Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τρίτη 5 Σεπτεμβρίου 2000 - Στρασβούργο

1. Καλωσóρισμα

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. FONTAINE
Προέδρου

(Η συνεδρίαση αρχίζει στις 9.05)⁽¹⁾

  Πρόεδρος. – Αγαπητοί συνάδελφοι, επιτρέψτε μου να καλωσορίσω σήμερα μία ομάδα δημοτικών συμβούλων της Mάλαγα, που βρίσκονται στο διπλωματικό θεωρείο. Ανάμεσά τους είναι η σύζυγος και η κόρη του José María Martin Carpena, δημοτικού συμβούλου του partido popular της Mάλαγα, ο οποίος δολοφονήθηκε από την ETA στις 15 Ιουλίου.

Κυρίες μου, θα ήθελα να πω ότι η παρουσία σας σήμερα εδώ, ανάμεσά μας, αποτελεί απόδειξη της ψυχικής δύναμης που επιδεικνύετε για να αντιμετωπίσετε τη φοβερή δοκιμασία που ζήσατε και που την καθιστά ακόμη φοβερότερη το γεγονός ότι υπήρξατε μάρτυρες αυτού του ειδεχθούς εγκλήματος. Δεν μπορώ παρά να σας εκφράσω, με κάθε ειλικρίνεια, την πιο εγκάρδια συμπάθειά μας.

Χθες, το γνωρίζετε άλλωστε, το Κοινοβούλιό μας απέτισε φόρο τιμής στα θύματα της τρομοκρατίας στην Ισπανία και τηρήσαμε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη τους. Θέλω να σας πω ότι έχετε την πλήρη συμπαράσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αυτόν τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας στην Ισπανία.

(Χειροκροτήματα)

  Galeote Quecedo (PPE-DE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, για άλλη μια φορά πρέπει να εκφράσουμε τη λύπη μας για το ότι στην Ευρώπη υπάρχουν ακόμα κάποιοι που δολοφονούν κάποιους άλλους επειδή σκέπτονται διαφορετικά, που πυρπολούν τα σπίτια των πολιτικών τους αντιπάλων. Άνθρωποι που μετριούνται σ’ένα χέρι υποχρεώνουν πολλούς να μεταναστεύσουν για να προστατεύσουν τη ζωή τους και τη ζωή των οικογενειών τους.

Ενώπιον αυτής της κατάστασης, σ’ένα κράτος δικαίου, οι δημοκράτες μπορούμε μόνο να ενωθούμε για να υπερασπισθούμε το καθεστώς ελευθεριών μας ενάντια στην τυραννία του τρόμου και να εμπιστευθούμε το έργο της δικαιοσύνης. Το δυσκολότερο, αγαπητοί συνάδελφοι, κυρία Πρόεδρε, είναι να εξηγήσουμε στις χήρες, στα παιδιά που μένουν ορφανά γιατί έφυγε το αγαπημένο τους πρόσωπο. Για σας, Elvira, Maria José, μας μένει μόνο να σας προσφέρουμε την αλληλεγγύη μας.

(Χειροκροτήματα)

  Aparicio Sánchez (PSE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, για άλλη μια φορά, με τα λόγια σας χθες και σήμερα, σταθήκατε στο ύψος του αντιπροσωπευτικού σας ρόλου και της ανθρώπινης αξίας σας και σας συγχαίρω για αυτό εξ ονόματος της Σοσιαλιστικής Ομάδας. Πράγματι, αφιερώσαμε μόλις το βαθιά συγκινητικό χειροκρότημά μας σε ένα από τα θύματα, τον José Maria Martín Carpena, που του αφαίρεσαν τη ζωή μόνο και μόνο επειδή διέπραξε το έγκλημα να ζει και να εργάζεται σε μία ειρηνική και δημοκρατική χώρα.

Στη συγκίνηση που αισθάνεται κάθε ή σχεδόν κάθε άνθρωπος και στην αγανάκτηση που αισθάνεται κάθε δημοκράτης εγώ προσθέτω, στην προκειμένη περίπτωση, μια πολύ ιδιαίτερη συγκίνηση. Επί δεκαέξι έτη είχα την τιμή να είμαι δήμαρχος στην ίδια πόλη όπου αφιέρωσε τη ζωή του ο Martín Carpena και να προεδρεύω στο ίδιο Δημαρχείο όπου εργάσθηκε ο Martín Carpena. Γνωρίζω πολύ καλά το μέγεθος του έργου κάθε δημοτικού συμβούλου. Στην ταπεινή ανθρώπινη, πολιτική και οικονομική ανταμοιβή που λαμβάνει, προστίθεται η γενναιόδωρη προσφορά του χρόνου και η αφοσίωση μιας ζωής στο γενικό συμφέρον. Και έτσι είχε κερδίσει την αγάπη όλων των κατοίκων της Μάλαγα ο Martín Carpena.

Κυρία Πρόεδρε, όπως γνωρίζετε, όπως μπορέσαμε να διαπιστώσουμε χθες, υπάρχουν ομάδες στην χώρα των Βάσκων που υποστηρίζουν την τρομοκρατία. Με ναζιστική ρητορική, προβάλλουν για εδάφη, που είναι σήμερα ισπανικά και γαλλικά, εθνικούς και πολιτικούς στόχους που ξεπερνούν την Αλβανία της δεκαετίας του 1960 και διεξάγουν εκστρατείες σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Υπενθυμίζω στους κυρίους βουλευτές ότι αν οι τρομοκρατικές απολυταρχίες των δεκαετιών του 1920 και του 1930 στην Ευρώπη είχαν αναπτυχθεί στους κόλπους μιας πολιτικής ένωσης βασισμένης στη δημοκρατία και στα ανθρώπινα δικαιώματα, δε θα είχαν επιβιώσει. Υπενθυμίζω, λοιπόν, ότι όταν όλοι οι κοινωνικοί και ενημερωτικοί θεσμοί της Ευρώπης αντιδράσουν με το θάρρος αυτού του Κοινοβουλίου και όταν οι δεκαπέντε κοινές γνώμες αισθανθούν το ίδιο ενώπιον των τρομοκρατικών ενεργειών της ΕΤΑ, η τρομοκρατία θα πλησιάζει στο τέλος της. Ως εκ τούτου, κυρία Πρόεδρε, εξ ονόματος της Σοσιαλιστικής Ομάδας, θα ήθελα να τιμήσω με τη μέγιστη συγκίνηση τη μνήμη του Martín Carpena και να εκφράσω επίσης τη συμπαράστασή μου προς την οικογένεια και τους φίλους του δολοφονηθέντος δημοτικού συμβούλου.

(Χειροκροτήματα)

  Esteve (ELDR). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, η παρουσία ομάδας δημοτικών συμβούλων από τη Μάλαγα και, ιδιαιτέρως, η παρουσία της χήρας του Martín Carpena, είναι ένα από τα στοιχεία που μπορούν να μας ξαναδώσουν την ελπίδα, την οποία η ΕΤΑ θέλει να καταπνίξει, να σκοτώσει. Πιστεύω ότι η παρουσία τους είναι, χωρίς αμφιβολία, ένα από τα στοιχεία που μας επιτρέπουν να πιστεύουμε ότι ο βασκικός λαός μπορεί να ανακτήσει την ικανότητά του για διάλογο και ότι μπορεί να αποκαταστήσει την ειρήνη.

Είναι βεβαίως δύσκολο - παρότι επαναλαμβάνουμε λόγια και το Κοινοβούλιο σήμερα και χθες διετύπωσε τη θέση του - να συνεχίσουν να έχουν αξία τα λόγια. Είναι σημαντικό να συνεχίσουν να έχουν αξία. Είναι σημαντικό η παρουσία τους στα λόγια μας να έχει την εμμονή που χρειάζεται για να σταθεί στο ύψος του θάρρους τους και η θέση και τα λόγια μας να συμμερίζονται τη θλίψη τους.

Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Κόμματος των Φιλελευθέρων Δημοκρατών και Μεταρρυθμιστών θέλει να εκφράσει την ελπίδα της για την επάνοδο της ειρήνης στο βασκικό λαό.

(Χειροκροτήματα)

  Puerta (GUE/NGL). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς θέλω και εγώ να τιμήσω με θαυμασμό και ευγνωμοσύνη τη μνήμη του δημοτικού συμβούλου Martín Carpena, τους συγγενείς του, την κόρη του, τη σύζυγό του, τους φίλους του και, μέσω αυτών, όλες τις οικογένειες των ανθρώπων που εκτελώντας το καθήκον τους έχασαν τη ζωή τους από την τρομοκρατική βία.

Θα ήθελα να πω σ’αυτούς τους συγγενείς και φίλους του δημοτικού συμβούλου Martín Carpena ότι η θυσία του δεν ήταν μάταιη, ότι αυτοί βρίσκονται στην πρώτη γραμμή με θάρρος και με γενναιότητα για την προάσπιση της δημοκρατίας, όχι μόνο στη χώρα των Βάσκων και την Ισπανία αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Είναι αναγκαίο να προασπιστούμε δημοκρατικά τα πρώτα χαρακώματα της δημοκρατίας. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας το τεράστιο θάρρος που χρειάζεται κανείς, στο όνομα του λαού και ως εκλεγμένος από τον λαό, για να προασπίζεται καθημερινά, περιβαλλόμενος από κινδύνους, βία και απειλές, τις δημοκρατικές αξίες. Δεν είναι μόνο οι δημοτικοί σύμβουλοι, έχουν επίσης δολοφονηθεί άτομα που υπηρετούσαν τις δυνάμεις ασφαλείας, τη δημοκρατία, εκπρόσωποι της κοινωνίας, των συνδικάτων, των επιχειρηματιών, έχει όμως μια ιδιάζουσα διαστροφή να σκοτώνεις, να περιορίζεις ή να καταδιώκεις ανθρώπους που χαίρουν της εμπιστοσύνης του λαού. Δεν μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη αντίφαση. Γι’ αυτό και όλες οι πολιτικές ομάδες, χωρίς σύνορα ανάμεσά μας, επιβεβαιώνουμε σήμερα την προάσπιση της δημοκρατίας και τις ευχαριστίες μας προς αυτούς τους φίλους και τους συγγενείς ανθρώπων σαν τον Martín Carpena για το παράδειγμα που μας δίνουν. Θα μας δεσμεύσει στο μέλλον στον αγώνα υπέρ της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Να είστε βέβαιοι ότι η θυσία του Martín Carpena δεν ήταν μάταιη.

(Χειροκροτήματα)

  Maes (Verts/ALE). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, εξ ονόματος της πολιτικής ομάδας των Πρασίνων/ Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας, θα ήθελα να συμμεριστώ την έκφραση των συλλυπητηρίων, το θαυμασμό και κυρίως τη συμπάθειά σας προς την οικογένεια του Martín Carpena. Κάθε επίθεση εναντίον αθώων στην Ευρώπη είναι μια επίθεση κατά της ίδιας της Ευρώπης, κατά των δημοκρατικών αξιών, κατά της πίστης ότι οι αλλαγές που είναι απαραίτητες για να μπορέσουν οι άνθρωποι να ζήσουν ευτυχέστεροι σε συγκεκριμένες δομές θα επιτευχθούν δια της δημοκρατικής οδού, με ειρηνικό τρόπο και με πνεύμα ανεκτικότητας.

Ελπίζω, λοιπόν, ότι θα συνεργαστούμε πιο δυναμικά σε όλες τις χώρες για να βρούμε τους δρόμους της ειρήνης και του διαλόγου, χωρίς να υπάρχει κανείς που να προσπαθεί να εκμεταλλευτεί πολιτικά τις επιθέσεις. Κυρία μου, αγαπητά μέλη της οικογενείας, κάτοικοι της Μάλαγα και τόσων άλλων τόπων όπου έχουν ήδη πέσει χιλιάδες νεκροί, συμμεριζόμαστε το πόνο σας και θέλουμε πρώτα από όλα να έρθει ένα τέλος στην τρομοκρατία. Θέλουμε να συγκεντρωθούν γύρω από την τράπεζα των διαπραγματεύσεων όλοι αυτοί που επιδιώκουν την ειρήνη.

(Χειροκροτήματα)

(1) Ημερήσια Διάταξη – Κατάθεση εγγράφων – Συζήτηση επικαίρων ( ανακοίνωση κατατεθεισών προτάσεων ψηφίσματος ): βλ . Συνοπτικά πρακτικά.

2. Κατάσταση στη Μέση Ανατολή

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Όπως γνωρίζετε πρόκειται για μία συζήτηση που έχει σήμερα εξαιρετικό χαρακτήρα, αφού αμέσως μετά θα ακολουθήσουν οι αγορεύσεις του προέδρου της Knesset και του προέδρου του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, οι οποίοι βρίσκονται εδώ στο Στρασβούργο και θα βρίσκονται σε λίγα λεπτά στα θεωρεία. Θα τους απευθύνω χαιρετισμό όταν έρθουν και, όπως γνωρίζετε, θα απευθυνθούν επίσημα στο Σώμα στις 11.30.

  Moscovici, Συμβούλιο. Κυρία Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής, κυρίες και κύριοι βουλευτές, θα ήθελα καταρχάς, μετά από εσάς κυρία Πρόεδρε και μετά από τους ομιλητές των ομάδων, να εκφράσω κι εγώ τη συμπάθειά μου και να συμμεριστώ τα αισθήματα του Συμβουλίου που καταδικάζουν την τρομοκρατία. Είναι ένα θέμα το οποίο προσεγγίσαμε κατά τη διάρκεια της άτυπης συνεδρίασης των Υπουργών Εξωτερικών, το Σάββατο και την Κυριακή στο Évian. Απευθυνόμενος, με τη σειρά μου προς τους κατοίκους της Μάλαγα και προς τη χήρα του κ. Carpena, επιθυμώ να τους βεβαιώσω για την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δράσει κατά της μάστιγας της τρομοκρατίας, η οποία απειλεί άμεσα τα δημοκρατικά μας καθεστώτα.

Εύλογα επιλέξατε κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, να αναφερθείτε στην κατάσταση στην Εγγύς Ανατολή. Η επιλογή αυτή είναι η πλέον επίκαιρη, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη περιοχή αποτέλεσε τους τελευταίους μήνες το προσκήνιο ιδιαιτέρως ενδεικτικών γεγονότων και προσεγγίζει ίσως μία ιστορική καμπή. Βρισκόμαστε, πράγματι, λίγο πριν την καθοριστική προθεσμία για τους λαούς της περιοχής και, για πρώτη φορά, έχουμε όντως την δυνατότητα να βλέπουμε να τελειώνει μισός αιώνας ισραηλο-παλαιστινιακών αντιθέσεων, αλλά και τον κίνδυνο, αν αυτή η ελπίδα διαψευσθεί ποτέ, να δούμε τη βία να επανεμφανίζεται.

Το γεγονός ότι οι Πρόεδροι της Knesset, κ. Avraham Burg, και του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, κ. Ahmed Qurie, δέχτηκαν να έρθουν μαζί, σήμερα, ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατόπιν δικής σας πρόσκλησης κυρία Πρόεδρε, αντικατοπτρίζει τη βούληση για ειρήνη και διάλογο που εμψυχώνει πλέον τα δύο μέρη. Επίσης, διαβλέπω σε αυτό το διάβημα, χωρίς προηγούμενο απα όσο γνωρίζω, μία ένδειξη αναγνώρισης των προσπαθειών που δεν έπαψε να καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να προωθήσει την ειρήνη, αναγνώριση η οποία συνοδεύεται και από έντονη προσδοκία προς την Ευρώπη. Δεν πρέπει να απογοητεύσουμε αυτήν την προσδοκία. Η εξαιρετική αυτή χειρονομία, στην οποία διακρίνω κάποια ένδειξη εμπιστοσύνης και ελπίδας, αξίζει το καλωσόρισμα μας.

Θα προσπαθήσω τώρα να σας εισαγάγω στην ανάλυση που κάνουμε επί των τελευταίων εξελίξεων της κατάστασης στην περιοχή και επί των προοπτικών της ειρηνευτικής διαδικασίας.

Υπήρξαμε μάρτυρες, τους τελευταίους μήνες, στην Εγγύς Ανατολή, γεγονότων κορυφαίας σημασίας, είτε αυτά αφορούν τη σύνοδο κορυφής στο Camp David είτε την αποχώρηση των Ισραηλινών από το Νότιο Λίβανο. Ο θάνατος του σύριου προέδρου Hafez El Assad, ο οποίος κατέστησε τη χώρα του σημαντικό παράγοντα στα τοπικά δρώμενα, συνέβη την ίδια χρονική στιγμή. Αυτή η ταχεία εξέλιξη των γεγονότων αφορά πρωτίστως τις ισραηλο-παλαιστινιακές διαπραγματεύσεις. Η άνοδος στην ισραηλινή εξουσία του Εχούντ Μπαράκ, ο οποίος εκλέχθηκε βάσει ενός ειρηνευτικού προγράμματος, καθώς και η σταθερή αποφασιστικότητα του Yasser Arafat να συνεχιστεί ο διάλογος, επέτρεψαν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο ώστε να εξέλθει η διαδικασία από το αδιέξοδο στο οποίο βρισκόταν επί χρόνια.

Η συμφωνία του Charm-el-Cheikh, που υπογράφηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 1999, εγκαινίασε μία νέα φάση στην ειρηνευτική διαδικασία, η οποία είχε διακοπεί λόγω μιας μεγάλης περιόδου αδράνειας, για να μην πω οπισθοδρόμησης. Όρισε τους τρόπους ενεργοποίησης των όρων της συμφωνίας του Wye River, οι οποίοι παρέμεναν μέχρι τότε ανεφάρμοστοι. Καθόρισε ένα νέο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σχετικά με το τελικό καθεστώς, ορίζοντας γι’ αυτές νέους όρους με μία πολύ κοντινή πλέον προθεσμία, την 13η Σεπτεμβρίου 2000, επιμηκύνοντας έτσι εμφανώς την περίοδο προσωρινής διακυβέρνησης του ενός έτους. Εν όψει της έλευσης αυτής της προθεσμίας, ας κάνουμε έναν πρώτο απολογισμό, προσωρινού αναγκαστικά χαρακτήρα, της επανέναρξης της ειρηνευτικής διαδικασίας.

Θα ήθελα να πω καταρχάς ότι η συμφωνία του Charm-el-Cheikh μπόρεσε να υλοποιηθεί όσον αφορά τις κύριες διατάξεις της, αν και συχνά με καθυστέρηση σε σχέση με το καθορισμένο χρονοδιάγραμμα. Η δεύτερη φάση ολοκληρώθηκε στις 24 Μαρτίου 2000, έστω και με μία δίμηνη καθυστέρηση από την προβλεπόμενη προθεσμία. Πολλές εκατοντάδες φυλακισμένων στάθηκε δυνατό να ελευθερωθούν αλλά ο απολογισμός δεν είναι ακόμα απόλυτα ικανοποιητικός. Άλλες διατάξεις εφαρμόστηκαν ελλιπώς. Έτσι, η τρίτη φάση δεν πραγματοποιήθηκε. Ένας μόνο από τους δύο διαδρόμους που προβλέπονταν μεταξύ Γάζας και Υπεριορδανίας άνοιξε. Συνεχίστηκαν οι δραστηριότητες αποικισμού και απαλλοτρίωσης στην Υπεριορδανία, παραβιάζοντας τη συμφωνία του Charm-el-Cheikh η οποία απαγόρευε κάθε μονομερές μέτρο που θα στόχευε στη μεταβολή της κατάστασης στην περιοχή. Οι δυσκολίες αυτές, σε συνδυασμό με μία υποβαθμισμένη οικονομική και κοινωνική κατάσταση, συνέβαλαν σημαντικά στη διατήρηση κάποιας έντασης στην περιοχή, η οποία, πολλές φορές, εξελίχθηκε σε βίαια επεισόδια.

Όσο για τις διαπραγματεύσεις σχετικά με το τελικό καθεστώς, οι οποίες έπρεπε να περάσουν από το ενδιάμεσο στάδιο μιας συμφωνίας πλαίσιο, για πολύ καιρό παρέμειναν στάσιμες. Η αμοιβαία απομάκρυνση των αρχικών θέσεων των μερών δημιούργησε το αίσθημα του ότι ήταν ακόμη πολύ νωρίς για να ελπίζει κανείς σε συμβιβασμούς και αυτή ακριβώς η κατάσταση στάθηκε η αιτία για τη σύνοδο κορυφής του Camp David η οποία, μολονότι δεν κατέληξε στην επιθυμητή συμφωνία, άνοιξε νέες προοπτικές για το σύνολο των θεμάτων που σχετίζονται με το τελικό καθεστώς και συνεπώς, δε θα μπορούσε για μας να θεωρηθεί αποτυχία. Αντιθέτως, πιστεύουμε ότι δημιούργησε μία νέα δυναμική.

Το ανέλπιστο αυτό αποτέλεσμα, προ λίγων μόνο μηνών, δε θα ήταν εφικτό, το τονίζω, χωρίς την προσωπική ανάμειξη του Προέδρου Κλίντον και της κυρίας Ολμπράιτ. Οι πρόοδοι που σημειώθηκαν οφείλονται σε μεγάλο μέρος στην αποφασιστικότητά τους για σύγκλιση των απόψεων και προώθηση των διαπραγματεύσεων. Φυσικά, οφείλονται επίσης και κυρίως στο πολιτικό θάρρος, υπό την έννοια των ευθυνών και της δέσμευσης υπέρ της προώθησης της ειρήνης, του Προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής και του ισραηλινού Πρωθυπουργού. Για πρώτη φορά, πραγματικά, συζήτησαν, χωρίς απαγορευμένα θέματα, για όλα τα ερωτήματα που συνδέονται με το μόνιμο καθεστώς, χωρίς να διστάσουν αμφότεροι να προχωρήσουν, να αμβλύνουν θέσεις αρχής που μέχρι τώρα εμφανίζονταν ως απαραβίαστες. Οι συζητήσεις δεν κατέληξαν βέβαια κάπου, το γνωρίζουμε, και καμία από τις προόδους που σημειώθηκαν δε θα μπορούσε φυσικά, ελλείψει γενικής συμφωνίας, να θεωρηθεί καθοριστική, κατ’ εφαρμογή του διπλωματικού κανόνα σύμφωνα με τον οποίον δεν πρέπει να υπάρχει συμφωνία για τίποτα εφόσον δεν υπάρχει συμφωνία για τα πάντα. Μολονότι η ειρήνη στην Εγγύς Ανατολή βρίσκεται πλέον εν όψει, δεν έχει ακόμη επιτευχθεί.

Οι πρόοδοι που σημειώθηκαν στο Camp David θα πρέπει να εδραιωθούν, ενώ ορισμένες τελευταίες εξελίξεις είναι απαραίτητες, ιδιαιτέρως στα θέματα της Ιερουσαλήμ, των προσφύγων και κυρίως, των Αγίων Τόπων. Στο Camp David άνοιξαν προοπτικές. Είμαστε βέβαιοι ότι μία λύση, η οποία θα συνυπολογίζει τις νόμιμες προσδοκίες κάθε μέρους, αλλά και του υπόλοιπου κόσμου, είναι εφικτή ακόμα και για τους Αγίους Τόπους.

