Projekt rezolucji - B9-0106/2019Projekt rezolucji
B9-0106/2019

PROJEKT REZOLUCJI w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych

1.10.2019 - (D062827/02 – 2019/2829(RSP))

złożony zgodnie z art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
Posłowie odpowiedzialni: Tilly Metz
Günther Sidl, Anja Hazekamp, Eleonora Evi, Sirpa Pietikäinen, Nicolae Ştefănuță

Procedura : 2019/2829(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B9-0106/2019
Teksty złożone :
B9-0106/2019
Debaty :
Głosowanie :
Teksty przyjęte :

B9‑0106/2019

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych

(D062827/02 – 2019/2829(RSP))

 

Parlament Europejski,

 uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D062827/02),

 uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie zmodyfikowanej genetycznie żywności i paszy[1], w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

 uwzględniając głosowanie Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, w dniu 12 lipca 2019 r., w wyniku którego nie wydano opinii, oraz głosowanie komitetu odwoławczego w dniu 16 września 2019 r., w wyniku którego również nie wydano opinii,

 uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję[2],

 uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 28 listopada 2018 r. opublikowaną w dniu 14 stycznia 2019 r.[3],

 uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO)[4],

 uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

 uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że w dniu 6 lutego 2013 r. zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 przedsiębiorstwo Dow AgroSciences Europe, w imieniu Dow AgroSciences LLC, zwróciło się do właściwego organu krajowego Holandii z wnioskiem o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 („kukurydzę poddaną złożonej modyfikacji genetycznej”), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek ten odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów zawierających lub mających w swoim składzie kukurydzę poddaną złożonej modyfikacji genetycznej do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy;

B. mając na uwadze, że wniosek ten odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów zawierających 25 subkombinacji pojedynczych modyfikacji genetycznych stanowiących kukurydzę poddaną złożonej modyfikacji genetycznej, składających się z tych subkombinacji lub z nich wyprodukowanych; mając na uwadze, że zatwierdzono już 11 spośród tych subkombinacji[5]; mając na uwadze, że pozostałe 14 subkombinacji jest objęte, obok kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej, projektem decyzji wykonawczej Komisji;

C. mając na uwadze, że w dniu 28 listopada 2018 r. EFSA wydał pozytywną opinię zgodnie z art. 6 i 18 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, którą opublikowano w dniu 14 stycznia 2019 r.[6];

D. mając na uwadze, że kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej pochodzi ze skrzyżowania pięciu modyfikacji genetycznych kukurydzy i zapewnia odporność na herbicydy zawierające glufosynat, glifosat i 2,4-D, a także produkuje sześć białek owadobójczych (białka „Bt” lub „Cry”): Cry1A.105, Cry2Ab2, Cry1F and CryBb1, które są toksyczne dla niektórych larw łuskoskrzydłych, oraz Cry34Ab1 i Cry25Ab1, które są toksyczne dla niektórych larw chrząszczy[7];

Uwagi państw członkowskich

E. mając na uwadze, że w trakcie trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie przedstawiły EFSA wiele uwag krytycznych[8] dotyczących między innymi tego, że nie można wyciągnąć ostatecznych wniosków (zwłaszcza w odniesieniu do środków spożywczych) co do długoterminowych skutków reprodukcyjnych lub rozwojowych danej żywności i/lub paszy, że przed sfinalizowaniem oceny ryzyka konieczne jest uzyskanie większej ilości informacji, że analiza składu wskazuje na brak równoważności między kukurydzą poddaną złożonej modyfikacji genetycznej a jej tradycyjnym odpowiednikiem, w związku z czym nie można zagwarantować bezpieczeństwa, że plan monitorowania środowiska po wprowadzeniu do obrotu jest niewystarczający oraz że potrzebne są dalsze badania na temat biologicznej roli i aktywności białek Cry w odniesieniu do ssaków, zanim można będzie je uznać za bezpieczne;

F. mając na uwadze, że w odniesieniu do 14 niezatwierdzonych obecnie subkombinacji kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej wnioskodawca nie przedstawił żadnych danych doświadczalnych[9]; mając na uwadze, że złożone modyfikacje genetyczne nie powinny być zatwierdzane bez gruntownej oceny danych doświadczalnych w odniesieniu do każdej subkombinacji;

Herbicydy uzupełniające

G. mając na uwadze, że z szeregu badań wynika, iż uprawy zmodyfikowane genetycznie tolerujące herbicydy prowadzą do większego wykorzystania tych herbicydów[10]; mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać, iż kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej będzie narażona na wyższe i powtarzające się dawki glufosynatu, glifosatu i 2,4-D, wskutek czego w zbiorach może znaleźć się więcej pozostałości;

