PROJEKT REZOLUCJI w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 i zasobów własnych czas, by spełnić oczekiwania obywateli
2.10.2019 - (2019/2833(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Dimitrios Papadimoulis, Younous Omarjee
w imieniu grupy GUE/NGL
B9‑0113/2019
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 i zasobów własnych czas, by spełnić oczekiwania obywateli
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 311, 312 i 323 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
– uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014−2020[1] oraz zmieniające je rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 2017/1123 z dnia 20 czerwca 2017 r.[2],
– uwzględniając art. 106a i 171 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 i zasobów własnych[3],
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że wieloletnie ramy finansowe (WRF) na lata 2014–2020 okazały się niewystarczające dla zaspokojenia konkretnych potrzeb obywateli i sprostania wyzwaniom, przed jakimi stoją państwa członkowskie; mając na uwadze, że obecna neoliberalna polityka oszczędnościowa pogłębiła nierówności społeczno-gospodarcze w państwach członkowskich i między nimi, pogłębiła recesję w niektórych państwach członkowskich, doprowadziła do zwiększenia liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, osłabiła społeczną rolę państwa oraz prawa obywateli i pracowników, a także doprowadziła do wzrostu bezrobocia i niższych wydatków publicznych w kluczowych obszarach strukturalnych; mając na uwadze, że deregulacja rynku pracy i regresywne systemy podatkowe pogłębiły przepaść w dochodach i zamożności;
B. mając na uwadze, że kryzys klimatyczny i ekologiczny, oprócz tego, że doprowadził do utraty różnorodności biologicznej w wyniku szóstego masowego wymierania gatunków, stanowi zagrożenie dla stabilności, zdrowia i środków utrzymania społeczeństw na całym świecie, a także dla dobrostanu zwierząt; mając na uwadze, że zobowiązania podjęte podczas konferencji klimatycznej ONZ w 2015 r. (COP 21), powtórzone podczas szczytu ONZ na rzecz działań klimatycznych w 2019 r., nie zostały odpowiednio wdrożone;
C. mając na uwadze, że istnieje pilna potrzeba odmiennego procesu integracji, takiego który służy postępowi społecznemu i demokratycznemu, zapewnia sprawiedliwe i pokojowe rozwiązania wyzwań w skali międzynarodowej, promuje światowy dialog kulturowy, a ponadto jest solidnie zakorzeniony we współpracy między suwerennymi państwami o równych prawach;
D. mając na uwadze rosnącą świadomość i potrzebę nasilenia działań mających na celu promowanie zrównoważonego, jakościowego i społecznie zrównoważonego wzrostu, tworzenia miejsc pracy, solidarności, dobrobytu dla wszystkich, sprawiedliwego podziału dóbr, bezpieczeństwa zatrudnienia i ochrony socjalnej, zapewniania powszechnych i bezpłatnych usług publicznych, dobrostanu środowiska i przystępnych cenowo mieszkań, energii, komunikacji, infrastruktury i ogólnie usług użyteczności publicznej, w szczególności dla osób w najtrudniejszej sytuacji;
1. przyjmuje do wiadomości zasadę jednomyślności w odniesieniu do decyzji w sprawie WRF w Radzie; przypomina o zasadach współdecyzji i normalnego demokratycznego funkcjonowania instytucji w odniesieniu do procedury przyjmowania WRF; sprzeciwia się zatem podejściu opartemu na schemacie negocjacyjnym, do którego dąży Rada, ponieważ narusza ono zapisane w Traktacie prerogatywy Parlamentu jako współustawodawcy;
2. podkreśla, że następne WRF muszą odpowiadać rzeczywistym potrzebom, wymaganiom i aspiracjom narodów Europy; podkreśla, że muszą opierać się na nowej strategii – nowym społeczno-ekologicznym planie inwestycji publicznych na szczeblu UE ukierunkowanym na strategie rozwoju państw członkowskich, uwzględniającym bieżące wyzwania wewnętrzne i zewnętrzne oraz prowadzącym do pilnego przejścia na zrównoważoną środowiskowo, społecznie postępową i sprawiedliwszą Europę; zwraca uwagę na konieczność zwiększenia środków z budżetu UE w celu wzmocnienia solidarności oraz zachowania i wzmocnienia funkcji redystrybucyjnej budżetu, gwarantując w ten sposób realizację zasady spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej oraz celów zrównoważonego rozwoju ONZ w UE i poza jej granicami, przy jednoczesnym zagwarantowaniu finansowania i konkretnych środków niezbędnych dla najbardziej oddalonych regionów UE;
