ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
13.12.2021 - (2021/3010(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Petras Auštrevičius, Dita Charanzová, Klemen Grošelj, Bernard Guetta, Nathalie Loiseau, Karen Melchior, Frédérique Ries, Michal Šimečka, Nicolae Ştefănuță, Ramona Strugariu
εξ ονόματος της Ομάδας Renew
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0594/2021
B9‑0596/2021
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στα ουκρανικά σύνορα και στα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα και τις συστάσεις του σχετικά με την Ουκρανία και τη Ρωσική Ομοσπονδία, ιδίως τη σύστασή του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, που αφορά την κατεύθυνση των πολιτικών σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας[1],
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου, και ιδίως τον τίτλο ΙΙ σχετικά με τον πολιτικό διάλογο και τη σύγκλιση στον τομέα των εξωτερικών υποθέσεων και της ασφάλειας[2],
– έχοντας υπόψη το μνημόνιο της Βουδαπέστης σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας, της 5ης Δεκεμβρίου 1994, σχετικά με την προσχώρηση της Λευκορωσίας, του Καζακστάν και της Ουκρανίας στη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων,
– έχοντας υπόψη την ιδιότητα μέλους της Ρωσικής Ομοσπονδίας στον ΟΗΕ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, καθώς και τις συνακόλουθες δεσμεύσεις και υποχρεώσεις της,
– έχοντας υπόψη την πολιτική της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των περιοριστικών μέτρων της, τα οποία ισχύουν από το 2014,
– έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων για την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ, που εγκρίθηκε και υπογράφηκε στο Μινσκ στις 12 Φεβρουαρίου 2015 και επικυρώθηκε στο σύνολό της με τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ 2202 (2015) της 17ης Φεβρουαρίου 2015,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αναφορές μυστικών υπηρεσιών, τους τελευταίους μήνες η Ρωσική Ομοσπονδία έχει αυξήσει σημαντικά τη στρατιωτική παρουσία της στα νότια και δυτικά της σύνορα με την Ουκρανία, στην κατεχόμενη Κριμαία και στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποστολές αυτές ανέρχονται επί του παρόντος σε περισσότερους από 100 000 στρατιώτες, καθώς και σε βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων επιβεβαιώθηκε από πρόσφατες εμπορικές δορυφορικές εικόνες·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία είχε ήδη αυξήσει τη στρατιωτική παρουσία της γύρω από την Ουκρανία κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι στρατιωτικές ασκήσεις την άνοιξη του 2021 είχαν ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας από το 2014·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με αναφορές μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, η Ρωσία θα μπορούσε να αναπτύξει έως και 175 000 στρατιώτες έως τις αρχές του 2022 σε μια κινητοποίηση που θα μπορούσε να προετοιμάσει μια πολυμέτωπη επίθεση κατά της Ουκρανίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία έχει σκοπίμως δημιουργήσει αβεβαιότητα σχετικά με τη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων με επιθετικές πολιτικές δηλώσεις και ρητορική·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες μετακινήσεις ρωσικών στρατευμάτων κοντά στα ουκρανικά σύνορα συνοδεύτηκαν από ενισχυμένες παρεμβάσεις και εκστρατείες παραπληροφόρησης από ρώσους πράκτορες και μέσα ενημέρωσης στην ΕΕ, την Ουκρανία και την ίδια τη Ρωσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω υβριδικές τακτικές περιλαμβάνουν αύξηση του δυσφημιστικού περιεχομένου προς το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία, απόπειρες καταλογισμού της ευθύνης στην Ουκρανία και το ΝΑΤΟ για πιθανή μελλοντική ρωσική στρατιωτική κλιμάκωση, καθώς και διάδοση ψευδών αφηγημάτων που υποδηλώνουν ότι οι σημερινοί ηγέτες της Ουκρανίας έχουν εγκατασταθεί από τη Δύση και ενεργούν κατά των συμφερόντων του ουκρανικού λαού·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων συνοδεύεται από τακτικές παραβιάσεις των πολυάριθμων συμφωνιών κατάπαυσης του πυρός από τις υποστηριζόμενες από τη Ρωσία αποσχιστικές