ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τις μη δημοκρατικές προεδρικές εκλογές της Ρωσίας και την παράνομη επέκτασή τους στα κατεχόμενα εδάφη
22.4.2024 - (2024/2665(RSP))
σύμφωνα με το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού
Michael Gahler, Andrius Kubilius, Vladimír Bilčík, Rasa Juknevičienė, Sandra Kalniete, Andrey Kovatchev, David McAllister
εξ ονόματος της Ομάδας PPE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B9-0253/2024
B9‑0260/2024
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις μη δημοκρατικές προεδρικές εκλογές της Ρωσίας και την παράνομη επέκτασή τους στα κατεχόμενα εδάφη
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Ρωσία,
– έχοντας υπόψη την από 18ης Μαρτίου 2024 δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις ρωσικές προεδρικές εκλογές και τη μη εφαρμογή τους στο ουκρανικό έδαφος,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 132 παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της Ρωσικής Ομοσπονδίας αρνήθηκε αδικαιολόγητα να καταχωρίσει ως υποψηφίους στις αποκαλούμενες προεδρικές εκλογές του 2024 όσους πολιτικούς επικρίνουν το καθεστώς και/ή τον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που, σύμφωνα με πληροφορίες, είχαν συγκεντρώσει περισσότερες από 100.000 υπογραφές, όπως προβλέπεται από την εθνική νομοθεσία· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο υπογραμμίζει τα δυσανάλογα και παράλογα εμπόδια στο να θέσει κανείς υποψηφιότητα, τα οποία αντιβαίνουν στις δεσμεύσεις της Ρωσίας ως συμμετέχοντος κράτους στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και σε άλλα διεθνή πρότυπα·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έλαβε το 87,28 % των ψήφων στις προεδρικές εκλογές του Μαρτίου 2024·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω αποκαλούμενες εκλογές ήταν αντιδημοκρατικές και διεξήχθησαν σε ένα εξαιρετικά περιορισμένο περιβάλλον συστημικής εσωτερικής καταστολής, κατά τη διάρκεια του παράνομου επιθετικού πολέμου της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι σημειώθηκαν εκφοβισμός και στέρηση του δικαιώματος ψήφου ψηφοφόρων, νοθεία, μεγάλης κλίμακας παραποίηση πρακτικών και κράτηση ανεξάρτητων εκλογικών παρατηρητών από το εσωτερικό της χώρας·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρωσικές αρχές δεν έχουν πάψει να εντείνουν την εσωτερική καταστολή με την περαιτέρω καταστολή πολιτικών της αντιπολίτευσης, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και άλλων επικριτικών φωνών μέσω της χρήσης κατασταλτικής νομοθεσίας και πολιτικά υποκινούμενων ποινών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Ρώσοι ψηφοφόροι στερήθηκαν στις εκλογές αυτές τη δυνατότητα πραγματικής επιλογής·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω εκλογές διεξήχθησαν και στα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας, όπως η χερσόνησος της Κριμαίας και τμήματα των περιφερειών Ντονέτσκ, Χερσώνας, Λουχάνσκ και Ζαπορίζια, στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία, καθώς και στην Υπερδνειστερία·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πλήθος κόσμου συνέρρευσε σε εκλογικά κέντρα το μεσημέρι της τελευταίας ημέρας των εκλογών προς υποστήριξη της διαδήλωσης «μεσημέρι κατά του Πούτιν» που είχε ζητήσει ο Αλεξέι Ναβάλνι πριν δολοφονηθεί στη φυλακή μετά από βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη σύστασή του του 2021 σχετικά με την κατεύθυνση των πολιτικών σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας[1], το Κοινοβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι συνταγματικές τροποποιήσεις που εφαρμόστηκαν τον Ιούνιο του 2020 ήταν παράνομες, ενώ στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης στο ψήφισμά της του 2023[2]·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στη σύστασή του του 2021 σχετικά με την κατεύθυνση των πολιτικών σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας, το Κοινοβούλιο δήλωσε ότι η ΕΕ θα πρέπει να καταδικάσει κάθε απόπειρα του προέδρου Πούτιν να παραμείνει στο αξίωμά του μετά τη λήξη της τρέχουσας και τελικής προεδρικής θητείας του στις 7 Μαΐου 2024 δυνάμει των συνταγματικών τροποποιήσεων του 2020, τις οποίες το Κοινοβούλιο είχε αξιολογήσει ως «παρανόμως θεσπισθείσες»·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ρωσία δεν κάλεσε το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ (ΟΑΣΕ/ODIHR) να παρακολουθήσει τις εκλογές·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει επανειλημμένα ζητήσει από τη διεθνή κοινότητα να μην αναγνωρίσει τη νομιμοποίηση της εξουσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν ως προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας και να τερματίσει τις σχέσεις με αυτόν·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση θέσης από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, ιδίως από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την οποία οι εν λόγω εκλογές κηρύσσονται ανελεύθερες και αντιδημοκρατικές και απορρίπτεται η νομιμοποίηση της εξουσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν ως προέδρου θα θεωρούνταν από τη ρωσική δημοκρατική αντιπολίτευση στη Ρωσία και στο εξωτερικό ως πολύ ευπρόσδεκτη ένδειξη υποστήριξης του αγώνα της για δημοκρατία·
1. εκφράζει τη λύπη του για την απουσία δημοκρατίας και ελευθεριών, τη συστημική καταστολή και τις παραβιάσεις των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων στη Ρωσική Ομοσπονδία, καθώς και για το γεγονός ότι η ρωσική αντιπολίτευση υπέστη βίαιη καταστολή, ενώ οι επικριτές του καθεστώτος του Κρεμλίνου είτε φυλακίστηκαν είτε εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα·
2. σημειώνει ότι κατά τις αποκαλούμενες προεδρικές εκλογές στη Ρωσική Ομοσπονδία δεν υπήρχαν πραγματικοί εναλλακτικοί υποψήφιοι, ούτε ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, αξιόπιστοι παρατηρητές και πολιτικές ελευθερίες·
3. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τον ρωσικό λαό ο οποίος, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, συνέρρευσε στα εκλογικά κέντρα το μεσημέρι της Κυριακής 17 Μαρτίου 2024 στη Ρωσία και στο εξωτερικό, όπως είχε προτείνει ο Αλεξέι Ναβάλνι λίγο πριν από τη δολοφονία του·
4. τονίζει ότι η απόφαση των ρωσικών αρχών να μην καλέσουν την αποστολή εκλογικών παρατηρητών του ΟΑΣΕ/ODIHR να παρακολουθήσει τις εκλογές καταδεικνύει ότι επιθυμούν να αρνηθούν στους ψηφοφόρους αμερόληπτη και ανεξάρτητη αξιολόγηση των εκλογών·
5. υπενθυμίζει το ψήφισμά του της 28ης Φεβρουαρίου 2024 σχετικά με τη δολοφονία του Αλεξέι Ναβάλνι[3], στο οποίο αναφέρεται ότι το καθεστώς του Κρεμλίνου και ο Βλαντίμιρ Πούτιν προσωπικά φέρουν την ποινική και πολιτική ευθύνη για τον θάνατο του πλέον εξέχοντος αντιπάλου τους, Αλεξέι Ναβάλνι· τονίζει ότι οι περιστάσεις αυτές αποτελούν επαρκείς λόγους για να απορριφθεί η νομιμοποίηση της εξουσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν ως προέδρου·
6. καταδικάζει απερίφραστα το γεγονός ότι οι αποκαλούμενες προεδρικές εκλογές της Ρωσικής Ομοσπονδίας διεξήχθησαν στα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας, στην Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία, καθώς και στην Υπερδνειστερία, γεγονός που συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των σχετικών χωρών·
7. υπενθυμίζει ότι η διαδικασία βάσει της οποίας ο Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί να ανανεώσει και πάλι τη θητεία του συνιστά παραβίαση του ρωσικού εθνικού δικαίου και διεθνών νομικών αρχών·
8. καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι προεδρικές εκλογές στη Ρωσία ήταν αντιδημοκρατικές και στερούνταν νομιμοποίησης και ότι, ως εκ τούτου, η προεδρία του Βλαντίμιρ Πούτιν είναι παράνομη·
9. παροτρύνει τη διεθνή κοινότητα να σταματήσει να αναφέρεται στον Βλαντίμιρ Πούτιν ως πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας μόλις λήξει η τρέχουσα θητεία του στις 7 Μαΐου 2024 και να διακόψει κάθε επαφή μαζί του, καθώς δεν θα έχει πλέον πολιτική ή ηθική εντολή να συνάπτει περαιτέρω συμβατικές σχέσεις εξ ονόματος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, εκτός από την επιδίωξη βιώσιμης ειρήνης και για ανθρωπιστικούς σκοπούς, όπως για να οργανώσει ανταλλαγές κρατουμένων ή να διασφαλίσει ότι τα απελαθέντα παιδιά της Ουκρανίας θα επιστρέψουν στις εστίες τους·
10. εκφράζει την αταλάντευτη υποστήριξή του προς τη ρωσική κοινωνία των πολιτών, τη δημοκρατική αντιπολίτευση και τον λαό, τόσο στη Ρωσία όσο και στην εξορία, που επιδιώκουν να μετατρέψουν τη χώρα τους σε δημοκρατία· ζητεί από τη Ρωσική Ομοσπονδία να σταματήσει τον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας και να αποσύρει όλες τις δυνάμεις της από ξένα εδάφη, και απορρίπτει τον ρωσικό ιμπεριαλισμό·
11. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
- [1] Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, που αφορά την κατεύθυνση των πολιτικών σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας (ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 170).
- [2] Ψήφισμα 2519 (2023) της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 13 Οκτωβρίου 2023, με τίτλο «Examining the legitimacy and legality of the ad hominem term-limit waiver for the incumbent President of the Russian Federation».
- [3] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2024)0118.