ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στο Αφγανιστάν
14.9.2021 - (2021/2877(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Pedro Marques, Elena Yoncheva
εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0455/2021
B9‑0460/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στο Αφγανιστάν
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για το Αφγανιστάν, ιδίως δε εκείνο της 10ης Ιουνίου 2021[1],
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και του Επιτρόπου Lenarčič, της 5ης Αυγούστου 2021, σχετικά με την κλιμάκωση της βίας στο Αφγανιστάν,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της διεθνούς κοινότητας, στις 16 Αυγούστου 2021, σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 17ης Αυγούστου 2021 σχετικά με το Αφγανιστάν,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση των διεθνών εταίρων, στις 29 Αυγούστου 2021, σχετικά με τις εγγυήσεις εκκένωσης στο Αφγανιστάν,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση στην οποία προέβησαν, στις 16 Αυγούστου 2021, οι πρόεδροι της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Ανάπτυξης και της Αντιπροσωπείας για τις σχέσεις με το Αφγανιστάν, σχετικά με την ασφαλή απομάκρυνση από το Αφγανιστάν Ευρωπαίων, εθνικών και Αφγανών εταίρων,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, της 31ης Αυγούστου 2021, σχετικά με την κατάσταση στο Αφγανιστάν,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα 2593 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, της 30ης Αυγούστου 2021, σχετικά με την κατάσταση στο Αφγανιστάν,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, της 17ης Αυγούστου 2021, σχετικά με την κλιμάκωση της βίας στο Αφγανιστάν,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, η οποία κυρώθηκε από το Αφγανιστάν το 2003,
– έχοντας υπόψη τον αφγανικό νόμο για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, ο οποίος κυρώθηκε στις 5 Μαρτίου 2019,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία συνεργασίας, της 18ης Φεβρουαρίου 2017, για την εταιρική σχέση και ανάπτυξη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της αφενός, και της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν, αφετέρου[2],
– έχοντας υπόψη τη μελέτη για το όπιο του Αφγανιστάν το 2020, που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2021 από κοινού από την Εθνική Αρχή Στατιστικής και Ενημέρωσης του Αφγανιστάν και το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος,
– έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προαγωγή και την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, για τα παιδιά σε ένοπλες συγκρούσεις, και για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, που υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου του 1951, και το πρωτόκολλο του 1967 στη σύμβαση αυτή,
– έχοντας υπόψη το παγκόσμιο σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών για την ασφαλή, ομαλή και τακτική μετανάστευση, και το παγκόσμιο σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, που εκδόθηκε μετά τη διακήρυξη της Νέας Υόρκης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, η οποία εγκρίθηκε ομόφωνα από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 19 Σεπτεμβρίου 2016,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΝΑΤΟ και οι συμμαχικές χώρες έχουν παρουσία στο Αφγανιστάν από την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν το 2001· λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Απρίλιο του 2021, μετά από τρία έτη διαπραγματεύσεων με τους Ταλιμπάν, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν την απόσυρση των στρατευμάτων που επρόκειτο να ολοκληρωθεί έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποχώρηση του ΝΑΤΟ και των συμμαχικών στρατευμάτων ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2021·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ταλιμπάν στη συνέχεια κατέλαβαν άμεσα εδάφη που