Projekt rezolucji - B9-0084/2020Projekt rezolucji
B9-0084/2020

PROJEKT REZOLUCJI w sprawie zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć

22.1.2020 - (2019/2870(RSP))

złożony w następstwie oświadczenia Komisji
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu

Sandra Pereira, Anja Hazekamp, Manuel Bompard, Pernando Barrena Arza, Alexis Georgoulis, Leila Chaibi, Özlem Demirel, Marisa Matias, José Gusmão, Anne‑Sophie Pelletier, Konstantinos Arvanitis, Eugenia Rodríguez Palop, Miguel Urbán Crespo, Idoia Villanueva Ruiz, Stelios Kouloglou, Younous Omarjee, Marc Botenga, Manu Pineda, Sira Rego, Dimitrios Papadimoulis, Mick Wallace, Clare Daly, Giorgos Georgiou, Niyazi Kizilyürek
w imieniu grupy GUE/NGL

Procedura : 2019/2870(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B9-0084/2020
Teksty złożone :
B9-0084/2020
Debaty :
Teksty przyjęte :

B9‑0084/2020

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć

(2019/2870(RSP))

Parlament Europejski,

 uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 8 i 153 (dotyczące równości mężczyzn i kobiet) oraz 10 i 19 (dotyczące niedyskryminacji),

 uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego art. 2 i 3, w których zasady równości płci i niedyskryminacji uznano za podstawowe wartości Unii,

 uwzględniając Kartę praw podstawowych UE, w szczególności jej art. 21 (dotyczący niedyskryminacji) i 23 (dotyczący równości kobiet i mężczyzn),

 uwzględniając art. 22 i 25 Powszechnej deklaracji praw człowieka,

 uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet,

 uwzględniając Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i cele zrównoważonego rozwoju ONZ, w szczególności cele 1, 5, 8 i 10 wraz z odpowiednimi zadaniami i wskaźnikami,

 uwzględniając europejską konwencję praw człowieka (EKPC),

 uwzględniając konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącą jednakowego wynagrodzenia (nr 100) z 1951 r.,

 uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy[1],

 uwzględniając przyjęty przez Komisję Plan działania UE na lata 2017–2019 na rzecz eliminowania zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć (COM(2017)0678);

 uwzględniając sprawozdanie MOP w sprawie płac na świecie (Global Wage Report) za lata 2018–2019,

 uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że w 69 lat od przyjęcia konwencji nr 100 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej jednakowego wynagrodzenia oraz pomimo postępów poczynionych przez kobiety w zakresie ich włączania się do formalnego zatrudnienia, wzrostu poziomu ich wykształcenia i rozwoju ich niezależności politycznej i ekonomicznej, zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć nadal stanowi problem na całym świecie i w państwach członkowskich UE;

B. mając na uwadze, że w UE zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć wynosi 16 %, co oznacza, że w całej gospodarce UE kobiety zarabiają przeciętnie o 16 % mniej niż mężczyźni za każdą godzinę pracy; mając na uwadze, że oznacza to, iż w porównaniu z mężczyznami kobiety faktycznie pracują bez wynagrodzenia przez 59 dni w roku, co jest odzwierciedleniem faktu, że kobiety są w większym stopniu wykorzystywane na rynku pracy; mając na uwadze, że zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć wzrasta do 40 %, jeżeli uwzględnić wskaźniki zatrudnienia i ogólny udział w rynku pracy;

C. mając na uwadze, że sytuacja jest jeszcze gorsza, gdy kobiety przechodzą na emeryturę, ponieważ wartość ich emerytur jest o ok. 37 % niższa niż emerytur mężczyzn, co jest m.in. skutkiem zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć; mając na uwadze, że wynika to z nierówności, które kumulują się w trakcie życia zawodowego kobiet, i okresów nieobecności na rynku pracy, które w wyniku tego są kobietom narzucane;

D. mając na uwadze, że około dwóch trzecich przypadków zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć nie można wyjaśnić różnicami w cechach rynku pracy, takich jak wiek, doświadczenie, wykształcenie, kategoria zawodowa, czas pracy lub inne dostrzegalne cechy, co wskazuje, że dyskryminacja jest wyraźnym czynnikiem, przy czym dyskryminacja mężczyzn i kobiet zbiega się również z dyskryminacją między innymi ze względu na rasę, pochodzenie etniczne, status migracyjny, religię, orientację seksualną, wiek i niepełnosprawność; mając na uwadze, że podejście międzysektorowe ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia wielorakich form dyskryminacji, które łączą zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć z różnymi tożsamościami, oraz dla zrozumienia, w jaki sposób płeć wiąże się z innymi czynnikami społecznymi;

E. mając na uwadze, że przyczyny zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć są liczne i obejmują segregację rynków i sektorów pracy ze względu na płeć, niedocenianie pracy kobiet, seksistowskie stereotypy, brak możliwości godzenia życia zawodowego i prywatnego oraz oczekiwania, że kobiety powinny być głównymi opiekunami, co ostatecznie prowadzi do przerw w karierze, pracy w niepełnym wymiarze godzin oraz coraz bardziej niepewnych warunków i wynagrodzenia za pracę;

F. mając na uwadze, że skumulowane skutki wielorakich form dyskryminacji, z jakimi spotykają się kobiety, w znacznym stopniu przyczyniają się do różnic w wynagrodzeniach i emeryturach kobiet i mężczyzn, narażając kobiety na większe ryzyko ubóstwa i wykluczenia społecznego, a także sprawiając, że ich dzieci i rodziny muszą zmagać się z konsekwencjami tej sytuacji; mając na uwadze, że ubóstwo koncentruje się głównie w rodzinach, w których kobiety są jedynymi żywicielami, ponieważ w ujęciu statystycznym w 2017 r. 35 % samotnych matek w UE było zagrożonych ubóstwem w porównaniu z 28 % samotnych ojców; mając na uwadze, że ryzyko ubóstwa gwałtownie wzrasta przez całe życie, a ubóstwo wśród osób w wieku od 75 lat wzwyż dotyczy niezmiennie głównie kobiet;

G. mając na uwadze, że kobiety są szczególnie dotknięte niepewnością zatrudnienia; mając na uwadze, że w latach 2008–2014 stopa bezrobocia wzrosła w związku z poważnym kryzysem gospodarczym, który objął całą UE; mając na uwadze, że w 2014 r. stopa bezrobocia wśród kobiet (10,4 %) była nadal wyższa niż wśród mężczyzn (10,2 %); mając na uwadze, że kryzys gospodarczy wpłynął na całą Unię Europejską, lecz w szczególności na obszary wiejskie, które odnotowują druzgocące poziomy bezrobocia, ubóstwa i wyludnienia, co dotyczy zwłaszcza kobiet;

H. mając na uwadze, że w 2018 r. 31,3 % zatrudnionych kobiet w wieku 20–64 lat w UE pracowało w niepełnym wymiarze godzin, w porównaniu z 8,7 % mężczyzn; mając na uwadze, że nawet przy stopniowym zmniejszaniu się różnic w poziomie zatrudnienia, stopa zatrudnienia we wszystkich państwach członkowskich w 2018 r. była nadal wyższa w przypadku mężczyzn (79 %) niż kobiet (67,4 %);

I. mając na uwadze, że wiele kobiet pracuje w nieformalnych sektorach gospodarki; mając na uwadze, że należy zająć się konsekwencjami wynikającymi z wysoce niepewnej i nieuregulowanej pracy nieformalnej, takiej jak zlecanie wykonania usług na zewnątrz i podwykonawstwo, stosowanej przez duże przedsiębiorstwa;

J. mając na uwadze, że ustawowe prawa do równej płacy za pracę o jednakowej wartości są często ograniczone lub nie są realizowane; mając na uwadze, że negocjacje zbiorowe są decydującym czynnikiem w zmienianiu i przezwyciężaniu nierówności; mając na uwadze, że dla osób żyjących w ubóstwie zagwarantowanie równej płacy za pracę o jednakowej wartości jest samo w sobie niewystarczające i dlatego należy dążyć do zapewnienia równej płacy w ramach ogólnego wzrostu wynagrodzeń pracowników;

K. mając na uwadze, że rozwój polityki równości powinien opierać się na równym dostępie do możliwości dla kobiet i mężczyzn; mając na uwadze, że ciągła dyskryminacja kobiet i mężczyzn jest celowo wspierana w celu zintensyfikowania polityk mających na celu osiągnięcie niskich płac i deregulacji pracy;

L. mając na uwadze, że kobiety są nadreprezentowane na najniżej opłacanych lub niższych stanowiskach; mając na uwadze, że ważne jest, aby płaca minimalna ustalona przez każde państwo członkowskie gwarantowała, że ludzie będą w stanie podołać kosztom utrzymania;

M. mając na uwadze, że w celu przezwyciężenia nierówności w zakresie emerytur oraz ogólnego zabezpieczenia i podniesienia wysokości emerytur konieczne jest, aby systemy zabezpieczenia społecznego nadal istniały w sferze publicznej i uwzględniały zasady solidarności i redystrybucji oraz aby podejmowano zdecydowane wysiłki w celu zwalczania niepewnej i wyjętej spod kontroli pracy;

1. wyraża głębokie ubolewanie z powodu faktu, że zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć nadal utrzymuje się w UE, co ma negatywny wpływ na sytuację społeczną i gospodarczą kobiet oraz całego społeczeństwa; wzywa państwa członkowskie do podjęcia konkretnych i pilnych działań w celu przezwyciężenia nierówności płac i zagwarantowania równej płacy za jednakową pracę, przy jednoczesnym wspieraniu ogólnego wzrostu wynagrodzeń; wzywa ponadto państwa członkowskie do przyjęcia ukierunkowanych środków w celu wyeliminowania różnic w wysokości emerytur kobiet i mężczyzn, a mianowicie poprzez ogólne, jednorazowe i znaczne podwyższenie wysokości emerytur;

2. przypomina, że zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć oraz jego przyczyny w dramatycznie szkodliwy sposób odbijają się na kobietach przez całe ich życie, czego kulminacją jest różnica w wysokości emerytur kobiet i mężczyzn, która jest ponad dwukrotnie większa od różnicy w wynagrodzeniach; przypomina, że kobiety są bardziej narażone na ubóstwo w starszym wieku niż mężczyźni z powodu różnic w wynagrodzeniach i czasie pracy przez całe życie, różnego wieku emerytalnego mężczyzn i kobiet w niektórych państwach członkowskich oraz faktu, że więcej starszych kobiet żyje samotnie; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia konkretnych środków mających zwalczać zagrożenie starszych kobiet ubóstwem poprzez podwyższenie wysokości emerytur, jak i poprzez oferowanie pomocy społecznej;

3. potwierdza, że oprócz promowania regulacji pracy opartej na większych prawach pracowniczych, pracy regulowanej i zakazu pracy o niepewnym charakterze, należy przywrócić, bronić i promować umowy zbiorowe jako decydujące narzędzie przezwyciężania nierówności, zwłaszcza w zakresie płac;

4. wzywa do podjęcia wspólnych wysiłków na rzecz poprawy dostępu do możliwości zatrudnienia dla kobiet i stworzenia możliwości rozwoju, które zapewnią wyższy poziom wynagrodzenia w zawodach zdominowanych przez kobiety, w ramach wymaganych planów działania;

5. wzywa do opracowania i pełnego wdrożenia środków mających na celu podniesienie poziomu płacy minimalnej, aby umożliwić ludziom pokrycie kosztów swojego utrzymania;

6. podkreśla, że dostęp do pracy oraz warunki, które ją ułatwiają, mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia emancypacji i niezależności kobiet w każdej dziedzinie życia, od pracy po – między innymi – udział w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym;

7. zwraca uwagę, że długofalowe skutki środków oszczędnościowych w wielu państwach członkowskich mają negatywny wpływ na wzmocnienie pozycji ekonomicznej kobiet i na realizację postulatu równości płci, przy rosnącym bezrobociu, deregulacji rynku pracy, zwiększonej niepewności zatrudnienia i niskim poziomie płac, które dotykają w szczególności kobiety, podczas gdy cięcia w usługach publicznych, zwłaszcza w służbie zdrowia i edukacji oraz w świadczeniach socjalnych, jeszcze bardziej nasilają wielorakie formy dyskryminacji i nierówności, z którymi borykają się kobiety;

8. apeluje do państw członkowskich, by przestały stosować politykę oszczędnościową i cięcia w wydatkach na opracowywanie planów dotyczących równouprawnienia płci, usługi publiczne, a w szczególności świadczenie opieki zdrowotnej w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego;

9. wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz zniesienia zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć poprzez rygorystyczne egzekwowanie zasady równej płacy za jednakową pracę lub pracę o takiej samej wartości – nie tylko za pomocą prawodawstwa, ale również poprzez przywrócenie, promowanie i obronę umów zbiorowych; wzywa ponadto do przyjęcia środków mających na celu zwalczanie segregacji pionowej i poziomej w zatrudnieniu oraz praktyk dyskryminacyjnych przy podejmowaniu decyzji dotyczących rekrutacji i awansu;

10. wzywa UE i jej państwa członkowskie do wzmocnienia ochrony macierzyństwa, ojcostwa i rodzicielstwa w przepisach prawa pracy, mianowicie poprzez zwiększenie wymiaru urlopu i zagwarantowanie pełnego wynagrodzenia za te urlopy, a także zmniejszenie liczby godzin pracy podczas karmienia piersią i podjęcie odpowiednich środków w celu wyegzekwowania takiej ochrony, ale także poprzez inwestowanie w zapewnienie bezpłatnej i publicznej sieci usług w sektorze wczesnej edukacji i opieki nad dziećmi oraz usług w zakresie opieki długoterminowej; odrzuca w związku z tym korzystanie z osobistych, elastycznych form pracy, tj. narzędzia, które dereguluje rynek pracy i osłabia prawa pracownicze;

11. zauważa, że niedostępność, wygórowane koszty i brak odpowiedniej infrastruktury zapewniającej wysokiej jakości usługi w zakresie opieki nad dziećmi wciąż stanowią istotną barierę przede wszystkim dla równego udziału kobiet we wszystkich aspektach życia społecznego, w tym w zatrudnieniu;

12. podkreśla, że wspomniana polityka powinna umożliwiać kobietom integrację na rynku pracy i w szczególności koncentrować się na rodzinach o niskich dochodach, osobach samotnie wychowujących dzieci i innych grupach osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji;

13. wzywa państwa członkowskie do dzielenia się najlepszymi praktykami w zakresie projektowania swoich rynków pracy w sposób pomagający eliminować różnice w wynagrodzeniach i emeryturach kobiet i mężczyzn;

14. wzywa państwa członkowskie do wzmocnienia potencjału publicznych organów ds. pracy, zwłaszcza na poziomie zasobów ludzkich, w celu zagwarantowania podjęcia niezbędnych działań na rzecz egzekwowania praw pracowniczych określonych w przepisach lub umowach zbiorowych, w tym poprzez nakładanie sankcji na przedsiębiorstwa, które ich nie przestrzegają; wzywa ponadto do przeprowadzenia oceny uzależnienia finansowania UE dla przedsiębiorstw od stosowania wysokich standardów pracy i braku praktyk dyskryminujących wobec kobiet;

15. podkreśla, że należy dalej doskonalić gromadzenie danych segregowanych według kryterium płci w takich dziedzinach, jak nieformalne zatrudnienie, przedsiębiorczość, dostęp do finansowania i usług opieki zdrowotnej, przemoc wobec kobiet i nieodpłatna praca; podkreśla potrzebę gromadzenia i wykorzystywania wysokiej jakości danych i dowodów na potrzeby prowadzenia polityki opartej na rzetelnych informacjach i dowodach; wzywa zarówno Komisję, jak i państwa członkowskie do gromadzenia zdezagregowanych danych w celu lepszej oceny i monitorowania postępów w niwelowaniu zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, przy zwróceniu szczególnej uwagi na grupy, które doświadczają wielorakich i krzyżujących się form dyskryminacji, takie jak kobiety niepełnosprawne, kobiety ze środowisk migracyjnych i mniejszości etnicznych, kobiety romskie, kobiety starsze, samotne matki i osoby LGBTIQ;

16. wzywa Komisję do powstrzymania się od promowania jakichkolwiek zaleceń politycznych, które prowadziłyby do nasilenia niepewnych stosunków pracy, deregulacji pracy i godzin pracy, obniżenia wynagrodzeń, ataku na umowy zbiorowe lub prywatyzacji systemów zabezpieczenia społecznego;

17. wzywa Radę do odblokowania dyrektywy w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania bez względu bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, której celem jest rozszerzenie ochrony przed dyskryminacją poprzez podejście horyzontalne;

18. przypomina, że zapewnienie równouprawnienia płci i rozwiązanie problemu zróżnicowania wynagrodzeń i emerytur ze względu na płeć przynosi znaczne korzyści społeczne i gospodarcze całemu społeczeństwu;

19. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie oraz rządom państw członkowskich.

Ostatnia aktualizacja: 28 stycznia 2020
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności