ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την περαιτέρω καταστολή των δημοκρατικών δυνάμεων στη Βενεζουέλα: επιθέσεις στην υποψήφια για το προεδρικό αξίωμα Maria Corina Machado
5.2.2024 - (2024/2549(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Jordi Cañas, Dita Charanzová, José Ramón Bauzá Díaz, Malik Azmani, Katalin Cseh, Olivier Chastel, Petras Auštrevičius, Izaskun Bilbao Barandica, Nicola Danti, Karin Karlsbro, Michael Kauch, Ilhan Kyuchyuk, Karen Melchior, Javier Nart, Urmas Paet, Dragoş Pîslaru, Frédérique Ries, María Soraya Rodríguez Ramos, Dragoş Tudorache
εξ ονόματος της Ομάδας Renew
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0097/2024
B9‑0107/2024
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την περαιτέρω καταστολή των δημοκρατικών δυνάμεων στη Βενεζουέλα: επιθέσεις στην υποψήφια για το προεδρικό αξίωμα Maria Corina Machado
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τη Βενεζουέλα,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, της 29ης Ιανουαρίου 2024, σχετικά με την απαγόρευση της δραστηριοποίησης των πολιτικών στελεχών της αντιπολίτευσης,
– έχοντας υπόψη τη μερική συμφωνία για την προώθηση των πολιτικών δικαιωμάτων και των εκλογικών εγγυήσεων για όλους, η οποία υπεγράφη από την κυβέρνηση Maduro και τη συμμαχία της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας, την Ενιαία Πλατφόρμα, τον Οκτώβριο του 2023 (Συμφωνία των Μπαρμπάντος),
– έχοντας υπόψη την τελική έκθεση της Αποστολής Εκλογικών Παρατηρητών της ΕΕ στη Βενεζουέλα της 22ας Φεβρουαρίου 2022 με τίτλο «Περιφερειακές και δημοτικές εκλογές της 21ης Νοεμβρίου 2021» και τη δήλωση του Προέδρου της Αντιπροσωπείας Εκλογικών Παρατηρητών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Jordi Cañas, της 23ης Νοεμβρίου 2021 σχετικά με τις περιφερειακές και τοπικές εκλογές στη Βενεζουέλα το 2021,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη Συμφωνία των Μπαρμπάντος, τα μέρη δεσμεύτηκαν να αναγνωρίσουν και να σεβαστούν το δικαίωμα κάθε πολιτικού φορέα να επιλέξει τον υποψήφιό του για τις προεδρικές εκλογές ελεύθερα και σύμφωνα με τους εσωτερικούς μηχανισμούς του·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Οκτώβριο του 2023, η υποψήφια της αντιπολίτευσης, Maria Corina Machado, κέρδισε τις προκριματικές προεδρικές εκλογές για την Ενιαία Πλατφόρμα με το 92,35 % των ψήφων·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 26 Ιανουαρίου 2024, το Ανώτατο Δικαστήριο της Βενεζουέλας επικύρωσε την αυθαίρετη απαγόρευση που εμποδίζει την υποψήφια για το προεδρικό αξίωμα, Maria Corina Machado, να ασκήσει δημόσιο λειτούργημα και να καταχωρίσει την υποψηφιότητά της για τις προεδρικές εκλογές που αναμένεται να διεξαχθούν το δεύτερο εξάμηνο του 2024·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς Maduro έχει αποκλείσει κατά τα περασμένα έτη διάφορους άλλους πολιτικούς της αντιπολίτευσης, ώστε να αποτρέψει την πολιτική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένου του Henrique Capriles, ο οποίος υπήρξε κατά το παρελθόν δύο φορές υποψήφιος για το προεδρικό αξίωμα και του οποίου ο αποκλεισμός επικυρώθηκε επίσης στην ίδια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συνεχιζόμενος αυθαίρετος αποκλεισμός εκλογικών υποψηφίων της αντιπολίτευσης από τις διοικητικές αρχές περιορίζει σοβαρά το δικαίωμα των πολιτών της Βενεζουέλας να επιλέγουν τους αντιπροσώπους τους·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, πριν από την επικύρωση του αποκλεισμού της Maria Corina Machado, το καθεστώς προέβη σε ανηλεή δίωξη μελών του κόμματός της και της προεκλογικής της ομάδας και άλλων πολιτικών αντιπάλων και ποινικοποίησε το έργο των δικηγόρων και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 6 Δεκεμβρίου 2023, ο Roberto Abdul, μέλος της επιτροπής που σχεδίασε τις προκριματικές εκλογές της αντιπολίτευσης, συνελήφθη για εικαζόμενη προδοσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ταυτόχρονα, εκδόθηκαν εντάλματα σύλληψης για τους Henry Alviarez, Claudia Macero και Pedro Urruchurtu, μέλη του κόμματος Vente Venezuela, για εικαζόμενα εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της προδοσίας, της συνωμοσίας και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 23 Ιανουαρίου 2024, στη διάρκεια δημόσιας συγκέντρωσης, η Maria Corina Machado απηύθυνε έκκληση