ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τα 30 χρόνια από τη θέσπιση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης – περαιτέρω ώθηση στην πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ
8.12.2023 - (2023/2987(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Pedro Marques, Tonino Picula
εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0500/2023
B9‑0502/2023
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα 30 χρόνια από τη θέσπιση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης – περαιτέρω ώθηση στην πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 21ης και της 22ας Ιουνίου 1993 (τα κριτήρια της Κοπεγχάγης),
– έχοντας υπόψη τις αιτήσεις προσχώρησης στην ΕΕ που υπέβαλαν η Ουκρανία, η Δημοκρατία της Μολδαβίας, η Βοσνίας-Ερζεγοβίνη και η Γεωργίας, καθώς και την επακόλουθη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στην Ουκρανία και τη Μολδαβία τον Ιούνιο του 2022 και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη τον Δεκέμβριο του 2022,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη διεύρυνση της ΕΕ, τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, την Τουρκία, τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία,
– έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων για τη διεύρυνση που ενέκρινε η Επιτροπή στις 8 Νοεμβρίου 2023,
– έχοντας υπόψη τη σύστασή του, της 23ης Νοεμβρίου 2022, προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας σχετικά με τη νέα στρατηγική της ΕΕ για τη διεύρυνση[1],
– έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, της 29ης και 30ής Απριλίου 1997, σχετικά με την εφαρμογή αιρεσιμότητας, με σκοπό την ανάπτυξη μιας συνεκτικής στρατηγικής της ΕΕ για τις σχέσεις με τις χώρες της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση που εγκρίθηκε στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 21 Ιουνίου 2003, σχετικά με την προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων να ενταχθούν στην ΕΕ,
– έχοντας υπόψη τη συνολική στρατηγική της ΕΕ του 2016, η οποία ορίζει ότι μια αξιόπιστη πολιτική διεύρυνσης αποτελεί στρατηγική επένδυση στην ασφάλεια και την ευημερία της Ευρώπης, και έχει ήδη συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην ειρήνη σε περιοχές που είχαν πληγεί από ένοπλες συγκρούσεις,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της ΣΕΕ, το οποίο καθορίζει τις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της προσήλωσης στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεύρυνση έχει αποδειχθεί το πιο επιτυχημένο μέσο εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξε πολύ αποτελεσματικό εργαλείο για την προώθηση αναγκαίων μεταρρυθμίσεων τόσο εντός της ΕΕ όσο και στις υποψήφιες χώρες, συμβάλλοντας στην ενθάρρυνση του δημοκρατικού μετασχηματισμού· λαμβάνοντας υπόψη ότι αντιπροσωπεύει μια στρατηγική, μελλοντοστραφή γεωπολιτική επένδυση στην ειρήνη, την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία στην ευρωπαϊκή ήπειρο·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι πριν από 30 χρόνια, στις 21 και 22 Ιουνίου 1993, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ συναντήθηκαν στην Κοπεγχάγη και ενέκριναν ένα σύνολο κριτηρίων για την προσχώρηση στην ΕΕ, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον σεβασμό και την προστασία των μειονοτήτων, μια λειτουργική οικονομία της αγοράς και την ικανότητα αποτελεσματικής εφαρμογής του κεκτημένου της ΕΕ·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οκτώ από τις δέκα χώρες που φιλοδοξούν επί του παρόντος να προσχωρήσουν στην ΕΕ έχουν καθεστώς υποψήφιας χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες από αυτές έχουν το καθεστώς αυτό εδώ και πολλά χρόνια· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω υποψήφιες χώρες βρίσκονται σε διάφορα στάδια της διαδικασίας προσχώρησης και των διαπραγματεύσεων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 8 Νοεμβρίου 2023 η Επιτροπή συνέστησε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και υπό όρους με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη· λαμβάνοντας υπόψη ότι συνέστησε τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Γεωργία· λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αποφασίσει σχετικά με τη σύσταση αυτή στις 14 και 15 Δεκεμβρίου 2023·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει αλλάξει σημαντικά το γεωπολιτικό τοπίο και έχει δώσει νέα γεωστρατηγική σημασία στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυξάνοντας περαιτέρω τη σημασία της πολιτικής διεύρυνσης της ΕΕ·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεύρυνση είναι μια αμοιβαία επωφελής διαδικασία, καθώς έχει προωθήσει αποτελεσματικά ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις και έχει ενθαρρύνει τον δημοκρατικό μετασχηματισμό στις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προηγούμενες διευρύνσεις ενίσχυσαν επιτυχώς την ενιαία αγορά, προώθησαν την οικονομική ανάπτυξη και τόνωσαν την παγκόσμια επιρροή της ΕΕ·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει αντλήσει σημαντικά διδάγματα από προηγούμενες διευρύνσεις, και συγκεκριμένα την ανάγκη για ενισχυμένες προϋποθέσεις, αυστηρή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και αποτελεσματικούς μηχανισμούς παρακολούθησης·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση των Συνθηκών της ΕΕ, δηλαδή οι απλουστευμένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων και οι νέες αρμοδιότητες για την παροχή μεγαλύτερης ικανότητας δράσης στην ΕΕ, πρέπει να συζητηθούν και να εγκριθούν παράλληλα με τις εν εξελίξει ενταξιακές διαπραγματεύσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μηχανισμός για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις θεμελιώδεις αρχές, αξίες της ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο πρέπει επίσης να ενισχυθεί παράλληλα με την επόμενη διεύρυνση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση και η βελτίωση της λειτουργίας της ΕΕ είναι προς το συμφέρον τόσο των τωρινών όσο και των μελλοντικών κρατών μελών·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αξιοπιστία και η αποτελεσματικότητα της πολιτικής διεύρυνσης της εξαρτώνται από την ικανότητα της ΕΕ να διασφαλίσει μια δίκαιη, αυστηρή και διαφανή διαδικασία προσχώρησης, αναγνωρίζοντας παράλληλα τις μοναδικές συνθήκες και την πρόοδο κάθε υποψήφιας χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό θα πρέπει να συνδυάζει μια έντονη εστίαση στα θεμελιώδη ζητήματα, ήτοι το κράτος δικαίου, τα δημοκρατικά πρότυπα, τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες, και τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις με τη σταδιακή εισαγωγή των υποψήφιων χωρών σε διάφορους τομείς της ΕΕ, προκειμένου να διατηρηθεί η δυναμική των μεταρρυθμίσεων και να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να διαπιστώσουν εγκαίρως τα οφέλη της διεύρυνσης·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υποψήφιες χώρες πρέπει επίσης να αποδείξουν την προσήλωσή τους στις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ μέσω της ευθυγράμμισής τους με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να εντείνει σημαντικά την υπό όρους τεχνική και χρηματοδοτική στήριξη για θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις, την επίλυση διμερών διαφορών και την περιφερειακή οικονομική ολοκλήρωση στις υποψήφιες για ένταξη χώρες·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεύρυνση αποτελεί επίσης μείζονα πρόκληση για την οικονομική βιωσιμότητα της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τις πολιτικές συνοχής και γεωργίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το τρέχον και το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο θα πρέπει να ενισχυθούν σημαντικά ώστε να καταστεί δυνατή η διεύρυνση της ΕΕ·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να ενισχυθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας διεύρυνσης·
1. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής του 2023 για τη διεύρυνση και τη θετική σύστασή της για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Γεωργία·
2. καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να πράξει αναλόγως και να αποφασίσει σχετικά με την έναρξη διαπραγματεύσεων προσχώρησης με τις τρεις χώρες και τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Γεωργία κατά τη σύνοδό του τον Δεκέμβριο του 2023· αναγνωρίζει την ιστορική πρόκληση της ΕΕ όσον αφορά την εκπλήρωση των δεσμεύσεών της έναντι των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς και της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και της Γεωργίας·
3. εκφράζει την έντονη αποδοκιμασία του για τις δηλώσεις του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας σχετικά με την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία και την αλλαγή πολιτικής της χώρας έναντι του Κοσόβου· υπενθυμίζει στο Συμβούλιο τις πιθανές αρνητικές συνέπειες της ανάληψης της Προεδρίας της ΕΕ από την Ουγγαρία τον Ιούλιο του 2024·
4. καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κατά την αξιολόγηση της προόδου που έχει σημειώσει μεμονωμένα κάθε υποψήφια χώρα στην πορεία της για προσχώρηση στην ΕΕ και κατά τη λήψη αποφάσεων για περαιτέρω ενέργειες, να λάβει υπόψη το πλαίσιο του συνεχιζόμενου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ο οποίος έχει σημαντικές συνέπειες για τις χώρες που γειτνιάζουν άμεσα με την Ουκρανία, καθώς και για τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευημερία ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου, και, ως εκ τούτου, ζητεί ένα μακρόπνοο πολιτικό όραμα και τολμηρές αποφάσεις που αντικατοπτρίζουν τη στρατηγική σημασία της ευρωπαϊκής ενότητας και, κατ’ επέκταση, της διεύρυνσης της ΕΕ·
5. πιστεύει ότι η διεύρυνση έχει τεράστια στρατηγική σημασία για την ΕΕ, και ακόμη περισσότερο υπό το φως του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας· τονίζει ότι μια ενισχυμένη πολιτική διεύρυνσης έχει καταστεί το ισχυρότερο γεωπολιτικό εργαλείο που έχει στη διάθεσή της η ΕΕ·
6. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες των αρχών των υποψήφιων χωρών να προωθήσουν μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και τις ενθαρρύνει να εντείνουν τις προσπάθειές τους ώστε να σημειωθεί η πρόοδος που απαιτείται για την προσχώρηση στην ΕΕ, σύμφωνα με τις συστάσεις της Επιτροπής· αναμένει απτή πρόοδο κατά την προσεχή περίοδο μέσω του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας υπό την αιγίδα της ΕΕ και αναμένει από τα εμπλεκόμενα μέρη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους·
7. εκφράζει τη σθεναρή προσήλωσή του στην πολιτική διεύρυνσης ως βασικό μέσο για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και των κοινών αξιών στην Ευρώπη, καθώς και στα κριτήρια της Κοπεγχάγης, τα οποία αποτελούν το βασικό σύνολο κριτηρίων για την προσχώρηση στην ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει τη συνεχή αποτελεσματικότητα, δικαιοσύνη και διαφάνεια της διαδικασίας προσχώρησης, μεταξύ άλλων κατά την αξιολόγηση της προόδου των υποψηφίων όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης·
8. υπογραμμίζει ότι η προσχώρηση στην ΕΕ πρέπει πάντα να είναι μια αξιοκρατική διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας κάθε υποψήφιος αξιολογείται με βάση τις επιδόσεις του όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης και, ειδικότερα, των κριτηρίων που αφορούν τη διασφάλιση του πλήρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου· τονίζει την απόλυτη προτεραιότητα της ενίσχυσης του κράτους δικαίου —το οποίο παραμένει μία από τις σημαντικότερες προϋποθέσεις για την προσχώρησης στην ΕΕ— σε όλες τις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η διεύρυνση της ΕΕ ενισχύει μάλλον παρά αποδυναμώνει την ΕΕ και την ενιαία αγορά της·
9. ζητεί έναν ισχυρό μηχανισμό παρακολούθησης των μεταρρυθμίσεων και της προόδου που επιτυγχάνουν οι υποψήφιες χώρες με σεβασμό όλων των πολιτικών κριτηρίων· ζητεί, ειδικότερα, τη δημιουργία ενός ειδικού και αποτελεσματικού μηχανισμού παρακολούθησης για την προστασία των θεμελιωδών αξιών και των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης στο πλαίσιο των διαδικασιών προσχώρησης· επαναλαμβάνει, εν προκειμένω, τις εκκλήσεις του να συμπεριληφθούν οι υποψήφιες χώρες στον μηχανισμό της ΕΕ για το κράτος δικαίου και στην ετήσια διαδικασία υποβολής εκθέσεων, γεγονός που θα μπορούσε να δημιουργήσει κίνητρο για την τήρηση όλων των πολιτικών κριτηρίων· ζητεί να ενισχυθούν, πριν από την επόμενη διεύρυνση, ο μηχανισμός για την προστασία του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών αρχών και αξιών της ΕΕ, καθώς και η ικανότητα παρακολούθησης για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση· τονίζει την ανάγκη για έναν ευρύτερο μηχανισμό αιρεσιμότητας για το κράτος δικαίου που θα καλύπτει ολόκληρο τον προϋπολογισμό της Ένωσης και όλες τις θεμελιώδεις αξίες της Ένωσης, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 της ΣΕΕ·
10. εκφράζει ικανοποίηση για το ενδιαφέρον και την πολιτική βούληση που επέδειξαν τόσες πολλές χώρες για προσχώρηση στην ΕΕ, και αναγνωρίζει τις σοβαρές προσπάθειες που καταβάλλουν οι υποψήφιες χώρες για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις προσχώρησης· επαναβεβαιώνει τη προσήλωσή του στη μελλοντική προσχώρηση των υποψήφιων χωρών στην ΕΕ· τονίζει την ανάγκη να καθοριστούν σαφείς προθεσμίες για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τις υποψήφιες για ένταξη χώρες το αργότερο έως το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας· τονίζει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν ταχείες διαδικασίες για την προσχώρηση· υπογραμμίζει ότι δεν μπορούν να υπάρξουν περικοπές στις θεμελιώδεις αξίες·
11. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για τη δρομολόγηση σύμβασης για την αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ, προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητα δράσης της ΕΕ μέσω της μεταρρύθμισης της λήψης αποφάσεων μέσω της εισαγωγής της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία, μεταξύ άλλων για αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και σε τομείς που σχετίζονται με τη διαδικασία προσχώρησης· ζητεί ιδίως την κατάργηση της απαίτησης ομοφωνίας κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας διαπραγματεύσεων, καθώς και το άνοιγμα και το κλείσιμο επιμέρους διαπραγματευτικών ομάδων και κεφαλαίων, αλλά τονίζει ότι η τελική απόφαση σχετικά με την προσχώρηση κάθε υποψήφιας χώρας θα πρέπει να παραμείνει ομόφωνη·
12. υπενθυμίζει ότι η πρόοδος προς την υπέρβαση της ομοφωνίας θα ήταν επίσης δυνατή με την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που περιέχονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας· επισημαίνει ότι οι μεταρρυθμίσεις θα διασφαλίσουν την αποτελεσματική λειτουργία μιας διευρυμένης Ένωσης στο σύνολό της, παράλληλα με τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τις υποψήφιες χώρες, οι οποίες θα προετοιμάσουν την ΕΕ να υποδεχθεί νέα μέλη εντός εύλογου χρονικού διαστήματος·
13. τονίζει ότι οι ευρωπαϊκές θεσμικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να αυξήσουν την ικανότητα της ΕΕ να αναλαμβάνει δράση και να προωθεί τη χρηστή διακυβέρνηση, τη λειτουργικότητα και τη βιωσιμότητα· επισημαίνει ότι χρειάζονται μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ικανότητας της ΕΕ και των θεσμικών οργάνων της να απορροφούν νέα μέλη και να προωθούν την επιτυχή ένταξή τους·
14. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να επιταχύνουν την ένταξη χωρών που επιδεικνύουν στρατηγικό προσανατολισμό και αταλάντευτη προσήλωση στις ενωσιακές μεταρρυθμίσεις, στην εδραίωση της δημοκρατίας, στις θεμελιώδεις αξίες και στην ευθυγράμμιση της εξωτερικής πολιτικής· επαναλαμβάνει ότι η προσχώρηση μπορεί να προχωρήσει μόνο όταν μια χώρα ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας·
15. ζητεί τη θέσπιση προϋποθέσεων για τις υπό ένταξη χώρες, με θετικές επιπτώσεις όταν σημειώνουν πρόοδο, για παράδειγμα μέσω της πρόσβασης στις πολιτικές της ΕΕ, και αρνητικές επιπτώσεις σε περίπτωση οπισθοδρόμησης ή συνεχιζόμενης έλλειψης προόδου, και συγκεκριμένα την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και την προενταξιακή χρηματοδότηση· ζητεί ειδικότερα να καθιερωθεί αυστηρότερη και εκτελεστέα λογοδοσία όσον αφορά τη χρήση αυτής της χρηματοδότησης·
16. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συμμετάσχουν ενεργά στην επίλυση των συγκρούσεων και στην προώθηση σχέσεων καλής γειτονίας στις υπό ένταξη χώρες· εκφράζει τη λύπη του για τη χρήση ανεπίλυτων διμερών και περιφερειακών διαφορών για την παρεμπόδιση ή τη σημαντική καθυστέρηση των ενταξιακών διαδικασιών των υποψήφιων χωρών και ζητεί τη θέσπιση ενός επίσημου μηχανισμού για την επίλυση και τη διαιτησία αυτών των διαφορών, ο οποίος θα στηρίζει την επίλυσή τους χωριστά από την προσχώρηση στην ΕΕ·
17. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντατικοποιήσουν τη συμμετοχή του κοινού και να βελτιώσουν τις προσπάθειες στρατηγικής επικοινωνίας από κοινού με τις αρχές στις υπό ένταξη χώρες για την ενημέρωση και τη συμμετοχή των πολιτών τόσο στα κράτη μέλη της ΕΕ όσο και στις υποψήφιες χώρες σχετικά με τα οφέλη και τις προκλήσεις της πολιτικής διεύρυνσης·
18. καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να συνεχίσουν να στηρίζουν τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας και την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και την κοινωνία των πολιτών στις υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες, προκειμένου να ενισχυθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί και οι δημοκρατικές αξίες· τονίζει τη σημασία της διαρθρωτικής συμμετοχής των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία διεύρυνσης·
19. θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη για ισχυρότερη κοινοβουλευτική εποπτεία της πολιτικής διεύρυνσης της ΕΕ· επιμένει στην ενίσχυση του ρόλου του Κοινοβουλίου καθ’ όλη τη διάρκεια της ενταξιακής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας να ελέγχει πλήρως την πρόοδο που σημειώνουν οι υποψήφιες χώρες σε όλους τους τομείς πολιτικής· ζητεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο διορισμού ενός επικεφαλής διαπραγματευτή της ΕΕ, ο οποίος θα λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο ευρείας εντολής για κάθε χώρα·
20. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για καινοτόμο, συμπληρωματική και ευέλικτη διασύνδεση μεταξύ της εφαρμογής των τρεχουσών συμφωνιών, όπως είναι οι συμφωνίες σύνδεσης και η διαδικασία διαπραγματεύσεων προσχώρησης, οι οποίες θα επιτρέψουν τη σταδιακή ενσωμάτωση των υποψήφιων χωρών στην ενιαία αγορά της ΕΕ, με βάση σχέδιο δράσης προτεραιότητας και σχετικά τομεακά προγράμματα και με την παροχή πρόσβασης στα σχετικά κονδύλια της ΕΕ, έτσι ώστε οι πολίτες των υποψήφιων χωρών να μπορέσουν να αποκομίσουν τα οφέλη της προσχώρησης ήδη διαρκούσης της διαδικασίας και όχι μόνο μετά την ολοκλήρωσή της·
21. τονίζει ότι η Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην προετοιμασία των αποφάσεων που σχετίζονται με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα περιοριστικά μέτρα, και υπογραμμίζει επίσης ότι οι υποψήφιες για ένταξη στην ΕΕ χώρες καλούνται συστηματικά να ευθυγραμμιστούν με τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ·
22. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των υποψήφιων για ένταξη χωρών.
- [1] ΕΕ C 167 της 11.5.2023, σ. 105.