ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στην Τυνησία
18.10.2021 - (2021/2903(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Emmanuel Maurel
εξ ονόματος της Ομάδας The Left
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0523/2021
B9‑0523/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην Τυνησία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τυνησία είναι μία από τις χώρες που αποτελούν προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·ֺ λαμβάνοντας υπόψη ότι ΕΕ και Τυνησία έχουν εκφράσει την επιθυμία τους να εισέλθουν σε μια νέα φάση διμερών σχέσεων που θα βασίζεται σε κοινές αξίες και σε μια αμοιβαία δέσμευση για την ενίσχυση των πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών δεσμών·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τυνησία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρότατες κοινωνικοοικονομικές πιέσεις και πιο συγκεκριμένα εξαιτίας της πανδημίας COVID-19· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τυνησία υπέστη απότομη πτώση της οικονομικής της ανάπτυξης αφού η έναρξη της κρίσης την βρήκε σε φάση βραδείας ανάπτυξης και αυξανόμενων επιπέδων χρέους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεργία αυξήθηκε από 15 % προ πανδημίας σε 17,8 % στα τέλη του πρώτου τριμήνου του 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανεργία εξακολουθεί να πλήττει ιδίως τις γυναίκες (24,9 %) και τους νέους ηλικίας 15-24 ετών (40,8 %)· λαμβάνοντας υπόψη ότι φτώχεια και επισφάλεια έχουν αυξηθεί λόγω πανδημίας και ότι οι τάσεις μείωσης της φτώχειας που παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να αντιστρέφονται·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δέκατη επέτειος της επανάστασης της Τυνησίας σημαδεύτηκε από πολυάριθμες διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, διότι οι βλέψεις και οι υποσχέσεις της επανάστασης του 2011 παραμένουν ανεκπλήρωτες για τους Τυνήσιους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία στη Τυνησία, η οποία χαίρει της απόλυτης υποστήριξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπεσχημένες κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, καθώς και η μεταρρύθμιση των τομέων της δικαιοσύνης και της ασφάλειας, δεν έχουν σημειώσει πρόοδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θεσμικά όργανα δεν έχουν κατορθώσει να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τη διαφθορά·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την πολιτική κατάσταση να παραμένει τεταμένη εδώ και μήνες, με την κατάσταση της οικονομίας να επιδεινώνεται, με μαζικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και σε συνθήκες κατακόρυφης αύξησης κρουσμάτων και θανάτων λόγω COVID-19, ο Πρόεδρος της Τυνησίας Kaïs Saïed απέπεμψε τον Πρωθυπουργό Hichem Mechichi και ανέστειλε τις εργασίες της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων του Λαού επικαλούμενος τις διατάξεις του άρθρου 80 του Συντάγματος της Τυνησίας περί εξουσιών σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 23 Αυγούστου, ο Πρόεδρος Saïed παρέτεινε την αναστολή των εργασιών του Κοινοβουλίου παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος, παρόμοια αναστολή δεν μπορεί να διαρκέσει για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μηνός, γεγονός που έχει προκαλέσει σοβαρότατες ανησυχίες στους κόλπους της κοινωνίας των πολιτών·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος Saïed εξέδωσε διάταγμα με το οποίο αναλαμβάνει ο ίδιος πλήρεις προεδρικές εξουσίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα αριθ. 117, το Σύνταγμα του 2014 έχει ανασταλεί, με την εξαίρεση του προοιμίου και των δύο πρώτων κεφαλαίων σχετικά με τις γενικές διατάξεις, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεταβατικές διατάξεις παρέχουν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το αποκλειστικό δικαίωμα να νομοθετεί σε όλα τα πεδία δραστηριοτήτων ‑ όπως είναι η οργάνωση της δικαιοσύνης και του δικαστικού σώματος, η οργάνωση της ενημέρωσης και του Τύπου, η οργάνωση των πολιτικών κομμάτων, των εργατικών συνδικάτων, των επαγγελματικών ενώσεων και φορέων και η οργάνωση της χρηματοδότησής τους, ή ακόμη και η οργάνωση των δυνάμεων εσωτερικής ασφάλειας και των τελωνείων, του εκλογικού νόμου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, των διατάξεων περί προσωπικής κατάστασης, η οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης ή ο οργανικός νόμος περί προϋπολογισμού·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το εν λόγω διάταγμα ανατρέπει την καθολικώς αποδεκτή αρχή της υπεροχής του Συντάγματος και θέτει τα προεδρικά νομοθετικά διατάγματα υπεράνω του Συντάγματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι καμία προσφυγή δεν θα είναι δυνατή κατά των προεδρικών διαταγμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο προβλέπεται από το Σύνταγμα του 2014 και το οποίο θα αποφαινόταν επί της νομιμότητας της επίκλησης του άρθρου 80 του Συντάγματος της Τυνησίας από τον Πρόεδρο Saïed, εξακολουθεί να μην έχει συσταθεί ακόμη·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις αποφάσεις που έχει λάβει μονομερώς ο Πρόεδρος Kaïs Saïed, επαναβεβαιώνουν την αταλάντευτη προσήλωσή τους στις δημοκρατικές αρχές και εκφράζουν τη βαθιά ανησυχία τους για την έλλειψη οποιωνδήποτε διασφαλίσεων·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 29 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος Saïed διόρισε πρωθυπουργό την Najla Bouden Romdhane· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Najla Bouden Romdhane είναι η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός στην Τυνησία και στον αραβικό κόσμο·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύνθεση της νέας κυβέρνησης της Najla Bouden Romdhane εγκρίθηκε στις 11 Οκτωβρίου·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος Saïed έχει προαναγγείλει «χάρτη πορείας» για τη δημιουργία ενός γνήσιου δημοκρατικού καθεστώτος, στο πλαίσιο του οποίου η κυριαρχία θα βρίσκεται όντως στα χέρια του λαού, ο οποίος χάρτης πορείας θα καταρτιστεί υπό την ευθύνη του Προέδρου και με την υποστήριξη επιτροπής·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Kaïs Saïed επικράτησε στις προεδρικές εκλογές συγκεντρώνοντας πάνω από το 72 % των ψήφων, σύμφωνα με την εκλογική επιτροπή, υπερψηφιζόμενος από 2,77 εκατομμύρια Τυνήσιους, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι νέοι ηλικίας 18-25 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Kaïs Saïed παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής στις δημοσκοπήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά την επικράτησή του στις εκλογές, οι Τυνήσιοι περιμένουν την αλλαγή που τους υποσχέθηκε ως προς την καταπολέμηση της διαφθοράς, την εξάλειψη του νεποτισμού, την απονομή δικαιοσύνης και την υλοποίηση της ανάπτυξης για τις περιθωριοποιημένες περιοχές στα ενδότερα της χώρας, ο πληθυσμός των οποίων υποφέρει από τις συνέπειες της φτώχειας και της ανεργίας εδώ και πολλά χρόνια· λαμβάνοντας υπόψη ότι, από τότε που ανέβηκε στην εξουσία ο Saïed, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί εξαιτίας ιδίως της πανδημίας COVID-19, η οποία υποβάλλει το σύστημα δημόσιας υγείας σε σκληρή δοκιμασία και δημιουργεί σοβαρότατες διαταράξεις στην οικονομική δραστηριότητα, παράλληλα με την αύξηση της ανεργίας και τη μείωση του εισοδήματος σε μια χώρα που αντιμετώπιζε ήδη δυσκολίες, με την οικονομία της να καταρρέει· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές διαμάχες στο Κοινοβούλιο, οι βιαιοπραγίες και οι βίαιοι διαπληκτισμοί μεταξύ εκπροσώπων εξηγούν την αποστροφή των Τυνήσιων για την κοινοβουλευτική πολιτική ζωή και τους πολιτικούς της χώρας τους·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου είναι ποινικώς κολάσιμες στην Τυνησία και ότι, παρά τις γενικές νομικές πρόνοιες όσον αφορά την προστασία της αξιοπρέπειας και την καταπολέμηση των διακρίσεων και της παρενόχλησης, οι ΛΟΑΤΚΙ+ στην Τυνησία αντιμετωπίζουν εκτεταμένες πράξεις βίας, απειλές κατά της ζωής τους και βιασμούς, μεταξύ άλλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΛΟΑΤΚΙ+ αντιμετωπίζουν επίσης βίαιες και ταπεινωτικές συμπεριφορές και από όργανα της δημόσιας διοίκησης·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι υφιστάμενες συμπράξεις και, ταυτόχρονα, να αναπτυχθεί μια πραγματική εταιρική σχέση χάρη στην οποία θα λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα των κοινοτήτων και στις δύο ακτογραμμές της Μεσογείου· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω εταιρική σχέση πρέπει να σχεδιαστεί έτσι ώστε να συνεισφέρει ιδίως στην αντιμετώπιση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων της Τυνησίας·
1. εκφράζει την ανησυχία του ως προς τα σοβαρά εμπόδια που αντιμετωπίζει η δημοκρατική μετάβαση στην Τυνησία· καλεί τον Πρόεδρο της Τυνησίας να επιτρέψει την επανάληψη των εργασιών της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων του Λαού και να εγγυηθεί το κράτος δικαίου·
2. αντιλαμβάνεται τις βαθιές διαχωριστικές γραμμές που υφίστανται στο σημερινό πολιτικό σύστημα και δεν επιτρέπουν την εξεύρεση πλειοψηφίας αλλά ζητεί εντούτοις να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε μεταρρύθμιση του συστήματος αυτού σε πνεύμα πλήρους σεβασμού της συνταγματικής τάξης και δη της διάκρισης των εξουσιών, και με πλήρη διασφάλιση των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
3. υπογραμμίζει ότι τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ είναι τα δικαιώματα του ανθρώπου και καλεί την κυβέρνηση της Τυνησίας να αποποινικοποιήσει τις σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου και να εγγυηθεί την αξιοπρεπή μεταχείριση των ΛΟΑΤΚΙ+ από τα όργανα της δημόσιας διοίκησης·
4. τονίζει την ανάγκη για διάλογο σε εθνικό επίπεδο ‑ και δη για κοινωνικό διάλογο με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και άλλων νόμιμων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών ‑ προκειμένου να ξεπεραστεί η πολιτική και συνταγματική κρίση· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τον σημαντικό και εποικοδομητικό ρόλο στη διαδικασία αυτή της Union générale tunisienne du travail (Γενική Εργατική Ένωση Τυνησίας (UGTT)) και του συνδικαλιστικού κινήματος στο σύνολό του· τονίζει τη σημασία της συμμετοχής ιδίως των νέων και των γυναικών στον διάλογο αυτό·
5. υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο της ομάδας στήριξης της δημοκρατίας και συντονισμού των εκλογών (DEG) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην προσπάθεια οικοδόμησης διαλόγου μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και των πολιτικών προσώπων της χώρας·
6. εκφράζει την ανησυχία του για τις τρέχουσες κοινωνικοοικονομικές και δημοσιονομικές δυσκολίες και τονίζει την ανάγκη να θέσει η Τυνησία σε εφαρμογή επαρκείς μεταρρυθμίσεις με στόχο την τόνωση της απασχόλησης και την ανάπτυξη μιας κοινωνικής, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης· εκφράζει τη λύπη του διότι η ΕΕ δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν με τη θέσπιση προνομιακής εταιρικής σχέσης με την Τυνησία·
7. προειδοποιεί ότι, σε τούτη την κρίσιμη καμπή για την Τυνησία, διαρθρωτικά μέτρα που συνδέονται με τη μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή δεν πρόκειται να ενισχύουν τη δημοκρατική πορεία της χώρας·
8. εκφράζει την ανησυχία του για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην ήδη εξασθενημένη τοπική οικονομία της Τυνησίας το τρέχον σχέδιο σφαιρικής και σε βάθος συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών (DCFTA) που αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ της ΕΕ και της Τυνησίας· εκτιμά ότι είναι απηρχαιωμένο, συγκεντρώνει τα πυρά των φορέων της κοινωνίας των πολιτών της Τυνησίας και δεν ανταποκρίνεται στις επείγουσες ανάγκες του σήμερα·
9. ζητεί από την ΕΕ και από τα κράτη μέλη της αταλάντευτη προσήλωση υπέρ της συνεργασίας με τον λαό της Τυνησίας για την προώθηση της δημοκρατίας, της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής προόδου, στους τομείς του εμπορίου, των επενδύσεων, του τουρισμού και του πολιτισμού, μεταξύ άλλων· ζητεί από την ΕΕ και από τα κράτη μέλη της να κινητοποιήσουν πόρους για να ανταποκριθούν στις προσδοκίες του λαού της Τυνησίας και τονίζει παράλληλα ότι οποιαδήποτε οικονομική στήριξη προς την Τυνησία πρέπει να συνοδεύεται από την επανάληψη των εργασιών της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων του Λαού και από την τήρηση των διατάξεων περί κράτους δικαίου και πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων· τονίζει ότι βάση της συνεργασίας εξακολουθεί να είναι ο σεβασμός της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· διατυπώνει εκ νέου τις εκκλήσεις του για δημιουργία μηχανισμών παρακολούθησης ως προς τον σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών, της ισότητας των φύλων και άλλα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με την πλήρη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών·
10. τονίζει την ανάγκη δημιουργίας συνθηκών ευνοϊκών προς τις επενδύσεις και την ανάπτυξη σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας της χώρας, με έμφαση στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη διατήρηση δημόσιων υπηρεσιών ποιότητας, ανοικτών σε όλους·
11. τάσσεται υπέρ των εταιρικών σχέσεων με τα κράτη μέλη της ΕΕ που προάγουν αποκεντρωμένες προσεγγίσεις, καθώς και υπέρ των προγραμμάτων συνεργασίας που υλοποιούνται από τις αρχές των κρατών μελών και τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη της περιφερειακής και τοπικής διακυβέρνησης στην Τυνησία, καθώς και υπέρ των εταιρικών σχέσεων με ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών με πόλεις και τοπικές κοινότητες της ΕΕ· ζητεί αυξημένη στήριξη εκ μέρους της ΕΕ προς την κοινωνία των πολιτών στις περιφέρειες, με βάση τις υφιστάμενες επιτυχημένες πρωτοβουλίες·
12. καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να βοηθήσει την Τυνησία να αποκτήσει εμβόλια και ιατρικό εξοπλισμό σε επαρκείς ποσότητες προκειμένου να ξεπεράσει η χώρα την υγειονομική κρίση που υφίσταται εδώ και καιρό·
13. βεβαιώνει εκ νέου ότι η ελευθερία του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης, η ελευθερία έκφρασης στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων και για τους μπλόγκερς, αλλά και εκτός διαδικτύου, καθώς και η ελευθερία του συνέρχεσθαι, αποτελούν ζωτικά στοιχεία και απαραίτητους πυλώνες για τη δημοκρατία και για μια ανοικτή και πολυφωνική κοινωνία· τάσσεται υπέρ της εφαρμογής προτύπων ορθής πρακτικής στον τομέα των μέσων ενημέρωσης προκειμένου να γίνει πραγματικά αισθητή η παρουσία μιας ερευνητικής και διαφοροποιημένης δημοσιογραφίας· αναγνωρίζει τις θετικές επιπτώσεις που έχει μια αλογόκριτη πρόσβαση στο διαδίκτυο και στα ψηφιακά μέσα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης· εκφράζει την ικανοποίησή του για τον δυναμισμό και τον ανοικτό χαρακτήρα που διακρίνει τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης στην Τυνησία·
14. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στην Κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Τυνησίας και στον Πρόεδρο της Συνέλευσης των Αντιπροσώπων του Λαού της Τυνησίας.