PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w związku z Mistrzostwami Świata w Piłce Nożnej w Katarze
22.11.2022 - (2022/2948(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Anna Fotyga, Charlie Weimers, Angel Dzhambazki, Beata Mazurek, Valdemar Tomaševski, Witold Jan Waszczykowski, Zbigniew Kuźmiuk, Denis Nesci, Beata Kempa, Carlo Fidanza, Nicola Procaccini, Raffaele Stancanelli, Hermann Tertsch
w imieniu grupy ECR
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B9-0538/2022
B9‑0541/2022
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w związku z Mistrzostwami Świata w Piłce Nożnej w Katarze
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Kataru,
– uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 18 maja 2022 r. w sprawie partnerstwa strategicznego z Zatoką Perską (JOIN(2022)0013),
– uwzględniając umowę o współpracy między UE a Katarem z 7 marca 2018 r.,
– uwzględniając umowę o współpracy między Unią Europejską a Radą Współpracy Państw Zatoki, zawartą w 1989 r.[1],
– uwzględniając Wytyczne UE w sprawie kary śmierci,
– uwzględniając Arabską kartę praw człowieka,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,
– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r.,
– uwzględniając międzynarodowe normy pracy, w szczególności konwencje i zalecenia Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP),
– uwzględniając deklarację ONZ z 1981 r. w sprawie likwidacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji ze względu na wyznanie lub przekonania,
– uwzględniając Konwencję ONZ z 1984 r. w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Katar wygrał przetarg na mistrzostwa świata w piłce nożnej, co spotkało się z uzasadnionymi zarzutami przekupstwa i korupcji; mając na uwadze, że reżimy autorytarne wykorzystują sponsorowanie i organizację międzynarodowych imprez sportowych do poprawy swojej międzynarodowej reputacji, czyli tzw. wybielania się przez sport, czego przykładami są igrzyska olimpijskie w Soczi w 2014 r., mistrzostwa świata w piłce nożnej w Rosji w 2018 r., igrzyska olimpijskie w Pekinie (Chiny) w 2022 r. i mistrzostwa świata w piłce nożnej w Katarze w 2022 r.;
B. mając na uwadze, że obywatele Kataru należą do najbogatszych ludzi na świecie, lecz większość ludności Kataru to osoby niebędące obywatelami, bez praw politycznych, z nielicznymi swobodami obywatelskimi i ograniczonym dostępem do możliwości gospodarczych; mając na uwadze, że Katar wydał setki miliardów dolarów na organizację mistrzostw świata w piłce nożnej, ale nie przeznaczył odpowiednich nakładów na spełnienie norm pracy; mając na uwadze, że według szacunków podczas budowy infrastruktury mistrzostw świata w Katarze z powodu złych warunków pracy i bezpieczeństwa zginęło ponad 6500 pracowników migrujących, przy czym co najmniej 37 bezpośrednio przy budowie stadionów; mając na uwadze, że większość pracowników migrujących pochodziło z Indii, Pakistanu, Nepalu, Bangladeszu i Sri Lanki;
C. mając na uwadze, że Katar jest członkiem MOP od 1972 r. i ratyfikował sześć z jej konwencji, w tym pięć konwencji podstawowych; mając na uwadze, że w 2017 r. Katar i MOP rozpoczęły pierwszy etap programu współpracy technicznej w celu przeprowadzenia szeroko zakrojonych reform rynku pracy; mając na uwadze, że drugi etap programu współpracy technicznej rozpoczął się w lipcu 2021 r. i potrwa do końca 2023 r.;
D. mając na uwadze, że Katar zauważa, że w sierpniu 2021 r. wprowadził nowe przepisy prawa pracy, które umożliwiają pracownikom migrującym zmianę pracy przed wygaśnięciem umowy bez uprzedniego uzyskania zgody pracodawcy, zaś wcześniejsza niemożność takiej zmiany pracy była jednym z kluczowych aspektów problematycznego systemu (sponsorskiego) kafala; mając na uwadze, że grupy działające na rzecz praw człowieka stwierdziły, iż te zmiany w prawie pracy na korzyść pracowników migrujących zostały wprowadzone zbyt późno lub wdrożone zbyt słabo, aby wielu pracowników mogło z nich skorzystać; mając na uwadze, że wielu pracowników migrujących nadal spotyka się z licznymi nadużyciami, w tym kradzieżą płac, pracą przymusową i wyzyskiem;
E. mając na uwadze, że wolność wypowiedzi, wolność prasy i wolność zrzeszania się są w Katarze radykalnie tłumione; mając na uwadze, że w kraju tym utrzymuje się problem nieuczciwych procesów sądowych, a kobiety nadal doświadczają różnego rodzaju dyskryminacji, zarówno w prawie, jak i w praktyce; mając na uwadze, że również wolność wyznania pozostaje w Katarze ograniczona; mając na uwadze, że wspólnota bahaicka doświadcza dotkliwych prześladowań, między innymi należące do niej osoby są wpisywane na czarne listy, wydalane i trwale pozbawiane możliwości powrotu do kraju; mając na uwadze, że stosunki seksualne między mężczyznami są w Katarze nielegalne, grozi za nie kara do kilku lat więzienia, grzywna, a w przypadku muzułmanów nawet kara śmierci zgodnie z prawem Kataru i szariatem;
F. mając na uwadze, że Katar odgrywa ważną rolę w finansowaniu grup islamistycznych w Europie, w tym zwłaszcza organizacji powiązanych ze Stowarzyszeniem Braci Muzułmanów; mając na uwadze, że większość środków finansowych przekazuje organizacja Qatar Charity wspierająca budowę meczetów i ośrodków islamskich w Europie, aby wzmocnić tożsamość islamistyczną i ugruntować islam polityczny w społecznościach muzułmańskich w całej Europie; mając na uwadze, że finansowany przez Katar kanał informacyjny Al Jazeera jest znany z udziału w rozpowszechnianiu dezinformacji i propagandy na całym świecie;
G. mając na uwadze, że FIFA wydała rygorystyczny „kodeks postępowania” przed mistrzostwami świata, ostrzegając, że kto nie będzie przestrzegać przepisów, zostanie wykluczony z turnieju; mając na uwadze, że rygorystyczne wytyczne obejmują język dotyczący różnorodności, orientacji seksualnej, religii, poglądów politycznych i dyskryminacji nie pozwalają na poruszanie tych kwestii w Katarze, sugerując, że może to nieść poważne konsekwencje, co można postrzegać jako próbę cenzury;
H. mając na uwadze, że cudzoziemcy odwiedzający kraj musieli pobrać oficjalną aplikację mistrzostw świata Hayya, a osoby korzystające z placówek opieki zdrowotnej będą musiały pobrać aplikację do ustalania kontaktów zakaźnych Ehteraz; mając na uwadze, że liczne unijne organy ds. danych uznały obie aplikacje za oprogramowanie szpiegowskie i ostrzegły, że umożliwia ono szeroki dostęp do danych, a także czytanie, usuwanie lub zmianę treści, a nawet bezpośrednie połączenia telefoniczne;
I. mając na uwadze, że władze Kataru wprowadziły znaczne ograniczenia dotyczące relacji medialnych z mistrzostw świata w 2022 r.; mając na uwadze, że wcześniej w Katarze więziono dziennikarzy, którzy informowali o sprawach uznanych przez władze za kontrowersyjne, związanych z przygotowaniami do mistrzostw świata w 2022 r., np. o warunkach mieszkaniowych i warunkach pracy pracowników migrujących;
1. zdecydowanie potępia wybielanie wizerunku poprzez sport; wzywa międzynarodowe federacje sportowe i ogólnie organizacje sportowe, aby nie ulegały autorytarnym reżimom i nie przyjmowały od nich łapówek oraz aby zapewniały pełną integralność i uczciwość sportu;
2. z zadowoleniem przyjmuje zmiany wprowadzone przez rząd Kataru w systemie kafala, uznając je za pozytywne; wzywa rząd Kataru do zniesienia systemu kafala i do poprawy praw pracowników migrujących w tym kraju, tak by były one w pełni zgodne z normami międzynarodowymi; z zadowoleniem przyjmuje ścisłą współpracę między Katarem a MOP we wspieraniu szerokiego zakresu reform rynku pracy w tym kraju za pośrednictwem programu współpracy technicznej; ubolewa jednak, że współpraca ta rozpoczęła się dopiero w 2018 r.; zauważa, że Katar podjął kompleksowe reformy prawa pracy, aby poprawić warunki i prawa pracowników migrujących przez przyjęcie nowych przepisów, wprowadzenie nowych systemów administracji pracy i poprawę systemów istniejących oraz ulepszenie stosunków pracy, i wzywa władze Kataru do przestrzegania tych zobowiązań po mistrzostwach świata;
3. z ubolewaniem odnotowuje, że wielu pracowników migrujących, którzy budowali infrastrukturę mistrzostw świata w Katarze, zginęło lub doznało obrażeń, składa kondolencje i przekazuje wyrazy solidarności ich rodzinom; apeluje o pilne, niezależne i wiarygodne dochodzenia w sprawie zgonów i obrażeń oraz o pociągnięcie winnych do odpowiedzialności; wzywa władze Kataru, aby zapewniły odszkodowania rodzinom zmarłych osób;
4. wzywa rząd i władze Kataru do pełnego poszanowania praw człowieka – w tym wolności wyznania – przysługujących wszystkim osobom, które mieszkają w tym państwie lub je odwiedzają; zdecydowanie potępia systemowe prześladowania wspólnoty bahaickiej i wzywa władze Kataru, aby położyły kres umieszczaniu jej członków na czarnych listach i ich deportowaniu oraz umożliwiły im powrót;
5. potępia hipokryzję FIFA, która narzuciła rygorystyczny kodeks postępowania podczas mistrzostw świata w Katarze jako środek cenzury; potępia groźby urzędników katarskich wobec dziennikarzy duńskiego kanału TV 2, którzy prowadzili transmisję z ulicy w Ad-Dausze; przypomina władzom Kataru, że należy przestrzegać wolności słowa i mediów oraz zagwarantować dziennikarzom bezpieczeństwo i ochronę;
6. wzywa FIFA i inne międzynarodowe organizacje sportowe, aby przy organizowaniu międzynarodowych imprez sportowych, takich jak mistrzostwa świata lub igrzyska olimpijskie, ściśle współpracowały z MOP;
7. potępia i z poważnym zaniepokojeniem odnotowuje finansowanie przez Katar islamistycznych organizacji i instytucji religijnych w Europie oraz wzywa rząd Kataru do natychmiastowego zaprzestania takiego finansowania;
8. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, a także premierowi, rządowi i parlamentowi Państwa Katar.
- [1] Umowa o współpracy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą z jednej strony, a krajami – stronami Karty Rady Współpracy Państw Arabskich Zatoki Perskiej (Państwem Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Królestwem Bahrajnu, Królestwem Arabii Saudyjskiej, Sułtanatem Omanu, Państwem Kataru i Państwem Kuwejtu) z drugiej strony, Dz.U. L 54 z 25.2.1989, s. 3.