PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji humanitarnej w Wenezueli oraz kryzysu migracyjnego i uchodźczego
6.7.2020 - (2019/2952(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Manu Pineda
w imieniu grupy GUE/NGL
B9‑0212/2020
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji humanitarnej w Wenezueli oraz kryzysu migracyjnego i uchodźczego
Parlament Europejski,
– uwzględniając konstytucję Boliwariańskiej Republiki Wenezueli,
– uwzględniając zapisaną w Karcie Narodów Zjednoczonych zasadę nieingerowania w sprawy wewnętrzne innych państw,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,
– uwzględniając oświadczenie Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z 8 sierpnia 2019 r. w sprawie sankcji nałożonych na Wenezuelę,
– uwzględniając badanie Centrum Badań nad Gospodarką i Polityką (Center for Economic and Policy Research) z kwietnia 2019 r. zatytułowane „Sankcje gospodarcze jako kara zbiorowa: przypadek Wenezueli” („Economic Sanctions as Collective Punishment: The Case of Venezuela”),
– uwzględniając fakt, że 14 lipca 2019 r. Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła rezolucję przedstawioną przez Boliwariańską Republikę Wenezueli przewodniczącą Ruchowi Państw Niezaangażowanych (NAM), w której opowiedziano się za wzmocnieniem międzynarodowej współpracy w dziedzinie praw człowieka w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom jednostronnych środków przymusu, które w rzeczywistości są sankcjami,
– uwzględniając art. 1 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz art. 1 Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, które stanowią, że: „wszystkie narody mają prawo do samostanowienia” oraz że „z mocy tego prawa swobodnie określają one swój status polityczny i swobodnie kierują swoim rozwojem gospodarczym, społecznym i kulturalnym”,
– uwzględniając apel Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z 24 marca 2020 r. dotyczący potrzeby złagodzenia sankcji w kontekście pandemii COVID-19,
– uwzględniając wspólny komunikat wydany po rozmowie telefonicznej wysokiego przedstawiciela J. Borrella z ministrem J. Arreazą 2 lipca 2020 r.,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że wewnętrzna sytuacja gospodarcza i społeczna w Wenezueli pogorszyła się w wyniku coraz częstszych amerykańskich i unijnych sankcji gospodarczych i finansowych, co doprowadziło do hiperinflacji, braków w zaopatrzeniu, rosnącego ubóstwa oraz niedoboru leków i sprzętu medycznego;
B. mając na uwadze, że według UNHCR 4,5 miliona obywateli Wenezueli wyemigrowało do państw trzecich;
C. mając na uwadze, że Departament Stanu USA nadal grozi Wenezueli dodatkowymi sankcjami, które miałyby dalszy wpływ na sytuację ludności w Wenezueli;
D. mając na uwadze, że jednostronne środki przymusu są sprzeczne z utrwalonym prawem międzynarodowym; mając na uwadze, że kwestię tę wielokrotnie podkreślał ONZ, a w szczególności jego specjalny sprawozdawca ds. negatywnego wpływu jednostronnych środków przymusu na korzystanie z praw człowieka; mając na uwadze, że sankcje powodują zakłócenia w każdym państwie i – kiedy działają na szkodę gospodarki – mogą wywrzeć druzgocący wpływ na obywateli krajów rozwijających się;
E. mając na uwadze, że Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka stwierdził, iż sankcje nałożone na Wenezuelę skutkują odmową podstawowych praw człowieka przysługujących ludziom, w tym praw gospodarczych i praw do żywności i ochrony zdrowia, oraz wezwał do znalezienia politycznego rozwiązania tej sytuacji;