ήταν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στρατός και οι δυνάμεις ασφαλείας του Αφγανιστάν δεν κατάφεραν να αμυνθούν αποτελεσματικά και ότι ο Πρόεδρος, Ashraf Ghani, εγκατέλειψε τη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα βρίσκεται πλέον υπό τον πλήρη έλεγχο των Ταλιμπάν, οι οποίοι αποκατέστησαν το Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 8 Σεπτεμβρίου 2021 διορίστηκε νέα κυβέρνηση στην οποία συμμετέχουν αρκετά μέλη του προηγούμενου καθεστώτος των Ταλιμπάν (1996 - 2001), ορισμένα εκ των οποίων καταζητούνται ως τρομοκράτες, και η οποία εισάγει σοβαρές διακρίσεις εις βάρος των εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων της χώρας·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Αύγουστο του 2021, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, 110 000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από το Αφγανιστάν υπό χαοτικές συνθήκες και χωρίς να υπάρξει συντονισμός από τη διεθνή κοινότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, απομάκρυνε, με εντυπωσιακή υλικοτεχνική συμβολή των ΗΠΑ, όλο το διπλωματικό προσωπικό της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι λίγες μόνο χώρες εξακολουθούν να διατηρούν ανοιχτές πρεσβείες στην Καμπούλ, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ρωσίας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το αεροδρόμιο της Καμπούλ παραμένει ως επί το πλείστον κλειστό και ότι στα χερσαία σύνορα του Αφγανιστάν οι Ταλιμπάν έχουν δημιουργήσει αυστηρά φυλασσόμενα σημεία διέλευσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι εκατομμύρια Αφγανοί παραμένουν εγκλωβισμένοι στη χώρα χωρίς κανέναν τρόπο διαφυγής·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στη χώρα παραμένει εξαιρετικά επικίνδυνη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιφερειακή οργάνωση του Ισλαμικού Κράτους, IS-Khorasan, ανέλαβε την ευθύνη για βομβιστική επίθεση σε αεροδρόμιο στις 26 Αυγούστου 2021, κατά την οποία σκοτώθηκαν περίπου 170 άτομα·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στους κόλπους των Ταλιμπάν υπάρχουν εσωτερικές διαιρέσεις ενώ εκφράζονται και ισχυρές διαφωνίες από άλλες εξτρεμιστικές και σκληροπυρηνικές ομάδες στο Αφγανιστάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς έχει πλέον πρόσβαση σε στρατιωτικό εξοπλισμό που εγκατέλειψαν οι αφγανικές δυνάμεις, όπως μαχητικά ελικόπτερα και αεροσκάφη, στρατιωτικά οχήματα και πυροβόλα όπλα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο οπλισμός αυτός θα μπορούσε εύκολα να καταλήξει στα χέρια άλλων διεθνώς αναγνωρισμένων τρομοκρατικών ομάδων, όπως το Ισλαμικό Κράτος, η Αλ Κάιντα και οι σύμμαχοι τους·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από την κατάληψη της Καμπούλ, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα είχε ήδη λάβει αξιόπιστες αναφορές για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλές περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν, όπως οι μαζικές εκτελέσεις αμάχων, ο περιορισμός των δικαιωμάτων των γυναικών, ιδίως το δικαίωμά τους στην ελεύθερη κυκλοφορία και το δικαίωμα των κοριτσιών να φοιτούν στο σχολείο, η στρατολόγηση παιδιών στρατιωτών και η καταστολή διαδηλώσεων και επικριτικών δηλώσεων·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιδεινώνεται ραγδαία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας κινδυνεύει ή ανήκει σε ευπαθείς ομάδες, όπως οι γυναίκες, τα κορίτσια, η κοινότητα ΛΟΑΔΜ, οι εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες, ιδίως των Σιιτών Χαζάρων, τα μέλη της κοινωνίας των πολιτών, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι, δικηγόροι, δικαστές, καλλιτέχνες καθώς και πολιτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι της προηγούμενης αφγανικής κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως έχει αποδείξει η ιστορία, κατά τη διάρκεια ένοπλων συγκρούσεων οι γυναίκες πέφτουν θύματα έμφυλης και σεξουαλικής βίας που χρησιμοποιούνται ως τακτικές πολέμου·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, συγκεκριμένα άτομα είναι θύματα παρενόχλησης, βίας και αντιποίνων από τους Ταλιμπάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα των γυναικών δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν στον χώρο εργασίας τους, στα πανεπιστήμια και στα σχολεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι στη χώρα έχουν ξεσπάσει διαμαρτυρίες ιδίως κατά της κυβέρνησης, που αποτελείται αποκλειστικά από άνδρες, και των σχεδίων της να περιορίσει τα δικαιώματα των γυναικών και να αποκλείσει τις ίδιες από τον δημόσιο βίο, μεταξύ άλλων και από τις αθλητικές δραστηριότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ταλιμπάν έχουν καταστείλει βίαια τις διαδηλώσεις και την τοπική αντίσταση, ιδίως στην κοιλάδα του Panjshir·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι χαρακτηριστικό του καθεστώτος των Ταλιμπάν, που κυβέρνησε τη χώρα το διάστημα 1996-2001, ήταν ότι προχώρησε σε μια από τις πλέον επίμονες, θεμελιώδεις και βίαιες μορφές καταπίεσης των γυναικών παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην εκπαίδευση, την απασχόληση, την υγειονομική περίθαλψη και στα κοινά, ήταν αναμφισβήτητα το μεγαλύτερο επίτευγμα στο Αφγανιστάν τα τελευταία 20 έτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ταλιμπάν ανακοίνωσαν, τον Αύγουστο του 2021, ότι θα επιτρέπεται στις γυναίκες να μορφώνονται «στο πλαίσιο του ισλαμικού δικαίου και των αφγανικών παραδόσεων», οδηγώντας σε έμφυλες διακρίσεις στην εκπαίδευση και, ως εκ τούτου, σε de facto απαγόρευση για τα κορίτσια με την πάροδο του χρόνου· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δικαιώματα των γυναικών περιορίστηκαν απότομα και σε μεγάλο βαθμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των γυναικών και των κοριτσιών από τη βία δεν είναι εγγυημένη καθώς οι ξενώνες φιλοξενίας γυναικών, τα ασφαλή καταλύματα και άλλες δομές υποστήριξης έχουν κλείσει· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά μέλη της νέας κυβέρνησης υπηρέτησαν επίσης στο προηγούμενο καθεστώς των Ταλιμπάν, γεγονός που προκαλεί εξαιρετικά μεγάλη δυσπιστία στον αφγανικό λαό·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη χώρα εκτυλίσσεται μια ανθρωπιστική καταστροφή· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό και φάρμακα· λαμβάνοντας υπόψη ότι 18,4 εκατομμύρια Αφγανοί χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια, εκ των οποίων τα 14 εκατομμύρια αντιμετώπιζαν ήδη επισιτιστική ανασφάλεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή έχει ανακοινώσει αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας κατά περισσότερα από 200 εκατομμύρια EUR για όσους βρίσκονται στο εσωτερικό της χώρας και για όσους προσπαθούν να διαφύγουν·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκταμίευση της ανθρωπιστικής βοήθειας παρεμποδίζεται σοβαρά από τον έλεγχο των Ταλιμπάν· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση της εφοδιαστικής και της ασφάλειας παρεμποδίζεται περαιτέρω από την πανδημία COVID-19·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, έως και μισό εκατομμύριο άνθρωποι ενδέχεται να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν έως το τέλος του έτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντίκτυπος στην παράτυπη μετανάστευση προς την ΕΕ είναι μικρός· λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω των εξαιρετικά περιορισμένων διαδρομών από τη χώρα, το μεγαλύτερο μέρος της μετανάστευσης παραμένει εσωτερική, αυξάνοντας τα ήδη 3,5 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισθέντες στη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι πριν από την κατάληψη των Ταλιμπάν υπήρχαν τουλάχιστον 2,2 εκατομμύρια Αφγανοί σε γειτονικές χώρες, μεταξύ των οποίων το Πακιστάν, το Ιράν και το Τατζικιστάν, καθώς και το Κράτος του Κατάρ του Κόλπου·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότερα από 300 ασυνόδευτα παιδιά και παιδιά που έχουν χωριστεί από την οικογένειά τους απομακρύνθηκαν από το Αφγανιστάν εν μέσω χαοτικών συνθηκών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των παιδιών που έχουν χωριστεί από την οικογένειά τους αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη UNICEF, τα παιδιά αυτά είναι «μεταξύ των πλέον ευάλωτων παιδιών στον κόσμο»·
1. αποδοκιμάζει τη βίαιη κατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν και αρνείται να αναγνωρίσει τη σημερινή κυβέρνησή της χώρας· τονίζει ότι κάθε μελλοντικός διάλογος με την ηγεσία του Αφγανιστάν θα πρέπει να βασίζεται στην προθυμία της να διατηρήσει τα επιτεύγματα των τελευταίων δεκαετιών και να ενεργεί σύμφωνα με τους κανόνες και τα πρότυπα του διεθνούς δικαίου·
2. εκφράζει τη βαθιά και ειλικρινή αλληλεγγύη του προς τους Αφγανούς που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα και σε εκείνους που παραμένουν σε αυτή· επαναλαμβάνει ότι πρόκειται πρωτίστως για ανθρωπιστική κρίση και κρίση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο πλαίσιο της οποίας πρέπει να δοθεί ανά πάσα στιγμή προτεραιότητα στην ασφάλεια, την προστασία και τα δικαιώματα των Αφγανών·
3. θεωρεί ότι το ασφαλές, ειρηνικό και δημοκρατικό μέλλον του Αφγανιστάν απαιτεί πολιτική διευθέτηση χωρίς αποκλεισμούς· επαναλαμβάνει τη συνεχή προσήλωσή του σε μια ειρηνευτική διαδικασία υπό την ηγεσία και την ευθύνη του Αφγανιστάν, ενώ υποστηρίζει ότι η ανοικοδόμηση μετά την επίλυση συγκρούσεων αποτελεί τη μόνη αξιόπιστη οδό προς μια χωρίς αποκλεισμούς, μακροπρόθεσμη ειρήνη, ασφάλεια και ανάπτυξη· καλεί τους Ταλιμπάν να σταματήσουν αμέσως τη χρήση βίας και να διασφαλίσουν την ελευθερία του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και της έκφρασης, μεταξύ άλλων ως μέσο για να εκφράσουν οι άνθρωποι τις ανησυχίες τους και να ασκήσουν το δικαίωμά τους να συμμετέχουν σε δημόσιες διαμαρτυρίες·
4. τονίζει το θεμελιώδες δικαίωμα των Αφγανών να αναζητούν ασφάλεια· ζητεί να ληφθούν όλα τα μέτρα για την επανέναρξη των συντονισμένων απομακρύνσεων από τη χώρα υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες (UNHCR), ιδίως μέσω της δημιουργίας ασφαλών διαδρόμων και του μόνιμου επαναλειτουργικού ανοίγματος του αεροδρομίου της Καμπούλ και των χερσαίων συνόρων του Αφγανιστάν· ζητεί ειδική στήριξη για τις γυναίκες και τα κορίτσια που επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη χώρα προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφαλής μεταφορά τους·
5. ζητεί να ενισχυθεί και να συντονιστεί η ανθρωπιστική βοήθεια με τις υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ), μεταξύ άλλων με τη δημιουργία ανθρωπιστικών διόδων για την παροχή επισιτιστικής βοήθειας, νερού, αποχέτευσης και φαρμάκων·
6. αναγνωρίζει ότι όλα τα μέρη πρέπει να επικοινωνούν μεταξύ τους προκειμένου να δημιουργηθούν ελάχιστες προϋποθέσεις για την ασφαλή επέκταση της ανθρωπιστικής βοήθειας και την επανέναρξη της αναπτυξιακής βοήθειας· τονίζει την ανάγκη να δημιουργηθούν κινητές μονάδες υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης για όσους παραμένουν στη χώρα·
7. τονίζει ότι οι ελάχιστες προϋποθέσεις πρέπει να περιλαμβάνουν το εκ νέου άνοιγμα των συνόρων, την ασφαλή πρόσβαση των εργαζομένων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και την προστασία των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων· επισημαίνει, ειδικότερα, ότι απαιτείται αυξημένη ασφάλεια και προστασία για τις γυναίκες που εργάζονται για τις ΜΚΟ στη χώρα· υπενθυμίζει ότι η παροχή και οι όροι της διμερούς βοήθειας της ΕΕ και των κρατών μελών πρέπει να είναι αλληλένδετοι·
8. εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι απειλείται πλέον σοβαρά η εικοσαετής πρόοδος που σημειώθηκε όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών αλλά και την ισότητα των φύλων· επαναλαμβάνει τη θέση του ότι η πρόοδος αυτή πρέπει να διαφυλαχθεί και να παρακολουθείται προσεκτικά· τονίζει ότι το δικαίωμα στην εκπαίδευση και την απασχόληση, η αποφυγή της έμφυλης βίας, η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και η πλήρης συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων στην τοπική και εθνική δημόσια και πολιτική ζωή πρέπει να αποτελούν βασικά αιτήματα της διεθνούς κοινότητας στον διάλογο της με τους Ταλιμπάν· υπογραμμίζει τη σημασία της πλήρους συμμετοχής των γυναικών στη λήψη αποφάσεων στο πλαίσιο της παγκόσμιας αντίδρασης· υπενθυμίζει ότι το Αφγανιστάν εξακολουθεί να δεσμεύεται από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών·
9. εκφράζει την ανησυχία του για την ανησυχητική αύξηση των περιστατικών βίας, όπως τα τρομοκρατικά χτυπήματα και οι στοχευμένες δολοφονίες· καλεί όλα τα μέρη, και ιδίως τους Ταλιμπάν, να παύσουν αμέσως τις επιθέσεις κατά αμάχων, ιδίως κοντά σε αεροδρόμια και στα χερσαία σημεία διέλευσης, και να σεβαστούν πλήρως το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο· υπενθυμίζει στους Ταλιμπάν ότι φέρουν την ευθύνη να μην επιτρέψουν να μετατραπεί το Αφγανιστάν σε ασφαλές καταφύγιο για διεθνώς αναγνωρισμένες τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως το Ισλαμικό Κράτος, η Αλ Κάιντα και οι σύμμαχοι τους· επαναλαμβάνει την ανάγκη να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία στο Αφγανιστάν προκειμένου να αποφευχθεί η χρήση του αφγανικού εδάφους για απειλές ή επίθεση σε άλλη χώρα, και ότι καμία αφγανική ομάδα ή άτομο δεν θα πρέπει να υποστηρίζει τρομοκράτες που δραστηριοποιούνται στο έδαφος οποιασδήποτε χώρας· προειδοποιεί ότι η μη καταστολή αυτών των οργανώσεων θα οδηγήσει στην επιβολή διεθνών κυρώσεων στους Ταλιμπάν και στην απομόνωση τους·
10. επικρίνει έντονα τα πρόσφατα συμπεράσματα του Συμβουλίου των Υπουργών Εσωτερικών καθώς τα θεωρεί απαράδεκτα τόσο ως προς τον τόνο όσο και ως προς το περιεχόμενο· καλεί επειγόντως την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν μια ανθρώπινη πολιτική ασύλου, στο πλαίσιο της οποίας η ΕΕ θα αναλάβει την ηθική ευθύνη της όσον αφορά την υποδοχή και την ένταξη προσφύγων, σε πλήρη συμμόρφωση με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951· παροτρύνει τα κράτη μέλη να αναλάβουν αμέσως συγκεκριμένες και νέες δεσμεύσεις επανεγκατάστασης για τα άτομα που εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν·
11. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προσπάθεια, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας κέντρων υποδοχής, και λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές ανάγκες των ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των θρησκευτικών μειονοτήτων, που καταφθάνουν στα κέντρα και κατά τα στάδια της επεξεργασίας· χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις προσπάθειες της ισπανικής κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός κέντρου υποδοχής της ΕΕ για αφίξεις από το Αφγανιστάν· καλεί επίσης το Συμβούλιο να χρησιμοποιήσει τα διαθέσιμα εργαλεία, όπως η οδηγία για την προσωρινή προστασία[3] και ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι προσπάθειες σε ολόκληρη την ΕΕ για τη διασφάλιση άμεσης πρόσβασης σε προστατευμένο περιβάλλον· παροτρύνει τα κράτη μέλη να προετοιμαστούν για τη διεκπεραίωση των αφγανικών αφίξεων μέσω ενός δεσμευτικού μηχανισμού δίκαιης και αναλογικής μετεγκατάστασης·
12. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να δημοσιεύσει νομοθετική πρόταση για την έκδοση θεωρήσεων για ανθρωπιστικούς λόγους· υπενθυμίζει, εν τω μεταξύ, ότι οι υφιστάμενες διατάξεις για την έκδοση θεωρήσεων για ανθρωπιστικούς λόγους θα πρέπει να χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη για τη στήριξη όσων εγκαταλείπουν το Αφγανιστάν με ασφαλείς και νόμιμους τρόπους· καλεί τα κράτη μέλη να άρουν τα εμπόδια στην επανένωση οικογενειών για τους Αφγανούς υπηκόους· παροτρύνει τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τις τρέχουσες και τις πρόσφατες αιτήσεις ασύλου, συμπεριλαμβανομένων όσων απορρίφθηκαν, υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων· υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πραγματοποιούνται αναγκαστικές επιστροφές στο Αφγανιστάν·
13. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να λάβουν υπόψη την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις γειτονικές χώρες του Αφγανιστάν, οι οποίες φιλοξενούν ήδη την πλειονότητα των Αφγανών προσφύγων, και να εντείνουν τις δραστηριότητες που εγγυώνται την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Αφγανών προσφύγων στις γειτονικές χώρες, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι φιλοξενούνται με ασφάλεια και αξιοπρέπεια·
14. σημειώνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τη θέση της ως επικεφαλής της βασικής ομάδας της στρατηγικής λύσεων για τους Αφγανούς πρόσφυγες προκειμένου να συντονίσει μια διεθνή και πολυμερή προσέγγιση· παροτρύνει τα κράτη μέλη να εντείνουν τις εγχώριες προσπάθειες τους και να αυξήσουν τους διαθέσιμους πόρους τους προκειμένου να διευκολύνουν την ένταξη των Αφγανών προσφύγων·
15. υπενθυμίζει ότι η οικονομική και υλικοτεχνική στήριξη και η στήριξη για την ανάπτυξη ικανοτήτων για την υποδοχή Αφγανών προσφύγων και μεταναστών σε γειτονικές χώρες δεν αποτελούν εναλλακτική λύση σε μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου και μετανάστευσης· υποστηρίζει σθεναρά ότι η ΕΕ δεν πρέπει να μετατοπίσει την ευθύνη της μεταναστευτικής πολιτικής της σε εξωτερικούς παράγοντες· επαναλαμβάνει ότι η βοήθεια προς τις γειτονικές χώρες δεν πρέπει να εξαρτάται από τη συνεργασία στον τομέα της μετανάστευσης·
16. τονίζει ότι οποιαδήποτε δράση της ΕΕ όσον αφορά το Αφγανιστάν πρέπει να παρέχει μια ολοκληρωμένη, ολιστική και ευαισθητοποιημένη ως προς τη διάσταση του φύλου προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαίτερη κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών, μεταξύ άλλων στις πολιτικές εκκένωσης και επανεγκατάστασης, καθώς οι γυναίκες και τα κορίτσια συχνά δεν είναι σε θέση να εγκαταλείψουν τη χώρα· τονίζει την ανάγκη για τη θέσπιση ποσοστώσεων για τις γυναίκες πρόσφυγες, δίνοντας προτεραιότητα στις γυναίκες των οποίων η ζωή απειλείται ιδιαίτερα λόγω των δραστηριοτήτων τους ως δικηγόροι, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι ή ακτιβίστριες· τονίζει τη σημασία μιας προσέγγισης που λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του φύλου όσον αφορά την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας·
17. τονίζει την καίρια σημασία της παρακολούθησης, της τεκμηρίωσης και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Αφγανιστάν, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης και της προστασίας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· ζητεί τη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού παρακολούθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα των γυναικών·
18. υπογραμμίζει ότι απαιτείται συνεργασία με χώρες εταίρους στην περιοχή, ιδίως δε με το Πακιστάν, τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν, την Ινδία, το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Καζακστάν, την Κιργιζία, το Τουρκμενιστάν και το Κατάρ, για τη χάραξη περιφερειακής στρατηγικής όσον αφορά το Αφγανιστάν· παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να αναλάβει ηγετικό ρόλο στον συντονισμό του διαλόγου, τονίζοντας μεταξύ άλλων τη σημασία των δικαιωμάτων των γυναικών· σημειώνει ότι η εν λόγω περιφερειακή δέσμευση θα επιτρέψει στην ΕΕ να ασκήσει μεγαλύτερη επιρροή στους Ταλιμπάν και να αντιμετωπίσει τυχόν αναδυόμενες διεθνείς τρομοκρατικές απειλές·
19. υπενθυμίζει ότι τα τρομοκρατικά προβλήματα στο Αφγανιστάν προκαλούνται από μεγάλο αριθμό παραγόντων· εκφράζει την ανησυχία του για τους αυξανόμενους κινδύνους που εγκυμονούν οι τρομοκρατικές οργανώσεις στο Αφγανιστάν και την εξάπλωση εξτρεμιστικών ομάδων και βίαιων επιθέσεων· σημειώνει ότι μόνο μια συντονισμένη προσπάθεια της διεθνούς κοινότητας, μεταξύ άλλων και με περιφερειακούς εταίρους, μπορεί να αντιμετωπίσει αυτή την απειλή· επισημαίνει τους πιθανούς κινδύνους που εγκυμονεί για την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια η κατάσχεση από τους Ταλιμπάν πολεμικού εξοπλισμού που άφησαν πίσω τους οι ένοπλες δυνάμεις του Αφγανιστάν·
20. υπενθυμίζει ότι η παραγωγή και το εμπόριο οπίου αποτελεί σημαντική πηγή εισοδήματος για τους Ταλιμπάν, ο αντίκτυπος του οποίου υπερβαίνει κατά πολύ τα αφγανικά σύνορα· εκφράζει την ανησυχία του για τον άμεσο κίνδυνο η αστάθεια στη χώρα να αυξήσει το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών και όπλων, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας· παροτρύνει την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ να συνεχίσουν τη στενή συνεργασία με το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος· υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε πλήρη συνεργασία με την ΕΥΕΔ, να έχει πρόσβαση σε ανεξάρτητες πηγές πληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένης διερευνητικής αποστολής σε καλλιεργούμενες εκτάσεις του Αφγανιστάν, προκειμένου να μάθει περισσότερα για τον βαθμό στον οποίο η αφγανική βιομηχανία οπιούχων τροφοδοτεί τις αναταραχές και την αστάθεια στη χώρα·
21. σημειώνει ότι η επανέναρξη της επιτόπιας διπλωματικής παρουσίας της ΕΕ, σε πλήρη συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και υπό την προϋπόθεση ότι το επιτρέπουν οι συνθήκες ασφάλειας και οι πολιτικές συνθήκες, θα είναι ζωτικής σημασίας για την ισχυρή δέσμευση στη χώρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή και συντονισμένη δράση, συμπεριλαμβανομένης της κατανομής της βοήθειας, της παρακολούθησης και της στήριξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να παρασχεθούν τεκμηριωμένες πληροφορίες και αξιολογήσεις για την προώθηση αποτελεσματικότερης πολιτικής απάντησης της ΕΕ·
22. ζητεί την ενίσχυση των πολιτιστικών και εκπαιδευτικών δεσμών μεταξύ της Ευρώπης, της διασποράς του Αφγανιστάν και εκείνων που παραμένουν στη χώρα, προκειμένου να διατηρηθεί η στήριξη και η προβολή των γυναικών, των κοριτσιών, των καλλιτεχνών και των ακτιβιστών του πολιτισμού, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόοδος που έχει σημειωθεί στη χώρα τα τελευταία 20 έτη·
23. αναλαμβάνει να θεσπίσει επίσημο μηχανισμό στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη συνολική αξιολόγηση της πολιτικής της Ένωσης για το Αφγανιστάν από το 2002· υπογραμμίζει ότι μια τέτοια έρευνα θα μπορούσε να εξαγάγει πολύτιμα συμπεράσματα, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη ικανοτήτων και την παροχή εξοπλισμού στις ένοπλες δυνάμεις τρίτων χωρών, στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στις σημερινές και μελλοντικές αποστολές και επιχειρήσεις της ΕΕ, ιδίως στο Σαχέλ·
24. σημειώνει ότι η κατάσταση στο Αφγανιστάν απαιτεί ευρύτερο προβληματισμό σχετικά με τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ στην εξωτερική και αμυντική πολιτική· εκφράζει την ικανοποίησή του για τους πρόσφατους προβληματισμούς του Ύπατου Εκπροσώπου στο θέμα αυτό και επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για τον θεμελιώδη και ολοκληρωμένο διάλογο μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ, των εθνικών κοινοβουλίων, των Ευρωπαίων εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών σχετικά με τη μελλοντική πορεία·
25. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και στον Ειδικό Εντεταλμένο της ΕΕ για το Αφγανιστάν.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0294.
- [2] ΕΕ L 67 της 14.3.2017, σ. 3.
- [3] Οδηγία 2001/55/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 2001, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές παροχής προσωρινής προστασίας σε περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισθέντων και μέτρα για τη δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ κρατών μελών όσον αφορά την υποδοχή και την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής αυτών των ατόμων, ΕΕ L 212 της 7.8.2001, σ. 12.