13. Κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή
Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της εκθέσεως (A5-0209/2000) του κ. Veltroni, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτισμού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο: “Αρχές και κατευθυντήριες για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή [COM(1999)657 - C5-0144/2000 - 2000/2087(COS)]
Veltroni (PSE), εισηγητής. – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι κύριοι συνάδελφοι, πιστεύω ότι το έγγραφο για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή, που παρουσιάστηκε από την Επιτροπή, είναι σημαντικό, επειδή αυτή η τεχνολογική καινοτομία θέτει ως ένα βαθμό άμεσα υπό συζήτηση το πολιτιστικό μέλλον και επειδή εξακολουθούν να υπάρχουν λεπτά προβλήματα όπως ο πλουραλισμός και η ποιότητα της δημοκρατίας στην ήπειρό μας.
Με την ψηφιακή τεχνολογία και με τη σύγκλιση των μέσων μαζικής ενημέρωσης θα αλλάξουν τα πάντα: ο τρόπος μάθησης, επικοινωνίας, εργασίας, παραγωγής και γνώσης. Υπάρχουν κίνδυνοι – όπως συμβαίνει πάντοτε όταν εισβάλλει η καινοτομία – αλλά η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή φέρνει μαζί της τεράστιες ευκαιρίες πλουραλισμού και ανοίγει γιγαντιαίες παραγωγικές δυνατότητες για το σύστημα.
Δεν είναι τυχαίο που, πριν από λίγες μέρες, ο άγγλος πρωθυπουργός Tony Blair πρότεινε, επαναστατικοποιώντας τις προοπτικές της παραδοσιακής διαχείρισης του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, να βγουν σε πλειστηριασμό οι συχνότητες και για την ψηφιακή τηλεόραση, προκειμένου να επιταχυνθεί η τεχνολογική μετάβαση. Ούτε είναι τυχαίο ότι ο ίδιος αυτός Blair πρότεινε τη δωρεάν διανομή του set top box, διαβλέποντας ένα διπλό πλεονέκτημα: από τη μία πλευρά για την οικονομία και από την άλλη για τον ενημερωτικό και πολιτιστικό πλουραλισμό της χώρας του.
Αλλάζουν οι τεχνολογίες και, κατά συνέπεια, αλλάζουν οι προοπτικές, άρα και οι νομικές προσεγγίσεις. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να μπορέσει η Κοινότητα να συμβαδίσει, να προσπαθήσει, επειδή η ψηφιακή τεχνολογία θα μπορούσε - και πράγματι μπορεί - να αποτελέσει ευκαιρία για τον πολιτισμό, τον πλουραλισμό, την πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία, αλλά και για την ευρωπαϊκή οικονομία και την τεχνολογική καινοτομία και την έρευνα της ηπείρου μας.
Πιστεύουμε ότι αυτοί οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν χάρη στα μέσα που έχουν ήδη προσδιορισθεί στο κείμενο της Επιτροπής. Ωστόσο, κατά τη συζήτηση που αναπτύχθηκε στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά την οποία ελήφθησαν υπόψη διάφορες απόψεις και καταβλήθηκε προσπάθεια, όπως είχε γίνει και από εμάς στους κόλπους της Επιτροπής Πολιτισμού, να αναζητηθεί ένα ενιαίο σημείο σύγκλισης, με αποτέλεσμα η έκθεση να υπερψηφιστεί ομόφωνα, προτείνονται μερικές περιορισμένες, αλλά χρήσιμες συμπληρώσεις.
Πρώτον: η ανάγκη ταχείας αναθεώρησης των νομικών μέσων που ρυθμίζουν τον τομέα και ιδιαίτερα της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”, για την οποία έχει τεθεί από καιρό απαίτηση ανανέωσης.
Δεύτερον: για να αποφευχθεί ο κίνδυνος εξάρτησης της πολιτιστικής μας βιομηχανίας ενόψει της διεύρυνσης και του πολλαπλασιασμού των καναλιών, προβλέπεται η δυνατότητα παραγωγικών επενδύσεων στον οπτικοακουστικό τομέα. Η χρηματοδότηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι απαραίτητη, αλλά πιστεύω ότι πρέπει επίσης να προβλεφθεί, όπως συνέβη σε ορισμένες χώρες, η χορήγηση πιστώσεων και από πλευράς των ίδιων των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών, έτσι ώστε να διαθέτουν μια ποσόστωση των εσόδων τους για την παραγωγή ευρωπαϊκών έργων, πρότυπο που το θεωρώ χρήσιμο και σημαντικό, διότι παρακινεί και υποστηρίζει τη βιομηχανία.
Τρίτον, με τον έλεγχο των συγκεντρώσεων στα μέσα ενημέρωσης, ενδεχομένως βάσει ειδικής νομοθεσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την προστασία του πλουραλισμού, που θα συνεχίζει την ιδέα μιας οδηγίας για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και ενός οργανισμού που θα ελέγχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο την εφαρμογή των κανόνων στον ευαίσθητο αυτό τομέα· επίσης, με μια πολιτική που θα προστατεύει, την εποχή της σύγκλισης, την καθολική παροχή υπηρεσιών και σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στο περιεχόμενο, νοούμενη ως χωρίς διακρίσεις και σε λογικές τιμές δυνατότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες. Με την αναγνώριση του ρόλου της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας, υπηρεσίας σημαντικής για το ψηφιακό σύστημα που θα πρέπει φυσικά να επανεξεταστεί και να ιδωθεί εκ νέου υπό το πρίσμα των τεχνολογικών μεταβολών, αλλά να αναπτύξει επίσης μια λειτουργία εξασφάλισης υπηρεσιών υψηλής ποιότητας για το ευρύ κοινό, το οποίο θα εξακολουθήσει για πολύ καιρό ακόμα να χρησιμοποιεί την οικιακή τηλεοπτική του συσκευή και τα ερτζιανά κύματα για την καθημερινή του ενημέρωση· επομένως, με τη στρατηγική αναγνώριση του ρόλου της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, ο πολλαπλασιασμός της οποίας δεν μπορεί να θεωρηθεί και εδώ ευκαιρία.
Τέλος, στην έκθεση προτείνεται μια συμπλήρωση που αφορά την εγγύηση της απόδοσης ιδιαίτερης προσοχής στη διασφάλιση της πολιτιστικής πολυμορφίας στις διεθνείς διαπραγματεύσεις και στην ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής οπτικοακουστικής βιομηχανίας, διότι μπορεί να είναι ανταγωνιστική στην παγκόσμια αγορά.
Αυτό είναι, λοιπόν, το πνεύμα της έκθεσης και η προσπάθεια που κάνει να κινηθεί εντός του σχήματος που προτείνεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής.
Η ομάδα TDI έχει υποβάλει σημαντικές τροπολογίες για ένα άλλο όραμα, για μία άλλη θεμιτή πολιτιστική και πολιτική έμπνευση. Πιστεύω ότι η έγκρισή της θα είχε ως αποτέλεσμα να αρθούν οι λόγοι βάσει των οποίων επιτύχαμε, στους κόλπους της Επιτροπής, μια σύγκλιση· οι λόγοι εκείνοι που μας κάνουν να υποστηρίζουμε ότι, αν εγκριθεί, η έκθεση θα μπορούσε να αποτελέσει θετική συμπλήρωση της ανακοίνωσης της Επιτροπής.
Zappalà (PPE-DE), εισηγητής της γνωμοδότησης της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς. – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, παρεμβαίνω σε αντικατάσταση του αξιότιμου κ. Tajani, ως μέλος της ίδιας αντιπροσωπείας και της ίδιας Επιτροπής, της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς.
Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι κύριοι συνάδελφοι, επαινώντας το γενικό περιεχόμενο της πρωτοβουλίας της Επιτροπής, ας μη μας διαφεύγει η σημασία της ρύθμισης της οπτικοακουστικής πολιτικής στην εποχή υψηλής τεχνολογίας στην οποία ζούμε σήμερα και θα ζούμε πλέον πάντα στο εγγύς μέλλον.
Η πολυπλοκότητα του θέματος και η συντομία του χρόνου μου επιτρέπουν μόνο να συνοψίσω ορισμένα σημεία, τα οποία θεωρώ ουσιώδη και ελπίζω να ληφθούν όλα τους δεόντως υπόψη από την Επιτροπή.
H ελεύθερη κυκλοφορία των πληροφοριών και η ελευθερία έκφρασης είναι και θα είναι πάντοτε οι θεματοφύλακες των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στην οπτικοακουστική υπηρεσία εξασφαλίζεται μέσω του σεβασμού των αρχών της προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της προστασίας των ανηλίκων.
Στο προκείμενο θέμα, που τελεί υπό συνεχή και ταχεία εξέλιξη, χρειάζονται ακριβείς, αλλά όχι άκαμπτοι κανόνες, για να μην καταστούν γρήγορα παρωχημένοι. Τεχνολογίες και περιεχόμενα δεν μπορούν να υπόκεινται στην ίδια νομοθεσία: η τεχνολογία πρέπει να είναι ουδέτερη και τα περιεχόμενα πρέπει να είναι ρυθμιζόμενα.
Οι χρηματοδοτήσεις πρέπει να ακολουθούν τις αρχές της αναλογικότητας και της διαφάνειας και να μην επηρεάζουν την αγορά και τον ανταγωνισμό. Στην εμπορική δραστηριότητα που είναι προσαρτημένη σε δημόσια υπηρεσία, με τη διάκριση δαπανών και εσόδων θα είναι εμφανής η ανταμοιβή για την παρασχεθείσα υπηρεσία, αποφεύγοντας έτσι τις συγκαλυμμένες κρατικές ενισχύσεις και παρέχοντας και στις ιδιωτικές επιχειρήσεις τη δυνατότητα να παρέχουν δημόσια υπηρεσία.