F. mając na uwadze, że 29 czerwca 2020 r. Rada dodała nazwiska jedenastu kolejnych obywateli Wenezueli do wykazu osób objętych sankcjami, który zawiera teraz 36 nazwisk;
G. mając na uwadze, że trwający kryzys społeczny zaogniły ingerencje zewnętrzne, destabilizacja, kampanie siejące dezinformację, manipulowanie opinią publiczną i przemoc, czemu sprzyja część opozycji przy wsparciu Stanów Zjednoczonych, Unii Europejskiej i tzw. Grupy z Limy;
H. mając na uwadze, że władze wenezuelskie położyły kres operacji Gideon, którą prowadzono 3 i 4 maja 2020 r.; mając na uwadze, że w La Guaira aresztowano 13 najemników, w tym obywateli USA należących do prywatnego wojskowego przedsiębiorstwa Silvercorp USA, którzy próbowali przedostać się do Wenezueli i, zgodnie z ich zeznaniami, przejąć kontrolę nad punktami strategicznymi oraz ułatwić usunięcie prezydenta Maduro; mając na uwadze, że szereg dochodzeń, w tym dochodzenie przeprowadzone przez dziennik The Wall Street Journal, wskazuje, że operację Gideon zaplanował Leopoldo López;
I. mając na uwadze, że w kwietniu 2020 r. Stany Zjednoczone wysłały ponad 6 500 żołnierzy w celu przeprowadzenia serii ćwiczeń wojskowych na wysokości wenezuelskiej strefy przybrzeżnej; mając na uwadze, że rząd wenezuelski i czołowi działacze opozycji uznali te ćwiczenia za nieodpowiedzialną prowokację administracji D. Trumpa;
J. mając na uwadze, że dialog i przestrzeganie prawa międzynarodowego, w tym zasady nieingerencji, stanowią podstawę pokojowego rozwiązywania konfliktów i spraw wewnętrznych we wszystkich państwach;
K. mając na uwadze, że przymusowe wysiedlenia są problemem dotykającym cały region Ameryki Łacińskiej; mając na uwadze, że największa liczba osób wewnętrznie przesiedlonych na świecie przebywa w Kolumbii (ponad 7,6 miliona osób); mając na uwadze, że nadal rośnie liczba osób opuszczających Gwatemalę, Salwador i Honduras w tzw. „karawanach migrantów”;
L. mając na uwadze, że prawo do ochrony międzynarodowej jest podstawowym prawem człowieka zapisanym w prawie międzynarodowym, którego nie powinno się wykorzystywać instrumentalnie lub uzależniać od uwarunkowań politycznych;
M. mając na uwadze, że szacuje się, iż w 2019 r. 1 246 osób zginęło podczas próby dotarcia do Unii Europejskiej; mając na uwadze, że Unia Europejska i jej państwa członkowskie zawracają obecnie ludzi do krajów, w których toczą się konflikty zbrojne; mając na uwadze, że kilka organizacji międzynarodowych udokumentowało zawracanie na granicach zewnętrznych Unii Europejskiej oraz powroty osób bez należytego przestrzegania ich prawa do ochrony międzynarodowej;
1. wyraża solidarność z mieszkańcami Wenezueli, biorąc pod uwagę wyzwania społeczne i gospodarcze, jakim stawiają czoła;
2. składa kondolencje krewnym i bliskim 54 osób, które zmarły zarażone COVID-19 w Wenezueli;
3. ubolewa, że Międzynarodowy Fundusz Walutowy nie odpowiedział na potrzeby rządu Wenezueli, który zwrócił się o pożyczkę nadzwyczajną w wysokości 5 mld USD w celu wzmocnienia zdolności reagowania wenezuelskiego systemu publicznej opieki zdrowotnej na pandemię COVID-19;
4. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w celu uruchomienia środków na walkę z pandemią odblokowano kilka wenezuelskich rachunków bankowych za granicą; wzywa do natychmiastowego odblokowania wszystkich funduszy i aktywów Boliwariańskiej Republiki Wenezueli poza krajem, a zwłaszcza w UE;
