PROJEKT REZOLUCJI w sprawie stanu Unii Małych i Średnich Przedsiębiorstw
10.7.2023 - (2023/2750(RSP))
zgodnie z art. 132 ust. 2 Regulaminu
Alex Agius Saliba, Dan Nica
w imieniu grupy S&D
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B9-0346/2023
B9‑0348/2023
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie stanu Unii Małych i Średnich Przedsiębiorstw
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 3 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej odnoszący się do rynku wewnętrznego, zrównoważonego rozwoju i społecznej gospodarki rynkowej,
– uwzględniając komunikat Komisji z 10 marca 2020 r. zatytułowany „Strategia MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy” (COM(2020)0103),
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych[1] (dyrektywa w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach),
– uwzględniając orędzie o stanie Unii w 2022 r. wygłoszone przez przewodniczącą Komisji Ursulę von der Leyen na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego 14 września 2022 r.,
– uwzględniając sprawozdanie roczne Komisji z 27 czerwca 2023 r. dotyczące sytuacji europejskich MŚP w latach 2022–2023,
– uwzględniając art. 132 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że europejskie małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanęły w obliczu poważnych wyzwań i trudności w wyniku pandemii COVID-19 i rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie; oba te wydarzenia doprowadziły do zakłóceń w globalnych łańcuchach wartości i do utrzymującej się inflacji;
B. mając na uwadze, że mikroprzedsiębiorstwa stanowią znaczną część europejskich MŚP i bardzo często mają trudności z dostępem do finansowania i uzyskaniem pełnej wiedzy na temat możliwości istniejących na szczeblu europejskim i krajowym; mając na uwadze, że ta kategoria przedsiębiorstw również bardzo mocno ucierpiała w wyniku kryzysu związanego z COVID-19 i – bez uszczerbku dla obecnej definicji MŚP – zasługuje na większą pomoc i lepsze promowanie;
C. mając na uwadze, że w sprawozdaniu rocznym dotyczącym sytuacji europejskich MŚP w latach 2022–2023 podkreślono, że stopy inflacji spowodowały wzrost stóp procentowych, co z kolei ograniczyło dostęp do finansowania publicznego i prywatnego; mając na uwadze, że w tym samym sprawozdaniu zalecono, by środki mające na celu złagodzenie negatywnych skutków inflacji koncentrowały się na zwiększeniu dostępu MŚP do finansowania; mając na uwadze, że w sprawozdaniu tym podkreślono, że brak wykwalifikowanych pracowników stanowi przeszkodę dla MŚP w całej UE;
D. mając na uwadze, że w swoim orędziu o stanie Unii w 2022 r. przewodnicząca Komisji ogłosiła, że Komisja zaproponuje pakiet pomocy gospodarczej dla MŚP; mając na uwadze, że przewodnicząca ogłosiła również, że dyrektywa w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach zostanie poddana przeglądowi, ponieważ nie jest sprawiedliwe, że jedna na cztery upadłości w UE wynika z nieterminowego płacenia faktur;
E. mając na uwadze, że Parlament Europejski, reprezentujący interesy obywateli europejskich, uznaje kluczową rolę MŚP we wspieraniu wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy i spójności społecznej;
1. wzywa do pilnego przyjęcia zmienionej dyrektywy w sprawie opóźnień w płatnościach, aby zapewnić MŚP solidne i przewidywalne ramy prawne umożliwiające rozwiązanie problemu opóźnień w płatnościach zarówno w relacjach między przedsiębiorstwami, jak i między przedsiębiorstwami a administracją publiczną, przy jednoczesnym zapewnieniu zrównoważonego podejścia, które pozwoli zachować swobodę zawierania umów;
2. popiera utworzenie centrum monitorowania opóźnień w płatnościach, zapowiedziane w strategii na rzecz MŚP; wzywa Komisję do wspierania powszechnego stosowania narzędzi cyfrowych, takich jak e-fakturowanie i zautomatyzowane procesy płatności, aby zwiększyć przejrzystość, bezpieczeństwo i efektywność;
3. z zadowoleniem przyjmuje publikację pakietu dotyczącego dopuszczania do obrotu giełdowego; uznaje, że może on ułatwić MŚP dostęp do kapitału i wzmocnić ich skalowalność; uznaje możliwość pogłębienia unii rynków kapitałowych w celu zwiększenia inwestycji w MŚP w całej UE i podkreśla potrzebę priorytetowego traktowania finansowania kapitałowego MŚP w ramach projektu unii rynków kapitałowych;
4. przyjmuje do wiadomości, że Komisja przyjęła pakiet dotyczący inwestycji detalicznych, który ma ułatwić MŚP dostęp do finansowania oferowanego przez inwestorów detalicznych;
5. wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by wdrożenie tymczasowych ram pomocy państwa w sytuacjach kryzysowych i w okresie transformacji w pełni obejmowało MŚP; wzywa Komisję do zapewnienia uczciwej konkurencji dla MŚP oraz do zapobiegania zakłóceniom na jednolitym rynku wynikającym z tymczasowego złagodzenia zasad pomocy państwa; zwraca się do Komisji o przeanalizowanie możliwego przeglądu zasad pomocy państwa w celu oceny, w jaki sposób chronione są interesy MŚP;
6. podkreśla potrzebę ułatwienia MŚP dostępu do kapitału wysokiego ryzyka; ubolewa nad tym, że w przeglądzie wieloletnich ram finansowych nie ma propozycji wzmocnienia segmentu MŚP w ramach InvestEU;
7. podkreśla, jak ważne jest zaangażowanie MŚP w specjalne programy i zasoby w ramach planu przemysłowego Zielonego Ładu, w szczególności w rozwój technologii neutralnych pod względem emisji;
8. apeluje o dalsze zachęcanie MŚP do udziału w zaproszeniach do składania wniosków o finansowanie w ramach programu „Horyzont Europa”, zapewniając podfilarowi dotyczącemu MŚP w ramach Europejskiej Rady ds. Innowacji elastyczność umożliwiającą szybkie uruchamianie funduszy i w razie potrzeby zwiększanie budżetu;
9. zachęca Komisję do przeznaczenia części proponowanej platformy na rzecz technologii strategicznych dla Europy specjalnie dla MŚP;
10. ponownie podkreśla znaczenie ukierunkowania inwestycji na MŚP, aby przyczynić się do zmniejszenia nierówności społecznych;
11. wzywa do przyspieszenia prac nad europejską strategią w sprawie kredytów eksportowych dla MŚP w celu zapewnienia spójnej i skutecznej podaży gwarancji kredytów eksportowych w całej UE;
12. podkreśla, że trzeba wspierać przedsiębiorstwa – zwłaszcza MŚP – mające trudności finansowe poprzez oferowanie odpowiedniego wsparcia finansowego i niefinansowego, które pozwoli uniknąć upadłości; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia dyrektywy w sprawie restrukturyzacji zapobiegawczej[2];
13. wyraża zaniepokojenie niespójnym stosowaniem testu MŚP podczas ocen skutków przeprowadzanych przez Komisję; podkreśla, że oceny skutków należy przeprowadzać przed opracowaniem wszystkich projektów aktów prawnych i po ich sporządzeniu; wzywa do aktualizacji tego testu w całym procesie legislacyjnym; zaleca kompleksowy przegląd testu MŚP, wprowadzający stosowanie odpowiednich narzędzi ułatwiających MŚP wnoszenie wkładu, regularny przegląd ocen skutków oraz rozróżnienie między różnymi kategoriami wielkości MŚP;
14. wzywa do spójnego stosowania zasady „najpierw myśl na małą skalę” w wewnętrznych debatach oraz do wzmocnienia mechanizmów wnoszenia wkładu przez MŚP, wraz z wyjaśnieniem powodów nieuwzględniania ich wkładu, jeżeli jest to należycie uzasadnione; uznaje znaczenie konsultacji panelowych MŚP i ubolewa nad brakiem zasobów, który ogranicza ich wykorzystanie;
15. wzywa do wyznaczenia w ramach Komisji pojedynczego punktu kontaktowego w celu zapewnienia jasnych wytycznych i wsparcia dla MŚP; wzywa do utworzenia jednolitego portalu cyfrowego, służącego jako punkt kompleksowej obsługi, który będzie konsolidował wszystkie istotne finansowe i niefinansowe formy wsparcia, formularze i informacje dla MŚP;
16. zachęca państwa członkowskie do wymiany najlepszych praktyk i opracowania procedur uzupełniających na szczeblu krajowym, w szczególności z korzyścią dla mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw;
17. popiera wprowadzenie środków mających na celu zwiększenie udziału MŚP w zamówieniach publicznych, w tym uproszczonych procedur przetargowych i zwiększonego wykorzystania narzędzi cyfrowych w zamówieniach transgranicznych;
18. wzywa Komisję do przyjęcia ambitnego podejścia do uproszczenia i stosowania w prawodawstwie zasady „jedno więcej – jedno mniej”; zachęca Komisję i państwa członkowskie do usprawnienia procedur i wdrożenia zasady jednorazowości i zasady domyślnej cyfrowości, a tym samym ułatwienia procedur administracyjnych dla MŚP;
19. wzywa do pilnego usunięcia barier dla transgranicznej działalności gospodarczej i inwestycji wewnątrzunijnych w celu ustanowienia w pełni rozwiniętego jednolitego rynku dla wszystkich rodzajów działalności gospodarczej;
20. podkreśla znaczenie wprowadzenia uproszczonych wymogów i okresów buforowych dla MŚP we wnioskach ustawodawczych w celu ułatwienia przestrzegania przepisów; wzywa do systematycznego angażowania Komisji i Parlamentu w redagowanie prawodawstwa wtórnego, co zapewniłoby reagowanie na potrzeby MŚP;
21. podkreśla potrzebę uwzględnienia perspektywy MŚP w pakiecie dotyczącym VAT (podatku od wartości dodanej) w epoce cyfrowej; wzywa do opracowania wytycznych dostosowanych do MŚP, aby poszerzać ich skromny dostęp do korzyści płynących z jednolitego rynku;
22. wzywa Komisję do opublikowania zestawu narzędzi przeznaczonych dla MŚP, określającego środki i instrumenty dostępne dla państw członkowskich w celu wspierania MŚP w czasie kryzysu energetycznego; zachęca państwa członkowskie do dzielenia się najlepszymi praktykami, w szczególności w odniesieniu do polityki fiskalnej, która łagodzi wpływ, jaki inflacja i zakłócenia w łańcuchach wartości wywierają na MŚP;
23. podkreśla znaczenie nabywania, podnoszenia i zmiany kwalifikacji pracowników MŚP, zwłaszcza w Europejskim Roku Umiejętności 2023; wzywa do wdrożenia zachęt podatkowych i ulg podatkowych, aby umożliwić MŚP utrzymanie wykwalifikowanej siły roboczej; podkreśla, że inicjatywy takie jak pakt na rzecz umiejętności, intensywne kursy umiejętności cyfrowych, sieć doradców ds. zrównoważonego rozwoju i cyfrowe centra innowacji powinny priorytetowo traktować pomoc techniczną dla MŚP i szkolenie ich pracowników; apeluje, aby Europejski Fundusz Społeczny Plus, Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i europejski program na rzecz umiejętności odpowiednio uwzględniały szczególne potrzeby MŚP; jest zdania, że umiejętności cyfrowe, obeznanie w zamówieniach publicznych oraz edukacja finansowa i umiejętności w zakresie zarządzania łańcuchem mają zasadnicze znaczenie dla zwiększenia konkurencyjności MŚP;
24. przypomina o znaczeniu promowania dialogu społecznego przy opracowywaniu i wdrażaniu polityki dotyczącej MŚP, zgodnie z Europejskim filarem praw socjalnych;
25. wyraża ubolewanie z powodu faktu, że nadal utrzymuje się luka między przedsiębiorczością kobiet a przedsiębiorczością mężczyzn oraz różnice w traktowaniu mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw pod względem dostępu do finansowania w zależności od tego, czy na ich czele stoi kobieta, czy mężczyzna; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę finansowania sprzyjającą równouprawnieniu płci; wzywa Komisję do oceny barier, które nadal uniemożliwiają kobietom pełne wykorzystanie ich potencjału przedsiębiorczości, oraz do intensyfikacji wymiany najlepszych praktyk w zakresie podnoszenia umiejętności kobiet i zwiększania ich pewności siebie w tej dziedzinie;
26. podkreśla potrzebę zmniejszenia obciążeń administracyjnych i uproszczenia rekrutacji wykwalifikowanych obywateli spoza UE na potrzeby MŚP, łącznie z badaniem możliwości umożliwienia przemysłowi lub stowarzyszeniom przedsiębiorców działania w charakterze certyfikowanych pracodawców w imieniu ich członków będących MŚP;
27. ubolewa nad faktem, że efektywna stawka podatkowa dla przedsiębiorstw międzynarodowych jest zazwyczaj znacznie niższa niż stawka dla MŚP[3]; uważa, że dyrektywa Rady (UE) 2022/2523 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii[4] pomoże zmniejszyć obecną lukę; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku definiującego i ograniczającego korzystanie z agresywnego planowania podatkowego w celu złagodzenia sytuacji braku równych warunków działania dla przedsiębiorstw międzynarodowych i MŚP w odniesieniu do zobowiązań podatkowych;
28. podkreśla zależność MŚP od dużych platform cyfrowych w zakresie dostępu do klientów; zauważa regularne doniesienia dotyczące niskiej efektywnej stawki podatkowej[5], jaką płacą ww. duże platformy cyfrowe; podkreśla, że MŚP z tradycyjną siedzibą działają na nierównych warunkach w handlu elektronicznym, w szczególności ze względu na wyższe koszty i dużą różnicę w zakresie godzin otwarcia; wzywa Komisję do zbadania, w jaki sposób promować sprawiedliwsze opodatkowanie handlu elektronicznego, które umożliwiłoby MŚP uczciwsze konkurowanie;
29. pilnie wzywa do przeprowadzenia dogłębnej oceny wdrożenia dyrektywy o restrukturyzacji i niewypłacalności; zachęca do włączenia środków promujących przenoszenie własności przedsiębiorstw do pakietu pomocy gospodarczej dla MŚP, takich jak ułatwienie wprowadzenia ogólnoeuropejskiego barometru przenoszenia własności przedsiębiorstw;
30. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
- [1] Dz.U. L 48 z 23.2.2011, s. 1.
- [2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniająca dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywa o restrukturyzacji i upadłości) (Dz.U. L 172 z 26.6.2019, s. 18).
- [3] Laurent Bach, Antoine Bozio i Clément Malgouyres, ‘L’hétérogénéité des taux d’imposition implicites des profits en France: constats et facteurs explicatifs’, [Heterogeniczność ukrytych stawek podatku od zysków we Francji: ustalenia i czynniki wyjaśniające], sprawozdanie IPP nr 21, 2019 r.
- [4] Dz.U. L 328 z 22.12.2022, s. 1.
- [5]Ocena skutków towarzysząca dokumentowi pt. „Wniosek dotyczący dyrektywy Rady ustanawiającej przepisy dotyczące opodatkowania osób prawnych, których obecność na rynku cyfrowym jest znacząca” (COM/2018/0147).