Κατά τη μεταφορά της νομοθεσίας δεν πρέπει να υπάρξει κανένας εθνικός περιορισμός, επιτυγχάνοντας κατά συνέπεια πραγματική ευρωπαϊκή εναρμόνιση, τόσο σήμερα όσο και στη μελλοντική διεύρυνση. Με την εισαγωγή κωδίκων αυτορύθμισης στο ρυθμιστικό πλαίσιο, θα επιτευχθούν διαφάνεια, ευθύνη και ίσες ευκαιρίες μεταξύ των δημόσιων και των εμπορικών επιχειρήσεων. Είναι αυτονόητο ότι, στον τομέα των νέων τεχνολογιών, πρέπει να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν οι κρατικές επιδοτήσεις στους δημόσιους οπτικοακουστικούς φορείς για εμπορικούς σκοπούς, αλλοιώνοντας την αρχή του ανταγωνισμού με τους ιδιωτικούς, ενώ πρέπει επίσης να εξασφαλισθεί η τήρηση συγκεκριμένων υποχρεώσεων όσον αφορά τα προγράμματτα.
Πρέπει, τέλος, να κατοχυρωθεί η πολυμορφία και ο πλουραλισμός της προσφοράς και να δοθεί σε όλους τους φορείς η δυνατότητα να διαδραματίσουν ρόλο καινοτομίας και έλξης, ελευθερώνοντας με τον τρόπο αυτό την πρόσβαση στις δημόσιες χρηματοδοτήσεις.
Hieronymi (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω το συνάδελφο Veltroni. Ως εισηγητής πραγματοποίησε ένα πολύ καλό έργο με έντονο πνεύμα συνεργασίας και γι’αυτό τον ευχαριστώ θερμά. Να ευχαριστήσω επίσης την Επιτροπή, η οποία προσέφερε μια θαυμάσια βάση για τις διαβουλεύσεις της κοινοβουλευτικής επιτροπής και του Κοινοβουλίου.
Ο οπτικοακουστικός τομέας οφείλει πρώτα απ’όλα να δώσει έμφαση σε δύο κύρια σημεία. Αφενός, αποτελεί την ατμομηχανή για τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης, αφετέρου δε, ο ρόλος που διαδραματίζει είναι ουσιαστικότατος προκειμένου να εξασφαλισθεί η πολιτιστική πολυμέρεια και η ελευθερία έκφρασης στην Ευρώπη. Γι’αυτό είναι σημαντικό να μη λησμονούμε αυτούς τους δύο άξονες. Θα ήθελα να αναφέρω εν συντομία τρία παραδείγματα για να δείξω τη σημασία τους.
Πρώτον: Χρειάζεται να ρυθμίσουμε ανεξάρτητα και με διαφορετικό τρόπο το περιεχόμενο και τη μετάδοσή του. Χρειαζόμαστε μία τεχνική η οποία να μπορεί να ανταποκριθεί ταχύτατα και με ιδιαίτερη ευλυγισία στην τεχνολογική επανάσταση. Αρκεί να αναφέρω τη λέξη “Διαδίκτυο”. Αφετέρου δε, δεν οφείλουμε μόνο να εξασφαλίσουμε καθολική πρόσβαση των πολιτών σε όλα τα δίκτυα, αλλά επίσης να εξασφαλίσουμε εγγυήσεις, εννοώ νομοθετικές ρυθμίσεις, για την προστασία των νέων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ούτως ώστε να εξασφαλίσουμε αυτές τις θεμελιώδεις αξίες άσχετα από το μέσο μεταφοράς των πληροφοριών.
Δεύτερον: Το παράδειγμα των επιπέδων στα οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις. Για το ζήτημα της τεχνολογίας χρειαζόμαστε όλο και περισσότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σχετικά με το ζήτημα του περιεχομένου, ωστόσο, θέλουμε να παραμείνει η εξασφάλιση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της ελευθερίας έκφρασης καταρχάς στην αρμοδιότητα των κρατών μελών.
Τρίτον: Η τηλεόραση στην Ευρώπη. Διαθέτουμε τόσο δημόσια όσο και ιδιωτική ραδιοτηλεόραση. Αμφότερες χρειάζονται σαφή νομοθετικά πλαίσια λειτουργίας, προκειμένου να αναπτύσσονται σε συνθήκες ανταγωνισμού. Γι’αυτό λέμε αναμφίβολα ναι στο πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ περί δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και στην αρμοδιότητα των κρατών μελών να εξασφαλίζουν τη χρηματοδότηση της. Επίσης, όμως, λέμε ναι και στο καθήκον ανάπτυξης και στήριξης της ιδιωτικής ραδιοτηλεόρασης στην Ευρώπη, ούτως ώστε να επιβιώσει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Αυτή είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση του ευρωπαϊκού πολιτιστικού περιεχομένου ακόμα και στις συνθήκες της τεχνολογίας του μέλλοντος.
O'Toole (PSE). – (EN) Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, κύριε Veltroni, που μας ετοιμάσατε μια τόσο πολύτιμη έκθεση. Η έκθεση αποτελεί ευπρόσδεκτη αποσαφήνιση της θέσης του Κοινοβουλίου όσον αφορά διάφορα θέματα που άπτονται του ψηφιακού τομέα και του τομέα των οπτικοακουστικών μέσων δεδομένης της προσεχούς αναθεώρησης της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”. Εντούτοις, θέλω να περιορίσω τα σχόλιά μου απόψε στη δημόσια ραδιοτηλεόραση στην ψηφιακή εποχή, διότι υπάρχουν ορισμένα ιδιαιτέρως σοβαρά ζητήματα δημόσιας πρόσβασης που πρέπει να θίξουμε όταν καθορίζουμε τις αρχές που θα διέπουν τη μετάβαση από τα παρόντα ΜΜΕ στην ανάπτυξη της ψηφιακής μετάδοσης.
Ο καθορισμός των αξιών και των αρχών που διέπουν τη δημόσια ραδιοτηλεόραση μας θέτει ούτως ή άλλως ορισμένες δυσκολίες, καθώς τα κράτη μέλη, οι εταιρίες και οι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί έχουν όλοι πολύ διαφορετικές απόψεις για το τι σημαίνει δημόσια ραδιοτηλεόραση. Μολαταύτα, αυτό δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο ως προς τον καθορισμό των αρχών στην ψηφιακή εποχή, διότι οι εν λόγω αρχές είναι σημαντικές για όλους μας και, όπως έχει αναπτυχθεί η υποδομή, έτσι πρόκειται να αναπτυχθεί και το περιεχόμενο. Λέγεται κοινώς ότι μεταβαίνουμε σε μια κοινωνία που βασίζεται στη γνώση οπότε, εάν όντως έτσι συμβαίνει, η γνώση κατά μία έννοια μετατρέπεται σε ισχύ που διαχωρίζει τους ανίσχυρους από τους ισχυρούς, τους πληροφοριακά φτωχούς από τους πληροφοριακά πλούσιους.
Η υπερκέραση αυτού του διαχωρισμού είναι κατά τη γνώμη μου το πρώτιστο πράγμα που πρέπει να τονίσουμε με την παρούσα έκθεση. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατί αυτό είναι σημαντικό για εμάς από την οπτική γωνία του ευρωπαϊκού περιεχομένου. Καταρχάς, εφόσον ζούμε σε μια κοινωνία της πληροφορίας, χρειαζόμαστε ανάπτυξη των δημιουργικών δεξιοτήτων και των δεξιοτήτων που αφορούν την πληροφορία. Δεύτερον, είμαστε δημοκρατική κοινωνία και η ψηφιακή πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα μπορεί να συνδέσει τους κατά τόπους πολίτες με τους πολίτες μας στα κέντρα εξουσίας. Μέσα από την σκοπιά του πολιτισμικού πλούτου και ποικιλομορφίας, είναι σημαντικό τόσο το να έχουμε μεμονωμένα κέντρα πολιτισμικής υπεροχής όσο και το να μένουμε δεμένοι ως ευρωπαϊκή ήπειρος. Τέλος, πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τεχνολογία θα είναι ελκυστική για όλους τους πολίτες μας: αυτός είναι ο στόχος που θα έπρεπε να προσπαθούμε να πετύχουμε.
Sanders-Ten Holte (ELDR). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, ο κόσμος γύρω μας δονείται. Μόλις ανοίξει κανείς το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση βρίσκεται αντιμέτωπος με νέες εξελίξεις στο τομέα της τεχνολογίας των πληροφοριών ή της ψηφιακής τεχνολογίας. Τα πράγματα προχωρούν ταχύτατα. Για το λόγο αυτό, η πολιτική μου ομάδα είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη με την ανακοίνωση της Επιτροπής και την πολύ επιμελημένη έκθεση του κ. Veltroni σχετικά με όλες τις πτυχές των νέων εξελίξεων.
Ορθώς αναφέρει ο εισηγητής ότι ο οπτικοακουστικός τομέας είναι εξαιρετικά σημαντικός για την απασχόληση, αλλά και για την ελευθερία έκφρασης, τη δημοκρατία και την πολιτιστική πολυμέρεια στην Ευρώπη. αΟμως, η πολιτική ομάδα των φιλελευθέρων δεν πιστεύει ότι η Ευρώπη πρέπει να ρυθμίζει τα πάντα. Αυτό ούτε μπορεί ούτε θεωρείται σκόπιμο να γίνει. Πρόκειται για ένα τομέα που έχει συνείδηση της δυναμικότητάς του και που μπορεί να σταθεί στα πόδια του. Αυτό σημαίνει για τους φιλελεύθερους ότι δεν πρέπει να δοθούν πρόσθετες επιδοτήσεις για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο πέραν του Media Plus.
Συμπληρωματικότητα και συνεργασία με τις επιχειρήσεις είναι οι λέξεις κλειδιά μιας αποτελεσματικής πολιτικής για την αύξηση των πόρων και τη βελτίωση της διανομής και του μάρκετινγκ. Γι αυτό και ζητάμε χωριστή ψηφοφορία για την αιτιολογική σκέψη Ν. Είμαστε, επίσης, κατά των ποσοστώσεων. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί πρέπει να καθορίζουν οι ίδιοι ποια προγράμματα θα δείξουν με βάση ποιοτικά κριτήρια. Η Ευρώπη δεν πρέπει να ρυθμίσει το θέμα αυτό. Αυτό σημαίνει όχι στην τεχνητή προστασία. Ο κλάδος αυτός στην Ευρώπη είναι κάλλιστα σε θέση να δημιουργήσει ενδιαφέρουσες παραγωγές υψηλής ποιότητας οι οποίες ικανοποιούν και το κοινό. Είπα ήδη ότι αυτά που πρέπει να βελτιωθούν είναι το μάρκετινγκ και η διανομή.
Τέλος, δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην ελευθερία του χρήστη και αυτό ισχύει και για τους γονείς, οι οποίοι έχουν το δικαίωμα να διαλέγουν τι είναι καλό για τα παιδιά τους. Γι αυτό δε θέλουμε καμιά περίπλοκη λογοκρισία ούτε διήθηση των προγραμμάτων. Πολλές φορές άλλωστε τα όρια είναι δυσδιάκριτα. Και βεβαίως δε θέλουμε ένα νομικό πλαίσιο που θα επιβληθεί από μια ανώτερη εξουσία. Η πολιτική μου ομάδα θα ψηφίσει σύμφωνα με τις παραπάνω απόψεις.
Vander Taelen (Verts/ALE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κατ’ αρχάς θα ήθελα να ζητήσω συγνώμη εκ μέρους της συναδέλφου μου, κ. Echerer, η οποία ασθένησε και επέστρεψε στην οικία της. Αν λοιπόν υπερβώ κάπως το χρόνο μου θα αξιοποιήσω λίγο από το δικό της. Βεβαίως, πρέπει να συγχαρώ τον συνάδελφο Veltroni για την πολύ καλή δουλειά του η οποία, όπως ειπώθηκε, έρχεται την κατάλληλη στιγμή. Η Ευρώπη τήρησε και στο παρελθόν προοδευτική στάση όσον αφορά τις τηλεπικοινωνίες και την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά και η στάση αυτή απέδωσε. Νομίζω ότι ήλθε πλέον η ώρα να κοιτάξουμε και την ουσία και εδώ νομίζω ότι, δυστυχώς, η Ευρώπη υστερεί κάπως. Είναι πάρα πολύ καλό να φτιάξουμε ένα δίκτυο που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σύγκλισης, όπου μπορεί κανείς να λαμβάνει πληροφορίες με το κινητό τηλέφωνο, τον υπολογιστή, την τηλεόραση. Πρέπει, όμως, να κοιτάξουμε για ποιο είδος πληροφοριών πρόκειται και, κυρίως, πρέπει να προσέξουμε να μην κατακλυστούμε από αμερικανικά προϊόντα και λέγοντας αυτό σκέφτομαι τι θα μπορούσε να έχει θετικές επιδράσεις στη δική μας οπτικοακουστική βιομηχανία. Όντως, όπως έχω πει επανειλημμένα, ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος παρουσιάζει τεράστια καθυστέρηση και δεν έχουμε τα περιθώρια - ιδιαιτέρως αν σκεφτούμε την ιστορία του – να επιτρέψουμε να συνεχιστεί η κατάσταση αυτή και στο μέλλον
Δεν υποστηρίζω τις ποσοστώσεις, αλλά την ίδρυση ενός ευρωπαϊκού επενδυτικού ταμείου το οποίο θα επιτρέψει στους δημιουργικούς παραγωγούς που έχουμε στην Ευρώπη να ανταγωνιστούν επιτέλους πραγματικά τους Αμερικανούς με τρόπο που ανταποκρίνεται απόλυτα στις απαιτήσεις της ελεύθερης αγοράς. Όχι, δεν πρόκειται για ρυθμιστική παρέμβαση. Έτσι θα επιτρέψουμε στους δημιουργικούς παραγωγούς της Ευρώπης να κάνουν τη δουλειά τους, για να πάψουμε πλέον να βλέπουμε το ταλέντο, την ευφυία και τα κεφάλαια που υπάρχουν να διαφεύγουν στο Hollywood. Γι αυτό θα ήθελα να ρωτήσω την κυρία Επίτροπο αν πιστεύει ότι έφτασε η στιγμή να προωθήσουμε μια νέα πορεία για τον κινηματογράφο. Να καθίσουμε όλοι μαζί - γιατί αυτό είναι το χαρακτηριστικό της Επιτροπής Πολιτισμού στην οποία συμμετέχω – και να σκεφτούμε πως μπορούμε να βγάλουμε από το τέλμα τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Επαναλαμβάνω, δεν υποστηρίζω την έκδοση νέων κανόνων, απλώς προτείνω να κοιτάξουμε πραγματικά πως γίνονται οι ταινίες του κινηματογράφου, γιατί δεν αποτελεί πλέον μυστικό ότι δεν μπορεί να υπάρξει κινηματογράφος χωρίς την υποστήριξη του μεγάλου κεφαλαίου. Εδώ υστερεί η Ευρώπη και εδώ πιστεύω ότι προσφέρεται μια μοναδική ευκαιρία στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Fraisse (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, η Επιτροπή έχει αναλάβει το καθήκον να ορίσει σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα την έννοια του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού έργου. Ο ορισμός αυτός, φυσικό συμπλήρωμα της σημερινής συζήτησης, με ενδιαφέρει πάρα πολύ.
Η οδηγία “Τηλεόραση χωρίς σύνορα” είχε ως αποτέλεσμα να διατηρηθεί σε κάθε χώρα ένα υψηλό ποσοστό μετάδοσης εθνικών έργων, χωρίς όμως, να ενθαρρυνθεί η κυκλοφορία των έργων αυτών μεταξύ των κρατών. Στόχος μας, λοιπόν, ορίζοντας το ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό έργο, θα πρέπει να είναι να επιτύχουμε την κυκλοφορία των έργων αυτών. Στο πλαίσιο αυτό, είμαστε σύμφωνοι ότι η πολιτιστική πολυμορφία την οποία διεκδικούμε σήμερα δεν είναι ένα απλό άθροισμα των διαφορετικών ταυτοτήτων των αντίστοιχων κρατών μελών, αλλά, πολύ περισσότερο, η ανταλλαγή και η κυκλοφορία τους. Η κυκλοφορία των έργων, όμως, όπως και η προέλευση της χρηματοδότησής τους, δεν αρκούν σίγουρα για να προσδιορίσουν το ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό έργο.
Το ζήτημα του περιεχομένου του έργου μας αφορά όλους. Ποιο περιεχόμενο μπορεί να ορίζει το έργο, αν όχι το περιεχόμενο που βασίζεται στον πλουραλισμό της παραγωγής; Οι συμπράξεις είναι αναγκαίες στη σημερινή και την αυριανή οπτικοακουστική δημιουργία, τα μονοπώλια, όμως, και οι ηγεμονικές στρατηγικές είναι αντίθετες με την ίδια τη δημιουργία. Δεν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από τις σημερινές συγκεντρώσεις των επιχειρήσεων, που διαθέτουν, αφενός, τις δυνατότητες μετάδοσης και, αφετέρου, τους καταλόγους του περιεχομένου.
Την ώρα της ψηφιακής επανάστασης και των τεχνολογικών μεταλλαγών, η εξαιρετική έκθεση του κ. Veltroni αναδεικνύει έντονη την οικονομική όσο και πολιτιστική αναγκαιότητα για μια ευρωπαϊκή πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα.
Θα ήθελα να ολοκληρώσω υπογραμμίζοντας τα βασικά σημεία της έκθεσης αυτής. Ποιος θα υπερασπιστεί καλύτερα την πολυμορφία και τον πλουραλισμό αν όχι η καθολική υπηρεσία; Ποιος μπορεί να διασφαλίσει την ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφόρηση, την ψυχαγωγία και τη γνώση; Η δημόσια ραδιοτηλεόραση δεν είναι μονοπώλιο και δεν πρέπει να γίνει. Η δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία, όμως, περιλαμβάνει στους στόχους της το γενικό συμφέρον και πρέπει, ως εκ τούτου, να ενισχυθεί. Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο 32 της Συνθήκης του Άμστερνταμ, η δημόσια ραδιοτηλεόραση αναπτύσσεται αυτόνομα σε κάθε κράτος μέλος, υπάρχει όμως κοινή συμφωνία οι στόχοι της να είναι κοινοί στα διάφορα κράτη: πληροφόρηση, καινοτομία, χώρος ανταλλαγών και ένταξης, κτλ.
Αυτό που μένει είναι να υπάρξει διαφάνεια όσον αφορά τη χρηματοδότησή της, όχι τόσο για λόγους συμμόρφωσης με τους κανόνες του ανταγωνισμού, όσο για να μπορέσει η δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία να διαφοροποιήσει πραγματικά τις δραστηριότητές της, να εμπλουτίσει τις παροχές της. Για να γίνω σαφής: για να μην πεθάνει στην ψηφιακή εποχή και να συνεχίσει να επιτελεί τις λειτουργίες της, που θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να αποτελούν τις κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής της Κοινότητας στον οπτικοακουστικό τομέα.
Angelilli (UEN). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, πρώτα απ’ όλα τα συγχαρητήριά μου στον εισηγητή που κατάφερε να συνθέσει ένα έργο τόσο πλούσιο σε προτάσεις. Υπάρχουν όμως ορισμένες πτυχές στις οποίες θα ήθελα να εμμείνω.
Πρώτα απ’ όλα, συμφωνώ με την ανάγκη να έχουν η πολιτική και οι νόμοι τη δυνατότητα, θα έλεγα την υποχρέωση σχεδόν, να προσαρμοσθούν στην ταχύτητα της τεχνολογικής προόδου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση του οπτικοακουστικού τομέα, η ύπαρξη σαφών και προπαντός έγκαιρων νομικών μέσων σημαίνει για τα όργανα ότι μπορούν να κατευθύνουν αυτές τις ίδιες τις αλλαγές: ότι μπορούν να προστατεύσουν όσο το δυνατόν καλύτερα το κοινό και τους χρήστες, να θέσουν τα απαραίτητα όρια για την προστασία των ανηλίκων, να θέσουν νέους κανόνες για την προστασία των δικαιωμάτων του δημιουργού, να προβλέψουν από ρυθμιστική άποψη ορισμένα φαινόμενα όπως το γεγονός ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο, στο εγγύς μέλλον, θα χρησιμοποιήσει και το μέσο της τηλεόρασης.
Επίσης, πρέπει να έχουμε την υπερηφάνεια και όχι τον φόβο να θεωρήσουμε όλον τον οπτικοακουστικό τομέα, στην ψηφιακή εποχή, ένα μεγάλο μέσο ελευθερίας, ενημέρωσης και κυκλοφορίας ιδεών.
Υπάρχει μια τεράστια ευρωπαϊκή πολιτιστική και επικοινωνιακή κληρονομιά που πρέπει να αξιοποιηθεί όσο το δυνατό καλύτερα και γι’ αυτό ασφαλώς χρειάζονται περισσότεροι πόροι, αλλά χρειάζονται επίσης δυνατότητες αντιπαράθεσης, όπως, για παράδειγμα, το Forum που προτείνει ο εισηγητής: μια δυνατότητα αντιπαράθεσης για να οικοδομηθεί μια μελλοντική οπτικοακουστική πολιτική που να μπορεί να επωφεληθεί από τις άπειρες ευκαιρίες που προσφέρει η πλέον σύγχρονη τεχνολογία και να τις συνδυάσει με τον στόχο της επίτευξης προϊόντων όλο και υψηλότερης ποιότητας.
Συνεπώς, ο στόχος που θα θέλαμε να επιτύχουμε είναι μια πιο συμμετοχική, πιο διαδραστική οπτικοακουστική πολιτική, για να αποκτήσουν φωνή οι ιδιαιτερότητες και οι διαφορές και τέτοιες έχουμε πολλές στον πλούτο της μεγάλης ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Della Vedova (TDI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, αξιότιμε κύριε Veltroni, δεν μπορώ να συμμεριστώ, εξ ονόματος των Ιταλών ριζοσπαστών, τη θετική κρίση που εκφράζεται στην έκθεση που εξετάζουμε αυτή τη στιγμή σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τις κατευθυντήριες γραμμές για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή. Δεν τη συμμερίζομαι επειδή η ανακοίνωση αναπαράγει το παλιό ευρωπαϊκό κλισέ όσον αφορά την τηλεόραση και τον κινηματογράφο: άμεση δημόσια παρέμβαση στις κρατικές επιχειρήσεις, προστατευτισμός, άρνηση της φύσης της αγοράς που κατακτούσε όλο και περισσότερο ο οπτικοακουστικός τομέας. Όλα αυτά αναπροσαρμοσμένα – πρέπει να πούμε – στη νέα ψηφιακή εποχή της σύγκλισης των μέσων ενημέρωσης και της εξαιρετικής διάδοσης του Internet.
Συνεχίζουμε δηλαδή να νομίζουμε ότι οι επιχειρήσεις του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού τομέα είναι ανίκανες να αναπτυχθούν και να πορευθούν με τα δικά τους πόδια και ότι οι χρήστες είναι ανίκανοι να αναγνωρίσουν, μέσα στην τεράστια προσφορά των πολυμέσων, ποια είναι τα καλύτερα και τα πιο προσαρμοσμένα στην περίπτωσή τους προϊόντα, σαν να μην ήταν το παρελθόν του προστατευτισμού και του πατερναλισμού αυτό που δημιούργησε τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο τομέας. Ένα θαρραλέο άνοιγμα στην αγορά και η απόσυρση του κράτους θα έδιναν σε όλους, επιχειρήσεις και χρήστες, περισσότερες ελευθερίες επιλογής.
Περνώ τώρα σε ορισμένα επιμέρους σημεία της υπό συζήτηση έκθεσης. Στη νομοθεσία γίνεται λόγος για διαχωρισμό μεταξύ υποδομών και περιεχομένου, ξαναπροτείνοντας για τα περιεχόμενα τις ρυθμίσεις που έχουμε συνηθίσει. Μα τι σημαίνει αυτό; Ρωτώ τον αξιότιμο κ. Veltroni! Μήπως θέλετε, για παράδειγμα, να επεκτείνετε τον νόμο για τον τύπο, με τις σχετικές συμβάσεις και την υποχρέωση εγγραφής στο μητρώο και στον σύλλογο των δημοσιογράφων, και σε ό,τι αφορά τις δημοσιεύσεις on line; Θα ήταν κατά τη γνώμη μου μέγα λάθος! Ή μήπως να επεκτείνετε την ασφυκτική νομοθεσία που ισχύει για την τηλεόραση σε όλα τα άλλα προγράμματα που μεταδίδονται μέσω του Διαδικτύου; Θα ήταν σοβαρό λάθος αυτό και αυταπάτη, τα έξοδα της οποίας θα τα επωμίζονταν και πάλι οι επιχειρήσεις και οι ευρωπαίοι πολίτες. Το Διαδίκτυο είχε αυτήν την εκρηκτική του ανάπτυξη χάρη στην αδυναμία των κρατών να το υποβάλουν σε ένα πλήθος απαγορεύσεων και κανονισμών. Είναι καλό που συνέβη αυτό και είναι καλό, κατά τη γνώμη μου, να συνεχίσει να είναι έτσι.
Σε σχέση με την πνευματική ιδιοκτησία και με τα δικαιώματα του δημιουργού – άλλο σημείο που αναφέρεται στην έκθεση, θεωρώ άσκοπη και επιβλαβή για τη θετική ανάπτυξη του Internet την ενίσχυση της οδηγίας για το copyright που ζητείται. Είχαμε την υπόθεση του Napster, την υπόθεση του New Tell. Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να φθάσουμε σε μια καθοριστική επανεξέταση των δικαιωμάτων του δημιουργού και του copyright προς μια κατεύθυνση που να καθιστά πιο εύκολη και διαφανή τη μετάδοση της γνώσης και των προϊόντων και σ’ αυτό το θέμα οι επιχειρήσεις, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, ξέρουν ότι πρέπει να αποκτήσουν καλύτερη γνώση του Διαδικτύου.
Όσον αφορά τον κινηματογράφο: απαιτούνται πρόσθετες χρηματοδοτήσεις για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Ο αξιότιμος κ. Veltroni γνωρίζει ότι στην Ιταλία υπάρχει μια πεντηκονταετής σύγκρουση μεταξύ των φιλελεύθερων, του Sturzo, του Ernesto Rossi και εκείνων που θέλουν να συνεχίσει η επιδότηση του κινηματογράφου. Εμείς πιστεύουμε ότι η ελεύθερη επιλογή των πολιτών να κρίνουν την επιτυχία ή την καταβαράθρωση ενός κινηματογραφικού έργου είναι το καλύτερο και το πιο αποτελεσματικό κριτήριο, μεταξύ των άλλων και για την ανάπτυξη του κινηματογραφικού τομέα. Ζητήσαμε με μια τροπολογία μια αξιολόγηση κόστους/οφέλους των όσων έχουν γίνει μέχρι σήμερα.
Για να τελειώνω, σχετικά με την ιδιωτικοποίηση των τηλεοράσεων: ζητήσαμε αναθεώρηση του πρωτοκόλλου του Άμστερνταμ, το οποίο αντίθετα μνημονεύεται εδώ ως δεδομένο. Οι Financial Times έθεσαν το πρόβλημα της ιδιωτικοποίησης του διαμαντιού της ευρωπαϊκής δημόσιας τηλεόρασης, του BBC.
Οι δημόσιες τηλεοράσεις πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν, διαφορετικά θα απαιτείται όλο και πιο υψηλό ποσό για νέες επενδύσεις. Η ραδιοτηλεοπτική παροχή, αν θέλουμε να διατηρήσουμε μια δημόσια υπηρεσία, θα πρέπει να τεθεί σε πλειστηριασμό μεταξύ όλων των φορέων: θα έχουμε έτσι αποτελεσματικότερα προγράμματα και οικονομία για τους φορολογούμενους. Ζητώ να εξεταστούν οι τροπολογίες που προτείναμε, οι οποίες μπορούν να κάνουν αυτήν την έκθεση να αλλάξει σχέδιο αντί να συνεχίζει ένα σύστημα κινήτρων υποστήριξης που δεν έχει λειτουργήσει και δεν πρόκειται να λειτουργήσει.
Ridruejo (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι η εργασία που επιτέλεσε η Επιτροπή, όπως και ο εισηγητής, κ. Veltroni, έχει πολλές σημαντικές πτυχές. Είναι, φυσικά, σαφές ότι καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια να εισαχθούν νέα θέματα και να δοθεί νέα ώθηση στην οπτικοακουστική πολιτική της Ευρώπης. Η άποψή μου είναι όμως ότι σε ορισμένα σημεία έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε, τόσο στην Επιτροπή όσο και στο Κοινοβούλιο. Παρουσιάζουμε μεγάλη καθυστέρηση ενώπιον των μεγάλων αλλαγών που συντελούνται στον οπτικοακουστικό τομέα, ιδίως ως αποτέλεσμα της έλευσης της ψηφιακής εποχής. Αν δε δράσουμε, θα είμαστε σαν την στρουθοκάμηλο που κρύβει το κεφάλι της στη γη. Είμαι σίγουρη ότι αυτό δεν το θέλουμε.
