Ontwerpresolutie - B9-0088/2020Ontwerpresolutie
B9-0088/2020

ONTWERPRESOLUTIE over het beschermen van de interne markt van de EU en van de rechten van consumenten tegen de negatieve gevolgen van de illegale handel in gezelschapsdieren

5.2.2020 - (2019/2814(RSP))

naar aanleiding van vragen met verzoek om mondeling antwoord B9‑0004/2020 en B9‑0003/2020
ingediend overeenkomstig artikel 136, lid 5, van het Reglement

Stanislav Polčák, Sylwia Spurek, Martin Hojsík, Jadwiga Wiśniewska, Anja Hazekamp, Eleonora Evi
namens de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid


Procedure : 2019/2814(RSP)
Stadium plenaire behandeling
Documentencyclus :  
B9-0088/2020
Ingediende teksten :
B9-0088/2020
Aangenomen teksten :

B9‑0088/2020

Resolutie van het Europees Parlement over het beschermen van de interne markt van de EU en van de rechten van consumenten tegen de negatieve gevolgen van de illegale handel in gezelschapsdieren

(2019/2814(RSP))

Het Europees Parlement,

 gezien Richtlijn 92/65/EEG van de Raad van 13 juli 1992 tot vaststelling van de veterinairrechtelijke voorschriften voor het handelsverkeer en de invoer in de Gemeenschap van dieren, sperma, eicellen en embryo’s waarvoor ten aanzien van de veterinairrechtelijke voorschriften geen specifieke communautaire regelgeving als bedoeld in bijlage A, onder I, van Richtlijn 90/425/EEG[1] geldt,

 gezien artikel 13 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), dat bepaalt dat de Unie en haar lidstaten bij het formuleren en uitvoeren van het beleid van de Unie ten volle rekening houden met hetgeen vereist is voor het welzijn van dieren als wezens met gevoel,

 gezien artikel 114 VWEU over de instelling en de werking van de interne markt en artikel 169 VWEU over maatregelen ter bescherming van consumenten,

 gezien Verordening (EU) 2016/429 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2016 betreffende overdraagbare dierziekten (“de diergezondheidswetgeving”)[2] en de bij deze verordening aan de Commissie verleende bevoegdheid om gedelegeerde handelingen en uitvoeringshandelingen vast te stellen,

 gezien Verordening (EU) nr. 576/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 12 juni 2013 betreffende het niet-commerciële verkeer van gezelschapsdieren en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 998/2003[3] en Uitvoeringsverordening (EU) nr. 577/2013 van de Commissie van 28 juni 2013 inzake de modelidentificatiedocumenten voor het niet-commerciële verkeer van honden, katten en fretten, de vaststelling van de lijsten van derde landen en gebieden en de voorschriften betreffende de vorm, de opmaak en de taal van de verklaringen ten bewijze van de naleving van bepaalde voorwaarden die zijn vastgelegd in Verordening (EU) nr. 576/2013 van het Europees Parlement en de Raad[4],

 gezien zijn resolutie van 25 februari 2016 over de invoering van compatibele systemen voor de registratie van gezelschapsdieren in de lidstaten[5],

 gezien de door de Commissie gefinancierde studie (SANCO 2013/12364) over het welzijn van honden en katten die betrokken zijn bij handelspraktijken[6], die is verricht overeenkomstig de aan Verordening (EU) nr. 576/2013 gehechte verklaring van de Commissie,

 gezien de resultaten van het gecoördineerde-controleplan van de EU voor de onlineverkoop van honden en katten[7],

 gezien de vragen aan de Commissie en de Raad over het beschermen van de interne markt van de EU en van de rechten van consumenten tegen de negatieve gevolgen van de illegale handel in gezelschapsdieren (O-000011/2020 – B9‑0004/2020 en O‑000010/2020 – B9‑0003/2020),

 gezien artikel 136, lid 5, en artikel 132, lid 2, van zijn Reglement,

 gezien de ontwerpresolutie van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid,

A. overwegende dat ngo’s, rechtshandhavingsinstanties, bevoegde autoriteiten en dierenartsen hebben aangetoond dat de illegale handel in gezelschapsdieren in de lidstaten toeneemt, dat het daarbij vaak om georganiseerde misdaadnetwerken gaat, dat controles worden ontlopen, dat documenten worden vervalst en dat op grote schaal misbruik wordt gemaakt van Verordening (EU) nr. 576/2013, die bedoeld is voor het niet-commerciële verkeer van deze dieren, terwijl ze eigenlijk overeenkomstig Richtlijn 92/65/EEG van de Raad moeten worden vervoerd;

B. overwegende dat de illegale handel in gezelschapsdieren binnen de EU volgens schattingen enorme winsten – met een zeer kleine pakkans – kan opleveren voor de betrokkenen, onder wie illegale fokkers, en dat dit de winstgevendheid van de legale dierfokkerij aantast;

C. overwegende dat veel onlineadvertenties voor dieren afkomstig zijn van personen die illegale activiteiten ontplooien;

D. overwegende dat het op EU-niveau ontbreekt aan regels voor het fokken van gezelschapsdieren en dat fokkers in de diverse lidstaten verschillende wettelijke normen voor dierenwelzijn hanteren, wat tot aanzienlijke prijsverschillen voor gezelschapsdieren op de interne markt heeft geleid, en dat illegale handelaren die verschillen uitbuiten;

E. overwegende dat illegale handelaren en verkopers vaak ongestraft te werk gaan omdat zij weten dat de meeste klanten die een gezelschapsdier hebben gekocht dat in slechte gezondheid verkeert, geen juridische stappen zullen ondernemen;

F. overwegende dat het illegaal fokken van katten en honden vaak in vreselijke omstandigheden plaatsvindt en dat de kosten zo laag mogelijk worden gehouden; overwegende dat illegaal gefokte pasgeboren dieren vaak veel te vroeg bij hun moeder worden weggehaald, onvoldoende gesocialiseerd zijn, vatbaar zijn voor ziekten, en te maken krijgen met stress, ondervoeding en uitdroging en een groter risico lopen om onderkoeld te raken wanneer ze in benauwde en vuile transportmiddelen lange trajecten door heel Europa moeten afleggen, zonder eten, water, airconditioning of pauzes; overwegende dat jonge puppy’s en kittens op het moment dat ze in het land van bestemming aankomen, vaak nog niet gespeend en nog niet gesocialiseerd zijn;

G. overwegende dat er weliswaar sprake is van verbeteringen, maar dat er op het gebied van paspoorten voor gezelschapsdieren nog altijd belangrijke punten van zorg zijn, bijvoorbeeld wat betreft de controle van de juistheid van de leeftijd van een dier en de mogelijkheid om paspoorten te veranderen; overwegende dat een groot aantal vervalste paspoorten voor gezelschapsdieren is geregistreerd en dat dierenartsen bij deze illegale praktijk vaak samenspannen met smokkelaars, waardoor controles en onderzoek lastiger uit te voeren zijn[8];

H. overwegende dat illegaal gefokte gezelschapsdieren vaak onvolledig of helemaal niet ingeënt zijn of niet naar behoren behandeld zijn tegen ziekten; overwegende dat er diverse zoönotische risico’s verbonden zijn aan de illegale handel in gezelschapsdieren, zoals de verspreiding van rabiës naar Europese landen waar deze ziekte niet voorkomt of de verspreiding van parasieten zoals Echinococcus multilocularis, die zich zeer gemakkelijk verspreidt en zeer moeilijk te beheersen is[9];

I. overwegende dat de diergezondheidswetgeving, die vanaf 21 april 2021 van toepassing zal zijn, zal zorgen voor een grotere transparantie van de onlinehandel in katten en honden en voor een verbetering van de gezondheid en het welzijn van dieren; overwegende dat de diergezondheidswetgeving bepaalt dat alle verkopers, fokkers en vervoerders van en verzamelcentra voor honden en katten zich moeten laten registreren bij de ter zake bevoegde nationale autoriteit;

