ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου 2022, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων εξελίξεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας και της υλοποίησης αυτών
5.4.2022 - (2022/2560(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Iratxe García Pérez, Marek Belka, Pedro Marques, Tonino Picula
εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0197/2022
B9‑0210/2022
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου 2022, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων εξελίξεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας και της υλοποίησης αυτών
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με την Ουκρανία, ειδικότερα το ψήφισμά του της 1ης Μαρτίου 2012 σχετικά με την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας[1],
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου 2022,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι συνεχίζεται η παράνομη, απρόκλητη και αδικαιολόγητη επίθεση και εισβολή στην Ουκρανία από τη Ρωσική Ομοσπονδία·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον Χάρτη του ΟΗΕ και τις αρχές του διεθνούς δικαίου, όλα τα κράτη απολαύουν ίσης κυριαρχίας και στις διεθνείς τους σχέσεις απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους· λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 16 Μαρτίου 2022, το Διεθνές Δικαστήριο διέταξε τη Ρωσική Ομοσπονδία να αναστείλει αμέσως τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις στο έδαφος της Ουκρανίας·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία έχει διαπράξει σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στην Ουκρανία·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι χιλιάδες Ουκρανοί πολίτες έχουν χάσει τη ζωή τους ή έχουν τραυματιστεί εξαιτίας της ρωσικής επίθεσης και εισβολής από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, ενώ σχεδόν 6,5 εκατομμύρια Ουκρανοί πολίτες έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας και πάνω από 4 εκατομμύρια έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες, προστιθέμενοι στους περισσότερους από 14 000 ανθρώπους, τόσο στρατιωτικούς όσο και πολίτες, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους τα προηγούμενα οκτώ χρόνια λόγω της κατοχής της Κριμαίας από τη Ρωσική Ομοσπονδία και της σύγκρουσης που προκάλεσε στην ανατολική Ουκρανία·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει εγκρίνει τέσσερις δέσμες κυρώσεων κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως απάντηση στην επίθεση και την εισβολή της· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυρώσεις αυτές περιλαμβάνουν ατομικές κυρώσεις, χρηματοπιστωτικά μέτρα, οικονομικές κυρώσεις —μεταξύ άλλων στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας, της άμυνας, των μεταλλευμάτων και των ειδών πολυτελείας— περιορισμούς στην προπαγάνδα των μέσων ενημέρωσης, διπλωματικά μέτρα και περιορισμούς στις σχέσεις με τις μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση επαρχίες του Donetsk και του Luhansk· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ σχεδιάζει περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει επίσης εγκρίνει κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας ως απάντηση στη συμμετοχή της στη ρωσική επίθεση και εισβολή·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας παραμένει άνιση σε ορισμένους τομείς λόγω του αδιαφανούς χαρακτήρα των ρωσικών χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, των διαφορετικών νομικών πλαισίων στα κράτη μέλη, των περιορισμένων θεσμικών ικανοτήτων ή της έλλειψης πολιτικής βούλησης·
1. επαναλαμβάνει ότι καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την παράνομη, απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση και εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία, καθώς και τη συμμετοχή της Λευκορωσίας σε αυτήν· καταδικάζει επίσης, με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, τον αδιάκριτο βομβαρδισμό πόλεων, τη σκόπιμη στόχευση οικιστικών περιοχών και μη στρατιωτικών υποδομών, την καταστροφή της Μαριούπολης, την αναγκαστική απέλαση δημάρχων και άλλων πολιτών και τη χρήση απαγορευμένων πυρομαχικών —που όλα ισοδυναμούν με κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου— στην Ουκρανία από τη Ρωσία·
2. εκφράζει τη βαθύτατη απογοήτευση και αγανάκτησή του για τις φρικαλεότητες που διαπράττονται εις βάρος του άμαχου πληθυσμού της Ουκρανίας σε πόλεις και κωμοπόλεις που κατέχονται από τις ρωσικές δυνάμεις όπως η Bucha, το Hostomel και το Irpin, όπως αποδεικνύεται από την ανακάλυψη μαζικών τάφων και τα αποδεικτικά στοιχεία εκτελέσεων και διώξεων· καλεί το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) να διερευνήσει αυτές τις πράξεις που διαπράττουν οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις και να προσαγάγει στη δικαιοσύνη και να καταστήσει υπόλογους όλους τους υπεύθυνους για την έγκριση, τη διάπραξη και την απόκρυψη αυτών των απεχθών πράξεων, οι οποίες ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου·
3. καλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία να θέσει αμέσως τέλος σε όλες τις πράξεις βίας κατά αμάχων και να τερματίσει αμέσως όλες τις στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ουκρανία· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την άνευ όρων απόσυρση όλων των ρωσικών στρατιωτικών και παραστρατιωτικών δυνάμεων και στρατιωτικού εξοπλισμού από ολόκληρο το έδαφος της Ουκρανίας και για πλήρη σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της·
4. ζητεί τη δημιουργία ασφαλών διόδων και ανθρωπιστικών διαδρόμων για όλα τα άτομα που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο, ιδίως για τα παιδιά, τόσο τους ασυνόδευτους ανηλίκους όσο και αυτούς που διαφεύγουν με τις οικογένειές τους· ζητεί κάθε παιδί που αναζητεί καταφύγιο να αντιμετωπίζεται πρωτίστως ως παιδί και να διασφαλίζεται η προστασία όλων των ατόμων που εγκαταλείπουν την Ουκρανία, ανεξάρτητα από το κοινωνικό ή εθνοτικό υπόβαθρο, το φύλο, τον γενετήσιο προσανατολισμό, την ικανότητα ή το μεταναστευτικό καθεστώς τους· συγχαίρει τα κράτη μέλη, καθώς και άλλες γειτονικές χώρες της Ουκρανίας, για την ταχεία και θετική τους ανταπόκριση στη ροή περισσότερων από 4 εκατομμυρίων προσφύγων που εγκαταλείπουν τον πόλεμο· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ενεργοποίηση της οδηγίας για την προσωρινή προστασία[2]· ζητεί την προώθηση μηχανισμών για την κατανομή των προσφύγων μεταξύ των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της ταχείας συντονισμένης μεταφοράς για τους πρόσφυγες, ιδίως για τα ασυνόδευτα παιδιά και τα παιδιά με αναπηρία που χρειάζονται ειδική φροντίδα·
5. καταδικάζει απερίφραστα τη ρωσική ρητορική για πιθανή προσφυγή στη χρήση όπλων μαζικής καταστροφής από τη Ρωσική Ομοσπονδία και τονίζει ότι οποιαδήποτε τέτοια χρήση θα ήταν απαράδεκτη και θα αντιμετωπιστεί με σοβαρές συνέπειες· καταδικάζει, επιπλέον, την κατάληψη από τις ρωσικές δυνάμεις ενεργών ή παρωχημένων πυρηνικών εγκαταστάσεων και μονάδων στο έδαφος της Ουκρανίας, τονίζοντας ότι ο καλός χειρισμός των εγκαταστάσεων αυτών αποτελεί κρίσιμο ζήτημα υγείας για ολόκληρη την περιοχή· υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας στη διασφάλιση της ασφάλειας των πυρηνικών εγκαταστάσεων στην Ουκρανία·
6. καταγγέλλει τις συνεχιζόμενες εκστρατείες παραπληροφόρησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας με στόχο την ΕΕ και τα κράτη μέλη της μέσω μέσων ενημέρωσης όπως το Russia Today και το Sputnik· επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για αυστηρές κυρώσεις με πλήρη σεβασμό της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντοπίσουν κάθε συγκεκαλυμμένη συμμετοχή των ρωσικών κρατικών μέσων ενημέρωσης σε επιγραμμικά και μη δίκτυα μέσων ενημέρωσης με έδρα την ΕΕ, με στόχο την άμεση και πλήρη αναστολή της οικονομικής και συντακτικής τους δραστηριότητας ή άλλων μορφών δραστηριότητας σε ολόκληρη την ΕΕ· ζητεί να ενισχυθεί η στήριξη των ανεξάρτητων Ρώσων δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν να λειτουργούν παρά το ολοένα και περισσότερο κατασταλτικό εργασιακό περιβάλλον τους· ζητεί να ενισχυθούν οι πόροι και οι επιχειρήσεις της ΕΕ που αποσκοπούν στη διασφάλιση προορατικής, πολύγλωσσης και στρατηγικής επικοινωνίας της ΕΕ σχετικά με τη ρωσική επίθεση και εισβολή·
7. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να κινητοποιήσουν όλα τα δυνατά χρηματοδοτικά μέσα για τη στήριξη της Ουκρανίας· τονίζει τη σημασία της παροχής συνεχούς επείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ουκρανία και στη Μολδαβία, σε συνεργασία με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις του ΟΗΕ και άλλες διεθνείς οργανώσεις εταίρους· χαιρετίζει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να συστήσει Καταπιστευματικό Ταμείο Αλληλεγγύης για την Ουκρανία και αναμένει ότι το Κοινοβούλιο θα διαδραματίσει πλήρη ρόλο στη σύσταση, την εφαρμογή, την εποπτεία και τον έλεγχό του·
8. επαναλαμβάνει τη στήριξή του σε όλη την αμυντική βοήθεια που παρέχεται στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, η οποία προσφέρεται μεμονωμένα από τα κράτη μέλη και συλλογικά μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη (ΕΜΕ)· εκφράζει την ικανοποίησή του για την απόφαση να αυξηθεί η βοήθεια προς την Ουκρανία μέσω του ΕΜΕ κατά επιπλέον 500 εκατομμύρια EUR και ζητεί περαιτέρω αύξηση των συγκεκριμένων συνεισφορών για την επείγουσα ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων της Ουκρανίας, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και στο πλαίσιο του ΕΜΕ·
9. εκφράζει την αμέριστη αλληλεγγύη του προς τον λαό της Ουκρανίας και τις ισχυρές προσδοκίες του να μετατρέψει τη χώρα του σε ένα ευρωπαϊκό κράτος δημοκρατίας και ευημερίας· αναγνωρίζει τη βούληση της Ουκρανίας να συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, όπως εκφράστηκε μέσω της αίτησής της για ένταξη στην ΕΕ που υποβλήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2022· καλεί εκ νέου τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εργαστούν για τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία, σύμφωνα με το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και με βάση τα επιτεύγματα της χώρας αυτής, και, εν τω μεταξύ, να συνεχίσουν να εργάζονται για την ένταξή της στην ενιαία αγορά της ΕΕ σύμφωνα με το πρότυπο της συμφωνίας σύνδεσης[3]·
10. επαναλαμβάνει την υποστήριξή του προς τα αντιπολεμικά κινήματα στη Ρωσική Ομοσπονδία και τη Λευκορωσία κατά της ρωσικής επίθεσης και εισβολής·
11. χαιρετίζει και υποστηρίζει σθεναρά τις τέσσερις δέσμες κυρώσεων που ενέκρινε η ΕΕ, ενωμένη ως απάντηση στην επίθεση και την εισβολή της Ρωσίας· υπενθυμίζει ότι στόχος των κυρώσεων αυτών είναι να υπονομεύσουν την ικανότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας να συνεχίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία αποδυναμώνοντας την οικονομία και τη βιομηχανική βάση της, ιδίως το στρατιωτικοβιομηχανικό της σύμπλεγμα· τονίζει ότι η ενότητα και η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της αποτελεσματικότητας της αντίδρασης της ΕΕ κατά της ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης και, επομένως, καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμβάλουν στην εξασφάλιση ισχυρής και ενιαίας θέσης στο Συμβούλιο και στη δημιουργία ενός μηχανισμού αλληλεγγύης με σκοπό την εξισορρόπηση των αναπόφευκτων οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών των κυρώσεων για την ίδια την ΕΕ·
12. παροτρύνει το Συμβούλιο να εγκρίνει περαιτέρω αυστηρές κυρώσεις που αντικατοπτρίζουν την αμείωτη κλιμάκωση της ρωσικής επίθεσης και τις σοκαριστικές θηριωδίες που διαπράττουν οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες αναμφισβήτητα ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου·
13. ζητεί να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων κυρώσεων, μεταξύ άλλων με τον αποκλεισμό, σε συντονισμό με τους διεθνείς εταίρους της ΕΕ που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις, από το σύστημα SWIFT όλων των τραπεζών της Ρωσικής Ομοσπονδίας και με την απαγόρευση σε οποιαδήποτε θαλάσσια σκάφη υπό ρωσική σημαία, νηολογημένα, ιδιόκτητα, ναυλωμένα, ή άλλως συνδεδεμένα με τη Ρωσία, να εισέρχονται στα χωρικά ύδατα της ΕΕ και να προσορμίζουν σε λιμένες της ΕΕ·