H. mając na uwadze, że w ramach wieloletniego skoordynowanego unijnego programu kontroli na lata 2020, 2021 i 2022 państwa członkowskie nie są zobowiązane do pomiaru pozostałości glifosatu, glufosynatu i 2,4-D w importowanej kukurydzy[11]; mając na uwadze, że nie można wykluczyć, iż kukurydza poddana złożonej modyfikacji genetycznej lub produkty z niej otrzymane do celów spożywczych i pasz przekroczą unijne najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości, które wprowadzono w celu ochrony zdrowia konsumentów;

I. mając na uwadze, że utrzymują się wątpliwości co do rakotwórczości glifosatu; mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., że jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy; mając jednocześnie na uwadze, że w 2015 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem działająca pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia zaliczyła glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi;

J. mając na uwadze, że według EFSA brakuje danych toksykologicznych potrzebnych do oceny ryzyka dla konsumentów w odniesieniu do szeregu produktów rozpadu glifosatu istotnych dla upraw odpornych na działanie glifosatu zmodyfikowanego genetycznie[12];

K. mając na uwadze, że w roślinach zmodyfikowanych genetycznie sposób, w jaki herbicydy uzupełniające są rozkładane przez roślinę, oraz skład, a tym samym toksyczność produktów rozkładu (metabolitów), mogą wynikać z samej modyfikacji genetycznej; mając na uwadze, że według EFSA ma to miejsce w przypadku, gdy herbicydem uzupełniającym jest glifosat[13];

L. mając na uwadze, że glufosynat jest sklasyfikowany jako działający szkodliwie na rozrodczość (1B), a zatem podlega kryteriom wykluczającym ustanowionym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009[14]; mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło z dniem 31 lipca 2018 r.[15];

M. mając na uwadze, że wyniki niezależnych badań budzą obawy, jeżeli chodzi o ryzyko związane z substancją czynną 2,4-D w odniesieniu do rozwoju płodu, wad wrodzonych u noworodków oraz zaburzeń hormonalnych;

N. mając na uwadze, że niedawny artykuł jednego z ekspertów, który zajmuje się rozwojem zmodyfikowanych genetycznie roślin, stawia pod znakiem zapytania bezpieczeństwo upraw zmodyfikowanych genetycznie tolerujących 2,4-D ze względu na jego cytotoksyczny produkt degradacji, jakim jest  2,4-dichlorofenol (2,4-DCP)[16];

Białka Bt

O. mając na uwadze, że w wielu badaniach zaobserwowano skutki uboczne, które mogą wpływać na układ odpornościowy w wyniku ekspozycji na białka Bt, a niektóre białka Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów[17], tj. mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność;

P. mając na uwadze, że w opinii mniejszości przyjętej przez jednego z członków panelu EFSA ds. GMO w ramach procesu oceny podobnej, lecz odmiennej kukurydzy poddanej złożonej modyfikacji genetycznej oraz jej subkombinacji stwierdzono, że chociaż nie zidentyfikowano niezamierzonych skutków dla układu odpornościowego w żadnym zastosowaniu, w którym występuje ekspresja białek Bt, „nie można ich było zaobserwować w badaniach toksykologicznych obecnie zalecanych i przeprowadzanych w EFSA na potrzeby oceny bezpieczeństwa genetycznie zmodyfikowanych roślin, ponieważ badania te nie obejmują odpowiednich do tego testów”[18];

Q. mając na uwadze, że – jak wykazało jedno z niedawnych badań – szybki wzrost wykorzystania neonikotynoidów do nasion w Stanach Zjednoczonych zbiega się z częstszym sadzeniem genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy Bt[19]; mając na uwadze, że Unia zakazała stosowania na zewnątrz trzech neonikotynoidów, w tym do zaprawiania nasion, ze względu na ich wpływ na pszczoły i inne owady zapylające[20];

R. mając na uwadze, że uznaje się, iż ocena pozostałości herbicydów i ich metabolitów w roślinach zmodyfikowanych genetycznie, a także ich potencjalnej interakcji z białkami Bt, wykracza poza zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO;

Niedemokratyczna procedura

S. mając na uwadze, że ani głosowanie przeprowadzone 12 lipca 2019 r. w Stałym Komitecie ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, ani głosowanie przeprowadzone 16 września 2019 r. w komitecie odwoławczym, nie doprowadziło do wydania opinii, co oznacza, że zezwolenie nie uzyskało poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich;

T. mając na uwadze, że zarówno w uzasadnieniu przedłożonego w dniu 22 kwietnia 2015 r. wniosku ustawodawczego zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 w odniesieniu do umożliwienia państwom członkowskim ograniczenia lub zakazu stosowania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy na swoim terytorium, jak i w uzasadnieniu przedłożonego w dniu 14 lutego 2017 r. wniosku ustawodawczego zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011, Komisja wyraziła ubolewanie w związku z faktem, że od czasu wejścia w życie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 decyzje zatwierdzające są przyjmowane przez Komisję bez poparcia w formie opinii komitetów z państw członkowskich oraz że odsyłanie dokumentacji do Komisji w celu podjęcia ostatecznej decyzji, zdecydowanie stanowiące wyjątek w całej procedurze, stało się normą w przypadku podejmowania decyzji w sprawie zatwierdzania genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy; mając na uwadze, że praktyka ta została kilkakrotnie uznana za niedemokratyczną przez przewodniczącego Komisji[21];

U. mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament przyjął rezolucje, w których sprzeciwił się wprowadzaniu do obrotu organizmów zmodyfikowanych genetycznie z przeznaczeniem na żywność i paszę (33 rezolucje) oraz uprawie organizmów zmodyfikowanych genetycznie w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że za zatwierdzeniem żadnego z tych GMO nie opowiedziała się większość kwalifikowana państw członkowskich; mając na uwadze, że mimo uznania przez Komisję braków demokratycznych, braku poparcia ze strony państw członkowskich i zastrzeżeń Parlamentu Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że nie jest do tego prawnie zobowiązana;

1. uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2. uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi przez Parlament Europejski i Radę w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002[22] – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3. wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4. ponawia swoje zobowiązanie do przyspieszenia prac nad wnioskiem Komisji zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 182/2011; apeluje do Rady, aby w trybie pilnym kontynuowała prace nad tym wnioskiem Komisji;

5. wzywa Komisję do zawieszenia wszelkich decyzji wykonawczych dotyczących wniosków o zezwolenie dotyczące GMO do czasu zmiany procedury zatwierdzania w sposób pozwalający wyeliminować niedociągnięcia obecnej procedury, która okazała się nieodpowiednia;

6. apeluje do Komisji, by wycofywała wnioski w sprawie zezwoleń dotyczących GMO, czy to z przeznaczeniem do uprawy, czy na żywność i paszę, jeżeli Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt nie wyda opinii;

7. wzywa Komisję, aby nie zatwierdzała żadnych zmodyfikowanych genetycznie roślin tolerujących herbicydy bez przeprowadzenia pełnej oceny pozostałości pochodzących z oprysków herbicydami uzupełniającymi, ich metabolitami i komercyjnymi formami użytkowymi stosowanymi w krajach uprawy;

8. wzywa Komisję, aby w pełni uwzględniała ocenę ryzyka stosowania herbicydów uzupełniających i ryzyka ich pozostałości w ocenie ryzyka zmodyfikowanych genetycznie roślin tolerujących herbicydy, niezależnie od tego, czy dana roślina zmodyfikowana genetycznie jest przeznaczona do uprawy w Unii, czy też ma być importowana do Unii z przeznaczeniem na żywność i paszę;

9. apeluje do Komisji, by nie zezwalała na przywóz, z przeznaczeniem na żywność lub paszę, jakichkolwiek genetycznie zmodyfikowanych roślin uodpornionych na herbicyd niedopuszczony do stosowania w Unii, w tym przypadku glufosynat;

10. wzywa Komisję, aby nie zatwierdzała żadnych subkombinacji złożonych modyfikacji genetycznych, jeżeli nie zostały one poddane gruntownej ocenie EFSA na podstawie pełnych danych przedłożonych przez wnioskodawcę;

11. w szczególności uważa, że zatwierdzanie subkombinacji, dla których nie dostarczono żadnych danych dotyczących bezpieczeństwa i które nie zostały jeszcze nawet sprawdzone lub wytworzone, jest sprzeczne z zasadami ogólnego prawa żywnościowego ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002;

12. wzywa EFSA do dalszego rozwoju i systematycznego stosowania metod umożliwiających identyfikację niezamierzonych skutków złożonych modyfikacji genetycznych, np. właściwości adiuwantów w przypadku toksyn Bt;

13. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

 

Ostatnia aktualizacja: 4 października 2019
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności