ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με ένα ευρωπαϊκό καθεστώς κυρώσεων για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων
12.3.2019 - (2019/2580(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Charles Tannock, Ryszard Czarnecki, Anna Elżbieta Fotygaεξ ονόματος της Ομάδας ECR
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B8-0177/2019
B8‑0179/2019
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με ένα ευρωπαϊκό καθεστώς κυρώσεων για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου της 10ης Δεκεμβρίου 2018 να αναθέσει στην Επιτροπή την εκπόνηση προτάσεων για ένα ευρωπαϊκό καθεστώς κυρώσεων για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του με τα οποία ζητούσε τη θέσπιση ενωσιακού μηχανισμού για την επιβολή στοχευμένων κυρώσεων σε πρόσωπα που ενέχονται σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ειδικότερα την σύστασή του προς το Συμβούλιο, της 2ας Απριλίου 2014, σχετικά με την καθιέρωση κοινών περιορισμών όσον αφορά τη χορήγηση θεωρήσεων σε αξιωματούχους της Ρωσίας που εμπλέκονται στην υπόθεση Sergei Magnitsky[1],
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Ρωσία, και ιδίως εκείνο της 14ης Φεβρουαρίου 2019 σχετικά με την κατάσταση στην Τσετσενία και την υπόθεση του Oyub Titiev[2],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 12ης Μαρτίου 2019, σχετικά με την κατάσταση των πολιτικών σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας[3],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Δεκεμβρίου 2018 σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία ανά τον κόσμο το 2017 και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος[4],
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Σεπτεμβρίου 2017 σχετικά με τη διαφθορά και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε τρίτες χώρες[5],
– έχοντας υπόψη την έκθεση της 30ης Οκτωβρίου 2018 της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, με τίτλο «Sergei Magnitsky και παρόμοιες υποθέσεις - καταπολέμηση της ατιμωρησίας μέσω στοχευμένων κυρώσεων»,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή και την αξιολόγηση των περιοριστικών μέτρων που ενέκρινε το Συμβούλιο το 2003 και αναθεωρήθηκαν και επικαιροποιήθηκαν το 2005, το 2009, το 2012 και το 2017,
– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Απριλίου 2018 με τίτλο «Στοχοθετημένες κυρώσεις σε βάρος ατόμων λόγω σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - αντίκτυπος, τάσεις και προοπτικές σε επίπεδο ΕΕ»,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της 14ης Νοεμβρίου 2018 σχετικά με μια ευρωπαϊκή επιτροπή για την απαγόρευση εισόδου σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 215 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) σχετικά με την επιβολή κυρώσεων εις βάρος τόσο τρίτων χωρών όσο και ατόμων, ομάδων και μη κρατικών οντοτήτων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ολλανδική κυβέρνηση, υποστηριζόμενη από τη Γερμανία και τη Γαλλία, ξεκίνησε μια συζήτηση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ τον Νοέμβριο 2018 σχετικά με ένα στοχευμένο καθεστώς κυρώσεων για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ, με παγκόσμια εμβέλεια· λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου της 10ης Δεκεμβρίου 2018 να αναθέσει στην Επιτροπή την εκπόνηση προτάσεων για ένα ευρωπαϊκό καθεστώς κυρώσεων για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν θεσπίσει «νόμους Magnitsky» που δίνουν τη δυνατότητα στις κυβερνήσεις τους να επιβάλλουν στοχευμένες κυρώσεις, όπως απαγορεύσεις θεωρήσεων και δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων, στους δράστες σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όσους επωφελούνται από αυτές· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει κατ’ επανάληψη ζητήσει τη θέσπιση ενός ισοδύναμου μέτρου σε επίπεδο ΕΕ·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο «νόμος Magnitsky» πήρε το όνομά του από τον Sergei Magnitsky, τον ρώσο εμπειρογνώμονα σε φορολογικά και λογιστικά θέματα που σκοτώθηκε το 2009, ενώ βρισκόταν σε προσωρινή κράτηση στη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Magnitsky είχε πραγματοποιήσει έρευνες για μια μαζική φορολογική απάτη εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού της Ρωσίας, που διαπράχθηκε από εγκληματίες που συνεργάζονται με διεφθαρμένους αξιωματικούς της αστυνομίας και των φορολογικών γραφείων, καταχρώντας επενδυτικά μέσα που ανήκαν στην εταιρεία του πελάτη του κ. Magnicki, William Browder·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στοχευμένες κυρώσεις δεν δημιουργούν οικονομικές δυσκολίες για τους απλούς ανθρώπους και επικεντρώνονται αντίθετα στην ατομική λογοδοσία των προσώπων που διαπιστώνεται ότι ευθύνονται άμεσα για τις επίμαχες πραξεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι στον Καναδά και αλλού, πολλοί σκεπτικιστές σχετικά με την επιβολή κυρώσεων, πείστηκαν τελικά από το επιχείρημα ότι το να επιτρέψουμε στα άτομα αυτά να εισέρχονται στις χώρες μας και να χρησιμοποιούν τα θεσμικά μας όργανα, ιδίως τις τράπεζές μας, σημαίνει στην πράξη «υποβοήθηση και συνέργεια» στις επιλήψιμες τους ενέργειες και παροχή βοήθειας σε αυτούς ώστε να απολαμβάνουν τα προϊόντα των εγκλημάτων τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα λόγια της Πρωθυπουργού της Βρετανίας Theresa May, τα άτομα αυτά «δεν είναι ευπρόσδεκτα» στις χώρες μας·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω νομοθεσία θα μπορούσε να αποτελέσει μέσο καταπολέμησης της ατιμωρησίας και της διαφθοράς, που θεωρείται απειλή για το κράτος δικαίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εστίαση της νομοθεσίας Magnitsky στην καταπολέμηση της διαφθοράς θα αποτελέσει τη νομική βάση για τη κατάρτιση μαύρης λίστας ατόμων που εμπλέκονται σε υποθέσεις διαφθοράς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες αποτελούν στόχους οι οποίοι κατέχουν εξέχουσα θέση στην αντιμετώπιση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις νομικές πράξεις των χωρών που τις έχουν ήδη θεσπίσει·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα εθνικά σώματα επιβολής του νόμου δεν έχουν καταφέρει να οδηγήσουν ενώπιον της δικαιοσύνης τους δράστες ποινικών αδικημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε τέτοιες περιπτώσεις, μια πολιτική στοχευμένων κυρώσεων σε επίπεδο ΕΕ θα ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική·
1. καταδικάζει απερίφραστα όλες τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο· παροτρύνει την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση για ένα καθεστώς κυρώσεων σε επίπεδο ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα πριν από το τέλος της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, που θα επιτρέπει την επιβολή απαγορεύσεων θεωρήσεων και στοχευμένων κυρώσεων, όπως η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και συμφερόντων εντός της δικαιοδοσίας της ΕΕ, σε μεμονωμένους δημόσιους υπαλλήλους ή σε πρόσωπα που ενεργούν υπό την επίσημη ιδιότητά τους, κρατικούς και μη κρατικούς παράγοντες και οντότητες που ευθύνονται για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
2. πιστεύει ακράδαντα ότι ένα τέτοιο καθεστώς θα αποτελούσε πολύτιμη προσθήκη στα υφιστάμενα εργαλεία της ΕΕ για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εξωτερική πολιτική, και θα ενίσχυε τον ρόλο της ΕΕ ως παγκόσμιου παράγοντα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικότερα στον αγώνα κατά της ατιμωρησίας και της διαφθοράς, που θεωρούνται απειλές κατά του κράτους δικαίου, αλλά και στο πλαίσιο της παροχής στήριξής της προς τα θύματα κακοποίησης και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως·
3. τονίζει ότι το καθεστώς θα πρέπει να επιτρέπει τη λήψη περιοριστικών μέτρων, ιδίως τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και την απαγόρευση εισόδου στην ΕΕ, κατά ατόμων ή οντοτήτων που είναι υπεύθυνα ή συμμετέχουν, χρηματοδοτούν ή συμβάλλουν στον σχεδιασμό, την καθοδήγηση ή τη διάπραξη σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, την καθιέρωση ενός σαφούς ορισμού του πεδίου των παραβιάσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα κατάσταση·
4. επιμένει ότι οι αποφάσεις για την καταχώριση ή την αφαίρεση ατόμων ή οντοτήτων από την μαύρη λίστα θα πρέπει να βασίζονται σε σαφή και διακριτά κριτήρια και να συνδέονται άμεσα με το διαπραχθέν έγκλημα προκειμένου να διασφαλίζεται ενδελεχής δικαστικός έλεγχος·
5. τονίζει την ανάγκη όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να ερμηνεύουν την εφαρμογή των κυρώσεων κατά τον ίδιο συνεπή τρόπο· καλεί τα κράτη μέλη να συνεργαστούν μεταξύ τους για τον προσδιορισμό των προσώπων - στόχων, μεταξύ άλλων χρησιμοποιώντας τους σχετικούς μηχανισμούς της Ένωσης και ανταλλάσσοντας πληροφορίες σχετικά με τα άτομα που περιλαμβάνονται σε καταλόγους κυρώσεων, καθώς και τους λόγους που στηρίζουν την εύλογη πεποίθησή τους ότι τα άτομα αυτά είναι υπεύθυνα για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· τονίζει ότι οι διακινητές ανθρώπων που επωφελούνται από τις μεταναστευτικές ροές θα πρέπει να τιμωρούνται βάσει ενός τέτοιου καθεστώτος·
6. παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν «νόμους Magnitsky»· προτρέπει όλα τα κράτη μέλη να εκδώσουν απαγορεύσεις χορήγησης θεωρήσεων σε άτομα που περιλαμβάνονται σε ήδη εγκριθέντες «νόμους Magnitsky» ως ένδειξη αλληλεγγύης προς αυτές τις χώρες της ΕΕ, και να θέσουν την ΕΕ σε ισότιμη θέση με τους διατλαντικούς εταίρους της, δηλαδή τις ΗΠΑ και τον Καναδά, όπου ισχύει ήδη παρόμοια νομοθεσία·
7. καλεί όλα τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τις αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με τα περιοριστικά μέτρα κατά ατόμων και οντοτήτων που έχουν ληφθεί μέσω της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας, και, ιδίως, σχετικά με τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των προσώπων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο και τους περιορισμούς εισόδου στα αντίστοιχα εδάφη τους ως αποτέλεσμα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
8. τονίζει ότι η ποινική δίωξη όσων διαπράττουν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω εθνικών ή διεθνών δικαιοδοσιών θα πρέπει να παραμείνει ο πρωταρχικός στόχος όλων των προσπαθειών για την καταπολέμηση της ατιμωρησίας που έχουν αναληφθεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της· καλεί το Συμβούλιο να συμπεριλάβει τις διασυνοριακές παραβιάσεις εντός του πεδίου εφαρμογής του εν λόγω καθεστώτος·
9. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τα μέτρα καταπολέμησης των συστημάτων φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής, να κλείσουν τους φορολογικούς παραδείσους στο εσωτερικό της ΕΕ και να στηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις του δικαστικού συστήματος σε χώρες όπου το δικαστικό σύστημα δεν συνεργάζεται για την καταπολέμηση της διαφθοράς και, ως προληπτικά μέτρα, να μην υποβοηθούν και συνεργούν σε αξιόμεμπτες πράξεις ξένων διεφθαρμένων αξιωματούχων και ποινικών καθεστώτων, παραχωρώντας τους τη χρήση των θεσμικών μας οργάνων και βοηθώντας τους να απολαύσουν τα παράνομα κέρδη τους·
10. καλεί την Επιτροπή να διαθέσει επαρκείς πόρους και εμπειρογνωμοσύνη για την επιβολή και την παρακολούθηση του εν λόγω καθεστώτος μόλις αυτό τεθεί σε εφαρμογή, καθώς και να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ενημέρωση του κοινού σχετικά με τους καταλόγους, τόσο στην ΕΕ όσο και στις ενδιαφερόμενες χώρες·
11. υποστηρίζει τις προσπάθειες των ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών για τη θέσπιση ενός τέτοιου καθεστώτος και ενθαρρύνει τη συζήτηση σχετικά με την πρόταση για τη δημιουργία μιας ενδεχόμενης ανεξάρτητης συμβουλευτικής επιτροπής σε επίπεδο ΕΕ·
12. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και στον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
- [1] ΕΕ C 408 της 30.11.2017, σ. 43.
- [2] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0115.
- [3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2019)0157.
- [4] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0515
- [5] ΕΕ C 337 της 20.9.2018, σ. 82.