PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji humanitarnej w Wenezueli oraz kryzysu migracyjnego i uchodźczego
6.7.2020 - (2019/2952(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Dolors Montserrat, Esteban González Pons, Leopoldo López Gil, Paulo Rangel, Antonio Tajani, David McAllister, Gabriel Mato, Antonio López-Istúriz White, Cláudia Monteiro de Aguiar, Isabel Wiseler-Lima, Miriam Lexmann, Vladimír Bilčík, Ivan Štefanec, Michal Wiezik, Peter Pollák
w imieniu grupy PPE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B9-0211/2020
B9-0211/2020
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji humanitarnej w Wenezueli oraz kryzysu migracyjnego i uchodźczego
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Wenezueli, w szczególności rezolucję z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie parlamentarnego zamachu stanu w Wenezueli[1],
– uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z dnia 1 kwietnia 2020 r. w sprawie propozycji USA i sytuacji w kontekście pandemii koronawirusa w Wenezueli,
– uwzględniając oświadczenie ekspertów ONZ w dziedzinie praw człowieka z dnia 30 kwietnia 2020 r. w sprawie nadzwyczajnej sytuacji zdrowotnej w Wenezueli,
– uwzględniając ostrzeżenie ze strony ekspertów ONZ w dziedzinie praw człowieka z dnia 6 maja 2020 r. dotyczące katastrofalnych skutków panującego w kraju kryzysu humanitarnego i gospodarczego dla praw człowieka;
– uwzględniając wspólny komunikat prasowy UNHCR i IOM z dnia 1 kwietnia 2020 r. w sprawie sytuacji uchodźców i migrantów wenezuelskich podczas kryzysu COVID-19,
– uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela z 4 i 16 czerwca 2020 r. w sprawie ostatnich wydarzeń w Wenezueli,
– uwzględniając oświadczenie Komisji Spraw Zagranicznych PE z dnia 11 czerwca 2020 r. w sprawie ostatnich ataków na Zgromadzenie Narodowe Wenezueli,
– uwzględniając oświadczenia międzynarodowej grupy kontaktowej z dnia 16 czerwca 2020 r. w sprawie podważonej wiarygodności wenezuelskiego organu wyborczego oraz z dnia 24 czerwca 2020 r. w sprawie pogarszającego się kryzysu politycznego w Wenezueli,
– uwzględniając decyzję Rady z dnia 29 czerwca 2020 r. o dodaniu nazwisk 11 czołowych wenezuelskich urzędników do listy osób już objętych środkami ograniczającymi[2],
– uwzględniając konstytucję Wenezueli,
– uwzględniając statut rzymski Międzynarodowego Trybunału Karnego,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że 26 maja 2020 r. UE i rząd Hiszpanii, przy wsparciu Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) oraz Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM), zwołali międzynarodową konferencję darczyńców na rzecz solidarności z wenezuelskimi uchodźcami i migrantami w krajach tego regionu; mając na uwadze, że międzynarodowi darczyńcy zobowiązali się do przekazania 2 544 mln EUR, z czego jedynie 595 mln EUR stanowią dotacje bezpośrednie, a resztę pożyczki warunkowe; mając na uwadze, że podczas konferencji niektórzy pożyczkobiorcy wyrazili obawy związane z biurokratycznymi trudnościami i złożonością przepisów, jakie napotykają przy ubieganiu się o pożyczkę; mając na uwadze, że 595 mln EUR nie wystarczy na pokrycie rocznych konsekwencji tego bezprecedensowego kryzysu w krajach sąsiadujących z Wenezuelą;
B. mając na uwadze, że kryzys polityczny, gospodarczy, instytucjonalny, społeczny oraz wielowymiarowy kryzys humanitarny w Wenezueli znacznie pogłębił się podczas pandemii COVID-19; mając na uwadze, że coraz bardziej poważny niedobór leków i żywności, powszechne łamanie praw człowieka, hiperinflacja, ucisk polityczny, korupcja i przemoc stanowią zagrożenie dla życia ludzi i zmuszają ich do ucieczki z kraju;
