ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
13.12.2021 - (2021/3010(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Pedro Marques, Tonino Picula, Sven Mikser
εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0594/2021
B9‑0595/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Ουκρανία και τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη την εξ ονόματος της ΕΕ δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της 20ής Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με τις περιφερειακές και τοπικές εκλογές στη Ρωσία καθώς και τις εκλογές για την κρατική Δούμα,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, της 24ης Νοεμβρίου 2021, σχετικά με το ρωσικό διάταγμα για απλουστευμένα εμπορικά μέτρα, τα οποία συνιστούν παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Ιουνίου 2021,
– έχοντας υπόψη την Τελική Πράξη του Ελσίνκι του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), το έγγραφο της Βιέννης 2011 σχετικά με τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και ασφάλειας και τον κώδικα συμπεριφοράς σχετικά με τις πολιτικοστρατιωτικές πτυχές της ασφάλειας,
– έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, που εγκρίθηκε και υπογράφηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2015 στο Μινσκ και επικυρώθηκε στο σύνολό της στις 17 Φεβρουαρίου 2015 με το ψήφισμα 2202 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου[1],
– έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση μετά από την 23η διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας της 12ης Οκτωβρίου 2021,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις αρχές του διεθνούς δικαίου, όλα τα κράτη «στις διεθνείς τους σχέσεις θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας, που εκδηλώνεται εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους»·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία πραγματοποίησε εκ νέου ευρείας κλίμακας συγκέντρωση ενόπλων δυνάμεων και στρατιωτικού εξοπλισμού με μεγάλη δύναμη πυρός κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία και στις ουκρανικές περιοχές Donetsk και Luhansk που είναι σήμερα κατειλημμένες από υποστηριζόμενες από τη Ρωσία δυνάμεις, ενώ έχει αυξήσει σημαντικά το εύρος των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της στην παρανόμως προσαρτηθείσα τον Μάρτιο του 2014 από τη Ρωσία Κριμαία·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθετικές αυτές δραστηριότητες μπορούν να ερμηνευθούν είτε ως προετοιμασία για στρατιωτική επίθεση είτε ως απειλή χρήσης βίας κατά της γειτονικής Ουκρανίας με σκοπό την παρέμβαση στην κυριαρχία και την πολιτική ανεξαρτησία της, κάτι που είναι αντίθετο προς τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και ως μέλους του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και του Συμβουλίου της Ευρώπης·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υλοποίηση της δέσμης μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ του Φεβρουαρίου 2015 έχει υποστεί σοβαρές καθυστερήσεις, κυρίως λόγω μονομερώς από τη Ρωσική Ομοσπονδία ληφθέντων μέτρων που αντιβαίνουν στις δεσμεύσεις της βάσει των συμφωνιών·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην τελευταία τετραμερή σύνοδο κορυφής του λεγόμενου «σχήματος της Νορμανδίας» που πραγματοποιήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2019 στο Παρίσι συμφωνηθήκαν διάφορα μέτρα, ιδίως όσον αφορά την ανανέωση της κατάπαυσης του πυρός και την αποχώρηση των δυνάμεων, τα οποία όχι μόνο δεν έχουν εφαρμοστεί, αλλά και με τις τελευταίες ενέργειές της η Ρωσική Ομοσπονδία τα παρεμποδίζει και τα τορπιλίζει ανοιχτά·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη σύγκρουση που για περισσότερα από επτά έτη υποδαυλίζεται στην ανατολική Ουκρανία από τη Ρωσική Ομοσπονδία έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 14 000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων τόσο στρατιωτικό προσωπικό όσο και άμαχος πληθυσμός, ενώ συνεχίζουν να πλήττονται σοβαρά τα μέσα διαβίωσης του πληθυσμού στα ελεγχόμενα και προσαρτημένα από την Ρωσία εδάφη της Ουκρανίας και των όμορων περιοχών·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, εκτός από τη Γαλλία και τη Γερμανία που είναι οι πρωτεργάτες του σχήματος της Νορμανδίας, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη εκφράσει την ετοιμότητά τους να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε στρατιωτική επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας με τις αυστηρότερες δυνατές κυρώσεις, ιδίως στους τομείς της οικονομικής, χρηματοπιστωτικής και ενεργειακής συνεργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Δεκεμβρίου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει την προώθηση των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας στα σύνορα με την Ουκρανία·
1. καταδικάζει την απειλητική μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία και τις συναφείς με αυτή επιχειρήσεις στις μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση ζώνες των περιοχών Donetsk και Luhansk της Ουκρανίας καθώς και στην παρανόμως προσαρτηθείσα Κριμαία· καλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία να αποσύρει αμέσως και πλήρως τις στρατιωτικές της δυνάμεις, να παύσει να απειλεί την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και να συμβάλει στην αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή, τηρώντας πλήρως τις δεσμεύσεις της ως συμμετέχον στον ΟΑΣΕ κράτος·
2. επαναλαμβάνει την ακλόνητη προσήλωσή του στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της· καταδικάζει απερίφραστα την παράνομη προσάρτηση της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης από τη Ρωσική Ομοσπονδία και την άμεση και έμμεση εμπλοκή της στην ένοπλη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία, καθώς και τις συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται σε αυτά τα εδάφη·
3. καλεί μετ’ επιτάσεως όλες τις πλευρές, και ιδίως τη Ρωσική Ομοσπονδία, να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους και να εφαρμόσουν αμελλητί τα μέτρα που έχουν συνομολογηθεί στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ, του σχήματος της Νορμανδίας και της τριμερούς ομάδας επαφής· καλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία να αποσύρει όλες τις δυνάμεις και τον στρατιωτικό εξοπλισμό της από την επικράτεια της Ουκρανίας·
4. καλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία να παύσει να λαμβάνει μονομερώς μέτρα που αντιβαίνουν στις ανειλημμένες στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ δεσμεύσεις και παρεμποδίζουν την έγκαιρη υλοποίησή τους, με αποτέλεσμα να οξύνεται η σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και να εγείρονται αμφιβολίες σε διεθνές επίπεδο σχετικά με την πολιτική βούληση και την ικανότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας να τηρήσει τις δεσμεύσεις της· καταγγέλλει, ειδικότερα, την εκτεταμένη απονομή ρωσικής ιθαγένειας (με την έκδοση ρωσικών διαβατηρίων), την απόφαση να συμμετέχουν οι κάτοικοι των μη ελεγχόμενων από την κυβέρνηση ζωνών των περιοχών Donetsk και Luhansk της Ουκρανίας στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2021 για την κρατική Δούμα καθώς και τα πρόσφατα απλουστευμένα εμπορικά μέτρα που διευκολύνουν τη ροή εμπορευμάτων μεταξύ των περιοχών αυτών και της ρωσικής αγοράς·
5. υπογραμμίζει ότι ο πολιτικός διάλογος εξακολουθεί να αποτελεί τη μόνη βάση για την επίλυση της σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία· επαναλαμβάνει συνεπώς ότι όλα τα μέρη, και ιδίως η Ρωσική Ομοσπονδία, πρέπει να εργαστούν για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη σύγκρουση, συμβάλλοντας εποικοδομητικά στις συνομιλίες στο πλαίσιο της τριμερούς ομάδας επαφής και του σχήματος της Νορμανδίας·
6. επιδοκιμάζει τις τελευταίες δηλώσεις της ΕΕ που εκφράζουν τη σθεναρή υποστήριξή της για συντονισμένη διεθνή δράση κατά ενδεχόμενης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας, που αποτελεί ταυτόχρονα κοινό ευρωπαϊκό γείτονα και σημαντική χώρα εταίρο·
7. καλεί τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΑΠ/ΥΕ) και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, από κοινού με τα κράτη μέλη της ΕΕ, να ενισχύσουν τις κοινές ευρωπαϊκές προσπάθειες για την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης· ζητεί, στη συνάρτηση αυτή, να διεξαχθεί μια στενά συντονισμένη συζήτηση σχετικά με τον τρόπο ενίσχυσης του σχήματος της Νορμανδίας και όλων των σχετικών πτυχών, με τη συμμετοχή, όπου απαιτείται ή κρίνεται χρήσιμο, των διατλαντικών εταίρων·
8. καλεί μετ’ επιτάσεως τον ΑΠ/ΥΕ να μεριμνήσει ώστε το Συμβούλιο να παραμένει ενήμερο για τις στρατιωτικές ενέργειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας και έτοιμο να συμφωνήσει με ταχύτητα για περαιτέρω κοινή δράση, ιδίως για την επιβολή αυστηρών οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κυρώσεων σε στενό συντονισμό με τους διατλαντικούς εταίρους·
9. καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να συζητήσει και να αξιολογήσει διεξοδικά, κατά τη συνεδρίασή του στις 16 Δεκεμβρίου 2021, κάθε δυνητική αντίδραση στις προερχόμενες από τη Ρωσική Ομοσπονδία απειλές κατά της ευρωπαϊκής ασφάλειας και να συνεχίσει τις μέχρι τούδε διαβουλεύσεις του σχετικά με μια ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ έναντι της Ρωσίας·
10. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, καθώς και στον πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
- [1] ΕΕ L 161 της 29.5.2014, σ. 3.