ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τα μέτρα για την αντιμετώπιση του αντικτύπου της απόφασης του ΠΟΕ σχετικά με τη διαφορά για την Airbus στην ευρωπαϊκή γεωργία
25.11.2019 - (2019/2895(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Irène Tolleret, Ulrike Müller, Sheila Ritchie, Jérémy Decerle, Atidzhe Alieva‑Veli, Billy Kelleher, Marie‑Pierre Vedrenne, Jordi Cañas
εξ ονόματος της Ομάδας Renew
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0197/2019
B9‑0203/2019
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα μέτρα για την αντιμετώπιση του αντικτύπου της απόφασης του ΠΟΕ σχετικά με τη διαφορά για την Airbus στην ευρωπαϊκή γεωργία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την απόφαση που ελήφθη από τον διαιτητή του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) στο πλαίσιο της διαφοράς για την επιδότηση της Airbus (DS316) στις 2 Οκτωβρίου 2019, με την οποία εγκρίθηκαν αντίμετρα των ΗΠΑ για τις εξαγωγές της ΕΕ αξίας 7,5 δισ. δολαρίων ΗΠΑ (6,8 δισ. EUR),
– έχοντας υπόψη την επίσημη απόφαση του οργάνου επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ στις 14 Οκτωβρίου 2019, με την οποία δόθηκε το πράσινο φως για τα εν λόγω αντίμετρα,
– έχοντας υπόψη την απόφαση των ΗΠΑ για τη θέσπιση νέου δασμού ύψους 25% κατ’ αξία για ορισμένα γεωργικά προϊόντα διατροφής και ορισμένα μη γεωργικά προϊόντα και 10% κατ’ αξία για μη γεωργικά προϊόντα, από 18ης Οκτωβρίου 2019,
– έχοντας υπόψη τα σχετικά άρθρα του κανονισμού (EE) αριθ. 1144/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2014, σχετικά με τις ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης που αφορούν τα γεωργικά προϊόντα και εφαρμόζονται στην εσωτερική αγορά και σε τρίτες χώρες και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 3/2008 του Συμβουλίου[1],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΗΠΑ είναι ο κορυφαίος προορισμός για τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων από την ΕΕ των 28, με 22,3 δισ. EUR το 2018· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω εξαγωγές συμβάλλουν στη διατήρηση ενός θετικού εμπορικού ισοζυγίου με τις ΗΠΑ·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι δασμοί, που θα αντιστοιχούν σε 1,1 δισ. EUR, θα πλήξουν ενωσιακές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων διατροφής αξίας 4,3 δισ. EUR (το 60% της συνολικής αξίας των αντίμετρων)·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Γερμανία και η Ιρλανδία είναι, με τη σειρά αυτή, οι κύριες χώρες που επηρεάζονται από την απόφαση των ΗΠΑ και αντιπροσωπεύουν το 97% των συνολικών εξαγωγών που επηρεάζονται από τους νέους δασμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα επηρεαστούν επίσης αρνητικά οι τομείς γεωργικών προϊόντων διατροφής σε άλλα κράτη μέλη·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα γεωργικά προϊόντα που αποτελούν τον κύριο στόχο των κυρώσεων των ΗΠΑ είναι εμβληματικά προϊόντα της ΕΕ, τα οποία διαθέτουν ιδιαίτερα υψηλή προστιθέμενη αξία (σκωτσέζικο ουίσκι single malt, οίνοι, ελαιόλαδο και γαλακτοκομικά προϊόντα όπως βούτυρο και τυρί, και προϊόντα όπως το κασμίρ) και θα επηρεαστούν από το 92% των νέων εμπορικών αντίμετρων των ΗΠΑ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι άλλα γεωργικά προϊόντα διατροφής, όπως οι επιτραπέζιες ελιές, το χοιρινό κρέας, ο καφές, τα μπισκότα με προσθήκη γλυκαντικών, τα μεταποιημένα φρούτα, τα φρέσκα εσπεριδοειδή, τα μύδια και τα οινοπνευματώδη ποτά αποτελούν επίσης στόχο των μέτρων, αν και σε μικρότερο βαθμό·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γεωργοί και οι φορείς εκμετάλλευσης στην αλυσίδα γεωργικών προϊόντων διατροφής καθίστανται, για μία ακόμη φορά, θύματα μιας εμπορικής σύγκρουσης που δεν αφορά γεωργικά προϊόντα, ενώ η απόφαση των ΗΠΑ να εφαρμόσουν τους εν λόγω δασμούς θα ισχύει επ’ αόριστον μέχρι τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με την απόφαση του ΠΟΕ σχετικά με τη διαφορά για την Airbus·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αντίμετρα των ΗΠΑ θα ενισχύσουν περαιτέρω την αστάθεια στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, η οποία ήδη έχει να αντιμετωπίσει τη διαταραχή που προέκυψε από τη ρωσική απαγόρευση και είναι αναγκασμένη να προετοιμαστεί για τις οικονομικές επιπτώσεις από ενδεχόμενη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΗΠΑ μπορούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του αμερικανικού δικαίου, να θεσπίσουν τη λεγόμενη δασμολόγηση τύπου «καρουζέλ», η οποία θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις σε άλλα προϊόντα και θα ενισχύσει τις οικονομικές συνέπειες των αντίμετρων, ενώ θα έχει και δυσανάλογο αντίκτυπο στις διμερείς εμπορικές συναλλαγές, δεδομένου ότι θα διαταράξει σημαντικά τις εξαγωγικές ροές προς τις ΗΠΑ·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένους τομείς, όπως για παράδειγμα του ελαιόλαδου, η απόφαση των ΗΠΑ θα θέσει σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο την ήδη εύθραυστη κατάσταση της εσωτερικής αγοράς, ενώ σε κάποιους άλλους, όπως της οινοπαραγωγής, του ουίσκι και των γαλακτοκομικών, απειλεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στην αγορά συνολικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε, ως εκ τούτου, να απειλήσει την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια ανταγωνιστικότητας και μεριδίου αγοράς — που έχει χρειαστεί χρόνια για να εδραιωθεί και θα είναι δύσκολο να ανακτηθεί·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα προϊόντα που αποτελούν στόχο των νέων δασμών ενδέχεται να υποστούν σημαντικές αυξήσεις τιμών σε επίπεδο καταναλωτή· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περισσότερα από τα προϊόντα αυτά μπορούν να αντικατασταθούν από εναλλακτικά προϊόντα άλλης προέλευσης·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες της ΕΕ, οι ήδη εγκεκριμένες εκστρατείες προώθησης που απευθύνονται στην αγορά των ΗΠΑ δεν μπορούν να επαναπρογραμματιστούν, ενώ ορισμένα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί για την προώθηση προϊόντων ιδιαίτερα υψηλής αξίας ενδέχεται να αποβούν άκαρπα εάν εφαρμοστούν οι δασμοί των ΗΠΑ·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεωργία της ΕΕ είναι όλο και περισσότερο ενσωματωμένη στις διεθνείς αγορές, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία των εποικοδομητικών εμπορικών σχέσεων συνολικά και της διατήρησης μιας αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων υψηλής ποιότητας, η οποία ανταποκρίνεται στη ζήτηση των καταναλωτών·
1. εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το γεγονός ότι η απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν αντίμετρα στην ΕΕ λόγω της διαφοράς για την Airbus θα έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες όχι μόνο στα κράτη μέλη και στα προϊόντα που επηρεάζονται, αλλά και στο σύνολο του γεωργικού τομέα και της αλυσίδας γεωργικών προϊόντων διατροφής σε ολόκληρη την ΕΕ·
2. εκφράζει τη βαθιά λύπη του για την έλλειψη ανταπόκρισης από την πλευρά των ΗΠΑ στις προσπάθειες της ΕΕ να βρεθεί εγκαίρως λύση μέσω διαπραγματεύσεων, πριν τεθούν σε ισχύ οι δασμοί· επισημαίνει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, μέχρι στιγμής, οι ΗΠΑ έχουν αρνηθεί να συνεργαστούν με την ΕΕ για μια έγκαιρη λύση σχετικά με τις αντίστοιχες αεροναυπηγικές βιομηχανίες στο πλαίσιο της μακροχρόνιας διαφοράς Airbus/Boeing·
3. στηρίζει την Επιτροπή στις προσπάθειές της και την παροτρύνει να συνεχίσει να αναζητεί λύσεις κατόπιν διαπραγματεύσεων προκειμένου να αμβλυνθούν οι τρέχουσες εμπορικές εντάσεις μεταξύ των δύο μερών·
4. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την αγορά της ΕΕ, καθ’ όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, ώστε να είναι σε θέση να διαπιστώσει τυχόν διαταραχές που προκύπτουν από την εφαρμογή των εν λόγω δασμών και τις αλυσιδωτές επιπτώσεις του εκτοπισμού προϊόντων από την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων·
5. σημειώνει ότι η Επιτροπή έχει την επιλογή να υποβάλει καταγγελία ενώπιον του ΠΟΕ εάν οι ΗΠΑ εφαρμόσουν δασμολόγηση τύπου «καρουζέλ», που θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις σε διάφορα προϊόντα· επισημαίνει τον δυσανάλογο αντίκτυπο που θα έχει μια δασμολόγηση τύπου «καρουζέλ» στις εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ·
6. παροτρύνει την Επιτροπή να διερευνήσει τον αντίκτυπο αυτών των αντίμετρων στους επηρεαζόμενους τομείς και στην εσωτερική αγορά και, όπου δικαιολογείται, σύμφωνα με τους κανόνες του ΠΟΕ και εντός των ορίων του προϋπολογισμού, να κινητοποιήσει γρήγορα στήριξη για τους τομείς που πλήττονται περισσότερο από τους εν λόγω δασμούς και να εξετάσει το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης μέτρων της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) για να αντιμετωπιστούν διαταραχές στην εσωτερική αγορά·
7. καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει το ισχύον παράγωγο δίκαιο σχετικά με τις τομεακές και οριζόντιες ρυθμίσεις για την προώθηση, ώστε να εξασφαλίσει μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο διεξάγονται οι εν λόγω εκστρατείες προώθησης σε τρίτες χώρες, προκειμένου οι φορείς εκμετάλλευσης να μπορούν να ανταποκρίνονται και να ενισχύουν τις δράσεις τους στις ΗΠΑ, καθώς και να αντισταθμίζουν τις επιπτώσεις στους καταναλωτές ή να μεταθέτουν το κέντρο βάρους —όταν κρίνεται απαραίτητο— σε εναλλακτικές αγορές, με τον επαναπρογραμματισμό δραστηριοτήτων που έχουν ήδη εγκριθεί για την αγορά των ΗΠΑ· τονίζει ότι δεν θα πρέπει να επιβάλλονται κυρώσεις στους φορείς εκμετάλλευσης της ΕΕ για προσαρμογή των υφιστάμενων δράσεων προώθησης ως άμεση αντίδραση στα αντίμετρα των ΗΠΑ·
8. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά την εφαρμογή των τομεακών μέτρων προώθησης που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου[2], προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα στους φορείς εκμετάλλευσης να παρατείνουν τη διάρκεια των εκστρατειών τους στις ΗΠΑ·
9. καλεί την Επιτροπή να λάβει οριζόντια μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που μπορούν να λάβουν τη μορφή αποστολών υψηλού επιπέδου, συμμετοχής σε εμπορικές εκθέσεις και εκθέσεις διεθνούς σημασίας με στόχο την ενίσχυση της εικόνας και της προώθησης των σχετικών προϊόντων, σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 9 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1144/2014·
10. σημειώνει ότι, λόγω αυτού του συγκεκριμένου προβλήματος της αγοράς, η Επιτροπή θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να αξιοποιήσει τις διατάξεις των άρθρων 15 και 19 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1144/2014 προκειμένου να βοηθήσει τους φορείς εκμετάλλευσης·
11. ζητεί από την Επιτροπή να εγκρίνει πρόσθετες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων, οι οποίες θα συνοδεύονται από αύξηση των πιστώσεων προώθησης για το 2019, δεδομένου ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός έχει ήδη δεσμευθεί, προκειμένου να προληφθεί οποιαδήποτε καθυστέρηση στην ταχεία αντίδραση στα αντίμετρα των ΗΠΑ·
12. υποστηρίζει την ενίσχυση των κανονισμών της ΕΕ για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ, προκειμένου να βοηθηθούν οι φορείς εκμετάλλευσης στη διεύρυνση και εδραίωση της θέσης τους σε αγορές τρίτων χωρών και στην εξεύρεση νέων διεξόδων για τα προϊόντα της ΕΕ ενόψει της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ και της επόμενης αναθεώρησης του οριζόντιου κανονισμού για την προώθηση·
13. τονίζει την ανάγκη να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην αγορά για τα προϊόντα που επηρεάζονται από τους δασμούς των ΗΠΑ, με την εξάλειψη των συνεχιζόμενων τεχνικών εμποδίων που δεν έχουν επιτρέψει στους φορείς εκμετάλλευσης να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες εξαγωγής στο πλαίσιο άλλων εμπορικών συμφωνιών·
14. επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του υπέρ του ελεύθερου εμπορίου και των ανοικτών αγορών και υπογραμμίζει τη σημασία των εποικοδομητικών εμπορικών σχέσεων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ·
15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.