14. τονίζει τη σημασία της άμεσης και πλήρους εφαρμογής όλων των υφιστάμενων κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας· επαναλαμβάνει την έκκλησή του για τη διατήρηση μιας συνεκτικής προσέγγισης όσον αφορά τις κυρώσεις αυτές χωρίς εξαιρέσεις, ώστε να λαμβάνονται υπόψη εθνικά ή τομεακά συμφέροντα· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων αυτών, ενισχύοντας την επιβολή τους, χαράσσοντας ολοκληρωμένες στρατηγικές για την εξάλειψη του «βρώμικου» ρωσικού χρήματος από το χρηματοπιστωτικό σύστημα της ΕΕ, αποτρέποντας την καταστρατήγηση των κυρώσεων, μεταξύ άλλων μέσω της ανωνυμίας που προσφέρουν οι μεταφορές κρυπτοστοιχείων, αυξάνοντας τις ικανότητες εντοπισμού και ταυτοποίησης, τερματίζοντας την ατιμωρησία των φορέων που δεν επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια στον τομέα αυτό, καθώς και συνεχίζοντας τον στενό συντονισμό τους με διατλαντικούς συμμάχους και άλλους διεθνείς εταίρους που συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί συστηματικά την εφαρμογή αυτών των κυρώσεων σε όλα τα κράτη μέλη και να καταστήσει δυνατή την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή κυρώσεων κατά Ρώσων ολιγαρχών·
15. εκφράζει την ανησυχία του για τις αναφορές σύμφωνα με τις οποίες σε πολλά κράτη μέλη τα άτομα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις είναι σε θέση να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα δεσμευμένα περιουσιακά τους στοιχεία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν τις προτάσεις για την κατάσχεση και τη μόνιμη δήμευση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων των ατόμων στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις· τονίζει ότι τα έσοδα από τη μόνιμη δήμευση, σύμφωνα με το δικαίωμα επιστροφής των θυμάτων, θα πρέπει να ωφελήσουν τον λαό της Ουκρανίας μέσω ανθρωπιστικής και αμυντικής βοήθειας, βοήθειας για τους πρόσφυγες και ενισχυμένης στήριξης του Καταπιστευματικού Ταμείου Αλληλεγγύης για την Ουκρανία, με τη δυνατότητα ανακατανομής των κονδυλίων αυτών για την ανασυγκρότηση των περιοχών, των πόλεων, των κωμοπόλεων και των χωριών που πλήττονται από τον πόλεμο στην Ουκρανία και/ή για την αποζημίωση των θυμάτων της ρωσικής επίθεσης·
16. ζητεί να διευρυνθεί σημαντικά το πεδίο εφαρμογής των στοχευμένων περιοριστικών μέτρων κατά προσώπων και οντοτήτων και να στοχοποιηθούν όλα τα μέλη του κρατικού μηχανισμού και η οικονομική ελίτ κοντά στον Ρώσο Πρόεδρο και τα προσωπικά του δίκτυα, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, τις εκκλήσεις του για μείωση του αριθμού των ρωσικών διπλωματικών και προξενικών αντιπροσώπων και εκφράζει την υποστήριξή του προς τα κράτη μέλη που απέλασαν μέλη του προσωπικού των ρωσικών διπλωματικών αντιπροσωπειών των οποίων οι δραστηριότητες συνδέονταν με τις στρατιωτικές υπηρεσίες ή τις υπηρεσίες πληροφοριών·
17. ζητεί μια νέα δέσμη ενισχυμένων κυρώσεων στο πλαίσιο του παγκόσμιου καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα με σκοπό την επιβολή περαιτέρω κυρώσεων σε άτομα και οντότητες, ιδίως Ρώσους ολιγάρχες, εξέχοντες επιχειρηματίες, ανώτερους αξιωματούχους, όλους όσοι συνδέονται με την ομάδα Wagner, καθώς και όλους όσοι ευθύνονται, εμπλέκονται ή συνδέονται με σοβαρές παραβιάσεις και καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της ρωσικής επίθεσης και εισβολής· ζητεί, επιπλέον, να συμπληρωθεί το υφιστάμενο παγκόσμιο καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα με ένα μέσο αφιερωμένο στην καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς και να θεσπιστούν ταχέως στοχευμένες κυρώσεις κατά ατόμων και οντοτήτων που ευθύνονται για διαφθορά υψηλού επιπέδου στη Ρωσική Ομοσπονδία και τη Λευκορωσία·
18. σημειώνει τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσική Ομοσπονδία στους τομείς των τεχνών, του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, της επιστήμης και του αθλητισμού· θεωρεί ότι οι τομείς αυτοί, σε συνδυασμό με τον διάλογο με την κοινωνία των πολιτών, αποτελούν τομείς που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην οικοδόμηση γεφυρών με μια δημοκρατική Ρωσική Ομοσπονδία στο μέλλον· ζητεί, ωστόσο, διαβεβαιώσεις ότι κανένα μέλος της οικογένειας ατόμων που βρίσκονται κοντά στο κράτος και στην οικονομική ελίτ που υποστηρίζει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε υποτροφίες χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ ή σε άλλα προγράμματα στήριξης στον τομέα της εκπαίδευσης και της έρευνας· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί προσοχή στο εμπόριο πολιτιστικών αγαθών με στόχο την πρόληψη της μαζικής παράνομης διακίνησης έργων τέχνης και τεχνουργημάτων από την Ουκρανία·
19. υπογραμμίζει ότι το καθεστώς κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας πρέπει να παραμείνει σε ισχύ τουλάχιστον έως ότου υπάρξει πλήρης και μόνιμη κατάπαυση του πυρός και έως ότου τα ρωσικά και τα υποστηριζόμενα από τη Ρωσία στρατεύματα αποσυρθούν πλήρως από το διεθνώς αναγνωρισμένο έδαφος της Ουκρανίας·
20. καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και την Επιτροπή να εντείνουν την απήχησή τους στις χώρες που δεν έχουν ακόμη προσχωρήσει στην ΕΕ όσον αφορά τη θέσπιση κυρώσεων κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας, χρησιμοποιώντας την επιρροή της ΕΕ και το πλήρες φάσμα των διαθέσιμων εργαλείων τους για τον σκοπό αυτό· εκφράζει τη λύπη του για τη μη ευθυγράμμιση ορισμένων υποψήφιων προς ένταξη στην ΕΕ χωρών με τις κυρώσεις της ΕΕ· ζητεί την κατάρτιση σαφούς σχεδίου δράσης έναντι των τρίτων χωρών που διευκολύνουν την αποφυγή κυρώσεων στη Ρωσική Ομοσπονδία·
21. σημειώνει με βαθειά ανησυχία τις επίμονες προσπάθειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας να αποσταθεροποιήσει τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και να παρέμβει στις δημοκρατικές διαδικασίες τους· καταγγέλλει, για άλλη μια φορά, τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους προς τη Ρωσική Ομοσπονδία μετά την επιθετικότητά της και επικροτεί την υποστήριξη των κυρώσεων που επέδειξαν οι ευρωατλαντικοί σύμμαχοι· εκφράζει τη λύπη του για τη μη ευθυγράμμιση της Σερβίας με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας, η οποία διαταράσσει τη διαδικασία προσχώρησής της στην ΕΕ, και επαναλαμβάνει την προσδοκία του ότι οι υποψήφιες για ένταξη στην ΕΕ χώρες θα ευθυγραμμιστούν όχι μόνο με το κεκτημένο της ΕΕ αλλά και με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ·
22. εκφράζει την αμέριστη υποστήριξή του στην απόφαση του Εισαγγελέα του ΔΠΔ να κινήσει έρευνα για την κατάσταση στην Ουκρανία με βάση καταγγελλόμενα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και υπογραμμίζει τη σημασία της ταχείας εργασίας και προόδου προκειμένου να εξασφαλιστούν τα αναγκαία αποδεικτικά στοιχεία· ζητεί, επομένως, την οικονομική και πρακτική υποστήριξη του σημαντικού έργου του ΔΠΔ, π.χ. μέσω της τεκμηρίωσης των αποδεικτικών στοιχείων· σημειώνει ότι, από σήμερα, η δικαιοδοσία του ΔΠΔ δεν μπορεί να επεκταθεί στο έγκλημα της επίθεσης· υποστηρίζει, κατά συνέπεια, τη σύσταση ειδικού δικαστηρίου με έμφαση στο έγκλημα επίθεσης, το οποίο θα συμπληρώνει τις διαδικασίες που κινούνται ενώπιον του ΔΠΔ, του Διεθνούς Δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων· υποστηρίζει την πρωτοβουλία για τη σύσταση προσωρινού γραφείου στη Χάγη που θα επιτρέψει σε Ουκρανούς και διεθνείς εισαγγελείς και ανακριτές να διεξαγάγουν τις προπαρασκευαστικές εργασίες που απαιτούνται για τη σύσταση του δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένης της συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων σχετικά με το έγκλημα επίθεσης που διαπράττεται στο έδαφος της Ουκρανίας· καλεί την Επιτροπή να διαθέσει χρηματοδότηση για την κάλυψη των δαπανών σύστασης και λειτουργίας προσωρινού γραφείου για αρχική περίοδο τεσσάρων μηνών· ζητεί την κατάλληλη προστασία των προκαταρκτικών αποδεικτικών στοιχείων για τα προαναφερθέντα εγκλήματα, προκειμένου να διαφυλαχθούν με όλες τις αναγκαίες νομικές εγγυήσεις·
23. αναγνωρίζει ότι οι αποτελεσματικές κυρώσεις κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας και η ροή εκατομμυρίων προσφύγων που εγκαταλείπουν την Ουκρανία ως αποτέλεσμα της ρωσικής επίθεσης και εισβολής δημιουργούν αναπόφευκτες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ και τα κράτη μέλη της· ζητεί αντισταθμιστικά μέτρα και εναλλακτικές προμήθειες αγαθών και πηγών ενέργειας προκειμένου να μειωθούν αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις, καθώς και αποτελεσματικά μέτρα κατά της απαράδεκτης κερδοσκοπίας που τις επιδεινώνει περαιτέρω, μεταξύ άλλων αντλώντας διδάγματα από τα επιτυχημένα μέτρα που εφαρμόζει η ΕΕ για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19·
24. σημειώνει με ανησυχία το αίτημα της Ρωσικής Ομοσπονδίας να αρχίσουν τα κράτη μέλη να πληρώνουν σε ρούβλια για τις παραδόσεις φυσικού αερίου από τον Απρίλιο του 2022 και μετά· επιμένει ότι η Ρωσική Ομοσπονδία πρέπει να σεβαστεί τις διατάξεις των ενεργειακών της συμβάσεων και ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεν πρέπει να αποδεχθούν καμία μονομερή απόφαση να προβούν σε πληρωμές σε ρούβλια στο πλαίσιο αυτών των συμβάσεων·
25. εκφράζει την ανησυχία του για τις αρνητικές συνέπειες της ρωσικής επίθεσης και εισβολής στην εσωτερική αγορά ενέργειας της ΕΕ, η οποία έχει οδηγήσει σε αύξηση των τιμών της ενέργειας για τα άτομα και τις επιχειρήσεις, καθώς και σε αύξηση του αριθμού των ατόμων που βιώνουν ενεργειακή φτώχεια, η οποία πλήττει ιδίως τα πλέον ευάλωτα άτομα με τα χαμηλότερα εισοδήματα· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τρόπους για να μετριάσει τον αντίκτυπο της αύξησης των τιμών της ενέργειας στα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα· καλεί επειγόντως τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε εναλλακτικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να συντονίσουν τις οικονομικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών της ενέργειας·
26. ζητεί τη μετάβαση προς ένα πλήρες εμπάργκο στις ρωσικές εισαγωγές φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα το συντομότερο δυνατόν και, επομένως, να επιταχυνθεί η εφαρμογή του προτεινόμενου από την Επιτροπή σχεδίου δράσης για την ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσική Ομοσπονδία εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, να επιταχυνθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι κοινές προσπάθειες για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικών ενεργειακών προϊόντων, να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός αλληλεγγύης για τη μείωση των κοινωνικών συνεπειών αυτής της διαδικασίας και να τερματιστεί οριστικά το έργο Nord Stream 2·
27. τονίζει, για μια ακόμη φορά, τη σημασία της διαφοροποίησης των ενεργειακών πόρων, των τεχνολογιών και των οδών εφοδιασμού, παράλληλα με τις περαιτέρω επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις λύσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και τις βιώσιμες μακροπρόθεσμες επενδύσεις σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία· τονίζει τη σημασία της εξασφάλισης βιώσιμου ενεργειακού εφοδιασμού από τους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ μέσω υφιστάμενων και μελλοντικών συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, μειώνοντας περαιτέρω την εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία, ιδίως όσον αφορά τις πρώτες ύλες· ζητεί, επιπλέον, τη δημιουργία κοινών στρατηγικών αποθεμάτων ενέργειας και μηχανισμών αγοράς ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ με στόχο την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας και τη μείωση της εξωτερικής ενεργειακής εξάρτησης και της αστάθειας των τιμών·
28. εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τον αντίκτυπο που έχει η ρωσική επίθεση και εισβολή στην επισιτιστική ασφάλεια στην Ουκρανία, την Ευρώπη και πέραν αυτής· παροτρύνει την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τη διεθνή κοινότητα να παράσχουν στον λαό της Ουκρανίας ένα ισχυρό πρόγραμμα ανθρωπιστικής επισιτιστικής βοήθειας· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι ο γεωργικός τομέας της Ουκρανίας μπορεί να λειτουργήσει εκ νέου το συντομότερο δυνατόν, καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διασφάλιση της επικείμενης περιόδου σποράς και παραγωγής και επιτρέποντας ασφαλείς διαδρόμους μεταφορών και τροφίμων από και προς τη χώρα·
29. υπενθυμίζει ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας και εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων, καθώς και προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στον κόσμο· παροτρύνει την Επιτροπή να προβλέψει πιθανές αντικυρώσεις από τη Ρωσική Ομοσπονδία που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την επισιτιστική ασφάλεια στην ΕΕ, καθώς και να εντοπίσει και να ανοίξει νέες αγορές για τον αναπροσανατολισμό των εξαγωγών τροφίμων της ΕΕ με στόχο την περαιτέρω διαφοροποίηση του εφοδιασμού από τρίτες χώρες και των εξαγωγών προς αυτές· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν στενά τις αγορές προϊόντων γεωργίας, αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην κερδοσκοπία στις τιμές, στην ασφάλεια των τροφίμων και στη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ασφάλεια του εφοδιασμού τροφίμων σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και διασφαλίζοντας την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς·
30. σημειώνει με ανησυχία τη χρηματοπιστωτική και οικονομική αβεβαιότητα που προκαλεί η ρωσική επίθεση και εισβολή· σημειώνει ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντιμετωπίζουν πραγματικές ή δυνητικές απειλές όσον αφορά την έκθεση στις ρωσικές αγορές, την αστάθεια των τιμών των βασικών εμπορευμάτων, την επιδείνωση των προοπτικών ανάπτυξης, την αύξηση του πληθωρισμού και τους λειτουργικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνοεπιθέσεων και της αλληλεπίδρασης ΤΠ με τη Ρωσική Ομοσπονδία· παροτρύνει τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Επιτροπή να παρακολουθούν και να αντιμετωπίζουν αυτούς τους κινδύνους·
31. σημειώνει ότι ούτε το ταμείο NextGenerationEU ούτε η ευελιξία στο πλαίσιο του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027 επαρκούν για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία· υπενθυμίζει ότι τα μέσα αυτά δεν σχεδιάστηκαν για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων που απορρέουν από τη ρωσική επίθεση και εισβολή και ταυτόχρονα για τη διατήρηση των επενδύσεων στα προγράμματα και τις πολιτικές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών προτεραιοτήτων όπως η δίκαιη, πράσινη και ψηφιακή μετάβαση· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να διενεργήσει, κατά προτεραιότητα, διεξοδική ανάλυση των επιπτώσεων στους προϋπολογισμούς της ΕΕ για το 2022 και το 2023 και στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027, μεταξύ άλλων προκειμένου να προσδιοριστεί η καταλληλότητα και το χρονοδιάγραμμα της αναθεώρησης του εν λόγω πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου· αναμένει ότι η αναθεώρηση αυτή θα λάβει υπόψη τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία·
32. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, καθώς και στον Πρόεδρο, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο της Λευκορωσίας.
- [1] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2022)0052.
- [2] Οδηγία 2001/55/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 2001, σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές παροχής προσωρινής προστασίας σε περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισθέντων και μέτρα για τη δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ κρατών μελών όσον αφορά την υποδοχή και την αντιμετώπιση των συνεπειών της υποδοχής αυτών των ατόμων, ΕΕ L 212 της 7.8.2001, σ. 12.
- [3] Συμφωνία Σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου, ΕΕ L 161 της 29.5.2014, σ. 3.