ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Δημοκρατία της Μολδαβίας
12.4.2023 - (2023/2595(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Dragoş Tudorache, Dacian Cioloş, Petras Auštrevičius, Nicola Beer, Vlad Gheorghe, Bernard Guetta, Karen Melchior, Dragoş Pîslaru, Ramona Strugariu, Hilde Vautmans
εξ ονόματος της Ομάδας Renew
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0198/2023
B9‑0199/2023
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Δημοκρατία της Μολδαβίας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, την Ουκρανία και τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, αφετέρου[1], συμπεριλαμβανομένης σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, η οποία τέθηκε σε πλήρη ισχύ την 1η Ιουλίου 2016,
– έχοντας υπόψη την αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ που υπέβαλε η Δημοκρατία της Μολδαβίας στις 3 Μαρτίου 2022 και την επακόλουθη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 23 Ιουνίου 2022, βάσει θετικής αξιολόγησης από την Επιτροπή και σύμφωνα με τις απόψεις που εξέφρασε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2022, σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2022)0406),
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης Μαρτίου 2023,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την Τελική Πράξη του Ελσίνκι και τα μεταγενέστερα έγγραφα, καθώς και τον Χάρτη των Παρισίων για μια νέα Ευρώπη,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία διεξάγει επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας από το 2014, μεταβάλλοντας ριζικά τη γεωπολιτική κατάσταση στην Ευρώπη· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία είχε σημαντικό ανθρωπιστικό αντίκτυπο και αντίκτυπο στην οικονομία και την ασφάλεια της γειτονικής Δημοκρατίας της Μολδαβίας·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας έχει πληγεί δυσανάλογα από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, έχοντας αντιμετωπίσει την εισροή άνω των 700.000 Ουκρανών προσφύγων —αναλογικά περισσότερων από οποιαδήποτε άλλη χώρα—, ενώ 84.000 από αυτούς παραμένουν ακόμη στη χώρα·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μολδαβική οικονομία έχει πληγεί σοβαρά από την απώλεια εμπορικών συναλλαγών, τη μείωση των ξένων επενδύσεων και την αύξηση των τιμών της ενέργειας και των μεταφορών, στοιχεία που έχει αξιοποιήσει πολιτικά η Ρωσία για να προωθήσει τα συμφέροντά της·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου ως εργαλείο για να ασκήσει πίεση στην κυβέρνηση της Μολδαβίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό της, προκαλώντας τεχνητή κρίση στον εφοδιασμό με φυσικό αέριο το φθινόπωρο του 2021 και το δεύτερο εξάμηνο του 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση της ενέργειας ως όπλου από τη Ρωσία έχει αναδείξει περαιτέρω την ευπάθεια του ενεργειακού τομέα της Μολδαβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνδέσεις της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με την αγορά και τους μηχανισμούς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ την βοήθησαν να ξεπεράσει την κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρ’ όλες αυτές τις προσπάθειες αποσταθεροποίησης, ο λαός και η ηγεσία της Μολδαβίας παραμένουν αποφασισμένοι να ακολουθήσουν τη φιλοευρωπαϊκή πορεία που έχουν επιλέξει·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας καταδίκασε εξαρχής τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Ρωσία συμμετείχε άμεσα στον πόλεμο της Υπερδνειστερίας κατά του μολδαβικού κράτους και έκτοτε συνέχισε να στηρίζει την αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας, όπου διατηρεί στρατιωτικές δυνάμεις μέχρι σήμερα· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποθήκη Cobasna, που βρίσκεται στην περιφέρεια της Υπερδνειστερίας κοντά στα σύνορα Ουκρανίας-Μολδαβίας, περιέχει περίπου 22.000 τόνους πυρομαχικών και στρατιωτικού εξοπλισμού της Σοβιετικής εποχής, που φυλάσσονται από την επιχειρησιακή ομάδα ρωσικών δυνάμεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν το 1999 και εκ νέου το 2021, η Ρωσική Ομοσπονδία δεν έχει μεριμνήσει για την πλήρη καταστροφή των όπλων αυτών·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 21 Φεβρουαρίου 2023, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν ανακάλεσε το διάταγμα της 7ης Μαΐου 2012 σχετικά με μέτρα για την εφαρμογή της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας, το οποίο, μεταξύ άλλων, δέσμευε τη Ρωσία να αναζητήσει τρόπους επίλυσης του αποσχιστικού ζητήματος «με βάση τον σεβασμό της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και του ουδέτερου καθεστώτος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας κατά τον καθορισμό του ειδικού καθεστώτος της Υπερδνειστερίας»·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσική Ομοσπονδία χρησιμοποιεί προκλήσεις, παραπληροφόρηση και άλλα υβριδικά μέσα για να υπονομεύσει τη σταθερότητα και την κυριαρχία της Δημοκρατίας της Μολδαβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια η Δημοκρατία της Μολδαβίας αντιμετωπίζει αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων και της παραπληροφόρησης από ρωσικές και φιλορωσικές πηγές και μέσα ενημέρωσης·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας αντιμετωπίζει σημαντικούς κινδύνους για την ασφάλεια, μεταξύ άλλων τον συνεχιζόμενο υβριδικό πόλεμο της Ρωσίας, οικονομικές δυσκολίες και προσπάθειες αποσταθεροποίησης της σημερινής κυβέρνησης·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι ρωσικοί πύραυλοι που στρέφονται κατά της Ουκρανίας έχουν διέλθει επανειλημμένα πάνω από το μολδαβικό έδαφος, κατά σαφή παραβίαση της κυριαρχίας της Μολδαβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εναέρια επιτήρηση και η αεράμυνα της Μολδαβίας χρειάζονται επειγόντως επενδύσεις και εκσυγχρονισμό·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τουλάχιστον ένας υψηλόβαθμος Ρώσος στρατιωτικός αξιωματούχος έχει ισχυριστεί ότι ένας από τους στόχους του συνεχιζόμενου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας είναι η δημιουργία χερσαίου διαδρόμου προς την περιοχή της Υπερδνειστερίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα και ψευδώς ισχυριστεί ότι ο ρωσόφωνος πληθυσμός στη Δημοκρατία της Μολδαβίας καταπιέζεται·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 9 Φεβρουαρίου 2023, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy ενημέρωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι η Ουκρανία είχε υποκλέψει σχέδιο των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών για την καταστροφή του δημοκρατικού συστήματος στη Μολδαβία και την κατάληψη του ελέγχου της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό επιβεβαιώθηκε αργότερα από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, Maia Sandu, η οποία δήλωσε ότι η χώρα είχε λάβει πληροφορίες που υποδείκνυαν ότι η Ρωσία σχεδίαζε να ανατρέψει βίαια τη φιλοευρωπαϊκή ηγεσία της χώρας·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί φιλορώσους ολιγάρχες και πολιτικές δυνάμεις του εσωτερικού, όπως το κόμμα Șor, για να αποσταθεροποιήσει την πολιτική κατάσταση στη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ηγέτης του κόμματος Șor, Ilan Șor, εγκατέλειψε τη Δημοκρατία της Μολδαβίας το 2019, μετά την καταδίκη του για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και υπεξαίρεση σε σκάνδαλο τραπεζικής απάτης που είχε ως αποτέλεσμα την εκροή από το τραπεζικό σύστημα της Μολδαβίας ποσού ισοδύναμου με 1 δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ· λαμβάνοντας υπόψη ότι εισαγγελείς της Μολδαβίας ζητούν την έκδοσή του από το Ισραήλ και έχουν επίσης κατηγορήσει το κόμμα του για αποδοχή παράνομης χρηματοδότησης·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Μολδαβίας έχει ζητήσει από την ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις κατά του φυγόδικου ολιγάρχη Ilan Șor, τον οποίο κατηγορεί ότι βοηθά τη Ρωσία να διεξάγει υβριδικό πόλεμο κατά της κυβέρνησης στο Κισινάου προκαλώντας κοινωνική αναταραχή σε μια προσπάθεια να ανατραπεί η φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση της Μολδαβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ολιγάρχες Ilan Șor και Vladimir Plahotniuc έχουν υποστεί κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο για τη συμμετοχή τους στην υπόθεση τραπεζικής απάτης ύψους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ και σε άλλες παράνομες δραστηριότητες·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας υπέβαλε την αίτησή της για ένταξη στην ΕΕ στις 3 Μαρτίου 2022, επιβεβαιώνοντας την αποφασιστικότητα των μολδαβικών αρχών και των πολιτών της χώρας να προωθήσουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Μολδαβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία της Μολδαβίας είναι πλέον χώρα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ·
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις ΕΕ-Μολδαβίας έχουν εντατικοποιηθεί κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, με βάση την αμοιβαία δέσμευση για ενίσχυση της πολιτικής τους σύνδεσης και εμβάθυνση της οικονομικής τους ολοκλήρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2022 σχετικά με τη διεύρυνση και τη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης δίνουν έμφαση στην περαιτέρω εμβάθυνση της τομεακής συνεργασίας της ΕΕ με τη Μολδαβία και στην ενσωμάτωσή της στην ενιαία αγορά της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν παράσχει σημαντική πολιτική, οικονομική και ανθρωπιστική στήριξη στη Δημοκρατία της Μολδαβίας και έχουν συμμετάσχει ενεργά στην προώθηση του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των μεταρρυθμίσεων στη χώρα· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται συνεχής, συνολική και σημαντική χρηματοδοτική στήριξη για να παραμείνει η Δημοκρατία της Μολδαβίας στην ευρωπαϊκή της πορεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης Μαρτίου 2023 επιβεβαίωσαν την αποφασιστικότητα της ΕΕ να συνεχίσει να παρέχει κάθε σχετική στήριξη στη Δημοκρατία της Μολδαβίας και ανέθεσαν στην Επιτροπή να υποβάλει δέσμη μέτρων στήριξης πριν από την επόμενη συνεδρίασή της· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια φιλόδοξη και συνολική δέσμη μέτρων στήριξης είναι απαραίτητη τόσο για την αντιμετώπιση των αποσταθεροποιητικών δραστηριοτήτων από εξωτερικούς παράγοντες όσο και για τη διαφύλαξη της ενταξιακής πορείας της χώρας·
1. εκφράζει την πλήρη αλληλεγγύη του προς τον λαό της Δημοκρατίας της Μολδαβίας τη δύσκολη αυτή περίοδο· καταδικάζει απερίφραστα τις προσπάθειες της Ρωσίας να αποσταθεροποιήσει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, την κυβέρνηση και την κοινωνία της, μεταξύ άλλων με τη χρήση υβριδικών μέσων· καλεί τις ρωσικές αρχές να σεβαστούν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, να σταματήσουν τις προκλήσεις και τις προσπάθειες αποσταθεροποίησης της χώρας, να αποσύρουν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις από το έδαφος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και να στηρίξουν την ειρηνική και βιώσιμη επίλυση της σύγκρουσης στην Υπερδνειστερία, σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου·
2. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να παρακολουθούν στενά την κατάσταση στη Δημοκρατία της Μολδαβίας και να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση της χρήσης υβριδικών μέσων από τη Ρωσική Ομοσπονδία· καλεί την ΕΕ να εντείνει τη στήριξή της προς τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, μεταξύ άλλων παρέχοντας περισσότερους τεχνικούς πόρους και μοιραζόμενη την εμπειρία της για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, των κυβερνοεπιθέσεων και άλλων υβριδικών επιθέσεων· καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να βελτιώσουν τη στρατηγική επικοινωνία σχετικά με την ΕΕ στη Δημοκρατία της Μολδαβίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να στηρίζουν την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς και τις προσπάθειες να αυξηθεί ο γραμματισμός στα μέσα ενημέρωσης και να διαδοθούν δεξιότητες κριτικής ανάλυσης σε ολόκληρη την κοινωνία, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα του πληθυσμού να εντοπίζει την παραπληροφόρηση·
3. χαιρετίζει την αποφασιστικότητα και υπευθυνότητα με τις οποίες οι μολδαβικές αρχές έχουν καταφέρει να αποκαλύψουν και να αντιμετωπίσουν τις υποστηριζόμενες από τη Ρωσία προσπάθειες αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης·
4. καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να δρομολογήσουν σύντομα μια φιλόδοξη συμβουλευτική μη στρατιωτική αποστολή της ΕΕ στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, στο πλαίσιο της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας, για την παροχή στήριξης προκειμένου να γίνει πιο ανθεκτικός ο τομέας ασφάλειας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας όσον αφορά τη διαχείριση κρίσεων και την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, κυβερνοαπειλών και παραπληροφόρησης, και καλεί τα κράτη μέλη να στελεχώσουν και να χρηματοδοτήσουν κατάλληλα μια τέτοια αποστολή·
5. χαιρετίζει τη σαφή καταδίκη από τις μολδαβικές αρχές του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και χαιρετίζει τη δέσμευση της κυβέρνησης να ευθυγραμμιστεί με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ κατά της Ρωσίας·
6. καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις συνεισφορές που λαμβάνει η Δημοκρατία της Μολδαβίας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη, μέσω πιο μακροπρόθεσμων και προβλέψιμων ετήσιων χορηγήσεων, οι οποίες, μεταξύ άλλων, θα επιτρέψουν στη Μολδαβία να βελτιώσει την εναέρια επιτήρηση και την αεράμυνά της και, συνεπώς, θα αυξηθεί επίσης η ασφάλεια της ΕΕ στα σύνορα της ΕΕ·
7. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να θεσπίσουν καθεστώς κυρώσεων κατά όσων έχουν χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε μέσο για να επιχειρήσουν να αποσταθεροποιήσουν τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και να υπονομεύσουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και τη συνταγματική της τάξη· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στους φυγόδικους ολιγάρχες Ilan Șor και Vladimir Plahotniuc·
8. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενισχύσουν τον κόμβο στήριξης της ΕΕ για την εσωτερική ασφάλεια και τη διαχείριση των συνόρων στη Μολδαβία, να βελτιώσουν τη συνεργασία με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας όσον αφορά την ανταλλαγή διαβαθμισμένων πληροφοριών και να αυξήσουν τη στήριξή τους προς το Υπουργείο Εσωτερικών της Μολδαβίας·
9. επαναβεβαιώνει την προσήλωσή του στην προσχώρηση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση· πιστεύει ότι θα αποτελούσε γεωστρατηγική επένδυση σε μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη· ενθαρρύνει τους ηγέτες της ΕΕ και των κρατών μελών να συνεχίσουν να επενδύουν στον πολιτικό διάλογο με τη Δημοκρατία της Μολδαβίας και να επισκέπτονται τη χώρα, μεταξύ άλλων για να επιδεικνύουν με τον τρόπο αυτό τη δέσμευση της ΕΕ στο ευρωπαϊκό μέλλον της Μολδαβίας·
10. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις σημαντικές προσπάθειες των μολδαβικών αρχών να προωθήσουν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και την αποφασιστικότητά τους να υλοποιήσουν τα εννέα βήματα που προσδιορίζονται στη γνώμη της Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2022, προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος προς την προσχώρηση στην ΕΕ, παρά την πίεση που ασκεί η Ρωσία στη Μολδαβία και τις κρίσεις που προκλήθηκαν από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας· ενθαρρύνει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας να συνεχίσει με αποφασιστικότητα το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της· ενθαρρύνει την κυβέρνηση να συνεργαστεί με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την επίτευξη βαθιάς, βιώσιμης και συνολικής μεταρρύθμισης στους τομείς της δικαιοσύνης και της καταπολέμησης της διαφθοράς, σύμφωνα με τις συστάσεις της ΕΕ και της Επιτροπής της Βενετίας· καλεί τις μολδαβικές αρχές να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση της διαφθοράς και να τις ενισχύσουν περαιτέρω, ειδικότερα καθορίζοντας με σαφήνεια την αποστολή των εξειδικευμένων θεσμικών οργάνων της χώρας για την καταπολέμηση της διαφθοράς και ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα του Εθνικού Κέντρου Καταπολέμησης της Διαφθοράς και της Εθνικής Αρχής Ακεραιότητας·
11. καλεί την Επιτροπή να ορίσει σαφή και μετρήσιμα κριτήρια για τα εννέα βήματα που έχουν προσδιοριστεί προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία ένταξης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην ΕΕ·
12. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για καινοτόμο, συμπληρωματική και ευέλικτη διασύνδεση μεταξύ της εφαρμογής της συμφωνίας σύνδεσης και της διαδικασίας ενταξιακών διαπραγματεύσεων, η οποία θα επιτρέψει τη σταδιακή ενσωμάτωση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ, με βάση σχέδιο δράσης προτεραιότητας και σχετικά τομεακά προγράμματα και με την παροχή πρόσβασης στα σχετικά κονδύλια της ΕΕ, έτσι ώστε οι πολίτες της Μολδαβίας να μπορέσουν να αποκομίσουν τα οφέλη της προσχώρησης ήδη διαρκούσης της διαδικασίας και όχι μόνο μετά την ολοκλήρωσή της·
13. προσβλέπει στην αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με την εκπλήρωση από τη Μολδαβία των εννέα βημάτων που προσδιορίζονται στη γνώμη της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2022, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων του 2023 για τη διεύρυνση· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την προσχώρηση στην ΕΕ έως το τέλος του 2023, μετά την εκπλήρωση των εννέα συστάσεων·
14. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν την ένταξη της Δημοκρατίας της Μολδαβίας ενσωματώνοντας τη χώρα στα προγράμματα, τα μέσα και τους οργανισμούς της ΕΕ, όπως το πρόγραμμα της ΕΕ για την ενιαία αγορά, το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη», τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Ένωσης, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας·
15. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να παρέχουν πολιτική, οικονομική και ανθρωπιστική στήριξη στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, μεταξύ άλλων μέσω της πλατφόρμας στήριξης της Μολδαβίας που δρομολογήθηκε το 2022, και να προωθούν το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και τις μεταρρυθμίσεις στη χώρα· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν την οικονομική και τεχνική βοήθεια για τη στήριξη μιας ταχείας, μη αναστρέψιμης και αποτελεσματικής διαδικασίας ένταξης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας στην ΕΕ και ζητεί να χορηγηθεί χρηματοδοτική βοήθεια στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, ιδίως υπό μορφή άμεσης δημοσιονομικής στήριξης· ζητεί να παρέχονται ενημερώσεις για ζητήματα πολιτικής στη Δημοκρατία της Μολδαβίας πριν και μετά τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου, σύμφωνα με την τρέχουσα πρακτική για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων·
16. εκφράζει την ικανοποίησή του για την εκταμίευση από την Επιτροπή μη επιστρεπτέας ενίσχυσης ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ στις 5 Απριλίου 2023, ως τμήμα της δεύτερης δόσης της εν εξελίξει μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ) προς τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, συνολικού ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ· αναμένει ότι η καταβολή επιπλέον 40 εκατομμυρίων ευρώ σε δάνεια θα ακολουθήσει, στις αρχές Μαΐου του 2023· καλεί την Επιτροπή να εκταμιεύσει ταχέως τη δημοσιονομική στήριξη ύψους 105 εκατομμυρίων ευρώ που ανακοινώθηκε τον Νοέμβριο του 2022, προκειμένου να ενισχυθούν οι προσπάθειες μακροοικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθεροποίησης της Μολδαβίας, σύμφωνα με τις βασικές μεταρρυθμίσεις της· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής να αυξηθεί η ΜΧΣ κατά 145 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον·
17. χαιρετίζει τα προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης για τη στήριξη της οικονομίας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με τη χορήγηση ετήσιων ατελών δασμολογικών ποσοστώσεων για την αντιμετώπιση της απώλειας των εξαγωγικών αγορών της στη Ρωσία, τη Λευκορωσία και την Ουκρανία· καλεί την ΕΕ να λάβει άμεσα και σημαντικά μέτρα για την ελευθέρωση των δασμολογικών της ποσοστώσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η προβλεψιμότητα και να αυξηθεί η μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ελκυστικότητα της Δημοκρατίας της Μολδαβίας για τους επενδυτές, συνεχίζοντας παράλληλα τη στήριξη της μολδαβικής οικονομίας· υπενθυμίζει ότι η ελευθέρωση του αμπελοοινικού τομέα δεν επηρέασε την ενιαία αγορά της ΕΕ, ενώ απέφερε παράλληλα οφέλη στους Μολδαβούς παραγωγούς, συμβάλλοντας αποφασιστικά στον εκσυγχρονισμό του αμπελοοινικού τομέα και αυξάνοντας την οικονομική του αποδοτικότητα· σημειώνει ότι, δεδομένου ότι η γεωργία αποτελεί βασικό οικονομικό τομέα για τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, τα προαναφερθέντα μέτρα θα πρέπει επίσης να συνοδεύονται από στήριξη για τη βιωσιμότητα της γεωργικής παραγωγής της Μολδαβίας·
18. καλεί την ΕΕ, δεδομένης της δομής της μικρής οικονομίας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και βάσει θετικών αξιολογήσεων ελέγχου, να επιτρέψει περαιτέρω την εισαγωγή προϊόντων ζωικής προέλευσης από τη Μολδαβία και να συμπεριλάβει τους Μολδαβούς γεωργούς στον μηχανισμό αποζημίωσης για τους παραγωγούς που πλήττονται από τη διατάραξη της αγοράς λόγω του πολέμου στην Ουκρανία·
19. καλεί την ΕΕ και τα θεσμικά της όργανα να στηρίξουν τις προσπάθειες της Δημοκρατίας της Μολδαβίας για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος πληρωμών της προκειμένου να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις για την ένταξή του στον Ενιαίο Χώρο Πληρωμών σε Ευρώ, καθώς και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την επέκταση της πολιτικής της ΕΕ για την περιαγωγή με χρέωση εσωτερικού στη Δημοκρατία της Μολδαβίας·
20. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να στηρίζουν τη Δημοκρατία της Μολδαβίας για την επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας, μεταξύ άλλων με την αύξηση της ικανότητας παραγωγής, της συνδεσιμότητας, της διαφοροποίησης και της ενεργειακής απόδοσης· καλεί την ΕΕ να χρησιμοποιήσει χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης για να βελτιωθεί η σύνδεση της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ και να αυξήσει την οικονομική και τεχνική στήριξη της ΕΕ στο επίπεδο που είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα της Μολδαβίας έναντι εξωτερικών πιέσεων που σχετίζονται με την ενέργεια· καλεί την ΕΕ να διαθέσει περαιτέρω χρηματοδοτικούς πόρους για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων κατοικιών και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προκειμένου να συμβάλουν στην ενεργειακή ανεξαρτησία της Δημοκρατίας της Μολδαβίας·
21. ενθαρρύνει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας να αξιοποιήσει πλήρως τον κοινό μηχανισμό αγοράς φυσικού αερίου μέσω της ενεργειακής πλατφόρμας της ΕΕ για τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού και της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή ενέργεια· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να βοηθήσουν τη Δημοκρατία της Μολδαβίας στην προσπάθεια αυτή·
22. καλεί την ΕΕ να στηρίξει περαιτέρω την αποκατάσταση και τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρομικών υποδομών στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς και του λιμένα του Giurgiulesti, ως μέρος της λύσης στα περιφερειακά και παγκόσμια προβλήματα επισιτιστικής ασφάλειας και ως μέσο ενίσχυσης των οικονομιών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και της Ουκρανίας·
23. ενθαρρύνει τη διοργάνωση διμερών κοινοβουλευτικών συναντήσεων μεταξύ των κοινοβουλίων των κρατών μελών και του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, καθώς και μεταξύ της Επιτροπής και της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, και συνιστά να εξεταστούν τρόποι για να επισπευσθεί η στιγμή κατά την οποία παρατηρητές από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας θα μπορούσαν να καταλάβουν τις έδρες τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για παράδειγμα με τη σύνδεση αυτού του γεγονότος με την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για συγκεκριμένα κεφάλαια· δεσμεύεται να αυξήσει τη δική του βοήθεια προς το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Μολδαβίας προκειμένου να στηρίξει καλύτερα, μέσω του διαλόγου και της ανάπτυξης ικανοτήτων, την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας·
24. υπενθυμίζει ότι η εδραίωση της διοικητικής ικανότητας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας αποτελεί βασική απαίτηση που ορίζεται στη γνώμη της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2022· λαμβάνει υπόψη τον αντίκτυπο του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις περιορισμένες δημοσιονομικές και διοικητικές ικανότητες της Δημοκρατίας της Μολδαβίας· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τις αρχές της Μολδαβίας να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την αύξηση της ποιότητας και της ικανότητας του προσωπικού της δημόσιας διοίκησης που εργάζεται για την ένταξη στην ΕΕ· ενθαρρύνει την Επιτροπή να αποσπά αξιωματούχους της ΕΕ στα υπουργεία της Μολδαβίας· καλεί την Επιτροπή, δεδομένων των προκλήσεων και του καθεστώτος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας ως υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας, να αυξήσει περαιτέρω την ικανότητα του προσωπικού της που ασχολείται και υποστηρίζει τη διαδικασία προσχώρησης της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στο Κισινάου·
25. τονίζει ότι η συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών και η συμμετοχή αυτής θα αποτελέσει το θεμέλιο κάθε επιτυχούς εφαρμογής των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων που θα φέρουν τη Δημοκρατία της Μολδαβίας πιο κοντά στην ΕΕ· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη στήριξή τους προς την κοινωνία των πολιτών στη Δημοκρατία της Μολδαβίας·
26. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, στη Ρωσική Ομοσπονδία, στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
- [1] ΕΕ L 260 της 30.8.2014, σ. 4.