ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
13.12.2021 - (2021/3010(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Mick Wallace
εξ ονόματος της Ομάδας The Left
B9‑0593/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,
− έχοντας υπόψη την απόφαση 2202 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με την οποία καλούνται όλα τα μέρη να εφαρμόσουν πλήρως τη «δέσμη μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ», που εγκρίθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2015 στο Μινσκ της Λευκορωσίας, προκειμένου να εξευρεθούν λύσεις για τη σύγκρουση στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κρίση, η οποία απορρέει από τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και τις εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, αποτελεί σοβαρή κρίση ασφάλειας για την Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση για την κρίση αυτή, αλλά ότι η διαπραγμάτευση και ο διάλογος είναι ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί η περαιτέρω κλιμάκωση που ενδέχεται να οδηγήσει σε στρατιωτική σύγκρουση με πιθανή εμπλοκή κρατών που διαθέτουν πυρηνικά όπλα·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κρίση ασφάλειας πυροδοτείται αφενός από τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και αφετέρου από την κλιμάκωση της ρητορικής μεταξύ ΝΑΤΟ, Ρωσίας και Ουκρανίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατη ανάπτυξη περίπου 100 000 Ρώσων στρατιωτών στο έδαφός της κατά μήκος των συνόρων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχει προκαλέσει ανησυχίες για εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία, η Ουκρανία και όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι μέλη του ΟΑΣΕ, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως φόρουμ πολιτικού διαλόγου για ευρύ φάσμα «ζητημάτων ασφαλείας»·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συγκρούσεις και τα σοβαρά προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας παραμένουν ανεπίλυτα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την κατάπαυση του πυρός το 2015, που ανέστειλε τον πόλεμο πλήρους κλίμακας στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας, οι επιθέσεις και τα αντίποινα και των δύο πλευρών έχουν οδηγήσει σε επανειλημμένες βίαιες συγκρούσεις, όπως τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΟΗΕ δεν αναγνωρίζει την Κριμαία ως μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εντάσεις και η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ του ΝΑΤΟ, ορισμένων κρατών μελών του και της Ρωσίας έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, και εντείνονται λόγω της αυξανόμενης επιδείνωσης των διμερών σχέσεων ΗΠΑ-Ρωσίας και τη δυσμενή στάση του ΝΑΤΟ προς τη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η Ρωσία όσο και το ΝΑΤΟ και τα κράτη μέλη του έχουν υιοθετήσει σκληρότερη στάση ως προς τις μεταξύ τους σχέσεις, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στην αλλαγή των στρατιωτικών δογμάτων, στις πολιτικές κυρώσεων και στην εχθρική ρητορική που εφαρμόζουν προς την άλλη πλευρά·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι αμφότερα τα μέρη, η Ρωσία και το ΝΑΤΟ, ορίζουν το άλλο μέρος ως εχθρό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, του 2021, επανέλαβε ότι η Ρωσία αποτελεί μία από τις σοβαρότερες απειλές κατά της ευρωατλαντικής ασφάλειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσφατα επικαιροποιημένη εθνική στρατηγική ασφάλειας της Ρωσίας ορίζει τη στρατιωτική ανάπτυξη των στρατιωτικών υποδομών του ΝΑΤΟ δίπλα στα ρωσικά σύνορα και τις ασκήσεις στη χρήση πυρηνικών όπλων κατά της Ρωσίας ως απειλή για τη Ρωσία·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επί σειρά ετών κλιμάκωση της αντιπαράθεσης μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ/ΕΕ είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων και στις δύο πλευρές των συνόρων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, των συνδεδεμένων χωρών και της Ρωσίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι 4 500 στρατιώτες του ΝΑΤΟ βρίσκονται επί του παρόντος σε αυτές τις χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση Biden εξετάζει το ενδεχόμενο ενίσχυσης της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΝΑΤΟ ανέπτυξε αντιπυραυλικό αμυντικό εξοπλισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ στην ανατολική Ευρώπη και πραγματοποιεί συχνές αποστολές με πλοία του ΝΑΤΟ κοντά στα ρωσικά ύδατα στη Βαλτική Θάλασσα και στον Εύξεινο Πόντο·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2014, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν ετησίως 600 εκατ. δολάρια ΗΠΑ σε αναπτυξιακή και στρατιωτική βοήθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2022, η κυβέρνηση Biden αύξησε τη στρατιωτική της βοήθεια προς την Ουκρανία σε 400 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων 80 τόνων πυρομαχικών και της παρουσίας προσωπικού στρατιωτικής εκπαίδευσης·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΝΑΤΟ εφαρμόζει τη συνολική δέσμη βοήθειας για την Ουκρανία που εγκρίθηκε στη σύνοδο κορυφής της Βαρσοβίας το 2016, η οποία ήδη το 2018 είχε προϋπολογισμό άνω των 2 618 000 EUR· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ πραγματοποιούν ετήσιες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με την Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, το 2020, η Ουκρανία κατέστη ένας από τους έξι μόνο εταίρους ενισχυμένων ευκαιριών, ένα ειδικό καθεστώς για τους στενούς συμμάχους του ΝΑΤΟ·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες έχουν επιβάλει μονομερή μέτρα καταναγκασμού σε εκατοντάδες Ρώσους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων κυβερνητικών αξιωματούχων και βουλευτών, καθώς και σε τμήματα της ρωσικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της άμυνας, της ενέργειας και του χρηματοπιστωτικού τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ετοιμάζονται νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινή δήλωση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας, του Ιουλίου 2021, σχετικά με τη στήριξη της Ουκρανίας περιλάμβανε την απειλή ότι «σε περίπτωση που η Ρωσία επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως όπλο ή να διαπράξει περαιτέρω επιθετικές ενέργειες κατά της Ουκρανίας, η Γερμανία θα αναλάβει δράση σε εθνικό επίπεδο και θα ασκήσει πίεση για τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων κυρώσεων, για τον περιορισμό των ρωσικών εξαγωγικών ικανοτήτων προς την Ευρώπη στον ενεργειακό τομέα, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου, ή/και σε άλλους οικονομικά συναφείς τομείς»·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τουρκία, που είναι εταίρος του ΝΑΤΟ, και η Ουκρανία, αναπτύσσουν στρατιωτική συνεργασία, εφαρμόζοντας περισσότερες από 30 συμφωνίες, μεταξύ άλλων όσον αφορά την παράδοση μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ειδικούς στρατιωτικούς συμβούλους και στρατιωτική εκπαίδευση·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εγχώρια πολιτική κατάσταση στην Ουκρανία είναι ασταθής, με πολλά κόμματα να μην ενεργούν κατ’ ανάγκη σύμφωνα με τις επιθυμίες και την ατζέντα της κεντρικής κυβέρνησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι εθνικιστικές μονάδες εθελοντών υπονομεύουν ανοιχτά την εξουσία και τις διαταγές της κεντρικής κυβέρνησης, υπονομεύοντας ταυτόχρονα την ικανότητα του Zelensky να διαπραγματεύεται για την ειρήνη·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την πίεση της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, πρόσφατες δημοσκοπήσεις του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου δείχνουν ότι η κοινή γνώμη για τα θέματα αυτά παραμένει ανάμεικτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μισοί από τους ερωτηθέντες από το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου υποστηρίζουν την ένταξη στην ΕΕ και το 40 % τάσσεται υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία επιμένει σε νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί περαιτέρω προς ανατολάς, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, και ότι δεν θα αναπτυχθούν πολύ κοντά στα ρωσικά σύνορα οπλικά συστήματα που συνιστούν απειλή για τη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία ανησυχεί για την πιθανή εγκατάσταση στο έδαφος της Ουκρανίας συστημάτων επίθεσης με χρόνο πτήσης 7-10 λεπτών έως τη Μόσχα, ή 5 λεπτών στην περίπτωση υπερηχητικών συστημάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ανταποκρινόμενοι σε αυτά τα αιτήματα, αξιωματούχοι των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ δεν αποκλείουν τη μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας και άλλων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης στη Βορειοατλαντική Συμμαχία·
1. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τη στρατιωτική αντιπαράθεση στα σύνορα μεταξύ Ρωσίας και κρατών μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, καθώς και συνδεδεμένων χωρών· εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την προφανή έλλειψη πολιτικής βούλησης να σταματήσει ο φαύλος κύκλος της κλιμάκωσης των συγκρούσεων·
2. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τον λαό της Ουκρανίας, ο οποίος από το 2014 υφίσταται έναν χαμηλής έντασης πόλεμο, ο οποίος συνοδεύεται από σοβαρή οικονομική κρίση, και ζει τώρα υπό την απειλή ενός πολέμου πλήρους κλίμακας που απειλεί τη ζωή όλων των πολιτών της·
3. υπενθυμίζει στη Ρωσία, την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ και τα κράτη μέλη της ΕΕ ότι ο Χάρτης του ΟΗΕ υποχρεώνει όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να επιλύουν τις διεθνείς διαφορές με ειρηνικά μέσα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια και η δικαιοσύνη· υπενθυμίζει ότι ο Χάρτης του ΟΗΕ ορίζει επίσης ότι τα κράτη απέχουν στις διεθνείς τους σχέσεις από την απειλή ή τη χρήση βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους, ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο που δεν συνάδει με τους σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών·
4. υπενθυμίζει στη Ρωσία, την Ουκρανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, το ΝΑΤΟ και όλα τα κράτη μέλη του ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση για τις διαφορές και τις συγκρούσεις· τονίζει ότι ο μόνος τρόπος εξόδου από την τρέχουσα κρίση είναι μια διαδικασία διαπραγμάτευσης η οποία, με βάση τον σεβασμό των ανησυχιών όλων των παραγόντων, θα ορίσει λύσεις για τα προβλήματα· είναι της άποψης ότι το καταλληλότερο φόρουμ για έναν τέτοιο διάλογο είναι ο ΟΑΣΕ, καθώς περιλαμβάνει τόσο τη Ρωσία όσο και την Ουκρανία και όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ·
5. καλεί τη Ρωσία και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη να σταματήσουν να τροφοδοτούν τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία με την παροχή όπλων και στρατιωτικής βοήθειας·
6. καλεί τους Προέδρους της Ρωσίας και της Ουκρανίας να ξεκινήσουν εκ νέου έναν διμερή διάλογο και διαπραγματεύσεις που έχουν ως γνώμονα τα αποτελέσματα σχετικά με την επίλυση των διαφόρων σοβαρών προβλημάτων και συγκρούσεων στις σχέσεις τους· τονίζει ότι λύσεις μπορούν να βρεθούν μόνο με βάση τον σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών και τις ανησυχίες των διαφόρων εμπλεκόμενων εταίρων· καλεί τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, την ΕΕ και τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ να σεβαστούν το δικαίωμα του ουκρανικού λαού να αντιμετωπίζει τις υποθέσεις του·
7. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι ο πρόσφατος διάλογος μεταξύ του Προέδρου Putin και του Προέδρου Biden δεν είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των εντάσεων· υπογραμμίζει την ανάγκη συνέχισης του διαλόγου με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό· καλεί τη Ρωσία να περιορίσει τις στρατιωτικές της δραστηριότητες στο έδαφός της κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας, ώστε να μην κλιμακωθούν οι εντάσεις στην περιοχή· ζητεί ενισχυμένη συνεργασία και διαφάνεια μεταξύ της Ρωσίας και των περιφερειακών δυνάμεων στον στρατιωτικό τομέα, όπου είναι δυνατόν· καλεί το ΝΑΤΟ, μετά από πρόταση της κυβέρνησης Biden, να ξεκινήσει συνομιλίες υψηλού επιπέδου για να συζητηθεί η ανησυχία της Ρωσίας σχετικά με το ΝΑΤΟ· απορρίπτει κάθε διεύρυνση του ΝΑΤΟ· χαιρετίζει την καθιέρωση τακτικού στρατηγικού διαλόγου μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για τη σταθερότητα, ο οποίος αποτελεί μακροπρόθεσμη διαδικασία· τονίζει, ωστόσο, ότι απαιτούνται επείγουσες διαπραγματεύσεις για να αποφευχθεί η κλιμάκωση της σύγκρουσης σε πόλεμο·
8. τονίζει ότι υπάρχει μία φόρμουλα για την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας, Δύσης και Ουκρανίας με τη μορφή των συμφωνιών του Μινσκ II, του 2015· τονίζει ότι η υλοποίηση αυτής της συμφωνίας, την οποία διαπραγματεύθηκαν η Γαλλία, η Γερμανία, η Ουκρανία και η Ρωσία και στήριξαν οι ΗΠΑ και ο ΟΗΕ, θα πρέπει να είναι ο στόχος όλων των ενδιαφερόμενων μερών και ότι η πολιτική τους θα πρέπει να αντικατοπτρίζει αυτόν τον στόχο· υπενθυμίζει ότι ο εν λόγω χάρτης πορείας θεσπίστηκε με την απόφαση 2022 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με τα τρία βασικά στοιχεία - αποστρατιωτικοποίηση, αποκατάσταση της κυριαρχίας της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου των συνόρων με τη Ρωσία, και πρόβλεψη αυτονομίας για ένα αποστρατικοποιημένο Ντονμπάς εντός της Ουκρανίας, αλλά με την εγγύηση διεθνούς συνθήκης· αναγνωρίζει ότι η πίεση προς τη Ρωσία και τους Ρώσους αυτονομιστές να αποσύρουν τις δυνάμεις τους στο Ντονμπάς πρέπει να συνοδεύεται από ταυτόχρονη πίεση στα ουκρανικά κόμματα να σταματήσουν τις επιθέσεις και τις παρεισφρήσεις σε γκρίζες περιοχές· σημειώνει την προθυμία της Ρωσίας, την οποία εξέφρασε ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Lavrov, να υιοθετηθεί μια νέα μορφή διαπραγματεύσεων προκειμένου να επιτευχθεί πρόοδος·
9. πιστεύει ότι η επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης προς την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Ένωση και τα κράτη μέλη της θα μείωνε τη γεωπολιτικοποίηση της ενέργειας·
10. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια κα τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον ΟΗΕ και στο ΝΑΤΟ.