Δίνεται λοιπόν μία ιστορική ευκαιρία. Βρισκόμαστε πάντα σε μία εξαιρετικά ευνοϊκή συγκυρία. Ο ισραηλινός Πρωθυπουργός, ο οποίος εξελέγη βάσει ενός ειρηνευτικού προγράμματος, επιθυμεί μια συμφωνία, από την οποία έχει συμφέρον τόσο ο ίδιος όσο και ο Πρόεδρος Αραφάτ, ο οποίος παραμένει πιστός στην απόφαση που έλαβε να αναμειχθεί στη διαδικασία του Όσλο. Ο Πρόεδρος Κλίντον, εξάλλου, είναι περισσότερο αποφασισμένος από ποτέ να ασκήσει όλη την επιρροή, τόσο τη δική του όσο και της χώρας του, προκειμένου να προωθήσει, πριν από το χρονικό περιθώριο της εντολής του – δηλ. μέχρι το τέλος του έτους- μια θετική εξέλιξη στις διαπραγματεύσεις. Η εξαιρετική αυτή ευκαιρία, το παράθυρο που ανοίγεται στην υπόθεση μπορεί – και χρειάζεται προσοχή - πολύ σύντομα να ξανακλείσει. Οι εκλογές στην Αμερική πλησιάζουν, όπως επίσης και η πρόωρη λήξη της νομοθετικής περιόδου στο Ισραήλ, γεγονότα τα οποία, όπως γνωρίζουμε, μπορούν να αποτελέσουν πολύ λεπτά ζητήματα.

Όσο για την προθεσμία της 13ης Σεπτεμβρίου, η οποία ορίζεται στη συμφωνία του Charm-el-Cheikh για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων σχετικά με το τελικό καθεστώς, δεν μπορεί να μετατίθεται επ’αορίστω χωρίς να διαφαίνονται στις διαπραγματεύσεις απτή πρόοδος και προοπτικές για σύντομη κατάληξη. Η εξαιρετική αυτή ευκαιρία δεν πρέπει λοιπόν να πάει χαμένη. Για να μπορέσει η ελπίδα που δημιουργήθηκε στο Camp David να πάρει σάρκα και οστά, εκείνο που έχει σημασία είναι να παραμείνουν τα μέρη σε εγρήγορση και να συνεχίσουν να επιδεικνύουν την ίδια δέσμευση και την ίδια βούληση με εκείνες που έχουν επιδείξει μέχρι τώρα. Οι ηγέτες τους πρέπει να λάβουν γενναίες και δύσκολες γι’ αυτούς αποφάσεις. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να γίνουν τα πάντα προκειμένου να παροτρυνθούν τα μέρη να επιμείνουν απρόσκοπτα στο εγχείρημα που έχουν αναλάβει για την επίτευξη μιας γενικής και καθοριστικής συμφωνίας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, σε αυτό το πλαίσιο, έτοιμη να κάνει το παν προκειμένου να διασφαλισθεί η επιτυχία των προσπαθειών που έχουν καταβληθεί. Ο ρόλος της, τον οποίον σκοπεύει να συνεχίσει να διαδραματίζει με ενεργό και χρήσιμο τρόπο, έχει πολλές πτυχές: ενθάρρυνση των μερών, συμβολή στην αναζήτηση λύσεων, στήριξη στην υλοποίηση των συμφωνιών. Μέσω του συνεχούς και σταθερού πολιτικού διαλόγου που διατηρεί με όλα τα μέρη, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν παραλείπει ποτέ να υπενθυμίζει τη διεθνή νομιμότητα, τη μέριμνα για την εφαρμογή των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών και των βασικών αρχών που διέπουν την ειρηνευτική διαδικασία, καθώς επίσης και τη βούλησή της να ενθαρρύνει τα μέρη να προχωρήσουν προς την επίτευξη της ειρήνης.

Μπορέσατε να διαπιστώσετε και μόνη σας, κυρία Πρόεδρε, με την ευκαιρία της επίσκεψής σας στην Εγγύς Ανατολή, στην αρχή του χρόνου, κατά πόσον οι ευρωπαϊκές θέσεις είναι αυτονόητες και αναμενόμενες, κατά πόσον εξετάζονται και αναλύονται λεπτομερώς, κατά πόσον κρίνονται άλλοτε υπερβολικά μετριοπαθείς και άλλοτε πάλι υπερβολικά τολμηρές ή άκαιρες, αν και γενικά εποικοδομητικές και σταθμισμένες. Μπορέσατε, επίσης, να παρατηρήστε πόσο δυνατές παραμένουν οι προσδοκίες από την Ευρώπη. Και είναι ακριβώς το ενδιαφέρον για την αποδοχή του ρόλου της Ευρώπης και η ικανοποίηση της προσδοκίας των μερών, που υπαγόρευσε τον διορισμό ενός ειδικού απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1996. Ο Πρέσβης Moratinos - τον οποίον καλωσορίζω και ο οποίος κατέχει αυτό το αξίωμα εδώ και τέσσερα χρόνια – κατάφερε να ενσαρκώσει την Ευρώπη στην Εγγύς Ανατολή, αναπτύσσοντας καθημερινές επαφές με όλους τους ηγέτες της περιοχής.

Αυτός ο ρόλος υποστήριξης, εξομάλυνσης και διαμεσολάβησης, συμπληρωματικά με εκείνον των Ηνωμένων Πολιτειών, ενισχύεται από τη συμμετοχή στο συλλογικό προβληματισμό για την εξεύρεση νέων λύσεων οι οποίες θα στοχεύουν στην καταπολέμηση των ταμπού και στην πρόταση συμβιβαστικών λύσεων. Η διακήρυξη του Βερολίνου του 1999, όπως και αυτή της Βενετίας του 1980, εκφράζουν μία αξιοσημείωτη ταύτιση απόψεων των ευρωπαίων εταίρων και αποτελούν κείμενα αναφοράς τα οποία έχουν συμβάλει – είμαι βέβαιος – στην εξεύρεση μιας ιστορικής συμβιβαστικής οδού μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστίνιων.

Η Ευρώπη, τέλος, έχει αναπτύξει μία πολιτική συνεργασίας με όλες τις χώρες της Εγγύς Ανατολής με στόχο να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μιας αρμονικής οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, ενισχύοντας την περιφερειακή ολοκλήρωση η οποία είναι απαραίτητη για τη μόνιμη εγκαθίδρυση της ειρήνης. Έτσι, από το 1993 διασφαλίζει – το γνωρίζουμε αυτό – το ήμισυ περίπου των κονδυλίων της παγκόσμιας βοήθειας στο παλαιστινιακό έδαφος. Παραμένει φυσικά διαθέσιμη – επιμένω στο σημείο αυτό - προκειμένου να συμβάλει, εν ευθέτω χρόνω, στην πλήρη εφαρμογή των συμφωνιών που θα έχουν επιτευχθεί.

Είναι ακόμα πολύ νωρίς ίσως να μιλήσουμε για το περιεχόμενο της συμφωνίας σχετικά με το μόνιμο καθεστώς των παλαιστινιακών εδαφών, κάτι που εναπόκειται, ούτως ή άλλως, στα μέρη και μόνο σε αυτά και θα καθοριστεί από τις διαπραγματεύσεις, οι οποίες είναι και η μόνη αποδεκτή μέθοδος. Η συζήτηση του Camp David μας δίνει ωστόσο μία πρώτη ιδέα για αυτό που θα μπορούσε να αποτελέσει τις πτυχές μιας μελλοντικής συμφωνίας. Σε αυτό το πλαίσιο, θέλω να πω ότι πιστεύουμε πως η δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους είναι αναπόφευκτη, με τον όρο βέβαια ότι θα είναι βιώσιμο, ειρηνικό και δημοκρατικό. Προκύπτει από το αναντίρρητο δικαίωμα των Παλαιστίνιων για αυτοδιάθεση και έχω την πεποίθηση ότι αποτελεί εξάλλου, την καλύτερη εγγύηση ασφάλειας για το Ισραήλ.

Αυτό το δικαίωμα αυτοδιάθεσης και συνεπώς το δικαίωμα ανακήρυξης ενός κράτους δεν θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο καμίας αρνησικυρίας. Ωστόσο, όπως έχει ήδη επισημάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η προτίμησή της τάσσεται σαφώς υπέρ της δημιουργίας ενός παλαιστινιακού κράτους μετά την ολοκλήρωση μιας επιτυχούς διαπραγματευτικής διαδικασίας. Κάτι που δεν έθεσε, όμως, ως προϋπόθεση, όπως γνωρίζετε. Η θέση της σχετικά με το ζήτημα αυτό παραμένει εκείνη της απόφασης του Βερολίνου, τον Μάρτιο του 1999.

Όμως όλες οι προσπάθειες που εκδηλώνονται στην παρούσα φάση, ξεκινώντας βέβαια από αυτές που καταβάλλουν τα μέρη, οφείλουν να στοχεύουν στην επίτευξη μιας εφικτής – το επαναλαμβάνω – συμφωνίας. Όπως αντιληφθήκατε, ακόμα και οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι προβληματίζονται σήμερα σχετικά με τη σκοπιμότητα, τις συνθήκες και, κυρίως, τη χρονική στιγμή, ανακήρυξης του κράτους τους εν όψει των τωρινών εξελίξεων. Η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών των Δεκαπέντε, στην πρόσφατη άτυπη συνεδρίασή τους στο Évian, την οποίαν ανέφερα λίγο πριν, επιβεβαίωσαν την εγκυρότητα της μέχρι τώρα ευρωπαϊκής προσέγγισης στο θέμα της υποστήριξης της ειρηνευτικής διαδικασίας.

Η ανάγκη άμεσης εξεύρεσης μιας αποφασιστικής λύσης στο ισραηλο-παλαιστινιακό ζήτημα δεν πρέπει, ωστόσο, να μας αποπροσανατολίζει από τα άλλα ζητήματα της ειρηνευτικής διαδικασίας, αφού αυτή αποτελεί ένα συνεκτικό σύνολο. Απαιτεί μία σφαιρική και μόνιμη λύση. Μια ισραηλο-παλαιστινιακή συμφωνία είναι απαραίτητη. Είναι ζωτική, αλλά δεν μπορεί από μόνη της, να διασφαλίσει ειρήνη και σταθερότητα στην Εγγύς Ανατολή. Επίσης, είναι πλέον καιρός, όπως υπογράμμισε τελευταία ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, να επανασυνδεθούν τα νήματα για συζήτηση μεταξύ Συρίας και Ισραήλ, δεδομένου ότι το υπάρχον καθεστώς δεν είναι προς συμφέρον καμίας εκ των δύο χωρών. Θα πρέπει, λοιπόν, να καταβληθεί κάθε προσπάθεια προκειμένου να προωθηθεί, το συντομότερο δυνατόν, η σύναψη συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Συρίας, καθώς επίσης και μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου.

Από αυτήν την άποψη, μολονότι η κατάσταση φαίνεται σήμερα πλήρης αντιθέσεων, υπάρχει ωστόσο, υπάρχει προοπτική. Η αποχώρηση των Ισραηλινών από τον Νότιο Λίβανο, στις 24 Μαΐου έθεσε, πράγματι, τέλος σε 22 χρόνια κατοχής δημιουργώντας έτσι, αυτό που εγώ θα αποκαλούσα, μία “νέα κατάσταση”. Η αποχώρηση αυτή, η οποία πιστοποιήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στις 16 Ιουνίου, αποτελεί βέβαια θετικό στοιχείο. Σηματοδότησε, εν πρώτοις, αν και με καθυστέρηση, την καθολική και άνευ όρων εφαρμογή του ψηφίσματος 425 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Απετέλεσε, συνεπώς, για το λόγο αυτό, μία αδιαμφισβήτητη πρόοδο. Εξελίχθηκε, στη συνέχεια, κάτω από συνθήκες λιγότερο δυσμενείς απ’ ό,τι ίσως αναμέναμε και -το σπουδαιότερο- δε συνοδεύτηκε από έξαρση βίας, όπως φοβόμασταν. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να επισημάνουμε το αίσθημα ευθύνης που επέδειξαν τα μέρη στο σύνολό τους.

Μέχρι σήμερα, στάθηκε δυνατό να υπερπηδηθούν οι δυσκολίες και να εφαρμοσθούν οι διατάξεις του ψηφίσματος 425. Το ζήτημα των ισραηλινών παραβιάσεων κατά μήκος της κυανής γραμμής μπόρεσε έτσι να διακανονιστεί μετά από δυσκολίες δύο μηνών. Το Συμβούλιο Ασφαλείας ενέκρινε, στις 27 Ιουλίου, το ψήφισμα 1310 παρατείνοντας την εντολή της FINUL κατά μία νέα περίοδο έξι μηνών. Η κυβέρνηση του Λιβάνου εξέφρασε, στις 5 Αυγούστου, τη σύμφωνη γνώμη της για την επάνοδο της δύναμης στην πρώην κατεχόμενη ζώνη και από τότε η FINUL έχει εγκαταστήσει ένα ορισμένο αριθμό σταθερών σημείων στη ζώνη αυτή και έχει λάβει επίσης θέση κατά μήκος των ισραηλο-λιβανικών συνόρων. Παράλληλα, στις 9 Αυγούστου, η κυβέρνηση του Λιβάνου προέβη στην επαναφορά, στην πρώην κατεχόμενη ζώνη, μιας μεικτής δύναμης 1000 ανδρών, 500 στρατιωτικών και 500 αστυνομικών, των οποίων η αποστολή είναι η διατήρηση της δημόσιας τάξης στο ίδιο το εσωτερικό του λιβανικού εδάφους, εξαιρουμένου όμως κάθε καθήκοντος επιτήρησης των συνόρων, μολονότι αυτή ήταν η προηγούμενη αρμοδιότητά της.

Η επαναφορά της FINUL και η αποστολή, από τη λιβανική κυβέρνηση, μιας μεικτής δύναμης ασφαλείας στο νότο αποτελούν, πιστεύουμε, θετικά γεγονότα. Ωστόσο, η κατάσταση στα σύνορα με το Ισραήλ παραμένει εύθραυστη. Από καιρό σε καιρό προκύπτουν σχετικά ασήμαντα μέχρι τώρα επεισόδια κατά μήκος της κυανής γραμμής. Είναι λοιπόν προς όφελος όλων των μερών να αποφύγουν κάθε επεισόδιο το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει κλιμάκωση της κατάστασης.

Σε αυτό το μέτρο, είναι σημαντικό να αναλάβει η λιβανική κυβέρνηση όλες τις ευθύνες της προκειμένου να δημιουργήσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την πλήρη εκτέλεση της εντολής της FINUL. Η σταθεροποίηση της κατάστασης στο Νότιο Λίβανο εξαρτάται, επίσης, και από την αποκατάσταση της περιοχής η οποία, όπως ξέρουμε, υπέφερε πολλά από την κατοχή και τον πόλεμο καθώς και από την επανένταξή της στον οικονομικό και κοινωνικό χώρο του Λιβάνου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, φυσικά, έτοιμη να συμμετάσχει στην ανοικοδόμηση του Νοτίου Λιβάνου αμέσως μόλις υπάρξουν στην περιοχή οι κατάλληλες συνθήκες. Σκοπεύει να εκδηλώσει πολύ συγκεκριμένα την πρόθεσή της για παροχή βοήθειας στο Λίβανο, με την ευκαιρία της Διάσκεψης των Χορηγών Βοήθειας για την ανοικοδόμηση του Νοτίου Λιβάνου η οποία προβλέπεται να λάβει χώρα το φθινόπωρο υπό την προεδρία μας. Η αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από το Νότιο Λίβανο και η σταδιακή αποκατάσταση της λιβανικής κυριαρχίας στη συγκεκριμένη ζώνη βρίσκονται, και αυτές, σε καλό δρόμο. Εξάλλου, μέσα από τις αλλαγές που βρίσκονται σε εξέλιξη στην περιοχή διαφαίνεται η δυνατότητα, όπως ελπίζουμε, μιας σταδιακής ανάπτυξης των σχέσεων Συρίας-Λιβάνου, όπου η κατάσταση δεν είναι λιγότερο εύθραυστη. Μία και μόνη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Συρίας, κατ’ εφαρμογή του ψηφίσματος 242 του Συμβουλίου Ασφαλείας και της αρχής ανταλλαγής εδαφών για την ειρήνη, μπορεί –όπως πιστεύουμε- να εγκαθιδρύσει στην περιοχή μία δίκαιη και μόνιμη ειρήνη.

Οι συνθήκες, βέβαια, μπορεί να μη φαίνονται ιδιαίτερα ευνοϊκές - το αναγνωρίζουμε - για επανέναρξη των ισραηλο-συριακών διαπραγματεύσεων, έστω και βραχυπρόθεσμα. Οι θέσεις των δύο μερών, απ’ όσο ξέρουμε, παραμένουν σε αυτό το στάδιο ασυμβίβαστες, παρόλο που οι διαφορές τους δείχνουν να είναι λιγότερο σοβαρές από την πλειονότητα των ισραηλο-παλαιστινιακών αντιθέσεων. Άλλωστε, οι ισραηλινοί και οι σύριοι ηγέτες φαίνεται να έχουν άλλα πολιτικά θέματα στο άμεσο πρόγραμμά τους. Ωστόσο, η στρατηγική επιλογή της ειρηνικής λύσης παραμένει εκατέρωθεν και πρόσφατα επιβεβαιώθηκε στο υψηλότερο επίπεδο. Ο Πρόεδρος Bashar Al Assad τόνισε στο λόγο του, κατά την ανάληψη των καθηκόντων του, στις 7 Ιουλίου, την προθυμία του για την επίτευξη συμφωνίας με το Ισραήλ, υπενθυμίζοντας ότι όλα είναι διαπραγματεύσιμα εκτός από τη γραμμή της 4ης Ιουνίου 1967. Ο Εχούντ Μπαράκ, από την πλευρά του, κάλεσε τη Συρία να υπογράψει αυτό που ο ίδιος ονόμασε –διατύπωση που για μας απλώς επαναλαμβάνεται- “ειρήνη των γενναίων”. Μπορούμε λοιπόν να ελπίζουμε ότι, στους προσεχείς μήνες, θα επανασυνδεθούν τα νήματα των διαπραγματεύσεων.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην περιοχή, και τελειώνω με αυτό, δεν σχετίζονται μόνο με την ειρηνευτική διαδικασία, μολονότι αυτή παίζει τον κεντρικό ρόλο. Η περιφερειακή ολοκλήρωση, αν και ακόμη ανεπαρκής, προχωρά αργά αλλά σταθερά. Τοποθετείται κατά περίεργο τρόπο στο ευρύτερο πλαίσιο της ευρω-μεσογειακής διαδικασίας της Βαρκελώνης, η οποία εκφράζει τον προβληματισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη μιας γενικής στρατηγικής στην περιοχή με την οποία είμαστε τόσο κοντά και τόσο στενά συνδεδεμένοι. Δημιουργείται μία ζώνη ελεύθερου εμπορίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία περιλαμβάνει όλες τις χώρες της Εγγύς Ανατολής και η οποία θα πρέπει –όπως έχουμε την πεποίθηση- να προωθήσει την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των οικονομιών, καθώς και την ένταξή τους στην παγκόσμια οικονομία. Συμφωνίες εταιρικής σχέσης έχουν ήδη υπογραφεί με την Ιορδανία, το Ισραήλ και το Παλαιστινιακό κράτος. Μία τέτοια συμφωνία θα πρέπει να υπογραφεί προσεχώς και με την Αίγυπτο. Διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη με το Λίβανο καθώς και με τη Συρία.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ευρω-μεσογειακή διαδικασία, στην πολιτική της διάσταση, με το σχέδιο του χάρτη ειρήνης και σταθερότητας, σταθερότητας οικονομικής αλλά και κοινωνικής και ανθρώπινης, θα συμβάλει στη δημιουργία μιας “μετα-ειρηνευτικής” Εγγύς Ανατολής, κάτι που ευχόμαστε, αφού δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στην ειρηνευτική διαδικασία η οποία εισήλθε σήμερα σε μία φάση που ελπίζουμε και πιστεύουμε να είναι καθοριστική. Η Ευρώπη, όπως και η υπόλοιπη διεθνής κοινότητα, ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες – και στο σημείο αυτό τελειώνω, κυρία Πρόεδρε - σκοπεύει να πραγματοποιήσει ό,τι χρειάζεται προκειμένου να διευκολύνει τις αποφάσεις οι οποίες ανήκουν στους πρωταγωνιστές, Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους, με υπευθυνότητα απέναντι στους λαούς τους και στην ιστορία, με σκοπό την προώθηση της επίτευξης της ειρήνης, που για τόσο καιρό οι πάντες προσδοκούσαν και επιθυμούσαν και που τώρα, πλέον, είναι εφικτή.

  Πρόεδρος. – Είναι μεγάλη τιμή για μένα να καλωσορίσω στο θεωρείο των επισήμων τον κ. Avraham Burg, πρόεδρο της Knesset και τον κ. Abu Ala, πρόεδρο του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου.

(Χειροκροτήματα)

Κύριοι Πρόεδροι, η κοινή σας βοήθεια στις εργασίες μας και οι προσφωνήσεις που θα απευθύνετε σε λίγο προς το Κοινοβουλευτικό Σώμα αποτελούν σαφώς συμβολική χειρονομία. Είμαι βέβαιη ότι η συζήτηση που θα παρακολουθήσετε θα σας βεβαιώσει για τα αισθήματα φιλίας που το Κοινοβούλιό μας τρέφει απέναντι στους λαούς σας και για τη μεγάλη μας προσήλωση στο ζήτημα της εγκαθίδρυσης μιας δίκαιης και μόνιμης ειρήνης στην περιοχή σας.

⁂

  Patten, Επιτροπή. – Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να αρχίσω εκφράζοντας την απόλυτη ταύτιση της Επιτροπής με τα συγκινητικά σχόλια που κάνατε χθες σχετικά με την τρομοκρατία και με το θάρρος όλων όσων μαρτύρησαν για τη δημοκρατία, αλλά και με τα σχόλια που έκαναν σήμερα το πρωί τα μέλη αυτού του Σώματος.

Θα ήθελα, επίσης, να πω ότι είναι μεγάλη τιμή να συζητάμε το θέμα μιας ειρηνευτικής συμφωνίας στη Μέση Ανατολή παρουσία ορισμένων ανθρώπων που απ’αυτούς εξαρτάται να επιτευχθεί αυτή η κοσμοϊστορική εξέλιξη. Φυσικά συμφωνώ πολύ με τα όσα είπε ο Προεδρεύων μόλις τώρα. Δε σκοπεύω να επαναλάβω όλα τα επιχειρήματά του εκτός, ίσως, προκειμένου να αναφέρω μια-δύο προσωπικές μου σκέψεις σχετικά με τις παρατηρήσεις του ασκούντος την Προεδρία και για να προσθέσω ένα δύο ακόμη σημεία, κυρίως σε θέματα οικονομικά.

Η συνάντηση κορυφής του Camp David, μολονότι δεν πέτυχε να οδηγήσει σε μια τελική συμφωνία, κατάφερε, όπως είπε ο ασκών την Προεδρία, να σημειώσει τεράστια πρόοδο. Είμαι βέβαιος ότι όλοι μας θέλουμε να συγχαρούμε τον Πρόεδρο Κλίντον και την Υπουργό Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ για την επιδέξια και επίμονη διπλωματία τους. Το Camp David βοήθησε να μειωθούν οι αποστάσεις μεταξύ των δύο μερών της διένεξης. Συνέβαλε ώστε να εξεταστούν και, πράγματι να εξαλειφθούν ορισμένα χρόνια ταμπού όπως, για παράδειγμα, τα άκρως δύσκολα ιστορικά ζητήματα που αφορούν το καθεστώς της Ιερουσαλήμ.

Έχοντας διανύσει τόσο δρόμο ήδη, θα ήταν τραγικό αν χανόταν η ευκαιρία για ειρήνη που υπάρχει τώρα πολύ πιο χειροπιαστά απ’ οποτεδήποτε άλλοτε στο παρελθόν. Είμαστε έτοιμοι, όπως είπε ο ασκών την Προεδρία, να βοηθήσουμε να προχωρήσουν τα πράγματα με οποιονδήποτε τρόπο μπορούμε και είμαστε επίσης έτοιμοι να κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε να διασφαλίσουμε μια συμφωνία. Είναι μεγάλη ευχαρίστηση που βλέπουμε το δικό μας εκπρόσωπο να έχει κάνει τόσα πολλά ώστε να γίνει αισθητή η παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή.

