PROJEKT REZOLUCJI w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami
14.4.2020 - (2020/2616(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Angel Dzhambazki
w imieniu grupy ECR
B9‑0149/2020
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie skoordynowanych działań UE na rzecz walki z pandemią COVID-19 i jej skutkami
Parlament Europejski,
– uwzględniając komunikat Komisji z 13 marca 2020 r. w sprawie skoordynowanej reakcji gospodarczej na epidemię COVID-19,
– uwzględniając nadzwyczajny wirtualny szczyt przywódców grupy G20 w sprawie COVID-19, który odbył się 3 lutego 2020 r,
– uwzględniając komunikat Komisji z 19 marca 2020 r. w sprawie tymczasowych ram dotyczących pomocy państwa na wsparcie gospodarki podczas obecnej epidemii COVID-19,
– uwzględniając decyzję (UE) 2020/440 Europejskiego Banku Centralnego z 24 marca 2020 r. w sprawie tymczasowego pandemicznego programu zakupów awaryjnych (EBC/2020/17),
– uwzględniając zalecenie Europejskiego Banku Centralnego z 27 marca 2020 r. (ECB/2020/19) w sprawie wypłaty dywidendy podczas pandemii COVID-19 i uchylające zalecenie (ECB/2020/1),
– uwzględniając oświadczenia Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego z 12 marca 2020 r. w sprawie działań mających na celu złagodzenie wpływu pandemii COVID-19 na sektor bankowy UE,
– uwzględniając wspólne oświadczenie Europejskiej Sieci Konkurencji (ECN) z 23 marca 2020 r. w sprawie stosowania prawa konkurencji w czasie kryzysu wywołanego koronawirusem,
– uwzględniając art. 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
– uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1313/2013/UE z 17 grudnia 2013 r. w sprawie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności[1],
– uwzględniając komunikat Komisji w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu,
– uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że od czasu wybuchu pandemii COVID-19 w mieście Wuhan w Chinach w grudniu 2019 r. ta globalna pandemia spowodowała jak dotąd około 1,5 mln domniemanych przypadków zarażenia i co najmniej 100 000 zgonów;
B. mając na uwadze, że reakcja UE na pandemię COVID-19 musi być w pełni zgodna z art. 168 TFUE, z poszanowaniem obowiązków każdego państwa członkowskiego w zakresie określania własnej polityki zdrowotnej, organizowania i świadczenia usług zdrowotnych oraz zarządzania nimi, a także przydzielania środków na ich systemy opieki zdrowotnej;
C. mając na uwadze, że epidemia COVID-19 stanowi nie tylko poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego, ale również poważny negatywny wstrząs dla gospodarki światowej i unijnej, wynikający z połączenia skutków zarówno w odniesieniu do podaży, jak i popytu; mając na uwadze, że zdecydowana reakcja gospodarcza państw członkowskich i instytucji UE ma kluczowe znaczenie dla złagodzenia tych negatywnych skutków gospodarczych;
D. mając na uwadze, że zgodnie z przewidywaniami Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) liczba osób, które tracą pracę z powodu pandemii koronawirusa, szybko rośnie i może znacznie przekroczyć 25 milionów;
E. mając na uwadze, że liczne sektory gospodarki i wielu naszych obywateli stoją w obliczu masowej utraty miejsc pracy, skrócenia czasu pracy i pozbawienia dochodów, a także mając na uwadze, że niektóre sektory borykają się z poważnymi wyzwaniami w zakresie zapewnienia ciągłości działania i ochrony bezpieczeństwa swoich pracowników; mając na uwadze, że liczba wniosków o zasiłki dla bezrobotnych jest obecnie znacznie wyższa niż oczekiwano;
F. mając na uwadze, że wszelkiego rodzaju przedsiębiorstwa mogą borykać się z poważnym brakiem płynności, a MŚP i przedsiębiorstwa typu start-up są szczególnie narażone na ryzyko; mając na uwadze, że niedobory płynności mogą mieć poważny wpływ na sytuację ekonomiczną wielu dobrze funkcjonujących przedsiębiorstw i ich pracowników w perspektywie krótko- i średnioterminowej, a jednocześnie powodować długoterminowe skutki zagrażające ich przetrwaniu;
G. mając na uwadze, że już i tak bardzo poważne pogorszenie koniunktury gospodarczej może ulec dalszemu pogłębieniu, jeżeli kredytodawcy wycofają się z udzielania pożyczek przedsiębiorstwom i gospodarstwom domowym; mając na uwadze, że w związku z tym banki i inni pośrednicy finansowi mają do odegrania kluczową rolę w przeciwdziałaniu skutkom epidemii COVID-19 poprzez utrzymanie przepływu kredytów do gospodarki;
H. mając na uwadze, że kilka państw członkowskich rozważa lub już zapowiedziało środki wsparcia dla obywateli oraz przedsiębiorstw; mając na uwadze, że niektóre środki wsparcia mogą wiązać się z pomocą państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE;
I. mając na uwadze, że podstawowy cel reguł konkurencji, jakim jest zapewnienie równych warunków działania dla przedsiębiorstw, pozostaje istotny również w okresie, w którym przedsiębiorstwa i cała gospodarka borykają się z sytuacją kryzysową; mając na uwadze, że różne instrumenty UE/EOG na rzecz konkurencji dysponują mechanizmami umożliwiającymi uwzględnienie, w stosownych i koniecznych przypadkach, rozwoju sytuacji rynkowej i gospodarczej;
J. mając na uwadze, że kluczowe znaczenie ma wspieranie pracujących rodziców, którzy podtrzymują funkcjonowanie systemów opieki zdrowotnej i innych ważnych usług;
K. mając na uwadze, że kobiety stanowią prawie 70 % pracowników służby zdrowia, a tym samym są narażone na większe ryzyko zakażenia; mając na uwadze, że kobiety przeważają w zatrudnieniu w sektorze opieki, oraz że wykonują one również większość bezpłatnej pracy w domu; mając na uwadze, że wszyscy pracownicy opieki mają wyjątkowo ważną rolę do odegrania w czasie kryzysu;
L. mając na uwadze, że rodziny odgrywają zasadniczą rolę, ponieważ zapewniają swoim członkom podstawową opiekę, w tym osobom starszym, dzieciom i chorym;
M. mając na uwadze, że osoby starsze są szczególnie narażone na ryzyko związane z COVID-19, zwłaszcza te żyjące samotnie lub niemające rodziny; mając na uwadze, że najwyższa śmiertelność i poważniejszy przebieg choroby występują u osób starszych; mając na uwadze, że obecnie z powodu ograniczeń związanych z ograniczeniem kontaktów personalnych osoby starsze są jeszcze bardziej odizolowane, pozbawione odwiedzin i opieki ze strony swoich rodzin;
N. mając na uwadze, że zwiększa się rola telepracy i pracy zdalnej, w szczególności podczas pandemii COVID-19; mając na uwadze rosnącą rolę telemedycyny i teleopieki; mając na uwadze, że wykluczenie cyfrowe stało się pilnym problemem podczas pandemii COVID-19; mając na uwadze, że wielu obywateli UE nie posiada umiejętności cyfrowych ani dostępu do podstawowych usług, takich jak edukacja i opieka zdrowotna świadczona przez internet w czasie okresów izolacji wprowadzonych przez poszczególne kraje;
O. mając na uwadze, że rolnictwo UE ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa żywności i zapewnienia dostępu do żywności w Unii Europejskiej;
P. mając na uwadze, że główny ekspert Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) stwierdził, w oparciu o doświadczenia z poprzednich epidemii podobnych koronawirusów, że obecnie nie ma dowodów potwierdzających przenoszenie COVID-19 przez żywność,
Q. mając na uwadze, że niekontrolowana migracja z krajów trzecich na całym świecie może stanowić realne zagrożenie dla bezpieczeństwa i zdrowia; mając na uwadze, że zapewnienie zdrowia publicznego powinno być nadrzędną zasadą przewodnią;
R. mając na uwadze, że kilka państw członkowskich dobrowolnie zobowiązało się do relokacji z wysp greckich 1600 małoletnich bez opieki, a Komisja stara się przekonać więcej rządów do przyjmowania z greckich wysp dzieci bez opieki;
S. mając na uwadze, że programy relokacji i łączenia rodzin wiązałyby się z transgranicznym przenoszeniem osób ubiegających się o azyl i ich rodzin, choć obecnie podróże do UE i swobodny przepływ wewnętrzny są ograniczone, o ile nie są wręcz zabronione;
T. mając na uwadze, że nowo przybyli migranci mogliby poważnie osłabić zdolności państw członkowskich w zakresie systemów opieki zdrowotnej, które już teraz znajdują się pod ogromną presją; mając na uwadze, że napływ nowych osób spowodowałby obciążenia logistyczne dla nadbrzeżnych państw członkowskich, które obecnie koncentrują się na zarządzaniu sytuacją kryzysową w zakresie zdrowia; mając na uwadze, że kilka organizacji pozarządowych działających w regionie Morza Śródziemnego rzekomo rekrutuje załogi w celu wznowienia działań ratunkowych;
U. mając na uwadze, że kryzys wywołany COVID-19 uwypuklił niedociągnięcia operacyjne Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (UCPM) i jego rezerwy zdolności w ramach rescEU, co utrudniło reakcję UE na wniosek Włoch, wystosowany pod koniec lutego, dotyczący ochronnego sprzętu medycznego;
V. mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie, regiony i podmioty prywatne wdrożyły już lub opracowują aplikacje, w sposób fragmentaryczny, w celu przeciwdziałania kryzysowi wywołanemu przez COVID-19, w oparciu o dane pochodzące od operatorów telekomunikacyjnych lub z globalnych systemów nawigacji satelitarnej (GNSS);
Pandemia COVID-19
1. wyraża solidarność ze wszystkimi osobami poszkodowanymi w związku z COVID-19 oraz najgłębsze wyrazy współczucia wszystkim tym, którzy stracili swych bliskich w wyniku pandemii;
2. wyraża najwyższe uznanie i szacunek dla wszystkich służb, które niestrudzenie walczą z kryzysem wywołanym COVID-19, w szczególności dla pracy pracowników służby zdrowia i zawodów związanych z opieką, funkcjonariuszy organów ścigania oraz członków służb zbrojnych, których poświęcenie i poczucie odpowiedzialności zapewnia bezpieczne funkcjonowanie naszych społeczeństw;
3. oferuje swoje wsparcie i wyraża wdzięczność wszystkim osobom pracującym w innych obszarach o zasadniczym znaczeniu dla podstawowego działania naszych gospodarek, takich jak logistyka i dystrybucja żywności oraz innych kluczowych dostaw;
4. wyraża wdzięczność wobec rodzin, które odgrywają istotną rolę w zapewnieniu bezpiecznego otoczenia, tak potrzebnego w tych niepewnych czasach;
5. wyraża swoje poparcie i wdzięczność dla wszystkich tych, którzy w całej Unii Europejskiej sumiennie stosują się do zaleceń swoich rządów w celu zmniejszenia presji na służbę zdrowia oraz ratowania życia ludzkiego;
Doraźna reakcja UE
6. z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte w pierwszych dniach kryzysu przez niektóre państwa członkowskie na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, takie jak gwarancje kredytowe, ulgi podatkowe i hipoteczne oraz inne programy pomocy społecznej;
7. z zadowoleniem przyjmuje ostatnie oświadczenia Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego, Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji, Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego, Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych oraz innych właściwych organów w państwach członkowskich UE w sprawie stosowania wymogów regulacyjnych i księgowych w odniesieniu do instytucji finansowych w obecnych wyjątkowych okolicznościach;
8. wyraża swoje poparcie i wdzięczność za coraz liczniejsze przykłady – w przeciwieństwie do niestety niewystarczającej reakcji początkowej – solidarności z państwami członkowskimi ciężko dotkniętymi pandemią, takie jak wysłanie zespołów medycznych, transport pacjentów na leczenie lub dostarczanie sprzętu ochronnego, środków dezynfekujących i respiratorów; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zintensyfikowania działań w tym zakresie;
9. podkreśla, że Komisja i państwa członkowskie muszą działać zdecydowanie i w sposób skoordynowany w celu zwalczania rozprzestrzeniania się COVID-19 oraz wspierania regionów i krajów najbardziej dotkniętych pandemią; wzywa Komisję do oceny gotowości każdego państwa członkowskiego na wypadek epidemii oraz do zachowania solidarności w całej UE-27 w pełnej zgodności z art. 168 TFUE;
10. uważa, że dostępność testów diagnostycznych na obecność COVID-19 ma podstawowe znaczenie, wraz z izolacją i śledzeniem, dla zmniejszenia szybkości rozprzestrzeniania się wirusa; wyraża ubolewanie z powodu braku testów, środków ochrony indywidualnej, środków dezynfekujących i innych środków medycznych; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje niedawne wytyczne Komisji dotyczące wspólnego udzielania zamówień oraz decyzję o umożliwieniu strategicznego gromadzenia zapasów medycznych w ramach rescEU i transgranicznej pomocy w zakresie opieki zdrowotnej;
11. zauważa, że kilka państw członkowskich wprowadziło zalecenie stosowania masek ochronnych w miejscach publicznych przez wszystkich swoich obywateli, co wydaje się być skutecznym środkiem zapobiegającym rozprzestrzenianie się wirusa, a inne państwa członkowskie planują wprowadzenie takiego obowiązku;
12. zwraca uwagę na początkowe niepowodzenie Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności (UCPM) oraz na fakt, że w najtrudniejszych dniach dla krajów najbardziej dotkniętych rozprzestrzenianiem się COVID-19 niektóre państwa członkowskie nałożyły ograniczenia w wywozie środków ochrony indywidualnej i respiratorów; przypomina, że nie wszystkie z wprowadzonych ograniczeń są nieuzasadnione; wzywa Komisję do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności oraz komitetu ds. zdrowia i bezpieczeństwa, aby umożliwić zwiększenie scentralizowanych zakupów sprzętu i materiałów, zapewnić szybkie nabywanie i wspólną dystrybucję, począwszy od obszarów o największych potrzebach, zapewnić skuteczną koordynację i przejrzyste, możliwe do wykonania zasady alokacji tych zasobów, oraz zagwarantować bardziej skuteczną i terminową wymianę informacji;
13. wzywa Komisję do przyspieszenia procedur w ramach wspólnego udzielania zamówień w celu natychmiastowego dostarczenia odpowiedniej liczby masek ochronnych, respiratorów, zestawów testowych i wyrobów medycznych, które mają być wysłane do najbardziej dotkniętych państw członkowskich;
14. wzywa państwa członkowskie i Komisję do stworzenia jednego portalu internetowego, na którym obywatele UE będą mogli znaleźć wszystkie istotne informacje związane z pandemią COVID-19 we wszystkich językach urzędowych;
15. podkreśla, że w przypadku kryzysu zdrowotnego o takim charakterze, gdzie początkowe przypadki często nie są zdiagnozowane, a liczba zakażeń nie jest znana, przejrzystość i informacje mają zasadnicze znaczenie dla powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa, niezależnie od tego, jakie środki zdrowotne i zapobiegawcze zostaną później podjęte;
16. wyraża ubolewanie z powodu ostatnich bezzasadnych ataków politycznych na niektóre rządy krajowe, które zgodnie z prawem wprowadzają środki nadzwyczajne w celu powstrzymania epidemii; zauważa, że rządy państw członkowskich nie mogą wykorzystywać ogłoszenia stanu wyjątkowego jako narzędzia uniemożliwiającego kontrolę parlamentarną;
17. z zadowoleniem przyjmuje praktyczne wytyczne Komisji dotyczące zapewnienia swobodnego przepływu kluczowych pracowników; podkreśla jednak, że konieczne są dalsze wysiłki w celu zapewnienia, że pracownicy mobilni w UE, w szczególności wykonujący zawody o kluczowym znaczeniu dla zwalczania pandemii koronawirusa, mogą dotrzeć do swojego miejsca pracy i mieć odpowiednią ochronę socjalną;
18. podkreśla pilną potrzebę określenia przez państwa członkowskie i Komisję najlepszych praktyk, które można by rozszerzyć na wszystkie państwa członkowskie w celu umożliwienia pracownikom wykonywania swoich zawodów bez zbędnych utrudnień i jak najszybszego wznowienia swobodnego przepływu w UE;
19. z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji z 16 marca w sprawie tymczasowych ograniczeń dotyczących wszystkich podróży do UE poza niezbędnymi, ponieważ globalizacja i międzynarodowy przepływ osób stwarzają warunki ułatwiające rozprzestrzenianie się wirusa ponad granicami, oraz kolejny komunikat z dnia 8 kwietnia; zwraca uwagę, że tymczasowe ograniczenie podróżowania powinno mieć zastosowanie do wszystkich podróży poza niezbędnymi z państw trzecich do obszaru UE+, i może zostać przedłużone w zależności od dalszego rozwoju sytuacji; podkreśla, że ograniczenie podróżowania nie powinno mieć zastosowania do obywateli unijnych powracających do UE;
20. wzywa Komisję do powołania grupy zadaniowej, która będzie odpowiedzialna za wydawanie wytycznych dotyczących przygotowania danych statystycznych przez państwa członkowskie, gromadzenie i analizę danych oraz wydawanie dalszych zaleceń dla poszczególnych krajów;
21. zwraca uwagę, że przepisy o ochronie danych powinny być interpretowane w sposób elastyczny, aby umożliwić podjęcie środków w walce z pandemią koronawirusa przez ograniczony czas trwania sytuacji kryzysowej; potępia wszelkie nieuzasadnione działania lub wymogi, które mogłyby sparaliżować wymianę danych w całej Unii, oraz negatywny wpływ takich ograniczeń na wspólną reakcję Unii na pandemię;
22. z zadowoleniem przyjmuje czasowe zawieszenie wymogów dotyczących przydziałów czasu na start lub lądowanie w portach lotniczych, które zobowiązują linie lotnicze do wykorzystania co najmniej 80 % przydziałów czasu na start lub lądowanie w celu zachowania ich w następnym roku; zauważa, że zawieszenie to ma na celu wsparcie przewoźników lotniczych w radzeniu sobie z drastycznym spadkiem ruchu lotniczego spowodowanym kryzysem wywołanym przez koronawirusa, tym samym chroniąc ich prawa i inwestycje;
Rynek wewnętrzny, zmniejszenie obciążeń legislacyjnych, handel transgraniczny
23. podkreśla, że jednolity rynek stanowi największe osiągnięcie i atut Unii Europejskiej, oraz że nie powinien być on narażony na szwank w wyniku reakcji Europy na wybuch pandemii COVID-19; wzywa Komisję do określenia wszystkich uzasadnionych środków tymczasowych wprowadzonych jako doraźna reakcja na wybuch pandemii, i wzywa rządy krajowe, a w razie potrzeby także Komisję, do szybkiego podjęcia działań w celu zniesienia tych środków, gdy przestaną one mieć uzasadnienie;
24. wzywa Komisję i państwa członkowskie do odroczenia stosowania nowych wymogów wprowadzonych na mocy przepisów, które zaczną obowiązywać w ciągu najbliższych trzech miesięcy, tak aby przedsiębiorstwa nie odczuły negatywnych skutków zmian w przepisach w tym trudnym okresie i miały czas na zapewnienie zgodności z przepisami, gdy powrócą one do normalnej zdolności produkcyjnej; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o rozszerzeniu zakresu złagodzenia przepisów dotyczących pomocy państwa na przedsiębiorstwa opracowujące leki, wyroby medyczne, wyposażenie ochronne i środki dezynfekujące, jak również urządzenia testujące i związaną z nimi infrastrukturę do walki z pandemią COVID-19; z dużym zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o zaproponowaniu rocznego moratorium na okres przejściowy w odniesieniu do rozporządzenia w sprawie wyrobów medycznych, co mogłoby mieć negatywny wpływ na dostępność wyposażenia medycznego, i popiera przyspieszone zatwierdzenie towarzyszących mu przepisów przez współprawodawców;
25. z zadowoleniem przyjmuje wytyczne Komisji z 16 marca 2020 r. dotyczące środków zarządzania granicami w celu ochrony zdrowia i zapewnienia dostępności towarów i podstawowych usług; podkreśla, że w skrajnie trudnej sytuacji państwo członkowskie może stwierdzić, że konieczne jest przywrócenie kontroli granicznych w odpowiedzi na zagrożenie, jakie stwarza choroba zakaźna;
