ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ
19.11.2020 - (2020/2761(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 136 παράγραφος 5 του Κανονισμού
Bernd Lange
εξ ονόματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου
B9‑0370/2020
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 17ης Μαΐου 2020, με τίτλο «Προσαρμοσμένο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2020» (COM(2020)0440 ) και την επιστολή προθέσεων που απέστειλε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, στον Πρόεδρο Sassoli και στην Καγκελάριο Merkel στις16 Σεπτεμβρίου 2020 με τίτλο «Κατάσταση της Ένωσης για το 2020»,
– έχοντας υπόψη το σημείωμα διαβούλευσης της Επιτροπής, της 16ης Ιουνίου 2020, με τίτλο «Μια ανανεωμένη εμπορική πολιτική για μια ισχυρότερη Ευρώπη»,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 27ης Μαΐου 2020, με τίτλο «Η ώρα της Ευρώπης: ανασύνταξη και προετοιμασία για την επόμενη γενιά» (COM(2020)0456),
– έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο σχετικά με την εξασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού όσον αφορά τις ξένες επιδοτήσεις (COM(2020)0253),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Οκτωβρίου 2015, με τίτλο «Εμπόριο για όλους – Προς μια πιο υπεύθυνη πολιτική για το εμπόριο και τις επενδύσεις» (COM(2015)0497),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη» (COM(2020)0102),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Στρατηγική για τις ΜΜΕ με στόχο μια βιώσιμη και ψηφιακή Ευρώπη» (COM(2020)0103),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης» (COM(2020)0067),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» (COM(2019)0640),
– έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Αντιπροέδρου/Ύπατου Εκπροσώπου, της 9ης Μαρτίου 2019, με τίτλο «Προς μια ολοκληρωμένη στρατηγική με την Αφρική» (JOIN(2020)0004),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, με τίτλο «Από το αγρόκτημα στο πιάτο – Μια στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων» (COM(2020)0381),
– έχοντας υπόψη τη Συμφωνία που εγκρίθηκε κατά την 21η διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών για τη σύμβαση πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα),
– έχοντας υπόψη την Ατζέντα του 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ),
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 5ης Ιουλίου 2016 σχετικά με μια μακρόπνοη και καινοτόμο μελλοντική στρατηγική για το εμπόριο και τις επενδύσεις[1], της 12ης Δεκεμβρίου 2017 σχετικά με την πορεία προς μια στρατηγική για το ψηφιακό εμπόριο[2], της 28ης Νοεμβρίου 2019 σχετικά με την κλιματική και περιβαλλοντική κατάσταση έκτακτης ανάγκης[3], της 16ης Σεπτεμβρίου 2020 σχετικά με τον ρόλο της ΕΕ στην προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη[4], της 7ης Οκτωβρίου 2020 σχετικά με την εφαρμογή της κοινής εμπορικής πολιτικής – ετήσια έκθεση 2018[5], της ... σχετικά με μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη»[6], και της ... σχετικά με μια νέα στρατηγική για τις ευρωπαϊκές ΜΜΕ[7],
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Επιτροπής της [...] Νοεμβρίου 2020[8],
– έχοντας υπόψη την ερώτηση προς την Επιτροπή σχετικά με την επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ (O-000070/2020 – B9‑0024/2020),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 136 παράγραφος 5 και το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την πρόταση ψηφίσματος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως αποτέλεσμα της επιδημιολογικής έξαρσης της νόσου COVID-19 το 2020, έχει διαταραχθεί η λειτουργία των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και των γραμμών παραγωγής, κάτι που αναδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται από πηγές εκτός ΕΕ, ιδίως σε ορισμένους στρατηγικούς τομείς, όπως ο ιατρικός και ο φαρμακευτικός τομέας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εμπορικοί κανόνες και τα οφέλη αμφισβητούνται τόσο εκτός ΕΕ όσο και εντός των κρατών μελών, και ότι νέες προκλήσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, πρέπει να ενσωματωθούν σε όλες τις εξωτερικές και εσωτερικές δημόσιες πολιτικές