ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα
8.12.2021 - (2021/3000(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Leopoldo López Gil, Michael Gahler, David McAllister, Antonio Tajani, Paulo Rangel, Gabriel Mato, Francisco José Millán Mon, Antonio López‑Istúriz White, Isabel Wiseler‑Lima
εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0581/2021
B9‑0581/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Νικαράγουα, ιδίως αυτό της 8ης Ιουλίου 2021 σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα[1],
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ), εξ ονόματος της ΕΕ, σχετικά με τη Νικαράγουα, ιδίως εκείνες της 8ης Νοεμβρίου 2021 αναφορικά με τις εκλογές στη Νικαράγουα και της 10ης Ιουνίου 2021 σχετικά με την επιδείνωση της πολιτικής κατάστασης στη Νικαράγουα, καθώς και τη δήλωση του εκπροσώπου του, της 6ης Μαΐου 2021, σχετικά με τον νέο εκλογικό νόμο,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση 59 χωρών σχετικά με τη Νικαράγουα, της 22ας Ιουνίου 2021, που εγκρίθηκε κατά την 47η σύνοδο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Κεντρικής Αμερικής, αφετέρου[2],
– έχοντας υπόψη τους κανονισμούς και τις αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά σοβαρών παραβιάσεων και καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Νικαράγουα και την απόφαση του Συμβουλίου, της 11ης Οκτωβρίου 2021, για την τροποποίηση της απόφασης (ΚΕΠΠΑ) 2019/1720 σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω της κατάστασης στη Νικαράγουα, με την οποία ανανεώθηκαν οι κυρώσεις έως τις 15 Οκτωβρίου 2022[3],
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, της 8ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με τις αντιδημοκρατικές εκλογές στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, της 12ης Νοεμβρίου, σχετικά με την κατάσταση στη Νικαράγουα,
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR), ιδίως εκείνες της 10ης Νοεμβρίου 2021, με την οποία καταδικάζει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αναφέρθηκαν κατά τις εκλογές στη Νικαράγουα, και της 20ής Νοεμβρίου 2021, στην οποία τονίζει την αρμόδια δικαιοδοσία της όσον αφορά τη Νικαράγουα και εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση της Νικαράγουας να καταγγείλει τον Χάρτη του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) σε ένα πλαίσιο σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά δικαιώματα, του 1966,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, την 7η Νοεμβρίου 2021, το καθεστώς του Προέδρου Daniel Ortega ενορχήστρωσε μια εκλογική φάρσα, προσπαθώντας να δώσει την εντύπωση εκλογικής διαδικασίας στη Νικαράγουα, η οποία δεν ήταν ούτε ελεύθερη ούτε δίκαιη, αλλά εντελώς αντιδημοκρατική και παράνομη· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ortega, ο οποίος κυβερνά τη χώρα από το 2007, έχει επαναφέρει τον εαυτό του στο ίδιο αξίωμα για πέμπτη θητεία, τέσσερις από τις οποίες ήταν διαδοχικές·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ortega έδωσε εντολή σε όλες τις άλλες αρχές της Νικαράγουας να κινητοποιήσουν όλους τους διαθέσιμους πόρους για να νοθεύσουν το αποτέλεσμα της εκλογικής διαδικασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου 2021, οι αρχές της Νικαράγουας κατήργησαν ουσιαστικά κάθε αξιόπιστο εκλογικό ανταγωνισμό μέσω της συστηματικής παρενόχλησης, του εκφοβισμού και της αυθαίρετης φυλάκισης 40 ηγετών από διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων ηγετών της αντιπολίτευσης, φοιτητών, ιθυνόντων από τον αγροτικό κόσμο, δημοσιογράφων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκπροσώπων επιχειρήσεων, επτά εκ των οποίων ήταν προ-υποψήφιοι από κόμματα της αντιπολίτευσης για την προεδρία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυθαίρετα συλληφθέντες αντιμετωπίζουν μια διαδικασία που πλήττεται από σοβαρές παραβιάσεις των δικονομικών εγγυήσεων, γεγονός που καταδεικνύει την έλλειψη ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες εικάζεται ότι διαπράττονται κυρίως από αστυνομικούς, δημοτικούς υπαλλήλους, παραστρατιωτικούς παράγοντες και μέλη της κυβέρνησης και οπαδούς της, αυξήθηκαν κατά τις ημέρες πριν από τις νοθευμένες εκλογές· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο —όργανο υπό τον απόλυτο έλεγχο του κυβερνώντος κόμματος— ακύρωσε το νομικό καθεστώς τριών κύριων κομμάτων της αντιπολίτευσης, αποκλείοντάς τα από τις εκλογές·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αξιόπιστες παρατηρήσεις που πραγματοποίησαν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών της Νικαράγουας, εκτιμάται ότι το ποσοστό συμμετοχής κυμαίνεται μεταξύ 14,7 % και 18,5 %, σε σύγκριση με την εκτίμηση του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου για 65 %· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, την ημέρα των εκλογών καταγράφηκαν περισσότερες από 200 πράξεις πολιτικής βίας και εκλογικού καταναγκασμού·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση όλο και περισσότερο στοχοποιεί και επιτίθεται στη δημοσιογραφία, στην ελευθερία του Τύπου και στο δικαίωμα στην ενημέρωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, την ημέρα των εκλογών, δεν επιτράπηκαν στη χώρα διεθνή μέσα ενημέρωσης, σε μια κίνηση που αποσκοπούσε στην περαιτέρω αύξηση της λογοκρισίας και της συσκότισης σχετικά με την εντελώς δόλια διαδικασία·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Νικαράγουας στέρησε από τον λαό της τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματά του και τις ελευθερίες της έκφρασης, του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι ειρηνικώς, απαγόρευσε τη συμμετοχή οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες σύμφωνα με το Σύνταγμα της Νικαράγουας, τον Διαμερικανικό Δημοκρατικό Χάρτη και τα διεθνή σύμφωνα, στα οποία η χώρα είναι συμβαλλόμενο μέρος·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Νικαράγουας έχει εγκρίνει όλο και πιο περιοριστικούς νόμους τα τελευταία χρόνια, θεσμοθετώντας την καταστολή και νομιμοποιώντας τις πράξεις που εισάγουν διακρίσεις και έχουν διαπραχθεί στη χώρα μετά την έγκρισή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Νικαράγουα έχει μετατραπεί σε μια δημοκρατία φόβου, με έναν μεγάλο αριθμό πολιτών να είναι υποχρεωμένοι να αναζητήσουν καταφύγιο στην εξορία·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό συμμετοχής, οι επιθέσεις κατά της αντιπολίτευσης και η καταστολή των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων των πολιτών, μεταξύ άλλων, καταδεικνύουν ότι το καθεστώς Ortega ουσιαστικά συνέθλιψε την ακεραιότητα της εκλογικής διαδικασίας και απονομιμοποίησε κάθε αποτέλεσμα·
1. καταδικάζει απερίφραστα την εκλογική φάρσα που ενορχηστρώθηκε από το καθεστώς Ortega-Murillo και έλαβε χώρα στις 7 Νοεμβρίου 2021· δηλώνει ότι το αποτέλεσμα ήταν παράνομο, καθώς η διαδικασία παραβίασε όλα τα διεθνή δημοκρατικά πρότυπα για αξιόπιστο, δίκαιο και διαφανή ελάχιστο εκλογικό ανταγωνισμό χωρίς αποκλεισμούς· τονίζει ότι δεν αναγνωρίζει και δεν θα αναγνωρίσει καμία θεσμική αρχή που θα προκύψει από τη νοθευμένη ψηφοφορία· υποστηρίζει δηλώσεις που επιβεβαιώνουν ότι η εκλογή αυτή ολοκληρώνει τη μετατροπή της Νικαράγουας σε αυταρχικό καθεστώς·
2. καταδικάζει τη βία, τη συστηματική καταστολή των πολιτικών ηγετών της αντιπολίτευσης, την καταστολή των παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μέσων ενημέρωσης και την εκτεταμένη ατιμωρησία για εγκλήματα που διαπράττονται εις βάρος τους, καθώς και τη συνεχιζόμενη διαφθορά που ασκείται από αξιωματούχους της κυβέρνησης της Νικαράγουας· υπενθυμίζει ότι οι πράξεις αυτές συνιστούν σαφή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και δείχνουν τη συνεχιζόμενη αποτυχία του Προέδρου Daniel Ortega, της Αντιπροέδρου Rosario Murillo και αξιωματούχων της κυβέρνησης της Νικαράγουας να υπερασπιστούν τις εν λόγω αρχές και αξίες·
3. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων που κρατούνται αυθαίρετα, των ακτιβιστών της αντιπολίτευσης, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος και των δημοσιογράφων, καθώς και για την ακύρωση των νομικών διαδικασιών εναντίον τους· καταδικάζει τη συνεχιζόμενη ψυχολογική και σωματική κακοποίηση που αντιμετωπίζουν στα χέρια των αστυνομικών και σωφρονιστικών αρχών, των οποίων οι γυναίκες αποτελούν ιδιαίτερους στόχους, καθώς και την κατάσταση κράτησης σε απομόνωση που αντιμετωπίζουν ορισμένοι από αυτούς οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση στους δικηγόρους τους, τις οικογένειές τους ή σε ιατρική περίθαλψη·
4. ζητεί δικαιοσύνη και λογοδοσία για όλα τα θύματα, σύμφωνα με το Σύνταγμα, τις διεθνείς δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις της Νικαράγουας, μέσω αμερόληπτων, ενδελεχών και ανεξάρτητων ερευνών· παροτρύνει τις αρχές της Νικαράγουας να προβούν σε βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη διασφάλιση ελάχιστων νομικών εγγυήσεων και δίκαιης διαδικασίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις αρχές της Νικαράγουας να καταργήσουν τους περιοριστικούς και κατασταλτικούς νόμους που αποσκοπούν στην καταστολή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των κομμάτων της αντιπολίτευσης και των ατόμων που εκφράζουν επικριτικές απόψεις αντίθετες με το καθεστώς Ortega· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν τη δημιουργία ενός μηχανισμού έρευνας και λογοδοσίας στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ·
5. καλεί τις αρχές της Νικαράγουας να προασπίσουν και να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να επιτρέψουν στον λαό της Νικαράγουας να ασκήσει το ατομικό και πολιτικό δικαίωμά του να συμμετέχει σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, και ζητεί, ως εκ τούτου, τη διεξαγωγή εκλογών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τον Διαμερικανικό Δημοκρατικό Χάρτη, καθώς και να επιτραπεί σε διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να έχουν πρόσβαση και να παρακολουθούν τη χώρα· σημειώνει ότι η διεξαγωγή ελεύθερων, δίκαιων και διαφανών εκλογών, η αποκατάσταση των ελευθεριών και η παύση της καταστολής, η απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων, η αποκατάσταση του νομικού καθεστώτος των πολιτικών κομμάτων που διαλύθηκαν αυθαίρετα και η επιστροφή των εξόριστων χωρίς αποκλεισμούς και με πλήρεις εγγυήσεις αποτελούν προϋποθέσεις για οποιονδήποτε διάλογο με το καθεστώς της Νικαράγουας·
6. επιβεβαιώνει την αλληλεγγύη της ΕΕ προς τον λαό της Νικαράγουας· επισημαίνει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα πρέπει να διατηρήσουν την ανθρωπιστική τους βοήθεια για να στηρίξουν τους πλέον ευάλωτους· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παρακολουθούν στενά την κατάσταση επιτόπου μέσω των εκπροσώπων και των πρεσβειών τους στη Νικαράγουα, μεταξύ άλλων μέσω παρακολούθησης των δικών και επίσκεψης επικριτών της κυβέρνησης και ηγετών της αντιπολίτευσης που βρίσκονται στη φυλακή ή σε κατ’ οίκον περιορισμό, να διευκολύνουν την έκδοση θεωρήσεων έκτακτης ανάγκης και να παρέχουν προσωρινό καταφύγιο για πολιτικούς λόγους στα κράτη μέλη, κατά περίπτωση· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να εντείνει τις προσπάθειές της μέσω της επιτόπιας αντιπροσωπείας της ΕΕ για την ενίσχυση του τακτικού διαλόγου της με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών της Νικαράγουας και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη στήριξη του απαραίτητου έργου τους·
7. επαναλαμβάνει ότι η μόνη λύση για τη βαθιά πολιτική κρίση στη Νικαράγουα είναι ένας ουσιαστικός εθνικός διάλογος χωρίς αποκλεισμούς· καταδικάζει απερίφραστα την επανειλημμένη αποστασιοποίηση του καθεστώτος της Νικαράγουας και την απροθυμία του να ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν τις τρέχουσες και μελλοντικές προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών για τη δημιουργία των συνθηκών για έναν διάλογο που θα οδηγήσει στη δημοκρατική μετάβαση, σύμφωνα με όσα θεσπίστηκαν στις συμφωνίες του Μαρτίου 2019·
8. τονίζει ότι η διαφθορά και ο πατριμονιαλισμός του καθεστώτος της Νικαράγουας, που περιλαμβάνει επίσης την καταστροφή των φυσικών πόρων της, είναι ενδημικά και ευρέως διαδεδομένα φαινόμενα· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παρακολουθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια που διατίθενται στη Νικαράγουα, μεταξύ άλλων μέσω πολυμερών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν φτάνουν στο διεφθαρμένο καθεστώς, αλλά, αντιθέτως, απευθύνονται άμεσα στον τοπικό πληθυσμό·
9. υποστηρίζει τη δήλωση του ΑΠ/ΥΕ ότι εξετάζει όλους τους μηχανισμούς που έχει στη διάθεσή της η ΕΕ με σκοπό τη λήψη πρόσθετων μέτρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ενδέχεται να εκτείνονται πέραν των ατομικών περιορισμών, και αποσκοπεί παράλληλα στην αποφυγή μέτρων που θα μπορούσαν δυνητικά να επιδεινώσουν τις δυσχέρειες του λαού της Νικαράγουας· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη συμπερίληψη της Rosario Murillo μαζί με πολλούς άλλους στον κατάλογο των προσώπων στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις, ο οποίος ανανεώθηκε έως τον Οκτώβριο του 2022· ζητεί να προστεθεί αμέσως ο Daniel Ortega στον κατάλογο των ατόμων στα οποία επιβάλλονται κυρώσεις·
10. εκφράζει τη λύπη του για την καταγγελία του Χάρτη του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), που ανακοινώθηκε στις 19 Νοεμβρίου από τον Υπουργό Εξωτερικών της Νικαράγουας, και υπογραμμίζει ότι η απόφαση αυτή συνεπάγεται επίσης αποχώρηση από τους περιφερειακούς μηχανισμούς του ΟΑΚ για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· υπογραμμίζει ότι η αποχώρηση αυτή θα μπορούσε να διαρκέσει έως και δύο έτη προτού να τεθεί σε ισχύ· υπενθυμίζει ότι, παρά την αποχώρηση από τον Χάρτη, η Νικαράγουα εξακολουθεί να δεσμεύεται από τις υποχρεώσεις της έναντι άλλων μηχανισμών του ΟΑΚ, συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων·
11. καλεί τη διεθνή κοινότητα και τους δημοκρατικούς εταίρους, που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις, να αυξήσουν την πολιτική πίεση και την απομόνωση του καθεστώτος της Νικαράγουας με συντονισμένο τρόπο σε πολυμερή φόρουμ, προκειμένου να βοηθήσουν τον λαό της Νικαράγουας να ανακτήσει γρήγορα και πλήρως τη δημοκρατική τάξη και τη λαϊκή κυριαρχία·
12. επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Κεντρικής Αμερικής, η Νικαράγουα πρέπει να σέβεται και να παγιώσει τις αρχές του κράτους δικαίου, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα· επαναλαμβάνει το αίτημά του, υπό το πρίσμα των τρεχουσών συνθηκών, να ενεργοποιηθεί η δημοκρατική ρήτρα της συμφωνίας σύνδεσης·
13. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για άμεση έκδοση του Alessio Casimirri στην Ιταλία·
14. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής, στο Κεντροαμερικανικό κοινοβούλιο, στην Ομάδα της Λίμα, καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Νικαράγουας.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0359.
- [2] ΕΕ L 346 της 15.12.2012, σ. 3.
- [3] ΕΕ L 361 της 1.1.2014, σ. 52.