C. mając na uwadze, że coraz większa liczba Wenezuelczyków, w szczególności grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, takich jak kobiety, dzieci i osoby chore, cierpi na niedożywienie będące skutkiem ograniczonego dostępu do rzetelnej opieki zdrowotnej, leków, żywności i wody;
D. mając na uwadze, że wenezuelski państwowy system opieki zdrowotnej został poważnie osłabiony z powodu niewłaściwych działań reżimu, co spowodowało niedobór leków i niedostępność leczenia; mając na uwadze, że podawane przez reżim liczby dotyczące pandemii COVID-19 nie są wiarygodne i są kwestionowane zarówno w Wenezueli, jak i przez społeczność międzynarodową;
E. mając na uwadze, że obecny wielowymiarowy kryzys w Wenezueli jest powodem największego w historii przesiedlenia ludności w regionie; mając na uwadze, że około pięciu milionów Wenezuelczyków uciekło z kraju, z czego 80 % przemieściło się do krajów w sąsiedztwie; mając na uwadze, że według UNHCR wenezuelski kryzys uchodźczy jest drugim co do wielkości – po Syrii – kryzysem uchodźczym na świecie;
F. mając na uwadze, że według UNHCR liczba Wenezuelczyków ubiegających się o azyl na całym świecie wzrosła o 2000 %; mając na uwadze, że 650 000 Wenezuelczyków wypełniło wnioski o azyl na całym świecie, a około dwa miliony uzyskały pozwolenie na pobyt w innych krajach Ameryk; mając na uwadze, że 12 % ludności uciekło z kraju oraz że średnio 5000 osób dziennie nadal ucieka;
G. mając na uwadze, że obecny światowy stan zagrożenia zdrowia publicznego skomplikował już i tak rozpaczliwą sytuację wielu uchodźców i migrantów z Wenezueli, a także krajów ich przyjmujących; mając na uwadze, że wielu uchodźców i migrantów zależy od niewystarczających dziennych stawek płacy na pokrycie podstawowych potrzeb, takich jak schronienie, wyżywienie i opieka zdrowotna;
H. mając na uwadze, że zgodnie ze sprawozdaniami na temat wczesnych stadiów pandemii COVID-19 osłabiony system opieki zdrowotnej tego kraju został przeciążony, szpitale są przepełnione pacjentami z koronawirusem, a dziesiątki pracowników służby zdrowia zostało zakażonych;
I. mając na uwadze, że 26 maja 2020 r. nielegalny Sąd Najwyższy Wenezueli, kontrolowany przez reżim Nicolása Maduro, bezpodstawnie zatwierdził Luisa Parrę jako przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego; mając na uwadze, że nielegalne posiedzenie parlamentarne w styczniu 2020 r., na którym Parra – jego zdaniem – został wybrany, odbyło się z naruszeniem procedur prawnych i demokratycznych zasad konstytucyjnych, ponieważ uniemożliwiono udział, a tym samym oddanie głosu, zdecydowanej większości przedstawicieli demokratycznych; mając na uwadze, że nielegalna decyzja wydana na tym niezgodnym z prawem posiedzeniu parlamentarnym spowodowała, że Rada UE nałożyła sankcje na kolejnych 11 urzędników, w tym na Luisa Parrę, za podważanie demokracji i praworządności;
J. mając na uwadze, że 13 czerwca 2020 r. nielegalny Sąd Najwyższy znowu mianował nowych członków Krajowej Rady Wyborczej, mimo że nie miał do tego uprawnień; mając na uwadze, że zgodnie z art. 187 i 296 konstytucji Wenezueli nominacje te pozostają w wyłącznej gestii Zgromadzenia Narodowego, organu wybranego demokratycznie przez wenezuelskich obywateli; mając na uwadze, że Parlament Europejski nie uzna żadnej decyzji ani żadnego wyroku jednostronnie wydanego przez te nielegalne organy; mając na uwadze, że również urzędników odpowiedzialnych za te decyzje umieszczono w wykazie sankcji UE;
K. mając na uwadze, że Nicolás Maduro nakazał ambasadorowi UE opuścić kraj w przeciągu 72 godzin w odpowiedzi na decyzję Rady z 29 czerwca 2020 r. o zastosowaniu indywidualnych sankcji wobec wielu urzędników odpowiedzialnych za łamanie praw człowieka, a także zagroził ambasadorowi Hiszpanii dalszymi represjami;