Καθώς ο καιρός περνά αδυσώπητα, ήταν αναπόφευκτο η συζήτηση να περιστρέφεται όλο και περισσότερο γύρω από το παλαιστινιακό κράτος. Η Δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Βερολίνου παραμένει η θέση που τηρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Πρόεδρος Αραφάτ έλαβε τη σοφή συμβουλή να αναβάλει τη σχεδιαζόμενη ανακήρυξη ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στις 13 Σεπτεμβρίου.

Θέλω να επαναλάβω αυτό που ειπώθηκε τον παρελθόντα Μάρτιο στη Δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Βερολίνου, δηλαδή ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πεπεισμένη ότι η ίδρυση ενός δημοκρατικού, βιώσιμου και ειρηνικού κυριάρχου παλαιστινιακού κράτους βάσει των υπαρχουσών συμφωνιών και μετά από διαπραγματεύσεις θα ήταν η καλύτερη εγγύηση για την ασφάλεια του Ισραήλ και την αποδοχή του Ισραήλ ως ισότιμου εταίρου στην περιοχή. Αυτή είναι η θέση μας.

Όσον αφορά τη Συρία, όλοι αναγνωρίζουν ότι ο Πρόεδρος Bashar al-Assad πρέπει να εδραιώσει τη θέση του. Και εδώ, ωστόσο, οι διαφορές με το Ισραήλ είναι μικρές και πιστεύουμε ότι μπορούν να γεφυρωθούν. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε προκειμένου να το επιτύχουμε. Ο ρόλος που μπορούμε να παίξουμε στη Συρία είναι κομβικός, ειδικά στην ενεργή ενθάρρυνση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και του εκσυγχρονισμού που εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Συρίας αλλά και τα συμφέροντα της σταθερότητας στην περιοχή. Νωρίτερα εφέτος έκανα μια πάρα πολύ καλή επίσκεψη στη Συρία, μολονότι ήταν πολύ σύντομη, κατά την οποία προχωρήσαμε σημαντικά το διάλογό μας γύρω από τα οικονομικά θέματα και τη βοήθεια που μπορούμε να προσφέρουμε. Θέλουμε να ανταποκριθούμε στις μελλοντικές αιτήσεις της Συρίας για βοήθεια στη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων. Θα είμαστε, επίσης, έτοιμοι να υποστηρίξουμε την ενίσχυση της έννομης τάξης, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και της πολιτικής πολυφωνίας.

Όσον αφορά το Νότιο Λίβανο, η Ευρώπη οφείλει να κάνει ακόμα πάρα πολλά, ειδικά διαμέσου της εταιρικής σχέσης Ευρώπης-Μεσογείου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμβάλει στην ανοικοδόμηση του Νότιου Λιβάνου μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες στην Επιτροπή. Η λιβανική κυβέρνηση πρέπει να διατηρήσει την τάξη στο νότο, ενώ παράλληλα πρέπει να μετουσιώσει τις γενικού περιεχομένου αιτήσεις για βοήθεια σε συγκεκριμένες και πραγματιστικές προτάσεις. Θα σχεδιάσουμε τις στρατηγικές μας μόλις ικανοποιηθούν αυτοί οι όροι και, όπως γνωρίζουν πολλοί βουλευτές, είχαμε στείλει μια αποστολή αξιολόγησης στην περιοχή για να δούμε ακριβώς τι μπορούμε να κάνουμε επί τόπου το γρηγορότερο δυνατόν. Δε νομίζω να είναι έκπληξη για το Σώμα να μάθει ότι σκοπεύουμε να εργαστούμε σε τομείς όπως η απομάκρυνση ναρκών όπου έχουμε ήδη τεράστια πείρα, τομείς που είναι ζωτικής σημασίας για την αποκατάσταση μιας ομαλούς οικονομικής ζωής και αξιοπρεπών κοινωνικών συνθηκών στο Νότιο Λίβανο.

Ενώ προετοιμαζόμαστε για ένα ενδεχόμενο ρόλο στην εφαρμογή οποιασδήποτε συμφωνίας ειρήνης, παράλληλα ασχολούμαστε με το σενάριο που θα προκύψει στην περιοχή μετά τη συμφωνία ειρήνης. Όταν μια σύρραξη αποτελεί πλέον παρελθόν, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η ειρήνευση θα επηρεάσει τις προοπτικές όλων των εμπλεκομένων. Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και οικονομική σταθερότητα αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την ειρήνευση στην περιοχή και την ενίσχυση της ειρήνης στα επόμενα χρόνια. Είναι πολύ πιθανότερο ο λαός να στηρίξει την ειρήνη όταν νιώθει πως οι συνθήκες διαβίωσης βελτιώνονται.

Μολαταύτα, την παρούσα χρονική στιγμή, η οικονομική ανάπτυξη έχει βαλτώσει και η ανεργία είναι ανησυχητικά υψηλή, συνολικά πάνω από 15 με 20%. Μεγαλώνουν οι ανισότητες τόσο εντός της περιοχής αλλά και μεταξύ της περιοχής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είπαμε χθες στη συζήτηση για το MEDA. Επιπλέον, η αγορά εργασίας στην περιοχή θα υποστεί ισχυρές πιέσεις εξαιτίας της μεγάλης αύξησης του πληθυσμού που οφείλεται στην ευπρόσδεκτη ένταξη περισσότερων γυναικών στην αγορά εργασίας και τη μελλοντική ενσωμάτωση των Παλαιστίνιων προσφύγων στις οικονομίες της περιοχής.

Συνεπώς, η ευημερία της περιοχής εξαρτάται από τις σοβαρές προσπάθειες για προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. Οι ιδιωτικές επενδύσεις θα παίξουν κεντρικό ρόλο σε αυτό, αλλά και οι δημόσιες επενδύσεις θα συνεχίσουν να είναι σημαντικές, ειδικά όσον αφορά την οικονομική μετάβαση, συμπεριλαμβανομένης και της εναρμόνισης, την εσωτερική ελευθέρωση, την περιφερειακή συνεργασία, τη σταθερότητα και τις περιφερειακές υποδομές.

Αναφέρθηκα στην ενδιαφέρουσα συζήτηση που κάναμε χθες για το MEDA και στις προσπάθειές μας να επισπεύσουμε και να απλουστεύσουμε τον κανονισμό ώστε να μπορούμε να παρέχουμε συνδρομή στην περιοχή πολύ γρηγορότερα. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ποια είναι η κλίμακα της συνδρομής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εν συνόλω, η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προσφέρουν το 50% περίπου της όλης οικονομικής συνδρομής στην περιοχή. Η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προσφέρουν το ήμισυ περίπου αυτού του 50%, άρα εμείς προσφέρουμε το 25% περίπου. Τα τελευταία χρόνια, η βοήθειά μας στην περιοχή ανήρχετο κατά μέσο όρο σε 800 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων μαζί, περίπου 450 εκατομμύρια ευρώ από την Επιτροπή και τα υπόλοιπα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Πρόκειται για μια ουσιαστική επένδυση στη μελλοντική ευημερία και ευζωία της περιοχής, αλλά συνεχίζω να φροντίζω ώστε οι διαθέσιμοι πόροι να χρησιμοποιούνται πιο αποτελεσματικά και πιο γρήγορα.

Είπα χθες ότι η Επιτροπή θα διεξαγάγει συζητήσεις αυτήν την εβδομάδα, και ελπίζω ότι δεν είναι αλαζονεία εκ μέρους μας να πω ότι βασιζόμενοι στη συλλογική μας σοφία θα καταφέρουμε να δημοσιεύσουμε τις προτάσεις μας ως το τέλος της εβδομάδας. Συζητάμε μια ανακοίνωση της Επιτροπής για την αναζωογόνηση της διαδικασίας της Βαρκελώνης, η οποία αναγνωρίζεται από όλους ως εξαιρετικά σημαντική. Σε αυτό το έγγραφο, θα τονίσουμε τη ζωτική σημασία που έχει η μεγαλύτερη περιφερειακή συνεργασία, η αύξηση των συναλλαγών και της συνεργασίας των κρατών του νότου μεταξύ τους και όχι μόνο μεταξύ της Ευρώπης και των χωρών του νότου. Ελπίζω ότι το εν λόγω έγγραφο και η υλοποίησή του θα συμβάλουν στην ενίσχυση των πολιτικών εξελίξεων στην περιοχή.

Επαναλαμβάνω ότι πρόκειται πασιφανώς για μια κοσμοϊστορική ευκαιρία να εξασφαλίσουμε την ειρήνη η οποία, με τη σειρά της, θα φέρει ευημερία και σταθερότητα στους νότιους γείτονές μας. Είμαστε έτοιμοι να τους βοηθήσουμε με όποιον τρόπο μπορούμε, πολιτικά και οικονομικά. Είμαστε έτοιμοι να τους βοηθήσουμε τόσο να πετύχουν την ειρήνευση όσο και να χτίσουν πάνω στα θεμέλια που θα θέσει μια συμφωνία ειρήνης.

  Galeote Quecedo (PPE-DE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, από τη σύσταση του ισραηλινού κράτους μέχρι σήμερα, σίγουρα ποτέ δε βρεθήκαμε τόσο κοντά σε μία σταθερή και βιώσιμη συμφωνία ειρήνης στη Μέση Ανατολή. Ίσως όμως να μην ήταν και ποτέ τόσο βαθιές οι διαφορές μεταξύ των δύο μερών.

Η αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από το Νότιο Λίβανο, η διάθεση που έδειξε ο νέος σύριος πρόεδρος και η αναμφισβήτητη πρόοδος που σημειώθηκε στο Camp David, όπως υπενθυμίστηκε εδώ σήμερα το πρωί, φαίνεται να μας δίνουν μια εικόνα όπου μπορούμε σχεδόν να αγγίξουμε την ειρήνη με τις άκρες των δακτύλων. Τα εμπόδια όμως συνεχίζουν να υπάρχουν, υπενθυμίζοντάς μας ότι βρισκόμαστε τόσο κοντά στην εκμετάλλευση μιας ιστορικής ευκαιρίας όσο και στα μαύρα σύννεφα που θα σκεπάσουν την περιοχή αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις.

Και εμείς από την Ευρωπαϊκή Ένωση τι κάνουμε; Φυσικά παρέχουμε τις καλές μας υπηρεσίες μέσω του ειδικού απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Πρέσβη Moratinos, τον οποίο χαιρετίζω. Αποτελούμε, αναμφισβήτητα, εγγύηση για τη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, βέβαιο αποτέλεσμα μιας συμφωνίας ειρήνης, χάρη στη συνεργασία και στις επενδύσεις μας, όπως σωστά μας υπενθύμισε ο Επίτροπος Patten. Παρέχουμε ενθάρρυνση στα αντιμαχόμενα μέρη για να συμμετάσχουν με τόλμη στις διαπραγματεύσεις, χωρίς να ακούν τις πιο απαισιόδοξες, αν όχι απειλητικές, φωνές που καμιά φορά προέρχονται από τις ίδιες τους τις χώρες.

Ευχαριστούμε το Συμβούλιο και την Επιτροπή για την επισκόπηση των γεγονότων και τις πληροφορίες που μας έδωσαν σήμερα το πρωί μαζί με τις ευχές τους. Πρέπει όμως να αναρωτηθούμε αν αυτό αντιστοιχεί στην ευθύνη και στις επιδιώξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διεθνή σκηνή.

Η ομόφωνη δράση, η επιδίωξη πρωταγωνιστικού ρόλου όχι μόνο στον οικονομικό τομέα, αλλά και στον πολιτικό, απαιτεί κάτι περισσότερο από εμάς. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη υποστήριξη από αυτήν που παρέχει η Ομάδα μου στις κυβερνήσεις που προωθούν την ειρηνευτική διαδικασία και ιδιαίτερα στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Καμία άλλη Ομάδα δεν απαιτεί από τον εαυτό της μεγαλύτερη σύνεση από τη δική μας στις κρίσιμες στιγμές που ζούμε.

Από τη θέση αυτή μπορούμε να προτείνουμε για το ερχόμενο έτος, κατά το οποίο θα εορτάζουμε τη δέκατη επέτειο της Διάσκεψης που έδωσε το έναυσμα για την ειρηνευτική διαδικασία, η Ευρωπαϊκή Ένωση να συγκαλέσει εκ νέου, σε μία δεύτερη έκδοση της συνάντησης της Μαδρίτης, τους ανώτατους ηγέτες που συμμετείχαν σε εκείνη τη Διάσκεψη. Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να επιβεβαιώσουμε την πλήρη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέρ της ειρηνευτικής διαδικασίας και τη διάθεσή μας να αναλάβουμε τις ιστορικές, οικονομικές και πολιτικές μας ευθύνες στην περιοχή.

  Barón Crespo (PSE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, θέλω κατ’αρχάς να χαιρετίσω και να καλωσορίσω, εξ ονόματος της Ομάδας μου, τον Πρόεδρο της Knesset, Avram Burg, και τον Πρόεδρο του Εθνικού Παλαιστινιακού Συμβουλίου, κ. Abu Ala, που βρίσκονται στα θεωρεία και των οποίων τις ομιλίες θα ακούσουμε με τη μέγιστη προσοχή.

Η παρουσία και των δύο αυτών εξεχουσών προσωπικοτήτων σημαίνει ότι η ειρηνευτική διαδικασία δεν είναι μόνο μια διαδικασία μεταξύ κυβερνήσεων. Είναι μεταξύ λαών και μεταξύ κοινοβουλίων, που αποτελούν τη δημοκρατική εκπροσώπηση αυτών των λαών.

Θα ζητούσα και από τους δύο προέδρους να μεταφέρουν στους λαούς τους το εξής μήνυμα: ήρθαν εδώ και είδαν πώς οι αντιπρόσωποι λαών που ήταν αιώνιοι εχθροί και πολεμούσαν μεταξύ τους επί αιώνες, μπορούν να συνεργασθούν ειρηνικά και να έχουν κοινές αξίες. Πιστεύω ότι αυτό είναι το ουσιώδες μήνυμα που μπορούμε να στείλουμε.

Θέλω επίσης να επισημάνω ότι, εκτός από την προσπάθεια που γίνεται για διαπραγματεύσεις μεταξύ των κυβερνήσεων και την οποία πρέπει να στηρίξουμε, εμείς από την πολιτική μου οικογένεια, τη Σοσιαλιστική Διεθνή, προσπαθούμε επίσης να στηρίξουμε και να προωθήσουμε αυτή τη διαδικασία στο μέτρο που οι ισραηλινοί και οι παλαιστίνιοι ηγέτες ανήκουν στην οικογένειά μας και αισθανόμαστε βαθιά δεσμευμένοι.

Συμμεριζόμαστε τη διεξοδική ανάλυση της κατάστασης που έκανε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου, και θα ήθελα μόνο να επαναλάβω, επίσης ως μήνυμα προς τους φίλους μας στη Μέση Ανατολή, τη δέσμευσή μας υπέρ της ειρηνευτικής διαδικασίας και της εξέλιξης που είχε μετά τις συμφωνίες του Sharm-el-Sheikh, οι οποίες αποτέλεσαν την αφορμή για την τελευταία συζήτηση επί της ουσίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Πλησιάζουμε στο τέλος μιάς προθεσμίας. Εμείς οι Ευρωπαίοι γνωρίζουμε τη σημασία των προθεσμιών και το πως πρέπει κανείς να ρίψει τον περί των πάντων κύβο όταν πλησιάζουν, νομίζουμε όμως ότι το σημαντικό τις στιγμές αυτές είναι να εμμείνουν τα δύο μέρη. Επικροτούμε τις προσπάθειες του Προέδρου Κλίντον και της Υπουργού Εξωτερικών, κυρίας Ολμπράιτ. Θεωρούμε εαυτούς δεσμευμένους στη διαδικασία αυτή και χαίρομαι για την εδώ παρουσία του ακούραστου αυτού περιπλανώμενου κήρυκα της ειρήνης, του Πρέσβη Moratinos. Πάνω απ’ όλα, πιστεύω πως πρέπει να τονίσουμε τη σημασία των διακυβευόμενων τη στιγμή αυτή επειδή, μέχρι τώρα, δεν είχαμε υπεισέλθει σε διαπραγματεύσεις ουσίας για την κατάσταση των παλαιστινίων προσφύγων από το 1948, τη συνέχιση των ισραηλινών εποικήσεων και τη χάραξη οριστικών συνόρων. Αυτά είναι τα θέματα, θέματα πολύ σημαντικά και πολύ ακανθώδη, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Συν ένα άλλο, σημαντικό, το οριστικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ, που απαιτεί συμβιβασμό. Δεν είναι μόνο πρόβλημα πολιτικό, είναι πρόβλημα πολιτιστικό, ιστορικό και θρησκευτικό. Κατά συνέπεια, δεν πρέπει να δοθεί λύση που να βασίζεται σε αποκλειστικές διεκδικήσεις. Όπως είπαν ορισμένοι εμπειρογνώμονες, τα θρησκευτικά θέματα δεν επιδέχονται σταθμίσεις, αυτό όμως που είναι βέβαιο είναι ότι αν μιλάμε για τις θρησκείες της Βίβλου, που κηρύττουν την αγάπη προς το Θεό και το συνάνθρωπο, τότε πρέπει να είναι δυνατόν να βρούμε μια λύση ανθρώπινη. Για τους Αγίους Τόπους δε χωρούν λύσεις που θα βασίζονται μόνο στα κυρίαρχα δικαιώματα και είναι σημαντικό να έχουμε σοβαρά υπόψη τις διάφορες διεθνείς προτάσεις: αναφέρομαι στη μεσολάβηση ορισμένων αραβικών χωρών, που εμπλέκονται βαθύτατα και που μπορούν να βοηθήσουν.

Τέλος, κυρία Πρόεδρε, πιστεύω ότι, όσον αφορά τη δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε την ευρωμεσογειακή διαδικασία, να βγάλουμε τη Συρία από την απομόνωσή της, να ενισχύσουμε τη διαδικασία σε όλη την περιοχή, και κυρίως, να μεταφέρουμε στη Μέση Ανατολή το μήνυμα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως ένωση μεταξύ αιωνίων εχθρών, επιθυμεί να συμμετάσχει εις βάθος στη διαμόρφωση ενός κοινού ειρηνικού μέλλοντος στη Μέση Ανατολή.

  De Clercq (ELDR). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, λόγω ελλείψεως χρόνου θα περιοριστώ στις σχέσεις Ισραήλ-Παλαιστινίων.

Όλοι απογοητευτήκαμε βαθιά με την αποτυχία των διαπραγματεύσεων στο Camp David. Προφανώς, δεν είχε έλθει ακόμη η στιγμή για τη σύναψη συμφωνίας, με αποτέλεσμα να μη μπορέσει να γεφυρωθεί αρκετά το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών. Ωστόσο, τρέφουμε ελπίδες ότι θα δημιουργηθεί μια νέα βάση, έτσι ώστε, μετά από μια περίοδο περισυλλογής, να επαναληφθούν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και να αρχίσει μια νέα φάση

Το ζητούμενο πλέον είναι να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατό. Βεβαίως, σ’ αυτό πρέπει να βοηθήσει και η διεθνής κοινότητα, μαζί με τις αραβικές χώρες και τη μουσουλμανική κοινότητα

Όσον αφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ελπίζουμε ότι θα συμβάλει στην ειρηνευτική διαδικασία ενεργώντας ομόφωνα και προνοητικά, κυρίως από πολιτική άποψη. Αυτό το οφείλει στις δύο πλευρές και στη διεθνή κοινότητα. Είναι προφανές ότι, στο μεσοδιάστημα, οι δύο ενδιαφερόμενες πλευρές πρέπει να αποφύγουν κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων. Δεν μπορεί να γίνει ανεκτή καμία μορφή βίας. Οι διαπραγματεύσεις πρέπει να συνεχιστούν μέσω ενός ανοικτού, άμεσου και ειλικρινούς διαλόγου. Σ’ αυτό πρέπει να συμβάλει σημαντικά και η Ευρώπη!

  Gahrton (Πράσινοι/ALE). – (SV) Κυρία Πρόεδρε! Βρέθηκα στην Ιερουσαλήμ ως προσωρινό μέλος της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου η οποία ήταν υπεύθυνη για τις σχέσεις με το Ισραήλ. Συναντηθήκαμε με λογικούς αντιπροσώπους της κυβέρνησης της χώρας, αλλά γνωρίσαμε επίσης μεταξύ των μελών της Knesset ένα φοβερά μεγάλο αριθμό παράλογων φανατικών οι οποίοι ισχυρίζονται ότι το Ισραήλ έχει όλα τα δικαιώματα ενώ η Παλαιστίνιοι δεν έχουν κανένα. Χαίρομαι επομένως που το Συμβούλιο υπογράμμισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει όλες τις ισχύουσες αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Τι λένε οι αποφάσεις αυτές; Λένε ότι στην περιοχή θα πρέπει να υπάρχει ένα εβραϊκό και ένα παλαιστινιακό κράτος, ότι το σύνολο της Ιερουσαλήμ θα πρέπει να αποτελέσει διεθνή περιοχή, ότι όλοι οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες θα πρέπει να επιστρέψουν στις εστίες τους και ότι το Ισραήλ θα πρέπει να αποσυρθεί από τα εδάφη που έχει υπό την κατοχή του.

Διαπιστώνουμε βέβαια ότι και το Ισραήλ έχει δίκιο από μία άποψη, δηλαδή ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα εβραϊκό κράτος. Ουδείς αμφισβητεί το δικαίωμά του αυτό, αν και τίθεται το ερώτημα εάν για όλα τα σημαντικά προβλήματα στα πλαίσια των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, δηλαδή την Ιερουσαλήμ, τους πρόσφυγες και την τρομοκρατία, οι Παλαιστίνιοι έχουν ή όχι το διεθνές δίκαιο με το μέρος τους. Συγχρόνως καταλαβαίνουν όλοι ότι οι αποφάσεις του ΟΗΕ δεν μπορούν να εφαρμοσθούν αποκλειστικά με ειρηνικά μέσα καθώς το Ισραήλ αντιτίθεται στην εφαρμογή τους.

Οι Παλαιστίνιοι είναι διατεθειμένοι να προβούν σε υποχωρήσεις. Δε ζητούν τη Δυτική Ιερουσαλήμ. Οι Παλαιστίνιοι καταλαβαίνουν ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να αντιμετωπίσει 5-6 εκατομμύρια Παλαιστινίων προσφύγων. Είναι διατεθειμένοι να προβούν σε εδαφικές παραχωρήσεις. Και κάνουν παραχωρήσεις, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό και αναγκαίο, αλλά οι Παλαιστίνιοι και ο Αραφάτ δεν μπορούν να προβαίνουν διαρκώς σε παραχωρήσεις γιατί κάτι τέτοιο θα προκαλέσει εξέγερση στις γραμμές τους. Γι’ αυτό είναι ιδιαίτερα αναγκαίο να ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση την απόφαση του Βερολίνου και να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος άνευ όρων αμέσως μόλις οι Παλαιστίνιοι κρίνουν σκόπιμη την ανακήρυξή του, καθώς έχουν κάθε δικαίωμα να το κάνουν.

Κυρία Πρόεδρε! Το Ισραήλ έχει στρατιωτική υπεροχή και τις ΗΠΑ με το μέρος του. Οι Παλαιστίνιοι έχουν ωστόσο το διεθνές δίκαιο με το μέρος τους. Ας τους υποστηρίξει επομένως ανεπιφύλακτα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, με την ίδια αποφασιστικότητα που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ το Ισραήλ. Ας αποτελέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τον ανάδοχο του δημοκρατικού παλαιστινιακού κράτους, γεγονός που θα αυξήσει το κύρος της στο παγκόσμιο προσκήνιο.