J. overwegende dat de illegale handel in gezelschapsdieren niet alleen nadelig is voor het dierenwelzijn, maar ook negatieve gevolgen heeft voor de bescherming van de consument, de goede werking van de interne markt van de EU – als gevolg van oneerlijke mededinging – en de overheidsfinanciën – door gederfde belastinginkomsten;

K. overwegende dat de aankoop van gezelschapsdieren in de EU tegenwoordig heel vaak gebeurt via onlineadvertenties, en bijna net zo vaak via sociale media[10]; overwegende dat de rechten van consumenten die via onlineadvertenties gezelschapsdieren kopen, slechts in beperkte mate beschermd zijn, zowel op nationaal als op Europees niveau; overwegende dat grote aantallen illegaal gefokte gezelschapsdieren worden verkocht op markten in de lidstaten of rechtstreeks vanuit auto’s aan de binnengrenzen van de EU;

L. overwegende dat 65 % van de respondenten van een Flash Eurobarometer-enquête over illegale online-inhoud vond dat internet niet veilig is voor de gebruikers en dat 90 % vond dat inhoud die door overheids- of rechtshandhavingsinstanties als illegaal is aangemerkt, onmiddellijk door de hostingdiensten moet worden verwijderd; overwegende dat 60 % van de internetgebruikers zei ten minste een keer per week actief te zijn op een online sociaal netwerk, dat de meesten ook ten minste af en toe een onlineverkoopsite bezoeken en dat 30 % ten minste een keer per week zo’n site bezoekt; overwegende dat 69 % van de internetgebruikers in de EU verklaarde online aankopen te doen en dat dit percentage jaarlijks stijgt, ook wat dieren betreft[11];

M. overwegende dat veel burgers zich zorgen maken over mishandeling van gezelschapsdieren, waaronder dieren die gefokt, gehouden en verkocht worden om als huisdier te worden gehouden, gezelschapsdieren die gebruikt worden voor vermaak, sport of het verrichten van werkzaamheden, zoals windhonden, en zwerfdieren; overwegende dat (betere) identificatie en registratie van huisdieren nuttig kan zijn in de strijd tegen dierenmishandeling;

N. overwegende dat meer dan 70 % van de nieuwe ziekten die de laatste decennia bij de mens zijn opgedoken, van dierlijke oorsprong is en dat dieren die vaak als gezelschapsdieren worden gehouden, dragers kunnen zijn van 41 dierziekten, waaronder rabiës[12];

O. overwegende dat gezelschapsdieren van de in bijlage I, deel A, bij Verordening (EU) nr. 576/2013 vermelde soorten niet van de ene naar de andere lidstaat mogen worden verplaatst tenzij ze zijn gemerkt door het inplanten van een transponder; overwegende dat er voor katten en honden die binnen de nationale grenzen blijven en die niet naar andere lidstaten worden verplaatst, geen geharmoniseerd systeem van verplichte identificatie bestaat; overwegende dat veel katten en honden in de lidstaten nog steeds ongeïdentificeerd en ongeregistreerd zijn;

P. overwegende dat in het gecoördineerde-controleplan van de EU voor de onlineverkoop van honden en katten staat dat er in 42 % van de gecontroleerde advertenties sprake is van inconsistentie tussen de activiteiten en de status van de handelaar[13];

Q. overwegende dat sommige advertentiewebsites op vrijwillige basis strengere regels beginnen te hanteren om de identiteit van verkopers te controleren en het welzijn van de dieren te verbeteren;

R. overwegende dat in de meeste lidstaten reeds enigerlei voorschriften gelden voor de identificatie en registratie van katten en honden; overwegende dat de identificatievereisten voor katten, honden en fretten niet geharmoniseerd zijn en dat dit heeft geleid tot onder meer misbruik van landencodes en het gebruik van dubbele en onjuiste landencodes[14]; overwegende dat de meeste databanken voor registratie van gezelschapsdieren niet onderling gekoppeld zijn, waardoor de traceerbaarheid in de EU beperkt blijft;

1. benadrukt dat de illegale handel in honden en katten niet alleen desastreuze gevolgen heeft voor het dierenwelzijn, maar ook risico’s met zich meebrengt voor de volksgezondheid en de consumentenbescherming;

Identificatie en registratie van katten en honden

2. benadrukt dat een geharmoniseerd, EU-breed systeem van verplichte identificatie en registratie van katten en honden een essentiële en noodzakelijke eerste stap vormt in de strijd tegen de illegale handel in gezelschapsdieren, en dat registratie en identificatie cruciale voorwaarden zijn voor controle, handhaving en traceerbaarheid;

3. acht het essentieel dat gezelschapsdieren door een dierenarts van een microchip worden voorzien en in een nationaal identificatie- en registratieregister worden opgenomen zodat ze effectief traceerbaar zijn; acht het van vitaal belang dat deze identificatie- en registratieregisters de registratienummers bevatten van alle personen die een rol hebben gespeeld in het leven van het dier, met inbegrip van fokkers, verkopers, dierenartsen, vervoerders en eigenaars;

4. vraagt de Commissie ten volle gebruik te maken van de bevoegdheid die zij krachtens artikel 109, lid 2, en artikel 118 van de diergezondheidswetgeving heeft om gedelegeerde handelingen vast te stellen en om een voorstel te presenteren voor gedetailleerde, EU-brede en compatibele systemen voor de middelen en de methoden voor het identificeren en registreren van katten en honden, met minimumvereisten voor de informatie die ter identificatie van individuele dieren moet worden verstrekt en regels voor de uitwisseling van elektronische gegevens tussen databanken in de lidstaten, die vóór het einde van deze zittingsperiode onderling gekoppeld dienen te zijn;

5. vraagt dat het EU-paspoort voor gezelschapsdieren duidelijk wordt gekoppeld aan de registratie van het gezelschapsdier met behulp van een microchip, zodat de afkomst van het gezelschapsdier ook duidelijk blijft als het paspoort wordt vervangen;

6. vraagt de lidstaten om, met het oog op de bestrijding van dierenmishandeling, beleidsmaatregelen vast te stellen om alle katten en honden standaard te merken en registreren;

7. wijst erop dat informatie die ter identificatie van gezelschapsdieren wordt verzameld, persoonsgegevens moet omvatten en dat daarop dus de EU-regels inzake privacy en gegevensbescherming van toepassing moeten zijn; is van oordeel dat deze persoonsgegevens niet voor commerciële doeleinden mogen worden gebruikt;

EU-actieplan tegen de illegale handel in gezelschapsdieren

8. vraagt de Commissie een sectoroverschrijdend EU-actieplan op te stellen om de illegale handel in gezelschapsdieren in de EU tegen te gaan; is van mening dat in het actieplan rekening moet worden gehouden met de standpunten van het Europees Parlement, de lidstaten en de relevante belanghebbenden en dat de verantwoordelijkheden van alle belanghebbenden en beleidsmakers, waaronder de lidstaten, de Commissie, grens- en douane-instanties, veterinaire autoriteiten, dierenartsen en maatschappelijke organisaties, er duidelijk in moeten worden omschreven;

9. beveelt de Commissie aan om haar diverse directoraten-generaal die zich met dierenwelzijn, volksgezondheid, consumentenbescherming, de interne markt en handel bezighouden, bij dit actieplan te betrekken;

10. is van mening dat een op EU-niveau geharmoniseerde definitie van grootschalige commerciële fokkerijen – ook wel broodfokkers genoemd – onmisbaar is om de illegale handel in gezelschapsdieren tegen te gaan;

11. vindt het nodig dat burgers beter worden geïnformeerd over de handel in gezelschapsdieren en over de mogelijke risico’s die ze lopen als ze dieren online of zonder oog voor de wettelijke procedures kopen;

12. vraagt dat de Commissie in het kader van haar digitale agenda te zorgen voor een betere bescherming van consumenten die gezelschapsdieren kopen via onlineadvertenties;

13. is er voorstander van om de verkoop van levende dieren tussen handelaar en consument uit te sluiten van het toepassingsgebied van de toekomstige richtlijn betreffende overeenkomsten voor de onlineverkoop en andere verkoop op afstand van goederen;

Controles en betere toepassing van de EU-wetgeving

14. vraagt de lidstaten hun rechtshandhaving te verbeteren en strengere sancties – die doeltreffend, evenredig en ontmoedigend moeten zijn – op te leggen aan marktdeelnemers, dierenartsen en nationale bevoegde autoriteiten in landen van herkomst, doorvoer en bestemming die vervalste paspoorten voor gezelschapsdieren leveren, teneinde de illegale handel in gezelschapsdieren op doeltreffende wijze te beteugelen;

15. vraagt de lidstaten overeenkomstig Verordening (EU) 2017/625[15] financiële sancties op te leggen die hoger zijn dan het financiële voordeel dat economische actoren, waaronder fokkers en verkopers, hopen te behalen door dieren online te koop aan te bieden uit winstbejag en in strijd met de EU- en nationale wetgeving;

16. vraagt de Commissie en de lidstaten strategieën te ontwikkelen voor de regulering of zelfregulering van onlineadvertenties voor gezelschapsdieren, om een eind te maken aan misleidende reclame en om de onlineverkoop van katten en honden beter te controleren;

17. verzoekt de Commissie minimumvereisten vast te stellen voor de controles die onlineplatforms moeten uitvoeren om de identiteit te valideren van gebruikers die gezelschapsdieren online te koop aanbieden; benadrukt dat eventuele hervormingen van het betreffende wetgevingskader moeten leiden tot een betere bescherming van consumenten en dieren;

18. vraagt het directoraat Audits en analyse inzake gezondheid en voedsel (Europese Commissie, DG Gezondheid en Voedselveiligheid) om in het kader van zijn inspectieprogramma’s ook te controleren of de lidstaten Verordening (EU) nr. 576/2013 naleven;

19. verzoekt de Commissie gemeenschappelijke normen voor het fokken en het in de handel brengen van katten en honden voor te stellen, die in de hele EU moeten gelden en die oneerlijke handelspraktijken en de misleidende verkoop van gezelschapsdieren moeten voorkomen, verdere rasspecifieke gezondheids- en welzijnsproblemen moeten verminderen en een gelijk speelveld voor de marktdeelnemers moeten creëren;

20. vraagt de lidstaten ervoor te zorgen dat er gedetailleerde voorschriften gelden voor het toezicht op fokkers van gezelschapsdieren en passende controles door dierenartsen;

21. is van mening dat de lidstaten moeten worden aangemoedigd om een verplicht register op te zetten van gerechtigde fokkers en verkopers van gezelschapsdieren, waar bevoegde instanties uit andere lidstaten toegang toe hebben;

22. vraagt de lidstaten om, in aanvulling op de bij Verordening (EG) nr. 338/97[16] vereiste grenscontroles, toezicht uit te oefenen op de naleving binnen de landsgrenzen en regelmatige controles uit te voeren van handelaren en vergunninghouders, zoals dierenwinkels, fokkers, onderzoekscentra en kwekerijen;

23. is van mening dat ook de frequentie van inspecties overal in de EU moet worden geharmoniseerd en dat deze inspecties moeten worden uitgevoerd in samenwerking met de douane, de politie en de veterinaire diensten van de lidstaten;

24. vraagt de bevoegde autoriteiten van de lidstaten om zich in gevallen van niet-naleving van Verordening (EU) nr. 576/2013 strikt aan de in deze verordening vastgelegde procedures te houden en ervoor te zorgen dat in beslag genomen gezelschapsdieren worden opgevangen; vraagt de lidstaten voorts voldoende steun te verlenen aan opvangcentra voor dieren;

25. is ingenomen met de resultaten die bereikt zijn binnen het EU-platform voor dierenwelzijn en de Voluntary Initiative Subgroup on Health and Welfare of Pets in Trade; pleit voor betrokkenheid van het Europees Parlement en een evenwichtige vertegenwoordiging van maatschappelijke organisaties, bevoegde autoriteiten, bedrijfsleven en wetenschappers bij toekomstige werkzaamheden rond dierenwelzijn op EU-niveau, en vraagt dat er voldoende middelen worden uitgetrokken om zoveel mogelijk vooruitgang te boeken;

