ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία
11.3.2019 - (2019/2582(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Christian Ehler, Paul Rübig, Kathleen Van Brempt, Zdzisław Krasnodębski, Fredrick Federley, Benedek Jávor, Dario Tamburrano, Barbara Kappelεξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας
B8‑0184/2019
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 28ης Νοεμβρίου 2018, με τίτλο «Καθαρός πλανήτης για όλους — Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία» (COM (2018)0773),
– έχοντας υπόψη τη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές μεταβολές (UNFCCC) και το πρωτόκολλο του Κιότο,
– έχοντας υπόψη τη Συμφωνία του Παρισιού, την απόφαση 1/CP.21, την 21η Διάσκεψη των μερών (CΟΡ21) της UNFCCC, και την 11η Διάσκεψη των μερών που λογίζεται ως Σύνοδος των μερών του Πρωτοκόλλου του Κιότο (CMP11), η οποία διεξήχθη στο Παρίσι (Γαλλία) από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου 2015,
– έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή το 2018 στο Κατοβίτσε της Πολωνίας (COP24)[1],
– έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων για καθαρή ενέργεια,
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
1. επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την μακρόπνοη στρατηγική «Καθαρός πλανήτης για όλους –ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία», στην οποία υπογραμμίζονται οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις που θα επιφέρει η μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τους πολίτες και την οικονομία της Ένωσης, και θέτει τις βάσεις για μια ευρεία συζήτηση όπου θα συμμετάσχουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, τα εθνικά κοινοβούλια, ο επιχειρηματικός τομέας, μη κυβερνητικοί οργανισμοί, πόλεις, κοινότητες και πολίτες·
2. πιστεύει ότι η Ευρώπη μπορεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο όσον αφορά την κλιματική ουδετερότητα, με επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις, καθώς και με την ενδυνάμωση των πολιτών και την εναρμόνιση των δράσεων σε βασικούς τομείς όπως η ενέργεια, οι πολιτικές για τη βιομηχανία και την έρευνα, και ταυτόχρονα με τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης για μια δίκαιη μετάβαση·
3. συμφωνεί με τους στρατηγικούς τομείς στους οποίους η Επιτροπή έχει εντοπίσει πως απαιτείται κοινή δράση και στηρίζει την ενεργειακή απόδοση, την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της ΕΕ·
4. τονίζει τη σημασία των διάφορων μέτρων που ελήφθησαν και των νομοθετικών διατάξεων που τέθηκαν σε ισχύ για το κλίμα σε διάφορους τομείς πολιτικής αλλά προειδοποιεί ότι μια κατακερματισμένη προσέγγιση ενδεχομένως να οδηγήσει σε ασυνέπειες και να μην επιτρέψει στην ΕΕ να αποκτήσει μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ως το 2050· θεωρεί πως πρέπει να υπάρξει μια συνολική προσέγγιση·
5. συμφωνεί με τον στόχο της ΕΕ να επιτύχει μια οικονομία με μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2050, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής· ζητεί από τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν σε μια στρατηγική για την επίτευξη του εν λόγω στόχου κατά την ειδική σύνοδο κορυφής της ΕΕ στο Sibiu τον Μάιο του 2019 και τα καλεί να δεσμευτούν για την επίτευξη του στόχου αυτού·
Ενεργειακή πολιτική
6. επισημαίνει τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η ενέργεια στη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικού ισοζυγίου αερίων θερμοκηπίου·
7. υπενθυμίζει ότι τις τελευταίες δεκαετίες η Ένωση κατόρθωσε να αποσυνδέσει επιτυχώς τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από την οικονομική ανάπτυξη και μείωσε τις εκπομπές, ιδίως μέσω της ενεργειακής απόδοσης και της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·
8. τονίζει ότι η μετάβαση σε καθαρή ενέργεια θα πρέπει να συνεχίσει να προωθεί τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας, να καθοδηγεί τη βιώσιμη οικονομική μεγέθυνση και να επιφέρει κοινωνιακά και περιβαλλοντικά οφέλη στους Ευρωπαίους πολίτες·
9. πιστεύει ότι η ηγετική θέση της ΕΕ όσον αφορά την ανανεώσιμη ενέργεια και την ενεργειακή απόδοση καταδεικνύει σε άλλα μέρη του κόσμου ότι η μετάβαση σε καθαρή ενέργεια είναι όχι μόνο δυνατή, αλλά και ωφέλιμη πέρα από την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·
10. επισημαίνει ότι για την επίτευξη μιας οικονομίας μηδενικού ισοζυγίου αερίων θερμοκηπίου απαιτούνται σημαντικές πρόσθετες επενδύσεις στο ενεργειακό σύστημα της ΕΕ, καθώς και στις σχετικές υποδομές, συγκριτικά με την υφιστάμενη κατάσταση, ύψους από 175 έως 290 δισεκατομμύρια EUR ετησίως·
11. τονίζει ότι, δεδομένων των διαφορετικών αφετηριών της ενεργειακής μετάβασης, θα καταβληθούν προσπάθειες, ενδεχομένως σε διαφορετικό βαθμό, από τις χώρες της ΕΕ για τη μείωση των αερίων θερμοκηπίου, προκειμένου να επιτευχθεί η κλιματική ουδετερότητα σε ενωσιακό επίπεδο·
12. καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αμελλητί τη δέσμη μέτρων για καθαρή ενέργεια· υπενθυμίζει ότι εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών να αποφασίζουν σχετικά με το ενεργειακό τους μείγμα εντός του ενωσιακού πλαισίου για το κλίμα και την ενέργεια·
13. εκτιμά ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις και λύσεις, η ενεργειακή απόδοση, η βιώσιμη ανανεώσιμη ενέργεια και η πλήρης ενοποίηση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο·
14. υπογραμμίζει την ανάγκη προβλεπτικής διαχείρισης ώστε να διασφαλιστεί μια δίκαιη μετάβαση για τους Ευρωπαίους πολίτες και να στηριχθούν περιοχές των οποίων οι οικονομίες εξαρτώνται από δραστηριότητες άμεσα συνδεδεμένες με τομείς ή τεχνολογίες που αναμένεται να παρουσιάσουν πτώση ή να χρειαστεί να μετασχηματιστούν στο μέλλον·
15. καλεί όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης –εθνικά, περιφερειακά και τοπικά– να λάβουν μέτρα που θα ενθαρρύνουν τους πολίτες να συμμετάσχουν στην ενεργειακή μετάβαση και θα τονώσουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών·
Βιομηχανική πολιτική
16. επαναλαμβάνει ότι η μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικού ισοζυγίου αερίων θερμοκηπίου δημιουργεί προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες για την ΕΕ, και ότι απαιτούνται επενδύσεις στη βιομηχανική καινοτομία, μεταξύ άλλων στις ψηφιακές τεχνολογίες και στην καθαρή τεχνολογία, ώστε να τονωθεί η οικονομική μεγέθυνση, να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα, να αναδειχθούν οι δεξιότητες του μέλλοντος και να δημιουργηθούν εκατομμύρια θέσεις εργασίας, για παράδειγμα στην αναπτυσσόμενη κυκλική οικονομία και στη βιοοικονομία·
17. θεωρεί πως η οικονομική ευημερία, η παγκόσμια βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και η πολιτική για το κλίμα αλληλοενισχύονται·
18. υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητο ένα σταθερό και προβλέψιμο πλαίσιο πολιτικής για την ενέργεια και το κλίμα, ώστε να ενισχύεται η αναγκαία εμπιστοσύνη των επενδυτών και να υποστηρίζονται οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες κατά τη λήψη αποφάσεων για μακροχρόνιες επενδύσεις στην Ευρώπη, δεδομένου ότι ο χρόνος ζωής των περισσότερων βιομηχανικών μονάδων υπερβαίνει τα 20 έτη·
Έρευνα και καινοτομία
19. υπογραμμίζει ότι τα ενωσιακά και τα εθνικά προγράμματα έρευνας και καινοτομίας έχουν ζωτική σημασία για την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον ρόλο της ως πρωτοπόρου στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής·
20. θεωρεί ότι η διάσταση του κλίματος θα πρέπει να ενσωματωθεί κατάλληλα στην προετοιμασία και την εφαρμογή των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας·
21. εφιστά την προσοχή στην έκθεση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για τις μεθόδους απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές[2] , σχετικά με τον ρόλο της έρευνας και της καινοτομίας ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού και ταυτόχρονα να αποκτήσει η ΕΕ ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον αγώνα για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές· επισημαίνει ότι η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου προχώρησε σε μια σειρά θεματικών και οριζόντιων συστάσεων, ιδίως όσον αφορά τον προσανατολισμό του νέου προγράμματος-πλαισίου της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία για το 2021-2027 («Ορίζων Ευρώπη»)·
22. θεωρεί ότι θα απαιτηθούν σοβαρές προσπάθειες στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας κατά τις προσεχείς δύο δεκαετίες, προκειμένου οι λύσεις χαμηλών και μηδενικών εκπομπών άνθρακα να καταστούν διαθέσιμες σε όλους και κοινωνικά και οικονομικά βιώσιμες, όπως επίσης για να βρεθούν νέες λύσεις ώστε να επιτευχθεί μια οικονομία μηδενικού ισοζυγίου αερίων θερμοκηπίου·
23. υπογραμμίζει τη θέση του σχετικά με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», ότι δηλαδή το πρόγραμμα πρέπει να συμβάλλει, με το 35 % τουλάχιστον των δαπανών του, στην υποστήριξη των στόχων για το κλίμα, κατά περίπτωση και στο πλαίσιο του γενικού στόχου της Ένωσης για την ενσωμάτωση των δράσεων για το κλίμα·
°
° °
24. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0430.
- [2] Τελική έκθεση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τις μεθόδους απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας, Νοέμβριος 2018.