L. mając na uwadze, że reżim Maduro ostro atakuje partie polityczne Acción Democrática, Primero Justicia i Un Nuevo Tiempo, systematycznie je prześladując wyrokami nielegalnego Sądu Najwyższego, które pozbawiają partie obecnych zarządów krajowych wbrew woli ich członków; mając na uwadze, że reżim Maduro uznał demokratyczną partię polityczną Voluntad Popular za organizację terrorystyczną;
M. mając na uwadze, że demokratyczna wspólnota międzynarodowa, w tym UE, zdecydowanie odrzuciła tę farsę wyborczą i wszelkie tego typu nielegalne działania; mając na uwadze, że decyzje te ograniczają do minimum przestrzeń demokratyczną w kraju i stwarzają poważne przeszkody dla rozwiązania kryzysu politycznego w Wenezueli; mając na uwadze, że powołanie pluralistycznego i integracyjnego rządu nadzwyczajnego złożonego ze wszystkich sił demokratycznych i społecznych kraju, będącego w stanie zająć się obecnymi potrzebami humanitarnymi Wenezueli, ma zasadnicze znaczenie dla przezwyciężenia pogłębiającego się kryzysu;
N. mając na uwadze, że wolne i uczciwe wybory parlamentarne i prezydenckie, przeprowadzone z poszanowaniem standardów międzynarodowych, niezależna i zrównoważona Krajowa Rada Wyborcza oraz równe warunki umożliwiające udział partii politycznych i kandydatów to zasadnicze elementy wiarygodnego procesu wyborczego;
O. mając na uwadze, że 15 czerwca 2020 r. hiszpański dziennik „ABC” opublikował tajne dokumenty, pochodzące z 2010 r., według których reżim Wenezueli przyznał 3,5 mln EUR na finansowanie „Movimento 5 Stelle” (Ruch Pięciu Gwiazd) we Włoszech; mając na uwadze, że tego rodzaju interwencja zagraniczna stanowi poważne zagrożenie dla europejskich demokracji;
P. mając na uwadze, że wiceprezydent Wenezueli w reżimie N. Maduro Delcy Rodriguez została umieszczona w sporządzonym przez Radę wykazie osób objętych środkami ograniczającymi w 2018 r. i zakazano jej wjazdu do UE; mając na uwadze, że pomimo to 20 stycznia 2020 r. została ona przyjęta na lotnisku w Madrycie przez hiszpańskiego ministra transportu; mając na uwadze, że hiszpański minister podał do sześciu różnych wersji tego wydarzenia, przy czym niektóre z nich sobie zaprzeczają; mając na uwadze, że rząd Hiszpanii nie udzielił społeczeństwu żadnego przejrzystego czy przekonującego wyjaśnienia tego incydentu; mając na uwadze, że UE powinna wystąpić do rządu Hiszpanii o wyjaśnienie tego naruszenia prawa UE, a także mając na uwadze, że dotychczas nic nie wskazuje na to, że udzielono takiego wyjaśnienia; mając na uwadze, że wdrażanie unijnych decyzji dotyczących spraw zagranicznych spoczywa na organach krajowych, ale że Komisja ma obowiązek monitorować wdrażanie prawa UE;
Q. mając na uwadze, że 12 czerwca 2020 r. władze Zielonego Przylądka zatrzymały Alexa Saaba, przedsiębiorcę zamieszanego w liczne układy korupcyjne z udziałem reżimu N. Maduro, który to przedsiębiorca oczekuje obecnie na decyzję sądu i ewentualną ekstradycję; mając na uwadze, że przypadek Saaba pokazuje, jak rozległa jest korupcja w Wenezueli, podczas gdy kraj ten przeżywa bezprecedensowy kryzys humanitarny; mając na uwadze, że Wenezuela zajmuje 173. miejsce spośród 180 krajów ocenianych przez opublikowany przez Transparency International wskaźnik postrzegania korupcji za 2019 r.;
R. mając na uwadze, że byłemu ambasadorowi Hiszpanii w Wenezueli Raúlowi Morodo, który pełnił tę funkcję za czasów rządu José Luisa Rodrígueza Zapatero, postawiono niedawno zarzuty przekupstwa i sprzeniewierzenia środków finansowych w związku ze zniknięciem 35 mln EUR z kont wenezuelskiego państwowego przedsiębiorstwa naftowo-gazowego PDVSA;