Όλοι γνωρίζουμε ότι η ψηφιακή εποχή ξεκίνησε πριν από πέντε περίπου χρόνια και συνεπώς είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρες αυτές οι εργασίες για την οπτικοακουστική πολιτική. Υπάρχουν πέντε σημεία που θα ήθελα να υπογραμμίσω επειδή πιστεύω ότι, αργά ή γρήγορα, θα πρέπει να αναθεωρηθούν:
Το πρώτο είναι ο ορισμός της δημόσιας υπηρεσίας. Το σημείο αυτό είναι σημαντικό, αν θέλουμε να έχουμε μια δημόσια υπηρεσία στην Ευρώπη σε πραγματικά ανταγωνιστικό περιβάλλον - και το βλέπουμε από την ακροαματικότητα που έχουν οι υπηρεσίες δημόσιας ιδιοκτησίας – αλλά και για το καλό της ιδιωτικής οπτικοακουστικής υπηρεσίας. Μένουν ακόμη πολλά θέματα προς επίλυση: ένα από αυτά είναι ο διαχωρισμός των προϋποθέσεων που θεσπίζονται για τις δύο υπηρεσίες.
Το δεύτερο σημείο, που μου φαίνεται κεφαλαιώδες, είναι η αναθεώρηση της οδηγίας για την τηλεόραση χωρίς σύνορα. Στο θέμα αυτό, είμαστε όπως η στρουθοκάμηλος που έλεγα προηγουμένως.
Κατά τρίτο λόγο, πρέπει με κάποιο τρόπο να καθορίσουμε - και νομίζω ότι αυτό το έγγραφο δεν το προβλέπει επαρκώς - τι θα γίνει με τις αμφίδρομες υπηρεσίες στην τηλεόραση, τι θα γίνει με το Internet στην τηλεόραση.
Το τέταρτο σημείο αφορά τη μετάβαση που συντελείται από την αναλογική τηλεόραση στην ψηφιακή και τις επιπτώσεις της για τους χρήστες όσον αφορά τη χρήση ή την αγορά νέων συσκευών.
Και, τέλος, την εφαρμογή της νομοθεσίας για τον ανταγωνισμό και τις συγκεντρώσεις. Η οπτικοακουστική πολιτική θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτά τα θέματα και να εμβαθύνει στον τομέα του ανταγωνισμού.
Iivari (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, η εξαίρετη έκθεση του κ. Vetroni έλαβε ευρεία υποστήριξη στους κόλπους της Επιτροπής Πολιτισμού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού και φαίνεται ότι το ίδιο θα συμβεί και εδώ στην ολομέλεια. Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή αποτελεί μια γιγαντιαία μετάλλαξη για τη διάδοση της πληροφορίας. Η πρόοδος της τεχνολογίας προσφέρει στους καταναλωτές όλο και περισσότερες δυνατότητες χρήσης των οπτικοακουστικών προϊόντων, από άποψη χρόνου, χώρου, περιεχομένου και εργαλείων, αλλά σημαίνει επίσης κατακερματισμό της διάδοσης της πληροφορίας και αναγκάζει τις επιχειρήσεις να ενισχύσουν τη συγκέντρωση και τον εμπορικό τους χαρακτήρα.
Ο οπτικοακουστικός τομέας κατέχει σημαντική θέση κλειδί από την άποψη της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης στην Ευρώπη, αλλά και από την άποψη του πολιτισμού. Η πρωτοβουλία της Επιτροπής σε αυτό το θέμα είναι επίσης θετικό σημείο, όπως και το γεγονός ότι ορίσθηκε σαφώς η κατανομή των καθηκόντων μεταξύ των ΓΔ “Κοινωνία των πληροφοριών” και “Πολιτισμός”. Εν μέσω αυτής της τεχνολογικής ανατροπής, είναι σημαντικό να μην λησμονηθεί η σημασία της διάδοσης της πληροφορίας για την κοινωνία και τον πολιτισμό. Δεν μπορεί να είναι απλώς θέμα εργαλείων ή οικονομικού κέρδους. Η ισότητα όσον αφορά την ενημέρωση δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Γι’ αυτό και θέλω να επιμείνω στην ανάγκη να εξασφαλισθεί το μέλλον της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας. Επ’ αυτού θα πρέπει να τηρηθεί το πρωτόκολλο που είναι προσαρτημένο στη Συνθήκη του Άμστερνταμ, το οποίο ορίζει ότι τα κράτη μέλη αποφασίζουν για τη χρηματοδότηση της δημόσιας υπηρεσίας. Πρέπει επίσης να υπάρξει μέριμνα για τη διασφάλιση του δικαιώματος κάθε ανθρώπου να έχει πρόσβαση στην ενημέρωση και στις πολιτιστικές υπηρεσίες στη μητρική του γλώσσα .
Όπως έχει πει ένας ευρωπαίος ιστορικός, στην Ευρώπη του μέλλοντος, πατρίδα θα είναι η μητρική γλώσσα. Η τηλεόραση και ο κινηματογράφος, διεθνή μέσα, αποτελούν αντικείμενο περισσότερης προσοχής από ό,τι το ραδιόφωνο. Δεν μπορούμε όμως να υποτιμήσουμε την σημασία του ραδιοφώνου, ιδίως στις ζώνες των λιγότερο διαδεδομένων γλωσσών. Για να μπορέσει το ραδιόφωνο να ακολουθήσει την εξέλιξη της προόδου της ψηφιακής εποχής, είναι σημαντικό να τεθεί σε εφαρμογή το πρότυπο DAB, το οποίο θα ευνοήσει τη χρήση του.
Thors (ELDR). – (SV) Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, συζητούμε την οδηγία για την τηλεόραση δίχως σύνορα. Γνωρίζουμε συγχρόνως ότι η μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση συνεπάγεται τον κίνδυνο να καταλήξουμε τελικά ακριβώς σε μία τηλεόραση με σύνορα, να μην μπορούν να βλέπουν το BBC οι Ιρλανδοί, ή ίσως να καταστεί δυσκολότερη η λήψη της σουηδικής τηλεόρασης στη Φινλανδία. Τέτοια διασυνοριακή τηλεόραση υπάρχει σήμερα. Είναι δύσκολη η αγορά ψηφιακής κάρτας για τη συνδρομητική τηλεόραση που υπάρχει σήμερα.
Παρακαλώ θερμά την Επίτροπο να λάβει σοβαρά υπόψη την προειδοποίηση που ομόφωνα απηύθυναν όλες οι ομάδες του Κοινοβουλίου στα πλαίσια της συζήτησης της τεχνικής οδηγίας περί ψηφιακής τηλεόρασης. Παρακαλώ, Επίτροπε, επανεξετάστε το ζήτημα αυτό το οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι οργανισμοί οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τα πνευματικά δικαιώματα δεν μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με τους νομικούς όρους για την διάθεση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Γι’ αυτό καλώ την Επίτροπο να λάβει σοβαρά υπόψη τη θέση του Κοινοβουλίου.
Θα ήθελα, συγχρόνως, να υποστηρίξω θερμά αυτά που είπε ο Iivari για τις μικρότερες γλώσσες. Θα πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα το ζήτημα αυτό, όλοι όσοι θέλουμε να ορίζονται οι δημόσιες υπηρεσίες σε εθνικό επίπεδο. Ας προσέξουμε για να μην υποσκάψουν ζητήματα ανταγωνισμού, π.χ το δικαίωμα που έχουμε να αποφασίζουμε σε εθνικό επίπεδο τι είδους δημόσιες υπηρεσίες θέλουμε να παρέχουμε, γιατί δεν είναι όλες οι γλώσσες στην ΕΕ το ίδιο ισότιμες στο σημείο αυτό.
Αλυσανδράκης (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπος, αγαπητοί συνάδελφοι, από την εμφάνισή τους, τα οπτικοακουστικά μέσα ήταν ισχυρός παράγοντας ιδεολογικής παρέμβασης. Στην ψηφιακή εποχή, ο έλεγχός τους αποκτά στρατηγική σημασία για τη διαμόρφωση συνειδήσεων και τρόπου ζωής, αφού όποιος τα ελέγχει θα καθορίζει και το τί είδους πληροφορίες θα διοχετεύουν. Για το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, ο έλεγχος πρέπει να ανήκει στο δημόσιο. Όχι γιατί έχουμε αυταπάτες ότι στον καπιταλισμό οι κυβερνήσεις θα επιτρέψουν την πλήρη και ουσιαστική πληροφόρηση, αλλά γιατί τότε μπορούμε να έχουμε τον μέγιστο δυνατό κοινωνικό έλεγχο.
Αντίθετα, η Επιτροπή αναθέτει στο δημόσιο τον ρόλο του φτωχού συγγενή και στους νόμους της αγοράς το ρόλο του ουσιαστικού ρυθμιστή. Η κατ’ επίφαση αντιμονοπωλιακή πολιτική αποσκοπεί στη δημιουργία ολιγοπωλίων, που θα βλάψουν μεν εξίσου την αντικειμενικότητα της πληροφόρησης, θα εξασφαλίσουν όμως άφθονα κέρδη, αλλά και ασφαλέστερη ιδεολογική χειραγώγηση, με έλεγχο της ροής των πληροφοριών από κάποια ευρωπαϊκά μονοπώλια, σε βάρος κάθε έννοιας ελευθερίας και δημοκρατίας.
Για μας, αγαπητοί συνάδελφοι, το πρόβλημα δεν είναι αν η πληροφόρηση θα ελέγχεται από αμερικανικά ή ευρωπαϊκά μονοπώλια. Το πραγματικό πρόβλημα είναι να αναπτύξουν οι λαοί τις αντιστάσεις τους και να επιβάλουν το δικαίωμά τους στην ουσιαστική πληροφόρηση.
Karas (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι. Η ψηφιακή τεχνολογία αλλάζει τις ζωές μας. Αυτό αφορά κάθε πτυχή της ζωής μας. Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε αυτή την τεχνολογία και να δημιουργήσουμε τα κατάλληλα πολιτικά πλαίσια. Θα ήθελα, συμπληρώνοντας τους προλαλήσαντες, να κάνω εν συντομία κάποια σχετικά σχόλια. Το σεμινάριο της Λισσαβόνας για την ψηφιακή τηλεόραση, το οποίο διεξήχθη επί πορτογαλικής Προεδρίας, λίγα πρόσφερε δυστυχώς στη συζήτηση αυτής της προβληματικής, πέρα από μία ελλιπή επισκόπηση της κατάστασης. Γι’αυτό ζητώ να αναληφθεί μία πρωτοβουλία με τίτλο Digital Europe με σαφείς στόχους για εναρμονισμένη εισαγωγή της ψηφιακής τηλεόρασης στην Ευρώπη. Δεν αρκούν σκέτα συνθήματα του στυλ "ολόκληρη η Ευρώπη οφείλει να έχει εισαγάγει την ψηφιακή τεχνολογία μέχρι το 2010".
Δεύτερον: Η αυτορρύθμιση ανά τομείς – όπως για παράδειγμα με τον δεοντολογικό κώδικα για τις υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών προστιθέμενης αξίας που ισχύει στην Αυστρία - θα πρέπει να αντιμετωπιστεί θετικά. Δε θα πρέπει να ρυθμίζονται υπερβολικά τα πάντα από τη νομοθεσία.
Τρίτον: Η πολιτική για τα οπτικοακουστικά μέσα αφορά την υποδομή και το περιεχόμενο. Γνωρίζουμε ότι, παρά τις ποσοστώσεις που έχουν επιβληθεί, έχουμε μείνει πολύ πίσω από τις ΗΠΑ. Φυσικά, όποιος παράγει ενδιαφέρον περιεχόμενο για το ευρύ κοινό ανταμείβεται. Γι’αυτό οφείλουμε να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να υποστηρίξουμε τους ευρωπαίους παραγωγούς και να διευκολύνουμε το έργο τους αντί να το δυσχεραίνουμε.
Τέταρτον: Θα πρέπει να διατηρηθεί η προσέγγιση της συμπαγούς και περιεκτικής ρύθμισης περιεχομένων και υποδομών. Στη χώρα μου τα σχέδια για τη λειτουργία της υπεύθυνης αρχής για τα μέσα αυτά, της KOMMAUSTRIA, αποτελούν μια πρότυπη μέθοδο η οποία συνάδει με τα υφιστάμενα οκτώ σχέδια οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινωνία της πληροφορίας. Οι καιροί ου μενετοί, ας μην χαλαρώνουμε τις προσπάθειές μας!
Ortuondo Larrea (Verts/ALE). – (ΕS) Κύριε Πρόεδρε, το έγγραφο που παρουσίασε η Επιτροπή σχετικά με την πολιτική της στον οπτικοακουστικό τομέα κατά την ψηφιακή εποχή, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, δύο ιδέες που θεωρώ βασικές.
Πρώτον, θα πρέπει να διασφαλισθεί το μέλλον του διπλού συστήματος δημόσιας και ιδιωτικής τηλεόρασης και είναι απαραίτητο να μπορούν οι δημόσιοι ευρωπαϊκοί φορείς να χρησιμοποιούν πλήρως τις δυνατότητες που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες των πληροφοριών.
Δεύτερον, η πολιτιστική και γλωσσική ποικιλομορφία αποτελεί βασικό στόχο της κοινοτικής πολιτικής στον οπτικοακουστικό τομέα. Θέλω, λοιπόν, να προτείνω να δώσει η Επιτροπή προτεραιότητα στις δράσεις και τις ενισχύσεις της, στη θετική διάκριση υπέρ των οπτικοακουστικών τομέων των περιφερειακών και των μειονοτικών πολιτισμών και γλωσσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας καλός τρόπος ενίσχυσης της ποικιλομορφίας είναι να υποστηριχθούν ιδιαίτερα οι πιο ασθενείς οντότητες. Στο ίδιο πνεύμα, προτείνω επίσης η κοινοτική νομοθεσία και οι αποφάσεις της ίδιας της Επιτροπής να βοηθήσουν ώστε οι αναμεταδόσεις όλων των μαζικών γεγονότων – τελετών, θεαμάτων, αθλητικών εκδηλώσεων κλπ. - να θεωρούνται γενικού ενδιαφέροντος και να μπορεί κανείς να τις παρακολουθήσει σε όλες τις γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών. Μόνο έτσι θα επιτύχουμε να κάνουμε την Ευρώπη μια πραγματική ένωση με ποικιλομορφία.
Junker (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μια ματιά στη γερμανική καλωδιακή τηλεόραση, στην οποία συνωστίζονται σήμερα κιόλας 40 κανάλια, δείχνει ότι το πλήθος δεν είναι συνώνυμο με την ποικιλομορφία! Στον ανταγωνισμό με τους εμπορικούς φορείς υπάρχει συχνά ο κίνδυνος να υποκύπτει η ραδιοτηλεόραση στην ανάγκη υψηλής ακροαματικότητας και να παραμελεί τα λιγότερο κερδοφόρα προγράμματα. Γι’αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συνδεθεί η στρατηγική για τα οπτικοακουστικά μέσα με την εξασφάλιση της πολυφωνίας και του πλουραλισμού, έννοιες οι οποίες αποτελούν σήμερα την κύρια βάση για τη δημοκρατική διαμόρφωση γνώμης και εξασφαλίζουν στα δημόσια μέσα την επιτυχή εξέλιξη στη μελλοντική αγορά.
Σε αυτή τη μελλοντική αγορά, θα πρέπει να εξασφαλισθεί πρόσβαση χωρίς διακρίσεις σε όλους τους πολίτες, άνδρες και γυναίκες, καθώς επίσης και στους δημιουργούς κάθε είδους περιεχομένου. Αυτό συγκεκριμένα σημαίνει: διαφάνεια στην αγορά και αποσόβηση μιας εξέλιξης η οποία οδηγεί στη μετατροπή της οικονομικής δύναμης σε παντοδυναμία στα μέσα ενημέρωσης καταλήγοντας έτσι σε κατάχρηση πολιτικής εξουσίας. Με αυτά τα σημαντικά ζητήματα περιγράφονται τα βασικά καθήκοντα για την περαιτέρω ανάπτυξη του νομοθετικού πλαισίου. Η έκθεση Veltroni κάνει ουσιαστικές προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση.
Δεν μπορούν, ωστόσο, να ρυθμίζονται τα πάντα νομικά. Γι’αυτό θα ήθελα να θίξω ένα σημείο το οποίο δεν αναφέρθηκε ακόμη, την απόκτηση άδειας λειτουργίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Οφείλουμε να μάθουμε πώς θα αντιμετωπίζουμε τον κόσμο των πολυμέσων, προκειμένου να είμαστε σε θέση να χωρίζουμε την ήρα από το σιτάρι και να κάνουμε επιλογές που να στηρίζονται σε αξίες βελτιώνοντας την κριτική ικανότητά μας. Η κατανόηση των μέσων ενημέρωσης οφείλει να αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της κοινοτικής πολιτικής για τα οπτικοακουστικά μέσα. Στα πλαίσια αυτά, θα πρέπει να δοθεί συνέχεια στην ανακοίνωση της Επιτροπής.
Gargani (PPE-DE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ, ως πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού, να συγχαρώ τον αξιότιμο κ. Veltroni για το πολύ σημαντικό έργο που επιτέλεσε. Χαίρομαι, διότι, ειλικρινά, δεν πίστευα ότι ένα τόσο σημαντικό και τόσο θεμελιώδες μέτρο θα κατάφερνε να έχει την ομόφωνη συναίνεση της επιτροπής.
Η ψηφιακή τεχνολογία θα επιτρέψει στους πολίτες την πρόσβαση σε μια σημαντική ποσότητα νέων και καινοτόμων περιεχομένων και για τον λόγο αυτό δεν μπορώ παρά να συμμεριστώ πλήρως την ιδέα του κ. Veltroni ότι όλα αυτά επηρεάζουν τη δημοκρατία, την οργάνωση της Ευρώπης και των κρατών, την ποιότητα της επικοινωνίας που παρέχουμε στους πολίτες.
Για το λόγο αυτό, πιστεύω ότι η περίοδος μετάβασης από το αναλογικό στο ψηφιακό σύστημα πρέπει να αποτελέσει την ευκαιρία για να προσελκυσθεί ο χρήστης μέσω της προσφοράς καινοτόμων προγραμμάτων και όχι της απλής επανάληψης παλίμψηστων που είναι σήμερα διαθέσιμα σε ακωδικοποίητη ασύρματη αναμετάδοση. Έχει δίκιο η αξιότιμη κα O'Toole: το λεγόμενο simulcast δε θα κατάφερνε να προσελκύσει σημαντικό σύνολο χρηστών και, επομένως, πιστεύει ότι μια περίοδος πειραματισμού των νέων οπτικοακουστικών προϊόντων στα κανάλια που θα διατεθούν για την ψηφιακή μετάδοση, ενδεχομένως ακόμη και σε τμήματα μόνο της επικράτειας, θα επιτρέψει στους φορείς και τους χρήστες να επιτύχουν τον ίδιο στόχο.
Η Επιτροπή έχει δίκιο όταν λέει ότι το σύστημα χρηματοδότησης που θα υιοθετήσουν τα κράτη μέλη πρέπει να σέβεται την αρχή της αναλογικότητας και δεν μπορεί να επηρεάζει τις συνθήκες της αγοράς και τον ανταγωνισμό στην Κοινότητα έτσι ώστε να αποβαίνει αντίθετο στο συλλογικό συμφέρον.
Στην οπτικοακουστική πολιτική, δύο είναι τα θεμελιώδη κριτήρια που πρέπει να εφαρμοσθούν κατά την επεξεργασία των διατάξεων για τη χρηματοδότηση: η αναλογικότητα και η διαφάνεια. Το δεύτερο κριτήριο υποδηλώνει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να παράσχουν έναν σαφή ορισμό της αποστολής της δημόσιας υπηρεσίας, ότι πρέπει να διασφαλισθεί η διαφάνεια της χρηματοδότησης και ότι όταν φορείς δημόσιας υπηρεσίας ασκούν καθαρά εμπορικές δραστηριότητες, οι δραστηριότητες αυτές πρέπει να διαχωρίζονται και στη λογιστική. Αυτή η διάκριση πιστεύω ότι έκανε την Επιτροπή να παράσχει αυτή τη στιγμή ό,τι καλύτερο μπορούσε να προσφέρει για μια πολιτική, στα κράτη μέλη και στην Ευρώπη, αντάξια της τεχνολογικής αλλαγής που οδηγεί στη γενική εξέλιξη του συστήματος.
Reding,Επιτροπή. – Κύριε πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι, η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για την έκθεση που συνέταξαν ο κ. Veltroni και ο συντάκτης της γνωμοδότησης και ευχαριστεί τον πρόεδρο της αρμόδιας επιτροπής και τα μέλη της επίσης για το κλίμα ομοφωνίας που επικράτησε στους κόλπους της επιτροπής σχετικά με το σχέδιο έκθεσης.
Όπως ξέρετε, το Συμβούλιο, στα συμπεράσματα που ενέκρινε στη συνεδρίασή του της 16ης Μαίου, υποστήριξε, επίσης, την προσέγγιση της Eπιτροπής. Μιλάμε λοιπόν για καθολική ομοφωνία. Για μια φορά, τα τρία θεσμικά όργανα φαίνεται να κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος και να συμφωνούν απόλυτα. Πολύ χαίρομαι για αυτό.
Η Επιτροπή, ειδικότερα, δέχεται ευνοϊκά την υποστήριξη του Κοινοβουλίου στην κανονιστική αρχή που περιγράφεται στην ανακοίνωση. Όπως ξέρετε, η Επιτροπή θα εκπονήσει μια σειρά μελετών για τον οπτικοακουστικό τομέα και, επίσης, θα διεξαγάγει μια ευρεία διαβούλευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, πριν προτείνει μια ενδεχόμενη αναθεώρηση, αν κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο από τις αναλύσεις, της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”. Στη φάση αυτή, πριν διεξαχθεί η έρευνα και η διαβούλευση, δεν θα ήταν καθόλου φρόνιμο να εικάσουμε σε ποιες αλλαγές θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να καταλήξουν οι εμπειρογνώμονες και οι πολιτικοί.
Η Επιτροπή σημειώνει τα σχόλια του Κοινοβουλίου σχετικά με την οδηγία και θα τα λάβει δεόντως υπόψη της κατά την εξέτασή της, η οποία προβλέπεται για το τέλος του 2002. Σχετικά με μια λεπτομέρεια μόνο, κύριε εισηγητά, η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της δεν διατείνεται ότι η νομοθεσία για τη διαφήμιση θα έπρεπε να αναθεωρηθεί για να ληφθούν υπόψη οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες. Λέει, απλώς, ότι προτίθεται να εκπονήσει μελέτη για τις τεχνικές αυτές, προκειμένου να διαπιστώσει εάν η αναθεώρηση είναι αναγκαία ή όχι. Όλοι μαζί, όμως, θα αποφασίσουμε εάν πρέπει ή όχι να υπάρξει αναθεώρηση. Και η Επιτροπή συμφωνεί με το Κοινοβούλιο ότι η αρχή τους σαφούς διαχωρισμού μεταξύ εκδοτικού περιεχομένου και διαφήμισης καλό είναι να διατηρηθεί και μάλιστα σε όλα τα μέσα.
Όσον αφορά τα σχόλια του σχεδίου έκθεσης σχετικά με την πολυφωνία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι η ψηφιακή τεχνολογία και ειδικότερα το Διαδίκτυο, προσφέρουν άνευ προηγουμένου δυνατότητες για τη δημιουργία και την ανάπτυξη μιας πολυφωνικής κοινωνίας. Η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει, λόγου χάρη, την τεράστια αύξηση του αριθμού των σταθμών, περιορίζοντας, συνεπώς, τους φραγμούς που αντιμετωπίζουν οι προμηθευτές περιεχομένου όσον αφορά την πρόσβασή τους στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Θα πρέπει επίσης να ενεργήσουμε – όπως επεσήμαναν διάφοροι ομιλητές – ώστε η πρόσβαση αυτή να μη σταματά σε κάποια υποθετικά ή πραγματικά σύνορα.
Το Διαδίκτυο επιτρέπει, επίσης, δυνητικά τουλάχιστον, στον κάθε πολίτη να γίνει ο ίδιος προμηθευτής περιεχομένου και δημιουργεί τη δυνατότητα ενός παγκόσμιου βήματος στο οποίο μπορούν να συμμετέχουν όλοι, με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που αυτό μπορεί να σημαίνει. Νομίζω ότι θα έπρεπε κάποια μέρα να συζητήσουμε σε βάθος το τι μπορεί να σημαίνει το πλεονέκτημα αυτό. Με όλα αυτά, όμως, το ζήτημα της πολυφωνίας αλλάζει και γίνεται ακόμα πιο σύνθετο. Εμπόδια στην πολυφωνία στην ψηφιακή εποχή είναι η φτώχεια και η έλλειψη εκπαίδευσης και κατάρτισης. Τα στοιχεία αυτά, επίσης, επισημάνθηκαν από τους συναδέλφους και στερούν τους πολίτες από την πλήρη συμμετοχή τους στην ψηφιακή εποχή.
Ο ψηφιακός διαχωρισμός είναι ήδη γεγονός. Είναι σαφές ότι πρέπει όλοι να βάλουμε τα δυνατά μας, ώστε το χάσμα ανάμεσα σε αυτούς που ξέρουν και σε αυτούς που δεν ξέρουν, ανάμεσα σε αυτούς που συμμετέχουν και σε αυτούς που δε συμμετέχουν να μην είναι πολύ βαθύ. Και συμφωνώ με την κυρία Junker, η οποία λέει ότι θα πρέπει να σκεφτούμε, και ακόμα περισσότερο να προτείνουμε, κάποιους τρόπους για την εκμάθηση της ανάγνωσης των μέσων. Κάτι στο οποίο προσωπικά αποδίδω μεγάλη σημασία, το ίδιο ο κ. Jacques Lang με τον οποίο έχω ήδη μιλήσει για τις δυνατότητες που υπάρχουν να γίνει κάτι τέτοιο. Θα τα καταφέρουμε, κυρία Junker, διότι θεωρούμε ότι είναι πολύ σημαντικό όχι μόνο να ξέρει κανείς να διαβάζει, να γράφει και να λογαριάζει, αλλά να ξέρει επίσης να διαβάζει τις εικόνες. Κι αυτό δεν το μαθαίνουμε στα μικρά μας αγγελούδια.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις των ψηφιακών μέσων, η εφαρμογή της νομοθεσίας του ανταγωνισμού φαίνεται ότι αποτελεί ένα αποτελεσματικό, για την ώρα, μέσο για τη διασφάλιση της πολυφωνίας. Θα μπορούσαν, εντούτοις, να ληφθούν και ορισμένα άλλα μέτρα υπό το φως της εμπειρίας της ψηφιακής εποχής και ως απάντηση στα ερωτήματα του Κοινοβουλίου η Επιτροπή θα διεξάγει διαβουλεύσεις σχετικά με τα ζητήματα αυτά κατά την εξέταση της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”.
Επίσης είμαι ευτυχής με την ομόφωνη σχεδόν αποδοχή του προγράμματος MEDIA. Η ψηφιακή επανάσταση θα δημιουργήσει πολλές νέες μορφές εκμετάλλευσης των οπτικοακουστικών έργων: κατά παραγγελία βίντεο στο διαδίκτυο, λόγου χάρη. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία θα πρέπει να είναι σε θέση να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες αυτές. Ξέρουμε, ωστόσο, ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία, συγκρινόμενη με την ανταγωνίστρια αμερικανική, εξακολουθεί να είναι διασπασμένη και ευάλωτη. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχει σημειωθεί, παρ’ όλα αυτά, κάποια πρόοδος. Σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη, λόγου χάρη, οι τηλεοπτικές εκπομπές που έχουν τη μεγαλύτερη επιτυχία είναι πια εθνικές και όχι αμερικανικές παραγωγές. Έχει σημειωθεί, λοιπόν, κάποια αλλαγή.
Παράλληλα, όσον αφορά τον κινηματογράφο, διαπιστώνουμε μια σημαντική αύξηση του αριθμού των ευρωπαϊκών επιτυχιών. Δε θα πρέπει λοιπόν να σταματήσουμε, αγαπητοί συνάδελφοι, και γνωρίζω ότι με στηρίζετε στην κατεύθυνση αυτή. Θα χρειαστώ, όμως, χρήματα για να υλοποιήσω το νέο πρόγραμμα MEDIA plus. Αυτός θα είναι ο μεγάλος κίνδυνος που θα βαρύνει στην τελική απόφαση για το σχέδιο αυτό. Ελπίζω, για το συμφέρον του ευρωπαϊκού κινηματογράφου σε όλα τα κράτη μέλη μας, ότι θα έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα για το θέμα αυτό στα επόμενα Συμβούλια Υπουργών Πολιτισμού.
Θα ήθελα, εξάλλου, να επιστήσω την προσοχή σε όσους δεν παρευρίσκονται σήμερα αλλά έχουν εκφράσει κριτική, του τύπου ότι το MEDIA και MEDIA plus λειτουργούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποκλειστικά συμπληρωματικά προς το εθνικό σύστημα που αναλαμβάνει την παραγωγή. Το πρόγραμμα MEDIA plus ασχολείται με την προώθηση, τη διανομή, και την κατάρτιση στην ψηφιακή τεχνολογία..
Δεν υπάρχει συνεπώς αλληλεπικάλυψη, δεν υπάρχει πλεονασμός, είναι κάτι απολύτως απαραίτητο αν θέλουμε οι ευρωπαϊκές ταινίες μας να κυκλοφορούν εκτός των συνόρων των χωρών παραγωγής τους. Όσον αφορά ορισμένες προτάσεις που περιέχονται στην έκθεση του Κοινοβουλίου για τον κινηματογράφο, η Επιτροπή ανήγγειλε, στην ανακοίνωσή της, την πρόθεσή της να καταρτίσει μια ανακοίνωση για τον κινηματογραφικό τομέα ειδικότερα, που θα ασχοληθεί με ζητήματα όπως ο ορισμός των ευρωπαϊκών έργων και μολονότι η κυρία Fraisse είναι απούσα αυτή τη στιγμή, θα ήθελα, εντούτοις, να της πω ότι δε θα είναι καθόλου εύκολη δουλειά και ότι αν θέλει να μας τείνει χείρα βοηθείας, θα είναι ευπρόσδεκτη. Η ανακοίνωση θα ασχοληθεί επίσης με τις κρατικές ενισχύσεις στην κινηματογραφική παραγωγή, ένα θέμα που μας ενδιαφέρει όλους.
Εξάλλου, η ανακοίνωση αυτή θα μπορούσε, επίσης, να εκτιμήσει κατά πόσο είναι αναγκαία μια παρέμβαση στον τομέα αυτό σε κοινοτικό επίπεδο όπως, επίσης, και εάν χρειάζεται ένα σύστημα χρηματοοικονομικής μηχανικής υπέρ των κινηματογραφικών παραγωγών. Ένας συνάδελφος έκανε μια σχετική αναφορά. Ξέρετε πολύ καλά – σας το έχω ήδη πει επανειλημμένως – ότι διεξάγονται συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την ενδεχόμενη δημιουργία ενός ταμείου κεφαλαίων-επιχειρηματικού κινδύνου το φθινόπωρο, προκειμένου να καλυφθεί η ανεπαρκής χρηματοδότηση της βιομηχανίας μας. Στην παρούσα φάση, η Επιτροπή σημειώνει τις παρατηρήσεις του Κοινοβουλίου αλλά δεν είναι ακόμη σε θέση να παράσχει αναλυτικότερες λεπτομέρειες. Θα πρέπει, όμως, να γίνει σαφώς κατανοητό ότι αναγνωρίζουμε πλήρως τη σημασία της δημόσιας χρηματοδότησης της οπτικοακουστικής παραγωγής και την αναγκαιότητα να προβλεφθεί ειδική αντιμετώπιση για τον τομέα αυτό. Θα ήθελα να υπογραμμίσω αυτή την τελευταία δήλωση μου, διότι είναι υψίστης σημασίας για κάθε μελλοντική μας πολιτική.
Όσον αφορά τώρα τη δημόσια ραδιοτηλεόραση, ξέρετε ότι πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο και σύνθετο ζήτημα, και η Επιτροπή έχει εκθέσει επανειλημμένως τη θέση της σαφώς, ειδικά στην παρούσα ανακοίνωση. Συμφωνώ, αγαπητοί συνάδελφοι, η δημόσια ραδιοτηλεόραση παίζει ένα θεμελιώδη πολιτιστικό και κοινωνικό ρόλο στα κράτη μέλη μας και πρέπει να διαφυλαχθεί και να μπορεί να συνεχίσει την αποστολή της. Υπό το φως των τεχνολογικών εξελίξεων και της εξέλιξης της αγοράς, ο ρόλος της θα μπορούσε να αλλάξει, το ζήτημα αυτό, όμως, θα πρέπει να συζητηθεί στα κράτη μέλη διότι, όπως ορίζεται σαφώς στο Πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ, εναπόκειται στην αρμοδιότητα των κρατών μελών να καθορίσουν την εντολή για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση και να αποφασίσουν για το σύστημα χρηματοδότησής της.
Η Επιτροπή δεν παρεμβαίνει στον τομέα αυτό και το κείμενο για τη διαφάνεια στο σημείο αυτό είναι σαφές. Βάσει της Συνθήκης, ωστόσο, η Επιτροπή έχει το καθήκον να διασφαλίζει ότι το σύστημα χρηματοδότησης δεν παραβιάζει τους όρους του εμπορίου και του ανταγωνισμού στην Κοινότητα και ότι δεν αντίκειται στο γενικό συμφέρον. Για να μπορέσει η Επιτροπή να επιτελέσει την αποστολή της και να εκτιμήσει κατά πόσον τα πλεονεκτήματα που παρέχονται στις εν λόγω επιχειρήσεις είναι ανάλογα των στόχων του δημόσιου τομέα που υπηρετούν, οι στόχοι αυτοί θα πρέπει να οριστούν σαφώς από τα κράτη μέλη και η χρηματοδότησή τους να γίνεται με απόλυτη διαφάνεια. Οι ενδεχόμενες εμπορικές δραστηριότητες που ασκούν οι επιχειρήσεις αυτές δε θα πρέπει να επωφελούνται, άμεσα ή έμμεσα, κονδυλίων που προορίζονται για τη δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία. Αυτό επιτάσσει η διαφάνεια στο ζήτημα αυτό, και νομίζω ότι τα τελευταία κείμενα που εξέδωσε η Επιτροπή συμβάλλουν ώστε να γίνουν οι αρχές αυτές κατανοητές, σαφείς και διαφανείς σε όλους.
Σχετικά με το θέμα αυτό, το άτυπο Συμβούλιο “Πολιτισμός και Οπτικοακουστικός Τομέας”, που διεξήχθη στη Λίλλη στις 20 και 21 Ιουνίου, συζήτησε το μέλλον της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Ορισμένοι υπουργοί θεώρησαν απαραίτητο να υπάρξει ένα νέο στάδιο, συμπληρωματικό του Πρωτοκόλλου της Συνθήκης του Άμστερνταμ, δεδομένης της γοργής τεχνολογικής εξέλιξης στον τομέα αυτό, και δήλωσα έτοιμη να συσκεφθώ μαζί τους και μαζί σας για το ζήτημα αυτό στο άμεσο μέλλον.
Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι η Επιτροπή ενέκρινε προσφάτως μια αναθεωρημένη έκδοση της οδηγίας για τη “διαφάνεια”, όπως ήδη έχω αναφέρει. Η οδηγία αυτή, και είναι πολύ σημαντικό αυτό, δεν αφορά τις εταιρείες της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης που δεν ασκούν εμπορική δραστηριότητα. Συνεπώς, οι δημόσιες υπηρεσίες οι οποίες ορίζονται από το κράτος ως επιλέξιμες για δημόσια χρηματοδότηση και οι οποίες υπάγονται σαφώς, με τον ορισμό αυτό, στη δημόσια υπηρεσία δε διέπονται από την οδηγία για τη “διαφάνεια”.
Η έννοια της καθολικής υπηρεσίας αναφέρεται στην έκθεση. Πρέπει να σημειώσουμε ως προς αυτό ότι η καθολική υπηρεσία είναι μια έννοια “δάνειο” από τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, η οποία, κατά τη γνώμη μου, δεν μπορεί να μεταφερθεί αυτούσια στον οπτικοακουστικό τομέα. Η διασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών σε ορισμένες υπηρεσίες της ραδιοτηλεόρασης και σε ορισμένες μορφές του περιεχομένου είναι εξ ορισμού θέμα της εντολής για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση και εμπίπτει, συνεπώς, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ, στην αρμοδιότητα των κρατών μελών.
Όσον αφορά την πρόσκληση για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού βήματος, το οποίο θα συζητάει διάφορα θέματα σχετικά με τα ποικίλα περιεχόμενα οπτικοακουστικού χαρακτήρα, είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση την οποία η Επιτροπή θα σκεφτεί και θα μελετήσει με τα ενδιαφερόμενα μέρη στο πλαίσιο της εξέτασης της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο της παρούσας οδηγίας, έχει δημιουργηθεί μια επιτροπή επαφής για να εξετάσει όλες τις πτυχές της πολιτικής στον οπτικοακουστικό τομέα που συνδέονται με την οδηγία.
Όσον αφορά τις διεθνείς εμπορικές διαπραγματεύσεις στον οπτικοακουστικό τομέα, μπορώ να σας πω ότι δεν έχει σημειωθεί καμία εξέλιξη. Η Επιτροπή έχει αποσαφηνίσει επανειλημμένως τη θέση της. Θα πρέπει να έχει την ελευθερία, όπως ορίζεται στο Γύρο της Ουρουγουάης, να επεξεργαστεί και να εφαρμόσει χρηματοδοτικές και κανονιστικές διατάξεις στον οπτικοακουστικό τομέα για τη διαφύλαξη κυρίως της πολιτιστικής πολυμορφίας. Στο πλαίσιο των συμπερασμάτων του της 26ης Οκτωβρίου 1999, το Συμβούλιο έδωσε ανάλογη εντολή στην Επιτροπή για τις προσεχείς διαπραγματεύσεις σχετικά με τις υπηρεσίες και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ο συνάδελφός μου, ο Επίτροπος κ. Lamy, ενεργεί απολύτως προς αυτή την κατεύθυνση. Μπορούμε να του έχουμε εμπιστοσύνη ότι θα διαφυλάξει και θα βοηθήσει τον ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό τομέα προς την κατεύθυνση που επιθυμούμε, που επιθυμείτε, και αν ο καθένας επιτελεί το καθήκον που αναλαμβάνει, θα τα καταφέρουμε όλοι μαζί να διαφυλάξουμε και να ενισχύσουμε στο μέλλον την υπηρεσία του οπτικοακουστικού μας τομέα, η οποία μας είναι απαραίτητη για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής πολυφωνίας.