  Wurtz (GUE/NGL). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, η ομάδα μου είχε ζητήσει τη διεξαγωγή εκτεταμένης συζήτησης σχετικά με την κατάσταση στην Εγγύς Ανατολή, σε αυτήν την περίοδο συνόδου. Είχε, επίσης, προτείνει την κοινή πρόσκληση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ισραηλινών και παλαιστίνιων ηγετών υψηλού επιπέδου. Χαιρόμαστε, λοιπόν, για τις σχετικές πρωτοβουλίες που λήφθηκαν και καλωσορίζω θερμά τους προέδρους των δύο Eθνοσυνελεύσεων που μας τιμούν με την παρουσία τους.

Σε αυτήν την περίοδο που όλοι χαρακτηρίζουν ως καθοριστική, ποιο χρήσιμο μήνυμα για την ειρήνη θα μπορούσαμε να δώσουμε, σήμερα εδώ, εμείς οι Ευρωπαίοι; Συμμερίζομαι σε μεγάλο βαθμό αυτό που είπε σχετικά ο Πρόεδρος του Συμβουλίου. Το πρώτο μήνυμα αφορά νομίζω το κεντρικό ζήτημα ολόκληρης της εξελισσόμενης ακόμα διαδικασίας, το παλαιστινιακό κράτος. Ήρθε η στιγμή, πιστεύω, να επιβεβαιώσουμε εκ νέου και με σαφήνεια την ισχύ της απόφασης, όπως σαφέστατα εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Βερολίνου, το Μάρτιο του 1999, με την οποία οι Δεκαπέντε δήλωσαν διατεθειμένοι να αναγνωρίσουν την ύπαρξη του παλαιστινιακού κράτους.

Η αναγνώριση από την Ευρώπη αυτού του αναφαίρετου δικαιώματος οδήγησε μήπως τους Παλαιστίνιους να ανακηρύξουν το κράτος τους χωρίς άλλη σκέψη; Αντιθέτως. Υποκίνησε την κυρίαρχη και υπεύθυνη απόφαση της παλαιστινιακής ηγεσίας να μεταθέσει την προθεσμία, είμαι δε πεπεισμένος ότι δε θα διστάσει και τώρα να τη μεταθέσει μερικές εβδομάδες, προκειμένου να δώσει μία ευκαιρία στις διαπραγματεύσεις αν, από τώρα μέχρι τις 13 Σεπτεμβρίου, θεωρήσει ότι βαίνουμε προς μία γενική συμφωνία. Ας επιβεβαιώσει λοιπόν η Ευρωπαϊκή Ένωση με απόλυτη σαφήνεια τη θέση που είχε λάβει στο Βερολίνο και θα διευκολύνει πιστεύω, με αυτόν τον τρόπο, μία τέτοια χειρονομία εκ μέρους των Παλαιστινίων.

Το δεύτερο μήνυμα της Ευρώπης πρέπει να αποτελεί, πιστεύω, μέσα στο ίδιο πνεύμα, η υπενθύμιση των βασικών αρχών σύμφωνα με τις οποίες μπορούν και πρέπει να αναπτυχθούν οι διαπραγματεύσεις, δηλαδή οι σχετικές αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και κυρίως εκείνες που αφορούν την αποχώρηση των Ισραηλινών από όλα τα κατεχόμενα εδάφη, συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής Ιερουσαλήμ, αλλά και το δικαίωμα επιστροφής και αποζημίωσης των προσφύγων. Μία τέτοια υπενθύμιση δε θα έκλεινε με κανέναν τρόπο την πόρτα στους απαραίτητους συμβιβασμούς. Αντιθέτως, θα άφηνε στους κυρίαρχους Παλαιστίνιους την ευθύνη να αναζητήσουν μαζί με τους κυρίαρχους Ισραηλινούς διαπραγματευτές, με αφετηρία τις δεδομένες βασικές αρχές που αναγνωρίζει όλη η διεθνής κοινότητα, πρωτότυπους και αμοιβαία αποδεκτούς νομικούς τύπους.

Το τρίτο μήνυμα της Ευρώπης αφορά, νομίζω, την εγγύηση για το ότι η μελλοντική γενική συμφωνία θα υλοποιηθεί μέχρι τέλους, σε αντίθεση, δυστυχώς, με όλες τις μερικές συμφωνίες που διαδέχτηκαν η μία την άλλη από το Όσλο και μετά. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μεμονωμένα δεν μπορούν να δώσουν αυτήν την εγγύηση. Κανείς δεν γνωρίζει σήμερα τις προθέσεις των επόμενων ηγετών τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί, συνεπώς, την αναντικατάστατη εγγύηση, μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αίγυπτο, η οποία αντιπροσωπεύει τον αραβικό κόσμο, για μία πιστή και αυστηρή παρακολούθηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί. Αυτή είναι η τριπλή ευχή που εκφράζει η ομάδα μου, με την ελπίδα ότι έτσι, Yerushalaim, που σημαίνει στα εβραϊκά: θα υπάρξει ειρήνη.

  Collins (UEN). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ που οργανώσατε αυτή την τόσο σημαντική συζήτηση τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Θέλω, επίσης, να καλωσορίσω εγκάρδια στο Κοινοβούλιό μας τον Πρόεδρο της Knesset, τον κύριο Avram Burg, και τον Πρόεδρο του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, κύριο Ahmed Qurie.

Όπως πολλοί άλλοι, έτσι κι εγώ, κυρία Πρόεδρε, απογοητεύτηκα που οι πρόσφατες συνομιλίες για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή στο Camp David δεν κατέληξαν σε μια συμφωνία ειρήνης μεταξύ των Παλαιστινίων και της ισραηλινής Κυβέρνησης. Εντούτοις, δεν πιστεύω ότι οι εν λόγω συνομιλίες απέτυχαν εντελώς. Πρέπει να αναγνωρίσουμε πλήρως ότι οι Παλαιστίνιοι και η ισραηλινή Κυβέρνηση διαπραγματεύονται τώρα θέματα ουσιώδους σημασίας, συμπεριλαμβανόμενου και του καθεστώτος της Ιερουσαλήμ, των συνόρων του παλαιστινιακού κράτους, τη μοίρα των εβραϊκών οικισμών και το δικαίωμα επιστροφής των Παλαιστίνιων προσφύγων. Ελπίζω, πραγματικά, ότι η Μέση Ανατολή θα συνεχίσει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στο εγγύς μέλλον.

Απευθύνω έκκληση στους ηγέτες που ενέχονται να καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες καλή τη πίστει για να καταλήξουν σε μια συμφωνία μετά από διαπραγματεύσεις που θα βασίζεται στις υπάρχουσες συμφωνίες. Οι διαπραγματεύσεις για το μόνιμο καθεστώς ξεκίνησαν εκ νέου τον Σεπτέμβριο του 1999. Ανέκαθεν γνωρίζουμε ότι θα έπαιρνε καιρό να επιλυθούν σιγά-σιγά πολιτικά θέματα που ήταν δύσκολα, λεπτά και ευαίσθητα. Οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι η ασφάλεια των λαών του Ισραήλ και της Παλαιστίνης πρέπει να διαφυλαχτεί τόσο συλλογικά όσο και ατομικά. Υποστηρίζω την αρχή ανταλλαγής γης με ειρήνη και το αδιάκοπο και αναφαίρετο δικαίωμα των Παλαιστινίων για αυτοδιάθεση. Πιστεύω ότι ο καλύτερος τρόπος για να λυθεί αυτό το τελευταίο ζήτημα είναι μέσω διαπραγματεύσεων.

Ζητώ από την ισραηλινή κυβέρνηση και την παλαιστινιακή ηγεσία να κάνουν τα απαραίτητα βήματα για την αποκατάσταση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, να αποδεχτούν την ανάγκη για συμβιβασμούς και να εστιαστούν στο σημαντικότατο στόχο της επίτευξης μακρόπνοης ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων δεν είναι το μόνο θέμα που πρέπει να συζητηθεί στη Μέση Ανατολή. Είναι σημαντικό να επαναληφθούν ξανά γρήγορα οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ισραήλ και της Συρίας και να καλυφθεί το θέμα της λιβανικής πτυχής στην ειρηνευτική διαδικασία της Μέσης Ανατολής. Σχετικά με αυτό το τελευταίο, επικροτώ το γεγονός ότι από τότε που οι ισραηλινές δυνάμεις αποχώρησαν από το Νότιο Λίβανο, η περιοχή είναι πολύ ήρεμη. Έχει σημειωθεί ειρηνική πρόοδος στα σύνορα Λιβάνου-Ισραήλ, αφότου η λιβανική κυβέρνηση έθεσε την περιοχή υπό την εξουσία της, και πρέπει όλοι μας βέβαια να επικροτήσουμε το γεγονός ότι ο Νότιος Λίβανος είναι τώρα ειρηνικός. Εντός του συνολικότερου πλέγματος, η εξασφάλιση της ειρήνης στη Μέση Ανατολή βέβαια θα απαιτήσει χρόνο. Το πρώτο βήμα στην τρέχουσα ειρηνευτική διαδικασία έγινε όταν το Ισραήλ και η Αίγυπτος κατέληξαν στη συνθήκη ειρήνης του Camp David το 1979. Χρειάστηκαν άλλα 12 χρόνια προτού ξεκινήσει μια εφ’ όλης της ύλης ειρηνευτική διαδικασία με τη σύνοδο της Μαδρίτης, η οποία καθιέρωσε την αρχή ανταλλαγής γης με ειρήνη. Μπορούμε όλοι να παρηγορηθούμε από το γεγονός ότι οι βασικοί πρωταγωνιστές αυτής της πολιτικής εξίσωσης τώρα καταπιάνονται με τα πιο δυσχερή και ακανθώδη και ουσιώδη ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν προκειμένου να επιτευχθεί μια συμφωνία μόνιμης ειρήνης στη Μέση Ανατολή.

  Bigliardo (TDI). - (IT) Κυρία Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, βρισκόμαστε ενώπιον μιας φάρσας που μοιάζει πολύ με τον ιστό της Πηνελόπης του ομηρικού μύθου. Πράγματι, κάθε φορά που πλησιάζουμε στον προσδιορισμό των συνθηκών αυτονομίας που ζητά και αναγνωρίζει το παλαιστινιακό κράτος, ξαφνικά παρεμβάλλονται νέα πολιτικά και γεωπολιτικά στοιχεία που μας εμποδίζουν να φθάσουμε τελικά σε κάποια λύση του παμπάλαιου αυτού προβλήματος.

Αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι ότι, ενώ ο Πρόεδρος Αραφάτ μοχθεί για να οικοδομήσει έναν τόσο χρήσιμο και πολύτιμο ιστό για τον παλαιστινιακό λαό και για τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, τη νύχτα κάποιος καταστρέφει με πείσμα το έργο του. Γι’ αυτό και όλοι σήμερα, στα λόγια, αναγνωρίζουν τη σύνεση του Προέδρου Αραφάτ, ο οποίος, παρά τις συνεχείς προκλήσεις που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι, συνεχίζει να δίνει σημεία διαθεσιμότητας για διάλογο, πότε με την πλήρη συμμόρφωσή του με τα συμφωνηθέντα στις διάφορες συνθήκες, πότε με τη μετάθεση της ημερομηνίας διακήρυξης της ανεξαρτησίας του κράτους του, υπερνικώντας με πυγμή τα εσωτερικά προβλήματα που του δημιουργούν αυτές οι επιλογές εντός του κράτους του.

Δε συμβαίνει το ίδιο, αντίθετα, σε άλλα μέρη: αναφέρομαι στο Ισραήλ, όπου αντιδραστικές και συντηρητικές ενίοτε τάσεις μετατοπίζουν συνεχώς τον εσωτερικό πολιτικό άξονα, αναγκάζοντας την Ευρώπη και τις ΗΠΑ να καταβάλουν μερικές φορές τεράστιες διπλωματικές προσπάθειες για να αναβάλουν την εφαρμογή των συνθηκών.

Δε νομίζω ότι λέω κάτι αιρετικό αν πιστεύω ότι όλα αυτά οφείλονται επίσης, εν μέρει, στις επικείμενες αμερικανικές εκλογές, που δεν πρέπει και δεν μπορούν να εμποδίσουν τον κόσμο να βρει τις ισορροπίες του. Η Ευρώπη μπορεί τώρα να διαδραματίσει επιτέλους αποφασιστικό ρόλο στην υπόθεση που εδώ και πολλά χρόνια αντιπαραθέτει στα δικαιώματα των Παλαιστινίων τα συμφέροντα των Ισραηλινών και πολλών οργανωμένων ομάδων συμφερόντων που δεν έχουν κανένα συμφέρον να λυθεί το πολύχρονο παλαιστινιακό ζήτημα.

Η Ευρώπη πρέπει, λοιπόν, να παρέμβει με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να προκληθούν, εξαιτίας των υπερβολικών αναβολών, των σκόπιμων ενδοιασμών, των εκούσιων απωλειών χρόνου, επικίνδυνες εμφανίσεις εξτρεμιστικών θέσεων, οι οποίες – πιστέψτε με, κυρία Πρόεδρε, αξιότιμοι κύριοι συνάδελφοι – δε θα βοηθήσουν ούτε το μεσανατολικό ούτε την Ευρώπη ούτε τον κόσμο ολόκληρο.

Οι Παλαιστίνιοι δε ζητούν όλη την Ιερουσαλήμ, ζητούν ένα συμβολικό τμήμα μιας πρωτεύουσας, που επιβεβαιώνει στην πράξη και όχι μόνο στα λόγια το δικαίωμα ενός λαού να έχει πατρίδα. Χαιρετίζω τους εκπροσώπους αυτών των τόπων, που βρίσκονται εδώ και που θα τους ακούσω με προσοχή σε λίγο. Εύχομαι η θέση του Κοινοβουλίου μας να είναι ισχυρή και προωστική, πέρα από τη μεγάλη, θερμή ευχή για ειρήνη στη Μέση Ανατολή.

  Belder (EDD). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, η διακοπή των διαπραγματεύσεων στο Camp David μας αφήνουν - τουλάχιστον εμένα - με ανάμικτα συναισθήματα. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η πάρα πολύ μεγάλη πίεση χρόνου κάτω από την οποία εργάστηκαν οι συμμετέχοντες δεν απέφερε άμεσα αποτελέσματα. Ποια είναι η χρησιμότητα αυτής της "διπλωματικής χύτρας ταχύτητας"; στην κρίσιμη φάση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή; Πρόκειται για μια δύσκολη ειρηνευτική διαδικασία που αποσκοπεί στην οριστική διευθέτηση μιας μακροχρόνιας διένεξης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων/αραβικού κόσμου.

Η κοινή γνώμη στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη –αόρατη μεν- ήταν οπωσδήποτε παρούσα στο Camp David. Λόγω της ύπαρξης αυτού του σημαντικού παράγοντα στο εσωτερικό μέτωπο, διάφοροι τρίτοι - είτε πρόκειται για ειρηνευτικούς διαπραγματευτές, όπως είπε ο Πρόεδρος Κλίντον είτε για ένθερμους υποστηρικτές της ειρηνευτικής διαδικασίας, όπως η ΕΕ – πρέπει να προσέξουν να μην ασκήσουν υπερβολικές πιέσεις μέσω ενός πάρα πολύ αυστηρού χρονοδιαγράμματος. Δε θα έπρεπε να καλέσει η ΕΕ όλους τους ενδιαφερόμενους να διατηρήσουν ανοικτά τα επονομαζόμενα "windows of opportunity" για όσο το δυνατό μεγαλύτερο διάστημα;

Τα ανάμικτα συναισθήματα από τα οποία διακατέχομαι λόγω της αποτυχίας στο Camp David απορρέουν ωστόσο από την αδιάλλακτη στάση του ηγέτη των Παλαιστινίων, Γιασέρ Αραφάτ, και την ενθουσιώδη αντίδραση που προξένησε στη χώρα του. Στην περιοχή της Γάζα έγινε δεκτός με σημαίες και πανώ ως "Παλαιστίνιος Σαλαντίν";. Έτσι, ο Αραφάτ ανέλαβε αυτόν τον αμφιλεγόμενο ρόλο στην περιοχή από το Σαντάμ Χουσεΐν.

Ακριβώς αυτές οι τιμές της παλαιστινιακής πλευράς μετά το Camp David 2000 κατέπληξαν έναν αναγνωρισμένο ισραηλινό υπερασπιστή της ειρήνης, τον κορυφαίο συγγραφέα Amos Oz, ο οποίος εξέφρασε τη θλίψη του σε μια εντυπωσιακή στήλη στις εφημερίδες. "Κάθομαι στο σαλόνι μπροστά στην τηλεόραση και βλέπω την ενθουσιώδη υποδοχή που ετοιμάζουν στη Γάζα για τον Γιασέρ Αραφάτ. Και αυτό επειδή είπε "όχι"; στην ειρήνη με το Ισραήλ. Κοιτάζω σιωπηλός και κατάπληκτος και σκέφτομαι ότι ο αληθινός Σαλαντίν υποσχέθηκε στους Άραβες να μη συνάψει ποτέ ειρήνη με τους απίστους. Θα τους εξόντωνε όλους και θα τους έριχνε στη θάλασσα. Βλέπω τον Αραφάτ στη γκριζοπράσινη στρατιωτική στολή του. Έναν Αραφάτ, ντυμένο όπως ο Τσε Γκεβάρα, που γίνεται δεκτός ως Σαλαντίν: το θέαμα ραγίζει την καρδιά μου";.

Στη συνέχεια, ο συγγραφέας αναφέρεται σε ένα θέμα που έχει καθοριστική σημασία για τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις Ισραήλ-Παλαιστινίων: "το δικαίωμα επιστροφής";. Στην αρχή της εβδομάδας, ο Αραφάτ επανέλαβε αυτήν την απαίτηση των Παλαιστινίων στα πλαίσια συνάντησης της Αραβικής Λίγκα στο Κάιρο: "Δεν θα δεχτούμε καμία συμφωνία χωρίς να εξασφαλίσουμε όλα τα δικαιώματα που μας αναγνωρίζονται στα διεθνή ψηφίσματα";. Δηλαδή, συμπεριλαμβανομένου του ψηφίσματος 194 του ΟΗΕ, το οποίο ζητεί την επιστροφή των Παλαιστινίων προσφύγων.

Κυρία Πρόεδρε, αξιότιμοι συνάδελφοι, θα ήθελα να σας μεταφέρω την άποψη του Amos Oz για αυτήν την κραυγαλέα ιστορική υποθήκη. Κατά τη γνώμη του, το "δικαίωμα επιστροφής"; δεν είναι τίποτα περισσότερο από έναν "αραβικό ευφημισμό"; για τον αφανισμό του Ισραήλ. Σ’ αυτό προσθέτει αμέσως ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν δικαίωμα σε μια ελεύθερη και ανεξάρτητη Παλαιστίνη, αλλά σε καμία περίπτωση σε βάρος της ύπαρξης του Ισραηλινού κράτους. Πρόκειται για μια άποψη που ελπίζω να βάλει σε σκέψεις τους πολιτικούς στη Δύση.

Με αυτά που είπα, δεν θέλω σε καμία περίπτωση να υποτιμήσω τα βάσανα του παλαιστινιακού λαού, που εύχομαι ολόψυχα να ζήσει ειρηνικά και ελεύθερα. αΟμως, η ειρήνη και η ελευθερία δεν μπορούν να επιτευχθούν σε βάρος της ασφάλειας άλλων λαών.

Κυρία Πρόεδρε, ως εκπρόσωπος ενός χριστιανικού πολιτικού κόμματος, δεν ομιλώ ανεπιφύλακτα ως υπερασπιστής των κρατικών συμφερόντων του Ισραήλ. Αυτό μπορούμε άφοβα να το αφήσουμε στους ηγέτες και τους πολίτες του Ισραήλ. Σύμφωνα με τη Βίβλο, το Λόγο του Θεού, θεωρώ τους Ισραηλίτες ως τον εκλεκτό του λαό υποχρέωση του οποίου είναι "να φωτίζει τους άλλους λαούς";. Μόνο με μια θρησκευτική υπακοή στον κανόνα αυτό μπορεί να γίνει σύγκριση Ισραήλ-Παλαιστίνης με βάση τη δικαιοσύνη του Θεού.

  Sichrovsky (NI). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, η Ευρώπη φέρει μία ιδιαίτερη ιστορική ευθύνη για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή. Αυτό σημαίνει ότι οφείλει να επιδείξει ιδιαίτερη ευαισθησία, χωρίς να κάνει τον παντογνώστη και να καταλογίζει ευθύνες μονομερώς. Το γεγονός ότι παραιτήθηκε ο ίδιος ο Υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ εξαιτίας της διαφωνίας του με τις τελευταίες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις θα έπρεπε να μας θυμίσει ότι κάθε βήμα στην ειρηνευτική διαδικασία θα πρέπει να εγκρίνεται από τους πολιτικούς αλλά και την πλειοψηφία του λαού, πρώτα απ’όλα στο Ισραήλ, τη μόνη σταθερή δημοκρατία σε αυτή την περιοχή.

Θα πρέπει βέβαια να μας βάλει σε σκέψεις το γεγονός ότι, παρά τις ωραίες διακηρύξεις, αυτές οι αποφασιστικής σημασίας διαπραγματεύσεις για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή λαμβάνουν χώρα στις ΗΠΑ και όχι στην Ευρώπη. Ίσως δε βρήκαν ακόμη το σωστό δρόμο οι υπεύθυνοι πολιτικοί στην ΕΕ, προκειμένου να εμφανιστούν ως πραγματικά ουδέτεροι και αποτελεσματικοί διαπραγματευτές στη διαμάχη αυτή.

  Δημητρακόπουλος (PPE-DE). - Κυρία Πρόεδρε, κύριε προεδρεύοντα του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, δεν είναι η πρώτη φορά που στην αίθουσα αυτή διαπιστώνουμε ότι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι κρίσιμη. Είναι κρίσιμη και για την ίδια την περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί παράλληλα με όλα τα σημαντικά θέματα που η ειρηνευτική διαδικασία περικλείει, αποτελεί και μια νέα πρόκληση για την κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική. Τούτο σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να έχει έναν πιο ενεργό, πιο συστηματικό και πιο εντατικό ρόλο στα τεκταινόμενα στην περιοχή και, βεβαίως, στην ειρηνευτική διαδικασία.

Υπάρχουν προηγούμενα γι' αυτό. Να μη ξεχνάμε ότι η πολύ σημαντική απόφαση των Ηνωμένων Εθνών, η 242, ήταν κυρίως ευρωπαϊκής έμπνευσης. Έτσι, παίρνοντας και ως αφορμή κάτι πολύ σημαντικό που είπε ο κ. Patten, ότι δεν φθάνει η ειρήνη, αλλά είναι σημαντικό να βλέπουμε και τί θα γίνει, πώς θα είναι η κατάσταση μετά τη σύναψη της συμφωνίας, νομίζω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επανεξετάσει την παρουσία και την ανάμιξή της στην περιοχή.

Έτσι, παράλληλα με τον ειδικό απεσταλμένο, νομίζω ότι ήρθε η στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση να συστήσει μία task force, η οποία να αποτελείται από εκπροσώπους της Επιτροπής, του Συμβουλίου και, γιατί όχι, και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ­ άλλωστε σήμερα υπάρχουν δύο διαπρεπείς κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι χωρών της περιοχής ­, η οποία task force να επεξεργασθεί με λεπτομέρεια τις προτάσεις και τις θέσεις για τα συγκεκριμένα θέματα που απασχολούν την ειρηνευτική διαδικασία σήμερα, αλλά και για όσα θέματα πρέπει να έχουμε υπόψη μας για την μετά τη σύναψη της συμφωνίας περίοδο.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. DAVID MARTIN
Αντιπροέδρου

  Napoletano (PSE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να χαιρετίσω και εγώ τον Πρόεδρο της Knesset, κ. Burg, και τον Πρόεδρο του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, κ. Abu Ala. Πιστεύω πως από τη συζήτηση, αρχίζοντας από την παρέμβαση του Συμβουλίου, μέσω του Υπουργού κ. Moscovici, και συνεχίζοντας με την παρέμβαση του Επιτρόπου Patten και έπειτα με τις περισσότερες άλλες παρεμβάσεις, θα καταδειχθεί ότι από την πλευρά μας υπάρχει σύμπτωση απόψεων όσον αφορά την εξαιρετικά ευαίσθητη μετάβαση στη μετά το Camp David φάση.

Έχω την πεποίθηση ότι όλοι μας θεωρούμε σημαντική αυτή τη μετάβαση ή, τουλάχιστον, ορισμένη εξέλιξη της κατάστασης, όπως και το να μην τεθεί η κατάσταση σε κίνδυνο, παρότι κατανοούμε ότι, αν δεν υπάρξει εξέλιξη, αυτή τη στιγμή υπάρχει έντονος κίνδυνος να μπορέσουν να επικρατήσουν και στις δύο πλευρές οι εξτρεμιστικές τάσεις που υπάρχουν στα δύο στρατόπεδα.

Φρονώ ότι η πιο ολοκληρωμένη ανάλυση της κατάστασης στην περιοχή – έγινε πράγματι λόγος για την απόσυρση του Ισραήλ από το Λίβανο, για την κατάσταση του Νότιου Λιβάνου, για την εξέλιξη στη Συρία – θα μας βρει επίσης σύμφωνους επ’ αυτού·πιστεύω ότι αυτή η συζήτηση θα καταδείξει την ενότητα απόψεων από την πλευρά μας, την πλευρά του Κοινοβουλίου, της Επιτροπής και του Συμβουλίου και ότι η Ευρώπη έχει ήδη αναπτύξει ορισμένο ρόλο. Είναι συζητήσιμο αν ο ρόλος αυτός είναι στο ύψος των περιστάσεων, αλλά είναι ασφαλώς αξιόλογος τόσο ο ρόλος του Πρέσβη Moratinos στην περιοχή όσο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου. Πρέπει να αναφέρω στον Επίτροπο Patten ότι η παρουσία του στην περιοχή μέχρι και τη Συρία – αποκτήσαμε τρόπο να πηγαίνουμε στη Συρία μετά την αποστολή του – άσκησε και άφησε το σημάδι της στην εξέλιξη της κατάστασης στη Συρία.

Πιστεύω πως όλα αυτά μας ενθαρρύνουν, ενόψει και της προσπάθειας που συνεχίζει να αφιερώνει η κυβέρνηση Κλίντον σ’ αυτό το εγχείρημα. Ωστόσο, πιστεύω ότι σήμερα πρέπει να αναρωτηθούμε ποια συμβολή μπορούμε να παράσχουμε, χωρίς να έχουμε την αξίωση να δώσουμε μαθήματα σε κανέναν και δείχνοντας σεβασμό στους δύο συνομιλητές και στις θέσεις τους. Επιτρέψτε μου να προτείνω, τελειώνοντας, να χρησιμοποιηθεί ίσως το κλειδί της περιφερειακής διάστασης της συνεργασίας, για να επισπευσθεί, ήδη από σήμερα, η ευρωπαϊκή προσπάθεια πριν ολοκληρωθεί η ειρηνευτική διαδικασία.`

  Ries (ELDR). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η διαδικασία της χιλιετηρίδας των Ηνωμένων Εθνών που λαμβάνει χώρα αυτήν την εβδομάδα, θα είναι μήπως η διάσκεψη της τελευταίας ευκαιρίας; Μία ακόμα, θα έλεγα για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Έξι εβδομάδες μετά την αποτυχία του Camp David, ο Μπιλ Κλίντον θα έχει, όντως, νέα συνάντηση αύριο με τους Εχούντ Μπαράκ και Γιάσερ Αραφάτ στη Νέα Υόρκη μετά από ένα μήνα έντονων διαπραγματεύσεων που καλύπτονται λιγότερο από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η ελπίδα δεν έχει χαθεί, λοιπόν, για διάσωση της ειρηνευτικής διαδικασίας, ακόμα κι αν χρειάζεται γι’ αυτό να αγνοηθεί το ανακοινωθέν χρονοδιάγραμμα και να αποτραπεί με κάθε τίμημα οποιαδήποτε μονομερής πρόκληση η οποία θα μπορούσε να καταστρέψει μήνες προσπαθειών.

Καθένας έχει την ερμηνεία που θέλει για τα αποτελέσματα του Camp David, για τις ευθύνες των μεν και των δε. Ποτέ, σε καμία περίπτωση, δεν προχωρήσαμε τόσο πολύ κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Το χάσμα παρέμεινε μεγάλο, ωστόσο κάποια ιστορικά ταμπού ξεπεράστηκαν. Αυτό, όμως, δε στάθηκε αρκετό. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, πρέπει η καρδιά να δεχτεί αυτό που ο νους γνωρίζει και υπαγορεύει εδώ και καιρό. Η ειρήνη έχει αυτό το τίμημα. Η πεισματική αφοσίωση σε σύμβολα, εκατέρωθεν, αποτελεί προσκόλληση σε μύθους.

Όσο για την Ευρώπη, η οποία σκοπεύει να υποστηρίξει μια διαδικασία χωρίς να παίρνει κανένα μέρος θέλει να είναι κάτι περισσότερο, πολύ περισσότερο, από τραπεζίτης της περιοχής. Το ιστορικό και ηθικό μας καθήκον, η βούλησή μας, είναι να είμαστε πολύ σύντομα, από αύριο, ένας πλήρης πολιτικός εταίρος και η από κοινού παρουσία εδώ των Avraham Burg, προέδρου της Knesset και του Ahmed Qurie, προέδρου του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, τους οποίους και καλωσορίζω, δε μπορεί να είναι τίποτα άλλο παρά ένας εξαιρετικός οιωνός.

  Morgantini (GUE/NGL). - (IT) Κύριε Πρόεδρε, επέστρεψα εχθές από την Παλαιστίνη και το Ισραήλ, όπου επί μία εβδομάδα πάνω από χίλιοι Ιταλοί – εκπρόσωποι δήμων, επαρχιών και περιφερειών – οικοδομούν γέφυρες ειρήνης μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών και σχέδια συνεργασίας με τον παλαιστινιακό λαό.

H Ιερουσαλήμ βρίσκεται στην καρδιά της σύγκρουσης, είναι ένας από τους θεμελιώδεις κόμβους για την ειρήνη. Για τους Παλαιστινίους είναι μια πόλη που πρέπει να μοιραστεί στα δύο. Η Ανατολική Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους, η Δυτική Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ. Για τους Ισραηλινούς, μέχρι το Camp David δεν μπορούσε να πειραχτεί κανένα τμήμα της Ιερουσαλήμ. Σήμερα το ταμπού έχει σπάσει. Αλλά η ακαμψία των ισραηλινών διαπραγματευτών είναι ακόμη ισχυρή, επειδή το πρόβλημα δεν είναι οι Παλαιστίνιοι που δε θέλουν να κάνουν παραχωρήσεις, αλλά το δικαίωμα των Παλαιστινίων να ανακτήσουν εδάφη που κατέχονται από το 1967, όπως ορίζεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Από το 1993 η Ιερουσαλήμ είναι μια πόλη κλειστή για τους Παλαιστινίους.

Όπως είπε ο Επίτροπος Patten, μετά το Όσλο είναι πολλές οι αθετήσεις της ισραηλινής κυβέρνησης: τα στάδια που είχαν ορισθεί στις συμφωνίες για την απόσυρση των στρατιωτών από τα κατεχόμενα εδάφη δεν τηρήθηκαν. Για τους Παλαιστίνιους η διχοτόμηση των εδαφών είναι ένας εφιάλτης. Δεν υπάρχει ελευθερία κυκλοφορίας·ξεπερνούν τους χίλιους οι φυλακισμένοι που είχαν συλληφθεί πριν από το 1993 και που κρατούνται στη φυλακή σαν να ήταν όμηροι. Η φυλάκισή τους είναι νάρκη για την ειρήνη.

Αλλά αληθινή τραγωδία για την ειρήνη και για το μέλλον του παλαιστινιακού κράτους είναι η συνεχής αύξηση των ισραηλινών εγκαταστάσεων: με την κυβέρνηση Μπαράκ εγκαταστάθηκαν στα κατεχόμενα εδάφη πάνω από 41 000 έποικοι. Και εγώ, μαζί με χίλιους άλλους Ιταλούς, είδα παντού τις προεκτάσεις τους. Πραγματικό έγκλημα κατά της ειρήνης, αλλά και κατά του περιβάλλοντος και της φύσης, αρκεί να αναλογισθεί κανείς το όρος Jellab Edumin, πράσινο λόφο γύρω από την Ιερουσαλήμ που έχει καταστραφεί από τις μπουλντόζες. Ένας άλλος κόμβος είναι οι πρόσφυγες: δεν πρόκειται για εμπόρευμα, αλλά για ανθρώπινα όντα που θέλουν να δουν να πραγματοποιείται το δικαίωμα ή το όνειρό τους να μπορέσουν να ζήσουν ή να ξαναδούν τη γη τους. Είναι αδιανόητο το ότι δεν μπορούν να επιστρέψουν: οι Παλαιστίνιοι έχουν γεννηθεί σ’ αυτήν την επικράτεια και δεν μπορούν ούτε καν να την επισκεφθούν.

Η ειρήνη είναι απαραίτητη. Όλοι μιλούν γι’ αυτήν, αλλά ειρήνη μπορεί να υπάρξει μόνο αν ο καθένας μπορεί να ασκήσει το δικαίωμά του να είναι υπήκοος ενός δικού του ελεύθερου κράτους. Ως Ευρωπαίοι πρέπει να αναπτύξουμε τη μέγιστη προσπάθεια, όχι μόνο οικονομική όπως κάνουμε ήδη, αλλά μεγαλύτερο πολιτικό ρόλο, για να επικρατήσει το δίκαιο, να μπορέσουν οι Παλαιστίνιοι να ζήσουν στο δικό τους δημοκρατικό κράτος, που πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε σε συνύπαρξη με το ισραηλινό, και να μπορέσει η Ιερουσαλήμ να είναι μια πόλη ανοιχτή, μια πόλη του κόσμου, πρωτεύουσα δύο λαών και δύο κρατών.

  Andrews (UEN). - (EN) Προσυπογράφω πλήρως τις δηλώσεις του ασκούντος την Προεδρία και του Επιτρόπου κύριου Patten. Δεν μπορώ να κατανοήσω πώς μπόρεσαν να αγνοήσουν στις παρεμβάσεις τους τις συνθήκες που αντιμετωπίζει ο λαός του Ιράκ τώρα. Οι λόγοι για αυτές τις συνθήκες είναι δύο: αφενός, η συνεχιζόμενη δικτατορία του Σαντάμ Χουσεΐν και η καταπίεση των πολιτών του Ιράκ, αφετέρου, η συνεχιζόμενη επιβολή των πλέον δρακόντειων κυρώσεων.

Ο πόλεμος έγινε φυσικά για τον έλεγχο του πετρελαίου και κατά τη γνώμη μου είχε ελάχιστη ή καμία σχέση με το Κουβέιτ. Όσο για τα όπλα μαζικής καταστροφής, συμφωνώ ότι ένας άνθρωπος σαν το Σαντάμ Χουσεΐν δεν πρέπει να έχει τέτοια όπλα στη διάθεσή του, αλλά υπάρχουν και άλλοι στην περιοχή που ούτε και αυτοί πρέπει να τα έχουν. Κοιτάξτε τριγύρω στη Μέση Ανατολή, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, και θα δείτε μια πληθώρα όπλων μαζικής καταστροφής, κυρίως προμηθευμένα από τον αναπτυγμένο κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αγορά όπλων είναι τώρα τόσο ανταγωνιστική που ορισμένοι από τους πιο ειδεχθείς δυνάστες συνάπτουν συμφωνίες με τιμές ευκαιρίας για όπλα μαζικής καταστροφής. Είναι μάθημα για τη Μέση Ανατολή ότι δεν είναι σοφή η εθνικοποίηση της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Πρέπει να ρωτήσουμε από πού προμηθεύτηκε τα όπλα ο Σαντάμ Χουσεΐν πριν από τον πόλεμο του Κόλπου και από πού υποτίθεται ότι τα προμηθεύεται τώρα. Προτείνω να σκεφτούμε αν γίνεται να ορίσουμε έναν πολιτικό απεσταλμένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ιράκ για να δούμε αν μπορούμε να διαπραγματευτούμε κάποια ειρήνευση ανάμεσα στα Ηνωμένα Έθνη και το Ιράκ, διότι οι κυρώσεις έχουν επιπτώσεις που ισούνται με γενοκτονία.

  Cushnahan (PPE-DE). – (EN) Κύριε Moscovici, Επίτροπε Patten, και εγώ θα ήθελα να επαναλάβω το καλωσόρισμα των αξιότιμων καλεσμένων μας, του κύριου Ahmed Qurie και του κύριου Avram Burg.

Είναι κατανοητό οι Παλαιστίνιοι να νιώθουν ότι θα είχαν δίκιο αν ανακήρυτταν επισήμως ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος στις 13 Σεπτεμβρίου. Πιστεύουν ότι οι διαπραγματεύσεις του Όσλο και οι διάφορες συζητήσεις στο Camp David θα παρείχαν νομιμότητα σε ένα τέτοιο βήμα. Ωστόσο, πρέπει να αναγνωρισθεί ότι έστω και εάν οι διαπραγματεύσεις είχαν προχωρήσει τόσο ώστε η ανακήρυξη του κράτους να μην αποτελεί επίμαχο θέμα, το μέλλον της Ιερουσαλήμ θα ανακινούσε πάλι τη διαμάχη.

Η Ιερουσαλήμ είναι το κομβικό ζήτημα και χρειάζεται να το δούμε υπό νέο πρίσμα. Είναι ένα μοναδικό πρόβλημα που απαιτεί μοναδική αντιμετώπιση. Η Ιερουσαλήμ δεν μπορεί να θεωρηθεί αραβική πόλη ή εβραϊκή πόλη, χριστιανική πόλη ή μωαμεθανική πόλη. Πρόοδος θα σημειωθεί μόνο όταν συμφωνηθεί ότι είναι μια γνήσια διεθνής πόλη, στην οποία όλες οι παραδόσεις έχουν νόμιμο μερίδιο. Η διακυβέρνηση της ιστορικής αυτής πόλης πρέπει να διαχωριστεί από οποιοδήποτε εθνικιστικό ή σεκταριστικό πνεύμα, με την καλύτερη έννοια της λέξης. Η διακυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ίση πρόσβαση και αντιμετώπιση όλων.

Ακριβώς όπως με χαρά κατεδαφίσαμε τα τείχη του Βερολίνου στην Ευρώπη, δε θέλουμε να δούμε να εγείρονται παρόμοια τείχη στην Ιερουσαλήμ. Άνθρωποι από τα πιο μακρινά μέρη του κόσμου έχουν μια οικεία σχέση με την Ιερουσαλήμ και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί και να τιμηθεί όχι να αγνοηθεί στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις.

Με αυτά τα λόγια, θα ήθελα να ευχηθώ κάθε επιτυχία στις συζητήσεις, αν όντως διεξαχθούν και ελπίζω πραγματικά ότι θα θέσουν τα θεμέλια για μόνιμη ειρήνη στη Μέση Ανατολή.

  Caudron (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, όσον αφορά τη Μέση Ανατολή και την ισραηλο-παλαιστινιακή ειρηνευτική διαδικασία, ανέκαθεν, ήμουν από εκείνους που έλεγαν ότι εναπόκειται στους λαούς της περιοχής αυτής και των ηγετών τους να καθορίσουν τους όρους της ειρηνικής συνύπαρξής τους, όπως και σε αυτούς εναπόκειται να καταβάλλουν, εκατέρωθεν, για το σκοπό αυτό, τις απαραίτητες προσπάθειες και να κάνουν τις αναγκαίες θυσίες. Ως Eυρωπαίος υπέρμαχος της ευρω-μεσογειακής ισορροπίας, όχι μόνο έχω δυσαρεστηθεί για την ελάχιστη πολιτική βαρύτητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτήν την διαδικασία, αλλά και έχω ανέκαθεν αρνηθεί, από συστάσεως του Κοινοβουλίου μας, να παίξω το ρόλο του “δασκάλου”.

Σήμερα, λίγες μέρες πριν από μια συμφωνία ειρήνης, ή πριν από μια σοβαρή κρίση που θα μπορούσε να καταλήξει σε φοβερές βιαιότητες, αυτό που χρειάζεται για να δώσουμε κάθε ευκαιρία στην ειρήνη, είναι να βοηθήσουμε εκείνους, και από τις δύο πλευρές, οι οποίοι τίθενται συλλογικά και προσωπικά σε μεγάλο κίνδυνο για να την επιτύχουν. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον συμφωνώ απόλυτα με την άποψη του κ. Pierre Moscovici και για τον οποίον υποστηρίζω ότι δεν θα προωθήσουμε την ειρήνη τασσόμενοι υπέρ ενός των μερών στη συζήτηση και στις δύσκολες διαπραγματεύσεις που διεξάγονται.

Για μένα λοιπόν, στον ελάχιστο χρόνο που μας απομένει, το μήνυμά μας προς τους Iσραηλινούς και τους Παλαιστίνιους, πρέπει να είναι απλό και σαφές. Αφορά τρία σημεία: επιθυμούμε μία συμφωνία ειρήνης στη Μέση Ανατολή, θα υποστηρίξουμε και θα εγγυηθούμε αυτήν την συμφωνία ειρήνης, εφόσον συναφθεί, θα βοηθήσουμε στην υλοποίησή της με όλα τα μέσα, ακόμα και οικονομικά, όχι όμως μόνο οικονομικά.

Τέλος, γνωρίζουμε καλά, η ειρήνη δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Η Ευρώπη, που τόσα έχει υποφέρει στην ιστορία της, το γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε. Να εξαλείψουμε τις διχόνοιες, να πατάξουμε την τρομοκρατία, τα λόγια είναι πάντα ευκολότερα από τις πράξεις, το ξέρουμε αυτό, με τα Βαλκάνια, τη διχόνοια στη Λευκωσία και τις βόμβες στη χώρα των Βάσκων. Ωστόσο, δεν υπάρχει άλλη λύση από την ειρήνη και οι ισραηλο-παλαιστίνιοι διαπραγματευτές το γνωρίζουν καλά. Πολύ απλά λοιπόν, πρέπει να τους πούμε: καλό κουράγιο, κάντε ειρήνη, είμαστε και θα είμαστε στο πλευρό σας.

  Sbarbati (ELDR). - (IT) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετώ τον Πρόεδρο της Knesset – που τον γνώρισα σε ένα πολύ πρόσφατο ταξίδι μου στο Ισραήλ – και τους εκπροσώπους του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου.

Όλοι μας τρέφουμε αίσθημα βαθιάς δυσαρέσκειας για τη μερική αποτυχία των διαπραγματεύσεων του Camp David, για τις οποίες ευχαριστούμε ωστόσο παράλληλα τον Πρόεδρο Κλίντον και την κυρία Ολμπράιτ, που μας πρόσφεραν απλόχερα όλες τους τις προσπάθειες και την ευφυΐα.

Πιστεύουμε ωστόσο – και συμφωνούμε εδώ με την έκθεση – ότι αυτή η ειρηνευτική συμφωνία που εξακολουθεί να επιδιώκεται απέκτησε μια δυνατότητα παραπάνω σε σχέση με το παρελθόν, ότι υπάρχουν βατές περιοχές.

Πιστεύουμε πως όλα όσα μπορούν και όλα όσα θα μπορέσουν να γίνουν πρέπει να γίνουν και να επιδιωχθούν και από την οπτική των ίσων ευκαιριών: ο παλαιστινιακός λαός έχει δικαίωμα αυτοδιάθεσης, χωρίς να θιγούν τα δικαιώματα του κράτους του Ισραήλ.

Υπάρχει ένα συμπληρωματικό θέμα, κύριε Πρόεδρε, για το οποίο πρέπει όλοι μας να προβληματιστούμε και το οποίο αφορά την πόλη της Ιερουσαλήμ, που είναι ένας από τους πιο ακανθώδεις κόμβους του ζητήματος. Πρέπει να προσπαθήσουμε να προστατεύσουμε το θρησκευτικό, πολιτιστικό και οικουμενικό χαρακτήρα αυτής της άγιας πόλης, η οποία δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν εμπόρευμα ή να τραβιέται από τη μια ή την άλλη πλευρά. Κάποιος την πρότεινε για πρωτεύουσα των δύο κρατών. Καλοδεχούμενη!

Θα ήθελα να προσθέσω ακόμη μία προσωπική και πολιτική σκέψη: η Ευρώπη πρέπει να κάνει άλλη μια προσπάθεια, άλλο ένα βήμα για να αναπτύξει και να ασκήσει και πολιτικό και όχι μόνο οικονομικό ρόλο. Δεν μπορούμε να σκεπτόμαστε μόνο τα οικονομικά ζητήματα, τα ζητήματα υδροδότησης, το νερό, την κυριαρχία στην Τιβεριάδα Λίμνη και ούτω καθεξής. Πρέπει να σκεφτούμε και την πολιτική μας ευθύνη έναντι της Ιστορίας: δεν υπάρχει μόνο η ευθύνη των αρχηγών κρατών του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει και αυτή την ευθύνη της. Η Ευρώπη πρέπει να γίνει πολιτικό υποκείμενο, συμμετέχοντας και η ίδια στις διαπραγματεύσεις για αυτήν την ειρήνη και κάνοντας ό,τι περνάει από το χέρι της για να μπορέσει να βασιλεύσει στη Μεσόγειο η ειρήνη.

  Mauro (PPE-DE). - (IT) Κύριε Πρόεδρε, συντάσσομαι και εγώ με την παραίνεση της συναδέλφου Sbarbati: αυτή τη στιγμή χρειάζεται περισσότερο θάρρος, χρειάζεται να επιδείξουν περισσότερο θάρρος τα ευρωπαϊκά όργανα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχει σήμερα το δύσκολο, το θεμελιώδες καθήκον να εμποδίσει οποιαδήποτε οπισθοχώρηση των μερών και να αξιολογήσει τη δυνατότητα αναζήτησης κάποιας διεξόδου από τα προβλήματα των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών.

Από αυτήν την άποψη πιστεύω ότι πρέπει να υποστηριχθεί η πρόταση του συναδέλφου Galeote να προταθεί ξανά μια νέα μορφή της Διάσκεψης της Μαδρίτης. Υπογραμμίζω τη σημασία της με μία παρατήρηση ιστορικού χαρακτήρα: στη δήλωση της Βενετίας του 1980, που είχε προταθεί από τους υπουργούς Genscher και Colombo, η Κοινότητα όριζε κατ’ αρχάς ότι πρέπει να βρεθεί λύση για το παλαιστινιακό πρόβλημα μέσω διαπραγματεύσεων. Ήταν η εποχή κατά την οποία ο Αραφάτ εθεωρείτο ακόμη τρομοκράτης, δεν έχαιρε θεώρησης εισόδου για να μεταβεί στην Αμερική στην έδρα του ΟΗΕ και δεν υπήρχε καμία γενική συναίνεση όσον αφορά τις διπλωματικές στρατηγικές που έπρεπε να υιοθετηθούν. Μετά την επίσκεψή του στη Ρώμη το 1982, επ’ευκαιρία της Διάσκεψης της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης, απεμπλάκη τελικά η κατάσταση και όχι μόνο ο Αραφάτ απέκτησε έγκυρη θεώρηση εισόδου, αλλά και οι ΗΠΑ – βάσει της προετοιμασίας που είχε γίνει στο Όσλο – ανέλαβαν πιο ενεργητικό ρόλο στο παλαιστινιακό ζήτημα.

Σήμερα κανείς δεν αρνείται ότι η δράση των ΗΠΑ είναι απαραίτητη, όμως πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει και αυτή, όπως οι ΗΠΑ, να διαδραματίσει ορισμένο ρόλο και δεν πρέπει να ξεχνά το παρελθόν·όχι για να διεκδικήσει τα πρωτοτόκια, αλλά για να διεκδικήσει τον ρόλο της, που είναι απαραίτητος και, όπως δήλωσε ο Υπουργός Moscovici, συμπληρωματικός του ρόλου των ΗΠΑ στην αναζήτηση λύσης για το πρόβλημα, λύσης που ασφαλώς δεν είναι κοντινή.

Τελειώνω με μία παρατήρηση για το λεγόμενο διεθνές καθεστώς της Ιερουσαλήμ. Διεθνές καθεστώς δε σημαίνει διεθνής διοίκηση της πόλης, αλλά απλούστερα ότι εμείς, ως διεθνής κοινότητα, πρέπει να αναλάβουμε αυτήν την πρωτοβουλία, ούτως ώστε το όργανο εποπτείας του καθεστώτος – από το οποίο θα πρέπει να αποκλείεται όποιος ασκεί την εδαφική κυριαρχία στην Ιερουσαλήμ – να δεσμεύει τους πάντες στην εγγύηση ενός διεθνούς ελέγχου, χάρη στον οποίο θα μπορέσει επιτέλους να διασφαλιστεί για κάθε πιστό – χριστιανό, εβραίο ή μουσουλμάνο – η πρόσβαση στους αγίους τόπους.

  Menéndez del Valle (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, Άραβες και Παλαιστίνιοι έχουν διαπράξει φοβερά λάθη και ιστορικές αδικίες, αλλά έχουν πληρώσει πολύ γι’ αυτά. Εδώ και καιρό η αδιαλλαξία στις διαπραγματεύσεις δεν μπορεί να αποδοθεί κατά πρώτο λόγο στους Παλαιστίνιους, που έφθασαν να κάνουν παραχωρήσεις ακόμα και στο υποτιθέμενα ουδέτερο εννοιολογικό πεδίο.

Λόγω της πολιτιστικής και θρησκευτικής σημασίας της Ιερουσαλήμ για τον ισλαμικό κόσμο, νομίζω ότι η παραίτηση των Παλαιστινίων από κάθε δικαίωμα επί της πόλεως αυτής - της Ανατολικής Ιερουσαλήμ - θα μπορούσε να προκαλέσει όχι μόνο την εξέγερση μεγάλων τμημάτων του παλαιστινιακού πληθυσμού κατά των ίδιων των ηγετών του, αλλά και μια διεθνή μουσουλμανική κινητοποίηση εναντίον τους.

Μέσα ενημέρωσης και πολιτικοί κύκλοι προειδοποιούν αυτές τις ημέρες ότι οι παλαιστίνιοι ενδέχεται να σπαταλήσουν την ιστορική ευκαιρία να έχουν ως συνομιλητή έναν πρωθυπουργό όπως ο Εχούντ Μπαράκ, που τόλμησε να θέσει επί τάπητος, χωρίς δόλο, το θέμα της Ιερουσαλήμ. Ωστόσο, είναι εξίσου πιθανό, κατά τη γνώμη μου, ο Μπαράκ και ο πολιτικός και κοινωνικός ορθολογισμός του Ισραήλ να απολέσουν ως προνομιούχο συνομιλητή έναν ηγέτη σαν τον Πρόεδρο Αραφάτ, εάν δεν τηρηθούν οι ελάχιστες αναγκαίες προϋποθέσεις. Είναι απαραίτητο κατά την άποψή μου να υιοθετηθεί μια λύση που να επιτρέπει αυτόν τον ορθολογισμό και πιστεύω πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε θέση να συμβάλει σ’αυτό.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διάφορους ομιλητές για τις παρεμβάσεις τους και να καλωσορίσω, επίσης, τους Avraham Burg και Ahmed Qurie, τους οποίους είχα την ευκαιρία να γνωρίσω στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Επικεντρώσατε, και οι μεν και οι δε, τις παρεμβάσεις σας στην ειρηνευτική διαδικασία και στις διαπραγματεύσεις που αποτελούν ίσως το βασικό παράγοντα για την πρόοδο στην περιοχή αυτή της Εγγύς Ανατολής. Επαναλαμβάνω την άποψή μας: το Camp David δημιούργησε μία νέα δυναμική. Είναι σαφές ότι τα εμπόδια, στο σημείο αυτό, έχουν εξαλειφθεί. Βρισκόμαστε, πραγματικά, απέναντι σε μια ιστορική ευκαιρία, μια τύχη χωρίς προηγούμενο, γιατί η παρούσα συγκυρία, αυτός ο συνδυασμός συνθηκών είναι εξαιρετικός. Καθένα από τα μέρη – και ο αμερικανός μεσολαβητής, ο οποίος παίζει πλήρως το ρόλο του - έχουν, όντως, συμφέρον από μία συμφωνία και είναι αποφασισμένοι, πιστεύω, να κάνουν τα πάντα για να την επιτύχουν. Και να λοιπόν, το επαναλαμβάνω, που μια ιστορική ευκαιρία παρουσιάζεται για να τεθεί ένα τέλος σε αυτή την μακροχρόνια αντίθεση.

Εκτός όμως από την ιστορική ευκαιρία, υπάρχει και ιστορικός κίνδυνος. Είναι σαφές ότι τίποτα δεν έχει ακόμα επιτευχθεί, ότι απαιτούνται οπωσδήποτε περισσότερες προσπάθειες από απόψεως αυτοσχεδιασμού και θάρρους. Είναι, επίσης, σαφές ότι ο χρόνος είναι μετρημένος. Ο πρόεδρος Moubarak βρισκόταν στο Παρίσι στα τέλη της περασμένης εβδομάδας και νομίζω ότι χρησιμοποίησε μία εξαιρετική διατύπωση η οποία περιγράφει γλαφυρά την κατάσταση: “η ειρήνη είναι ή τώρα ή ποτέ”. Στο πλαίσιο αυτό, ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Σε τι, ακριβώς έγκειται αυτός ο ρόλος; Πολλοί ομιλητές επικρότησαν το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, ταυτόχρονα, κατά τις παρεμβάσεις τους, είχα πολλές φορές την εντύπωση ότι εξέφραζαν κάποια λύπη, για το ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δε συμμετέχει ακόμα ενεργά, πράγμα που είναι βέβαια λογικό.

Μπορούμε πάντα να επιθυμούμε μία Ευρώπη περισσότερο ενεργό. Εγώ προσωπικά, το επιθυμώ. Η ευχή της γαλλικής Προεδρίας είναι να υπάρξει μια πολύ ενεργός Ευρώπη. Είναι η ιστορική μας προοπτική, είναι ο τρόπος με τον οποίον θέλουμε να χειριστούμε την αποστολή που μας ανατίθεται σήμερα. Ταυτόχρονα όμως, δεν μπορούμε να γράψουμε την ιστορία από την αρχή. Ούτε μπορούμε να πάμε ενάντια στη θέληση των ίδιων των πρωταγωνιστών. Στο πλαίσιο αυτό, παρατηρώ ότι τα ίδια τα μέρη έρχονται να μας συναντήσουν, αναζητούν την υποστήριξή μας, τις συμβουλές μας, την παρέμβασή μας, τη συνδρομή μας, που δεν είναι μόνο ούτε κυρίως, οικονομικής φύσεως. Είναι, λοιπόν, θετικό που εκτιμούν το γεγονός ότι διαδραματίζουμε ένα χρήσιμο ρόλο και, συγχρόνως, γνωρίζω σε ποιο βαθμό μπορούν να μας υποδείξουν πολλές φορές τα όρια του ρόλου μας. Οπότε, βρισκόμαστε ανάμεσα στα δύο αυτά μέρη.

Ποιος είναι αυτός ο ρόλος; Ασκείται σε τρία επίπεδα, όπως είπα και πριν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρεμβαίνει για να στηρίξει τις διαπραγματεύσεις. Είναι σε επαφή με τα μέρη, μέσω του κ. Moratinos. Ενθαρρύνει συνεχώς τις διαπραγματεύσεις. Υπενθυμίζει τις αρχές του διεθνούς δικαίου, οι οποίες αποτελούν κανόνα για όλους μας, αλλά ιδιαίτερα για μας τους Ευρωπαίους. Δεύτερος ρόλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλλει στη μελέτη σχετικών με τις διαπραγματεύσεις θεμάτων. Αλλά ακόμα και γιααυτό πρέπει – κι εδώ επανέρχομαι - τα μέρη να το επιθυμούν και να μας το ζητήσουν και εμείς βοηθούμε καμιά φορά, παίζοντας ρόλους που γνωρίζουμε καλά. Τέλος, τρίτον, συμβάλλουμε στην υλοποίηση των συμφωνιών που έχουν συναφθεί, εφόσον είναι τέτοια η περίπτωση.

Πιστεύω πως οφείλουμε πραγματικά, από τώρα και στο εξής, να έχουμε στο μυαλό μας την Εγγύς Ανατολή που θα γεννηθεί από την ειρήνη, αυτήν την ειρήνη την οποίαν ευχόμαστε και θεωρούμε εφικτή για το μέλλον. Η μονιμότητα αυτής της ειρήνης θα εξαρτηθεί και από τον τρόπο με τον οποίον θα ενισχύσουμε τους δεσμούς μεταξύ των χωρών της περιοχής και θα αναπτύξουμε τους δεσμούς τους με εμάς. Τι μπορεί να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτό το πλαίσιο; Υπάρχει η δράση της, την οποίαν υπενθύμισε ο Επίτροπος Patten. Υπάρχει η διαδικασία της Βαρκελώνης, η οποία μας παρέχει ένα ιδιαίτερα προσαρμοσμένο πλαίσιο, προκειμένου να αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες. Αυτήν, ακριβώς, τη διαδικασία της Βαρκελώνης – και με αυτό ολοκληρώνω - επιθυμεί να καθορίσει η προεδρία και να θέσει σε κίνηση στην προσεχή συνάντηση της Βαρκελώνης IV.

Άκουσα εδώ μία πρόσκληση για μία σύνοδο κορυφής. Αυτό που προβλέπεται προς το παρόν είναι η πραγματοποίηση μιας υπουργικής συνάντησης. Ωστόσο, ελπίζουμε, ειλικρινά, η εξέλιξη της ειρηνευτικής διαδικασίας να καταστήσει δυνατή μια συνάντηση, όχι πλέον σε επίπεδο υπουργών, ή μάλλον όχι μόνο σε επίπεδο υπουργών, αλλά και σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων οι οποίοι θα καθόριζαν κατά κάποιον τρόπο την έλευση μιας νέας εποχής στην Εγγύς Ανατολή. Σε αυτό ακριβώς, η προεδρία, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και, είμαι βέβαιος, και με την υποστήριξη του Κοινοβουλίου, πρόκειται να αφιερώσει τις προσπάθειές της κατά τις προσεχείς εβδομάδες και μήνες.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

3. Προτεραιότητες της Ένωσης όσον αφορά τις εξωτερικές σχέσεις

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει στη συνέχεια τις δηλώσεις της Επιτροπής και του Συμβουλίου σχετικά με τις προτεραιότητες εξωτερικής δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

  Moscovici, Συμβούλιο. - Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, η Ευρωπαϊκή Ένωση, και αυτό είναι έκδηλο στη συζήτησή μας, έχει τη δυνατότητα να είναι ένας ουσιαστικός συντελεστής, με επιρροή και κύρος, στη διεθνή πολιτική σκηνή. Μας καθοδηγούν οι δημοκρατικές μας αξίες, η κοινή μας βούληση να συμβάλουμε στην ειρήνη και στην ασφάλεια στον κόσμο, η ιστορία μας. Μας το επιτρέπουν, το οικονομικό κύρος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, ο πρωταρχικός της ρόλος στην άνοδο της ανάπτυξης και οι προνομιακοί δεσμοί της με πάρα πολλές χώρες ή ομάδες χωρών. Τέλος, μας παρακινεί έντονα, η αστάθεια σε έναν κόσμο που εξελίσσεται ταχύτατα, στο ίδιο το κατώφλι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για το λόγο αυτό, η γαλλική Προεδρία του Συμβουλίου σκοπεύει να συμβάλει στη συνέχιση της προσπάθειας που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια, για την ενίσχυση της παρουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανά τον κόσμο. Θα σας εκθέσω εν συντομία τους τέσσερις μεγάλους στόχους που έχουμε θέσει. Καταρχάς είναι, φυσικά, να προχωρήσουμε τη διαδικασία διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτή τη μεγάλη προσπάθεια που μας περιμένει μέσα στα επόμενα χρόνια, έπειτα, να προωθήσουμε την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, γεγονός που θα συμβάλλει ώστε να καταστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση σημαντικός συντελεστής της διεθνούς σκηνής. Επίσης, θέλουμε να προάγουμε την ανάπτυξη στρατηγικών εταιρικών σχέσεων με τις γειτονικές χώρες και με τα μεγάλα περιφερειακά σύνολα, οι οποίες θα καταστήσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση ικανή να συμβάλει στη δημιουργία ενός πολύπλοκου κόσμου, στοιχείο με μακροπρόθεσμη σημασία για τη σταθερότητα των διεθνών σχέσεων. Τέλος, τέταρτος στόχος μας είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βάσει μιας συζήτησης που είχαν πρόσφατα οι υπουργοί εξωτερικών, μετά από πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και παρουσία του κ. Patten, κατά τη διάρκεια της άτυπης συνεδρίασης που πραγματοποιήθηκε στο Évian στις 2 και 3 Σεπτεμβρίου, δηλαδή Σάββατο και Κυριακή.

Ο πρώτος στόχος της γαλλικής Προεδρίας είναι να δώσει νέα ώθηση στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης. Η προοπτική της διεύρυνσης είναι πραγματικά το κύριο θέμα που τίθεται σε μας τους Ευρωπαίους, η μεγάλη πρόκληση που μας περιμένει μέσα στα επόμενα χρόνια. Από εδώ πηγάζει και η εμμονή της γαλλικής Προεδρίας όσον αφορά την ανάγκη να επιτύχει η Διακυβερνητική Διάσκεψη και συναφθεί μια καλή συνθήκη στη Νίκαια, a nice treaty in Nice, προκειμένου να μην καθυστερήσει η διεύρυνση και να καταστεί δυνατή η υποδοχή των πρώτων υποψήφιων χωρών σε μία Ευρωπαϊκή Ένωση με αποτελεσματικότερα θεσμικά όργανα. Κάνω, εδώ, μία πολύ σύντομη παρένθεση για να πω ότι αυτό που πιστεύουμε σήμερα, αν και με κάποιο προβληματισμό, και αυτό που αισθανόμαστε είναι ότι είναι καιρός πια να περάσουμε από την απλή παρουσίαση θέσεων, ελαφρώς στάσιμων, σε πραγματικές συνομιλίες για την εξεύρεση συμβιβαστικών λύσεων, χωρίς οι συνομιλίες να χάνουν στο παραμικρό τη συνοχή τους.

Επανέρχομαι στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης, για να πω ότι θα τις εμβαθύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο, μαζί με τους Έξι του Λουξεμβούργου, χώρες φυσικά με τις οποίες σκοπεύουμε να προχωρήσουμε τις διαπραγματεύσεις όσον αφορά τα δυσκολότερα κεφάλαια του κεκτημένου. Επίσης, με τους Έξι του Ελσίνκι, χώρες με τις οποίες σκοπεύουμε να διατηρήσουμε το ρυθμό των διαπραγματεύσεων και να δημιουργήσουμε, συνεκτιμώντας, βέβαια, το βαθμό προετοιμασίας της καθεμιάς, μία σειρά νέων κεφαλαίων, 42 στο σύνολο, από 4 έως 9 ανάλογα με τη χώρα. Συνοπτικά, ο στόχος μας είναι να αποκτήσουμε σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή και τον Επίτροπο Verheugen, στη Νίκαια, μια συνολική εικόνα της κατάστασης των διαπραγματεύσεων προκειμένου να κατευθύνουμε αποτελεσματικά τις εργασίες των επόμενων προεδριών και να σηματοδοτήσουμε το δρόμο που οδηγεί στην κατάληξη αυτών των διαπραγματεύσεων. Οι διάφορες εκθέσεις που είναι υπό εξέταση αυτή τη στιγμή από τις επιτροπές μας και η συζήτηση που προβλέπεται τον Οκτώβριο σχετικά με τη διεύρυνση, χρειάζονται ακόμα πολλή ανάλυση από μέρους μας. Έτσι, οι κύριες προθεσμίες της προεδρίας μας έχουν ως εξής:

Με καθεμία από τις δώδεκα υποψήφιες χώρες, θα υπάρξει μια περίοδος διαπραγματεύσεων σε επίπεδο υπουργών, είτε στις 21 Νοεμβρίου, για ορισμένες από αυτές, είτε στις 5 Δεκεμβρίου, της οποίας θα έχουν προηγηθεί, το φθινόπωρο, δύο συναντήσεις σε διπλωματικό επίπεδο.

Όσον αφορά τους Δεκαπέντε, πρόκειται να οργανώσουμε, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στις 20 Νοεμβρίου, μία συζήτηση πολιτικής κατεύθυνσης, σχετικά με τη συνολική έκθεση και τις εκθέσεις προόδου για κάθε υποψήφια χώρα, τις οποίες η Επιτροπή πρόκειται να υποβάλει στο Συμβούλιο στην αρχή του Νοεμβρίου. Με αυτήν την ευκαιρία θα επισημάνουμε, εν όψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Νίκαιας, τις κύριες δυσκολίες που πρέπει να υπερβληθούν ανά κεφάλαιο και ανά χώρα και θα απασχοληθούμε, σε αυτή τη βάση, με τη συνέχιση της διαδικασίας προσχώρησης. Υπενθυμίζω, τέλος, ότι θα συγκαλέσουμε δύο Ευρωπαϊκές Διασκέψεις, στις 23 Νοεμβρίου στο Sochaux, σε επίπεδο υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των Δεκαπέντε και υπουργών των υποψηφίων χωρών και στις 7 Δεκεμβρίου στη Νίκαια, σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, με την έναρξη της συνόδου κορυφής στο Biarritz.

Επιθυμία μας είναι, λοιπόν, όπως βλέπετε, να δώσουμε μια ισχυρή ώθηση στη διαδικασία διεύρυνσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επεσήμανε στο Ελσίνκι το γεγονός ότι είναι έτοιμη να υποδεχτεί τα πρώτα νέα μέλη την 1η Ιανουαρίου 2003, μετά το πέρας των διαδικασιών κύρωσης αυτού που ελπίζουμε να αποτελέσει τη νέα συνθήκη της Νίκαιας, αν και, όπως τόνισαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στη σύνοδο κορυφής της Feira, οι ενδιαφερόμενες χώρες θα πρέπει όχι μόνο να καλύψουν το κοινοτικό κεκτημένο, αλλά κυρίως να είναι ικανές να το υλοποιήσουν και να το εφαρμόσουν ουσιαστικά. Αυτό φυσικά είναι πολύ βαρύ καθήκον και, όπως γνωρίζουμε, δύσκολο για τις υποψήφιες χώρες, στο οποίο η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ήδη συμμετέχει, υποστηρίζοντας τις προσπάθειες της καθεμιάς. Οι προσπάθειες αυτές είναι βασικής σημασίας για να συνεχιστεί, σοβαρά και αποτελεσματικά, η διαδικασία διεύρυνσης που έχει ξεκινήσει και για να καταστεί έτσι δυνατή η, όσο το δυνατόν ταχύτερα, προσχώρηση των πιο έτοιμων χωρών.

Όσον αφορά την Τουρκία, για την οποία θα ήθελα να πω δυο λόγια, η αναγνώριση της υποψηφιότητάς της στο Ελσίνκι σηματοδότησε ένα σημαντικό βήμα στο οποίο η χώρα μου, η Γαλλία, τάχθηκε ευνοϊκά. Η Προεδρία θα αναθέσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τις εργασίες σχετικά με την έγκριση της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση της χώρας αυτής και θα συνεχίσει τη διαδικασία λεπτομερούς ελέγχου του κεκτημένου. Θα μεριμνήσει, επίσης, σχετικά με τις δεσμεύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για χρηματοδοτική βοήθεια, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ενιαίο πλαίσιο μέσων βοήθειας για τη χώρα αυτή. Θα ασχοληθεί ιδιαίτερα με τη θέσπιση κανονισμού για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας.

Ωστόσο, είναι προφανές ότι δεν πρόκειται να εξετάσουμε το ενδεχόμενο για διαπραγματεύσεις προσχώρησης εάν η Τουρκία δεν τηρήσει τα δημοκρατικά, κυρίως, κριτήρια της Κοπεγχάγης, ενώ οποιαδήποτε πρόοδος προς αυτήν την κατεύθυνση θα προωθήσει, φυσικά, την θέσπιση των μέτρων που μόλις ανέφερα. Αναμένουμε με ενδιαφέρον την έγκριση από το Σώμα των εκθέσεων του κ. Morillon σχετικά με τα σημαντικά αυτά θέματα.

Ο δεύτερος στόχος της γαλλικής Προεδρίας είναι να επιδιώξει την ανάπτυξη της κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας υλοποιώντας τις αποφάσεις του Ελσίνκι και της Feira. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει πλέον τα αναγκαία μέσα για την άσκηση μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής. Της λείπει μόνο ένα, βασικό, για να διασφαλίσει την αξιοπιστία της προσπάθειάς της, το οποίο είναι η δυνατότητα ενεργοποίησης επαρκών στρατιωτικών μέσων που θα της επιτρέψουν να αποφασίζει και να ενεργεί αυτόνομα στο πλαίσιο των αποστολών του "του Petersberg", όπως ονομάζονται. Στόχος μας, όπως μας δίδαξαν οι κρίσεις της Βοσνίας και πιο πρόσφατα του Κοσσυφοπεδίου, είναι να δώσουμε μια συνολική λύση στις κρίσεις, των οποίων οι διαστάσεις είναι σήμερα πολυάριθμες και εξαιρετικά σύνθετες, κρίσεις εθνικού βέβαια χαρακτήρα αλλά και κοινωνιολογικού, διοικητικού, νομικού, ασφαλείας και τέλος στρατιωτικού. Όλες αυτές οι διαστάσεις υφίστανται. Αυτή είναι η ιδιαιτερότητα της ευρωπαϊκής απάντησης σε σχέση με άλλα υπαρκτά μέσα, να μπορεί να έχει συνολικό χαρακτήρα και να ανταποκρίνεται σε όλες αυτές τις διαστάσεις.

Η γαλλική Προεδρία επιθυμεί να συμμετάσχει σε ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο θα διαρκέσει πολλά χρόνια. Γι' αυτό σκοπεύει να διατηρήσει το ρυθμό των εργασιών προκειμένου να τηρηθούν οι δεσμεύσεις της Feira, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας, και συνεπώς η ημερήσια διάταξη είναι πολύ φορτωμένη. Επαναλαμβάνω τα τρία βασικά θέματα: όσον αφορά τις ικανότητες, με τη Διάσκεψη δέσμευσης που θα οργανώσουμε στις 20 Νοεμβρίου, τα κράτη μέλη θα έχουν την ευκαιρία να καθορίσουν τη συμβολή τους, σε εθνικό επίπεδο, στην υλοποίηση του συνολικού στόχου που τέθηκε στο Ελσίνκι. Όσον αφορά τα αρμόδια πολιτικο-στρατιωτικά θεσμικά όργανα, εναπόκειται στην προεδρία μας να προετοιμάσουμε τη μετάβαση, όταν αυτό θα είναι δυνατό, στο καθοριστικό και επιχειρησιακό στάδιο καθιστώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση ικανή να χειριστεί μία πιθανή κρίση σε όλες της τις διαστάσεις. Οφείλουμε, τέλος, να υλοποιήσουμε τις αποφάσεις της Feira, οι οποίες αφορούν στις σχέσεις με το ΝΑΤΟ και με τις τρίτες χώρες για τη στρατιωτική διαχείριση κρίσεων και τη συνέχιση των εργασιών που έχουν ξεκινήσει σχετικά με την ενίσχυση των μη στρατιωτικών μέσων διαχείρισης των κρίσεων.

