Projekt rezolucji - B9-0213/2022Projekt rezolucji
B9-0213/2022
Parlament Europejski

PROJEKT REZOLUCJI w sprawie ochrony w UE dzieci i młodzieży uciekających przed wojną w Ukrainie

5.4.2022 - (2022/2618(RSP))

złożony w następstwie oświadczeń Rady i Komisji
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu

Patryk Jaki, Karol Karski, Vincenzo Sofo, Adam Bielan, Joachim Stanisław Brudziński, Elżbieta Kruk, Dace Melbārde, Andżelika Anna Możdżanowska, Veronika Vrecionová, Beata Kempa, Anna Zalewska, Dominik Tarczyński, Carlo Fidanza, Hermann Tertsch, Beata Mazurek, Valdemar Tomaševski, Bogdan Rzońca, Elżbieta Rafalska, Ryszard Czarnecki, Jadwiga Wiśniewska, Alexandr Vondra, Jacek Saryusz‑Wolski, Tomasz Piotr Poręba
w imieniu grupy ECR

Procedura : 2022/2618(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B9-0213/2022
Teksty złożone :
B9-0213/2022
Debaty :
Głosowanie :
Teksty przyjęte :

B9‑0213/2022

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie ochrony w UE dzieci i młodzieży uciekających przed wojną w Ukrainie

(2022/2618(RSP))

Parlament Europejski,

– uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka z dnia 20 listopada 1989 r.,

– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka,

– uwzględniając art. 24 Karty praw podstawowych UE,

– uwzględniając zalecenie Rady (UE) 2021/1004 z dnia 14 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia europejskiej gwarancji dla dzieci[1],

– uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych z dnia 13 grudnia 2006 r.,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie europejskiej gwarancji dla dzieci[2],

– uwzględniając plan działania dotyczący Europejskiego filaru praw socjalnych,

– uwzględniając decyzję wykonawczą Rady (UE) 2022/382 z dnia 4 marca 2022 r. stwierdzającą istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy w rozumieniu art. 5 dyrektywy 2001/55/WE i skutkującą wprowadzeniem tymczasowej ochrony[3],

– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że zgodnie z najnowszym sprawozdaniem UNICEF-u[4] – według danych na 25 marca 2022 r. – od początku wojny z Ukrainy uciekło ponad 3,7 mln uchodźców;

B. mając na uwadze, że według ostatniego sprawozdania UNICEF-u[5] wśród uchodźców uciekających z Ukrainy 90 % stanowią kobiety i dzieci;

C. mając na uwadze, że kraje sąsiadujące zmagają się z ogromnym napływem uchodźców z Ukrainy – ponad 2,2 mln osób uciekło do Polski, ponad 579 tys. do Rumunii, ponad 379 tys. do Mołdawii, blisko 343 tys. na Węgry i ponad 545 tys. do innych krajów[6], w tym do Republiki Czeskiej, która wydała wizy 259 607 osobom, ale przyjęła ponad 300 tys. ukraińskich uchodźców[7];

D. mając na uwadze, że – przy tak dużych liczbach – dzieci, zwłaszcza bez opieki, są bardziej narażone na przemoc, nadużycia i wykorzystywanie oraz wzrasta ryzyko, że mogą zaginąć i paść ofiarą handlu ludźmi, szczególnie gdy przemieszczają się przez granice;

E. mając na uwadze, że – według danych na 25 marca 2022 r. – 6,5 mln osób, z których 2,5 mln to dzieci, zostało wewnętrznie przesiedlonych w Ukrainie, 153 dzieci poniosło śmierć, a 245 zostało rannych[8];

F. mając na uwadze, że w placówkach opiekuńczych i szkołach z internatem w Ukrainie mieszka ponad 100 tys. dzieci, z czego połowa to dzieci z niepełnosprawnościami[9];

G. mając na uwadze, że na koniec 2020 r. na całym świecie było ponad 33 mln dzieci przymusowo wysiedlonych[10];

H. mając na uwadze, że europejska gwarancja dla dzieci jest instrumentem unijnym, który ma zapobiegać ubóstwu i wykluczeniu społecznemu oraz zwalczać je dzięki zagwarantowaniu dzieciom w potrzebie bezpłatnego i faktycznego dostępu do kluczowych usług, takich jak wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem, edukacja i zajęcia w szkole, opieka zdrowotna i co najmniej jeden zdrowy posiłek w każdym dniu zajęć szkolnych, a także dzięki zapewnieniu wszystkim dzieciom w potrzebie faktycznego dostępu do zdrowego odżywiania i odpowiednich warunków mieszkaniowych; mając na uwadze, że cele tej gwarancji powinny odnosić się do wszystkich dzieci w Unii;

I. mając na uwadze, że w ustawodawstwie krajowym często występują luki, jeśli chodzi o dzieci migrantów i uchodźców, w wyniku czego dzieci są pozostawione same sobie, co może jeszcze bardziej opóźniać ich rozwój społeczny i powodować niepewność sytuacji, a także zwiększać ryzyko marginalizacji, złego traktowania i wykorzystywania;

J. mając na uwadze, że dzieci dorastające w niedostatku i w niepewnej sytuacji rodzinnej z większym prawdopodobieństwem doświadczą ubóstwa i wykluczenia społecznego, co niesie daleko idące konsekwencje dla ich rozwoju i późniejszego dorosłego życia, dzieci takie nie mogą nabyć odpowiednich umiejętności i mają ograniczone możliwości zatrudnienia, co prowadzi do błędnego koła ubóstwa międzypokoleniowego;

K. mając na uwadze, że ze względu na to, jak ubóstwo dzieci wpływa na możliwość korzystania przez nie z przysługujących im praw oraz z powodu nieprzestrzegania tych praw, organizacje międzynarodowe uznały ubóstwo dzieci za potencjalną przyczynę i konsekwencję naruszeń praw dziecka;

L. mając na uwadze, że ubóstwo i wykluczenie społeczne dzieci to powszechne problemy występujące we wszystkich społeczeństwach i najlepiej rozwiązać je za pomocą kompleksowych strategii o ograniczonym zastosowaniu, ale szerokim zasięgu, ukierunkowanych nie tylko na dzieci, ale również na ich rodziny i społeczności, a także poprzez nadanie priorytetu inwestycjom w tworzenie nowych możliwości i rozwiązań; mając na uwadze, że w poszukiwanie rozwiązań tych problemów trzeba zaangażować wszystkie grupy społeczeństwa – od władz lokalnych, regionalnych, krajowych i europejskich po społeczeństwo obywatelskie;

1. przypomina, że UE i wszystkie państwa członkowskie ratyfikowały Konwencję ONZ o prawach dziecka i w związku z tym są zobowiązane do przestrzegania, ochrony i realizacji praw w niej ustanowionych; podkreśla, że zgodnie z Konwencją ONZ o prawach dziecka we wszystkich decyzjach dotyczących dzieci należy zawsze uwzględniać przede wszystkim dobro dziecka;

2. wzywa państwa członkowskie, aby traktowały każde uciekające dziecko przede wszystkim jak dziecko;

3. apeluje o stworzenie bezpiecznych dróg i korytarzy humanitarnych dla dzieci uciekających przed konfliktem – zarówno pozbawionych opieki, jak i z rodzinami;

4. nalega, aby zaprzestać finansowania wojny Putina oraz przerwać takie projekty jak Nord Stream 1;

5. z całą stanowczością potępia masakry niewinnych cywilów, takie jak masakra w Buczy, i apeluje o pilne pociągnięcie do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za rosyjskie zbrodnie wojenne;

6. przypomina, że strategia UE na rzecz praw dziecka, gwarancja dla dzieci, unijna strategia zwalczania handlu ludźmi, a także wszystkie istniejące instrumenty prawne UE, w tym dyrektywa w sprawie tymczasowej ochrony[11], odgrywają ważną rolę, jeśli chodzi o wsparcie państw członkowskich w zaspokajaniu szczególnych potrzeb dzieci uciekających przed wojną;

7. podkreśla, jak ważna jest wymiana informacji między państwami członkowskimi, przy pełnym poszanowaniu przepisów o ochronie danych, oraz uznawanie rejestracji w jednym państwie członkowskim przez inne państwa członkowskie;

8. podkreśla, że każde dziecko ma prawo do ochrony przed przemocą, wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem oraz że państwa członkowskie UE muszą zapewnić środki zapobiegawcze, w szczególności w odniesieniu do dzieci zagrożonych handlem ludźmi i uprowadzeniem, a także wsparcie dla dzieci narażonych na przemoc; przypomina, że dzieci w środowisku rodzinnym są ogólnie bezpieczniejsze i mają lepszą opiekę, w związku z czym apeluje o większe wsparcie dla rodzin i działań na rzecz łączenia rodzin;

9. wzywa wszystkie strony do ścisłej współpracy z władzami ukraińskimi, aby przyspieszyć ewakuację dzieci z placówek opiekuńczych, oraz do dopilnowania, aby dzieci te były kierowane do odpowiednich placówek w państwach członkowskich, gdzie będą mogły uzyskać odpowiednią opiekę; podkreśla, że procedury przesiedleń muszą odbywać się za zgodą władz ukraińskich;

10. podkreśla, że ewakuacje należy zawsze przeprowadzać z poszanowaniem specjalnych środków uwzględniających najlepszy interes dziecka oraz za zgodą rodziców lub opiekunów;

11. podkreśla, jak ważne jest wdrożenie strategii UE mającej zintensyfikować działania humanitarne na miejscu w celu ratowania rodzin i dzieci, w szczególności dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji, przebywających w placówkach opiekuńczych, w rodzinach zastępczych i w szpitalach, a także dzieci z niepełnosprawnościami, sierot wojennych i dzieci bez opieki, zwłaszcza w strefach walki;

12. wzywa sąsiadujące państwa członkowskie UE, aby szybko rejestrowały dzieci w krajowych systemach ochrony dzieci, co zapewni możliwość wymiany niezbędnych informacji na temat lokalizacji i pierwszej rejestracji dzieci; jest zdania, że dzieci, w szczególności małoletni bez opieki, powinny być również rejestrowane we wszystkich krajach, do których podróżują, aby w przyszłości ułatwić łączenie rodzin, jeżeli jest to w ich najlepszym interesie;

13. podkreśla, że należy gromadzić zdezagregowane dane w celu określenia szczególnie wrażliwych grup przybywających z Ukrainy, w tym między innymi: dzieci z niepełnosprawnościami, dzieci nieposiadających dokumentów i innych dzieci niebędących Ukraińcami, dzieci bezpaństwowych lub dzieci zagrożonych bezpaństwowością;

Wsparcie finansowe dla państw członkowskich

14. przypomina, że środki finansowe zaproponowane przez UE w celu wsparcia państw członkowskich, które znajdują się na pierwszej linii pomocy dzieciom i młodzieży uciekającym z powodu wojny w Ukrainie, są niewystarczające; wzywa UE, aby wsparła te państwa członkowskie, które znajdują się na pierwszej linii pomocy dzieciom i młodzieży uciekającym z powodu wojny w Ukrainie, kwotą nie mniejszą niż kwota przyznana Turcji (około 8 mld EUR);

15. podkreśla, że kraje przyjmujące mniej uchodźców z Ukrainy powinny dzielić koszty związane z zarządzaniem napływem uchodźców z tymi państwami członkowskimi, które są nadmiernie obciążone; przypomina w związku z tym o propozycji Fransa Timmermansa z 2016 r., aby płacić 250 tys. EUR za każdą nieprzyjętą osobę, i podkreśla, że wskaźnik ten powinien być teraz dodatni, tj. 250 tys. EUR za każdą przyjętą osobę, aby zapewnić odpowiednie warunki życia kobietom i dzieciom uciekającym z powodu wojny w Ukrainie;

16. wzywa UE, aby uruchomiła odrębny instrument finansowy, który umożliwi szybki i elastyczny transfer środków finansowych, w tym przeznaczonych na integrację dzieci i młodzieży, zwłaszcza jeśli chodzi o możliwość nauki i korzystania z opieki zdrowotnej;

17. podkreśla ważną rolę społeczności lokalnych i gmin oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego znajdujących się na pierwszej linii, jeśli chodzi o przyjmowanie i kwaterowanie dzieci, i w związku z tym wzywa Komisję, aby usprawniła dostęp do istniejących funduszy UE, takich jak Fundusz Azylu, Migracji i Integracji oraz inne fundusze kryzysowe;

Warunki przyjmowania i dzieci znajdujące się w trudnej sytuacji

18. podkreśla, że dzieci mają prawo i wrodzoną potrzebę bycia blisko rodziców lub stałego opiekuna; podkreśla, jak ważne jest zatem przyjmowanie dzieci pozbawionych opieki w placówkach rodzinnych i środowiskowych, by umożliwić wszystkim dzieciom dorastanie nie w instytucjach, lecz w rodzinach i społecznościach i uniknąć w ten sposób niepotrzebnego rozdzielania rodzin; podkreśla, że w przypadku dzieci pozbawionych opieki priorytetem powinna być opieka zastępcza lub inna opieka środowiskowa, a jeśli nie jest to możliwe, dzieci powinny być umieszczane w innych placówkach niż osoby dorosłe;

19. wzywa Komisję, aby pomogła wzmocnić systemy ochrony dzieci w krajach przyjmujących w celu poprawy wsparcia psychologicznego i dostępu dzieci uciekających z Ukrainy do podstawowych usług, takich jak edukacja i opieka zdrowotna, w tym szczepienia, na równi z dziećmi z krajów przyjmujących;

20. wzywa państwa członkowskie, aby wprowadziły specjalne środki w celu odpowiedniego zaspokojenia potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami, w tym zapewnienia im odpowiednich warunków i stałej opieki ze strony sprawdzonych opiekunów;

21. wzywa Komisję, aby pomogła sąsiadującym państwom członkowskim przeprowadzać indywidualne oceny, co najlepiej służy interesom dzieci, a w przypadku gdy dzieciom towarzyszy osoba dorosła – niezależnie od tego, czy jest to członek rodziny, krewny czy prywatny sponsor – zadbała o odpowiedni system weryfikacji rodzin przyjmujących w celu zapewnienia ochrony dzieciom i zagwarantowania, że są one bezpiecznie kierowane do rodzin goszczących;

Integracja

22. dostrzega, że przed państwami członkowskimi stoi wiele zadań, aby włączyć dzieci, osoby uczące się i nauczycieli do swoich systemów uczenia się;

23. wzywa państwa członkowskie, aby szybko włączyły osoby uczące się w każdym wieku do głównych struktur kształcenia formalnego, nieformalnego i pozaformalnego, co pozwoli ograniczyć liczbę osób przedwcześnie kończących naukę i uniknąć rozwoju równoległych systemów prowadzących do wykluczenia społecznego i dyskryminacji; przyznaje, że bariery językowe mogą utrudniać zapisywanie się do szkół i osłabiać wyniki w nauce dzieci uciekających z Ukrainy; w związku z tym wzywa Komisję, aby pomogła organom krajowym państw członkowskich w organizacji specjalnych kursów językowych i innych specjalnych programów w celu rekrutacji ukraińskich nauczycieli;

24. przyznaje, że narzędzia cyfrowe mogą stanowić w takiej sytuacji bardzo przydatne, elastyczne i dostosowane do potrzeb środki zapewniające w porę ciągłość edukacji; przypomina jednak, że powinny one stanowić uzupełnienie struktur fizycznych, i utrzymuje, że kształcenie bezpośrednie ma kluczowe znaczenie, zwłaszcza w obecnej sytuacji, gdy dzieci i młodzież wymagają dodatkowego wsparcia psychospołecznego; apeluje o skoordynowane wsparcie krajów przyjmujących w celu zwiększenia dostępu do odpowiedniej opieki psychologicznej ze strony ekspertów potrafiących radzić sobie z traumą wojenną; podkreśla ponadto w związku z tym, że należy bardziej doceniać wartość osób pracujących z młodzieżą, organizacji młodzieżowych oraz uczenia się pozaformalnego i nieformalnego z uwagi na ich zasadniczą rolę edukacyjną i społeczną;

25. podkreśla, że trzeba automatycznie uznawać dyplomy, kwalifikacje i okresy nauki, ponieważ mają one zasadnicze znaczenie dla sprawnej integracji osób poszukujących schronienia w Europie; w obecnych okolicznościach wzywa państwa członkowskie, aby wykazały się elastycznością w przypadkach, gdy brakuje dokumentów administracyjnych, oraz wypracowały innowacyjne i pragmatyczne sposoby postępowania;

26. wyraża zadowolenie, że Komisja podjęła pierwsze próby, aby lepiej dostosować istniejące programy finansowania UE wspierające młodych ludzi, takie jak program Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności, oraz nalega, by kontynuować lub wzmacniać te działania w zależności od rozwoju sytuacji i tak długo, jak będzie to konieczne; podkreśla, że w ramach wzmocnionej gwarancji dla młodzieży wszyscy młodzi ludzie w wieku od 15 lat powinni otrzymać ofertę zatrudnienia, kształcenia, stażu lub praktyki zawodowej w ciągu czterech miesięcy od utraty pracy lub zakończenia kształcenia formalnego;

27. wzywa państwa członkowskie, aby w pełni wykorzystywały możliwości finansowania i elastyczność przewidziane na szczeblu UE w celu integracji dzieci i młodzieży oraz studentów w strukturach edukacyjnych oraz zapewnienia między innymi wsparcia językowego i materiałów dydaktycznych;

28. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o kontynuację i przyjęcie spójnego podejścia, aby sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom związanym z wojną w Ukrainie, a także o to, by nie zapominały o wnioskach wyciągniętych z reakcji na tę wojnę, lecz działały zgodnie z nimi i poszukiwały rozwiązań problemów uchodźców i osób ubiegających się o azyl niezależnie od ich pochodzenia;

29. wzywa krajowych koordynatorów UE powołanych obecnie w oparciu o europejską gwarancję dla dzieci, aby zapewnili dzieciom uciekającym z Ukrainy dostęp do bezpłatnych usług wysokiej jakości na równi z innymi dziećmi w krajach przyjmujących; podkreśla, że kryzys związany z COVID-19 i napływ uchodźców w wyniku wojny w Ukrainie jeszcze bardziej pogorszą sytuację dzieci zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym lub dzieci, które potrzebują dostępu do opieki dobrej jakości; wzywa Komisję, aby w trybie pilnym zwiększyła finansowanie europejskiej gwarancji dla dzieci o specjalny budżet w wysokości co najmniej 20 mld EUR przeznaczony na zwalczanie ubóstwa, które dotyka dzieci i ich rodziny, oraz pomoc w realizacji celu, jakim jest zmniejszenie ubóstwa o co najmniej połowę we wszystkich państwach członkowskich do 2030 r.;

30. wzywa Komisję, aby zwiększyła inwestycje w trwałe i wysokiej jakości miejsca pracy oraz wsparcie społeczne dla rodziców, a także aby wdrożyła ukierunkowaną politykę zatrudnienia, która zapewni godny poziom życia, sprawiedliwe warunki pracy, równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, rynek pracy sprzyjający włączeniu społecznemu i większe szanse na zatrudnienie, w tym kształcenie i szkolenie zawodowe; podkreśla, że trzeba wprowadzić bezpłatną opiekę nad małymi dziećmi, aby ułatwić udział rodziców – zwłaszcza kobiet – w rynku pracy oraz wspierać rozwój społeczny dzieci;

°

° °

31. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji/wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Ukrainy oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.

 

Ostatnia aktualizacja: 6 kwietnia 2022
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności