PROJEKT REZOLUCJI w sprawie ustawy Chińskiej Republiki Ludowej o bezpieczeństwie narodowym w Hongkongu i konieczności obrony przez UE wysokiego stopnia autonomii Hongkongu
10.6.2020 - (2020/2665(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Hilde Vautmans, Abir Al Sahlani, Petras Auštrevičius, José Ramón Bauzá Díaz, Izaskun Bilbao Barandica, Engin Eroglu, Bernard Guetta, Moritz Körner, Nathalie Loiseau, Javier Nart, Frédérique Ries, María Soraya Rodríguez Ramos, Nicolae Ştefănuță, Marie Pierre Vedrenne, Charles Goerens
w imieniu grupy Renew
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B9-0169/2020
Projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie ustawy Chińskiej Republiki Ludowej o bezpieczeństwie narodowym w Hongkongu i konieczności obrony przez UE wysokiego stopnia autonomii Hongkongu
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 lipca 2019 r. w sprawie sytuacji w Hongkongu[1],
– uwzględniając oświadczenie na temat Hongkongu złożone 29 maja 2020 r. w imieniu Unii Europejskiej przez wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa,
– uwzględniając przyjętą 4 kwietnia 1990 r. ustawę zasadniczą Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong, która weszła w życie 1 lipca 1997 r.,
– uwzględniając wspólną deklarację rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz rządu Chińskiej Republiki Ludowej w sprawie Hongkongu z 19 grudnia 1984 r., znaną również jako wspólna deklaracja chińsko-brytyjska,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że decyzja Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych (OZPL) z 28 maja 2020 r. o wprowadzeniu – z całkowitym pominięciem procesu ustawodawczego Hongkongu – nowej ustawy o bezpieczeństwie narodowym, która ma obowiązywać w Hongkongu, stanowi najnowsze i najbardziej rażące posunięcie Pekinu w jego wieloletniej kampanii mającej ograniczyć wolność i autonomię Hongkongu i swobody obywatelskie jego obywateli;
B. mając na uwadze, że ustawa zasadnicza Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong ustanawia przepisy gwarantujące mu autonomię w zakresie utrzymywania porządku i bezpieczeństwa (art. 14) oraz samodzielnego uchwalania przepisów zakazujących wszelkich aktów zdrady, secesji, podburzania lub działalności wywrotowej przeciwko Radzie Państwa (art. 23);
C. mając na uwadze, że w kwietniu i maju 2020 r., kiedy uwagę światową przyciągała rosnąca w niekontrolowany sposób liczba ofiar pandemii COVID-19, Pekin wykorzystał kryzys do podwojenia wysiłków, aby narzucić Hongkongowi swoje rządy i jednocześnie uciszyć, aresztować i ścigać sądownie setki działaczy prodemokratycznych i grup opozycyjnych; mając na uwadze, że Stały Komitet parlamentu chińskiego samodzielnie ustanawia nowe przepisy bez konsultacji z ustawodawcami z Hongkongu, mimo że wymaga tego zasada „jeden kraj, dwa systemy”;
D. mając na uwadze, że na mocy proponowanego planu bezpieczeństwa narodowego można by zakazać działalności grup działaczy i je ścigać, sądy mogłyby nakładać długoletnie wyroki więzienia za naruszenia bezpieczeństwa narodowego, chińskie agencje bezpieczeństwa mogłyby otwarcie działać w mieście, a nowy zakaz działalności terrorystycznej zapewni chińskim władzom, siłom bezpieczeństwa i wojsku szeroką i niekontrolowaną swobodę działania w Hongkongu, co stanowi wyraźne naruszenie ustawy zasadniczej kraju;
E. mając na uwadze, że przywódczyni Hongkongu Carrie Lam broniła ustawodawstwa zaproponowanego przez Pekin, przyznając, że w Hongkongu nie będą prowadzone żadne konsultacje publiczne w sprawie planu bezpieczeństwa, i twierdząc, że prawa i wolności nie mają charakteru bezwarunkowego;
F. mając na uwadze, że wymiar sprawiedliwości Chin kontynentalnych jest zależny od rządu i Komunistycznej Partii Chin oraz wiadomo, że dochodzi w nim do arbitralnych zatrzymań, tortur i innych form brutalnego traktowania, poważnych naruszeń prawa do sprawiedliwego procesu, wymuszonych zaginięć i różnych rodzajów zatrzymań bez sądu i bez prawa kontaktu;
G. mając na uwadze, że 27 maja 2020 r. podczas demonstracji przeciwko chińskiej ustawie o zakazie podburzania, która penalizuje naśmiewanie się z hymnu narodowego Chin, aresztowano ponad 360 działaczy prodemokratycznych w Hongkongu;
H. mając na uwadze, że policja w Hongkongu wykorzystała środki ograniczające kontakty personalne w związku z COVID-19 jako pretekst do zastosowania niepotrzebnej i nadmiernej siły wobec przeważnie pokojowo nastawionych demonstrantów, używając gazu łzawiącego, pocisków gumowych, kartuszy z kulami plastikowymi i gazu pieprzowego;
I. mając na uwadze, że międzypartyjna koalicja międzynarodowa pod przewodnictwem byłego gubernatora Hongkongu Lorda Pattena, do której dołączyło dotychczas 893 parlamentarzystów i decydentów politycznych z 42 krajów, wydała oświadczenie potępiające „jednostronne wprowadzenie [przez Pekin] przepisów dotyczących bezpieczeństwa narodowego w Hongkongu” oraz wzywające solidaryzujące się rządy do zjednoczenia się przeciw temu „rażącemu naruszeniu wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej”;
J. mając na uwadze, że bezpośrednie narzucenie Hongkongowi przez władze w Pekinie przepisów dotyczących bezpieczeństwa narodowego znacznie ogranicza autonomię Hongkongu; mając na uwadze, że jest to ewidentnie sprzeczne z międzynarodowymi zobowiązaniami Chin wynikającymi z prawnie wiążącej wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej, zarejestrowanej w ONZ;
K. mając na uwadze, że proponowana ustawa nieodwracalnie podważyłaby ramy prawne „jeden kraj, dwa systemy”, zwiększając prawdopodobieństwo, że będzie się ściganym za przestępstwa polityczne w Hongkongu, i podważając istniejące zobowiązania do ochrony praw obywateli w Hongkongu, w tym zobowiązań określonych w Międzynarodowym pakcie praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowym pakcie praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych;
1. zdecydowanie potępia stałą i nasilającą się ingerencję Chin w sprawy wewnętrzne Hongkongu;
2. podkreśla, że UE podziela obawy wyrażane przez obywateli Hongkongu dotyczące proponowanej ustawy o bezpieczeństwie narodowym; podkreśla, że projekt ustawy ma daleko idące konsekwencje dla Hongkongu i jego obywateli, dla UE i cudzoziemców, a także zniszczy zaufanie przedsiębiorców do Hongkongu i osłabi perspektywy prowadzenia międzynarodowej działalności biznesowej w przyszłości;
3. zgadza się z oceną wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, w której stwierdza się, że konieczna jest nowa i solidniejsza strategia postępowania z bardziej asertywnymi Chinami pod przywództwem autorytarnego reżimu, a także otwarty i uczciwy dialog; wzywa Radę i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ), aby przyjęły bardziej zdecydowane stanowisko popierające dalszą autonomię prawną Hongkongu; podkreśla, że ma to ogromne znaczenie dla uświadomienia zwolennikom demokracji w Hongkongu i szerszej społeczności międzynarodowej, że UE będzie trzymać się swoich podstawowych wartości, którymi są wolność, demokracja, poszanowanie praw człowieka i praworządność;
4. podkreśla, że wspólnota międzynarodowa musi ściśle współpracować, aby wywrzeć nacisk na Pekin w celu zapewnienia zgodności jego działań z międzynarodowymi zobowiązaniami tego kraju wynikającymi ze wspólnej deklaracji chińsko-brytyjskiej z 1984 r.;
5. podkreśla, że dobrobyt i atrakcyjność Hongkongu dla międzynarodowych inwestorów zależy od zasady praworządności zapisanej w ustawie zasadniczej kraju; w związku z tym wyraża głębokie zaniepokojenie, że trwałe naruszenie autonomicznych ram prawnych Hongkongu poważnie wpłynie na gospodarkę kraju i jego międzynarodowy wizerunek;
6. wzywa Radę, aby przyspieszyła prace nad ramami UE dotyczącymi praw człowieka – z wykorzystaniem modelu podobnego do amerykańskiej ustawy Magnickiego – które to ramy pozwoliłyby reagować na przypadki łamania praw człowieka i stosować sankcje, w tym zamrożenie aktywów i zakazy podróżowania, wobec osób oskarżonych o naruszenia praw człowieka na całym świecie; uważa, że takie ramy dotyczące praw człowieka można by wykorzystać do nałożenia sankcji wzorowanych na ustawie Magnickiego na przywódców, którzy kierują represjami wobec Hongkongu i jego mieszkańców i są odpowiedzialni za poważne naruszenia praw człowieka; podkreśla, że takie sankcje należy omawiać i, o ile to możliwe, koordynować z demokratycznymi sojusznikami, takimi jak Australia, Kanada, USA, Japonia i Korea Południowa;
7. podkreśla, że UE jest największym odbiorcą eksportu z Chin; uważa, że UE powinna wykorzystać swoją siłę oddziaływania gospodarczego, aby przeciwstawić się atakom Chin na prawa człowieka;
8. apeluje do przyszłej prezydencji niemieckiej w Radzie Unii Europejskiej o priorytetowe potraktowanie sytuacji w Hongkongu podczas zbliżającego się szczytu z prezydentem Chin Xi Jinpingiem w Lipsku;
9. podkreśla, że obecna sytuacja wzmacnia jego przekonanie, iż poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności musi być ważnym elementem negocjacji w sprawie umowy inwestycyjnej między UE a Chinami;
10. wzywa rząd Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong, aby natychmiast uwolnił pokojowych demonstrantów i wszystkie osoby przetrzymywane za pokojowe korzystanie z prawa do wolności wypowiedzi przed protestami lub w ich trakcie oraz by wycofał wszystkie stawiane im zarzuty;
11. apeluje o niezależne, bezstronne, skuteczne i szybkie dochodzenie w sprawie użycia siły wobec demonstrantów przez hongkońską policję;
12. popiera pomysł powołania specjalnego sprawozdawcy ONZ odpowiedzialnego za ocenę sytuacji w zakresie praw człowieka i podstawowych wolności w Hongkongu i wzywa Radę, Komisję i państwa członkowskie, by dążyły do realizacji tego planu;
13. wyraża nadzieję, że UE i jej państwa członkowskie przyłączą się do inicjatywy utworzenia międzynarodowej grupy kontaktowej w celu monitorowania sytuacji w Hongkongu i koordynowania wspólnych działań;
14. wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu stałego pogarszania się sytuacji w zakresie praw obywatelskich, praw politycznych i wolności prasy; jest głęboko zaniepokojony niespotykaną dotąd presją wywieraną na dziennikarzy i ich rosnącą autocenzurą, szczególnie w przypadku relacjonowania drażliwych problemów w Chinach kontynentalnych i kwestii dotyczących rządu Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong;
15. wzywa rząd Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong do zapewnienia wolnego i uczciwego wyboru Rady Legislacyjnej we wrześniu 2020 r.; wzywa Chiny, by powstrzymały się od ingerencji w procesy wyborcze w Specjalnym Regionie Administracyjnym Hongkong; ufa, że UE wyśle misję obserwacji wyborów do Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong;
16. wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby rozważyły konkretne środki, które zapewniłyby azyl i ochronę działaczom i grupom prodemokratycznym z Hongkongu prześladowanym przez władze chińskie;
17. wzywa UE, jej państwa członkowskie i społeczność międzynarodową, aby zastanowiły się, w jaki sposób mogą skutecznie wykorzystać odpowiednie mechanizmy kontroli eksportu i technologię cyberinwigilacji; w związku z tym wzywa współprawodawców, aby uzgodnili wspólne stanowisko w sprawie reformy rozporządzenia dotyczącego produktów podwójnego zastosowania; podkreśla, że dodatkowo rozwinął i wzmocnił wniosek Komisji dotyczący włączenia ścisłej kontroli eksportu technologii cyberinwigilacji wymienionych i niewymienionych w wykazie;
18. prowadzi prace nad wprowadzeniem odpowiednich mechanizmów kontroli eksportu, tak aby uniemożliwić Chinom, a w szczególności Hongkongowi, dostęp do technologii wykorzystywanych do naruszania praw podstawowych;
19. wzywa wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela, ESDZ oraz państwa członkowskie do nieustannego poruszania tych kwestii i prowadzenia dialogu z rządami Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong i Chin;
20. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi, rządowi i parlamentowi Chińskiej Republiki Ludowej oraz szefowej administracji i zgromadzeniu Specjalnego Regionu Administracyjnego Hongkong.
- [1] Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0004.