για την κατάρτιση του εκλογικού χρονοδιαγράμματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι, την ίδια ημέρα, τρεις πολιτικοί περιφερειακοί συντονιστές του πολιτικού της κόμματος,Vente Venezuela, οι Guillermo López, Luis Camacaro και Juan Freites, τέθηκαν υπό κράτηση και έκτοτε αναφέρονται ως αγνοούμενοι·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 22 Ιανουαρίου, εκδόθηκαν 14 εντάλματα σύλληψης κατά πολιτών και εξόριστων πρώην στρατιωτικών, για εικαζόμενη συνωμοσία κατά της κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων η Tamara Sujо, ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικηγόρος, και η Sebastiana Barráez, δημοσιογράφος·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο της Βενεζουέλας, το οποίο ελέγχεται από το καθεστώς Maduro, προετοιμάζει έναν νέο νόμο για τη χρηματοδότηση και λειτουργία των μη κυβερνητικών οργανώσεων, με στόχο να περιοριστεί η ικανότητα της κοινωνίας των πολιτών να οργανώνεται και να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις 31 Ιανουαρίου, ο Maduro υποστήριξε έκκληση της ελεγχόμενης από το καθεστώς Εθνοσυνέλευσης για την εκπόνηση, αρχής γενομένης από τις 5 Φεβρουαρίου και σε διάλογο με διάφορους τομείς, πρότασης για ένα εκλογικό χρονοδιάγραμμα για τις προεδρικές εκλογές, οι οποίες αναμένεται να διεξαχθούν το δεύτερο εξάμηνο του 2024, χωρίς όμως να υπάρχει ακόμη συγκεκριμένη ημερομηνία·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συμφωνία των Μπαρμπάντος παραμένει ο πλέον βιώσιμος μηχανισμός για την επίλυση των μακροχρόνιων πολιτικών, οικονομικών και ανθρωπιστικών κρίσεων της Βενεζουέλας και τη διεξαγωγή ανταγωνιστικών, ελεύθερων και χωρίς αποκλεισμούς εκλογών στη Βενεζουέλα·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προεδρικές εκλογές του 2024 έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν ένα σημείο καμπής, θέτοντας τέρμα στη διεφθαρμένη αυταρχία και επαναφέροντας τη δημοκρατία, εάν γίνουν σεβαστά όλα τα σημεία της Συμφωνίας των Μπαρμπάντος·
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το καθεστώς επιφέρει επίσης αλλαγές στο Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο, με στόχο να δημιουργήσει εμπόδια στην εκλογική διαδικασία και να ακυρώσει κάθε προοπτική επιστροφής στη δημοκρατία· λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Ιούνιο του 2023, τρεις κύριοι κοσμήτορες του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου της Βενεζουέλας παραιτήθηκαν, αναγκάζοντας τους δύο εναπομείναντες κοσμήτορες να παραιτηθούν επίσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεγχόμενη από το καθεστώς Εθνοσυνέλευση διόρισε ειδική επιτροπή αποτελούμενη από εκπροσώπους του καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένης της συζύγου του Nicolás Maduro, η οποία θα εκλέξει τους νέους κοσμήτορες·
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Βενεζουέλα αντιμετωπίζει θεσμική, οικονομική και πολιτική αστάθεια· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, πάνω από 7,7 εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα, και ενδέχεται να τους ακολουθήσουν και άλλοι·
1. καταδικάζει απερίφραστα την αυθαίρετη, αντισυνταγματική και πολιτικά υποκινούμενη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βενεζουέλας να αποκλείσει τη Maria Corina Machado, νικήτρια των προκριματικών εκλογών της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, και να απαγορεύσει τη συμμετοχή της στις προεδρικές εκλογές· υπενθυμίζει ότι η διαδικασία αποκατάστασής της στερείτο βασικών στοιχείων, καθώς δεν έλαβε αντίγραφο των εις βάρος της κατηγοριών ούτε της δόθηκε η ευκαιρία να απαντήσει σε αυτές·
2. καταδικάζει απερίφραστα τις επιθέσεις, τις εικαζόμενες βίαιες εξαφανίσεις και συλλήψεις και τα εντάλματα σύλληψης που εκδόθηκαν για μέλη της ομάδας της και για άλλους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και για υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοσιογράφους· καταδικάζει απερίφραστα την παρέμβαση του καθεστώτος Maduro στην εκλογική διαδικασία·
3. επαναλαμβάνει ότι οι ενέργειες του Nicolás Maduro και των εκπροσώπων του, συμπεριλαμβανομένης της δίωξης μελών της δημοκρατικής αντιπολίτευσης και της απαγόρευσης συμμετοχής υποψηφίων στις φετινές προεδρικές εκλογές, δεν συνάδουν με τη Συμφωνία των Μπαρμπάντος, η οποία υπεγράφη από εκπροσώπους της κυβέρνησης του Nicolás Maduro και της Ενιαίας Πλατφόρμας, με σκοπό τη διενέργεια ανταγωνιστικών προεδρικών εκλογών στη Βενεζουέλα το 2024·
4. ζητεί από το καθεστώς της Βενεζουέλας να ανακαλέσει τις απαγορεύσεις άσκησης δημόσιου λειτουργήματος που επέβαλε στη νικήτρια των προκριματικών εκλογών της αντιπολίτευσης και, ως εκ τούτου, απολύτως νόμιμη υποψήφια, Maria Corina Machado, καθώς και σε άλλους πολιτικούς της αντιπολίτευσης, και να αρχίσει να εφαρμόζει τη Συμφωνία των Μπαρμπάντος, μεταξύ άλλων με την τήρηση των αρχών του χάρτη εκλογικής πορείας και της πρώτης παραγράφου της συμφωνίας, στην οποία αναφέρεται ότι τα κόμματα δεσμεύονται «να αναγνωρίσουν και να σεβαστούν το δικαίωμα κάθε πολιτικού φορέα να επιλέξει ελεύθερα τον υποψήφιο του για τις προεδρικές εκλογές», γεγονός που θα διασφάλιζε ότι η ηγέτιδα της αντιπολίτευσης, Maria Corina Machado, μπορεί να συμμετάσχει ελεύθερα σε ανταγωνιστικές και πραγματικά δημοκρατικές προεδρικές εκλογές το 2024·
5. ζητεί από το καθεστώς της Βενεζουέλας να παύσει αμέσως τη δίωξη, την καταστολή και την παραβίαση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων των πολιτικών αντιπάλων του και του λαού της Βενεζουέλας, καθώς και να ανακαλέσει τα εντάλματα σύλληψης πολιτικών αντιπάλων και να ελευθερώσει τους πολιτικούς κρατουμένους·
6. επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να επιτραπεί σε όλους τους πολίτες της Βενεζουέλας, τόσο στη Βενεζουέλα όσο και στο εξωτερικό, να συμμετάσχουν στις εκλογές, με την επικαιροποίηση των μόνιμων εκλογικών καταλόγων και των εκλογικών καταλόγων του εξωτερικού, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 3(2)(ε) της Συμφωνίας των Μπαρμπάντος·
7. επιμένει ότι η ΕΕ δεν πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο αποστολής εκλογικών παρατηρητών στη Βενεζουέλα, παρά μόνον αφού υπάρξουν σαφείς και αξιόπιστες εγγυήσεις ότι η Συμφωνία των Μπαρμπάντος και ο χάρτης εκλογικής πορείας τηρούνται στο σύνολό τους, αφού αποκατασταθούν οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης που έχουν αποκλειστεί από την άσκηση δημοσίου λειτουργήματος, αφού επιτραπεί στη Maria Corina Machado να συμμετάσχει στις εκλογές και αφού εφαρμοστούν δεόντως οι συστάσεις της Αποστολής Εκλογικών Παρατηρητών της ΕΕ του 2021· σημειώνει ότι προφανώς δεν θα αναγνωρίσει τις εκλογές και τα εκλογικά αποτελέσματα, εάν δεν τηρηθούν οι προϋποθέσεις αυτές·
8. παραμένει σταθερά προσηλωμένο στη στήριξη του διαλόγου μεταξύ των μερών και των προσδοκιών του λαού της Βενεζουέλας για ένα δημοκρατικό μέλλον·
9. καλεί το Συμβούλιο να διατηρήσει τις κυρώσεις της ΕΕ κατά του καθεστώτος Maduro και να επεκτείνει περαιτέρω το πεδίο εφαρμογής τους ώστε να συμπεριλάβει τόσο τους δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βενεζουέλας που υπέγραψαν την απόφαση να απαγορευθεί στη Maria Corina Machado να ασκεί δημόσιο λειτούργημα όσο και τα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας της Βενεζουέλας που εμπλέκονται στις συστηματικές καταχρήσεις που διαιωνίζονται κατά των αντιπάλων της κυβέρνησης·
10. καλεί την ΕΕ να συνεργαστεί με τη διεθνή κοινότητα και όλους τους ειρηνικούς δημοκρατικούς φορείς σε όλο το πολιτικό φάσμα στη Βενεζουέλα και να αξιοποιήσει όλους τους μηχανισμούς που έχει στη διάθεσή της για να ενθαρρύνει την επιστροφή στις αρχές της Συμφωνίας των Μπαρμπάντος·
11. καλεί την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και την Αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Βενεζουέλα να συνεχίσουν να παρακολουθούν την κατάσταση στη χώρα και να διαδραματίζουν πιο αποφασιστικό και ορατό ρόλο·
12. υποστηρίζει πλήρως τις έρευνες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου σχετικά με τα εκτεταμένα εγκλήματα και τις πράξεις καταστολής του καθεστώτος της Βενεζουέλας, και καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις έρευνες σχετικά με τα καταγγελλόμενα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και να υποχρεώσει τους υπευθύνους να λογοδοτήσουν·
13. καλεί τη διεθνή κοινότητα να συνεχίσει να στηρίζει την επιστροφή της δημοκρατίας στη Βενεζουέλα·
14. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στους συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ-Λατινικής Αμερικής, στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών και στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών.