PROJEKT REZOLUCJI w sprawie zaleceń dotyczących rozpoczęcia negocjacji handlowych między UE a USA
8.3.2019 - (2019/2537(RSP))
zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu
Bernd Langew imieniu Komisji Handlu Międzynarodowego
B8‑0163/2019
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie zaleceń dotyczących rozpoczęcia negocjacji handlowych między UE a USA
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 lipca 2015 r. zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Komisji Europejskiej dotyczące negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego (TTIP)[1],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie rocznego sprawozdania z realizacji wspólnej polityki handlowej[2],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lipca 2018 r. w sprawie dyplomacji klimatycznej[3],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2018 r. w sprawie stosunków między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi[4],
– uwzględniając wspólne oświadczenie USA i UE z dnia 25 lipca 2018 r. po wizycie przewodniczącego Jean-Claude’a Junckera w Białym Domu[5],
– uwzględniając dokument zatytułowany „Summary of Specific Negotiating Objectives for the Initiation of US-EU Negotiations’ [Streszczenie szczegółowych celów negocjacyjnych dotyczących rozpoczęcia negocjacji między USA a UE] opublikowany w styczniu 2019 r. przez Biuro Przedstawiciela USA ds. Handlu,
– uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 18 stycznia 2019 r. dotyczące decyzji Rady upoważniającej do rozpoczęcia rokowań w sprawie umowy ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie zniesienia taryf celnych na towary przemysłowe (COM(2019)0016) wraz z załącznikiem, w którym określono wytyczne dotyczące takich rokowań[6],
– uwzględniając zalecenie Komisji z dnia 18 stycznia 2019 r. dotyczące decyzji Rady upoważniającej do rozpoczęcia negocjacji w sprawie umowy ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie oceny zgodności (COM(2019)0015) wraz z załącznikiem, w którym określono wytyczne dotyczące takich negocjacji[7],
– uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 30 stycznia 2019 r. w sprawie wdrażania oświadczenia z dnia 25 lipca 2018 r.,
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. „Handel z korzyścią dla wszystkich – w kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej” (COM(2015)0497)[8],
– uwzględniając projekt rezolucji Komisji Handlu Międzynarodowego,
– uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że silne partnerstwo gospodarcze, polityczne i na rzecz bezpieczeństwa pomiędzy UE i Stanami Zjednoczonymi ma znaczenie strategiczne i odgrywa kluczową rolę w budowaniu demokratycznej, bezpiecznej i dobrze prosperującej gospodarki światowej;
B. mając na uwadze, że działania i strategie polityczne zainicjowane przez obecną administrację USA nie tylko kwestionują stosunki handlowe UE-USA, które stanowią najszersze stosunki gospodarcze w skali świata, lecz podważając podstawowe zasady stosunków międzynarodowych, praworządności i wzajemnego szacunku, a także kwestionują zasady i wartości oparte na wielostronnym światowym systemie handlu; mając na uwadze, że w partnerstwie potrzebny jest nowy impuls w celu zmniejszenia obecnych napięć oraz zapewnienia większej stabilności i przewidywalności w stosunkach handlowych między UE a USA; mając na uwadze, że zważywszy na wyzwania stojące przed obiema stronami, współpraca i skoordynowane działania w kwestiach polityki handlowej z myślą o kształtowaniu przyszłego wielostronnego systemu handlu oraz globalnych norm leżą we wspólnym interesie UE i Stanów Zjednoczonych;
C. mając na uwadze pełne zaangażowanie UE na rzecz multilateralizmu i międzynarodowego porządku opartego na zasadach, zapisanego w postanowieniach WTO, które to zaangażowanie przynosi korzyści ludziom, społeczeństwom i przedsiębiorstwom zarówno w USA, jak i w UE;
D. mając na uwadze, że w 90-dniowym ustawowym okresie na konsultacje nie zostały przeprowadzone z UE żadne dyskusje określające zakres;
E. mając na uwadze, że ze względu na ograniczony zakres umowy zrezygnowano z formalnego procesu oceny skutków, w tym oceny skutków w zakresie zrównoważonego rozwoju, który zwykle towarzyszy rozpoczęciu negocjacji handlowych i do którego Komisja zobowiązała się zgodnie ze strategią „Handel dla wszystkich” i zasadami programu lepszego stanowienia prawa; mając na uwadze, że należy skonsultować i uwzględnić ocenę skutków przeprowadzoną w trakcie negocjacji w sprawie TTIP;
F. mając na uwadze, że UE sprzeciwia się nałożeniu przez USA ceł antydumpingowych i wyrównawczych na hiszpańskie oliwki i wystąpiła z wnioskiem o konsultacje z USA w ramach WTO, biorąc pod uwagę fakt, iż środki te są nieuzasadnione, bezpodstawne i sprzeczne z zasadami WTO;
G. mając na uwadze, że Stany Zjednoczone nałożyły w dniu 31 maja 2018 r. nielegalne cła przywozowe na stal i aluminium pochodzące m.in. z UE na podstawie sekcji 232 ustawy o rozszerzeniu handlu; mając na uwadze, że te cła nadal obowiązują, a Komisja zareagowała na nie podjęciem środków równoważących zgodnych z zasadami WTO;
H. mając na uwadze, że administracja Donalda Trumpa wszczęła podobne dochodzenie w sprawie przywozu pojazdów silnikowych i części samochodowych, które może doprowadzić do zwiększenia ceł na przywóz takich towarów z UE; mając na uwadze, że wkrótce zostanie opublikowane sprawozdanie Departamentu Handlu USA zawierające zalecenie odnośnie do tego, czy Stany Zjednoczone powinny wprowadzić ograniczenia przywozowe dotyczące samochodów ze względu na bezpieczeństwo narodowe;
I. mając na uwadze, że amerykańskie jednostronne środki są nielegalne, wywołują niepewność na rynku, osłabiają konkurencyjność zarówno amerykańskich, jak i unijnych przedsiębiorstw, ograniczają ogólnoświatowe zasady handlu i grożą nasileniem napięć handlowych; mając na uwadze, że UE i USA powinny współpracować ze sobą na rzecz zreformowania i dalszego wzmocnienia systemu WTO przed nieuczciwymi praktykami handlowymi; mając na uwadze, że z zadowoleniem przyjmuje się w tym względzie inicjatywy podjęte przez przewodniczącego Jean-Claude’a Junckera i komisarz Cecilię Malmström;
J. mając na uwadze, że projekty celów negocjacyjnych UE i USA różnią się pod względem zakresu i sektorów; mając na uwadze, że wspólne oświadczenie nie obejmuje sektora motoryzacyjnego; mając na uwadze, że Komisja zasygnalizowała zamiar włączenia sektora motoryzacyjnego do planowanych negocjacji i ogłosiła w swoim zaleceniu dotyczącym decyzji Rady, że UE jest gotowa, by uwzględnić potencjalną wrażliwość Stanów Zjednoczonych w odniesieniu do niektórych produktów motoryzacyjnych;
K. mając na uwadze, że negocjacje w sprawie TTIP wyraźnie pokazały, że na tym etapie warunki polityczne i gospodarcze w odniesieniu do kompleksowej umowy handlowej UE-USA nie zostały spełnione ze względu na złożoność przedsięwzięcia oraz odmienne podejścia i reguły handlowe stosowane przez obie strony; mając jednak na uwadze, że wcześniejsze doświadczenia wskazują, iż można by zawrzeć ograniczone umowy z pozytywnym skutkiem;
L. mając na uwadze, że wyłączenie sektora motoryzacyjnego z negocjacji leży wyłącznie w interesie politycznym USA;
M. mając na uwadze, że UE ubolewa z powodu ponownego nałożenia amerykańskich sankcji z powodu wycofania się USA ze Wspólnego kompleksowego planu działania (JCPOA), jak również z powodu gróźb wysyłanych z Białego Domu w odpowiedzi na wysiłki UE na rzecz wypełnienia jej zobowiązań wynikających z JCPOA;
1. odnotowuje wspólne oświadczenie USA-UE z dnia 25 lipca 2018 r.; przypomina, że celem tego oświadczenia jest uniknięcie eskalacji napięć handlowych; ubolewa nad faktem, że przed wizytą Parlament Europejski nie został poinformowany o treści i celach oświadczenia;
2. powtarza, że UE nie powinna prowadzić negocjacji z USA pod groźbami; zauważa jednak, że zalecenia dotyczące rozpoczęcia negocjacji w sprawie umowy zgodnej z zasadami WTO mają kluczowe znaczenie dla podtrzymania i pełnego wdrożenia zobowiązań podjętych pomiędzy UE i USA w oświadczeniu;
3. ubolewa, że do chwili obecnej Stany Zjednoczone Ameryki nie zobowiązały się do zniesienia ceł na stal i aluminium oraz że dochodzenie w sprawie przywozu do USA pojazdów silnikowych i części samochodowych nadal trwa; wyraża ubolewanie z powodu nałożenia ceł na hiszpańskie oliwki;
4. wzywa Komisję do zapewnienia, by wszelka współpraca w kwestiach regulacyjnych w dalszym ciągu miała charakter dobrowolny oraz by odbywała się z poszanowaniem autonomii organów regulacyjnych z myślą o identyfikowaniu zbędnych barier i obciążeń administracyjnych; przypomina, że celem współpracy regulacyjnej muszą być korzyści na rzecz zarządzania globalną gospodarką przez zwiększenie konwergencji i zacieśnienie współpracy w zakresie norm międzynarodowych;
5. zwraca uwagę na fakt, że Komisja zasygnalizowała gotowość do natychmiastowego przyjęcia środków równoważących, jeżeli Stany Zjednoczone nałożą taryfy lub kontyngenty na samochody wywożone z UE; ponownie wyraża poparcie dla tego rodzaju środków;
6. przypomina, że ani unijne, ani amerykańskie wytyczne dotyczące negocjacji nie przewidują wznowienia negocjacji w sprawie TTIP; jest zdania, że ograniczone porozumienie ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie zniesienia taryf celnych na towary przemysłowe, w tym na samochody, uwzględniające wrażliwe aspekty europejskiego przemysłu związane z różnicami w kosztach energii i kosztach regulacyjnych, jak również umowa w sprawie oceny zgodności, bez jakichkolwiek zmian w zakresie unijnych norm i przepisów, mogłyby utorować drogę do uruchomienia nowego procesu współpracy na rzecz wzajemnie korzystnych stosunków handlowych, a tym samym złagodzenia obecnych napięć handlowych; podkreśla, że każde porozumienie musi być zgodne z zasadami i obowiązkami określonymi przez WTO, w tym z art. XXIV GATT; zwraca uwagę, że zalecenia Komisji dotyczące rozpoczęcia negocjacji nie powinny być rozumiane jako sugestia, że Komisja chce odstąpić od istniejących strategii politycznych w dziedzinie handlu i inwestycji, o których mowa w strategii „Handel z korzyścią dla wszystkich”;
7. zauważa, że szczegółowe cele negocjacyjne USA dotyczące rozpoczęcia negocjacji między USA a UE mają na celu zapewnienie wszechstronnego dostępu do rynku dla amerykańskich produktów rolnych w UE przez zmniejszenie lub zniesienie ceł, a także zmniejszenie barier związanych z różnicami w przepisach i normach; podkreśla, że wspólne oświadczenie nie obejmuje rolnictwa; odnotowuje, że projekt mandatu negocjacyjnego Komisji skupia się wyłącznie na zniesieniu ceł na produkty przemysłowe, łącznie z sektorem motoryzacyjnym, z wyłączeniem produktów rolnych; zauważa, że Komisja utorowała drogę dla zwiększenia udziału w rynku nasion soi w UE z 9 % do 75 % w okresie od sierpnia 2017 r. do stycznia 2019 r;
8. podkreśla, że towary przemysłowe stanowią 94 % towarów wywożonych z UE do USA i że wzajemne zniesienie taryf celnych może przyczynić się do zwiększenia przepływów handlowych między UE i USA; zwraca uwagę, że Stany Zjednoczone stosują bardzo wysokie taryfy celne na produkowane towary takie jak produkty skórzane, ubrania i tekstylia, obuwie i produkty ceramiczne, i że ich zniesienie otworzyłoby możliwości dla unijnych eksporterów oraz zwiększyłoby konkurencyjność unijnych sektorów przemysłowych;
9. uważa, że współpraca w zakresie norm i oceny zgodności jest korzystna dla przedsiębiorstw zarówno unijnych, jak i amerykańskich, a zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które skorzystają na likwidacji podwójnych wymogów w zakresie badania, kontroli i certyfikacji; podkreśla, że pozostaje to bez uszczerbku dla unijnych norm;
10. zauważa, że jednym z celów wspomnianego wyżej wspólnego oświadczenia jest dążenie do ścisłej współpracy z partnerami o podobnych poglądach w celu zreformowania WTO; ubolewa nad blokowaniem przez USA nominacji nowych członków Organu Apelacyjnego, co szkodzi funkcjonowaniu systemu rozstrzygania sporów WTO;
11. głęboko ubolewa z powodu wycofania się Stanów Zjednoczonych z porozumienia paryskiego; przypomina, że Parlament Europejski podkreślił w swojej rezolucji w sprawie dyplomacji klimatycznej, że UE powinna uczynić ratyfikację i wdrożenie porozumienia paryskiego warunkiem zawarcia przyszłych umów handlowych; podkreśla jednak, że zalecenia dotyczą ograniczonej umowy, a nie kompleksowej umowy o wolnym handlu; uważa w związku z tym, że takie umowy powinny stanowić wyjątek podyktowany szczególnymi okolicznościami i w żadnym razie nie powinny tworzyć precedensu dla przyszłych negocjacji prowadzonych przez Unię Europejską; w tym względzie zauważa, że w rezolucji w sprawie dyplomacji klimatycznej podkreślono znaczenie ścisłej współpracy z USA, i wzywa Komisję do współpracy z USA w zakresie polityki klimatycznej i polityki zrównoważonego rozwoju;
12. uważa, że zawarcie z USA umowy handlowej i umowy w sprawie oceny zgodności na wyżej wymienionych warunkach nie odzwierciedla ogólnych zasad unijnych umów handlowych; uważa jednak, że ze względu na wyjątkowe okoliczności rozpoczęcie negocjacji z USA w sprawie umowy o ograniczonym zakresie i wskazanych dozwolonych granicach ma szansę przynieść wynik, który mógłby leżeć w interesie obywateli, społeczeństw i przedsiębiorstw europejskich, zwłaszcza MŚP, mógłby służyć generowaniu wzrostu gospodarczego, a także mógłby stworzyć bardziej pozytywny klimat między partnerami, co mogłoby pomóc we wspólnym radzeniu sobie z globalnymi wyzwaniami, w tym z reformą WTO, przyczyniając się do przezwyciężenia obecnego impasu w handlu, przy czym może się to udać i być zgodne z unijną polityką handlową opartą na wartościach wyłącznie wtedy, gdy spełnione zostaną następujące warunki minimalne:
1) zniesienie taryf celnych na aluminium i stal zgodnie z sekcją 232 amerykańskiej Ustawy o rozszerzeniu handlu z 1962 r. przed zawarciem umowy;
2) kompleksowy proces konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim oraz ocena skutków proponowanej umowy dla zrównoważonego rozwoju, a także uwzględnienie ocen skutków i badań już przeprowadzonych w tej dziedzinie;
13. wzywa zatem Radę do uwzględnienia tych spostrzeżeń przy przyjmowaniu wytycznych dotyczących negocjacji oraz do zapewnienia:
– aby w mandacie UE zawarto wyraźne zobowiązanie do uwzględnienia samochodów i części motoryzacyjnych w negocjacjach,
– większej jasności w kwestii tego, w jaki sposób reguły pochodzenia mają być uwzględniane w negocjacjach,
– wyłączenia rolnictwa z zakresu negocjacji,
– włączenia klauzuli zawieszającej do mandatu negocjacyjnego, uzależnionej od nałożenia przez USA dodatkowych ceł lub innych środków ograniczających handel na produkty UE na podstawie sekcji 232 ustawy o rozszerzeniu handlu z 1962 r. lub sekcji 301 ustawy o handlu z 1974 r., lub na podstawie wszelkich innych podobnych przepisów prawa amerykańskiego, podczas negocjacji lub przez ich rozpoczęciem;
14. wzywa Komisję do informowania Parlamentu i do pełnego włączenia go do negocjacji na wszystkich etapach, biorąc również pod uwagę wybory europejskie; wzywa Radę, by nie zezwalała na stosowanie umowy, zanim Parlament nie wyrazi na to zgody; oczekuje, że zarówno Komisja, jak i Rada będą nadal zapewniały najwyższy poziom przejrzystości w całym procesie negocjacji; wzywa w związku z tym Radę do publikacji wytycznych dotyczących negocjacji, jeśli ta je zatwierdzi; przypomina Komisji o obowiązku przedstawienia oceny skutków ewentualnej umowy dla zrównoważonego rozwoju, zgodnie z programem lepszego stanowienia prawa;
15. wzywa Radę, aby nie zatwierdzała wytycznych dotyczących negocjacji przed przyjęciem stanowiska przez Parlament;
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz administracji i Kongresowi Stanów Zjednoczonych.
- [1] Dz.U. C 265 z 11.8.2017, s. 35.
- [2] Teksty przyjęte: P8_TA(2018)0230.
- [3] Teksty przyjęte: P8_TA(2018)0280.
- [4] Teksty przyjęte: P8_TA(2018)0342.
- [5] http://europa.eu/rapid/press-release_STATEMENT-18-4687_pl.htm
- [6] http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2019/january/tradoc_157630.pdf
- [7] http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2019/january/tradoc_157629.pdf
- [8] https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2015/PL/1-2015-497-PL-F1-1.PDF