PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w Nikaragui
8.12.2021 - (2021/3000(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Manu Pineda
w imieniu grupy The Left
B9‑0582/2021
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Nikaragui
Parlament Europejski,
– uwzględniając Konstytucję Republiki Nikaragui,
– uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych, w szczególności jej rozdział I art. 1 pkt 2, zgodnie z którym Narody Zjednoczone mają „rozwijać przyjazne stosunki między narodami, oparte na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samostanowienia narodów”,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,
– uwzględniając Konwencję wiedeńską o stosunkach dyplomatycznych z 1961 r.,
– uwzględniając roczne sprawozdanie Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka w sprawie sytuacji w Nikaragui,
– uwzględniając art. 1 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych oraz art. 1 Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, które stanowią, że: „Wszystkie narody mają prawo do samostanowienia. Z mocy tego prawa swobodnie określają one swój status polityczny i swobodnie zapewniają swój rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny.”,
– uwzględniając podpisaną 29 czerwca 2012 r. Umowę ustanawiającą stowarzyszenie między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ameryką Środkową, z drugiej strony[1], której jednym z trzech filarów jest dialog polityczny,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że zgodnie z przepisami krajowymi i procedurami konstytucyjnymi 7 listopada 2021 r. w Nikaragui odbyły się wybory powszechne, w tym wybory prezydenckie, wybory do Zgromadzenia Narodowego oraz wybory do Parlamentu Środkowoamerykańskiego;
B. mając na uwadze, że w wyborach prezydenckich startowało sześciu kandydatów; mając na uwadze, że według Najwyższej Rady Wyborczej Nikaragui najwięcej, bo 75,9 % głosów otrzymał Daniel Ortega, który w rezultacie wygrał wybory; mając na uwadze, że Walter Espinoza otrzymał 14,2 % głosów, Guillermo Osorno – 3,3 %, Marcelo Montiel – 3,2 %, Gerson Gutiérrez – 1,8 %, a Mauricio Orué – 1,7 %; mając na uwadze, że frekwencja w wyborach wyniosła 65,3 %;
C. mając na uwadze, że w wyborach do Zgromadzenia Narodowego wzięło udział siedem partii i koalicji, przy czym wszystkie z nich zdobyły mandaty; mając na uwadze, że Sandinistowski Front Wyzwolenia Narodowego zdobył łącznie 75 mandatów, Partia Liberalno-Konstytucjonalistyczna – 9, Nikaraguański Sojusz Liberalny – 2, Niezależna Partia Liberalna – 1, Sojusz na Rzecz Republiki – 1, Partia Nikaraguańskiej Chrześcijańskiej Drogi – 1, a YATAMA – 1;
D. mając na uwadze, że Cristiana Chamorro, która ogłosiła, że będzie kandydować na urząd prezydenta w wyborach, przebywa od 2 czerwca 2021 r. w areszcie domowym po tym, jak została oskarżona o pranie pieniędzy w czasie pełnienia funkcji dyrektora Fundacji Violety Barrios de Chamorro;
E. mając na uwadze, że Arturo Cruz został aresztowany 5 czerwca 2021 r.; mając na uwadze, że 8 czerwca 2021 r. aresztowano lidera ugrupowania opozycyjnego Błękitna i Biała Jedność Narodowa Félixa Maradiagę; mając na uwadze, że tego samego dnia aresztowano Juana Sebastiána Chamorro; mając na uwadze, że wszystkie te osoby zadeklarowały zamiar kandydowania na urząd prezydenta w następnych wyborach powszechnych; mając na uwadze, że aresztowano je na podstawie ustawy nr 1055/2020 zakazującej wszelkich działań przeciwko niepodległości, suwerenności i samostanowieniu Nikaragui; mając na uwadze, że aresztowano również lidera oraz innych członków partii Unamos; mając na uwadze, że aresztowanie uniemożliwiło większości z wymienionych osób zarejestrowanie się jako kandydaci w wyborach; mając na uwadze, że sąd wciąż nie wydał wyroków w tych sprawach;
F. mając na uwadze, że Sandinistowski Front Wyzwolenia Narodowego zdobył łącznie 15 mandatów w Parlamencie Środkowoamerykańskim, Partia Liberalno-Konstytucjonalistyczna – 2, Niezależna Partia Liberalna – 1, Nikaraguański Sojusz Liberalny – 1, a Sojusz na Rzecz Republiki – 1;
G. mając na uwadze, że w maju 2021 r. w Nikaragui przeprowadzono reformę ordynacji wyborczej; mając na uwadze, że reforma ta wprowadza między innymi środki mające zapewnić kandydowanie kobiet, dostępność wszystkich informacji i dokumentów związanych z procesem wyborczym w językach tubylczych, utworzenie lokali wyborczych na obszarach oddalonych oraz uregulowanie obecności przedstawicieli partii w tych lokalach; mając na uwadze, że w maju 2021 r. Zgromadzenie Narodowe Nikaragui przegłosowało nową Najwyższą Radę Wyborczą; mając na uwadze, że w jej skład wchodzą przedstawiciele wyznaczeni przez wszystkie partie reprezentowane w parlamencie, większość jej członków stanowią kobiety oraz zasiadają w niej przedstawiciele potomków Afrykanów i ludów tubylczych;
H. mając na uwadze, że UE nie uznała tych wyborów za legalne, o czym poinformował w swoim oświadczeniu wiceprzewodniczący Komisji / wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa; mając na uwadze, że niektóre państwa i fora wielostronne przyjęły różne stanowiska w sprawie wspomnianego procesu wyborczego; mając na uwadze, że Organizacja Państw Amerykańskich (OPA) przyjęła rezolucję, w której stwierdziła, że wybory w Nikaragui nie miały legitymacji demokratycznej; mając na uwadze, że w związku z powyższym Nikaragua zdecydowała o wyjściu z OPA, twierdząc, że to tylko ostatni przypadek potwierdzający, że organizacja ta zmienia się w instrument interwencjonizmu;
I. mając na uwadze, że zarówno UE, jak i USA wprowadziły wobec Nikaragui jednostronne środki przymusu, takie jak sankcje; mając na uwadze, że 11 października, przed wyborami powszechnymi, UE przedłużyła swoje sankcje o kolejny rok; mając na uwadze, że 15 grudnia, po wyborach, USA zaostrzyły swoje sankcje; mając na uwadze, że eksperci ONZ ds. praw człowieka zaapelowali o zniesienie sankcji w związku z pandemią COVID-19, ponieważ utrudniają one objętym nimi krajom dostęp do międzynarodowego rynku leków i innych niezbędnych dostaw;
J. mając na uwadze, że od 1 sierpnia 2019 r. Biuro Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka odnotowało 117 przypadków nękania, zastraszania i gróźb wobec działaczy politycznych i członków różnych organizacji społecznych;
K. mając na uwadze, że Nikaragua leży między dwoma oceanami, co nadaje jej strategiczne położenie w Ameryce Środkowej; mając na uwadze, że w grudniu 2014 r. ogłoszono budowę kanału między Oceanem Spokojnym a Oceanem Atlantyckim we współpracy z chińskim przedsiębiorstwem HKND Group; mając na uwadze, że w 2018 r. projekt anulowano;
L. mając na uwadze, że od 2018 r. Agencja Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) realizuje w Nikaragui program pomocy odpowiadającej potrzebom, Responsive Assistance, mający na celu między innymi promowanie gospodarki rynkowej w tym kraju i ochronę własności prywatnej, a także wspieranie organizacji i przywódców opozycji; mając na uwadze, że w latach 2014–2021 USAID przekazała Fundacji Violety Barrios de Chamorro ponad 7 mln USD; mając na uwadze, że fundacja finansuje kilka prywatnych mediów kontrolowanych przez rodzinę Chamorro, a także inne organizacje należące do niektórych grup opozycyjnych; mając na uwadze, że w tym samym okresie przekazano innym organizacjom opozycyjnym i powiązanym z opozycją kwotę ponad 3 mln USD; mając na uwadze, że Fundacja Violety Barrios de Chamorro zaprzestała działalności w lutym 2021 r. po przyjęciu przez Nikaraguę ustawy nakładającej na nią obowiązek zgłaszania finansowania zagranicznego;
M. mając na uwadze, że w latach 2016–2019 amerykańska Narodowa Fundacja na rzecz Demokracji przekazała ugrupowaniom opozycyjnym ponad 4,4 mln USD;
N. mając na uwadze, że jednym z mediów finansowanych przez USAID jest kanał telewizyjny 100% Noticias kierowany przez Miguela Morę, który wielokrotnie apelował o interwencję wojskową USA w Nikaragui w celu obalenia rządu; mając na uwadze, że apel ten powtórzyły inne media finansowane z zagranicy;
O. mając na uwadze, że w listopadzie 2020 r. Nikaraguę spustoszyły huragany Eta i Iota; mając na uwadze, że kluczowe elementy infrastruktury, takie jak zaopatrzenie w wodę, zostały zniszczone i są obecnie odbudowywane; mając na uwadze trwałe konsekwencje dla ludności wybrzeża karaibskiego, które było najbardziej dotkniętym regionem kraju i które nadal potrzebuje pomocy; mając na uwadze, że UE zwiększyła finansowanie dla regionu Ameryki Środkowej o 5 mln EUR, aby zaradzić konsekwencjom huraganów Eta i Iota w Nikaragui, Hondurasie, Gwatemali i Salwadorze;
P. mając na uwadze, że chociaż sama tylko w niewielkim stopniu wpływa na zmiany klimatu, Nikaragua może być – ze względu na swoją pozycję i uwarunkowania geograficzne – jednym z państw, które będą nimi najbardziej dotknięte; mając na uwadze, że Nikaragua poczyniła już znaczne inwestycje w zakresie przystosowania się do zmian klimatu oraz złagodzenia skutków emisji dwutlenku węgla, w tym poprzez zwiększenie stosowania w ostatniej dekadzie energii ze źródeł odnawialnych, która obecnie zaspokaja 76 % krajowego zapotrzebowania na energię;
Q. mając na uwadze, że triumf rewolucji sandinistowskiej doprowadził do zagwarantowania bezpłatnej opieki zdrowotnej wszystkim Nikaraguańczykom; mając na uwadze, że od czasu, kiedy Sandinistowski Front Wyzwolenia Narodowego po raz drugi doszedł do władzy w 2007 r., Nikaragua stworzyła sieć ogólnodostępnych szpitali publicznych, co spowodowało spadek śmiertelności dzieci o 58 %; mając na uwadze, że od 2007 r. edukacja jest bezpłatna i dostępna dla wszystkich Nikaraguańczyków; mając na uwadze, że w tym okresie odsetek Nikaraguańczyków żyjących w ubóstwie zmniejszył się z 48 do 29 %, a w skrajnym ubóstwie – z 20 do 6 %;
1. przyjmuje do wiadomości wyniki wyborów powszechnych z 7 listopada;
2. przypomina, że ludność Nikaragui ma prawo decydować o własnych sprawach bez interwencji z zewnątrz i zgodnie z prawem międzynarodowym;
3. oczekuje, że nikaraguański system sądowy szybko osądzi Cristianę Chamorro, Arturo Cruza, Félixa Maradiagę i Juana Sebastiána Chamorro zgodnie z prawem Nikaragui i standardami międzynarodowymi;
4. z zaniepokojeniem odnotowuje oświadczenie wysokiej komisarz ONZ ds. praw człowieka w sprawie pogorszenia się sytuacji w zakresie praw człowieka i tego, jak może ono wpłynąć na korzystanie z praw politycznych przez obywateli Nikaragui; wyraża zaniepokojenie obecną sytuacją w Nikaragui, wzywa wszystkie zaangażowane podmioty do powstrzymania się od stosowania przemocy i apeluje o politykę dialogu między różnymi podmiotami społecznymi i politycznymi w celu zaradzenia tej sytuacji; apeluje do właściwych organów, aby pociągnęły winnych do odpowiedzialności oraz by przestrzegały prawa krajowego i międzynarodowego;
5. apeluje o zniesienie sankcji wobec Nikaragui zgodnie z zaleceniami ONZ; podkreśla, że polityka sankcji wobec Nikaragui stanowi naruszenie praw wszystkich obywateli Nikaragui, w tym ich prawa do zdrowia, oraz przyczyniła się do dalszej polaryzacji i zaogniania sytuacji politycznej w tym kraju; potępia decyzję administracji USA dotyczącą zwiększenia środków przymusu;
6. apeluje do wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela i do państw członkowskich o podjęcie konstruktywnego dialogu z rządem Nikaragui oraz o oparcie stosunków dwustronnych na prawie międzynarodowym i prawach człowieka; podkreśla, że korzystne dla obu stron stosunki między UE a Nikaraguą mogą mieć pozytywny wpływ na wiele aspektów, w tym na osiągnięcie celów Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030;
7. wyraża zaniepokojenie szczególnie dramatycznymi konsekwencjami zmiany klimatu w Nikaragui, biorąc pod uwagę uwarunkowania geograficzne kraju, w tym nasileniem się ekstremalnych zjawisk meteorologicznych, co zaobserwowano podczas huraganów Eta i Iota; przypomina, że do obecnego kryzysu klimatycznego w największym stopniu przyczyniły się kraje najbogatsze i najbardziej rozwinięte, które w związku z tym ponoszą odpowiedzialność wobec krajów takich jak Nikaragua, dotkniętych najpoważniejszymi konsekwencjami; apeluje do UE i jej państw członkowskich o przyjęcie podejścia opartego na sprawiedliwości klimatycznej przy opracowywaniu strategii politycznych w odnośnych obszarach oraz o podjęcie działań na odpowiednich forach, takich jak Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu;
8. wzywa rząd Nikaragui, aby zdepenalizował aborcję i zapewnił całej ludności prawa seksualne i reprodukcyjne;
9. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, parlamentom i rządom państw członkowskich, rządowi Nikaragui, Europejsko-Latynoamerykańskiemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu oraz regionalnym organom Ameryki Łacińskiej, w tym Boliwariańskiemu Sojuszowi Narodów Naszej Ameryki oraz Wspólnocie Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów.
- [1] Dz.U. L 346 z 15.12.2012, s. 3.