δυνάμεις στην ανατολική Ουκρανία, όπου, παρά τις ρωσικές αρνήσεις επίσημης εμπλοκής στη σύγκρουση, οι ρώσοι αξιωματικοί κατέχουν την πλειονότητα των θέσεων διοίκησης στις αποσχιστικές δυνάμεις·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2014 έχει αναφερθεί η παρουσία εργαζομένων της ρωσικής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Wagner Group μαζί με φιλορώσους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία, αρχικά 250 περίπου μαχητές, που σήμερα ανέρχονται σε 2 500 άτομα·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τελευταία έκθεση της αποστολής παρακολούθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στην Ουκρανία, η οποία δημοσιεύτηκε την 1η Δεκεμβρίου 2021, επεσήμανε την κλιμάκωση των εχθροπραξιών στη ζώνη συγκρούσεων του Ντονμπάς, την αύξηση των θυμάτων μεταξύ αμάχων από την ουκρανική πλευρά και τις ζημίες σε υποδομές· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην έκθεση επισημαίνεται επίσης ότι τα δικαστήρια των αυτοανακηρυχθεισών δημοκρατιών του Ντονμπάς συνέχισαν να καταδικάζουν αμάχους για εγκλήματα που σχετίζονται με συγκρούσεις χωρίς δίκαιη δίκη·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία προσάρτησε παράνομα την Κριμαία το 2014 και εξακολουθεί να την κατέχει· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία εξακολουθεί να μεταβάλλει τη δημογραφική δομή της κατεχόμενης χερσονήσου μέσω της εγκατάστασης ρώσων πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποστολή παρακολούθησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία διαπίστωσε ότι οι αρχές κατοχής της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Κριμαία εξακολουθούν να περιορίζουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες και τον χώρο της κοινωνίας των πολιτών και ότι όσοι συμμετείχαν σε αυθόρμητες ειρηνικές συνελεύσεις ή επεδίωκαν να παραστούν σε ακροαματικές διαδικασίες συνελήφθησαν αυθαίρετα και τιμωρήθηκαν με πρόστιμο·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2016 η Ρωσική Ομοσπονδία απαγόρευσε το Mejlis του λαού των Τατάρων της Κριμαίας, το ανώτατο σώμα των Τατάρων της Κριμαίας, και αρνήθηκε να εφαρμόσει την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου του 2017, η οποία καλούσε τη Ρωσία να άρει την απαγόρευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τατάροι ηγέτες και ακτιβιστές εξακολουθούν να κρατούνται παράνομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία έχει καταβάλει συνεχείς προσπάθειες από το 2014 για τη στρατιωτικοποίηση της χερσονήσου της Κριμαίας και έχει αποστείλει επιπλέον άρματα και πυροβολικό στην Κριμαία τον Νοέμβριο του 2021·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Απρίλιο του 2021, το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας έκλεισε μονομερώς τα ύδατα γύρω από τον πορθμό Κερτς σε μη εμπορικά σκάφη από άλλες χώρες, εμποδίζοντας έτσι την ελεύθερη διέλευση πλοίων από και προς την Αζοφική Θάλασσα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η Ρωσία είχε ανακοινώσει ότι θα άρει τους περιορισμούς τον Οκτώβριο του 2021, αυτοί εξακολουθούν να ισχύουν· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμπόδια αυτά έχουν αρνητικές συνέπειες για τους λιμένες της Ουκρανίας στην Αζοφική Θάλασσα και για τη διεθνή θαλάσσια διέλευση στη Μαύρη Θάλασσα·
1. καταδικάζει τις απειλητικές και αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας και καλεί τους ηγέτες της να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις με την Ουκρανία, να επιστρέψουν αμέσως τα στρατεύματα από τα σύνορα με την Ουκρανία στις μόνιμες βάσεις τους και να μετριάσουν την εχθρική και επιθετική ρητορική προς την Ουκρανία και τη Δύση· τονίζει την ανάγκη για ειρηνική πολιτική λύση στη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και στην Κριμαία και καλεί τη Ρωσία να συνεργαστεί εκ νέου με το Κουαρτέτο της Νορμανδίας·
2. υπογραμμίζει ότι η συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων συνιστά επίσης απειλή για τη συνολική ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια της Ευρώπης και καλεί τη Ρωσία να συμμορφωθεί με τις διεθνείς υποχρεώσεις της, όπως οι αρχές και οι δεσμεύσεις του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη σχετικά με τη διαφάνεια των στρατιωτικών μετακινήσεων, συμπεριλαμβανομένου του εγγράφου της Βιέννης· παροτρύνει επιπλέον τη Ρωσία να τηρήσει την υποχρέωσή της που απορρέει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και να εγγυηθεί την ελευθερία ναυσιπλοΐας και διέλευσης από τον διεθνή πορθμό Κερτς προς τους λιμένες της Αζοφικής Θάλασσας·
3. επιβεβαιώνει εκ νέου τη μακροχρόνια στήριξή του προς την ανεξάρτητη, εθνικά κυρίαρχη και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της· επαναλαμβάνει την πλήρη υποστήριξή του στην πολιτική της ΕΕ για τη μη αναγνώριση της παράνομης προσάρτησης της Κριμαίας και της πόλης της Σεβαστούπολης·
4. επαναλαμβάνει ότι η ενότητα μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ είναι η καλύτερη πολιτική για να αποτραπεί η διεξαγωγή αποσταθεροποιητικών και ανατρεπτικών δράσεων στην Ευρώπη από τη Ρωσία· παροτρύνει τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να διασφαλίσει ότι το Συμβούλιο παραμένει ενωμένο και ασχολείται με τις στρατιωτικές εξελίξεις, καθώς και έτοιμο να συμφωνήσει σε περαιτέρω κοινή δράση και να συνεχίσει να συντονίζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το ΝΑΤΟ και άλλους συμμάχους·
5. εκφράζει τη λύπη του για τις προσπάθειες της Ρωσίας να αποσπάσει παραχωρήσεις από τη Δύση όσον αφορά τις ευρωατλαντικές προσδοκίες της Ουκρανίας· επιμένει ότι πρέπει να συμπεριληφθούν πλήρως τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας της Ουκρανίας στις συνεχιζόμενες προσπάθειες αποκλιμάκωσης των στρατιωτικών εντάσεων·
6. υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πρέπει να καταστήσει σαφές ότι θα υπάρξει υψηλό τίμημα για οποιαδήποτε περαιτέρω εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία και ότι μια τέτοια κίνηση θα οδηγούσε σε σημαντικά διευρυμένες και αυστηρές κυρώσεις της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να συνεχίσει να επωφελείται από την εξαγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού και την παροχή εκπαίδευσης από φιλικές χώρες, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο επιτρέπει την ατομική και συλλογική αυτοάμυνα·
7. παροτρύνει τα κράτη μέλη να αντλήσουν τα αναγκαία συμπεράσματα από τη συμπεριφορά της Ρωσίας και να προετοιμαστούν για τη θέσπιση στοχευμένων κυρώσεων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι άμεσες και αξιόπιστες απειλές που θέτει η Ρωσία, αντί να περιμένουν να πραγματοποιηθεί άλλη εισβολή προτού αναληφθεί δράση·
8. παροτρύνει τα κράτη μέλη να αντλήσουν τα αναγκαία συμπεράσματα από τη συμπεριφορά της Ρωσίας και επίσης να λάβουν επείγοντα και αξιόπιστα μέτρα για τη μείωση της εξάρτησής τους από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για τερματισμό του αγωγού Nord Stream 2 και άλλων σημαντικών ενεργειακών έργων με τη Ρωσική Ομοσπονδία· υπογραμμίζει ότι οποιαδήποτε περαιτέρω στρατιωτική δράση της Ρωσίας έναντι της Ουκρανίας θα έχει σίγουρα συνέπειες πέραν του τέλους αυτών των έργων·
9. εκφράζει τη λύπη του για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται τόσο στην Κριμαία όσο και στα υπό κατοχή εδάφη στην ανατολική Ουκρανία· ζητεί την άμεση απελευθέρωση όλων των παρανόμως κρατουμένων και φυλακισμένων ουκρανών πολιτών και τον τερματισμό της μεγάλης κλίμακας απονομής ρωσικής ιθαγένειας (χορήγηση διαβατηρίων) σε πολίτες σε αυτές τις περιοχές·
10. υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες της Ουκρανίας να προσαγάγει ενώπιον της δικαιοσύνης ρώσους μισθοφόρους που διέπραξαν εγκλήματα πολέμου και παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τη συνεργασία τους για τον σκοπό αυτό·
11. καταδικάζει σθεναρά την επιθετική συμπεριφορά της Ρωσίας προς την Ευρώπη και καλεί την κυβέρνησή της να θέσει τέρμα σε αυτές τις δραστηριότητες, με τις οποίες παραβιάζονται οι κοινώς συμφωνηθείσες αρχές και κανόνες και απειλείται η σταθερότητα στην ήπειρο, γεγονός που εμποδίζει την επιδίωξη θετικού διμερούς θεματολογίου μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας·
12. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, καθώς και στον πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0383.
- [2] ΕΕ L 161 της 29.5.2014, σ. 3.