S. mając na uwadze, że liczba więźniów politycznych w Wenezueli wzrosła od czasu rozpoczęcia się w 2014 r. masowych niepokojów społecznych i wynosi obecnie ponad 300 osób; mając na uwadze doniesienia o przetrzymywaniu w Wenezueli również 11 Europejczyków;
T. mając na uwadze, że państwa objęte sankcjami powinny przekazywać przejrzyste informacje, akceptować międzynarodową pomoc humanitarną oraz priorytetowo traktować potrzeby i prawa najsłabszych grup ludności;
1. ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie powagą nadzwyczajnej sytuacji humanitarnej, która poważnie zagraża życiu Wenezuelczyków; wyraża solidarność ze wszystkimi obywatelami Wenezueli, którzy zmuszeni byli do opuszczenia swojego kraju z powodu niemożności zapewnienia najbardziej podstawowych warunków życia, takich jak dostęp do żywności, wody pitnej, usług opieki zdrowotnej i lekarstw;
2. zwraca uwagę na kryzys migracyjny, jaki rozprzestrzenił się na cały region, mianowicie na Kolumbię, Peru, Ekwador, Boliwię, Chile, Brazylię, Panamę i Argentynę, a także na niektóre państwa członkowskie UE, i podkreśla nadzwyczaj trudne warunki, które dodatkowo zaostrza jeszcze walka z pandemią COVID-19; pochwala wysiłki krajów sąsiadujących i okazywaną przez nie solidarność; zwraca się do Komisji o dalszą współpracę z tymi krajami, nie tylko przez dostarczanie pomocy humanitarnej, ale również przez zapewnienie większych zasobów i za pośrednictwem polityki rozwoju;
3. wzywa władze Wenezueli do uznania trwającego kryzysu humanitarnego, do zapobieżenia jego dalszemu pogłębianiu się oraz do wspierania rozwiązań politycznych i gospodarczych w celu zapewnienia bezpieczeństwa ogółowi ludności cywilnej oraz stabilności kraju i regionu;
4. wzywa do podjęcia pilnych działań w celu zapobieżenia zaostrzaniu się kryzysu humanitarnego i kryzysu w dziedzinie zdrowia publicznego, a w szczególności ponownemu pojawieniu się chorób takich jak odra, malaria, błonica i pryszczyca; apeluje o szybką reakcję w celu zapobiegania niedożywieniu wśród grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, takich jak kobiety, dzieci i osoby chore;
5. przyjmuje z zadowoleniem zobowiązania i wysiłki podjęte na międzynarodowej konferencji darczyńców; uważa, że większość zobowiązań w postaci pożyczek, a nie bezpośrednich dotacji, nie spełnia zamierzonego celu konferencji; domaga się, aby warunki dostępu do tych pożyczek były elastyczne i przejrzyste, aby umożliwić ich szybkie wypłacanie;
6. zdecydowanie potępia naruszenia demokratycznego, konstytucyjnego i przejrzystego funkcjonowania Zgromadzenia Narodowego, a także działania zastraszające, stosowanie przemocy i arbitralne decyzje wobec jego członków; potępia niedemokratyczne mianowanie nowych członków krajowej Rady Wyborczej oraz pozbawianie zarządów krajowych legalnych partii politycznych wbrew woli ich członków;
7. ponownie uznaje, że w wyniku przejrzystego i demokratycznego głosowania Zgromadzenia Narodowego Juan Guaidó jest prawowitym przewodniczącym Zgromadzenia Narodowego i prawowitym tymczasowym prezydentem Boliwariańskiej Republiki Wenezueli zgodnie z art. 223 konstytucji Wenezueli;
8. ponownie wyraża pełne poparcie dla Zgromadzenia Narodowego, które jest jedynym prawomocnie wybranym organem demokratycznym w Wenezueli i którego uprawnienia – w tym prerogatywy i bezpieczeństwo jego członków – należy respektować; podkreśla, że pokojowe rozwiązanie polityczne można wypracować jedynie przy pełnym poszanowaniu prerogatyw konstytucyjnych Zgromadzenia Narodowego;
9. przypomina, że poszanowanie demokratycznych instytucji i zasad oraz przestrzeganie rządów prawa stanowią niezbędne warunki do znalezienia rozwiązania kryzysu w Wenezueli z korzyścią dla ludności tego kraju; apeluje więc o pilne stworzenie warunków do przeprowadzenia wolnych, przejrzystych i rzetelnych wyborów prezydenckich w oparciu o uzgodniony kalendarz, na warunkach sprawiedliwych dla wszystkich stron, zgodnie z zasadą pełnej przejrzystości i w obecności wiarygodnych międzynarodowych obserwatorów; jest przekonany, że jest to jedyny sposób wyjścia z kryzysu;
10. ubolewa głęboko, że pomimo objęcia Delcy Rodriguez unijnymi środkami ograniczającymi nie odmówiono jej wstępu i nie wydalono z terytorium UE, kiedy przybyła do strefy Schengen w lutym br. i spotkała się z władzami hiszpańskimi; domaga się, aby wiceprzewodniczący Komisji / wysoki przedstawiciel UE zwrócił się do władz hiszpańskich o przeprowadzenie wiarygodnego i przejrzystego śledztwa w sprawie tych faktów i ich wyjaśnienia;
11. przyjmuje z zadowoleniem decyzję Rady z dnia 29 czerwca 2020 r. o dodaniu 11 wenezuelskich urzędników do listy osób objętych indywidualnymi sankcjami, które nie szkodzą ludności Wenezueli, oraz wzywa do wzmocnienia i rozszerzenia tej listy, jeżeli sytuacja w zakresie praw człowieka i demokracja w tym kraju nadal będą się pogarszać; jest zdania, że organy UE muszą ograniczyć swobodę przemieszczania się osób umieszczonych na tej liście, jak również najbliższych członków ich rodzin, oraz zamrozić ich aktywa i anulować wizy;
12. ubolewa nad decyzją Nicolása Maduro o wydaleniu z Caracas ambasadora UE w odpowiedzi na sankcje nałożone na 11 wenezuelskich urzędników odpowiedzialnych za poważne naruszenia praw człowieka; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela UE dotyczące wzajemności i apeluje do państw członkowskich, aby także rozważyły odwołanie swoich ambasadorów z Caracas, przy jednoczesnym zagwarantowaniu ciągłości pracy dyplomatów zapewniających obywatelom UE ochronę i usługi konsularne;
13. potępia szerzącą się korupcję, która stała się nieodłączną częścią reżimu N. Maduro; potępia finansowanie przez reżim N. Maduro partii populistycznych w UE i wzywa do szybkiego i bezstronnego śledztwa w sprawie tego przypadku; zdecydowanie potępia skandal korupcyjny z udziałem byłego ambasadora Hiszpanii Morodo oraz ubolewa nad tym faktem, a także wzywa władze do postawienia osób odpowiedzialnych przed sądem;
14. apeluje o natychmiastowe uwolnienie wszystkich więźniów politycznych i zaprzestanie stosowania tortur, złego traktowania i nękania przeciwników politycznych, obrońców praw człowieka i pokojowych demonstrantów, a także o zezwolenie na powrót osobom niesłusznie zmuszonym do udania się na wygnanie;
15. w pełni popiera wszczęcie przez MTK postępowania w sprawie rozlicznych przestępstw i aktów represji popełnionych przez reżim wenezuelski; wzywa UE, aby przyłączyła się do inicjatywy państw-stron MTK dotyczącej wszczęcie śledztwa w sprawie przestępstw przeciwko ludzkości popełnionych przez faktyczny rząd N. Maduro na terytorium Wenezueli w celu pociągnięcia winnych do odpowiedzialności;
16. zwraca się o wysłanie przez Parlament Europejski misji informacyjnej do tego kraju w celu dokonania oceny sytuacji;
17. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, prawowitemu tymczasowemu prezydentowi Republiki i Zgromadzeniu Narodowemu Boliwariańskiej Republiki Wenezueli, rządom i parlamentom państw Grupy z Limy, Europejsko-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz sekretarzowi generalnemu Organizacji Państw Amerykańskich.
- [1] Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0013.
- [2] Dz.U. L 205I z 29.6.2020, s. 6.