MOZZJONI GĦAL RIŻOLUZZJONI dwar l-isfidi li r-Repubblika tal-Moldova trid tiffaċċja
12.4.2023 - (2023/2595(RSP))
skont l-Artikolu 132(2) tar-Regoli ta' Proċedura
Pedro Marques, Tonino Picula, Juozas Olekas, Thijs Reuten
f'isem il-Grupp S&D
Ara wkoll il-mozzjoni għal riżoluzzjoni komuni RC-B9-0198/2023
B9‑0200/2023
Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew dwar l-isfidi li r-Repubblika tal-Moldova trid tiffaċċja
Il-Parlament Ewropew,
– wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar ir-Repubblika tal-Moldova, b'mod partikolari dawk tat-23 ta' Ġunju 2022 dwar l-istatus ta' kandidat tal-Ukrajna, ir-Repubblika tal-Moldova u l-Georgia[1], tad-19 ta' Mejju 2022 dwar l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Assoċjazzjoni tal-UE mar-Repubblika tal-Moldova[2] u tal-5 ta' Mejju 2022 dwar is-sitwazzjoni attwali tal-kooperazzjoni UE-Moldova[3], u għall-pożizzjoni tiegħu tal-24 ta' Marzu 2022 dwar il-proposta għal deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-għoti ta' assistenza makrofinanzjarja lir-Repubblika tal-Moldova (COM(2022)0004 – C9-0007/2022 – 2021/0438(COD))[4],
– wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar il-gwerra ta' aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna,
– wara li kkunsidra l-Opinjoni tal-Kummissjoni tas-17 ta' Ġunju 2022 dwar l-applikazzjoni tar-Repubblika tal-Moldova għas-sħubija mal-UE (COM(2022)0406),
– wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tal-24 ta' Ġunju 2022 dwar l-applikazzjonijiet għas-sħubija tal-Ukrajna, ir-Repubblika tal-Moldova u l-Georgia, – wara li kkunsidra r-rapporti analitiċi tal-Kummissjoni tat-2 ta' Frar 2023 dwar l-allinjament tal-Ukrajna, il-Moldova u l-Georgia mal-acquis tal-UE,
– wara li kkunsidra d-dokument ta' ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni tas-7 ta' Frar 2023 bit-titolu "Rapport ta' Implimentazzjoni tal-Assoċjazzjoni dwar ir-Repubblika tal-Moldova" (SWD(2023)0041),
– wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni 72/282 tal-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti tat-22 ta' Ġunju 2018 dwar l-irtirar sħiħ u mingħajr kundizzjonijiet tal-forzi militari barranin mit-territorju tar-Repubblika tal-Moldova,
– wara li kkunsidra l-Artikolu 132(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,
A. billi r-Repubblika tal-Moldova hija sieħeb importanti u stmat tal-UE; billi l-applikazzjoni tagħha għal Sħubija fl-UE, u d-deċiżjoni tal-Kunsill Ewropew li jagħti status ta' kandidat lir-Repubblika tal-Moldova bil-fehim li jittieħdu disa' passi, turi ambizzjoni konġunta qawwija għal integrazzjoni rapida tal-UE; billi permezz tal-Ftehim ta' Assoċjazzjoni u ż-Żona ta' Kummerċ Ħieles Approfondita u Komprensiva (AA/DCFTA), fis-seħħ mill-2016 'il hawn, l-UE u l-Moldova impenjaw ruħhom li jippromwovu assoċjazzjoni politika u jiksbu integrazzjoni ekonomika;
B. billi l-poplu tar-Repubblika tal-Moldova kkonferma s-solidarjetà tiegħu mal-Ukrajna billi ta kenn lill-akbar numru per capita ta' refuġjati Ukreni fl-Ewropa wara l-gwerra brutali ta' aggressjoni tar-Russja; billi maġġoranza ċara taċ-ċittadini tal-Moldova tappoġġja s-sħubija fl-UE;
C. billi l-Gvern tar-Repubblika tal-Moldova beda proċess ta' riforma politika, ġudizzjarja u istituzzjonali ta' ambizzjoni bla preċedent u wera d-determinazzjoni soda tiegħu li jwettaq id-disa' passi identifikati fl-opinjoni tal-Kummissjoni sabiex jissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti għall-bidu ta' negozjati ta' adeżjoni; billi l-implimentazzjoni msaħħa tal-ftehimiet eżistenti tal-Gvern Moldovan turi l-impenn tiegħu lejn kooperazzjoni eqreb mal-Unjoni u integrazzjoni fiha;
D. billi l-adeżjoni mal-UE tibqa' proċess ibbażat fuq il-mertu bil-kundizzjoni li jiġu ssodisfati kriterji u kundizzjonijiet stabbiliti;
E. billi d-demokrazija tar-Repubblika tal-Moldova wriet ir-reżiljenza tagħha quddiem id-diżinformazzjoni u l-propaganda Russa matul it-tibdil reċenti tal-gvern u minkejja ż-żieda fl-attività sovversiva min-naħa tal-Federazzjoni Russa u l-atturi sponsorjati mir-Russja;
F. billi l-gwerra ta' aggressjoni mhux ipprovokata, mhux ġustifikata u illegali li nbdiet mill-Federazzjoni Russa kontra l-Ukrajna taffettwa b'mod profond is-sigurtà u l-istabbiltà reġjonali u tipperikola l-irkupru soċjoekonomiku tar-Repubblika tal-Moldova wara l-pandemija, is-sitwazzjoni makroekonomika u l-istabbiltà finanzjarja tagħha, kif ukoll l-iżvilupp demokratiku u l-koeżjoni soċjali tagħha, filwaqt li tkompli żżid l-inċidenza u s-severità tal-faqar, l-inflazzjoni u l-emigrazzjoni; billi l-Federazzjoni Russa, f'kooperazzjoni ma' atturi domestiċi sponsorjati mir-Russja, tħeġġeġ u tutilizza l-inċertezza ekonomika mifruxa li tirriżulta biex tiddeleġittimizza u trawwem oppożizzjoni għall-politiki pro-Ewropej tal-gvern;
G. billi fit-13 ta' Frar 2023, il-President tal-Moldova Maia Sandu ddikjarat li l-Federazzjoni Russa kienet qed tikkonfoffa ma' atturi lokali biex twaqqa' lill-Gvern Moldovan leġittimu u elett demokratikament permezz ta' azzjonijiet vjolenti orkestrati u moħbija bħala protesti organiċi tal-oppożizzjoni bil-għan li titkattar l-insurrezzjoni;
H. billi l-miżuri attivi previsti bħala parti minn din il-konfoffa jinkludu t-twaqqif u l-promozzjoni ta' organizzazzjonijiet faċċata moħbija bħala NGOs u "ċentri kulturali", it-tixrid ta' diżinformazzjoni online u offline bil-għan li jiġu stabbiliti kostitwenzi politiċi u soċjetali b'saħħithom favur ir-Russja u r-Repubblika tal-Moldova terġa' lura lejn stat ta' dipendenza fuq l-idrokarburi Russi, u teħid ta' passi li jistgħu jirriżultaw f'eskalazzjoni armata fir-reġjun okkupat tat-Transnistrija tar-Repubblika tal-Moldova;
I. billi l-oligarki pro-Russi Ilan Shor u Vladimir Plahotniuc, bħalissa fl-eżilju b'rabta ma' akkużi ta' ħasil ta' flus u miżapproprijazzjoni, huma suspettati li kkooperaw mal-Federazzjoni Russa sabiex jimminaw il-Gvern tar-Repubblika tal-Moldova; billi l-Partit Shor, ippresedut mis-Sur Shor, allegatament irrekluta b'mod attiv, irranġa loġistika għal individwi u pprovdielhom kumpens finanzjarju biex jingħaqdu mal-protesti tiegħu minn Awwissu 2022;
J. billi fil-21 ta' Frar 2023, il-President tal-Federazzjoni Russa Vladimir Putin irrevoka l-ordni eżekuttiva tas-7 ta' Mejju 2012 dwar Miżuri għall-Implimentazzjoni tal-Politika Barranija tal-Federazzjoni Russa, li, inter alia, afferma l-impenn tal-Federazzjoni Russa li "ssib soluzzjoni għall-kunflitt Transnistrijan li jirrispetta l-integrità territorjali u n-newtralità tar-Repubblika tal-Moldova fit-twaqqif ta' status speċjali għat-Transnistrija;
K. billi l-kampanji ta' diżinformazzjoni, ta' propaganda u ta' manipulazzjoni politika min-naħa tar-Russja li ilhom għaddejjin fir-Repubblika tal-Moldova żdiedu mindu bdiet l-invażjoni fuq skala sħiħa tagħha tal-Ukrajna fl-24 ta' Frar 2022; billi l-attivitajiet sovversivi tar-Russja fl-ispazju tal-informazzjoni tal-Moldova jfittxu li jdgħajfu l-appoġġ popolari mifrux għall-Ukreni spostati temporanjament u l-Unjoni Ewropea, jorbtu l-forzi Ukreni fil-fruntiera tan-Nofsinhar, u jrawmu destabilizzazzjoni msaħħa;
L. billi fl-2021, ir-Russja ħolqot kriżi fil-provvista tal-gass fir-Repubblika tal-Moldova; billi l-UE pprovdiet lill-Moldova bi programm ta' appoġġ baġitarju ta' EUR 60 miljun f'Diċembru 2021 u ħabbret EUR 250 miljun oħra f'Novembru 2022 biex ittaffi l-impatt taż-żieda fil-prezzijiet u tgħin lill-Moldova tissodisfa l-ħtiġijiet tal-enerġija tagħha; Billi filwaqt li l-Moldova ddiversifikat il-provvisti tal-gass naturali tagħha lil hinn mill-Federazzjoni Russa, il-provvista tal-elettriku tagħha tibqa' fil-biċċa l-kbira dipendenti fuq l-impjant tal-enerġija ta' Cuciurgan li hija proprjetà Russa fir-reġjun Transnistrijan;
M. billi l-maħżen ta' Cobasna, li jinsab fir-reġjun tat-Transnistrija fil-fruntiera bejn l-Ukrajna u l-Moldova, fih madwar 22 000 tunnellata ta' munizzjon u tagħmir militari Russu ssorveljati mill-Grupp Operazzjonali tal-Forzi Russi; billi, minkejja l-impenji li saru fl-1999 u għal darb'oħra fl-2021, il-Federazzjoni Russa naqset milli tiżgura l-qerda sħiħa ta' dawn l-armi; billi għad hemm tħassib li dan it-tagħmir jista' jintuża f'kunflitt armat jew f'kapaċità operazzjonali inkella biex tiġi eżerċitata pressjoni fuq l-awtoritajiet Moldovani u Ukreni;
N. billi aktar minn 780 000 refuġjat mill-Ukrajna ntlaqgħu mill-Moldova mill-bidu tal-gwerra ta' aggressjoni Russa; billi r-Repubblika tal-Moldova bħalissa tospita 107 000 refuġjat fit-territorju tagħha;
O. billi l-Unjoni pprovdiet lir-Repubblika tal-Moldova EUR 1.09 biljun f'self u għotjiet minn Ottubru 2021 biex issaħħaħ ir-reżiljenza tagħha, inkluż appoġġ baġitarju, assistenza makrofinanzjarja, għajnuna umanitarja u assistenza taħt il-Mekkaniżmu tal-Unjoni għall-Protezzjoni Ċivili u l-Pjattaforma ta' Appoġġ għall-Moldova; billi t-tieni pagament ta' EUR 105 miljun f'assistenza makrofinanzjarja li kien imwiegħed f'Novembru 2022 għadu ma tħallasx;
P. billi r-Repubblika tal-Moldova tibqa' impenjata biex tissodisfa l-kundizzjoni ta' deoligarkizzazzjoni stabbilita fl-opinjoni tal-Kummissjoni; billi l-isforzi għal dan il-għan inkludew l-abbozz ta' liġi dwar id-deoligarkizzazzjoni, il-leġiżlazzjoni dwar is-sjieda tal-media u l-adozzjoni tal-istrateġija l-ġdida dwar il-ġestjoni tal-proprjetà tal-istat, l-intrapriżi tal-istat u l-entitajiet b'kapital tal-istat 2022-2030;
Q. billi l-Kunsill adotta miżuri ta' assistenza li jiswew EUR 7 miljun fl-2021 għall-benefiċċju tas-Servizz Mediku Militari u l-Battaljun tal-Inġinerija tal-Forzi Armati tar-Repubblika tal-Moldova u EUR 40 miljun fl-2022 f'aktar assistenza militari mhux letali taħt il-Faċilità Ewropea għall-Paċi (EPF);
R. billi fit-22 ta' Ġunju 2018, l-Assemblea Ġenerali tan-NU ħeġġet lill-Federazzjoni Russa tlesti, mingħajr kundizzjonijiet u mingħajr aktar dewmien, l-irtirar ordnat tal-forzi u tal-armamenti tagħha mit-territorju tar-Repubblika tal-Moldova; billi madwar 1 500 truppa Russa għadhom illegalment fil-fruntieri rikonoxxuti internazzjonalment tal-Moldova; billi l-indipendenza, is-sovranità u l-integrità territorjali sħiħa tar-Repubblika tal-Moldova huma rikonoxxuti mill-istati membri kollha tan-Nazzjonijiet Uniti;
1. Jesprimi l-appoġġ sħiħ u indispensabbli tiegħu għall-indipendenza, is-sovranità u l-integrità territorjali tar-Repubblika tal-Moldova; jikkundanna bil-qawwa kwalunkwe tentattiv mill-Federazzjoni Russa jew mill-prokuraturi lokali sponsorjati mir-Russja biex jiddestabilizzaw ir-Repubblika tal-Moldova bl-użu ta' attakki ibridi, l-użu tal-provvisti tal-enerġija bħala arma, id-diżinformazzjoni, u protesti organizzati kif ukoll billi jheddu jew jużaw il-vjolenza;
2. Ifaħħar is-solidarjetà murija mill-popolazzjoni tal-Moldova lejn in-nies li qed jaħarbu mill-gwerra ta' aggressjoni tar-Russja fl-Ukrajna, il-qerda tal-bliet u l-irħula tal-Ukrajna u l-atroċitajiet u r-reati tal-gwerra mwettqa mir-Russja kontra, b'mod partikolari, il-popolazzjoni ċivili tal-Ukrajna; jesprimi l-konvinzjoni tiegħu li l-UE trid turi l-istess grad ta' solidarjetà mal-poplu tal-Moldova u tappoġġja bl-aktar mod determinat possibbli l-isforzi tal-pajjiż biex ilaħħaq mal-konsegwenzi tal-gwerra ta' aggressjoni tar-Russja u mat-tentattivi ta' destabilizzazzjoni tar-Russja u l-atturi pro-Russi;
3. Jistieden lill-Kummissjoni tkompli tagħti appoġġ umanitarju permezz tal-Mekkaniżmu tal-UE għall-Protezzjoni Ċivili, attivat fil-25 ta' Frar 2022, appoġġ għall-ġestjoni tal-fruntieri permezz tal-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta (Frontex) u l-Missjoni ta' Assistenza fil-Fruntieri tal-UE għall-Moldova u l-Ukrajna rilokata, u appoġġ għat-trasferiment ta' persuni lejn Stati Membri tal-UE fil-kuntest tal-Pjattaforma ta' Solidarjetà kif meħtieġ;
4. Itenni t-talba tiegħu lill-Kummissjoni kif ukoll lill-awtoritajiet tal-Moldova biex iqisu l-ħtiġijiet partikolari tat-tfal refuġjati mill-Ukrajna li bħalissa qed joqogħdu fil-Moldova; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jappoġġjaw lill-awtoritajiet tal-Moldova fit-twaqqif ta' programmi ta' appoġġ għar-rifuġjati nisa, b'mod partikolari dawk li jeħtieġu appoġġ speċjalizzat għall-vittmi ta' vjolenza abbażi tal-ġeneru;
5. Jistieden lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lis-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) jivvalutaw bir-reqqa l-miżuri ta' appoġġ eżistenti, filwaqt li jqisu r-riskji akbar għas-sigurtà għar-Repubblika tal-Moldova u l-ħtieġa li tissaħħaħ ir-reżiljenza tal-istituzzjonijiet tal-Istat, il-forzi armati u s-soċjetà tal-Moldova kontra tentattivi esterni ta' destabbilizzazzjoni u provokazzjoni; jilqa' l-proposta li tiġi stabbilita l-Missjoni ta' Sħubija tal-UE fil-Moldova, missjoni ċivili ta' politika ta' sigurtà u difiża komuni (PSDK), biex jiġi pprovdut appoġġ imfassal apposta fil-ġlieda kontra t-theddid ċibernetiku, it-theddid ibridu u d-diżinformazzjoni; iħeġġeġ lill-Kunsill biex jagħti prijorità lill-approvazzjoni tal-missjoni PSDK fil-Kunsill Affarijiet Barranin tat-22 ta' Mejju 2023;
6. Jistieden lill-Kunsill jadotta malajr miżuri ta' appoġġ addizzjonali taħt l-EPF biex isaħħaħ il-kapaċitajiet ta' difiża tal-Moldova, billi jibni fuq is-EUR 7 miljun adottati f'Diċembru 2021 u EUR 40 miljun adottati f'Ġunju 2022 biex itejbu t-tħejjija għall-ġlieda, il-modernizzazzjoni u t-tkabbir tal-Forzi Armati tar-Repubblika tal-Moldova; jilqa' l-kooperazzjoni msaħħa tar-Repubblika tal-Moldova mal-Aġenziji tal-UE għall-Kooperazzjoni fl-Infurzar tal-Liġi (Europol) u t-Taħriġ fl-Infurzar tal-Liġi (CEPOL) u l-Frontex, kif ukoll il-kooperazzjoni mill-qrib fil-qafas taċ-Ċentru ta' Appoġġ tal-UE għas-Sigurtà Interna u l-Ġestjoni tal-Fruntieri fil-Moldova;
7. Japprova l-ħidma kontinwa taħt id-djalogu politiku u ta' sigurtà ta' livell għoli stabbilit reċentement bejn l-UE u r-Repubblika tal-Moldova biex tissaħħaħ il-kooperazzjoni dwar il-politika barranija u ta' sigurtà, jitqajmu kwistjonijiet rilevanti ta' tħassib għas-sigurtà u l-istabbiltà reġjonali u jiġu diskussi l-possibbiltajiet għal koordinazzjoni mill-qrib u għal miżuri effettivi ta' assistenza u appoġġ; jesprimi l-apprezzament tiegħu għall-parteċipazzjoni tar-Repubblika tal-Moldova fil-Missjoni ta' Taħriġ tal-UE fil-Mali u l-intenzjoni tagħha li tikkontribwixxi għall-Missjoni ta' Taħriġ tal-UE fis-Somalja u EUFOR ALTHEA fil-Bożnja-Ħerzegovina, kif espress matul it-tieni djalogu politiku u ta' sigurtà ta' livell għoli riċenti, kif ukoll biex tintensifika l-kooperazzjoni fil-ġlieda kontra t-theddid ibridu; ifaħħar il-koordinazzjoni li qed tiżdied gradwalment tar-Repubblika tal-Moldova rigward, u l-allinjament magħha, il-politika esterna u ta' sigurtà komuni (PESK); jissottolinja s-sinifikat tal-adozzjoni tal-Moldova ta' miżuri restrittivi kontra l-Federazzjoni Russa f'konformità mal-PESK;
8. Jinsisti fuq il-ħtieġa li l-Kunsill u l-Kummissjoni bl-istess mod ikomplu jappoġġjaw l-isforzi tal-awtoritajiet tal-Moldova biex iżommu l-istabbiltà makroekonomika, jiggarantixxu s-sigurtà sħiħa tal-enerġija tar-Repubblika tal-Moldova, jaħdmu malajr lejn l-indipendenza tal-enerġija tagħha mir-Russja filwaqt li jiżguraw l-affordabbiltà tal-enerġija, partikolarment għal dawk l-aktar vulnerabbli, u jwettqu r-riformi ambizzjużi tagħhom fl-oqsma tad-demokrazija u l-istat tad-dritt; jistieden lill-Kummissjoni tippreżenta strateġija komprensiva ta' appoġġ għar-Repubblika tal-Moldova qabel il-laqgħa tal-Kunsill Ewropew tad-29 ta' Ġunju 2023;
9. Jilqa' l-proposta tal-Kummissjoni tal-24 ta' Jannar 2023 biex tiżdied l-assistenza makrofinanzjarja li għaddejja għar-Repubblika tal-Moldova sa EUR 145 miljun, li minnhom sa EUR 45 miljun f'għotjiet, li jġibu l-ammont totali tal-assistenza makrofinanzjarja tal-UE li għaddejja lill-pajjiż għal EUR 295 miljun, u jikkonferma li huwa lest jappoġġja din il-miżura; jilqa' l-iżborż tat-tieni ħlas tal-pakkett ta' assistenza makrofinanzjarja li għaddej bħalissa b'valur ta' EUR 50 miljun, fil-5 ta' April 2023, u jistieden lill-Kummissjoni toħroġ mingħajr dewmien l-appoġġ baġitarju mħabbar f'Novembru 2022; jissottolinja l-ħtieġa li r-Repubblika tal-Moldova tiġi inkluża fl-Istrument għall-Assistenza ta' Qabel l-Adeżjoni fid-dawl tal-istatus ta' kandidat tagħha għas-sħubija fl-UE; jenfasizza s-sinifikat li jiġu żgurati sinerġiji bejn il-programmi tal-UE u riżorsi addizzjonali pprovduti mill-UE u l-Istituzzjonijiet Finanzjarji Internazzjonali, l-Istati Membri, sħab tal-istess fehma u donaturi oħra;
10. Jesprimi l-appoġġ tiegħu għall-isforzi estensivi tar-Repubblika tal-Moldova biex tnaqqas id-dipendenza tal-enerġija tagħha fuq ir-Russja; iħeġġeġ lill-pajjiż biex jiddiversifika bis-sħiħ is-sorsi tal-enerġija tiegħu, iżid l-interkonnessjoni tiegħu man-networks Ewropej tal-enerġija u jaċċellera l-iżvilupp ta' sorsi tal-enerġija rinnovabbli; jissottolinja n-natura kritika tal-kontribuzzjonijiet tal-UE u tas-sħab biex jittaffa l-impatt tal-gwerra ta' aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna fuq il-prezzijiet tal-enerġija tal-Moldova, notevolment il-pakkett ta' appoġġ baġitarju u tal-enerġija ta' EUR 250 miljun imħabbra fl-10 ta' Novembru 2022 fil-kuntest tal-iskema ta' salvataġġ tal-enerġija, u jitlob li tingħata aktar assistenza kif meħtieġ; jilqa' l-isforzi biex jinbnew interkonnetturi tal-elettriku mar-Rumanija viċina, li titnaqqas id-dipendenza tal-Moldova fuq l-enerġija prodotta fir-reġjun Transnistrijan, kif ukoll il-programm ta' investiment fil-modernizzazzjoni tal-grilja tad-distribuzzjoni tal-elettriku tal-Moldova, li hija ffinanzjata b'mod konġunt mill-Bank Ewropew tal-Investiment u l-Bank Ewropew għar-Rikostruzzjoni u l-Iżvilupp; iħeġġeġ lill-Moldova tagħmel użu sħiħ mill-mekkaniżmu konġunt tax-xiri tal-gass permezz tal-Pjattaforma tal-Enerġija tal-UE biex taċċessa enerġija aktar affordabbli u tiżgura s-sigurtà tal-provvista;
11. Jieħu nota tal-azzjonijiet tal-awtoritajiet tal-Moldova kontra l-propaganda Russa, inkluża s-sospensjoni tal-liċenzji tax-xandir ta' sitt stazzjonijiet tat-TV favur ir-Russja; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE biex ikomplu jsaħħu l-kooperazzjoni mar-Repubblika tal-Moldova biex itejbu r-reżiljenza tal-pajjiż għal theddid ibridu, inkluż permezz tal-iżvilupp konġunt ta' strateġija biex jissalvagwardjaw l-ambjent ta' integrità u sigurtà tal-elezzjonijiet lokali tal-2023, l-elezzjonijiet presidenzjali tal-2024 u elezzjonijiet parlamentari tal-2025, biex jappoġġjaw il-ħidma tal-ġurnalisti u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li qed ifittxu li jiġġieldu d-diżinformazzjoni;
12. Jistieden lill-Kummissjoni u lill-awtoritajiet Moldovani jsaħħu l-komunikazzjonijiet strateġiċi tagħhom mal-popolazzjoni tal-Moldova; jitlob ukoll li miżuri speċifiċi ta' moderazzjoni tal-kontenut online sensittivi għall-kuntest ta' diżinformazzjoni tal-Moldova jiġu żviluppati u implimentati minn organizzazzjonijiet rilevanti tal-media soċjali;
13. Iħeġġeġ lill-Gvern, lill-parlament u lill-president tal-Moldova biex ikomplu r-riformi ambizzjużi dwar id-demokrazija u l-istat tad-dritt li dwarhom il-pajjiż għamel progress sinifikanti, u b'mod partikolari biex ikomplu r-riforma ġudizzjarja, il-ġlieda kontra l-korruzzjoni u l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni tal-iskandlu tal-frodi bankarja tal-2014 filwaqt li jiġi żgurat il-primat tal-kwalità u s-sostenibbiltà fuq il-veloċità; ifakkar fl-importanza li jiġi stabbilit rekord kredibbli ta' prosekuzzjonijiet u kundanni għal korruzzjoni fuq il-bażi ta' investigazzjonijiet proattivi u effiċjenti bħala kwistjoni tal-akbar prijorità; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jressqu malajr proposta leġiżlattiva li testendi l-kamp ta' applikazzjoni tar-Reġim Globali tas-Sanzjonijiet tad-Drittijiet tal-Bniedem tal-UE biex tinkludi atti ta' korruzzjoni bħala reat punibbli; jistieden ukoll lill-Kummissjoni biex tiċċara r-riformi meħtieġa taħt il-kundizzjoni ta' deoligarkizzazzjoni fid-dawl tar-rakkomandazzjonijiet tal-Kummissjoni ta' Venezja;
14. Jissottolinja l-importanza li jiġi avvanzat il-proċess ta' riforma tal-pajjiż sabiex jittejbu l-istandards tal-għajxien tal-popolazzjoni, speċjalment ta' dawk il-gruppi tal-popolazzjoni li huma aktar vulnerabbli u dawk fir-reġjuni, u biex il-ġenerazzjonijiet żgħażagħ jiġu pprovduti bi prospetti attraenti għall-ħajja u x-xogħol fil-pajjiż, u b'hekk jitnaqqas in-numru ta' ċittadini li jħossu l-ħtieġa li jitilqu mill-pajjiż biex ifittxu kundizzjonijiet ta' għajxien aħjar xi mkien ieħor fl-Ewropa;
15. Japprova bil-qawwa d-deċiżjoni tal-Kunsill Ewropew tat-23 ta' Ġunju 2022 li jagħti status ta' pajjiż kandidat tal-UE lir-Repubblika tal-Moldova; jirrikonoxxi l-progress tal-gvern f'termini ta' riformi u livell ta' allinjament mal-acquis tal-UE; jistenna bil-ħerqa l-progress miksub fir-rigward tal-prijoritajiet identifikati fl-opinjoni tal-Kummissjoni dwar l-applikazzjoni tal-Moldova għal sħubija fl-UE bħala parti mill-"pakkett tat-tkabbir" li għandu jsir fil-ħarifa tal-2023; jistieden lill-awtoritajiet Moldovani jtejbu l-ħidma tagħhom lejn implimentazzjoni sħiħa u effettiva tal-AA/DCFTA kif ukoll dwar id-demokrazija, il-governanza u r-riformi b'rabta mal-istat tad-dritt, bħala turija tal-ambizzjoni tagħhom li jgawdu d-drittijiet u li jissodisfaw l-obbligi ta' membru tal-UE;
16. Jissottolinja r-rwol ċentrali ta' ġudikatura li tiffunzjona, indipendenti u kredibbli fiż-żamma u l-promozzjoni tal-istat tad-dritt; jilqa' l-proposta tal-President Sandu għat-twaqqif ta' qorti ġdida kontra l-korruzzjoni qabel is-sajf; jesprimi l-appoġġ tiegħu għall-proċedura ta' skrutinju fuq l-imħallfin u l-prosekuturi biex jassumu pożizzjonijiet fil-Kunsill Superjuri tal-Maġistratura (SCM) u l-Kunsill Superjuri tal-Prosekuturi, u jħeġġeġ lill-atturi rilevanti kollha, b'mod partikolari l-Assemblea Ġenerali tal-Imħallfin, biex jiżguraw li pożizzjonijiet fuq l-SCM jimtlew malajr u skont l-istandards għoljin stabbiliti għall-integrità tal-membri tiegħu;
17. Jerġa' jsostni l-appoġġ tiegħu għall-indipendenza, is-sovranità u l-integrità territorjali tar-Repubblika tal-Moldova u għall-isforzi fil-qafas tal-proċess ta' negozjati 5+2 biex tintlaħaq soluzzjoni politika paċifika, komprensiva u dejjiema tal-kunflitt fit-Transnistrija, abbażi tar-rispett għas-sovranità u l-integrità territorjali tar-Repubblika tal-Moldova fil-fruntieri rikonoxxuti internazzjonalment tagħha u bi status speċjali għar-reġjun tat-Transnistrija; jistieden lill-Federazzjoni Russa, għaldaqstant, tirtira kompletament il-forzi u t-tagħmir militari tagħha mir-reġjun tat-Transnistrija tar-Repubblika tal-Moldova u tiżgura l-evakwazzjoni immedjata u l-qerda sħiħa tal-munizzjon u tat-tagħmir kollu fid-depożitu ta' Cobasna taħt sorveljanza internazzjonali;
18. Jistieden lill-atturi politiċi kollha jikkontribwixxu biex jissodisfaw l-aspirazzjonijiet Ewropej tal-poplu tal-Moldova, billi jfittxu li jistabbilixxu kunsens dwar il-biċċa l-kbira tar-riformi importanti u urġenti, jinvolvu ruħhom b'mod attiv fil-ħidma leġiżlattiva tal-Parlament tal-Moldova bil-għan li l-leġiżlazzjoni tal-Moldova tiġi armonizzata aktar mal-istandards tal-UE, u jinvolvu ruħhom mas-soċjetà ċivili fir-riformi ewlenin kollha kif ukoll fl-orjentazzjoni futura tal-pajjiż; jesprimi r-rieda tiegħu li jikkontribwixxi għall-appoġġ u t-tisħiħ tad-demokrazija parlamentari fir-Repubblika tal-Moldova, inkluż permezz tad-Djalogu Jean Monnet, meta jkun xieraq fil-kuntest domestiku tagħha;
19. Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex tgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-gvernijiet u l-parlamenti tal-Istati Membri, lill-Kunsill tal-Ewropa, lill-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa u lill-President, lill-Gvern u l-Parlament tar-Repubblika tal-Moldova.