ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
13.12.2021 - (2021/3010(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Viola Von Cramon‑Taubadel, Hannah Neumann, Ignazio Corrao, Bronis Ropė, Francisco Guerreiro, Reinhard Bütikofer, Tineke Strik, Yannick Jadot, Pär Holmgren, Alice Kuhnke, Jakop G. Dalunde, Mounir Satouri, Sergey Lagodinsky
εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0594/2021
B9‑0594/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Ουκρανία και τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,
– έχοντας υπόψη την Τελική Πράξη της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη της 1ης Αυγούστου 1975 (Τελική Πράξη του Ελσίνκι),
– έχοντας υπόψη τον κώδικα δεοντολογίας σχετικά με τις πολιτικοστρατιωτικές πτυχές της ασφάλειας του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), της 3ης Δεκεμβρίου 1994,
– έχοντας υπόψη το μνημόνιο σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας όσον αφορά την προσχώρηση της Ουκρανίας στη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, της 5ης Δεκεμβρίου 1994 (μνημόνιο της Βουδαπέστης σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας),
– έχοντας υπόψη το έγγραφο της Βιέννης της 30ής Νοεμβρίου 2011 σχετικά με μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και ασφάλειας,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου, και ιδίως τον τίτλο V κεφάλαιο 1[1],
– έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, που εγκρίθηκε και υπογράφηκε στο Μινσκ στις 12 Φεβρουαρίου 2015, και επικυρώθηκε στο σύνολό της από το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών 2202 (2015) της 17ης Φεβρουαρίου 2015,
– έχοντας υπόψη την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2021/1792 του Συμβουλίου της 11ης Οκτωβρίου 2021 για την τροποποίηση της απόφασης 2014/145/ΚΕΠΠΑ σχετικά με περιοριστικά μέτρα όσον αφορά δράσεις που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας[2],
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, της 24ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με το ρωσικό διάταγμα για απλουστευμένα εμπορικά μέτρα κατά παράβαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση στην οποία προέβησαν στις 12 Οκτωβρίου 2021, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Volodymyr Zelenskyy, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel, και η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ursula von der Leyen, μετά την 23η σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση των Υπουργών Εξωτερικών της G7, της 12ης Δεκεμβρίου 2021, σχετικά με τη Ρωσία και την Ουκρανία,
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας σχετικά με τη στήριξη της Ουκρανίας, την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια και τους κλιματικούς μας στόχους, που εξέδωσαν ο Πρόεδρος Biden και η Καγκελάριος Merkel στις 21 Ιουλίου 2021,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία επιδίδεται σε μια άνευ προηγουμένου συγκέντρωση των στρατιωτικών της δυνάμεων στα ουκρανικά σύνορα, στο κατεχόμενο Ντονμπάς και στην παρανόμως προσαρτηθείσα Κριμαία, καθώς και σε μετακινήσεις στρατευμάτων μεγάλης κλίμακας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν παρέλθει περισσότερα από έξι έτη από την έγκριση των συμφωνιών του Μινσκ και περισσότερα από επτά έτη από την παράνομη προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσική Ομοσπονδία και την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία· λαμβάνοντας υπόψη ότι περισσότεροι από14 000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στις συνεχιζόμενες συγκρούσεις·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία πραγματοποιεί εκστρατείες παραπληροφόρησης και κατηγορεί την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ για προκλήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος Putin και ο πρώην Πρόεδρος Medvedev υποστηρίζουν προσωπικά μια ψευδή αφήγηση που αρνείται την ύπαρξη κρατικής υπόστασης της Ουκρανίας και την ταυτότητα του ουκρανικού λαού·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΗΠΑ έχουν ανταλλάξει πληροφορίες με τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ σχετικά με πιθανή επικείμενη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι χώρες του ΝΑΤΟ εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με την ανάπτυξη ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων κατά μήκος των ουκρανικών συνόρων και ζητούν την αποκλιμάκωση των εντάσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Aliaksandr Lukashenka ανακοίνωσε πλήρη στήριξη προς τη Ρωσία σε περίπτωση στρατιωτικής δράσης κατά της Ουκρανίας·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 15 Νοεμβρίου 2021 ο Πρόεδρος Putin υπέγραψε διάταγμα σχετικά με απλουστευμένους εμπορικούς κανόνες, ώστε να καταστεί δυνατή η λήψη μέτρων πρόσβασης προκειμένου να υπάρχει μεγαλύτερη πρόσβαση των εμπορευμάτων προς και από τις προσωρινά μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές της Ουκρανίας, Ντονέτσκ και Λουχάνσκ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μονομερής λήψη του εν λόγω μέτρου αποσκοπεί στον περαιτέρω διαχωρισμό αυτών των περιοχών από την Ουκρανία, κατά παράβαση των στόχων των συμφωνιών του Μινσκ·
1. υποστηρίζει πλήρως την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της· καταδικάζει την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης από τη Ρωσική Ομοσπονδία και την άμεση και έμμεση εμπλοκή της σε ένοπλες συγκρούσεις στην ανατολική Ουκρανία, καθώς και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται σε αυτά τα εδάφη και τη χορήγηση διαβατηρίων στους πολίτες των κατεχόμενων εδαφών του Ντονμπάς και της Κριμαίας·
2. καλεί τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως τις προκλήσεις στα ουκρανικά σύνορα, οι οποίες έχουν αποσταθεροποιητικό αντίκτυπο για ολόκληρη την περιοχή και πέραν αυτής, να σταματήσει όλα τα μέτρα που επιδεινώνουν περαιτέρω τις συγκρούσεις και να αποκλιμακώσει τις εντάσεις, σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της, όπως αυτές που απορρέουν από τις αρχές και τις δεσμεύσεις του ΟΑΣΕ σχετικά με τη διαφάνεια των στρατιωτικών μετακινήσεων και το έγγραφο της Βιέννης·
3. τονίζει ότι, προκειμένου να αποτραπεί τυχόν επίθεση κατά της Ουκρανίας από τη Ρωσική Ομοσπονδία, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να γνωστοποιήσουν σαφώς στη Ρωσία και στον Πρόεδρο Putin ότι το τίμημα σε περίπτωση τέτοιας παραβίασης του διεθνούς δικαίου θα είναι σοβαρό· επικροτεί την υπόσχεση της Προέδρου Von der Leyen ότι η ΕΕ θα αντιδράσει σε τυχόν περαιτέρω επιθετικές ενέργειες κλιμακώνοντας και επεκτείνοντας τις υφιστάμενες κυρώσεις·
4. τονίζει, ως εκ τούτου, την ανάγκη για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για την ΕΕ όσον αφορά την αποτροπή, τις σαφείς κόκκινες γραμμές και τα αντίμετρα σε περίπτωση κλιμάκωσης της κατάστασης· καλεί τα κράτη μέλη να συντονιστούν καλύτερα μεταξύ τους και να διαμορφώσουν μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ αντί να επιδιώκουν επιμέρους εθνικές πρωτοβουλίες·
5. υπογραμμίζει την ανάγκη για μια ενιαία προσέγγιση όσον αφορά την αποτροπή από την ΕΕ και τους εταίρους της· υπογραμμίζει ότι οποιαδήποτε ενέργεια θα πρέπει να αναληφθεί σε συντονισμό με την Ουκρανία και τους συμμάχους της ΕΕ· επικροτεί την πρόσφατη δήλωση των Υπουργών Εξωτερικών της G7 για τη Ρωσία και την Ουκρανία, με την οποία ανακοινώθηκε η συνεργασία για μια «κοινή και ολοκληρωμένη απόκριση»·
6. ζητεί τα αντίμετρα να περιλαμβάνουν τον τερματισμό όλων των εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην ΕΕ, τη στόχευση άλλων σημαντικών τομέων της ρωσικής οικονομίας, τον αποκλεισμό της πρόσβασης των ρωσικών εταιρειών στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές, τη θέσπιση περαιτέρω στοχευμένων περιοριστικών μέτρων (όπως η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και η άρνηση εισόδου στην ΕΕ) που να απευθύνονται στους Ρώσους ολιγάρχες και σε όσους πρόσκεινται στον Πρόεδρο, την απαγόρευση της αγοράς ρωσικών κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά, τη διακοπή της χρηματοδότησης των υπηρεσιών πληροφοριών και του στρατού και τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το σύστημα πληρωμών SWIFT·
7. επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ και η Ουκρανία θα πρέπει, κατά συνέπεια, να μειώσουν την εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια και ζητεί από την ΕΕ να επιδείξει ισχυρότερη ενεργειακή αλληλεγγύη με την Ουκρανία, σύμφωνα με τη συμφωνία σύνδεσης, αυξάνοντας τις διασυνδέσεις στις ενεργειακές υποδομές· ζητεί μετ’ επιτάσεως τα μέτρα που καθορίζονται στην κοινή δήλωση ΗΠΑ-Γερμανίας της 21ης Ιουλίου 2021 να χρησιμεύσουν ως βάση για την ανάληψη περαιτέρω δράσης· παροτρύνει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και όλα τα κράτη μέλη να ακυρώσουν και να αποτρέψουν τη χρήση του αγωγού Nord Stream 2 και επιμένει ότι πρέπει να σταματήσει η κατασκευή αμφιλεγόμενων πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από τη Rosatom·
8. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν έναν παγκόσμιο μηχανισμό κυρώσεων για την καταπολέμηση της διαφθοράς και να εφαρμόζουν και να επιβάλλουν με συνέπεια τους υφιστάμενους κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και να ενισχύσουν τη διαφάνεια, ιδίως όσον αφορά τα κεφάλαια που κατατίθενται ή δαπανώνται στην ΕΕ από τη ρωσική ελίτ·
9. τονίζει τη σημασία των συμφωνιών του Μινσκ, συμπεριλαμβανομένου του τερματισμού των στρατιωτικών δραστηριοτήτων στην ανατολική Ουκρανία, και παροτρύνει όλες τις πλευρές να συνεργαστούν εποικοδομητικά με τη διαδικασία της Νορμανδίας και την τριμερή ομάδα επαφής· ζητεί την εξεύρεση πολιτικής λύσης στις συγκρούσεις στην ανατολική Ουκρανία και καλεί την ΕΕ να διαδραματίσει ισχυρότερο ρόλο στην ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων· τονίζει πόσο σημαντική είναι η ειδική αποστολή παρακολούθησης του ΟΑΣΕ στην Ουκρανία, καθώς και το να μπορέσει να συνεχίσει το έργο της πέραν της τρέχουσας εντολής, χωρίς περιορισμούς·
10. παροτρύνει τα κράτη μέλη να επεξεργαστούν και να κοινοποιήσουν στην Ουκρανία μια αξιόπιστη μακροπρόθεσμη προοπτική για την προσχώρηση στην ΕΕ· τονίζει ότι η επιλογή συμμαχιών μιας χώρας δεν πρέπει να υπόκειται στην έγκριση τρίτης χώρας· καλεί την ΕΕ και τους Ευρωπαίους συμμάχους να συζητήσουν μακροπρόθεσμα σχέδια για την ευρωπαϊκή τάξη στον τομέα της ασφάλειας με σκοπό την από κοινού αντιμετώπιση μελλοντικών στρατιωτικών απειλών στην ήπειρο·
11. υποστηρίζει τη δημιουργία και τις δραστηριότητες της Διεθνούς Πλατφόρμας για την Κριμαία· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι εξακολουθεί να μην επιτρέπεται σε διεθνείς οργανισμούς και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η πρόσβαση στην Κριμαία και καταγγέλλει την αυξανόμενη στρατιωτικοποίηση της χερσονήσου από τη Ρωσική Ομοσπονδία·
12. καλεί τη Ρωσία να ανακαλέσει το διάταγμα της 15ης Νοεμβρίου 2021, καθώς παραβιάζει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τους τελωνειακούς ελέγχους, και θα μπορούσε να αυξήσει τις εντάσεις και να παρατείνει το status quo και, παράλληλα, να παρεμποδίσει τη διαδικασία μελλοντικής επανένταξης·
13. ζητεί από την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και τις ικανότητες της ΕΕ όσον αφορά τη λήψη αντιμέτρων κατά των υβριδικών παρεμβάσεων, να βελτιώσουν τη συνεργασία με τους εταίρους, ιδίως όσον αφορά την παραπληροφόρηση, και να ενισχύσουν τις ικανότητες που αποσκοπούν στην ειρηνική επίλυση των συγκρούσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στην κατάσταση των γυναικών και των ευάλωτων ομάδων σε συγκρούσεις·
14. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στο ΝΑΤΟ, στον ΟΑΣΕ, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο (Βερχόβνα Ράντα) της Ουκρανίας, καθώς και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο (Κρατική Δούμα) της Ρωσικής Ομοσπονδίας.