της ΕΕ·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ υστερούσε ήδη πριν από την πανδημία σε σχέση με άλλες οικονομίες όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατάραξη του διεθνούς εμπορίου λόγω της πανδημίας COVID-19 έχει πλέον επιδεινώσει οικονομικές απώλειες που ήταν ήδη σοβαρές·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως ήπειρος φτωχή σε πόρους και ως ο μεγαλύτερος εμπορικός συνασπισμός στον κόσμο, βρίσκεται σε μοναδική θέση να συνεργάζεται σε παγκόσμιο επίπεδο για την επίτευξη μιας βιώσιμης ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επανεξέταση της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ και η ανάπτυξη ενός πιο αποφασιστικού εμπορικού θεματολογίου της ΕΕ διενεργούνται σε μια εποχή που σε παγκόσμιο επίπεδο πραγματοποιούνται πολλές πολιτικά κατευθυνόμενες δράσεις στον τομέα του εμπορίου, της οικονομίας και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, με μακροπρόθεσμες συνέπειες·
Εμπόριο και «ανοικτή στρατηγική αυτονομία»
1. εκφράζει την ικανοποίησή του για την έγκαιρη δρομολόγηση της επανεξέτασης της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ το 2020, σε απάντηση και με συνεκτίμηση των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από την πανδημία COVID-19, την αύξηση της προστατευτικής συμπεριφοράς σε παγκόσμιο επίπεδο, το ιδιαίτερα δύσκολο περιβάλλον που αντιμετωπίζει το διεθνές εμπόριο και την ανάγκη ενσωμάτωσης του εμπορίου στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τους ΣΒΑ, με στόχο να καταστούν η οικονομική συνεργασία και το εμπόριο δίκαια, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμα· θεωρεί σημαντικό, για τον σκοπό αυτό, να συντονιστούν και να δημιουργηθούν συνέργειες μεταξύ των αρμόδιων Γενικών Διευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, καθώς και μεταξύ της εμπορικής πολιτικής και των εσωτερικών πολιτικών (π.χ. βιομηχανική πολιτική, πολιτική κρατικών ενισχύσεων, ψηφιακή πολιτική, περιβαλλοντική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της κυκλικής οικονομίας, και κοινωνική πολιτική), και να ενσωματωθεί η εμπορική πολιτική στην ευρύτερη εξωτερική πολιτική της ΕΕ·
2. επικροτεί τη συζήτηση για τη μοναδική έννοια της ΕΕ περί «ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας» και καλεί την Επιτροπή να παράσχει περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με το περιεχόμενό της· σημειώνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η έννοια αυτή θα πρέπει να συνάδει με τις διεθνείς νομικές υποχρεώσεις της ΕΕ και με την προσήλωσή της σε μια προσέγγιση βασισμένη σε κανόνες στην εμπορική της πολιτική και στο πολυμερές εμπορικό σύστημα, με επίκεντρο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ)· επιμένει ότι η εμπορική στρατηγική της ΕΕ πρέπει να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της, συμπεριλαμβανομένου του γεωργικού τομέα, να δημιουργεί ποιοτικές θέσεις εργασίας, να προστατεύει τους εργαζομένους, να δημιουργεί βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, και να προωθεί τα συμφέροντα και τις αξίες της ΕΕ·
3. τονίζει ότι η ΕΕ, ως ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς συνασπισμούς στον κόσμο, θα επωφεληθεί από την ευρύτερη χρήση του ευρώ στις διεθνείς της εμπορικές συναλλαγές, καθώς αυτό θα μείωνε τους συναλλαγματικούς κινδύνους και τα κόστη που σχετίζονται με τη χρήση άλλων νομισμάτων στις εμπορικές συναλλαγές· τονίζει ότι τώρα είναι ακόμη πιο σημαντικό να τονωθεί το εμπόριο, και επισημαίνει ότι η εμπορική στρατηγική της ΕΕ έχει τη δυνατότητα να συμβάλει σημαντικά στη διαδικασία ανάκαμψης μετά τη συνεχιζόμενη κρίση στη δημόσια υγεία και οικονομική κρίση·
4. καλεί την Επιτροπή να αναλύσει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αυξηθεί η ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού της ΕΕ με παράλληλη ενδυνάμωση των παραγωγικών ικανοτήτων της Ευρώπης μας, διερευνώντας δυνητικά οφέλη από τη στρατηγική αποθήκευση βασικών αγαθών σε επίπεδο ΕΕ για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, και ενθαρρύνοντας τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, διερευνώντας παράλληλα την έννοια της εγγύτητας πρόσβασης (nearshoring) και τον ειδικό ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν εν προκειμένω οι γειτονικές χώρες της ΕΕ·
