B9-0408/2021
Έγγραφο συνόδου
B9‑0408/2021
6.7.2021
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
εν συνεχεία δήλωσης του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
σχετικά με την καταστολή της αντιπολίτευσης στην Τουρκία, και συγκεκριμένα του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP)
Anna Fotyga, Adam Bielan, Valdemar Tomaševski, Witold Jan Waszczykowski, Eugen Jurzyca
εξ ονόματος της Ομάδας ECR
B9‑0408/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την καταστολή της αντιπολίτευσης στην Τουρκία, και συγκεκριμένα του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Τουρκία, ιδιαιτέρως εκείνα της 19ης Σεπτεμβρίου 2019 σχετικά με την κατάσταση στην Τουρκία, ιδίως την απομάκρυνση εκλεγμένων δημάρχων[1] και της 19ης Μαΐου 2021 σχετικά με τις εκθέσεις της Επιτροπής για την Τουρκία κατά την περίοδο 2019-2020[2],
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 25 Ιουνίου 2021,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση Selahattin Demirtaş κατά Τουρκίας,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, των οποίων η Τουρκία είναι συμβαλλόμενο μέρος,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια της 40ετούς τρομοκρατικής εκστρατείας του κατά της Τουρκίας, το PKK (Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν) ευθύνεται για τον θάνατο τουλάχιστον 40 000 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το PKK έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές άλλες χώρες·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Γενικός Εισαγγελέας του Ανώτατου Εφετείου υπέβαλε εκ νέου κατηγορητήριο 850 σελίδων στο Συνταγματικό Δικαστήριο κατά του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP), το οποίο στη συνέχεια διαβιβάστηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο, που ονομάζεται επίσης Ακυρωτικό Δικαστήριο· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κατηγορητήριο ζητεί τη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων σε σχεδόν 500 κομματικά μέλη και την αναστολή του τραπεζικού λογαριασμού του κόμματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον εισαγγελέα, το αίτημα αυτό υποβλήθηκε λόγω ασύμβατων με τις δημοκρατικές και οικουμενικές αρχές του δικαίου δηλώσεων και ενεργειών του HDP, οι οποίες αποτελούσαν από κοινού δράση με την τρομοκρατική οργάνωση PKK και τις συνδεδεμένες με αυτήν οργανώσεις, όπως και συμμετοχή σε δραστηριότητες ως προέκταση του PKK·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο προέβη στην πρώτη εξέταση του αναθεωρημένου κατηγορητηρίου και το αποδέχθηκε ομόφωνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Γενικός Εισαγγελέας βάσισε τις περισσότερες κατηγορίες του κατά του HDP στις διαμαρτυρίες για το Κομπάνι, για τις οποίες εκκρεμούν δικαστικές διαδικασίες κατά πολιτικών του HDP, συμπεριλαμβανομένων των φυλακισμένων πρώην συμπροέδρων Selahattin Demirtaş και Figen Yüksekdağ· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατηγορίες αυτές βασίστηκαν κυρίως σε ένα tweet που αναρτήθηκε από την κεντρική εκτελεστική επιτροπή του HDP (με ημερομηνία 6 Οκτωβρίου 2014) και το οποίο καλούσε τους πολίτες να διαμαρτυρηθούν, σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τον λαό του Κομπάνι, κατά του ISIS και κατά του εμπάργκο που επέβαλε η Τουρκία στο Κομπάνι· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη λεγόμενη «δίκη του Κομπάνι» υπάρχουν 108 κατηγορούμενοι από το HDP· λαμβάνοντας υπόψη ότι 28 από αυτούς συνελήφθησαν εν αναμονή της δίκης, ενώ επιβλήθηκαν μέτρα δικαστικού ελέγχου σε 6 άτομα και εκδόθηκαν εντάλματα σύλληψης σε βάρος 75 ατόμων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 30 Ιουνίου 2021, οι εισαγγελείς του Υπουργείου Δικαιοσύνης υπέβαλαν στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή Συνταγματικών Θεμάτων και Δικαιοσύνης της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης περιλήψεις των δικαστικών διαδικασιών που είχαν κινηθεί για την άρση της βουλευτικής ασυλίας 20 βουλευτών από έξι διαφορετικά κόμματα της αντιπολίτευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδικασίες αυτές στοχοποιούν 15 βουλευτές του HDP, τον ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Kemal Kılıçdaroğlu, και έναν βουλευτή από κάθε άλλο κόμμα της αντιπολίτευσης, συγκεκριμένα το Δημοκρατικό Κόμμα των Περιφερειών (DBP), το Καλό Κόμμα (İYİ), το Εργατικό Κόμμα της Τουρκίας (TİP) και το Δημοκρατικό Κόμμα (DP)·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Τουρκία η απαγόρευση των πολιτικών κομμάτων αποφασίζεται από το Συνταγματικό Δικαστήριο, βάσει κατηγορητηρίου που υποβάλλεται από τη Γενική Εισαγγελία του Ανώτατου Δικαστηρίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι αντί μόνιμης διάλυσης, το δεκαπενταμελές Συνταγματικό Δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει να διακόψει εν μέρει ή πλήρως την κρατική ενίσχυση προς το κόμμα, ανάλογα με τη σοβαρότητα των εν λόγω πράξεων·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απαγόρευση πολιτικών κομμάτων, ιδίως φιλοκουρδικών, δεν αποτελεί ιστορικά εξαίρεση στην Τουρκία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάλυση πολιτικών κομμάτων αποτελεί νομικό μέτρο εφαρμοζόμενο σε όλες τις δημοκρατίες, το οποίο θα πρέπει να λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος και της νομοθεσίας, και να βασίζεται σε σαφείς αποδείξεις ότι μια τέτοια ριζική κίνηση είναι δικαιολογημένη και αναγκαία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει απαγορεύσει μέχρι στιγμής έξι φιλοκουρδικά πολιτικά κόμματα·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει επανειλημμένα αποφανθεί πως η απαγόρευση πολιτικών κομμάτων παραβιάζει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι σύμφωνα με το άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το HDP, το τρίτο μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα στην Τουρκία, έχει κατηγορηθεί από την τουρκική κυβέρνηση πως έχει άμεσους δεσμούς με το PKK·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσωρινή συνταγματική αλλαγή που εγκρίθηκε από το τουρκικό κοινοβούλιο τον Μάιο του 2016 επέτρεψε την άρση της ασυλίας και την επακόλουθη φυλάκιση βουλευτών από το HDP, το CHP, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP)·
I. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω βουλευτές δικάστηκαν με τις κατηγορίες της «συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση», της «διάδοσης τρομοκρατικής προπαγάνδας» και για σωρεία άλλων εγκλημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΚΟ που διερευνούν τις δίκες έχουν αναφέρει ότι το μεγαλύτερο μέρος των αποδεικτικών στοιχείων της εισαγγελικής αρχής συνίσταται σε δημόσιες ομιλίες και δραστηριότητες των κατηγορουμένων στο πλαίσιο της ιδιότητάς τους ως πολιτικών·
IA. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 17 Ιουνίου 2021, η Deniz Poyraz, υπάλληλος του HDP δολοφονήθηκε βίαια στα γραφεία του κόμματος HDP στη Σμύρνη· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κτίριο του HDP στη Σμύρνη είχε μπει στο στόχαστρο αρκετούς μήνες πριν από την επίθεση και τα κομματικά στελέχη του HDP στη Σμύρνη είχαν συνομιλήσει με την αστυνομία και με το κυβερνείο για το ενδεχόμενο επίθεσης εναντίον τους, αλλά η αστυνομία δεν είχε λάβει μέτρα προφύλαξης· λαμβάνοντας υπόψη μάλιστα ότι οι ομάδες που επιτέθηκαν στα γραφεία του HDP είχαν ενθαρρυνθεί από την υποκίνηση της κυβέρνησης κατά του HDP· λαμβάνοντας υπόψη ότι, την Πέμπτη 1 Ιουλίου 2021, τα κόμματα της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης στην Τουρκία καταδίκασαν την επίθεση στα φιλοκουρδικά γραφεία του HDP στη Σμύρνη, ενώ ο Onur Gencer, ο οποίος δολοφόνησε την υπάλληλο του κόμματος Deniz Poyraz, συνελήφθη με την κατηγορία της «προμελετημένης δολοφονίας» μόλις 24 ώρες μετά το συμβάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ταχεία σύλληψη του κ. Gencer και το γεγονός ότι το ίχνος μιας σφαίρας σε μία από τις αίθουσες του κόμματος δεν έγινε αντιληπτό κατά τη διάρκεια της έρευνας στον τόπο του εγκλήματος προκάλεσαν την κριτική ότι η έρευνα ήταν επιφανειακή· λαμβάνοντας υπόψη ότι το HDP και οι δικηγόροι της κ. Poyraz υπέβαλαν στις 21 Ιουνίου 2021 στην εισαγγελία δεκασέλιδη αναφορά 38 άρθρων, ζητώντας την αποτελεσματική διεξαγωγή της έρευνας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δολοφονία της κ. Poyraz δεν θα πρέπει να θεωρηθεί μεμονωμένο έγκλημα μίσους, αλλά μάλλον μέρος των πολιτικών εντάσεων·
IB. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία επιμένει να μη συμμορφώνεται με τη δεσμευτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, της 20ής Νοεμβρίου 2018, που επικυρώθηκε με την απόφαση του τμήματος μείζονος συνθέσεως του ΕΔΔΑ, της 22ας Δεκεμβρίου 2020, η οποία καλεί τις τουρκικές αρχές να αποφυλακίσουν αμέσως τον κ. Demirtaş·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 21 Ιουνίου 2021, το Τουρκικό Συνταγματικό Δικαστήριο έκανε δεκτό το αναθεωρημένο κατηγορητήριο από τον Bekir Sahin, Γενικό Εισαγγελέα του Ανώτατου Εφετείου, το οποίο ζητεί την απαγόρευση του HDP για τους εικαζόμενους δεσμούς του με την τρομοκρατική οργάνωση PKK·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στα συμπεράσματά του της 25ης Ιουνίου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναφέρει πως η στόχευση των πολιτικών κομμάτων αποτελεί σημαντική οπισθοδρόμηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και αντιβαίνει στις υποχρεώσεις της Τουρκίας για σεβασμό της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, και πως ο διάλογος για το θέμα αυτό παραμένει αναπόσπαστο μέρος των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφοροι επικριτές έχουν κατηγορήσει τον Πρόεδρο Erdoğan ότι χρησιμοποιεί τα δικαστήρια για την καταστολή της πολιτικής αντιπαράθεσης προς την κυβέρνηση και το συντηρητικό AKP του οποίου ηγείται· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το πραξικόπημα του 2016, η τουρκική κυβέρνηση έχει αναλάβει επανειλημμένα δράση με στόχο την αποδυνάμωση των αντιπολιτευόμενων ομάδων και κομμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια έχουν επίσης σημειωθεί επιθέσεις του όχλου εναντίον πολιτικών της αντιπολίτευσης·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Κούρδοι μαχητές/τρομοκράτες, συμπεριλαμβανομένων μελών του PKK, των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) και της οργάνωσης Hêzên Rizgariya Efrînê (HRE), που είναι καλά καταρτισμένες και οργανωμένες ομάδες, ενέτειναν πρόσφατα τις επιθέσεις τους κατά του τουρκικού στρατού στην περιοχή·
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κουρδική ειρηνευτική διαδικασία που ξεκίνησε το 2013, η οποία αποσκοπούσε στην επίλυση των διαφορών μεταξύ των δύο πλευρών με ειρηνικό και πολιτικό τρόπο, κατέρρευσε όταν η τουρκική κυβέρνηση δεν κατόρθωσε να καταλήξει σε συμφωνία με το Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας (PYD), ένα συριακό παρακλάδι του PKK·
1. επαναλαμβάνει τη σημασία των καλών σχέσεων με την Τουρκία οι οποίες βασίζονται σε κοινές αξίες, στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο κράτος δικαίου, στις ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές, στις θεμελιώδεις ελευθερίες και στο οικουμενικό δικαίωμα σε δίκαιη δίκη·
2. υπογραμμίζει ότι η απαγόρευση οποιουδήποτε πολιτικού κόμματος θα πρέπει να υποστηρίζεται από ισχυρά στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν πως η κίνηση αυτή είναι δικαιολογημένη και καλεί τις τουρκικές αρχές να παράσχουν τα εν λόγω στοιχεία· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τους εικαζόμενους δεσμούς του HDP με το PKK, το οποίο έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο τρομοκρατικών οργανώσεων της ΕΕ·
3. είναι της άποψης ότι η κατάργηση ενός μετριοπαθούς κόμματος θα ενίσχυε τα μέλη του κουρδικού πληθυσμού που υποστηρίζουν την τρομοκρατία και τη βία, και θα ήταν αντιπαραγωγική όσον αφορά τον πλουραλισμό στη χώρα και την ανάγκη ενσωμάτωσης του κουρδικού πληθυσμού, ο οποίος έχει το δικαίωμα να εκλέγει τους αντιπροσώπους του στο τουρκικό κοινοβούλιο·
4. καλεί την Τουρκία να διασφαλίσει τον πλουραλισμό και να σεβαστεί το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και την ελευθερία της έκφρασης, σύμφωνα με τις προστατευτικές ρυθμίσεις που κατοχυρώνονται στο τουρκικό Σύνταγμα και με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Τουρκίας·
5. εκφράζει την ανησυχία του για την επανειλημμένη προσφυγή στην ανάκληση της βουλευτικής ιδιότητας των βουλευτών της αντιπολίτευσης και καλεί τις τουρκικές αρχές να διασφαλίσουν ότι κάθε άτομο έχει δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και σε εξέταση των υποθέσεών του από ανεξάρτητο δικαστήριο το οποίο μπορεί να διασφαλίζει επανόρθωση, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα·
6. εκφράζει τη λύπη του για τη μη συμμόρφωση της Τουρκίας με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση του Selahattin Demirtaş και για τη συνεχιζόμενη κράτησή του, και ζητεί την άμεση απελευθέρωσή του·
7. υπογραμμίζει την ανάγκη επανέναρξης της κουρδικής ειρηνευτικής διαδικασίας·
8. εκφράζει την ανησυχία του για τη σταδιακή αύξηση της πίεσης προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης, και μεταξύ άλλων προς το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP)·
9. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στον Τούρκο Πρόεδρο, στην τουρκική κυβέρνηση και στο τουρκικό κοινοβούλιο.