3. wzywa do przejrzystego przydzielania funduszy unijnych i specjalnych instrumentów finansowych w celu zapewnienia odpowiedzialnego wykorzystania takich instrumentów oraz ich zaangażowania w realizację tego społeczno-ekologicznego planu inwestycji publicznych; sugeruje, aby łagodzenie zmiany klimatu zostało włączone do głównego nurtu całego budżetu Unii poprzez pełne uodpornienie linii budżetowych WRF na zmianę klimatu; nalega, aby fundusz przejściowy dla regionów górniczych w UE był przeznaczony wyłącznie na projekty, które mają na celu stopniowe odchodzenie od paliw kopalnych;
4. wzywa do utworzenia unijnego systemu dochodów w oparciu o rzeczywiste zasoby własne finansowane z podatków od sektora finansowego, takich jak podatek od transakcji finansowych, obok rozważenia nałożenia innych podatków od dużych międzynarodowych koncernów cyfrowych oraz od najbardziej zanieczyszczających gałęzi przemysłu, takich jak transgraniczny podatek od emisji dwutlenku węgla i plastiku; wzywa do stworzenia wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych, aby osiągnąć autonomiczny, sprawiedliwszy, bardziej przejrzysty, prostszy i bardziej sprawiedliwy system finansowy; podkreśla pilną potrzebę wzmocnienia organów zwalczających uchylanie się od opodatkowania i oszustwa podatkowe oraz współpracy między nimi, a także ustanowienia europejskiego organu wspierającego ich transnarodową walkę z tymi zjawiskami; opowiada się za skonsolidowaniem czarnej listy UE zawierającej istniejące raje podatkowe w UE; proponuje wprowadzenie mechanizmu, który nakładałby na przedsiębiorstwa otrzymujące dotacje unijne obowiązek zwrotu kosztów państwom członkowskim, jeżeli przedsiębiorstwo korzystające z pomocy zdecyduje się na relokację poza Unię po otrzymaniu dotacji;
5. przypomina swoje stanowisko, że europejskich funduszy wspierających realizację celu spójności terytorialnej, społecznej i gospodarczej nie można poświęcić na nowe cele UE; przypomina, że spójność stanowi szeroko zakrojoną politykę solidarności Unii; opowiada się za znacznym zwiększeniem budżetu na politykę regionalną, ponieważ obecna kwota środków przeznaczonych na spójność okazała się niewystarczająca; sugeruje, że nowe strategie polityczne UE nie powinny być finansowane z funduszy polityki spójności; podkreśla, że należy odrzucić wszelką warunkowość makroekonomiczną i polityczną w odniesieniu do stosowania funduszy wspólnotowych;
6. apeluje o opracowanie modelu społeczno-gospodarczego, którego głównym celem będzie zniesienie nierówności między narodami oraz osiągnięcie wysokich standardów życia dla pracowników i ogółu społeczeństwa; podkreśla w szczególności potrzebę znacznego zwiększenia finansowania programów promujących zatrudnienie z poszanowaniem praw i włączenie społeczne młodych ludzi; sprzeciwia się wszelkim próbom zniesienia Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym;
7. nalega, aby wzmocnić konkretne programy promujące inwestycje w badania naukowe, edukację, mobilność (tj. bezpłatny transport publiczny), innowacje i postęp technologiczny, wspierając w ten sposób przejście na zrównoważony model produkcji, dostosowanie do zmiany klimatu i łagodzenie jej skutków oraz promowanie postępowych zmian społecznych i gospodarczych;
8. nalega, aby w ramach przygotowań do ery cyfrowej budżet UE zapewniał odpowiednie wsparcie umiejętności cyfrowych dla wszystkich, suwerenności danych i zróżnicowanej oferty cyfrowej dla obywateli, przy jednoczesnym zagwarantowaniu jak największej ochrony danych osobowych;
9. podkreśla, że brexit nie może prowadzić do zmniejszenia środków w budżecie na politykę ochrony środowiska, społeczną i politykę spójności; podkreśla znaczenie negocjacji w sprawie kolejnych WRF i wzywa do ograniczenia w jak największym stopniu wpływu brexitu na podstawowe linie budżetowe Unii, takie jak polityka spójności;
10. podkreśla istotny wkład, jaki Unia wniosła na rzecz pokoju i pojednania w Irlandii, w szczególności poprzez poparcie porozumienia wielkopiątkowego we wszystkich jego aspektach, i z zadowoleniem przyjmuje wszystkie wcześniejsze zobowiązania Komisji i Parlamentu dotyczące utrzymania po brexicie niezbędnych funduszy europejskich przeznaczonych dla Irlandii, zarówno jej części północnej, jak i południowej; wzywa Komisję, by przygotowała się na ewentualność powstania zjednoczonej Irlandii;
11. podkreśla potrzebę wdrożenia skutecznych strategii zapobiegania zmianie klimatu, dostosowywania się do niej i łagodzenia jej skutków w całej UE w celu długoterminowej ochrony gruntów rolnych; podkreśla potrzebę wspólnej polityki rolnej (WPR), która priorytetowo traktowałaby drobnych rolników, lokalne rolnictwo i spółdzielnie, uznawała opłacalne ceny za kluczowy element polityki rolnej i ustanawiała instrumenty regulacji rynków i produkcji; uznaje prawo każdego kraju do produkcji żywności oraz do zagwarantowania suwerenności żywnościowej i bezpieczeństwa żywnościowego; wzywa do dalszego wspierania działań na rzecz zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego i środowiskowego, dobrostanu zwierząt i różnorodności biologicznej; wzywa do przeglądu obecnej polityki rolnej zorientowanej na eksport oraz intensywnej hodowli;
12. wzywa do ochrony różnorodności biologicznej środowisk morskich; podkreśla, że polityka rybołówstwa powinna uwzględniać środowiskowy, gospodarczy i społeczny wymiar rybołówstwa i prowadzić do wdrażania zrównoważonych praktyk zarządzania, które mogłyby również oznaczać narzucenie sobie ograniczeń i utworzenie wolnych od połowów stref w obszarach, w których stada ryb i różnorodność biologiczna są zagrożone; wzywa do stworzenia programu wsparcia dla drobnego rybołówstwa przybrzeżnego i tradycyjnego rybołówstwa łodziowego, które jest najbardziej zrównoważonym segmentem w sektorze i odpowiada za zdecydowaną większość miejsc pracy; uważa, że środki ochronne, takie jak plany odbudowy zasobów lub utworzenie wolnych od połowów stref na obszarach, gdzie zasoby rybne i różnorodność biologiczna są zagrożone, muszą być należycie finansowane z budżetu UE w sposób, który zrekompensuje ewentualne straty w dochodach rybaków prowadzących połowy na małą skalę; proponuje, by umowy w zakresie rybołówstwa i polityka rozwoju bardziej się uzupełniały, co zagwarantuje, że umowy te przyczynią się do rozwoju sektorów rybołówstwa państw trzecich;
13. zwraca uwagę na zasadniczą potrzebę utworzenia odrębnej linii budżetowej dla zrównoważonej turystyki ze względu na znaczenie tego sektora dla gospodarki UE, z myślą o stawieniu czoła wspólnym wyzwaniom, takim jak wpływ zmiany klimatu i inne katastrofy spowodowane przez człowieka, dzięki stworzeniu mechanizmu zarządzania kryzysowego w odniesieniu do kierunków turystycznych oraz zwiększeniu konkurencyjności sektora w drodze, między innymi, promowania Europy jako kierunku turystycznego;
14. podkreśla, że należy znacznie zwiększyć unijne środki finansowe przeznaczone na przyjmowanie i integrację migrantów i osób ubiegających się o azyl; podkreśla, że należy bezzwłocznie skończyć z aktualnymi priorytetami, którymi są outsourcing kontroli granic i poważne zwiększenie kosztownych środków bezpieczeństwa, takich jak zatrzymanie administracyjne i wielkoskalowe systemy informatyczne, które nie dowiodły swojej skuteczności i często naruszają prawa migrantów i uchodźców; wzywa Unię do politycznego i finansowego zaangażowania na rzecz stworzenia bezpiecznych i zgodnych z prawem możliwości wjazdu do Europy dla migrantów i osób ubiegających się o azyl, przy jednoczesnym zagwarantowaniu aktywnego programu w zakresie akcji poszukiwawczo-ratunkowych; apeluje, aby unijne fundusze na rzecz rozwoju i pomoc humanitarna nie były uzależnione od zdolności czy gotowości krajów partnerskich do współpracy w zakresie kontroli migracji, na przykład przez wprowadzanie klauzul o readmisji lub obowiązków w zakresie zarządzania migracją; podkreśla, że należy zrezygnować z projektów niezgodnych z zobowiązaniami Unii i państw członkowskich w zakresie przestrzegania praw podstawowych; apeluje, by zawiązano skuteczne partnerstwo z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego działającymi na rzecz praw człowieka i by zasięgano ich opinii podczas przygotowywania, planowania, monitorowania, wdrażania i oceny finansowania zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym; wyraża ubolewanie z powodu przeznaczenia znacznej części środków finansowych na rozwój wielkoskalowych systemów informatycznych i podkreśla, że UE nie powinna finansować żadnych dalszych zdolności w zakresie nadzoru, w tym za pośrednictwem projektów pilotażowych;
15. apeluje, by wszystkie inwestycje publiczne w dziedzinie zdrowia, edukacji, mieszkalnictwa, innych usług społecznych, transportu i komunikacji, środowiska naturalnego, ochrony obszarów wiejskich, oddalonych i najbardziej potrzebujących, kultury oraz przyjmowania i integracji migrantów i osób ubiegających się o azyl były wyłączone z zakresu obowiązywania unijnych przepisów dotyczących deficytu, które ustanowiono w unijnym pakcie stabilności i wzrostu UE do czasu uchylenia paktu;
16. podkreśla znaczenie Funduszu Solidarności Unii Europejskiej (FSUE) w reagowaniu na poważne klęski żywiołowe i przyjmuje do wiadomości proponowane zwiększenie w ramach FSUE środków na zobowiązania i środków na płatności; wzywa Komisję do dalszego powiększania tego funduszu, jak również do dostosowania przepisów w taki sposób, by jego uruchamianie odbywało się w sposób bardziej elastyczny i dostosowany do jednorazowych wydarzeń, aby rozszerzyć jego zakres na więcej klęsk o poważnych skutkach oraz skrócić okres pomiędzy wystąpieniem klęski a udostępnieniem funduszy;
17. wzywa do większego propagowania pokoju, w szczególności zwiększenia środków eliminacji ubóstwa, pomocy humanitarnej oraz zrównoważonego i sprawiedliwego rozwoju gospodarczego i społecznego; nalega, by współpraca zewnętrzna opierała się na zasadzie międzynarodowej solidarności, multilateralizmu i poszanowania suwerenności państw trzecich; ponownie podkreśla znaczenie polityki rozwojowej UE w realizacji agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i celów zrównoważonego rozwoju; w związku z tym apeluje o zwiększenie funduszy dla krajów rozwijających się oraz o ambitny i odpowiednio finansowany Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej (ISWMR);
18. podkreśla potrzebę większego demokratycznego nadzoru, identyfikowalności funduszy i wydatków, a także kontroli parlamentarnej działań zewnętrznych Unii; podkreśla w związku z tym, że należy zagwarantować odpowiednie finansowanie Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA);
19. wzywa do demilitaryzacji polityki UE, zobowiązania się do rozbrojenia jądrowego i zakończenia zewnętrznych interwencji wojskowych; zdecydowanie odrzuca utworzenie Europejskiego Funduszu Obronnego i Europejskiego programu rozwoju przemysłu obronnego;
20. przypomina o zobowiązaniu do prawidłowego funkcjonowania instytucji UE oraz do zasady wielojęzyczności; sprzeciwia się dalszym cięciom zasobów ludzkich, które mogłyby ograniczać kompetencje ustawodawcze każdej instytucji, oraz wyraża zaniepokojenie obecną polityką w zakresie zasobów ludzkich, biorąc pod uwagę fakt, że wyzwania i obciążenie pracą w instytucjach UE wzrosły;
21. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz pozostałym zainteresowanym instytucjom i organom.
- [1] Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.
- [2] Dz.U. L 163 z 24.6.2017, s. 1.
- [3] Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0226.