Samenwerking, communicatie en opleiding

26. verzoekt de Commissie en de lidstaten voort te bouwen op de resultaten die de Voluntary Initiative Subgroup on Health and Welfare of Pets in Trade in het kader van het EU-platform voor dierenwelzijn heeft bereikt, deze resultaten te verspreiden en uiterlijk in 2024 wetgevings- en niet-wetgevingsmaatregelen vast te stellen om de illegale handel in gezelschapsdieren tegen te gaan; vindt het in dit verband hoognodig dat alle lidstaten actief samenwerken en best practices uitwisselen;

27. verzoekt de lidstaten de andere betrokken lidstaten op de hoogte te brengen als zij een rechtszaak aanspannen tegen een illegale honden- en kattenhandelaar wiens activiteiten ook gevolgen kunnen hebben in die andere lidstaten;

28. pleit voor instantieoverschrijdende werkmethoden om de illegale handel in gezelschapsdieren tegen te gaan en het daaraan verbonden zoönotische risico te beperken, onder meer door de ontwikkeling van een inlichtingensysteem voor de registratie en uitwisseling van gegevens over commerciële zendingen van illegaal verhandelde dieren en een waarschuwingssysteem om eventuele onregelmatigheden te signaleren;

29. verzoekt de Commissie met maatregelen te komen, waaronder het gebruik van technologie en op maat gesneden opleidingen, om de douane en de veterinaire instanties beter toe te rusten om illegale handel in gezelschapsdieren op te sporen;

30. verzoekt de Commissie en de lidstaten uitvoering te geven aan de aanbevelingen in het gecoördineerde-controleplan van de EU voor de onlineverkoop van honden en katten, door partnerschappen tussen autoriteiten, beheerders van databanken en websites en dierenbeschermingsorganisaties te ontwikkelen met het oog op gerichte maatregelen tegen misleidende advertenties en illegale onlinehandel in honden en katten;

31. erkent dat dierenbeschermingsverenigingen en ‑ngo’s een belangrijke rol spelen bij de bestrijding van de illegale handel in gezelschapsdieren; verzoekt de lidstaten voorts voldoende materiële en niet-materiële ondersteuning te bieden aan opvangcentra voor dieren en dierenbeschermingsverenigingen en ‑ngo’s;

32. verzoekt de lidstaten voldoende middelen ui te trekken voor de handhaving van de in de diergezondheidswetgeving vastgestelde registratieplicht voor exploitanten van inrichtingen die dieren fokken, houden of verhandelen, om een eind te maken aan de illegale onlinehandel in gezelschapsdieren;

33. vindt dat er meer moet worden gedaan om mogelijke kopers en marktdeelnemers, met inbegrip van aanbieders van onlinediensten, beter te informeren over de illegale handel in gezelschapsdieren en de daarmee gepaard gaande lage dierenwelzijnsnormen;

34. wijst erop dat er al een aantal nationale en soms ook regionale databanken bestaan met identificatiegegevens over gezelschapsdieren; meent dat deze databanken als onderling gekoppelde, compatibele en interoperabele systemen moeten worden gebruikt om traceerbaarheid in de hele EU mogelijk te maken;

35. benadrukt dat de lidstaten ervoor moeten zorgen dat het personeel bij grensovergangen voldoende geschoold is in de procedures en voorschriften voor de invoer van gezelschapsdieren uit derde landen die al dan niet op de lijst staan van landen waaruit invoer is toegestaan, en dat het deze voorschriften ook daadwerkelijk handhaaft;

36. vraagt de lidstaten meer informatie- en bewustmakingscampagnes te organiseren om burgers voor te lichten over de negatieve gevolgen van de illegale handel in gezelschapsdieren en hen ertoe aan te moedigen alleen gezelschapsdieren te kopen die op verantwoorde en diervriendelijke wijze zijn gefokt, gehouden en verhandeld;

°

° °

37. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

 

Laatst bijgewerkt op: 7 februari 2020
Juridische mededeling - Privacybeleid