczących przyszłych budżetów UE i wieloletnich ram finansowych, zgodnie z art. 61 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1046;

12.  apeluje do Komisji Kontroli Budżetowej o uwzględnienie kwestii zapobiegania konfliktom interesów oraz sprawozdawczości z działań podejmowanych w tym zakresie w rocznym sprawozdaniu w sprawie udzielenia absolutorium;

13.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie oraz rządowi i parlamentowi Czech.

Ostatnia aktualizacja: 12 grudnia 2018
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności