PROJEKT REZOLUCJI w sprawie stanu Unii Małych i Średnich Przedsiębiorstw
10.7.2023 - (2023/2750(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Christian Ehler, Markus Ferber, Jens Gieseke, Markus Pieper, Ivan Štefanec, Henna Virkkunen
w imieniu grupy PPE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B9-0346/2023
B9‑0346/2023
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie stanu Unii Małych i Średnich Przedsiębiorstw
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej,
– uwzględniając zalecenie Komisji 2003/361/WE z 6 maja 2003 r. dotyczące definicji mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw[1],
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (dyrektywa w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach)[2],
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/690 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program na rzecz rynku wewnętrznego, konkurencyjności przedsiębiorstw, w tym małych i średnich przedsiębiorstw, dziedziny roślin, zwierząt, żywności i paszy, oraz statystyk europejskich (Program na rzecz jednolitego rynku) oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 99/2013, (UE) nr 1287/2013, (UE) nr 254/2014 i (UE) nr 652/2014[3],
– uwzględniając swoją rezolucję z 23 października 2012 r. w sprawie małych i średnich przedsiębiorstw – konkurencyjność i możliwości działalności gospodarczej[4],
– uwzględniając swoją rezolucję z 8 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorstw rodzinnych w Europie[5],
– uwzględniając swoją rezolucję z 16 grudnia 2020 r. w sprawie nowej strategii dla europejskich MŚP[6],
– uwzględniając komunikat Komisji z 23 lutego 2011 r. zatytułowany „Przegląd programu Small Business Act dla Europy” (COM(2011)0078) i rezolucję Parlamentu w tej sprawie z 12 maja 2011 r.[7],
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 grudnia 2011 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz ułatwienia dostępu do finansowania dla MŚP” (COM(2011)0870),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 7 marca 2013 r. zatytułowany „Inteligentne regulacje – odpowiedź na potrzeby małych i średnich przedsiębiorstw” (COM(2013)0122),
– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 listopada 2016 r. pt. „Przyszli liderzy Europy – inicjatywa na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up” (COM(2016)0733),
– uwzględniając sprawozdanie Komisji z 27 czerwca 2023 r. pt. „Annual Report on European SMEs 2022/2023 – SME Performance Review 2022/2023” [Sprawozdanie roczne dotyczące europejskich MŚP w latach 2022-2023 – przegląd wyników MŚP w latach 2022-2023],
– uwzględniając komunikat Komisji z 10 marca 2020 r. zatytułowany „Strategia MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy” (COM(2020)0103),
– uwzględniając komunikat Komisji z 10 marca 2020 r. zatytułowany „Nowa strategia przemysłowa dla Europy” (COM(2020)0102),
– uwzględniając komunikat Komisji z 5 maja 2021 r. zatytułowany „ Aktualizacja nowej strategii przemysłowej 2020 r. – tworzenie silniejszego jednolitego rynku sprzyjającego odbudowie Europy” (COM(2021)0350),
– uwzględniając swoją rezolucję z 15 września 2022 r. w sprawie wdrożenia zaktualizowanej nowej strategii przemysłowej dla Europy – dostosowanie wydatków do polityki”[8],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie wpływu krajowych reform podatkowych na gospodarkę UE[9],
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią trzon naszej gospodarki, ponieważ stanowią 99% wszystkich przedsiębiorstw w UE, zatrudniają około 100 mln osób i odpowiadają za ponad połowę europejskiego PKB;
B. mając na uwadze, że art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej odnosi się do rynku wewnętrznego, zrównoważonego rozwoju i społecznej gospodarki rynkowej;
C. mając na uwadze, że we wspólnym badaniu przeprowadzonym przez Europejski Bank Centralny i Komisję w październiku 2022 r. MŚP były najbardziej pesymistyczne co do ogólnych prognoz gospodarczych, jakie kiedykolwiek odnotowano; mając na uwadze, że jeśli chodzi o dostęp przedsiębiorstw do finansowania, MŚP podkreśliły również malejącą gotowość banków do udzielania pożyczek oraz coraz mniejszą dostępność linii kredytowych;
D. mając na uwadze, że przemysłowe wydatki operacyjne w Europie są wysokie w porównaniu z globalnymi konkurentami;
E. mając na uwadze, że wydatki te są w dużej mierze spowodowane wysokimi cenami energii, wysokim obciążeniem regulacyjnym i wysokimi kosztami, w tym podatkami;
F. mając na uwadze, że tylko 17% MŚP z powodzeniem wdrożyło technologię cyfrową w swoich przedsiębiorstwach; mając na uwadze, że cyfryzacja ma kluczowe znaczenie dla silnego wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy na jednolitym rynku;
G. mając na uwadze, że pod względem konkurencyjności Europa nie dotrzymuje kroku innym rozwiniętym gospodarkom, co stanowi zagrożenie dla jej potencjału generowania bogactwa i dobrobytu;
H. mając na uwadze, że należy znacznie zmniejszyć obciążenia regulacyjne, w tym koszty finansowe i koszty przestrzegania przepisów wynikające z nadmiernej regulacji oraz zbyt złożonych procedur administracyjnych i obowiązków sprawozdawczych;
I. mając na uwadze, że większość innowacji mających trudności z wejściem na rynek z powodu nadmiernych ograniczeń regulacyjnych i rozbieżności regulacyjnych między państwami członkowskimi pochodzi od MŚP;
J. mając na uwadze, że szacunkowe koszty przestrzegania przepisów podatkowych w przypadku dużych przedsiębiorstw wielonarodowych wynoszą około 2% płaconych podatków, natomiast w przypadku MŚP te szacunkowe koszty wynoszą około 30% płaconych podatków;
K. mając na uwadze, że 65–80% wszystkich europejskich przedsiębiorstw to przedsiębiorstwa rodzinne, na które przypada 60% wszystkich miejsc pracy w sektorze prywatnym;
L. mając na uwadze, że stosowanie przez Komisję zasady innowacyjności podczas przygotowywania nowych wniosków ustawodawczych znacznie poprawiłoby warunki rynkowe dla innowacyjnych MŚP w Europie, ponieważ sprzyjałoby zdrowej konkurencji na jednolitym rynku i przyspieszyło dwojaką transformację Europy;
M. mając na uwadze, że prawodawstwo UE musi znaleźć odpowiednią równowagę między wspieraniem wzrostu gospodarczego, przedsiębiorczości, przystosowywania się do zmiany klimatu i wydajności przedsiębiorstw;
1. wzywa Komisję do przeprowadzenia ogólnej oceny łącznego wpływu prawodawstwa UE na MŚP w UE w celu zaproponowania w razie potrzeby uproszczeń, a także ram gwarantujących, że pod względem konkurencyjności i wzrostu UE będzie najlepszym miejscem do zakładania MŚP;
Pakiet pomocy dla MŚP
2. oczekuje zapowiedzianego pakietu pomocy dla MŚP i wzywa Komisję do opracowania go w jak najambitniejszy sposób;
3. zauważa, że opóźnienia w płatnościach nadal stanowią poważne zagrożenie dla przetrwania MŚP, zwłaszcza w obecnej sytuacji wysokiej inflacji i wyższych kosztów energii; podkreśla, że szacuje się, iż jedna czwarta upadłości w UE wynika z niepunktualnego płacenia faktur;
4. uważa, że dyrektywa w sprawie opóźnień w płatnościach, która obowiązuje od ponad dziesięciu lat, nie jest wystarczająco skuteczna, jeśli chodzi o rozwiązanie problemu terminowych płatności dla MŚP;
5. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź przeglądu dyrektywy w sprawie opóźnień w płatnościach i wzywa Komisję do dopilnowania, by w zaktualizowanej dyrektywie uwzględniono ogromne wyzwania stojące przed MŚP; podkreśla w szczególności, że w zmienionej dyrektywie należy uwzględnić bardziej rygorystyczne środki egzekwowania oraz że MŚP powinny dysponować skutecznymi narzędziami rozstrzygania sporów i narzędziami mediacji; wzywa ponadto państwa członkowskie do wyznaczenia odpowiedzialnego organu, który będzie monitorował przestrzeganie przepisów i w razie potrzeby interweniował na wniosek MŚP;
6. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź przewodniczącej Komisji zawartą w orędziu o stanie Unii z 2022 r., że wniosek w sprawie jednolitego zbioru przepisów podatkowych dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w Europie „Działalność gospodarcza w Europie – ramy opodatkowania dochodu” (BEFIT) zostanie włączony do pakietu pomocy dla MŚP;
7. podkreśla, że obciążenie podatkowe przedsiębiorstw europejskich, zwłaszcza MŚP, stanowi istotną przeszkodę dla ich konkurencyjności i strategii inwestycyjnych oraz wpływa na ich zdolność do generowania wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy;
8. ponownie podkreśla, że inicjatywa BEFIT powinna być wspierana przez niezbędny proces polityczny, aby budować polityczne poparcie dla zmian, oraz że inicjatywie powinna towarzyszyć dokładna ocena skutków; podkreśla, że inicjatywa BEFIT stanowi okazję do rozwiązania problemu kosztów związanych z przestrzeganiem przepisów podatkowych oraz do zmniejszenia obciążeń administracyjnych przy jednoczesnym zagwarantowaniu uczciwej i przejrzystej konkurencji podatkowej;
9. przyjmuje do wiadomości zamiar przedstawienia przez Komisję 12 września 2023 r. wniosku dotyczącego BEFIT z myślą o rozpoczęciu procesu opracowywania nowego i jednolitego unijnego zbioru przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych, opartego na stosowaniu sprawiedliwej, kompleksowej i skutecznej formuły repartycji i wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych, który to zbiór zagwarantuje przedsiębiorstwom jasność i przewidywalność; podkreśla ideę punktu kompleksowej obsługi umożliwiającego złożenie jednej skonsolidowanej deklaracji podatkowej;
10. zauważa, że przedsiębiorstwa mają do czynienia z niestabilnym otoczeniem biznesowym i coraz większą liczbą unijnych dyrektyw podatkowych; w związku z tym wzywa Komisję do zagwarantowania prostszych przepisów podatkowych dla MŚP, a także wsparcia administracyjnego, aby zmniejszyć obciążenia związane z przestrzeganiem przepisów podatkowych; wzywa Komisję, aby dała przedsiębiorstwom chwilę wytchnienia i wystarczająco dużo czasu na przygotowanie się do proponowanych nowych przepisów BEFIT; ubolewa, że Komisja nie podjęła jeszcze działań w związku z zapowiedzią z 2020 r. dotyczącą praw podatników UE i uproszczonych procedur na rzecz lepszego przestrzegania przepisów podatkowych;
11. wzywa Komisję do wyjścia naprzeciw szczególnym potrzebom MŚP poprzez uczynienie BEFIT obowiązkowymi jedynie dla dużych przedsiębiorstw i pozostawienie MŚP możliwości wyboru, zwłaszcza w przypadku MŚP, które nie prowadzą działalności transgranicznej;
12. odnotowuje, że zgodnie z proponowanymi zasadami BEFIT Komisja zamierza umożliwić MŚP prowadzącym działalność transgraniczną w innych państwach członkowskich prowadzenie działalności w ramach systemu podatkowego, który najlepiej znają;
13. podkreśla potrzebę zapobiegania nadmiernej biurokracji i nadmiernie rygorystycznemu wdrażaniu przepisów, a także potrzebę ograniczenia do absolutnego minimum obciążeń regulacyjnych dla MŚP przy jednoczesnym utrzymaniu najwyższych standardów dla konsumentów, pracowników, zdrowia i ochrony środowiska;
Łatwiejszy dostęp MŚP do finansowania
14. zauważa, że obecne wyzwania gospodarcze i rosnące stopy procentowe doprowadziły do zaostrzenia warunków dla MŚP próbujących uzyskać dostęp do finansowania; wzywa Komisję do wzmożenia wysiłków na rzecz unii rynków kapitałowych oraz do uwolnienia finansowania na rzecz wzrostu gospodarczego w Europie;
15. z zadowoleniem przyjmuje prace Komisji nad pakietem w sprawie dopuszczania do obrotu giełdowego, którego celem jest poprawa dostępu do rynków akcji, zwłaszcza dla MŚP, poprzez ograniczenie obciążeń administracyjnych związanych z notowaniem przedsiębiorstwa na giełdzie; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji z 7 grudnia 2022 r. dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2014/65/UE w celu zwiększenia atrakcyjności publicznych rynków kapitałowych w Unii dla przedsiębiorstw i ułatwienia małym i średnim przedsiębiorstwom dostępu do kapitału oraz uchylającej dyrektywę 2001/34/WE[10];
16. odnotowuje wniosek Komisji dotyczący strategii inwestycji detalicznych, która stawia interesy konsumentów w centrum inwestycji detalicznych; wzywa współprawodawców do zadbania o to, by MŚP otrzymały lepsze możliwości finansowania w wyniku większego udziału inwestorów detalicznych w rynkach kapitałowych, co powinno być wynikiem tej strategii;
17. przyznaje, że kryzys klimatyczny wymaga osiągnięcia neutralności emisyjnej przez miliony MŚP w UE; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz lepszego dostosowania zrównoważonego finansowania do potrzeb MŚP;
18. przypomina, że Europejska Rada ds. Innowacji (EIC) jest nowym i wyjątkowym europejskim programem finansowania, którego celem jest zapewnienie przedsiębiorstwom typu start-up z sektora zaawansowanych technologii punktu kompleksowej obsługi w zakresie finansowania, aby umożliwić im rozwijanie innowacji od wczesnego pomysłu do produktu nadającego się do wprowadzenia do obrotu, a także ekspansję przedsiębiorstwa; z zadowoleniem przyjmuje zwiększony przydział środków budżetowych dla Europejskiej Rady ds. Innowacji, a także rozszerzony zakres jej działalności w zakresie inwestycji kapitałowych w ramach wniosku dotyczącego platformy technologii strategicznych dla Europy;
Narzędzia polityki dostosowane do potrzeb MŚP
19. zdecydowanie popiera wprowadzenie przez Komisję sprawdzianu konkurencyjności w ramach przygotowywania nowych przepisów; uważa, że sprawdzian ten powinien być mocno osadzony w instytucjonalnej strukturze Komisji;
20. wzywa do stosowania zasady innowacyjności w odniesieniu do wszystkich nowych i zmienionych aktów prawnych proponowanych przez Komisję; przypomina, że zasada innowacyjności wymaga od Komisji przeanalizowania potencjalnego negatywnego wpływu nowych proponowanych aktów prawnych na rozwój innowacji i wprowadzanie ich na rynek; podkreśla, że w przypadku stwierdzenia negatywnego wpływu w odpowiednim wniosku ustawodawczym należy zawrzeć klauzulę wyłączającą uwzględniającą negatywne skutki i gwarantującą, że innowacje nie będą spowalniane z powodu nadmiernych ograniczeń regulacyjnych;
21. wzywa do stosowania zasady „jedno więcej – jedno mniej” w celu ustabilizowania obciążeń regulacyjnych w UE na obecnym, choć już i tak wysokim poziomie; wzywa Komisję do opracowania programu lepszego stanowienia prawa, którego celem będzie ograniczenie obciążenia regulacyjnego MŚP o co najmniej 30% w celu zmniejszenia presji kosztowej i promowania konkurencyjności;
22. wzywa UE i jej państwa członkowskie do działania na rzecz poprawy dostępu do wykwalifikowanej siły roboczej;
23. ponawia swój apel do Komisji o przedstawienie wniosku ustawodawczego w sprawie europejskiej karty zabezpieczenia społecznego w celu ułatwienia mobilności pracowników i poprawy cyfrowego egzekwowania praw w zakresie zabezpieczenia społecznego, aby udostępnić organom krajowym i partnerom społecznym instrument umożliwiający skuteczne egzekwowanie w czasie rzeczywistym prawa krajowego i unijnego, w tym weryfikację dokumentów przenośnych A1;
24. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziany przez Komisję pierwszy krok, jakim jest racjonalizacja i uproszczenie wymogów sprawozdawczych dla przedsiębiorstw i organów administracji poprzez ograniczenie obowiązków sprawozdawczych o 25%; przypomina jednak, że obowiązki sprawozdawcze stanowią jedynie niewielką część obciążeń regulacyjnych i że w związku z tym potrzebne są bardziej radykalne środki; uważa, że planowane ograniczenie obowiązków sprawozdawczych powinno mieć zastosowanie zarówno do istniejącego, jak i przyszłego prawodawstwa;
25. uważa, że UE powinna promować proste i przyjazne dla użytkownika narzędzia cyfrowe, aby umożliwić MŚP poruszanie się w unijnym otoczeniu regulacyjnym;
26. wzywa Komisję, aby zachęcała do rozpowszechniania najlepszych praktyk i dostępu do dokładnych danych w celu wspierania bezpiecznego przekazywania przedsiębiorstw i ich ciągłości, zwłaszcza w przypadku przedsiębiorstw rodzinnych, w których ciągłość międzypokoleniowa ma ogromne znaczenie;
27. uważa, że UE musi wzmocnić swoją zasadę działania na dużą skalę w sprawach ważnych, a na mniejszą skalę w sprawach mniej istotnych w celu zapewnienia proporcjonalności i pomocniczości oraz stworzenia korzystnego otoczenia biznesowego dla naszych MŚP;
Oceny skutków dostosowane do potrzeb MŚP
28. wzywa do przeprowadzania udoskonalonych kompleksowych ocen skutków ze szczególnym uwzględnieniem MŚP, w tym wiążącego testu MŚP na etapie oceny skutków, aby w pełni ocenić skutki gospodarcze wniosków ustawodawczych dotyczących MŚP, w tym koszty przestrzegania przepisów; zwraca uwagę na znaczenie rzetelnych ocen skutków uwzględniających konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw;
Lepsza organizacja struktury i procedur w instytucjach UE
29. wzywa do utworzenia jednego instrumentu sprawozdawczego łączącego gromadzenie informacji (np. na temat programów finansowania) z przekazywaniem informacji (obowiązki sprawozdawcze i gromadzenie danych) przedsiębiorstwom, w szczególności MŚP; domaga się uwzględnienia zasady jednorazowości, aby przedsiębiorstwa przekazywały dane raz, a następnie w razie potrzeby je aktualizowały;
30. wzywa do utworzenia punktu kompleksowej obsługi, w którym przedsiębiorstwa, w szczególności MŚP, będą mogły uzyskać informacje (np. na temat programów finansowania);
31. wzywa Komisję do niezwłocznego powołania, zgodnie z obietnicą, pełnomocnika ds. MŚP; uważa, że pełnomocnik ds. MŚP powinien podlegać bezpośrednio przewodniczącemu Komisji, aby umożliwić nadzór nad kwestiami dotyczącymi MŚP we wszystkich dyrekcjach generalnych; uważa, że jednym z głównych zadań pełnomocnika ds. MŚP powinno być stworzenie równych warunków działania dla przedsiębiorstw transgranicznych i rozwiązanie problemu nadmiernie rygorystycznego wdrażania przepisów;
32. uważa, że Rada ds. Kontroli Regulacyjnej musi zostać rozszerzona i obsadzona głównie niezależnymi ekspertami;
Wyzwania techniczne
33. wzywa do wspierania dwojakiej transformacji, jaką jest dekarbonizacja i cyfryzacja, ponieważ MŚP są podstawą naszej gospodarki, a tym samym długoterminowej konkurencyjności Europy;
34. przypomina o konieczności zapewnienia równych warunków działania w sektorze cyfrowym, które zapewnią interoperacyjność i niedyskryminacyjny dostęp do danych, co umożliwiłoby MŚP rozwój w sprawiedliwej europejskiej gospodarce opartej na danych;
35. wzywa do ułatwienia wykorzystywania sztucznej inteligencji poprzez promowanie tworzenia sojuszy MŚP na rzecz sztucznej inteligencji w strategicznych łańcuchach wartości;
°
° °
36. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.
- [1] Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36.
- [2] Dz.U. L 48 z 23.2.2011, s. 1.
- [3] Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 1.
- [4] Dz.U. C 68 E z 7.3.2014, s. 40.
- [5] Dz.U. C 316 z 22.9.2017, s. 57.
- [6] Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 2.
- [7] Dz.U. C 377 E z 7.12.2012, s. 102.
- [8] Dz.U. C 125 z 5.4.2023, s. 124.
- [9] Dz.U. C 342 z 6.9.2022, s. 14.
- [10] COM(2022)0760.