5. τονίζει ότι τα μέτρα μετεγκατάστασης και εγγύτητας πρόσβασης θα πρέπει να συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και να μην οδηγούν σε αύξηση του κόστους για τους καταναλωτές σύμφωνα με λεπτομερή ανάλυση ανά τομέα που διεξήχθη για το θέμα αυτό· σημειώνει ότι τα μέτρα διαχείρισης της αλυσίδας εφοδιασμού μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη και ότι οι αποφάσεις θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να παραμείνουν στα χέρια των αρμόδιων οικονομικών φορέων·
6. καλεί την Επιτροπή να προσδιορίσει ευρωπαϊκούς στρατηγικούς τομείς και πρώτες ύλες και να στηρίξει ενεργά τις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ, εστιάζοντας στην τρέχουσα κρίση καθώς και στις δυνητικές μελλοντικές εξελίξεις, και παρέχοντας στήριξη για την κλιματική ουδετερότητα, τη λογοδοσία και τη βιωσιμότητα των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και την ψηφιακή καινοτομία, προκειμένου να αυξηθεί η επισιτιστική ασφάλεια, διατηρώντας ανοικτές «πράσινες λωρίδες» και αυξάνοντας τη διαφάνεια στις αλυσίδες αξίας των τροφίμων· υπογραμμίζει ότι η ΕΕ βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε τρίτες χώρες για καθοριστικής σημασίας πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι ένα πλήρως λειτουργικό πολυμερές σύστημα εμπορικών συναλλαγών, σε συνδυασμό με ένα ευρύ δίκτυο βιώσιμων και ορθά εφαρμοζόμενων, ελεύθερων και δίκαιων εμπορικών συμφωνιών, συνιστά τον καλύτερο και πιο οικονομικό τρόπο διασφάλισης της διαθεσιμότητας πολλαπλών πηγών παραγωγής· τονίζει, επιπλέον, ότι θα επιτευχθεί μεγαλύτερη ανθεκτικότητα μέσω ανοικτών εμπορικών ροών, με αποχή από περιοριστικά για το εμπόριο μέτρα και μέσω ισχυρότερης συνεργασίας με τους εμπορικούς μας εταίρους· πιστεύει ότι η συνεργασία με τους εμπορικούς εταίρους μας θα ήταν επίσης χρήσιμη για την άρση των φραγμών στο εμπόριο·
Πολυμερές σύστημα εμπορικών συναλλαγών
7. επιβεβαιώνει την προσήλωση της ΕΕ στο ανοικτό, βασιζόμενο σε κανόνες πολυμερές σύστημα εμπορικών συναλλαγών, με επίκεντρο έναν μεταρρυθμισμένο ΠΟΕ, προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα και η σταθερότητά του και· καλεί την Επιτροπή να εντείνει τη συμμετοχή της στα διεθνή φόρουμ, σε στενό συντονισμό με άλλους διεθνείς οργανισμούς διακυβέρνησης, όπως η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ), και να επιδιώξει έναν φιλόδοξο εκσυγχρονισμό, ενίσχυση και ουσιαστική επανενεργοποίηση του ΠΟΕ και της διαπραγματευτικής λειτουργίας και του εγχειριδίου κανόνων του, με τους ΣΒΑ και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής στον πυρήνα του, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνοχή με τις διεθνείς δεσμεύσεις·
8. εμμένει στη μεταρρύθμιση του δευτεροβάθμιου δικαιοδοτικού οργάνου του ΠΟΕ με βάση ένα πλήρως λειτουργικό σύστημα επίλυσης διαφορών σε δύο στάδια· υπογραμμίζει ότι όσο το δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο δεν λειτουργεί σωστά, η ΕΕ θα πρέπει να κάνει αποτελεσματική χρήση της πολυμερούς προσωρινής ρύθμισης διαιτητικού δευτεροβάθμιου οργάνου και να ενθαρρύνει άλλα μέλη του ΠΟΕ να συμμετάσχουν σε αυτή τη ρύθμιση· καλεί την Ένωση να μεταρρυθμίσει τις διατάξεις του μνημονίου συμφωνίας του ΠΟΕ για την επίλυση των διαφορών σχετικά με τα μέτρα αντιποίνων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι στα μέτρα αντιποίνων σε διαφορές σχετικά με παράνομες κρατικές ενισχύσεις θα λαμβάνονται υπόψη μόνο οι σχετικοί και οι επηρεαζόμενοι τομείς·
9. καλεί την Επιτροπή να εμβαθύνει τη διεθνή συνεργασία της με στρατηγικούς εταίρους και χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις συνεχιζόμενες συζητήσεις σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης και αποτελεσματικού μετριασμού των στρεβλώσεων που προκαλούνται από τις βιομηχανικές επιδοτήσεις, γνωρίζοντας ότι οι πρακτικές που στρεβλώνουν την αγορά μπορούν να έχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στον θεμιτό ανταγωνισμό και στους ισότιμους όρους ανταγωνισμού, και να αναζητήσει λύσεις για την πρόληψη της αναγκαστικής μεταφοράς τεχνολογίας·
10. εκφράζει την προτίμησή του στις πολυμερείς συμφωνίες· αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι οι πλειονομερείς συμφωνίες μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμο εφαλτήριο για την επίτευξη πολυμερών συμφωνιών· σημειώνει, εν προκειμένω, την αξία των πρωτοβουλιών κοινών δηλώσεων· τονίζει τη σημασία της σύναψης δεσμευτικής και εκτελεστής συμφωνίας για τις επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας, με συνεκτίμηση των επιπτώσεων για τις αναπτυσσόμενες και τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες·
11. επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του για πλειονομερή συμφωνία σχετικά με το ηλεκτρονικό εμπόριο, η οποία θα βοηθήσει τις ΜΜΕ να γεφυρώσουν το ψηφιακό χάσμα και να αντιμετωπίσουν τους φραγμούς στο ψηφιακό εμπόριο, και η οποία θα διευκολύνει την εμπορική διασυνοριακή κυκλοφορία δεδομένων, σε πλήρη συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων, συμπεριλαμβανομένου του γενικού κανονισμού για την προστασία των δεδομένων (ΓΚΠΔ)· ζητεί να ενισχυθεί η διαδικτυακή προστασία των καταναλωτών και να αυξηθεί η συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών της Επιτροπής, προκειμένου να βελτιωθεί ο εντοπισμός των προϊόντων παραποίησης/απομίμησης στο ηλεκτρονικό εμπόριο· προσβλέπει, εν προκειμένω, στη 12η Υπουργική Διάσκεψη του ΠΟΕ το 2021, και ζητεί να καταστεί διαθέσιμο ένα ενοποιημένο κείμενο έως το τέλος του 2020· υπογραμμίζει την ανάγκη να παρουσιάσει η ΕΕ μια στρατηγική ψηφιακού εμπορίου, βασιζόμενη στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου του 2017 σχετικά με αυτό το θέμα, και να αναζητήσει τρόπους για την ΕΕ να δημιουργήσει και να προωθήσει νέους διεθνείς κανόνες, μεταξύ άλλων, μέσω ειδικών διατάξεων στις εμπορικές συμφωνίες, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που θα επιτρέπει το ψηφιακό εμπόριο για εταιρείες της ΕΕ και αίροντας τα εμπόδια σε τρίτες χώρες·
12. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί, να αναλύει και να αντιμετωπίζει σε παγκόσμιο και διμερές επίπεδο με τους διεθνείς εταίρους τους νέους φραγμούς στο εμπόριο, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγικών περιορισμών και άλλων στρεβλώσεων που επηρεάζουν βασικά αγαθά, καθώς και να αναπτύξει κοινά κριτήρια για τη χορήγηση επιδοτήσεων προσανατολισμένων στη βιωσιμότητα για την ανάκαμψη μετά την πανδημία· καλεί την Επιτροπή να επικαιροποιήσει τη συμφωνία του ΠΟΕ για τα φαρμακευτικά προϊόντα, διερευνώντας παράλληλα τις δυνατότητες για μια ευρύτερη πλειονομερή πρωτοβουλία σχετικά με τα υγειονομικά προϊόντα· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι δυνατότητες ευελιξίας της συμφωνίας για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στον τομέα του εμπορίου (TRIPS) μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τον βέλτιστο τρόπο για ιατρικά προϊόντα κρίσιμης σημασίας, και ότι οι διατάξεις των διμερών συμφωνιών της ΕΕ δεν επηρεάζουν αρνητικά τις εν λόγω δυνατότητες ευελιξίας·
Σχέσεις με τους στρατηγικούς εταίρους
13. τονίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είναι o πιο σημαντικός εμπορικός εταίρος της ΕΕ· σημειώνει ότι αυτή η σχέση χαρακτηρίζεται επί του παρόντος από εντάσεις· σημειώνει τη συμφωνία με τις ΗΠΑ για μια δέσμη δασμολογικών μειώσεων, θεωρώντας ότι αποτελεί θετική εξέλιξη, και παροτρύνει την Επιτροπή να αξιοποιήσει αυτή τη δυναμική για να οικοδομήσει ένα θετικό εμπορικό θεματολόγιο ΕΕ-ΗΠΑ πέρα από τη μείωση των δασμών, δεδομένου ότι μια ευρύτερη συμφωνία συνεργασίας θα ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμη, διευκολύνοντας την αμοιβαία οικονομική μας ανάκαμψη και την επίλυση των εμπορικών διαφορών και διερευνώντας νέους τομείς συνεργασίας, όπως το εμπόριο, οι τεχνολογίες και η ψηφιακή φορολογία, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)· ενθαρρύνει την Επιτροπή να σημειώσει πρόοδο όσον αφορά τις κανονιστικές αξιολογήσεις, κάτι που θα ωφελούσε ιδιαίτερα τις ΜΜΕ· υποστηρίζει σθεναρά τη συνεργασία με τις ΗΠΑ για την αντιμετώπιση στρατηγικών προκλήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο· παροτρύνει τις ΗΠΑ να προσχωρήσουν εκ νέου στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, προκειμένου να διευκολυνθεί η μελλοντική συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ· καλεί τις ΗΠΑ να άρουν τους δασμούς τους, που έχουν επιβληθεί από το 2017· σημειώνει την τελευταία, επί μακρόν αναμενόμενη απόφαση του ΠΟΕ σχετικά με τη διαφορά Airbus-Boeing, και τονίζει τη σημασία της εξεύρεσης λύσης κατόπιν διαπραγματεύσεων·
14. ζητεί να σημειωθεί φιλόδοξη πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για τη συνολική συμφωνία επενδύσεων με την Κίνα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η επείγουσα ανάγκη αμοιβαιότητας, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά δημοσίων συμβάσεων και άλλα εκκρεμή ζητήματα σχετικά με τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού, όπως οι πρακτικές στρέβλωσης της αγοράς των κινεζικών κρατικών επιχειρήσεων (ΚΕ) ή οι αναγκαστικές μεταφορές τεχνολογίας, οι απαιτήσεις για κοινές επιχειρήσεις και η μη διακριτική μεταχείριση· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να συμπεριληφθεί ένα φιλόδοξο κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των βασικών εργασιακών προτύπων, την προώθηση των περιβαλλοντικών προτύπων και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού· τονίζει τη σημασία της στρατηγικής σχέσης της ΕΕ με την Κίνα ως ανταγωνιστή, εταίρο και συστημικό αντίπαλο· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να ομιλούν με μία φωνή· παροτρύνει την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να συγκροτήσει μια ειδική ομάδα για την Κίνα, με βάση την ειδική ομάδα για τις σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο, ώστε να διασφαλιστεί η ενότητα και η συνοχή του μηνύματος σε όλα τα επίπεδα και σε όλες τις μορφές, με στόχο να διαμορφωθεί μια κοινή και ενοποιημένη πολιτική της ΕΕ έναντι της Κίνας· τονίζει ότι οι εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις της ΕΕ απαιτούν τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την καταγγελλόμενη εκμετάλλευση των Ουιγούρων σε εργοστάσια στην Κίνα, και τονίζει ότι τα προϊόντα τα οποία παράγονται σε στρατόπεδα επανεκπαίδευσης θα πρέπει να απαγορευθούν από τις αγορές της ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να αρχίσει την εξέταση οριοθέτησης του πεδίου εφαρμογής και την εκτίμηση επιπτώσεων, προκειμένου να ξεκινήσουν επίσημα οι διαπραγματεύσεις με την Ταϊβάν το συντομότερο δυνατό·
15. πιστεύει ότι, στο πλαίσιο της πανδημίας, σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως όσον αφορά την Αφρική, και υπό το πρίσμα της νέας στρατηγικής της Ένωσης για την Αφρική, θα πρέπει να υιοθετηθούν νέες προσεγγίσεις για την αναδιαμόρφωση των οικονομικών, εμπορικών και συναλλακτικών σχέσεων με στόχο την προώθηση του δίκαιου και ηθικού εμπορίου με βάση τις αρχές της αλληλεγγύης, της συνεργασίας και της συνεκτικότητας με την αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ·
Οριζόντια θέματα
16. υπογραμμίζει ότι οι παγκόσμιες αγορές αποτελούν σημαντική πηγή ανάπτυξης για τις ΜΜΕ· σημειώνει, ωστόσο, ότι μόνο 600 000 ΜΜΕ εξάγουν αγαθά εκτός της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να στηρίξει τις ΜΜΕ με τη συστηματική συμπερίληψη και εφαρμογή ειδικών κεφαλαίων για τις ΜΜΕ στις εμπορικές συμφωνίες, χωρίς να αυξάνει υπερβολικά τον διοικητικό και ρυθμιστικό φόρτο, καθώς και να στηρίξει, σε στενή συνεργασία με τα εμπορικά επιμελητήρια και τους οργανισμούς προώθησης του εμπορίου των κρατών μελών, την εφαρμογή των εν λόγω συμφωνιών από τις ΜΜΕ· παροτρύνει την Επιτροπή να αντιμετωπίσει το ζήτημα του κόστους που συνεπάγεται για τις ΜΜΕ η συμμόρφωση με μια όλο και πιο περίπλοκη νομοθεσία που επηρεάζει το εμπόριο· ζητεί από την Επιτροπή να προσεγγίσει τις επιχειρήσεις σε όσο το δυνατόν πιο πρώιμο στάδιο κατά τη δημιουργία νέων πυλών πληροφοριών ή τη βελτίωση ήδη υφιστάμενων πυλών, προκειμένου οι ανάγκες πληροφόρησης των ΜΜΕ να μπορούν να καλυφθούν με πρακτικό τρόπο· χαιρετίζει, εν προκειμένω, τις προσπάθειες της Επιτροπής, στο πλαίσιο της στρατηγικής για τις ΜΜΕ του Μαρτίου 2020, να αυξήσει την ειδική υποστήριξή της στις ΜΜΕ· χαιρετίζει την πρόσφατη κυκλοφορία του εργαλείου Access2Markets, συμπεριλαμβανομένης της μονάδας αυτοαξιολόγησης όσον αφορά τους κανόνες καταγωγής, και καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να παρέχουν ανατροφοδότηση στην Επιτροπή, ώστε το εργαλείο να μπορεί να ενημερώνεται συνεχώς·
17. είναι πεπεισμένο ότι η νομοθεσία για υποχρεωτική οριζόντια δέουσα επιμέλεια σε επίπεδο ΕΕ σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού για τις ενωσιακές και ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά είναι αναγκαία για την επίτευξη των ΣΒΑ, την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης, την αύξηση της ιχνηλασιμότητας και της λογοδοσίας στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης με τη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού, και τον μετριασμό των αθέμιτων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων των τρίτων χωρών που προκύπτουν από χαμηλότερα πρότυπα προστασίας και από το κοινωνικό και περιβαλλοντικό ντάμπινγκ στο διεθνές εμπόριο· τονίζει την ανάγκη να εξετάζονται ο κίνδυνος βλάβης και το μέγεθος της εταιρείας, με παράλληλη συνεκτίμηση της αρχής της αναλογικότητας·
18. προσβλέπει στην πρόταση της Επιτροπής για έναν μηχανισμό προσαρμογής άνθρακα στα σύνορα, ο οποίος θα πρέπει να είναι πλήρως συμβατός με τον ΠΟΕ και να βασίζεται σε εκτίμηση επιπτώσεων· προτρέπει με έμφαση την Επιτροπή να διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, με ιδιαίτερη εστίαση στα κόστη, τους κινδύνους και τις φιλοδοξίες των άλλων διεθνών εταίρων, και να προτείνει έναν διαφανή μηχανισμό που να είναι ικανός να συνυπάρχει με τα υφιστάμενα μέτρα διαρροής άνθρακα, παρέχοντας παράλληλα ένα σταθερό και συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες· τονίζει ότι θα πρέπει να ενσωματωθούν και άλλες παρόμοιες προτάσεις στη βιομηχανική στρατηγική μας, προκειμένου οι βιομηχανίες να έχουν κίνητρο να παράγουν καθαρά και ανταγωνιστικά προϊόντα· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ιδέες, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, το ανεπίσημο έγγραφο των Κάτω Χωρών και της Γαλλίας σχετικά με το εμπόριο, τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις και τη βιώσιμη ανάπτυξη· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τη δυνατότητα μιας εκ των υστέρων εκτίμησης επιπτώσεων και ρητρών αναθεώρησης για την ευθυγράμμιση των υφιστάμενων ΣΕΣ με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και να προωθήσει νέες πρωτοβουλίες που χρησιμοποιούν την εμπορική πολιτική για να διευκολύνουν την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων μας για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας πρωτοβουλίας για το κλίμα και το εμπόριο στον ΠΟΕ, η οποία θα βασίζεται στην εντολή της Συμφωνίας για τα Περιβαλλοντικά Αγαθά και θα επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής ώστε να συμπεριλάβει και το εμπόριο πράσινων υπηρεσιών, προωθώντας έτσι την ανάπτυξη πράσινων αγαθών και αποφεύγοντας τη διευκόλυνση των φαιών αγαθών·
19. καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει, να προωθήσει και να διασφαλίσει την πραγματική εφαρμογή των υφιστάμενων ΣΕΣ, συμπεριλαμβανομένων των εφαρμοστέων κεφαλαίων για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΕΒΑ), και να διασφαλίσει ότι τα οφέλη κατανέμονται σε όλους· επισημαίνει ότι η εκτελεστότητα των κεφαλαίων ΕΒΑ θα μπορούσε να βελτιωθεί σημαντικά μέσω διαφόρων μεθόδων επιβολής, και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να διερευνήσει τη δημιουργία ενός μηχανισμού που θα βασίζεται σε κυρώσεις, ως έσχατη λύση· υποστηρίζει τη δέσμευση του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου και Επιτρόπου Εμπορίου Dombrovskis να επισπεύσει την επανεξέταση του σχεδίου δράσης 15 σημείων σχετικά με τα κεφάλαια ΕΒΑ, σε συνεργασία με το Κοινοβούλιο, από την αρχή· ζητεί από την Επιτροπή να διερευνήσει τις ιδέες που περιλαμβάνονται στο ανεπίσημο έγγραφο από τις Κάτω Χώρες και τη Γαλλία και άλλους τρόπους για την ενσωμάτωση μεγαλύτερου βαθμού λεπτομέρειας στην εφαρμογή των εν λόγω κεφαλαίων· χαιρετίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να καταστήσει τη συμμόρφωση με τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα ουδιώδες τμήμα όλων των μελλοντικών εμπορικών συμφωνιών· ζητεί συμπληρωματικά μέτρα, όπως απαγόρευση της εισαγωγής προϊόντων που σχετίζονται με σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η καταναγκαστική ή παιδική εργασία·
20. καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει εγκαίρως την πρόταση του νέου κανονισμού για την εφαρμογή ενός Συστήματος Γενικευμένων Προτιμήσεων, ει δυνατόν με σκοπό την αύξηση του αριθμού των χωρών που δεσμεύονται για την εφαρμογή του ΣΓΠ+·
21. υπογραμμίζει τη σημασία της αντιμετώπισης των αντιανταγωνιστικών πρακτικών με τους κύριους εμπορικούς εταίρους και της εξασφάλισης ισότιμων όρων ανταγωνισμού ώστε οι εταιρείες να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19 και να καταστήσουν δυνατή την παγκόσμια μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία· καλεί την Επιτροπή να δρα γρήγορα και να ξεκινά έρευνες νωρίς, μόλις επισυμβαίνει η ζημία, διασφαλίζοντας ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές δεν υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα και το επίπεδο απασχόλησης των ευρωπαίων οικονομικών φορέων, ιδίως των ΜΜΕ, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη τις ειδικές ανάγκες των ΜΜΕ·
22. καλωσορίζει τον νεοδιορισθέντα επικεφαλής για την επιβολή των εμπορικών συναλλαγών (CTEO) και πιστεύει ότι η συνεπής εφαρμογή και η επιβολή των συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαίων τους για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΕΒΑ), και της εμπορικής νομοθεσίας της ΕΕ και του ΠΟΕ, συμπεριλαμβανομένων των πιο αποτελεσματικών, πιο ευέλικτων και πιο ικανών να ανταποκρίνονται μέσων εμπορικής άμυνας (ΜΕΑ), είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της αξιοπιστίας και των αξιών της ΕΕ και του θεματολογίου της για ένα δικαιότερο εμπόριο· καλεί τον νέο επικεφαλής για την επιβολή των εμπορικών συναλλαγών να συνεργαστεί με το Κοινοβούλιο για να εξασφαλίσει την τήρηση των δεσμεύσεων πριν από την κύρωση, που έχουν αναλάβει οι εμπορικοί εταίροι·
23. παροτρύνει την Επιτροπή να επανεξετάσει τον ρόλο των αντιπροσωπειών στην εφαρμογή του εμπορικού θεματολογίου και του θεματολογίου συνεργασίας της ΕΕ, με σεβασμό της συνοχής των πολιτικών, και να διασφαλίσει μια συντονισμένη προσέγγιση που θα ενσωματώνει τις διάφορες υπηρεσίες της Επιτροπής (π.χ. διατομεακές εμπορικές αποστολές σε τρίτες χώρες)·
24. καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει την ολοκλήρωση όλων των αναγκαίων βημάτων, ύστερα από ενδελεχείς έρευνες, για την κάλυψη οποιουδήποτε αποδεδειγμένου κενού στην εργαλειοθήκη μέτρων για το εμπόριο και τις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας νομοθετικής πρότασης για την επανεξέταση των γενικών απαγορευτικών διατάξεων σχετικά με τις κυρώσεις που παραβιάζουν ουσιαστικά την εδαφική κυριαρχία των κρατών μελών, και να θεσπίσει ένα νέο μέσο για την αποτροπή και αντιμετώπιση των καταναγκαστικών ενεργειών τρίτων χωρών, ύστερα από τη διενέργεια εκτίμησης αντικτύπου·
25. ζητεί να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για ένα Μέσο για τις Διεθνείς Δημόσιες Συμβάσεις (IPI), ώστε να διασφαλιστεί μια πιο εύρωστη εφαρμογή της αμοιβαιότητας όσον αφορά την πρόσβαση των εταιρειών της ΕΕ στις διεθνείς αγορές δημόσιων συμβάσεων, με παράλληλη διατήρηση των δυνατοτήτων χρήσης των δημόσιων συμβάσεων ως εργαλείου για την επιτυχία της κλιματικής μετάβασης, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες, μέσω μιας ανανεωμένης πολυμερούς προσέγγισης· επικροτεί τη Λευκή Βίβλο για τις ξένες επιδοτήσεις, ως απαραίτητο συμπληρωματικό εργαλείο των μέτρων εμπορικής άμυνας, και προσβλέπει σε νομοθετική πρόταση της Επιτροπής τον Ιανουάριο του 2021 για την προστασία των εταιρειών της ΕΕ από στρεβλώσεις τόσο στην εσωτερική όσο και στις παγκόσμιες αγορές, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία του ελεύθερου και δίκαιου ανταγωνισμού· καλεί, περαιτέρω, όλα τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένου του κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 για τη θέσπιση πλαισίου για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ένωση, προκειμένου να αξιολογούν κατά πόσο δυνητικές επενδύσεις και αγορές συνιστούν απειλή κατά της ασφάλειας των υποδομών ζωτικής σημασίας στην ΕΕ, ιδίως σε στρατηγικούς τομείς, όπως η υγειονομική περίθαλψη, οι κοινωφελείς υπηρεσίες, η κινητικότητα και η τεχνολογία της πληροφορίας και των επικοινωνιών, ώστε να αποφεύγονται περιττές και επιζήμιες οικονομικές εξαρτήσεις·
26. επικροτεί την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις που αφορούν το Πολυμερές Επενδυτικό Δικαστήριο (MIC)· σημειώνει ότι το Σύστημα Επενδυτικών Δικαστηρίων (ICS) προορίζεται να αποτελέσει εφαλτήριο για το MIC· εκφράζει τη λύπη του για την εξαιρετικά αργή πρόοδο των κρατών μελών όσον αφορά την κατάργηση των ενδοενωσιακών διμερών επενδυτικών συμφωνιών (ΔΕΣ), και ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει δράση όπου απαιτείται, σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην υπόθεση Achmea· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις εργασίες της για ένα πλαίσιο προστασίας και διευκόλυνσης των επενδύσεων εντός της ΕΕ· υποστηρίζει τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία πρέπει να καταστήσει δυνατή την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας με στόχο τη σταδιακή κατάργηση της προστασίας των επενδύσεων σε παραδοσιακές τεχνολογίες ορυκτών καυσίμων· εκφράζει την ανησυχία του για την επίλυση διαφορών επενδυτή-κράτους (ISDS) και τον αριθμό των υποθέσεων που σχετίζονται με τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας·
27. τονίζει τη σημασία των ζητημάτων φύλου· τονίζει την ευκαιρία για τις ΣΕΣ της ΕΕ να προωθήσουν την ισότητα των φύλων, να ενισχύσουν την οικονομική θέση των γυναικών σε τρίτες χώρες και να βελτιώσουν το βιοτικό επίπεδο των γυναικών σε όλους τους κλάδους που καλύπτονται από τις ΣΕΣ της ΕΕ· σημειώνει ότι οι γυναίκες λαμβάνουν λιγότερο από τα δύο πέμπτα των οφελών των συμφωνιών ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας, και τονίζει ότι οι γυναίκες ενδέχεται να πληγούν δυσανάλογα από την τρέχουσα οικονομική κρίση· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να προωθήσουν και να υποστηρίξουν τη συμπερίληψη ειδικού κεφαλαίου για το φύλο στις εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες της ΕΕ·
28. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την παρακολούθηση των προτάσεων που εκδίδονται από τις Εγχώριες Συμβουλευτικές Ομάδες για τη βελτίωση της πολιτικής μας στον τομέα του εξωτερικού εμπορίου, και την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προβάλλουν καλύτερα τα οφέλη και τον αντίκτυπο της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ για όλους, προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια και να βελτιωθεί η ενημέρωση των πολιτών, των μη κυβερνητικών οργανώσεων, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των επιχειρήσεων, ιδίως των ΜΜΕ, διότι είναι σημαντικό όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να λαμβάνουν ακριβείς πληροφορίες· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία των δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπως κατοχυρώνονται στα άρθρα 207 και 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και του διοργανικού διαλόγου, ως τρόπου συμβολής στις εν εξελίξει συζητήσεις και επίτευξης θετικής κατάληξης· υπενθυμίζει τον ρόλο του Κοινοβουλίου ως συννομοθέτη στην εμπορική πολιτική και τον ρόλο του στην παρακολούθηση των διαπραγματεύσεων και στην αποτελεσματική εφαρμογή των εμπορικών συμφωνιών, καθώς και τις δεσμεύσεις που ανέλαβε ο Πρόεδρος της Επιτροπής προς υποστήριξη των ψηφισμάτων σχετικά με νομοθετικές πρωτοβουλίες που εγκρίνει το Κοινοβούλιο δυνάμει του άρθρου 225 της ΣΛΕΕ·
29. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
- [1] ΕΕ C 101 της 16.3.2018, σ. 30.
- [2] ΕΕ C 369 της 11.10.2018, σ. 22.
- [3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2019)0078.
- [4] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0212.
- [5] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0252
- [6] [να προστεθεί η ημερομηνία έγκρισης από την ολομέλεια και παραπομπή στο 2020/2076(INI)]
- [7] [να προστεθεί η ημερομηνία έγκρισης από την Ολομέλεια και παραπομπή στο (2020/2131(INI))
- [8] [να προστεθεί η ημερομηνία της συζήτησης στην ολομέλεια]