ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με το κράτος δικαίου και τις συνέπειες των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
2.3.2022 - (2022/2535(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Ryszard Antoni Legutko, Lars Patrick Berg, Adam Bielan, Joachim Stanisław Brudziński, Jorge Buxadé Villalba, Ryszard Czarnecki, Margarita de la Pisa Carrión, Angel Dzhambazki, Carlo Fidanza, Raffaele Fitto, Anna Fotyga, Ladislav Ilčić, Patryk Jaki, Krzysztof Jurgiel, Karol Karski, Beata Kempa, Izabela Helena Kloc, Joanna Kopcińska, Zdzisław Krasnodębski, Elżbieta Kruk, Zbigniew Kuźmiuk, Beata Mazurek, Andżelika Anna Możdżanowska, Tomasz Piotr Poręba, Nicola Procaccini, Elżbieta Rafalska, Bogdan Rzońca, Jacek Saryusz-Wolski, Vincenzo Sofo, Raffaele Stancanelli, Beata Szydło, Dominik Tarczyński, Hermann Tertsch, Grzegorz Tobiszowski, Valdemar Tomaševski, Alexandr Vondra, Witold Jan Waszczykowski, Jadwiga Wiśniewska, Anna Zalewska, Kosma Złotowski
εξ ονόματος της Ομάδας ECR
Andor Deli, Kinga Gál, András Gyürk, Lívia Járóka, Edina Tóth, László Trócsányi
B9‑0135/2022
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το κράτος δικαίου και τις συνέπειες των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 5, 7 και 15 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2020 περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης[1] (ο κανονισμός για την αιρεσιμότητα),
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση αριθ. 1/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 17ης Ιουλίου 2018, σχετικά με την από 2ας Μαΐου 2018 πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης στην περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη[2],
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με τη συμβατότητα με τις Συνθήκες της ΕΕ της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης στην περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2020,
– έχοντας υπόψη τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στις υποθέσεις C-156/21[3] και C-157/21[4] σχετικά με τη νομιμότητα του κανονισμού για την αιρεσιμότητα,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων της Ένωσης διέπεται από την αρχή της δοτής αρμοδιότητας, σύμφωνα με την οποία οι αρμοδιότητες που δεν απονέμονται στην Ένωση δυνάμει των Συνθηκών ανήκουν στα κράτη μέλη·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 2 της ΣΕΕ δεν απονέμει ουσιαστική αρμοδιότητα στην Ένωση αλλά απλώς απαριθμεί ορισμένες αξίες, οι οποίες θα πρέπει να γίνονται σεβαστές από τα θεσμικά όργανα της Ένωσης και τα κράτη μέλη της όταν ενεργούν εντός των ορίων των εξουσιών που απονέμουν στην Ένωση οι Συνθήκες και δεν παραβιάζουν τα όρια αυτά·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το άρθρο 7 της ΣΕΕ προβλέπει την αρμοδιότητα της Ένωσης να επιβλέπει την εφαρμογή του κράτους δικαίου, ως αξίας της Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 7 της ΣΕΕ δεν θέτει τη βάση για περαιτέρω εξέλιξη ή τροποποίηση της διαδικασίας που περιγράφεται σε αυτό·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ερμηνεία της έννοιας του κράτους δικαίου διαφέρει από το ένα κράτος μέλος στο άλλο·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να παρέχει στην Ένωση την αναγκαία για την ανάπτυξή της ώθηση και να καθορίζει προς τούτο τους γενικούς πολιτικούς προσανατολισμούς και τις προτεραιότητες·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο φαίνεται ότι επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τον μηχανισμό αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου εναντίον των κρατών μελών που υπερασπίζονται την υπεροχή των παραδοσιακών αξιών και των συνταγμάτων τους·
1. τονίζει ότι το άρθρο 7 της ΣΕΕ αποτελεί τη μόνη δυνατή νομική βάση για την παρέμβαση της Ένωσης σε θέματα που αφορούν τον σεβασμό των αξιών της Ένωσης ως έχουν από τα κράτη μέλη επισημαίνει ότι η ρύθμιση του άρθρου 7 της ΣΕΕ είναι πλήρης και εξαντλητική·
2. παρατηρεί ότι απλώς και μόνο το γεγονός ότι έχει κινηθεί διαδικασία του άρθρου 7 της ΣΕΕ δεν σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος παραβίασης του κράτους δικαίου σε κράτος μέλος· υπογραμμίζει ότι, εφόσον δεν έχει διαπιστωθεί τέτοιου είδους παραβίαση σύμφωνα με το άρθρο 7 της ΣΕΕ, το εν λόγω κράτος μέλος θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ισότιμα με τα άλλα κράτη μέλη·
3. παρατηρεί ότι το ΔΕΕ δήλωσε ρητά ότι ο κανονισμός για την αιρεσιμότητα δεν προορίζεται για την προστασία του κράτους δικαίου, αλλά για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ·
4. τονίζει ότι είναι απαραίτητο να γίνει σεβαστή η βούληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και να εκδοθούν λεπτομερείς και σαφείς κατευθυντήριες γραμμές πριν από την προστασία του προϋπολογισμού με τη χρήση του κανονισμού για την αιρεσιμότητα·
5. τονίζει ότι η οργάνωση του δικαστικού συστήματος εμπίπτει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των κρατών μελών· αποδοκιμάζει την επέκταση των αρμοδιοτήτων του ΔΕΕ, η οποία υπονομεύει την εμπιστοσύνη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις αρχές της αναλογικότητας και της καλόπιστης συνεργασίας που απορρέουν άμεσα από τις Συνθήκες· καταδικάζει την καθ' υπέρβαση των εξουσιών δικαιοδοτική κρίση·
6. θεωρεί ότι η εξέταση της συμμόρφωσης του ενωσιακού δικαίου με τα εθνικά συντάγματα είναι συνήθης πρακτική στην ΕΕ· αναμένει αξιολογήσεις σχετικά με τον κανονισμό για την αιρεσιμότητα από τα συνταγματικά δικαστήρια των κρατών μελών·
7. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
- [1] ΕΕ L 433 I της 22.12.2020, σ. 1.
- [2] ΕΕ C 291 της 17.8.2018, σ. 1.
- [3] Απόφαση του Δικαστηρίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2022, Ουγγαρία κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, C‑156/21, ECLI:EU:C:2022:97.
- [4] Απόφαση του Δικαστηρίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2022, Δημοκρατία της Πολωνίας κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, C-157/21, ECLI:EU:C:2022:98.