26. wzywa Komisję do wypracowania skoordynowanego podejścia i korzystania z danych przekazywanych przez państwa członkowskie, aby zapewnić niezakłócone transgraniczne funkcjonowanie infrastruktury krytycznej, w tym usług podstawowych, oraz dostaw energii, żywności, produktów farmaceutycznych i środków medycznych;
27. z zadowoleniem przyjmuje wytyczne Komisji z 23 marca 2020 r. dotyczące uprzywilejowanych korytarzy do państw członkowskich, aby zapewnić szybki i stały przepływ towarów w całej UE i uniknąć zatorów na najważniejszych wewnętrznych przejściach granicznych; zachęca państwa członkowskie, które przeprowadzają kontrole na granicach wewnętrznych, aby zagwarantowały integralność jednolitego rynku, a w szczególności łańcuchów dostaw, i by powstrzymały się od wszelkich nieuczciwych praktyk; z zadowoleniem przyjmuje opublikowanie przez Komisję nowych wytycznych w sprawie pomocy doraźnej UE na potrzeby transgranicznej opieki zdrowotnej oraz decyzję Komisji o tymczasowym zniesieniu ceł nakładanych na przywóz wyrobów medycznych i sprzętu ochronnego z państw trzecich;
28. podkreśla, że konieczne jest zmniejszenie obciążeń administracyjnych związanych z transgraniczną dystrybucją towarów za pośrednictwem platform cyfrowych, aby wesprzeć strategie polityczne mające zapewnić ograniczenie kontaktów personalnych, a zarazem umożliwić obywatelom nabywanie potrzebnych im produktów;
29. wzywa Komisję i Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), by zadbały o sprawne funkcjonowanie europejskiego systemu dostaw i dystrybucji środków medycznych w przypadku utrzymywania się pandemii COVID-19, przy czym szczególną pomocą i wsparciem należy objąć sektory najbardziej narażone na ryzyko;
30. podkreśla, że należy dążyć do usunięcia wszystkich krajowych zakazów eksportu leków i sprzętu medycznego do innych państw członkowskich UE; podkreśla, jak ważne jest zapewnienie swobodnego przepływu pracowników służby zdrowia i środków medycznych; ponadto podkreśla znaczenie, jakie zharmonizowane i skoordynowane podejście państw członkowskich ma dla zapewnienia przepływu podstawowych usług i towarów poprzez uprzywilejowane korytarze; podkreśla pilną potrzebę współpracy z partnerami międzynarodowymi, aby utrzymać niezbędne łańcuchy dostaw i funkcjonowanie kluczowych sektorów; podkreśla, że ważne jest utrzymanie wielostronnego dialogu z G20 i głównymi krajami producentami, oraz uwypukla znaczenie, jakie ma zapewnienie międzynarodowych uprzywilejowanych korytarzy dla uniknięcia zakłóceń w zaopatrzeniu w podstawowe leki i środki medyczne; podkreśla ponadto, że aby ułatwić przepływ podstawowych produktów, potrzebne jest jednolite podejście organów celnych; nalega na Komisję, aby rozszerzyła wykaz produktów związanych z walką z COVID-19 zwolnionych z należności celnych, co pozwoli zbudować pełne zdolności reagowania w UE;
31. wzywa państwa członkowskie, aby postarały się zabezpieczyć konieczne środki ochrony i inne narzędzia potrzebne operatorom pocztowym w Europie w celu odpowiedniej ochrony tych niezbędnych pracowników i przywrócenia w pełni dostaw paczek; zauważa, że ograniczenia dotyczące usług pocztowych dodatkowo zmniejszają zdolność europejskich MŚP do radzenia sobie z obecnym kryzysem i mają szerszy negatywny wpływ na sektor handlu elektronicznego;
32. podkreśla, że potrzebne są intensywniejsze działania, które pozwolą szybko wykrywać i usuwać niebezpieczne produkty, w szczególności podrabiane produkty medyczne i ŚOI (środki ochrony indywidualnej);
33. wzywa Komisję do podjęcia działań, aby zagwarantować, że w przypadku pojazdów używanych w międzynarodowym transporcie towarowym przedłużenie dokumentów kontroli, których ważność wkrótce się skończy, będzie uznawane przez wszystkie państwa członkowskie;
Wsparcie budżetowe i finansowe
34. jest przekonany, że państwa członkowskie powinny dysponować pełną swobodą budżetową, aby móc podjąć wszelkie środki niezbędne do walki z pandemią, utrzymać ramy społeczne i gospodarcze w stanie w miarę możliwości nienaruszonym oraz skutecznie przygotować się na powrót do zdrowia; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje maksymalne wykorzystanie elastyczności dozwolonej w unijnych regułach fiskalnych i zasadach pomocy państwa, zmienionych sześciopakiem i dwupakiem;
35. zdecydowanie popiera solidarność między państwami członkowskimi dotkniętymi epidemią COVID-19; uważa, że w budżecie na 2020 r. należy w jak największym stopniu uruchomić dostępne środki finansowe, aby stawić czoła pilnym wyzwaniom; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy Komisji umożliwiające elastyczne korzystanie z funduszy UE; oczekuje w związku z tym, że Komisja udzieli państwom członkowskim niezbędnego wsparcia, aby zapewnić elastyczne i skuteczne wdrożenie tych inicjatyw; apeluje w szczególności o elastyczność wydatkowania przez państwa członkowskie środków z Europejskiego Funduszu Społecznego; w związku z tym wzywa do pilnego uruchomienia środków na podstawie art. 122 TFUE dotyczącego pomocy finansowej dla państw członkowskich doświadczających poważnych trudności z powodu nadzwyczajnych okoliczności pozostających poza ich kontrolą; popiera ponadto utworzenie tymczasowego, ukierunkowanego funduszu solidarności, umożliwiającego państwom członkowskim udzielanie krajom dotkniętym klęską lub katastrofą skoordynowanego wsparcia;
36. uważa, że należy zapewnić państwom członkowskim i regionom większą elastyczność, która umożliwiłaby im natychmiastowe i skuteczne podjęcie działań w oparciu o przyspieszone i uproszczone procedury administracyjne, aby:
– zapewnić transfery między różnymi funduszami polityki spójności w celu wsparcia środków ochrony zdrowia, środków socjalnych, przedsiębiorstw oraz sektorów gospodarczych i produkcyjnych, co pozwoli na uwolnienie znacznych zasobów,
– wzmocnić strategiczną koncentrację na priorytetach w celu przezwyciężenia poważnego kryzysu spowodowanego pandemią,
– uprościć etapy proceduralne związane z wdrażaniem, certyfikacją i audytem, w szczególności dzięki odroczeniu terminu składania rocznych sprawozdań z wykonania;
37. wzywa Komisję, aby podwyższyła stopę współfinansowania europejskiego – do 100 % w przypadku finansowania związanego z opieką zdrowotną w ramach celu „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” między EFRR, EFS i Funduszem Spójności oraz między kategoriami regionów;
38. wzywa Komisję, by odroczyła terminy zaproszeń do składania wniosków w kategoriach funduszy bezpośrednich, dotacji i umów, chyba że odnoszą się one do kryzysu związanego z COVID-19;
39. zauważa, że uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) to jeden z szeregu dostępnych instrumentów wsparcia osób samozatrudnionych i pracowników, którzy zostali zwolnieni w wyniku kryzysu pandemicznego;
40. podkreśla, że wszystkie przedsiębiorstwa dotknięte kryzysem związanym z COVID-19, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa, powinny otrzymać odpowiednie wsparcie oraz że należy podjąć środki nadzwyczajne, aby pomóc wszystkim pracownikom, w tym osobom zatrudnionym na niepewnych warunkach oraz osobom samozatrudnionym;
41. z zadowoleniem przyjmuje wsparcie finansowe dla europejskich MŚP w ramach inicjatywy inwestycyjnej w odpowiedzi na koronawirusa i Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by udzielając wsparcia MŚP, wykazały możliwie największą elastyczność; podkreśla, że w nadchodzących tygodniach należy uważnie monitorować sytuację i w razie konieczności dostosować środki wsparcia;
42. podkreśla, że sektor kultury i sektor kreatywny w państwach członkowskich szczególnie dotkliwie odczuły konsekwencje koronawirusa z powodu zamknięcia kin, teatrów i sal muzycznych oraz nagłego załamania sprzedaży biletów; podkreśla, że ponieważ w sektorach tych pracuje duża liczba freelancerów i samozatrudnionych, z których wielu borykało się z problemami na długo przed wybuchem pandemii, skutki są szczególnie bolesne dla specjalistów z sektora kreatywnego, gdyż ich dochody spadły niespodziewanie do zera, a z systemu zabezpieczenia społecznego otrzymują oni obecnie niewielkie wsparcie lub nie mają żadnego wsparcia; apeluje do Komisji o natychmiastowy przydział środków, aby zaradzić trudnej sytuacji finansowej specjalistów z sektora kreatywnego i powiązanych sektorów; z zadowoleniem przyjmuje podjęte przez szereg państw członkowskich inicjatywy, które mają wspierać krajowy sektor kultury i sektor kreatywny;
43. wzywa Komisję, by ustanowiła nowy instrument unijny, w oparciu o budżet UE i inne instrumenty określone przez EBI, w celu finansowania gwarancji kredytowych dla europejskich przedsiębiorstw i wsparcia pracowników oraz by zapewniła środki strukturalne wspierające odrodzenie europejskiego sektora kultury, sektora kreatywnego i sektora turystyki, gdy minie kryzys związany z pandemią;
44. z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte przez Komisję i EBI mające wesprzeć systemy opieki zdrowotnej, chronić miejsca pracy i zapewnić płynność gospodarki europejskiej; z zadowoleniem przyjmuje szybkie wdrożenie przez EBI i Komisję planu działań wspierających i uruchomienie 40 mld EUR, które zostały niezwłocznie przeznaczone na wsparcie dostępu do finansowania MŚP i spółek o średniej kapitalizacji dotkniętych skutkami pandemii; wzywa państwa członkowskie, by uzupełniły ten plan ogólnoeuropejskim funduszem gwarancyjnym w wysokości 25 mld EUR w celu zwiększenia wsparcia dla gospodarki realnej do łącznej kwoty 240 mld EUR;
45. podkreśla, że ważne jest przyznanie bankom i innym instytucjom kredytowym, w tym prywatnym firmom z branży technologii finansowych, maksymalnego marginesu swobody, aby mogły wspierać siłę nabywczą rodzin i osób fizycznych oraz oferować finansowanie pomostowe sektorowi przedsiębiorstw, w szczególności MŚP i start-upom; zaleca jednak również, by pamiętać, że narastające problemy na rynku instrumentów dłużnych przedsiębiorstw i związanych z nimi rynkach instrumentów pochodnych stwarzają ryzyko znacznych obciążeń dla pozycji bilansowych instytucji finansowych;
46. z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte przez Europejski Bank Centralny (EBC), Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EUNB) i inne właściwe organy w państwach członkowskich UE w celu zagwarantowania, aby nadzorowane banki mogły nadal wypełniać swoje zadania w finansowaniu gospodarki realnej; podkreśla w związku z tym w szczególności, że banki mogą czasowo prowadzić działalność poniżej poziomu kapitału określonego w wytycznych dotyczących 2. filaru, bufora zabezpieczającego i wskaźnika pokrycia wypływów netto; wzywa krajowe organy makroostrożnościowe, które jeszcze tego nie uczyniły, by jeszcze bardziej wzmocniły te środki tymczasowe, odpowiednio łagodząc bufor antycykliczny;
47. z zadowoleniem przyjmuje działania EBC zmierzające do ukształtowania w instytucjach finansowych postawy ochrony kapitału w drodze wprowadzenia ograniczeń wypłat, takich jak tymczasowe zawieszenie wypłaty dywidendy i skupu akcji własnych, oraz wymogu maksymalnego zmniejszenia wynagrodzenia zmiennego;
48. z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie tymczasowych ram prawnych w zakresie pomocy państwa, aby umożliwić państwom członkowskim wykorzystanie w pełni elastyczności przewidzianej w art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE w celu wspierania gospodarki w związku z epidemią koronawirusa; podkreśla jednocześnie, że ważne jest ustanowienie jasnego planu i kryteriów umożliwiających jak najszybsze zakończenie tego wyjątkowego systemu;
49. rozumie, że nadzwyczajna sytuacja może spowodować, iż przedsiębiorstwa będą musiały podjąć współpracę, aby zapewnić wszystkim konsumentom dostawy i sprawiedliwy rozdział brakujących produktów; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie podjęte przez Europejską Sieć Konkurencji, że organy ochrony konkurencji nie będą aktywnie występować przeciwko niezbędnym i tymczasowym środkom wprowadzonym w celu uniknięcia niedoboru dostaw; podkreśla jednocześnie, jak ważne jest zadbanie o to, aby produkty uznane za niezbędne do ochrony zdrowia konsumentów w obecnej sytuacji, takie jak środki ochrony indywidualnej i leki, pozostały dostępne po konkurencyjnych cenach; wzywa Komisję i krajowe organy ds. konkurencji, by podjęły natychmiastowe działania przeciwko przedsiębiorstwom, które wykorzystują obecną sytuację, tworząc kartele lub nadużywając swojej pozycji dominującej; podkreśla w związku z tym, że obowiązujące przepisy pozwalają producentom ustalać maksymalne ceny swoich produktów, co może ograniczyć nieuzasadniony wzrost cen na poziomie dystrybucji;
Bezpieczeństwo żywnościowe
50. podkreśla kluczową rolę unijnych rolników i plantatorów w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego i wyraża głębokie zaniepokojenie skutkami pandemii COVID-19 w sektorze rolnictwa UE; wzywa Komisję, by zabezpieczyła dostawy żywności na rynku wewnętrznym oraz zapewniła swobodny przepływ, w tym surowców i pracowników niezbędnych do produkcji żywności; nalega, aby wykorzystać marginesy dostępne w budżecie na rolnictwo, a także marginesy w innych działach budżetu, do zapewnienia sektorowi rolnictwa wsparcia finansowego, pewności i stabilności, oraz podkreśla potrzebę zwiększenia budżetu na rolnictwo w kolejnym okresie programowania;
51. wzywa Komisję, aby umożliwiła państwom członkowskim wcześniejsze przekazanie rolnikom płatności bezpośrednich w celu zapewnienia im pilnie potrzebnej płynności, a także aby zezwoliła na jeszcze większą elastyczność i odstępstwa, jeśli chodzi o terminy, warunki, inspekcje na miejscu i kontrole;
52. wzywa Komisję, by szybko wprowadziła tymczasowe środki rynkowe, w tym środki wyjątkowe przewidziane w art. 219–222 rozporządzenia w sprawie wspólnej organizacji rynków; apeluje o szybkie przyjęcie środków dotyczących między innymi sektorów kwiatów i roślin, ziemniaków, sektora mleczarskiego, sektorów wołowiny i cielęciny, drobiu, owiec oraz owoców i warzyw, a także o ścisłe monitorowanie innych sektorów i podejmowanie odpowiednich działań w reakcji na rozwój sytuacji; wzywa Komisję, by przyjęła elastyczne podejście do wykazu produktów podlegających różnym środkom rynkowym oraz uwzględniła wsparcie prywatnego przechowywania; zobowiązuje Komisję, by znalazła niezbędne środki poza budżetem na rolnictwo oraz by nie korzystała z rezerwy na wypadek kryzysów w sektorze rolnym, ponieważ obniżyłoby to kwotę płatności bezpośrednich w niektórych państwach członkowskich;
53. wzywa Komisję, by monitorowała potencjalne nieuczciwe praktyki, które mogą mieć wpływ na rolników jako skutek COVID-19, w szczególności na producentów produktów łatwo psujących się;
54. wzywa Komisję, aby szybko zatwierdzała wszelkie wnioski państw członkowskich o przesunięcie niewykorzystanych środków z programu rozwoju obszarów wiejskich na pilne potrzeby rolników i plantatorów, co pozwoliłoby im sprostać pilnym wyzwaniom, a także aby umożliwiła szybkie zmiany w programach rozwoju obszarów wiejskich; zwraca się do Komisji, by zadbała o to, żeby można było udzielać wsparcia na pożyczki na kapitał obrotowy, oraz by umożliwiła państwom członkowskim szybkie wypłacanie środków z programu rozwoju obszarów wiejskich;
55. wzywa Komisję, aby w odpowiednim czasie i we współpracy z państwami członkowskimi dopilnowała, aby nie ponawiano nieuzasadnionych wniosków o uzyskanie certyfikacji „bez wirusa” na niektóre produkty rolno-spożywcze, gdyż zgodnie z dowodami naukowymi wirus nie rozprzestrzenia się za pośrednictwem żywności; zwraca się do Komisji, aby opracowała z udziałem władz krajowych szczegółowy plan działania określający, jak zagwarantować wzajemne uznawanie jakości żywności podczas kontroli na granicach wewnętrznych w sytuacji nadzwyczajnej związanej z COVID-19;
56. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji, by zawiesić kontrole ex ante wniosków o wkład w ramach WPR oraz przeprowadzać jedynie kontrole ex post w celu weryfikacji zasadności wniosków;
57. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziane przez Komisję znaczne zwiększenie udziału środków zaliczkowych WPR w 2020 r., aby gospodarstwa rolne mogły w krótkim czasie dysponować płynnością;
Wsparcie rodzin
58. apeluje o politykę i praktyki przyjazne rodzinie polegające na zapewnieniu rodzicom pracującym w podstawowych usługach możliwości opieki nad dziećmi; podkreśla, że ważne jest, by pomóc pracującym rodzicom znaleźć sposoby opieki nad dziećmi w sytuacji, gdy jedno z rodziców jest pracownikiem służby zdrowia, opiekunem czy członkiem sił zbrojnych lub policji; wskazuje, że drugi rodzic powinien mieć co najmniej prawo pracować z domu lub w niepełnym wymiarze czasu pracy, aby móc opiekować się dziećmi; uważa, że należy zaoferować bezpośrednie wsparcie finansowe pracownikom, którzy muszą wziąć urlop, aby opiekować się dziećmi (lub należy udzielić wsparcia pracodawcom, którzy oferują płatny urlop w tym celu), a także dostosować wymogi w zakresie telepracy i elastycznej pracy, aby umożliwić pracownikom łączenie płatnej i niepłatnej pracy;
59. dostrzega rolę, jaką odgrywają rodzice, zapewniając ciągłość edukacji dzieci i tworząc bogate środowisko sprzyjające rozwojowi dzieci;
60. podkreśla ważną rolę państw członkowskich w ochronie rodzin z dziećmi o specjalnych potrzebach oraz trudności w radzeniu sobie z ograniczeniem kontaktów personalnych, co wymaga podjęcia dodatkowych środków;
61. podkreśla, że osoby starsze są pozbawione opieki i nadzoru ze strony swoich rodzin i opiekunów, co może doprowadzić do sytuacji, w której osoby te zostaną zaniedbane, zarówno w domach prywatnych, jak i w placówkach opiekuńczych;
62. zauważa, że epidemia COVID-19 spowodowała niepewność w codziennym życiu, a przedłużająca się izolacja osób poddanych kwarantannie wywołuje czasem poczucie samotności, niepokoju i depresji; nalega, aby państwa członkowskie uznały w pełni wpływ kryzysu na zdrowie psychiczne, oraz zaleca opracowanie ogólnounijnej kampanii na rzecz zdrowia psychicznego, przekazującej obywatelom porady, jak zachować dobre samopoczucie psychiczne; apeluje o szczególną ochronę grup wysokiego ryzyka, zwłaszcza osób starszych, w celu przeciwdziałania samotności i izolacji;
63. wzywa Komisję, aby z myślą o zapewnieniu spójnej ogólnounijnej reakcji zaproponowała – w pełnej zgodności z art. 168 TFUE – wspólny europejski protokół w sprawie zdrowia zawierający szczegółowe wytyczne dotyczące diagnostyki klinicznej oraz, bardziej ogólnie, opieki nad pacjentami i zarządzania; wzywa Komisję, aby opracowała ujednolicony algorytm postępowania terapeutycznego w oparciu o modele wcześniejszych działań zapobiegawczych państw członkowskich; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby opracowały dostosowany do potrzeb unijny rejestr dotyczący ochrony personelu medycznego w celu ułatwienia wymiany pomysłów, informacji i najlepszych praktyk;
Współpraca medyczna
64. z zadowoleniem przyjmuje odpowiedzi Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) i Komitetu ds. Bezpieczeństwa Zdrowia (KBZ) i wzywa do dalszej i zacieśnionej współpracy opartej na solidnych dowodach naukowych, zarówno na szczeblu UE, jak i międzynarodowym, mającej na celu koordynację przyjmowania wspólnych protokołów w sprawie zdrowia, które zagwarantują robienie wymazów w sposób powszechny i odpowiedni w każdym państwie członkowskim;
65. ubolewa, że w latach 2013–2018 liczbę zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy w ECDC zmniejszono o dwadzieścia osób, co wpłynęło negatywnie na obciążenie pracą w Centrum; wzywa Komisję do przywrócenia stanowisk w ramach istniejących procedur budżetowych, aby umożliwić agencji właściwe funkcjonowanie teraz i po obecnym kryzysie; podkreśla potrzebę zwiększenia kompetencji ECDC, aby umożliwić Centrum prowadzenie stałego i dokładnego monitorowania danych w zakresie obserwacji, nadzoru i informacji medycznych; ponadto domaga się zaangażowania ECDC w prace panelu doradczego Komisji ds. COVID-19 oraz podjęcia przez ten panel odpowiednich środków zaradczych, które państwa członkowskie mogą szybko i skutecznie wdrożyć;
66. uważa, że należy również rozszerzyć kompetencje Europejskiej Agencji Leków (EMA), aby umożliwić jej przeprowadzanie badań klinicznych w fazie pierwszej i drugiej oraz rozwiązanie problemu niedoborów leków o krytycznym znaczeniu na oddziałach intensywnej opieki medycznej wynikających ze zwiększonego popytu, zwłaszcza w przypadku poważnego stanu zagrożenia zdrowia publicznego, takiego jak pandemia;
67. apeluje o przyspieszoną procedurę zatwierdzania oraz warunkowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu obiecujących postępowań terapeutycznych i eksperymentalnych sposobów leczenia lub leków repozycjonowanych w walce z COVID-19; wyraża uznanie dla naukowców, którzy za darmo publikują wyniki swoich badań poświęconych znalezieniu metody leczenia COVID-19;
68. wzywa Komisję do opracowania wspólnego protokołu ustaleń między ECDC, EMA, Europejską Agencją Chemikaliów (ECHA) i Europejskim Urzędem ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w celu dalszego rozwoju wymiany informacji, współpracy i wzajemnego zrozumienia między agencjami oraz, w stosownych przypadkach, wspólnych projektów w odpowiedzi na poważne stany zagrożenia zdrowia publicznego;
69. przypomina, że europejski globalny system nawigacji satelitarnej (GNSS) Galileo oferuje bardzo dokładne dane geolokalizacyjne, a program Copernicus dostarcza różne usługi obserwacji Ziemi, w tym usługę programu Copernicus w zakresie zarządzania kryzysowego, którą można wykorzystać również w przypadku podobnych kryzysów; zachęca wszystkie organy do szerokiego wykorzystania europejskich programów kosmicznych w walce z pandemią COVID-19; wzywa Agencję Europejskiego GNSS i Komisję do intensyfikacji działań na rzecz zwiększania świadomości i udzielania wsparcia;
70. z zadowoleniem przyjmuje zalecenie Europejskiego Inspektora Ochrony Danych dotyczące opracowania wspólnej unijnej aplikacji zapewniającej skuteczną ochronę danych, która będzie najskuteczniejszym rozwiązaniem problemu pandemii koronawirusa; przyznaje, że wspólna aplikacja może przyczynić się do uniknięcia blokad i umożliwić swobodny przepływ transgraniczny i międzyregionalny podczas pandemii COVID-19 lub innych ewentualnych pandemii; uważa jednak, że opracowanie i wdrożenie ogólnounijnej aplikacji wymagałoby dłuższego czasu na zdefiniowanie jej funkcji, przeprowadzenie testów i wdrożenie, a także silnego zaangażowania władz krajowych i regionalnych; proponuje, aby wspólna unijna aplikacja opierała się na systemie Galileo i była uwzględniana podczas opracowywania programów wczesnego ostrzegania na wypadek pandemii, aby umożliwić śledzenie, lokalizowanie i określenie sposobu rozprzestrzeniania się infekcji, podobnie jak robi to BlueDot – prawnie zastrzeżone oprogramowanie jako usługa; wzywa Agencję Europejskiego GNSS i Komisję do zainicjowania projektu pilotażowego w sprawie unijnej aplikacji oraz do zapewnienia wsparcia finansowego i technicznego na rzecz rozwiązań tymczasowych, w tym wymiany najlepszych praktyk lub, w miarę dostępności, otwartych kodów źródłowych skutecznych rozwiązań lokalnych;
71. wzywa Komisję i państwa członkowskie do ustanowienia platformy wymiany cyfrowej dla pracowników służby zdrowia w celu gromadzenia danych epidemiologicznych, popartych naukowo zaleceń w sprawie praktyk oraz ostrzeżeń dotyczących zagrożeń lub napotykanych przeszkód, takich jak niedobory leków i środków ochrony indywidualnej;
72. podkreśla konieczność utworzenia publiczno-prywatnej sieci doskonałości w odniesieniu do szpitali referencyjnych w przypadku poważnych stanów zagrożenia zdrowia publicznego, zaangażowanych w działalność badawczą i leczenie chorób zakaźnych przenoszonych drogą powietrzną, wektorową lub przez dotyk;
73. wzywa Komisję do wspierania państw członkowskich w opracowywaniu skutecznej strategii wyjścia z obowiązującej kwarantanny, wspomaganej przez zakrojone na szeroką skalę badania, która będzie realizowana w sposób wspólny, skoordynowany i etapowy;
74. ubolewa, że w wielu przypadkach osoby starsze są dyskryminowane ze względu na wiek jeśli chodzi o dostęp do niezbędnego wsparcia medycznego i leczenia; zaznacza również, że dyskryminacja ta została uwzględniona w protokołach medycznych i uznana za sposób działania; wzywa Radę, w granicach kompetencji, które Traktaty powierzają Unii, i na podstawie art. 19 TFUE, do podjęcia odpowiednich działań w celu zwalczania wszelkiej dyskryminacji w tym zakresie;
Etap odbudowy
75. uważa, że podczas planowania etapu odbudowy Unia musi:
(1) ponowne rozważyć priorytety ustawodawcze i polityczne, aby skoncentrować się na inicjatywach, które pomogą gospodarce, a odrzucić te, które odwrócą uwagę od najważniejszego zadania, jakim jest odbudowa, lub je podważą; w szczególności odroczyć Zielony Ład do czasu, kiedy produkcja i zatrudnienie w państwach członkowskich powrócą do poziomów sprzed kryzysu, oraz dać wybranym sektorom europejskiego przemysłu więcej czasu na dostosowanie się do istniejących przepisów sektorowych, zwłaszcza w odniesieniu do zobowiązań wynikających z odpowiednich aktów, które powinny zostać spełnione w nadchodzących miesiącach;
(2) dokonać przeglądu proponowanych wieloletnich ram finansowych (WRF), tak aby ożywienie gospodarcze stało się ich nadrzędnym celem;
(3) odbudować rynek wewnętrzny i podjąć inne środki w celu wspierania przedsiębiorstw, w szczególności MŚP i osób samozatrudnionych, w celu pobudzenia europejskiej gospodarki;
(4) wzmocnić granice zewnętrzne w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia drugiej fali kryzysu;
(5) ożywić handel międzynarodowy;
(6) rozważyć wpływ kryzysu związanego z COVID-19 na stosunki zewnętrzne;
Priorytety ustawodawcze i strategiczne
76. wzywa Komisję do zmiany priorytetów politycznych, aby odzwierciedlić potrzebę przywrócenia wzrostu i odbudowania europejskiej gospodarki zgodnie z nową rzeczywistością; uważa, że Komisja powinna zatem radykalnie ograniczyć swoje ambicje regulacyjne sprzed kryzysu, ponownie przeanalizować swoje priorytety polityczne i postawić pragmatyzm na pierwszym miejscu; podkreśla, że reakcja UE na kryzys związany z COVID-19 nie powinna służyć za usprawiedliwienie intensyfikacji prac nad istniejącymi priorytetami politycznymi lub dalszą integracją europejską; podkreśla, że może zaistnieć potrzeba ograniczenia ambitnych programów oraz że należy ograniczyć lub znieść koszty ekonomiczne nałożone na przedsiębiorstwa i regiony tam, gdzie nie można ich pokryć z finansowania przejściowego; podkreśla, że zamiast narzucać nowe szeroko zakrojone przepisy w ramach inicjatyw takich jak Zielony Ład, priorytetem musi być przeprowadzenie reform budżetowych i ustawodawczych, które pomogą odbudować europejską gospodarkę, umożliwiając przedsiębiorcom, MŚP, samozatrudnionym i większym przedsiębiorstwom odbudowę, przywrócenie rynków zbytu, ponowne zatrudnienie pracowników i inwestowanie w przyszły wzrost;
77. w szczególności wzywa Komisję do odroczenia Europejskiego Zielonego Ładu do końca kryzysu, z towarzyszącymi zmianami do WRF na lata 2021–2027, oraz uruchomienia zasobów na wsparcie rozwiązań antycyklicznych i udostępnienia ich terytoriom i sektorom produkcyjnym, które najbardziej ucierpiały w wyniku kryzysu; wzywa Komisję do zawieszenia wszelkich działań w ramach Zielonego Ładu w celu zmniejszenia obciążenia regulacyjnego i umożliwienia państwom członkowskim przyjęcia wszelkich niezbędnych środków monetarnych i budżetowych na rzecz wsparcia przedsiębiorstw i przemysłu w trakcie pandemii i późniejszej ogólnoświatowej recesji gospodarczej;
78. podkreśla, że europejski przemysł powinien mieć więcej czasu na dostosowanie się do przepisów sektorowych, ponieważ produkcja, rozwój, testy i inne prace są obecnie wstrzymane; zwraca również uwagę, że należy ograniczyć presję regulacyjną w szczególności w odniesieniu do przepisów, które mają zostać wdrożone w nadchodzących miesiącach, takich jak pakiet „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków” lub normy emisji CO2 dla samochodów osobowych i lekkich pojazdów użytkowych; uważa, że wszelkie nowe inicjatywy ustawodawcze należy odroczyć, jeśli nakładają one dodatkowe obciążenie na sektory przemysłu, czym spowalniają ich ożywienie gospodarcze;
79. uważa, że w planie odbudowy należy przewidzieć środki chroniące najuboższe i najsłabsze gospodarstwa domowe przed skutkami recesji po COVID-19, między innymi przez łagodzenie wpływu unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji na ich koszty utrzymania; uważa także, że plan odbudowy na szczeblu UE powinien w szczególności wspierać krajowe programy w tym zakresie;
80. wzywa Komisję do zmiany wniosków dotyczących nowych ram prawnych w celu zapewnienia większej elastyczności i zdolności reagowania w przypadku potencjalnych podobnych kryzysów, ze szczególnym uwzględnieniem środków strukturalnych dla systemów opieki zdrowotnej, przedsiębiorstw oraz zapewnienia zatrudnienia i ochrony najsłabszych;
81. ostrzega przed wprowadzeniem nowego prawodawstwa UE na podstawie krajowych środków protekcjonistycznych, które dodatkowo skomplikowałoby działania na rynku wewnętrznym; podkreśla, że takie środki mogłyby podważyć wysiłki państw członkowskich i Komisji na rzecz odbudowy;
82. wzywa Komisję do odroczenia nowych inicjatyw, w tym wniosków regulacyjnych mających wpływ na sektor rolnictwa, takich jak – oprócz Zielonego Ładu – strategia „od pola do stołu” oraz europejska strategia ochrony różnorodności biologicznej, aby zagwarantować stabilność, której rolnicy pilnie potrzebują w celu przezwyciężenia społeczno-gospodarczego wpływu pandemii COVID-19;
83. uważa, że dotkliwość, zasięg i nieprzewidywalność tej pandemii mają wyraźny wpływ na zdolność Komisji do przeprowadzenia obiektywnej i wiarygodnej oceny wpływu społeczno-gospodarczego, w związku z czym zwraca się do Komisji o zawieszenie na czas nieokreślony prac nad planem w zakresie celów klimatycznych na 2030 r.;
84. na podstawie doświadczeń w walce z kryzysem związanym z COVID-19 wzywa Komisję do wzmożenia wysiłków na rzecz zwalczania wykluczenia cyfrowego i poprawy umiejętności cyfrowych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do włączenia telepracy i pracy zdalnej do wszystkich strategii jako ważnego czynnika ułatwiającego utrzymanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym; wzywa państwa członkowskie do zwiększenia możliwości usług telemedycyny i teleopieki;
85. z zadowoleniem przyjmuje wytyczne Komisji mające na celu umożliwienie dalszego przekraczania granic wewnętrznych UE przez kluczowych pracowników, w tym pracowników przemysłu spożywczego i sezonowych pracowników rolnych;
86. proponuje ponowne rozważenie podejścia w ramach projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w celu ukierunkowania inwestycji na poprawę internetowej komunikacji sieciowej w całej UE, aby zapewnić lepszą łączność i większą szybkość w całej Europie w celu umożliwienia większej wydajności pracy zdalnej w różnych sektorach oraz zachęcenia pracodawców do promowania tego typu pracy, co może przyczynić się do zwiększenia oszczędności kosztów przez pracodawców, wydajności pracowników, równowagi między życiem zawodowym a prywatnym i zadowolenia pracowników, a tym samym do poprawy wyników pracy i znacznej poprawy stanu środowiska;
WRF i wsparcie finansowe na rzecz odbudowy
87. wzywa Komisję do pilnego dokonania aktualizacji wniosków w sprawie WRF na lata 2021–2027 oraz do zaproponowania awaryjnego plan uproszczenia, który wejdzie w życie 1 stycznia 2021 r.; uważa, że w planie tym należy uwzględnić bezpośrednie konsekwencje sytuacji nadzwyczajnej związanej z COVID-19, zgodnie z działaniami podjętymi w budżecie na 2020 r. w zakresie zmiany ukierunkowania i wzmocnienia istniejących narzędzi;
88. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji, że zaktualizuje ona swój projekt wniosku z maja 2018 r. w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027, aby uwzględnić konsekwencje obecnego kryzysu sanitarnego w perspektywie długoterminowej; podkreśla, że priorytetem powinno być przywrócenie równowagi i ponowne określenie priorytetów WRF, z zapewnieniem większej elastyczności w odniesieniu do wydatków, tak aby było to jedno z narzędzi służących ożywieniu gospodarczemu po kryzysie związanym z COVID-19 dostępnych państwom członkowskim; uważa, że Komisja powinna wziąć pod uwagę potencjał wszystkich programów, z dodatkowymi zasobami, aby zapewnić skuteczny i wydajny dodatkowy wkład na rzecz ożywienia gospodarczego oraz zdrowia publicznego i zarządzania kryzysowego, przy jednoczesnym zabezpieczeniu ich początkowych celów; jest zdania, że różnica między ogólnymi poziomami środków na zobowiązania i środków na płatności powinna być jak najbardziej ograniczona; uważa, że sztywność budżetu Unii Europejskiej jest szkodliwa dla jej zdolności do właściwego reagowania na kryzysy; jest zatem zdania, że należy znacznie rozszerzyć zakres przepisów dotyczących elastyczności w przyszłych WRF, zarówno w ramach programów (uproszczone przepisy wykonawcze, zwiększone przesunięcie środków między funduszami), jak i w odniesieniu do instrumentów tematycznych i nietematycznych;
89. proponuje rozważenie innowacyjnych pomysłów, dzięki którym ograniczona zostanie możliwość, że konsekwencje i skutki uboczne niepotrzebnie utrudnią ożywienie gospodarcze, w tym nowego rodzaju tymczasowego instrumentu solidarności finansowej lub specjalnego funduszu naprawczego, funduszu, który powinien zostać udostępniony wszystkim państwom członkowskim, który będzie ukierunkowany i współmierny do nadzwyczajnych kosztów obecnego kryzysu, będzie wspierać unijny system produkcji i ochronę socjalną pracy oraz wzmacniać systemy opieki zdrowotnej;
90. przyjmuje do wiadomości pandemiczny program zakupów awaryjnych Europejskiego Banku Centralnego o wartości 750 mld EUR i równoległe programy ustanowione przez inne krajowe banki centralne w UE; rozumie, że nadzwyczajne czasy wymagają nadzwyczajnych środków monetarnych; przyznaje ponadto, że EBC pełni dwie główne role w tym konkretnym kryzysie: zarządzanie ogólnym celem inflacyjnym w strefie euro i działanie jako pożyczkodawca ostatniej instancji w krytycznej sytuacji, w jakiej minimalizowanie kosztów odbudowy ponoszonych przez państwa członkowskie jest sprawą najwyższej wagi;
91. uważa Europejski Mechanizm Stabilności (EMS) za nieodpowiednie narzędzie reagowania na wstrząsy symetryczne, niedopasowane do skali kryzysu; domaga się zatem rozwiązania EMS, a także tego, by środki przekazane przez poszczególne państwa członkowskie na ten mechanizm, które nie są wykorzystywane do opanowania poważnego kryzysu gospodarczego, zostały im zwrócone;
92. uważa, że państwa członkowskie muszą podjąć działania w celu ochrony pracowników w Europie; w związku z tym jest zdania, że nowy wniosek Komisji dotyczący instrumentu tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia ryzyka bezrobocia w związku z sytuacją nadzwyczajną (SURE) jest krokiem w dobrym kierunku, jednak niewystarczającym do wspierania wysiłków podejmowanych przez rządy krajowe w obliczu kryzysu zatrudnienia spowodowanego przez COVID-19;
93. z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę EBI dotyczącą utworzenia funduszu w wysokości 25 mld EUR, który mógłby wspierać finansowanie przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP; zachęca EBI i państwa członkowskie do uproszczenia procedur dostępu do tego funduszu;
94. w odniesieniu do rozporządzenia w sprawie mechanizmu ochronnego dla kredytów zagrożonych zwraca się do Komisji, by zmieniła kalendarzowe tworzenie rezerw co do kredytów zagrożonych, tak aby odroczyć krzywe rezerw o co najmniej 18 miesięcy; wzywa Komisję do rozszerzenia zakresu preferencyjnego traktowania, które obecnie jest zarezerwowane dla ekspozycji nieobsługiwanych gwarantowanych lub ubezpieczonych przez oficjalną agencję kredytów eksportowych, tak aby objąć te, którym udzielono gwarancji publicznej;
Odbudowa rynku wewnętrznego, wzmocnienie polityki przemysłowej i wsparcie dla przedsiębiorstw
95. podkreśla, że najszybszy powrót na ścieżkę wzrostu w Europie umożliwi zniesienie barier na rynku wewnętrznym; wzywa Komisję do skoncentrowania się na obszarach gospodarki o najwyższym potencjale wzrostu; zauważa, że według badań samego Parlamentu najwyższy potencjał, jeśli chodzi o stymulowanie wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej, ma sektor usług; w związku z tym wzywa Komisję do rozwiązania problemu krajowych barier, które uniemożliwiają pełne urzeczywistnienie wewnętrznego rynku usług;
96. zdecydowanie zachęca Komisję do przyspieszenia rozwoju zdolności państw członkowskich w zakresie administracji elektronicznej, w tym jednolitego portalu cyfrowego; przyznaje, że w czasie odbudowy Europy po pandemii obywatele i przedsiębiorstwa będą w coraz większym stopniu polegać na nowoczesnej administracji publicznej oraz że wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań opartych na takich narzędziach jak podpis elektroniczny czy szerzej zakrojona wymiana danych publicznych mogłoby uprościć powrót do pełnej zdolności i normalności dla obywateli i przedsiębiorstw w całej Europie;
97. wzywa Komisję do rozszerzenia środków określonych w komunikacie Komisji na temat stosowania ram dotyczących zamówień publicznych w sytuacji nadzwyczajnej związanej z kryzysem wywołanym epidemią COVID-19 (2020/C 108 I/01), aby uwzględnić inwestycje publiczne wykraczające poza kwestie ściśle związane ze zdrowiem, w celu wspierania nabywania aktywów rzeczowych oraz aktywów niematerialnych i prawnych, by przyspieszyć udzielanie zamówień publicznych na roboty budowlane, usługi i dostawy przez skrócenie czasu, a także środki mające na celu zmniejszenie ograniczeń, tak aby w sposób antycykliczny wzmocnić sektory gospodarki, produkcyjne i strategiczne w różnych państwach członkowskich;
98. wzywa Komisję do wspierania MŚP przez wyraźne ograniczenie biurokracji na czas pandemii oraz na etapie odbudowy, w tym przez przegląd ustawodawstwa UE w świetle pandemii COVID-19 i zawieszenie wdrażania wszelkich nowych aktów prawnych UE mających wpływ na przedsiębiorstwa, w szczególności aktów prawnych dotyczących Zielonego Ładu;
99. przyjmuje do wiadomości decyzję Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) o odroczeniu do 2021 r. testów warunków skrajnych dla całej UE, aby umożliwić bankom priorytetowe traktowanie ciągłości operacyjnej, w tym wspieranie ich klientów; ponadto zauważa, że w odniesieniu do 2020 r. EUNB przeprowadzi dodatkowe ogólnounijne ćwiczenie w zakresie przejrzystości w celu dostarczenia uczestnikom rynku aktualnych informacji na temat ekspozycji banków i jakości aktywów;
100. uważa, że zmieniona strategia przemysłowa UE powinna zadbać przede wszystkim o powrót do Europy głównych gałęzi przemysłu i starać się zapewnić europejską autonomię strategiczną kluczowych sektorów; uważa, że należy zachęcać państwa członkowskie do ochrony, za pomocą najwłaściwszych dostępnych środków, infrastruktury krytycznej, działalności przemysłowej i strategicznej działalności badawczo-rozwojowej przed przenoszeniem lub wrogimi przejęciami spoza Unii; apeluje o ustanowienie, w ramach planu odbudowy przemysłu, europejskiego mechanizmu zapewniającego przedsiębiorstwom w Europie sprawiedliwy dostęp do zasobów finansowych;
101. przypomina, że sektor medyczny i farmaceutyczny odgrywa kluczową rolę w walce z koronawirusem; zauważa, że sektor ten jest po części zależny od sprawnego działania globalnych łańcuchów dostaw i stoi w obliczu wyzwań związanych z rosnącym protekcjonizmem i nieskoordynowanymi reakcjami; apeluje o przystąpienie do inicjatywy WTO na rzecz wzajemnego zniesienia ceł na produkty farmaceutyczne; uważa, że UE powinna odzyskać suwerenność technologiczną w zakresie opracowywania i produkcji podstawowych leków, wyrobów medycznych i środków ochrony indywidualnej; podkreśla, że należy przyciągnąć nowe inwestycje w unijnym sektorze medycznym, przygotować unijną strategię na rzecz powrotu do UE produkcji strategicznego sprzętu medycznego lub ewentualnie szybko znaleźć sposób na dywersyfikację źródeł importu, aby zapewnić sprawne przepływy handlowe i pomóc w tworzeniu strategicznych rezerw i zapasów sprzętu medycznego;
102. przyznaje, że istnieją krótkoterminowe zagrożenia związane z zakłóceniami w łańcuchach dostaw; domaga się, by zaktualizować program Komisji, zachęcając do przywrócenia w Europie części krytycznej produkcji;
103. zwraca uwagę na zasadniczą rolę innowacyjnych sektorów w łagodzeniu skutków pandemii, np. dzięki zdolnościom wytwórczym technologii druku 3D; zwraca się do Komisji, by wspierała zwiększenie europejskich możliwości w tych nowych sektorach, które mogą przyczynić się do rozwoju unijnych zdolności przemysłowych; popiera wspólne zamówienia na sprzęt medyczny i inne podstawowe produkty, gdyż pozwalają one uprościć procedury, zapewnić oszczędności i uniknąć zbędnej konkurencji między państwami członkowskimi w walce o potrzebny sprzęt;
104. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki niektórych państw członkowskich, które oprócz tradycyjnych zamówień publicznych organizują hackathony i korzystają z platform GovTech; uważa, że te nowoczesne metody pozwalają na dynamiczny rozwój i dostarczanie tak potrzebnych narzędzi cyfrowych; uważa, że należy zaktualizować strategię cyfrową Komisji, by wprowadzić platformę cyfrową GovTech na szczeblu europejskim i wspomóc państwa członkowskie we wspólnych wysiłkach na polu zamówień cyfrowych;
105. zwraca uwagę na szczególnie poważną i pogarszającą się sytuację finansową sektora mediów, zwłaszcza mediów informacyjnych, w UE spowodowaną nagłym obniżeniem lub całkowitą utratą dochodów z reklam, której skutkiem może być upadek szeregu organizacji informacyjnych w państwach członkowskich; podkreśla, że w szczególnie trudnym położeniu znajdują się niezależni dziennikarze, lokalne i regionalne media informacyjne oraz media działające na małych rynkach; przypomina, że wolne, niezależne i odpowiednio finansowane media mają zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania demokracji i dostarczania obywatelom dokładnych informacji podczas tego kryzysu;
106. wyraża zaniepokojenie faktem, że Komisja postanowiła opublikować w dniu 10 marca 2020 r. dwa komunikaty dotyczące nowej strategii przemysłowej dla konkurencyjnej w skali światowej, ekologicznej i cyfrowej Europy oraz strategii MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy; jest zdania, że teksty te są już nieaktualne i nie oddają obecnego stanu rzeczy, dlatego domaga się ich pilnej rewizji ze szczególnym uwzględnieniem najbardziej dotkniętych regionów i sektorów przemysłu;
107. zauważa, że w wielu państwach członkowskich walka z pandemią zepchnęła na dalszy plan działania w innych obszarach, takich jak polityka klimatyczna; zwraca uwagę na fakt, że kryzys prawdopodobnie spowoduje opóźnienia, jeśli chodzi o pięć pozostałych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu, które państwa członkowskie miały przedłożyć Komisji; przypomina zatem, że Komisja powinna ponownie przeanalizować swoje priorytety polityczne i rozważyć możliwość ograniczenia ambicji regulacyjnych sprzed kryzysu, w tym celów klimatycznych;
108. z zaniepokojeniem zauważa, że sektor energetyczny już odczuwa skutki kryzysu wywołanego koronawirusem; przypomina, że sektor odnawialnych źródeł energii jest w dużym stopniu uzależniony od importu komponentów, zwłaszcza z Chin, a problemy z dostawami komponentów już teraz odbiły się na sektorach energii wiatrowej i słonecznej; podkreśla, że na trwałość i rozwój innych kluczowych sektorów energetycznych może mieć również negatywny wpływ ryzyko utraty płynności finansowej spowodowane gwałtownym spadkiem cen energii i możliwością braku płatności w przyszłości, jak również wąskie gardła w łańcuchu dostaw; ostrzega, że odbije się to planach przedsiębiorstw w zakresie konserwacji i modernizacji i opóźni realizację projektów energetycznych o kluczowym znaczeniu dla integracji europejskiego rynku energii, bezpieczeństwa dostaw i przekształcenia systemów energetycznych;
109. apeluje do Komisji o pilne środki łagodzące skutki epidemii COVID-19, takie jak doraźne mechanizmy zabezpieczające bieżące inwestycje w sektorze energetycznym, dodatkowe środki ochronne i bodźce służące rozwojowi europejskiego łańcucha dostaw zapewniającego odpowiednie komponenty dla projektów niezbędnych do przekształcenia europejskiego sektora energetycznego, oraz instrumenty wspierające uwzględnienie rosnącego udziału energii ze źródeł odnawialnych i zwiększające integrację europejskiego systemu energetycznego, jak np. magazynowanie energii; podkreśla, że środki te nie mogą prowadzić do wzrostu kosztów eksploatacyjnych systemów energetycznych, a ponadto powinny zapobiegać pogłębianiu różnic i nierówności istniejących między regionami i umożliwić sprawiedliwą transformację dla wszystkich;
110. zauważa, że środki izolacji wdrożone w związku z koronawirusem spowodowały przeniesienie do sieci wielu działań prowadzonych wcześniej osobiście, w tym działalności organów publicznych, placówek oświatowych i zakładów opieki zdrowotnej, a także częstsze korzystanie z narzędzi umożliwiających pracę zespołową online, takich jak platformy do wideokonferencji dla firm; wyraża zaniepokojenie faktem, że w przypadku części z tych narzędzi odnotowano niewłaściwe wykorzystanie danych użytkowników i poważne braki w kwestii bezpieczeństwa, przez co stały się one podatne na coraz częściej występujące cyberataki; zachęca Komisję i państwa członkowskie, by we współpracy z zainteresowanymi stronami zadbały o niezawodność, bezpieczeństwo i zachowanie najwyższych standardów ochrony prywatności w przypadku działań online prowadzonych w UE; apeluje do Agencji Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA), by zapewniła ciągłość gospodarczą przedsiębiorstw dzięki dodatkowym działaniom informacyjnym i wsparciu technicznemu dla firm w całej Europie;
111. podkreśla, że kryzys ujawnił słabości, opóźnienia i brak przygotowania Europy w strategicznym obszarze infrastruktury telekomunikacyjnej i usług cyfrowych oraz jej zależność od podmiotów spoza Unii, czego przykładem są same instytucje unijne, które z technologicznego i proceduralnego punktu widzenia okazały się niepokojąco bezradne wobec konieczności przejścia w tej nadzwyczajnej sytuacji na pracę online; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia powyższych elementów w ich planach i priorytetach politycznych;
112. zauważa, że według sprawozdania Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC) podczas kryzysu związanego z COVID-19 znacznie wzrósł ruch w sieciach stacjonarnych i ruchomych; podkreśla w związku z tym, że solidna infrastruktura cyfrowa oferująca sieci o bardzo dużej przepływności to warunek wstępny nie tylko skutecznego zarządzania podobnymi kryzysami, lecz również cyfryzacji europejskiej gospodarki i administracji; wzywa państwa członkowskie, by przyspieszyły rozwój sieci 5G, rozwiązując zarazem kwestie bezpieczeństwa dotyczące producentów infrastruktury;
113. wyraża uznanie dla Komisji za wsparcie badań i innowacji dotyczących COVID-19 poprzez uruchomienie niezbędnych środków z EBI w celu przyspieszenia prac nad szczepionką, a także wsparcie 18 projektów w ramach jej nadzwyczajnego zaproszenia do składania wniosków w programie „Horyzont 2020”; podkreśla, że konieczne są dalsze pilne działania na rzecz jak najszybszego rozpoznawania, leczenia i szczepienia w przypadku koronawirusa; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki zmierzające do uruchomienia dodatkowych funduszy w ramach inicjatywy w zakresie leków innowacyjnych (ILI) – partnerstwa publiczno-prywatnego między Komisją a przemysłem farmaceutycznym – w celu zapewnienia szybkiego dostępu do leków i narzędzi diagnostycznych; uważa, że należy zacieśnić współpracę międzynarodową i wzmocnić otwartą naukę, aby w walce z COVID-19 umożliwić wymianę najlepszych praktyk w dziedzinie badań i rozwoju;
114. podkreśla, że potrzebna jest większa koordynacja działań państw członkowskich w obszarze monitorowania globalnych zagrożeń, opracowywania ram oceny ryzyka i ustanawiania systemów reagowania; uważa, że taka współpraca pozwoliłaby lepiej przygotować się na sytuacje krytyczne w przyszłości oraz zbudować wśród państw członkowskich zaufanie do ich wiedzy fachowej;
115. zwraca uwagę, że obecny kryzys, jak i te, które pojawią się ewentualnie w przyszłości, wymagają zdecydowanej reakcji sektora badań i rozwoju wywołanej nowym podejściem do finansowania badań; wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu nagłej rezygnacji profesora Maura Ferrary ze stanowiska przewodniczącego Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych – agencji wspierającej badania pionierskie w odpowiedzi na epidemię koronawirusa – po jego wypowiedzi na temat nieadekwatnej reakcji UE na COVID-19 i braku unijnego finansowania dla naukowców, którzy mogliby zaradzić kryzysowi; wzywa Komisję, by rozważyła przyjęcie nadzwyczajnych przepisów na wypadek sytuacji kryzysowych, także zmieniając ogólną zasadę programu „Horyzont Europa” dotyczącą doskonałości naukowej, tak aby w sytuacji kryzysowej za najważniejsze kryterium uznawano wpływ na społeczeństwo i gospodarkę i wprowadzano przyspieszone procedury w celu ograniczenia niezwykle biurokratycznych wymogów obowiązujących przy ubieganiu się o środki;
116. zachęca Komisję, by w trosce o pełną ochronę konsumentów i stabilność gospodarczą MŚP sprawdziła, czy internetowe biura podróży przestrzegają krajowych przepisów obowiązujących w przypadku anulowania rezerwacji i zwrotu kosztów;
117. wzywa Komisję, by po zakończeniu sytuacji nadzwyczajnej przygotowała i rozpoczęła światową kampanię promującą turystykę, wspierając dążenia do przekształcenia Europy w najpopularniejszy kierunek turystyczny na świecie;
118. popiera wprowadzenie odstępstwa od art. 33 ust. 2 rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR), który w latach 2014–2020 ogranicza okres tymczasowego zaprzestania działalności kwalifikującego się do finansowania do maksymalnie 6 miesięcy na statek; uważa, że w 2020 r., czyli pod sam koniec okresu programowania, gdy realizacja programów operacyjnych jest bardzo zaawansowana, należy zrobić wyjątek ze względu na obecny kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego;
119. jest zdania, że należy wprowadzić odstępstwo, które pozwoliłoby na przesunięcie środków z priorytetów lub obszarów wyodrębnionych obecnie na mocy rozporządzenia w sprawie EFMR na inne uzasadnione priorytety;
120. popiera działania w zakresie zdrowia publicznego wprowadzone w sektorze akwakultury, które pozwolą EFMR na wsparcie rekompensat z tytułu tymczasowego zaprzestania działalności w związku z COVID-19;
121. apeluje do Komisji, aby rybacy mogli przenieść na następny rok więcej niż obecne 10 % ich kwot połowowych określonych na podstawie rozporządzenia w sprawie elastyczności lub art. 15 ust. 9 rozporządzenia podstawowego;
Granice zewnętrzne
122. zdecydowanie popiera podjęte ostatnio przez władze greckie działania mające na celu ograniczenie masowych przepływów imigracyjnych, a tym samym możliwości rozprzestrzeniania się wirusa, w tym decyzję o nieprzyjmowaniu żadnych wniosków o azyl przez okres jednego miesiąca zgodnie z art. 78 ust. 3 TFUE, który pozwala przyjąć środki tymczasowe w nadzwyczajnej sytuacji charakteryzującej się nagłym napływem osób;
123. ubolewa nad wszelkimi próbami stosowania przez państwa trzecie presji migracyjnej w celu uzyskania korzyści politycznych;
124. zaleca, aby Komisja i państwa członkowskie zwiększyły pomoc medyczną dla wysp greckich i innych obszarów UE znajdujących się pod szczególną presją migracyjną z myślą o wczesnym wykrywaniu przypadków koronawirusa oraz odpowiedniej pomocy i izolowaniu osób zarażonych; podkreśla, że należy zapobiec napływowi na wyspy greckie kolejnych nielegalnych migrantów, gdyż sytuacja tam już jest krytyczna, a epidemia koronawirusa może wymknąć się spod kontroli;
125. zwraca się do Komisji o przeprowadzenie prawnej oceny możliwości rozszerzenia zakresu operacji IRENE w celu zastosowania blokady morskiej u wybrzeży Libii i powstrzymania kolejnych nielegalnych migrantów przed opuszczeniem kraju; apeluje do państw członkowskich o rozważenie środków prawnych zniechęcających organizacje pozarządowe do podejmowania nowych akcji ratunkowych na Morzu Śródziemnym;
126. zauważa, że przestępcy wykorzystują wyjątkowe okoliczności, np. oferując fałszywe leki; apeluje do wszystkich krajowych organów ścigania, by jak najczęściej korzystały z pomocy odpowiednich organów UE, takich jak Europol i Eurojust, i podjęły dobrą wzajemną współpracę, zwłaszcza na granicach;
Handel międzynarodowy
127. ostrzega przed nieuzasadnionym stosowaniem środków protekcjonistycznych, które może wywołać zakłócenia w gospodarce światowej; apeluje do Komisji o zdwojenie wysiłków na rzecz osiągnięcia porozumienia w sprawie reformy WTO i z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie tymczasowego mechanizmu rozstrzygania sporów, do czasu gdy nie zacznie znów działać Organ Apelacyjny WTO; podkreśla, że ożywienie eksportu jest i będzie najważniejszym elementem odbudowy gospodarczej UE, gdyż łańcuchy dostaw i rynki powinny pozostać otwarte na świat, i apeluje w szczególności do partnerów z grup G7 i G20, by podążali w tym samym kierunku;
128. wzywa Komisję, aby dostosowała do nowej sytuacji rynkowej zarządzanie kontyngentami taryfowymi na przywóz wysokiej jakości mięsa w kawałkach, wspierając w ten sposób europejski sektor mięsny;
129. obawia się, że opóźnienie w negocjacjach dotyczących przyszłych stosunków ze Zjednoczonym Królestwem spowodowane epidemią koronawirusa może doprowadzić do realizacji scenariusza bez porozumienia;
Stosunki zewnętrzne
130. apeluje o skoordynowaną globalną strategię walki z pandemią COVID-19 na całym świecie i odegranie przez UE wiodącej roli w odpowiednich działaniach na szczeblu światowym; zwraca uwagę na znaczenie unijnego zarządzania kryzysowego, szybkich działań i wsparcia technicznego w pomocy udzielanej krajom rozwijającym się i ich systemom opieki zdrowotnej w kryzysowej sytuacji spowodowanej pandemią COVID-19; podkreśla rolę organizacji pozarządowych zaangażowanych w szczególności w dostarczanie najpotrzebniejszego sprzętu medycznego i zapewnianie personelu medycznego;
131. zwraca uwagę na rolę Europejskiego Korpusu Solidarności, który wspiera nie tylko organizacje pozarządowe pomagające osobom najbardziej zagrożonym, takim jak osoby starsze i niepełnosprawne, lecz również osoby znajdujące się pod presją i pracujące w ekstremalnych warunkach, takie jak pracownicy świadczący usługi medyczne, np. poprzez zapewnienie, w razie potrzeby, opieki nad dziećmi;
132. apeluje o przeprowadzenie bezstronnego dochodzenia w sprawie powiązań między WHO a Chinami, a w szczególności bezkrytycznego wykorzystywania chińskich materiałów propagandowych w oficjalnych komunikatach WHO; podkreśla, że należy zreformować WHO, by zwiększyć jej niezależność;
133. apeluje, by przeprowadzić na szczeblu UE dochodzenie w sprawie pochodzenia koronawirusa i ewentualnej odpowiedzialności komunistycznego rządu Chin w związku z rozprzestrzenieniem się wirusa;
134. podkreśla, że niektóre państwa autorytarne mogą wykorzystać czasy światowego kryzysu takiego jak teraz, by wzmóc działania w ramach wojny hybrydowej i wrogiej propagandy wymierzone w ich sąsiadów oraz UE i jej państwa członkowskie, a także stłumić wewnętrzną opozycję i obrońców praw człowieka;
135. zauważa, że eksperci z Tajwanu nadal są wykluczeni z udziału w posiedzeniach Komitetu Nadzwyczajnego WHO odbywających się Genewie, choć Tajwan ma wiele potwierdzonych przypadków, i że wykluczenie Tajwanu z WHO spowodowało brak istotnej komunikacji w sprawie COVID-19 między WHO a tajwańskimi ośrodkami kontroli chorób; uważa, że doświadczenie Tajwanu w skutecznym radzeniu sobie z problemami zdrowotnymi w kraju może okazać się przydatne nie tylko w skali regionu, ale i świata, i że w związku z tym Tajwan należy zaprosić do odpowiedniego i konstruktywnego udziału w działaniach, mechanizmach i posiedzeniach WHO, w tym w zbliżających się posiedzeniach Światowego Zgromadzenia Zdrowia oraz Komitetu Nadzwyczajnego; ponawia w związku z tym swój apel do Światowego Zgromadzenia Zdrowia w Genewie o nadanie Tajwanowi statusu obserwatora; ponownie apeluje do Komisji i państw członkowskich o oficjalne poparcie udziału Tajwanu w WHO;
136. zwraca uwagę na skoordynowane kampanie dezinformacyjne prowadzone przy poparciu państw w internecie i poza nim przez podmioty z krajów trzecich, które wykorzystują obecny kryzys, by podważyć zaufanie i wiarygodność demokratycznych instytucji państw członkowskich, żerując na chaosie i niepewności wyłącznie w celu promowania własnego programu politycznego; zachęca Komisję do pracy na rzecz wzmocnienia odpowiednich organów, takich jak grupa zadaniowa ds. komunikacji strategicznej w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, z myślą o skutecznym przeciwdziałaniu dezinformacji; uważa, że najlepszym antidotum jest zwiększenie umiejętności korzystania z mediów, jak również wzmocnienie dziennikarstwa i mediów w UE; wzywa UE, aby wykorzystała wszelkie dostępne narzędzia komunikacyjne (działania informacyjne i komunikacyjne, kontakty z najważniejszymi mediami i dziennikarzami, sieci społecznościowe itp.) i zastosowała strategię komunikacyjną, która zapewni obywatelom europejskim wczesny dostęp do prawdziwych informacji, ostrzegając ich przed rzeczywistym zagrożeniem;
°
° °
137. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
- [1] Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 924.