5. potępia nałożenie sankcji przez UE i USA i wzywa do ich pilnego zniesienia; zauważa, że szacuje się, iż od 2017 r. ponad 40 000 osób zmarło w bezpośredniej konsekwencji nałożonych sankcji, które ograniczyły dostęp Wenezueli do międzynarodowych rynków żywności i leków;
6. podkreśla, że sankcje nałożone na Wenezuelę nadal wyrządzają bardzo poważne szkody dla życia i zdrowia ludzi; jest zdania, że sankcje te wpisują się w definicję zbiorowej kary dla ludności cywilnej zawartą w międzynarodowej konwencji genewskiej i haskiej, co sprawia, że są niezgodne z prawem międzynarodowym i umowami międzynarodowymi;
7. potępia groźby wysuwane przez amerykański Departament Stanu i rządy niektórych państw członkowskich UE (takie jak wystosowany przez administrację D. Trumpa apel do nałożenia dalszych sankcji), które jeszcze bardziej zaogniły sytuację polityczną w Wenezueli;
8. popiera wysiłki sił demokratycznych, rządu Wenezueli i narodu wenezuelskiego na rzecz znalezienia odpowiedzi na stojące przed nimi wyzwania polityczne i gospodarcze oraz na rzecz umocnienia dialogu narodowego w Wenezueli;
9. wzywa wysokiego przedstawiciela i państwa członkowskie do podjęcia konstruktywnego dialogu z rządem Wenezueli kierowanym przez prezydenta Nicolása Maduro Morosa; wzywa wysokiego przedstawiciela i państwa członkowskie do wspierania wysiłków w ramach okrągłego stołu na rzecz dialogu narodowego, w ramach którego partie demokratyczne ze strony wenezuelskiego rządu i opozycji spotykają się w celu znalezienia pokojowego rozwiązania trwającej sytuacji w ramach konstytucji Wenezueli;
10. z zadowoleniem przyjmuje porozumienie w sprawie sprzyjania kontaktom dyplomatycznym między Unią Europejską a Wenezuelą będące wynikiem dialogu między wenezuelskim ministrem spraw zagranicznych Jorge Arreazą a wysokim przedstawicielem Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepem Borrellem;
11. oczekuje, że wsparcie UE będzie udzielane zgodnie z potrzebami ludności, a nie interesami geopolitycznymi; wzywa Unię Europejską i jej państwa członkowskie, aby zapewniły ochronę osobom uciekającym przed poważnymi zagrożeniami dla życia i zdrowia ludzi, niezależnie od ich pochodzenia;
12. przypomina zobowiązania Unii Europejskiej wobec osób wewnętrznie przesiedlonych w Kolumbii w kontekście porozumień pokojowych; przypomina o sytuacji humanitarnej w innych państwach tego regionu, takich jak Haiti;
13. wzywa Unię Europejską i jej państwa członkowskie, aby odpowiedziały na apel UNHCR dotyczący odpowiedniego finansowania;
14. wzywa Unię Europejską i jej państwa członkowskie, aby chroniły i wspierały prawo do ochrony międzynarodowej, począwszy od własnego terytorium i ustawodawstwa; apeluje o natychmiastowe zaprzestanie powrotów, otwarcie bezpiecznych i legalnych kanałów migracji do Unii Europejskiej oraz o wdrożenie programu przesiedleń z obszarów dotkniętych konfliktami zbrojnymi i nadzwyczajną sytuacją humanitarną;
15. zauważa wpływ sankcji zewnętrznych na trudności gospodarcze, z jakimi boryka się Boliwariańska Republika Wenezueli; wzywa zatem Zgromadzenie Ogólne ONZ do przywrócenia praw głosu Boliwariańskiej Republice Wenezueli zgodnie z art. 19 Karty Narodów Zjednoczonych, który stanowi, że członkowie mogą głosować, jeżeli brak płatności wynika z warunków pozostających poza ich kontrolą;
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, parlamentom i rządom państw członkowskich, rządowi Wenezueli oraz Europejsko‑Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu.