PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w Afganistanie
7.6.2021 - (2021/2712(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Erik Marquardt, Alviina Alametsä, Bronis Ropė, Hannah Neumann, Ignazio Corrao, Mounir Satouri, Tineke Strik, Francisco Guerreiro
w imieniu grupy Verts/ALE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B9-0324/2021
B9‑0325/2021
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Afganistanie
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Afganistanu,
– uwzględniając konkluzje Rady w sprawie Afganistanu z dnia 29 maja 2020 r.,
– uwzględniając wspólną deklarację w sprawie współpracy w dziedzinie migracji między Afganistanem a UE z dnia 26 kwietnia 2021 r.,
– uwzględniając oświadczenie specjalnego wysłannika UE ds. Afganistanu Tomasa Niklassona z dnia 4 czerwca 2021 r. zatytułowane „Rozmowy na temat konieczności położenia kresu przemocy i rozmowy pokojowe przechodzą z fazy przygotowawczej w fazę negocjacji właściwych”,
– uwzględniając wspólne oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepa Borrela oraz ministra spraw zagranicznych Indii Subrahmanyama Jaishankara z dnia 4 maja 2021 r. w sprawie Afganistanu,
– uwzględniając wspólną deklarację UE i Pakistanu z dnia 4 listopada 2020 r. w sprawie Afganistanu,
– uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Josepa Borrela z dnia 12 września 2020 r. w sprawie rozpoczęcia wewnątrzafgańskich negocjacji,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 maja 2021 r. w sprawie ochrony praw człowieka i zewnętrznej polityki migracyjnej UE[1],
– uwzględniając konferencję genewską w sprawie Afganistanu w 2020 r.,
– uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Afganistanu,
– uwzględniając rezolucje Rady Praw Człowieka ONZ w sprawie Afganistanu,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z dnia 10 grudnia 1948 r.,
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r.,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że rozmowy pokojowe między rządem afgańskim a talibami znajdują się obecnie w martwym punkcie, ale wkrótce zostaną wznowione w Ad-Dausze;
B. mając na uwadze, że w zamachu przed szkołą Sayed al-Shuhada w Kabulu 8 maja 2021 r. zginęło co najmniej 85 osób, a 147 zostało rannych, przy czym większość ofiar stanowiły uczennice;
C. mając na uwadze, że w dniu 2 marca 2021 r. w Jalalabadzie zginęły trzy kobiety zatrudnione w mediach;
D. mając na uwadze, że co najmniej 13 cywilów, w tym dwoje niemowląt, zostało zabitych, a co najmniej 15 osób zostało rannych w zamachu na oddział położniczy szpitala Lekarzy bez Granic Dasht-e-Barchi w Kabulu;
E. mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach w Afganistanie dramatycznie wzrosła liczba aktów przemocy i zabójstw;
F. mając na uwadze bardzo niepokojący wzrost liczby brutalnych ataków, gróźb, nękania, zastraszania i zabójstw obrońców praw człowieka w Afganistanie;
G. mając na uwadze powszechny brak odpowiedzialności za zamachy i zabójstwa w Afganistanie;
H. mając na uwadze, że w dniu 12 marca 2021 r. członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ potępili alarmującą liczbę ataków celowo wymierzonych w ludność cywilną w Afganistanie;
I. mając na uwadze, że Stany Zjednoczone i NATO zapowiedziały wycofanie swoich wojsk z Afganistanu najpóźniej do 11 września 2021 r.;
1. wzywa rząd Afganistanu, talibów i wszystkie inne właściwe podmioty do przyspieszenia procesu pokojowego z myślą o osiągnięciu zawieszenia broni i porozumienia pokojowego określającego proces polityczny mający na celu tworzenie skutecznych instytucji, które będą służyć potrzebom całej ludności Afganistanu i gwarantowały jej prawa człowieka; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i Komisję do aktywnego wspierania negocjacji, za które odpowiadaliby i które prowadziliby sami Afgańczycy; zachęca ESDZ i Komisję do bardziej zdecydowanego nakłaniania obu stron negocjacji pokojowych, aby zasiadły do stołu negocjacyjnego, do zaoferowania wsparcia w zakresie ułatwień i mediacji, do zwiększenia zasięgu regionalnego oraz do wykorzystania całego unijnego zestawu instrumentów na rzecz zaprowadzenia pokoju;
2. zdecydowanie potępia wszelkie formy przemocy, zwłaszcza ostatni wzrost liczby zabójstw m.in. kobiet, dziewcząt, pracowników mediów i obrońców praw człowieka; wzywa talibów, ugrupowanie Państwo Islamskie, władze afgańskie i wszystkie inne podmioty do natychmiastowego zaprzestania wszelkich aktów przemocy;
3. wyraża głębokie zaniepokojenie rosnącym prawdopodobieństwem wystąpienia wielowymiarowego kryzysu humanitarnego spotęgowanego przez pandemię COVID-19, degradację klimatu i środowiska, spodziewaną suszę i możliwe niedobory żywności, a także pogorszenie koniunktury gospodarczej; wzywa wszystkich darczyńców do utrzymania lub zwiększenia pomocy humanitarnej, w szczególności ich wkładu w afgański system opieki zdrowotnej i promowanie dostępu afgańskich kobiet i dziewcząt do opieki zdrowotnej;
4. wzywa władze afgańskie, talibów i wszystkie inne właściwe podmioty do zapewnienia bezpieczeństwa lokalnych i międzynarodowych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych i organizacji humanitarnych oraz ich dostępu do wszystkich części kraju w celu dotarcia do najbardziej potrzebujących;
5. wzywa rząd Afganistanu do wspierania pojednania na wszystkich szczeblach; wzywa ponadto rząd do położenia kresu bezkarności w Afganistanie oraz do podjęcia działań w celu przeprowadzenia dochodzeń w sprawie zamachów i zabójstw oraz do pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności; uważa, że włączenie ofiar cywilnych do negocjacji pokojowych może doprowadzić do bardziej trwałego pokoju;
6. wzywa rząd Afganistanu do aktywnego zaangażowania parlamentu afgańskiego we wszystkie odpowiednie procedury, do zaprzestania stosowania wszelkich środków uniemożliwiających skuteczną współpracę między rządem a parlamentem oraz do poprawy uprawnień w zakresie kontroli parlamentarnej; zwraca uwagę, że parlament powinien reprezentować różne społeczności afgańskie; podkreśla potrzebę kontynuowania wolnych i uczciwych wyborów oraz zwiększenia przejrzystości wydatków publicznych w celu zapewnienia pełnej odpowiedzialności rządu Afganistanu przed swoimi obywatelami;
7. z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione przez rząd Afganistanu w odniesieniu do praw kobiet i dziewcząt, wzmocnienia pozycji kobiet i edukacji dziewcząt, choć pozostaje jeszcze wiele do zrobienia, aby osiągnąć równość płci i równe szanse; podkreśla, że równość płci powinna stanowić podstawową zasadę każdego rozwiązania politycznego; wzywa rząd afgański i talibów do zadbania o to, by kobiety były reprezentowane na wszystkich szczeblach negocjacji, aby umożliwić dalsze wzmocnienie pozycji kobiet; wzywa ESDZ, Komisję i państwa członkowskie do dalszego wspierania wzmocnienia pozycji kobiet, mniejszości i grup marginalizowanych w Afganistanie oraz ich reprezentacji w instytucjach demokratycznych, a także do uczynienia praw kobiet i dzieci kluczowym warunkiem stałej pomocy finansowej dla tego kraju;
8. wyraża zaniepokojenie, że mniejsze zaangażowanie UE w Afganistanie doprowadziłoby do regresu standardów demokratycznych i nasilenia przemocy, a także do zwiększonych prób wywierania przez Chiny, Rosję i inne podmioty wpływu na niestabilną sytuację w tym kraju, co mogłoby mieć negatywne konsekwencje dla pożądanego, opartego na prawach, sprzyjającego włączeniu społecznemu i trwałego rozwiązania politycznego dla Afganistanu i jego ludności;
9. wzywa ESDZ i państwa członkowskie do zintensyfikowania dialogu z państwami sąsiadującymi z Afganistanem w celu przyspieszenia i zwiększenia ich zaangażowania w poszukiwanie rozwiązań politycznych w Afganistanie; wyraża uznanie dla wcześniejszych inicjatyw podjętych w tym zakresie;
10. podkreśla znaczenie wspierania integracji regionalnej Afganistanu w celu wzmocnienia połączeń regionalnych; podkreśla, że wsparcie UE na rzecz rozwoju gospodarczego w Afganistanie powinno koncentrować się na zrównoważonym rozwoju i tworzeniu miejsc pracy;
11. podkreśla, że zaangażowanie i wzmocnienie pozycji społeczeństwa obywatelskiego, a także jego ochrona mają podstawowe znaczenie dla długoterminowego pokoju i opartych na prawach rozwiązań politycznych w Afganistanie; wzywa ESDZ i Komisję do wspierania wysiłków na rzecz zwiększenia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w Afganistanie oraz do promowania bezpieczeństwa społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji;
12. wzywa UE do wywiązania się ze zobowiązań podjętych na konferencji w sprawie Afganistanu w 2020 r.; podkreśla potrzebę maksymalnej elastyczności pomocy UE dla Afganistanu; zwraca się do Komisji i ESDZ o regularne przeglądy pomocy UE i, w razie potrzeby, o ewentualne przeprogramowywanie lub zawieszanie działań; wzywa Komisję i ESDZ do dopilnowania, aby pomoc humanitarna i współpraca na rzecz rozwoju odpowiadały obecnym wyzwaniom w Afganistanie i docierały do potrzebujących;
13. zdecydowanie podkreśla, że nie uznaje Afganistanu za bezpieczny kraj, do którego mogą powracać migranci, dopóki po powrocie nie można zagwarantować minimalnych standardów; wzywa Komisję do wezwania państw członkowskich do zaprzestania powrotów i zapewnienia ochrony Afgańczykom ubiegającym się o azyl; wzywa do ścisłego monitorowania obywateli Afganistanu, zwłaszcza nieletnich, którzy już zostali odesłani; zwraca się do Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu o zaktualizowanie sprawozdania krajowego w sprawie Afganistanu;
14. uważa, że we wspólnej deklaracji w sprawie współpracy w dziedzinie migracji podpisanej niedawno przez UE i Afganistan, a także w ogólnym dążeniu UE do powrotu uchodźców do Afganistanu i jej wysiłkach na rzecz finansowania programów reintegracji nie wzięto pod uwagę utrzymującej się niestabilności tego kraju; wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny wpływu wspólnej deklaracji w sprawie współpracy w dziedzinie migracji na prawa człowieka oraz do zadbania o to, aby finansowanie programów powrotu i reintegracji w ramach deklaracji nie miało wpływu na fundusze przeznaczone na pomoc rozwojową lub prawa człowieka;
15. wzywa ESDZ, Komisję i państwa członkowskie do wezwania Rady Praw Człowieka ONZ i innych instytucji ONZ do powołania komisji śledczej, misji rozpoznawczej i innych mechanizmów dla Afganistanu; zwraca się do ESDZ, Komisji i państw członkowskich o ścisłą współpracę w tym zakresie z Afgańską Niezależną Komisją Praw Człowieka i społecznością zajmującą się prawami człowieka w Afganistanie;
16. wzywa delegaturę UE w Afganistanie i przedstawicielstwa państw członkowskich do zwiększenia wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności obrońców praw człowieka i pracowników mediów, do ułatwienia wydawania wiz nadzwyczajnych oraz do zapewnienia tymczasowego schronienia w państwach członkowskich, w tym obywatelom Afganistanu zatrudnionym przez przedstawicielstwa państw członkowskich lub delegaturę UE;
17. wzywa ESDZ, Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia bezpieczeństwa europejskich sił zbrojnych i personelu europejskiego w Afganistanie, a także pracowników miejscowych obecnie lub wcześniej pracujących dla przedstawicielstw państw członkowskich lub delegatury UE w tym kraju; zwraca się do ESDZ i Komisji o wniesienie wkładu w finansowanie wzmocnionej strefy bezpieczeństwa w celu zapewnienia obecności dyplomatycznej po wycofaniu wojsk;
18. wzywa ESDZ i Komisję do przedstawienia Parlamentowi do września 2021 r. strategii UE na rzecz Afganistanu i uwzględnienie w niej uwag przedstawionych w niniejszej rezolucji oraz ewentualnych zmian w tym kraju wynikających z wycofania wojsk i trwających rozmów pokojowych;
19. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Praw Człowieka ONZ oraz rządowi i parlamentowi Afganistanu.
- [1] Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0242.