Η τρίτη προτεραιότητα της γαλλικής Προεδρίας θα είναι η ανάπτυξη των στρατηγικών εταιρικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις γειτονικές χώρες και με τα μεγάλα περιφερειακά σύνολα.

Η προτεραιότητα σ’αυτήν την διαδικασία, είναι η σύσφιξη των σχέσεων με τους γείτονες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα με τα Βαλκάνια όπου η κατάσταση παραμένει - είναι γνωστό αυτό - ανησυχητική. Η Γαλλία, προκειμένου να επισημάνει τη σημασία που η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει στην ανάπτυξη των σχέσεων με την περιοχή των Βαλκανίων - που ευχόμαστε να είναι ειρηνική και δημοκρατική - πρότεινε στους εταίρους της την πραγματοποίηση, στις 24 Νοεμβρίου στην Κροατία, μιας συνόδου κορυφής με τις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας οι οποίες, σε διαφορετικά στάδια η καθεμία, είναι οι πιο προηγμένες σε όρους δημοκρατικής εξέλιξης.

Η κεντρική ιδέα είναι να γίνει ένας απολογισμός των θετικών εξελίξεων που σημειώθηκαν πρόσφατα σε πολλές από αυτές τις χώρες, καθώς και μία υπενθύμιση στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας ότι η πόρτα γι' αυτήν θα παραμείνει ανοιχτή εφόσον συμβάλει στην προσπάθεια αυτή, ή για να είμαι ακριβέστερος, εφόσον υπάρξουν όλες οι προϋποθέσεις για να μπορέσει να συμβάλει στην προσπάθεια.

Η στρατηγικής σημασίας ανάπτυξη εταιρικής σχέσης με τη Ρωσία και την Ουκρανία αποτελεί μία ακόμα προτεραιότητα της γαλλικής Προεδρίας η οποία σε δέκα μέρες, θα υποδεχτεί στο Παρίσι τη Σύνοδο Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης / Ουκρανίας και στις 30 Οκτωβρίου τη Σύνοδο Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης / Ρωσίας. Το πλαίσιο δράσης της γαλλικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Ρωσία έχουν καθορίσει οι αποφάσεις που ενέκρινε το Συμβούλιο στη Feira, το οποίο προσφέρθηκε να υποστηρίξει τις προσπάθειες του Προέδρου Πούτιν και της νέας ρωσικής κυβέρνησης για τον εκσυγχρονισμό και την αναμόρφωση της χώρας τους. Συγχρόνως, η Προεδρία θα εξακολουθήσει, όπως είναι φυσικό, να δίνει μεγάλη προσοχή στο ζήτημα της Τσετσενίας. Το Συμβούλιο επισήμανε, επίσης, τον Ιούλιο, ότι μόνο μια πολιτική λύση μπορεί να οδηγήσει στη μόνιμη διευθέτηση αυτής της διαμάχης.

Τέλος, παρά τις αβεβαιότητες που βαρύνουν την πορεία της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή - λίγο πριν είχαμε τη σχετική συζήτηση - η ανάπτυξη των ευρω-μεσογειακών μας σχέσεων βρίσκεται στο επίκεντρο των θεμάτων που απασχολούν τη γαλλική Προεδρία. Ο στόχος μας είναι να προβούμε, στο πλαίσιο μιας υπουργικής συνάντησης στη Μασσαλία στις 16 Νοεμβρίου και εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν, κατά τη Σύνοδο Κορυφής που μπορεί, στην παρούσα φάση, να προγραμματιστεί για τις 17, σε έναν γενικό απολογισμό των συνομιλιών της Βαρκελώνης και σε μια αξιολόγηση της συνεργασίας που υφίσταται στο πλαίσιο του προγράμματος MEDA, προκειμένου να καθοριστούν οι κατευθύνσεις που θα δώσουν νέα ώθηση στην ευρω-μεσογειακή συνεργασία.

Η Προεδρία σκοπεύει, εξάλλου, να ολοκληρώσει επιτυχώς τις εργασίες που αφορούν το χάρτη ειρήνης και σταθερότητας. Στη συνάντηση αυτή, με θέμα την ειρηνευτική διαδικασία, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο προκειμένου να παράσχει στήριξη στα μέρη και στις συμφωνίες που αυτά θα συνάψουν. Η Προεδρία μεριμνά, τέλος, για την υλοποίηση της κοινής στρατηγικής για τη Μεσόγειο η οποία εγκρίθηκε στη Feira και για την έγκριση του νέου κανονισμού MEDA. Όσον αφορά τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης, ελπίζει - το επαναλαμβάνω - να επιτύχει τη σύναψη συμφωνίας με την Αίγυπτο και να σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στις διαπραγματεύσεις με το Λίβανο, τη Συρία και την Αλγερία.

Πέρα από το άμεσο περιβάλλον της, η γαλλική Προεδρία επιθυμεί να αναπτύξει πολιτικό διάλογο με τα μεγάλα περιφερειακά σύνολα. Μιλάω για την Ασία. Όσον αφορά την Ασία, η προτεραιότητα επικεντρώνεται στην έναρξη του ευρω-ασιατικού πολιτικού διαλόγου και στην ενίσχυση της οικονομικής και χρηματοδοτικής συνεργασίας στο πλαίσιο του ΣΚΝΑΑ. Θα υπάρξει Σύνοδος Κορυφής στη Σεούλ, στις 20 και 21 Οκτωβρίου, ενώ επιθυμούμε, επίσης, την έναρξη του διαλόγου Ευρωπαϊκής Ένωσης / Συνδέσμων και Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Δύο ακόμα σημαντικές σύνοδοι κορυφής με τις βασικές χώρες της περιοχής θα σηματοδοτήσουν τη γαλλική Προεδρία. Αυτή της 19ης Ιουλίου με την Ιαπωνία έδωσε ήδη την ευκαιρία για την έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης της δήλωσης του 1991 και για την κατάρτιση ενός σχεδίου δράσεων το οποίο θα μπορούσε να εγκριθεί στη Σύνοδο Κορυφής του 2001. Η άλλη με την Κίνα, θα λάβει χώρα στο Πεκίνο, στις 23 Οκτωβρίου.

Μαζί με την Αφρική, η Προεδρία πρόκειται να διοργανώσει την πρώτη συνεδρίαση για την παρακολούθηση της εφαρμογής των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής του Καΐρου. Θα εργαστεί, επίσης, για την ανάπτυξη του διαλόγου με τις υπο-περιφερειακές οργανώσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης του Cotonou. Θα οργανώσει την τέταρτη υπουργική συνάντηση Ευρωπαϊκής Ένωσης / SADC στο Gaboron, στις 29 και 30 Νοεμβρίου, καθώς και μία υπουργική συνάντηση Ευρωπαϊκής Ένωσης / CDEAO στην Abuja, στις 16 Οκτωβρίου.

Όσον αφορά το διατλαντικό διάλογο, σε τρία θέματα θα επικεντρωθεί το βάρος της συζήτησης: στα Βαλκάνια, στη Ρωσία, και στην ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή. Το συγκεκριμένο πλαίσιο θα προβληθεί επίσης στις Συνόδους Κορυφής των 18 και 19 Δεκεμβρίου με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά αντίστοιχα, προκειμένου να ενημερώσουμε τους μεγάλους μας εταίρους σχετικά με την πρόσφατη ανάπτυξη της ευρωπαϊκής εξωτερικής αμυντικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας.

Ο διάλογος με την Λατινική Αμερική θα συνεχιστεί στο πλαίσιο τακτικών συναντήσεων με τις περιφερειακές ομάδες, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν την προσεχή εβδομάδα κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας των Ηνωμένων Εθνών. Η Γαλλία πρότεινε, επίσης, στους εταίρους της να ασχοληθούν με το μέλλον των σχέσεων με την Κούβα.

Τέλος, η γαλλική Προεδρία θα φροντίσει έτσι ώστε η Ευρώπη να μπορέσει να έχει μια ολοκληρωμένη παρουσία με συνοχή και αλληλεγγύη, για να στοχεύσει στην έναρξη ενός νέου κύκλου διαπραγματεύσεων - ο οποίος ευχόμαστε να έχει συνολικό και δίκαιο χαρακτήρα - στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Εμπορίου.

Σε πιο μακροπρόθεσμη βάση - αυτή είναι η τέταρτη προτεραιότητα της γαλλικής Προεδρίας - η Προεδρία έθεσε, γι' άλλη μια φορά, με την ευκαιρία της άτυπης συνεδρίασης στο Évian, παρουσία του κ. Patten, ένα θέμα σχετικά με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση - όπως ανέφερα - διαθέτει αρκετά θεσμικά όργανα τα οποία της επιτρέπουν να έχει κάποια επιρροή στην εξέλιξη των διεθνών σχέσεων. Έτσι, η παγκόσμια διπλωματική της παρουσία, τόσο αυτή των Δεκαπέντε όσο και εκείνη της Επιτροπής, είναι απαράμιλλη, είτε από απόψεως δυναμικού είτε από απόψεως γεωγραφικής κάλυψης. Ομοίως, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί σήμερα μία ενεργό και συνεκτική ομάδα στα Ηνωμένα Έθνη όπου οι απόψεις της εκφράζονται σε κάθε βήμα.

Τέλος, τα χρηματοδοτικά της μέσα, τα χρηματοδοτικά μας μέσα, είναι αξιόλογα. Εντούτοις, όλοι γνωρίζουν τις αδυναμίες της εξωτερικής δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης: έλλειψη διορατικότητας, ανεπαρκής πολλές φορές συντονισμός, ανεπαρκής ελαστικότητα, περιορισμένη ακόμη επιρροή στα διεθνή ιδρύματα, κυρίως του Bretton Woods. Έχει ήδη γίνει μια προσπάθεια για την κάλυψη αυτών των ανεπαρκειών με την έγκριση, κυρίως, των πρώτων κοινών στρατηγικών. Ωστόσο, η βαρύτητα και η αξιοπιστία της ευρωπαϊκής δράσης παραμένουν ανεπαρκείς σε σχέση με τα μέσα που διατίθενται.

Τέθηκε, λοιπόν, ένα ζήτημα από τον υπουργό Εξωτερικών Υποθέσεων των Δεκαπέντε, με την προτροπή του Hubert Védrine, στο πλαίσιο της τελευταίας άτυπης συνεδρίασης στο Évian, σχετικά με τις εξαιρετικές εργασίες που παρουσίασαν ο κ. Patten, εξ' ονόματος της Επιτροπής και ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου στον εκπρόσωπο για την ΚΕΠΠΑ, Javier Solana, ο οποίος επίσης βρισκόταν στο Évian. Αρκετά θέματα παρέμειναν ανοικτά. Πρέπει, προηγουμένως, να ενισχυθεί ο συντονισμός των διαφόρων φορέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επί τόπου, στις τρίτες χώρες, μέσω μιας μεγαλύτερης αποκέντρωσης στη διαχείριση των κοινοτικών προγραμμάτων και μέσω ενός καλύτερου συντονισμού της δράσης της Κοινότητας με αυτήν των κρατών μελών.

Σε κεντρικό επίπεδο, αυτό πρέπει να γίνει μέσω της εκ νέου αποδοχής του συντονιστικού ρόλου του Συμβουλίου "εξωτερικών υποθέσεων" με στόχο την αύξηση της συνοχής της εξωτερικής δράσης σε όλα τα επίπεδα. Μιλάω για πολιτικό διάλογο, για χρηματοδοτική συνεργασία, για εμπορικές παραχωρήσεις. Θα πρέπει, στη συνέχεια, να επωφεληθούμε καλύτερα από τη συνολική προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητά της. Αυτό προϋποθέτει, εν πρώτοις, να καθορίσουμε το βαθμό αυτής της συνολικής προσπάθειας ως προς το εξωτερικό και, με αυτό το σκοπό, να χρησιμοποιήσουμε μέσα σύνθεσης τα οποία θα καλύπτουν όλες τις διαστάσεις της εξωτερικής βοήθειας.

Χρειάζεται, επίσης, να βελτιωθεί η διαχείριση της κοινοτικής ενίσχυσης μέσω της βελτίωσης του προγραμματισμού και της εκτέλεσης των κοινοτικών μέσων, λαμβανομένης υπόψην της διαπίστωσης της Επιτροπής την οποίαν συμμερίζονται και τα κράτη μέλη, για την απαράδεκτη απόκλιση μεταξύ των δεσμεύσεων και των εκταμιεύσεων κοινοτικών κονδυλίων και για τις συνεχώς αυξανόμενες - ωστόσο δικαιολογημένες - επικρίσεις εκ μέρους των τρίτων χωρών απέναντι στην αργοπορία και στη δυσκαμψία των διαδικασιών.

Τέλος, και στο σημείο αυτό ολοκληρώνω κύριε Πρόεδρε, οι εταίροι: Συμβούλιο και Επιτροπή συμφωνούν ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να διασφαλιστεί μια καλύτερη παρακολούθηση της εφαρμογής της κοινοτικής ενίσχυσης και της αποτελεσματικότητάς της, κυρίως στο πλαίσιο του Συμβουλίου "εξωτερικών υποθέσεων" το οποίο οφείλει να διαδραματίσει ένα ακόμα πιο σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της εξωτερικής δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σχετικά με αυτό, τονίζω ότι οι υπουργοί πρόκειται να επανέλθουν στη συνεδρίαση του Συμβουλίου της 18ης Σεπτεμβρίου προκειμένου να καθορίσουν, από κοινού με την Επιτροπή και το Γενικό Γραμματέα ή τον εκπρόσωπό του, το πλαίσιο και τις λεπτομέρειες αυτού του μηχανισμού παρακολούθησης.

Αυτές είναι λοιπόν, κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, οι προτεραιότητες της γαλλικής Προεδρίας σχετικά με τις εξωτερικές δράσεις. Σκοπεύουμε να συνεργαστούμε στον τομέα αυτόν, όπως και σε τόσους άλλους, τόσο με την Επιτροπή, η οποία εδώ - όπως και παντού εξάλλου - έχει ρόλο κινητήριας δύναμης, όσο και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

(Χειροκροτήματα)

  Patten, Επιτροπή. – Χαίρομαι ιδιαίτερα για την ευκαιρία που μου δίνεται να μιλήσω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μόλις δύο μέρες μετά την άτυπη συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών στο Evian, στην οποία έγινε μια σοβαρή συζήτηση για την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα των εξωτερικών δράσεων και των συνεπειών στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για πρώτη φορά, μάλιστα καθόσο ξέρω.

Θέλω να συγχαρώ ανεπιφύλακτα τη γαλλική Προεδρία για την προτεραιότητα που έδωσε σε αυτό το άκρως σημαντικό πρακτικό θέμα. Θέλω να αποκριθώ στην πρόταση ψηφίσματος, ιδίως επειδή υποψιάζομαι ότι εντός της πρότασης υπάρχει η ουσία της συζήτησης που θα διενεργήσουμε ανάμεσα στα θεσμικά όργανα της Ένωσης για την ΚΕΠΠΑ τα επόμενα χρόνια.

Λίγο πριν τις θερινές διακοπές, όπως θα διάβασαν ορισμένοι βουλευτές στον τύπο, συζητήσαμε στην Επιτροπή τις απαιτήσεις, τους περιορισμούς και τις προτεραιότητες των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον τρόπο που κατανοούμε εμείς ποιος πρέπει να είναι ο εξωτερικός ρόλος της Επιτροπής και μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε κατά την εκτέλεσή του. Οποιαδήποτε τέτοια συζήτηση, φυσικά, πρέπει να έχει ως αφετηρία τη συνθήκη. Ένας από τους πέντε στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως καθορίζονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης, είναι ότι πρέπει να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της στη διεθνή σκηνή. Αυτός ο στόχος αντικατοπτρίζει ορισμένα πράγματα. Εν πρώτοις, αντανακλά τα πολιτικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου και του ολοένα μεγαλύτερου ρόλου της στον τομέα ασφάλειας, στον οποίο αναφέρθηκε ο Προεδρεύων κατά τις ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του. Αντικατοπτρίζει τα οικονομικά μας συμφέροντα, το εμπόριο και την εξωτερική διάσταση της ενιαίας αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της αγροτικής πολιτικής μας. Επίσης, σε αυτή την κατηγορία υπεισέρχεται και το ευρώ. Αντικατοπτρίζει τις ευθύνες που έχουμε για εξωτερική παροχή βοήθειας, οι οποίες έχουν μεγαλώσει τα τελευταία χρόνια.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της τώρα προσφέρουν το 55% της διεθνούς βοήθειας και τα δύο τρίτα της παγκόσμιας μη επιστρεπτέας ενίσχυσης. Αντικατοπτρίζει τα συμφέροντα εξωτερικής άμυνάς μας, θέματα όπως η διακίνηση ναρκωτικών, η πυρηνική ασφάλεια, οι περιβαλλοντικές ανησυχίες και η μετανάστευση, κυρίως δε αντικατοπτρίζει τις σχέσεις μας με τους γείτονές μας, συμπεριλαμβανομένης ολόκληρης της διαδικασίας διεύρυνσης η οποία, κατά τη γνώμη μου, είναι η πιο σημαντική πρόκληση που αντιμετωπίζει η παρούσα γενιά ευρωπαίων πολιτικών. Αξίζει να θυμηθούμε ότι πριν από μόλις 20 χρόνια, οι σχέσεις με την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία ήταν εξωτερικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, έτσι όπως ήταν τότε.

Κύριο καθήκον των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι, φυσικά, η προώθηση της σταθερότητας, τόσο στην άμεση γειτονιά μας όσο και πιο πέρα. Μια πιο σταθερή γειτονιά και ένας πιο σταθερός κόσμος αποτελούν εγγυήσεις για μια πιο σταθερή Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι δεξιότητες που έχει αναπτύξει η ΕΕ κατά την εξέλιξή της είναι δεξιότητες που χρησιμεύουν ως μοντέλο και υπόδειγμα σε άλλα μέρη του κόσμου. Χρειάζεται να είμαστε πιο επινοητικοί όσον αφορά τον τρόπο που αντλούμε από την πείρα μας και τη χρησιμοποιούμε πέρα από τα σύνορά μας.

Καθώς συζητάμε πώς θα μπορέσει να επικεντρωθεί σε αυτόν το ρόλο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θέλω να είμαι σαφής για τα όρια του ρόλου μας. Η εξωτερική πολιτική είναι και θα παραμείνει θέμα που εμπίπτει θεμελιωδώς στην αρμοδιότητα των εθνικών κυβερνήσεων, ήτοι των κρατών μελών. Υπάρχουν 15 Υπουργοί Εξωτερικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα και θα υπάρχουν 15 Υπουργοί Εξωτερικών για πολύ καιρό στο μέλλον. Ωστόσο, είναι εξίσου σημαντικό να αναγνωρίσουν τα κράτη μέλη κάτι που εσείς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και όσοι ασχολούνται με την ΚΕΠΠΑ έχουν αντιληφθεί εδώ και καιρό: ότι ο διακυβερνητικός μόνο τρόπος εργασίας είναι η συνταγή για αδυναμία και μετριότητα, για μια ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική του χαμηλότερου κοινού παρονομαστή. Για το λόγο αυτό, η Ένωση επέλεξε να προχωρήσει στην πολιτική συνεργασία, για το λόγο αυτό η συνθήκη του Άμστερνταμ δημιούργησε τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΚΕΠΠΑ και για το λόγο αυτό η Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορούν να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια για μια αποτελεσματική κοινή – και τονίζω τη λέξη κοινή, όχι ενιαία – εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας.

Οι νέες δομές, διαδικασίες και μέσα της ΚΕΠΠΑ αναγνωρίζουν την ανάγκη να αξιοποιηθούν τα πλεονεκτήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς όφελος της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής. Θα ήταν παράλογο να διαχωρίσουμε την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική από τα θεσμικά όργανα που έχουν την ευθύνη των περισσότερων μέσων για την υλοποίησή της, για το εξωτερικό εμπόριο, την εξωτερική βοήθεια, πολλές από τις εξωτερικές πτυχές της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων και ούτω καθεξής. Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή συμμετέχει πλήρως στη διαδικασία λήψης αποφάσεων του Συμβουλίου και για το λόγο αυτό έχουμε κοινό δικαίωμα πρωτοβουλίας – όχι αποκλειστικό αλλά κοινό δικαίωμα πρωτοβουλίας – σ’ αυτά τα ζητήματα.

Χρειάζεται να υπάρξει μια λογική και ευαίσθητη σύμπραξη, στον εξωτερικό τομέα των θεσμικών οργάνων της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών μελών της. Πρέπει να συμμετάσχουμε όλοι στην κοινή προσπάθεια για να διασφαλίσουμε ότι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος θα κάνει την παρουσία του αισθητή και πολιτικά. Η συμβολή μας πρέπει να είναι πραγματική και δεν πρέπει να δειλιάσουμε να την προσφέρουμε.

Ένα άλλο σημείο που θέλω να τονίσω είναι ότι η Επιτροπή δεν επιζητά νέες εξουσίες ή ένα νέο ρόλο, αλλά θέλουμε, πράγματι, να μπορούμε να ασκήσουμε αποτελεσματικότερα τις εξουσίες που ήδη έχουμε βάσει της Συνθήκης. Κατανοώ ιδιαίτερα την επιθυμία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να πράξει το ίδιο.

Είμαι αποφασισμένος ότι η Επιτροπή πρέπει να συμβάλει με συνέπεια στην ημερήσια διάταξη των εξωτερικών σχέσεων. Είναι πολύ εύκολο στον τομέα εξωτερικών σχέσεων, ίσως πιο εύκολο από οποιονδήποτε άλλον τομέα, να κάνει κανείς μεγαλόσχημες δηλώσεις για σπουδαία θέματα, όπως η ειρήνη στη Μέση Ανατολή, η σταθερή και εποικοδομητική σχέση με τη Ρωσία, η διεθνής ανάπτυξη. Αν όμως θέλουμε αυτά τα λόγια να μετατραπούν από φιλοδοξίες σε πραγματικότητα, πρέπει να κάνουμε χρήση της συλλογικής μας ευρωπαϊκής ισχύος. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη για την Επιτροπή; Πρώτον, σημαίνει καλύτερο συντονισμό των Επιτρόπων των Γενικών Διευθύνσεων που θα ενθαρρύνει τη συνήθεια της συνεργασίας. Νομίζω πως έχουμε αρχίσει να βελτιώνουμε τα πράγματα. Προεδρεύω της ομάδας RELEX των Επιτρόπων, η οποία συνεδριάζει τακτικά τόσο επίσημα όσο και άτυπα. Προσπαθούμε να καταρτίσουμε μια ενιαία ημερήσια διάταξη για να συζητούμε τις επιπτώσεις των όσων κάνουμε στους τομείς ευθύνης άλλων Επιτρόπων. Νομίζω πως είναι δίκαιο να πω ότι η προσπάθειά μας είναι έως τώρα επιτυχής και ότι σκοπεύουμε να συνεχίσουμε στο ίδιο πνεύμα. Έχουμε επιτύχει να αποφύγουμε τις συγκρούσεις εξουσιών που, από ό,τι μου λένε, κατά καιρούς χαλούσαν την αρμονία προηγούμενων Επιτροπών. Δεύτερον, βαθμιαία και προσεκτικά προχωρούμε προς μια νέα και πιο παραγωγική σχέση συνεργασίας με το Συμβούλιο και, ελπίζω, και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Αυτό ήταν προφανές στο Evian με τους Υπουργούς αυτό το Σαββατοκύριακο. Εκτός από λεπτομερή θέματα εξωτερικής πολιτικής στην ημερήσια διάταξή μας, όπως η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, κοιτάμε πώς αποφασίζουμε για τις σφαιρικές ετήσιες προτεραιότητές μας στον τομέα εξωτερικών σχέσεων και πώς κατανέμουμε τον προϋπολογισμό. Όπως είπα πριν, όταν παρουσίασα στο Συμβούλιο τον προϋπολογισμό και τις προτεραιότητές μας τον Μάιο, ήταν η πρώτη φορά που αυτό συνέβαινε. Νωρίτερα, εφέτος, καθώς και σε εκείνη την παρουσίαση στους Υπουργούς Εξωτερικών, ελπίζω να έκανα προς το Κοινοβούλιο την ίδια ειλικρινή παρουσίαση για τον προϋπολογισμό εξωτερικών σχέσεων. Στο παρελθόν οι δεσμεύσεις απλώς σωρεύονταν από το ένα οικονομικό έτος στο επόμενο, με σχεδόν καμία προσπάθεια να συνενωθούν όλα σε ένα συνεπές σύνολο. Τώρα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα πιο λογικό σύστημα με το οποίο θα μπορούμε όλοι να κάνουμε μια σωστή πολιτική συζήτηση από τα αρχικά στάδια της διαδικασίας για το ποιες πρέπει να είναι πραγματικά οι προτεραιότητές μας. Αυτό είναι σημαντικό για το Συμβούλιο και είναι σημαντικό για το Κοινοβούλιο, διότι είστε η αρμόδια επί του προϋπολογισμού αρχή. Δεν μπορούμε να ξοδέψουμε περισσότερα από όσα μας επιτρέπετε, αλλά σ’αυτή την περίπτωση δεν πρέπει να μας ζητάτε να κάνουμε περισσότερα από όσα είναι εφικτό και να μη μας επικρίνετε όταν πρέπει να αποφασίσουμε τις προτεραιότητές μας. Μολαταύτα, νομίζω ότι μπορούμε πολύ καλύτερα να λαμβάνουμε τις αποφάσεις αυτές με πολιτική καθοδήγηση από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.

Τρίτον, εργάζομαι με τον κ. Javier Solana για να δημιουργήσουμε λογικές δομές και το σωστό καταμερισμό των ευθυνών ανάμεσα στην Επιτροπή και τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΚΕΠΠΑ. Η θεσμική σχέση μεταξύ της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου είναι εν εξελίξει, όπως επίσης και ο επακριβής ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην ΚΕΠΠΑ. Ωστόσο, το παρελθόν έτος καταφέραμε να αναπτύξουμε μια δυνατή και υγιή εταιρική σχέση και νομίζω ότι μπορούμε με κάθε ειλικρίνεια να ισχυριστούμε ότι, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες, αρχίζει να έχει αποτελέσματα, λόγου χάρη στα Βαλκάνια όπου η πρόκληση για τη φερεγγυότητα της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής παραμένει τεράστια.

Τέταρτον, εργάζομαι για να ανταποκριθώ στις νέες απαιτήσεις που επωμίζεται η Επιτροπή και οι οποίες προκύπτουν από τη νέα ημερήσια διάταξη ασφάλειας. Συγκροτήσαμε μια νέα μονάδα διαχείρισης κρίσεων με σκοπό το συντονισμό της συμβολής της Επιτροπής στον εν λόγω τομέα αλλά θέλω, επίσης, να προσαρμόσω τις δομές μας ώστε να μπορούμε να έχουμε μεγαλύτερη συμβολή σε πτυχές των εξωτερικών σχέσεων όπου η παραδοσιακή διμερής διπλωματία αποδεικνύεται λιγότερο αποτελεσματική και όπου η Επιτροπή έχει συγκεκριμένη ειδημοσύνη την οποία θα έπρεπε να χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά. Ένα παράδειγμα είναι η περίληψη των συγκρούσεων η οποία μπορεί να εμπλέκει θέματα που δεν αποτελούν μέρος της συνήθους διπλωματικής ημερήσιας διάταξης. Άλλα παραδείγματα είναι η κλιματική αλλαγή, ο έλεγχος της διακίνησης ναρκωτικών, ο έλεγχος άλλων βιομηχανιών θανάτου, η δημιουργία νέων κοινωνικοπολιτικών δομών όπως τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης κ.ο.κ. Είναι σε τέτοιου είδους θέματα που θέλω να δω την Επιτροπή να συμβάλει με την πείρα της και τους πόρους της. Στις συζητήσεις που είχαμε στις συναντήσεις των Υπουργών Εξωτερικών της ομάδας των 8, εξεπλάγην από το βαθμό στον οποίο αλλάζει η ημερήσια διάταξης της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφαλείας, συγκεντρώνοντας άσχετα θέματα στα οποία η Κοινότητα έχει σχεδόν μοναδικές ικανότητες, όπως λόγου χάρη στον τομέα του περιβάλλοντος.

Συζητήσαμε χθες την εξαιρετική έκθεση του κ. Galeote για τις εξωτερικές υπηρεσίες και τη σημασία του να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανά τον κόσμο. Έγινε πολλή συζήτηση για τον καλύτερο συντονισμό, καλύτερο συντονισμό των κρατών μελών και όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, ο οποίος ξέρω πως είναι σοβαρή προτεραιότητα της γαλλικής Προεδρίας, πράγμα που προσυπογράφω ολόθερμα.

Κατά τους τελευταίους μήνες ίσως να μιλήσαμε για αυτά τα ζητήματα πιο ανοιχτά από όσο οποτεδήποτε άλλοτε στο παρελθόν και τώρα πρέπει να κάνουμε τα λόγια μας πράξη και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας.

  Brok (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει γεννήσει μεγάλες προσδοκίες και γι’αυτό οφείλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, κυρίως στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας. Κατά τα τελευταία χρόνια, πραγματοποιήθηκε σημαντική πρόοδος, κυρίως μάλιστα με τις αποφάσεις της Κολωνίας και του Ελσίνκι και με την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής άμυνας. Ας μη λησμονούμε – και ο κ. Patten το υπογράμμισε μόλις- ότι εμείς προσφέρουμε ένα μεγάλο τμήμα της εξωτερικής βοήθειας στον κόσμο. Είμαστε όμως έτοιμοι τη στιγμή αυτή να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής; Διαθέτουμε τις κατάλληλες διαρθρώσεις ; Αφήνουμε άτομα εξαιρετικά, όπως τον Patten και τον Solana, να δρουν ελεύθερα προς τα έξω ή μήπως τα εξαναγκάζουμε, λόγω των λανθασμένων δομών μας, σε έναν εσωτερικό ανταγωνισμό;

Όντως το Συμβούλιο, ως εκτελεστικό όργανο, επιθυμεί να αναλάβει δράση στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας. Πώς όμως θα μπορέσει να γίνει κάτι τέτοιο όταν θα έχουμε 27 Υπουργούς Εξωτερικών οι οποίοι θα πρέπει να συναποφασίζουν; Η κατάσταση που δημιουργείται δεν είναι δυνατόν να συνεχισθεί στο μέλλον! Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεν κοινοτικοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τα διάφορα όργανα για την εξωτερική βοήθεια και για την εμπορική πολιτική, ωστόσο δε διαθέτουμε δυστυχώς την ευκαιρία να δώσουμε ώθηση σε αυτή την κοινοτική πολιτική με το όργανο το οποίο προβλέπεται για το σκοπό αυτό, διότι κάτι τέτοιο δημιουργεί κλίμα ανταγωνισμού με τους Υπουργούς Εξωτερικών, οι οποίοι δεν είναι διατεθειμένοι να παραχωρήσουν de facto έστω και ένα μικρό μέρος των αρμοδιοτήτων τους.

Εάν διαρκώς διορίζετε ειδικούς εκπροσώπους, αφαιρείτε τελικά αρμοδιότητες των κοινοτικών οργάνων, της Επιτροπής, χωρίς να επιτυγχάνεται πραγματικός συντονισμός. Το Κοσσυφοπέδιο είναι ένα μόνο παράδειγμα: απόλυτο χάος! Διαθέτουμε πακτωλούς χρημάτων, ωστόσο δεν αντιμετωπίζεται κανένα πρόβλημα πραγματικά, παρά τις τεράστιες προσπάθειες όλων των ενεχομένων, διότι δεν υπάρχει η κατάλληλη δομή. Αυτό είναι τελικά το πρόβλημα, εξαιτίας του οποίου γελοιοποιούμεθα διαρκώς!

Οφείλουμε να καταβάλουμε προσπάθειες - ο κ. Patten ακολουθεί μια τέτοια προσέγγιση με την αναδιάρθρωση της εξωτερικής βοήθειας – προκειμένου να ενισχύσουμε την αποτελεσματικότητα των κοινοτικών οργάνων, ούτως ώστε η λειτουργία τους να καταστεί πιο επικεντρωμένη και πιο αποδοτική. Συγχρόνως, ωστόσο, οφείλουν να προσαρμοστούν οι διάφορες δομές, ειδάλλως δεν θα καταλήξουμε πουθενά. Βεβαίως, αυτό σημαίνει επίσης ότι, για παράδειγμα, (όπως δήλωνε το Κοινοβούλιο πριν από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ) θα καταργηθεί το ζεύγος Ύπατος Εκπρόσωπος/Επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων. Μετά από ένα χρόνο έχουμε ήδη τις πρώτες εμπειρίες. Θα ήταν πολύ καλύτερα να υπήρχε ένας αντιπρόεδρος της Επιτροπής υπεύθυνος για την εξωτερική πολιτική ο οποίος να έχει μια ιδιαίτερη νομιμοποιητική διασύνδεση με το Συμβούλιο.

Απέναντι στις προσδοκίες που εμπνέει η Ευρωπαϊκή Ένωση, οφείλουμε να προσαρμόσουμε τις δομές της αντιστοίχως, όχι όμως σύμφωνα με τις παραδοσιακές ιδέες των Υπουργείων Εξωτερικών των χωρών μας, τα οποία δεν είναι διατεθειμένα να εκχωρήσουν de facto αρμοδιότητές τους. Η νέα τρόικα θα πρέπει να χρησιμοποιείται καλύτερα στα πλαίσια αυτά, ενώ συγχρόνως πρέπει να λυθεί το ζήτημα του κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Όσον αφορά την πολιτική διαχείριση κρίσεων, την εμπορική πολιτική και όλα αυτά τα ζητήματα, αρμόδιο είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σύμφωνα με τη Συνθήκη – επ’αυτού δε χωρά αμφιβολία. Για τη χρηματοδότηση και τον έλεγχο των στρατών και τις εντολές ανάπτυξής τους είναι υπεύθυνα τα εθνικά Κοινοβούλια. Και το ζήτημα αυτό έχει ρυθμιστεί με τρόπο που δε χωρά αμφιβολία. Καθήκον δικό μας είναι να βρούμε κάποια λογική μέθοδο συντονισμού όλων αυτών των θεμάτων. Στα πλαίσια αυτά, ωστόσο, θα πρέπει να επικρατεί απόλυτη σαφήνεια σχετικά με τους ελέγχους, διότι θα ήταν απαράδεκτο η ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας και άμυνας, να σημαίνει λιγότερη διαφάνεια και δημοκρατία.

Για τους λόγους αυτούς, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, οφείλουμε να συνεργαστούμε και κατά τις επόμενες ημέρες προκειμένου να εξασφαλισθεί, όπου χρειάζεται, το απόρρητο ορισμένων εγγράφων. Συγχρόνως βέβαια θα πρέπει να εξασφαλισθούν στο μέτρο του δυνατού οι έλεγχοι και η διαφάνεια, όπως συμβαίνει εξάλλου με τις εθνικές κυβερνήσεις και τα Κοινοβούλια. Θεωρώ ότι θα βρούμε την καλύτερη μέθοδο προκειμένου να επιτύχουμε αυτήν την ισορροπία. Βλέπω ότι η γαλλική Προεδρία του Συμβουλίου διάκειται θετικά απέναντι στις προσπάθειες αυτές. Ας εργαστούμε λοιπόν από κοινού κατά τις επόμενες ημέρες προς την κατεύθυνση αυτή!

(Χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. – Η συνεδρίαση διακόπτεται τώρα.⁽¹⁾

(Πανηγυρική συνεδρίαση επ’ευκαιρία της ομιλίας του κ. Avram Burg, Προέδρου της Knesset και του κ. Ahmed Qurie, Προέδρου του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ L. MARINHO
Αντιπροέδρου

  Read (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως γνωρίζετε αυτόν τον καιρό προΐσταμαι της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου στις ΗΠΑ και θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα διαδικαστικό θέμα σύμφωνα με τους κανόνες του Κοινοβουλίου που αφορούν τις αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου. Ενέπεσε στην αντίληψή μου ότι μια ομάδα κοινοβουλευτικών της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Ευρωπαίων Δημοκρατών επισκέφθηκε τις ΗΠΑ τον Ιούλιο. Κανονικά θα το θεωρούσα προσωπικό ζήτημα και δεν θα με απασχολούσε καθόλου. Ωστόσο, στο πρόγραμμα που συνδεόταν με την εν λόγω επίσκεψη, η Ομάδα περιγράφεται ως αντιπροσωπεία και ειδικά ο ευρωβουλευτής κ. Goodwill περιγράφεται ως επικεφαλής αυτής της αντιπροσωπείας. Μπορώ να σας προσκομίσω το εν λόγω πρόγραμμα.

Αυτό θέτει την επίσκεψη υπό εντελώς διαφορετικό πρίσμα. Υπήρχε επίσημη αντιπροσωπεία του Κοινοβουλίου στις ΗΠΑ της οποίας ήμουν επικεφαλής τον Ιούνιο και προκύπτει εύλογη σύγχυση όταν μια άλλη Ομάδα ευρωβουλευτών περίπου τρεις εβδομάδες αργότερα καταφτάνει στις ΗΠΑ εμφανιζόμενη και αυτή στην πράξη ως αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Έχω αναφορές ότι τα σχόλια αυτών των κοινοβουλευτικών απηχούσαν τα πιο φανατικά τμήματα της ομάδας PPE-DE και δημιούργησαν εντύπωση για το αντιευρωπαϊκό τους περιεχόμενο.

  Πρόεδρος. – Κυρία Read, κατανοώ περί τίνος πρόκειται. Η Προεδρία λαμβάνει υπόψη την παρατήρησή σας, θα επανορθώσουμε το λάθος και θα σας ενημερώσουμε για τη θέση που θα λάβουμε.

Κύριε Goodwill, νομίζω ότι όσα αναφέρετε συμφωνούν με αυτά που ανέφερε η κυρία Read.

  Goodwill (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αναφερόμενος σε ένα διαδικαστικό θέμα, μπορώ να πληροφορήσω το Σώμα ότι η επίσκεψη βουλευτών από το ΗΒ, τη Σουηδία και τη Γερμανία, επ’ουδενί επιθυμούσε να περιγραφεί ως αντιπροσωπεία. Απλώς, επισκεφτήκαμε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως ομάδα που οργανώθηκε μέσα από τις δικές μας εθνικές Ομάδες. Δεν εκπροσωπήσαμε την Ομάδα PPE-DE και ασφαλώς δεν θέλαμε να σφετεριστούμε τον ρόλο της επίσημης αντιπροσωπείας.

Αρνούμαι τον ισχυρισμό ότι οι απόψεις που εκφράσαμε κατά την επίσκεψή μας εκεί ήταν ιδιαίτερα ακραίες. Εκπροσωπήσαμε τις απόψεις των εθνικών μας κομμάτων εκεί όπως, επίσης, και τις απόψεις που εκφράζονται εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

  Πρόεδρος. - Κυρία Read, λυπάμαι πάρα πολύ, αλλά δεν πρόκειται να σας παραχωρήσω το λόγο διότι έχουμε καθυστερήσει. Όλοι γνωρίζουμε ποιο είναι το πρόβλημα. Το Προεδρείο και το Κοινοβούλιο ήδη ανέλαβαν να επιλύσουν το ζήτημα και δεν θα σας παραχωρήσω το λόγο περισσότερο. Θα περάσουμε στις ψηφοφορίες.

(1) βλ. Παράρτημα: Πανηγυρική συνεδρίαση

4. ΨΗΦΟΦΟΡIΕΣ

Σύσταση για δεύτερη ανάγνωση υπό μορφή επιστολής, εξ ονόματος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, όσον αφορά την κοινή θέση η οποία καθορίστηκε από το Συμβούλιο (7624/1/2000 - C5­0269/2000 - 1999/0137(COD)) για τη θέσπιση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της απόφασης 96/411/EΚ, σχετικά με τη βελτίωση των κοινοτικών γεωργικών στατιστικών.

(O Πρόεδρος ανακοινώνει την έγκριση της κοινής θέσης)

⁂

Έκθεση (A5­0202/2000) του βουλευτή Dell'Alba, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης και Συνεργασίας, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (COM(1999) 729 - C5­0062/2000 - 2000/0034(COD)) σχετικά με την περάτωση και εκκαθάριση των έργων που είχαν εγκριθεί από την Επιτροπή κατ’εφαρμογή του Κανονισμού (EΚ) αριθ. 213/96 σχετικά με την εφαρμογή του χρηματοδοτικού μέσου "EC Investment Partners" που προορίζεται για τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Ασίας και της Μεσογίου καθώς επίσης και της Νοτίου Αφρικής.

(Το Κοινοβούλιο εγκρίνει το ψήφισμα νομοθετικού περιεχομένου)

⁂

Έκθεση (A5­0205/2000) του βουλευτή Piétrasanta, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής: Ετήσια έκθεση του προγράμματος MEDA 1998 (COM(1999) 291 - C5­0117/1999 - 1999/2120(COS) (Εισηγητής γνωμοδότησης"Διαδικασία Hughes")

(Το Κοινοβούλιο εγκρίνει το ψήφισμα)

⁂

Έκθεση (A5­0210/2000) του βουλευτή Galeote Quecedo, εξ ονόματος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Κοινής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής, σχεικά με την κοινοτική κοινή διπλωματία (2000/2006(INI)).

(Το Κοινοβούλιο εγκρίνει το ψήφισμα)

  Galeote Quecedo (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα μπορούσατε να δώσετε ίσως στον κ. Επίτροπο την ευκαιρία να εξηγήσει στην Συνέλευση τι προτίθεται να κάνει με αυτήν την πρωτοβουλία του Κοινοβουλίου, λαμβανομένου υπόψη του νέου δεοντολογικού κανόνα που διέπει τις σχέσεις μεταξύ Κοινοβουλίου και Επιτροπής.

  Patten, Επιτροπή. – Είμαι απείρως ευγνώμων για την ευγενική προσφορά που μόλις έγινε. Χθες βράδυ είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε εκτεταμένα αυτή την άκρως σημαντική έκθεση. Κατά την ομιλία μου, επέστησα την προσοχή σας στην ανακοίνωση που έχουμε ήδη συντάξει για τις εξωτερικές υπηρεσίες, αλλά είπα ότι εν καιρώ θα επανέλθουμε με μια περαιτέρω ανακοίνωση, η οποία θα φέρει τη σφραγίδα αυτής της τόσο σημαντικής έκθεσης.

Θα ήθελα ειδικά να εκφράσω τον ενθουσιασμό μας με τις πάρα πολύ λογικές ιδέες που εκτέθηκαν για την κατάρτιση των εξωτερικών υπηρεσιών μας, όπως επίσης και με τα επιχειρήματα για συντονισμό. Είναι μια πολύ καλή έκθεση για ένα σημαντικό θέμα. Ελπίζουμε ότι θα αποτελέσει για όλους μας ένα φάρο που θα μας φωτίζει τις ζοφερές νύχτες που έχουμε μπροστά μας.

(Γέλια και χειροκροτήματα)

⁂

Έκθεση (A5­0191/2000) του βουλευτή Imbeni, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης και Συνεργασίας, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Αξιολόγηση και μέλλον των κοινοτικών ανθρωπιστικών δράσεων (άρθρο 20 του Κανονισμού (EΚ) αριθ. 1257/96) (COM(1999) 468 - C5­0044/2000 - 2000/2016(COS)).

( Το Κοινοβούλιο εγκρίνει το ψήφισμα νομοθετικού περιεχομένου)

⁂

Επεξηγήσεις ψήφου

Έκθεση Dell’Alba (A5-0202/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, δηλώνω ότι εξέφρασα θετική ψήφο για την έκθεση του κ. Dell'Alba, της οποίας παρέχω εδώ μια εξήγηση, έχοντας υπόψη τις ανησυχίες που τρέφουν οι συνταξιούχοι γενικά έναντι των δαπανών. Έχοντας πολύ λίγα χρήματα, είναι πράγματι πολύ προσεκτικοί στον τρόπο με τον οποίο τα ξοδεύουν.

Στην παρούσα έκθεση Dell'Alba, ωστόσο, δεν ελήφθησαν υπόψη οι συστάσεις της προέδρου της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού, κας Theato, η οποία εξέφραζε βαρύτατες επικρίσεις για αυτήν την έκθεση, που προτείνει να συμπληρωθούν οι προβλεπόμενες δαπάνες με έναν προηγούμενο κανονισμό σχετικά με τις ενισχύσεις ορισμένων δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Λατινική Αμερική, την Ασία, τη Μεσόγειο και τη Μεσημβρινή Αφρική. Κατά τη γνώμη μου, έπρεπε να γίνουν πολύ περισσότερα πράγματα και τούτο έπρεπε να θεωρηθεί πραγματικός κώδων κινδύνου για τις δραστηριότητες της Επιτροπής.

Έκθεση Pietrasanta (A5-0205/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). - (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, δεν μπορούσα να μην εξηγήσω τη θετική μου ψήφο για την έκθεση MEDA, δεδομένου ότι φέτος το καλοκαίρι πήγα διακοπές, μετά την Ισπανία, και στην Τυνησία. Εκεί με πλησίασε ένας τυνήσιος συνταξιούχος, ο οποίος, ποιος ξέρει πώς, είχε μάθει ότι εκπροσωπώ τους ιταλούς συνταξιούχους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και μου έκανε την εξής ερώτηση: "Ξέρω ότι υπάρχει ένα πρόγραμμα ενίσχυσης και για την Τυνησία, όπως για όλες τις μεσογειακές χώρες, αλλά για μένα, που είμαι συνταξιούχος στην Τυνησία, τι καλό έχει βγει από αυτό; Τι κάνετε για μας;";

Πράγματι, διάβασα όλη την έκθεση του κ. Piétrasanta και είδα ότι, δυστυχώς, δεν προβλέπονται συγκεκριμένες δράσεις. Για την ακρίβεια, ανάμεσα στις διάφορες πρωτοβουλίες που προβλέπονται σε αυτό το πρόγραμμα MEDA – που εύχομαι να χρηματοδοτηθεί με πόρους πολύ περισσότερους από τα 3 475 εκατομμύρια ευρώ που εγκρίθηκαν από το 1995 ως το 1999 – ελπίζω να ληφθούν επίσης μέτρα για να ελέγχεται πού καταλήγουν οι χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να εξασφαλισθεί ότι ένα πολύ σημαντικό τους τμήμα διοχετεύεται επίσης στους πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένων των πιο ηλικιωμένων μελών τους, των χωρών της Αφρικής που βρέχονται από τη Μεσόγειο.

  Carlotti (PSE), γραπτώς. - (FR) Το πρόγραμμα MEDA αντιπροσωπεύει το κύριο στοιχείο της χρηματοδοτικής συνεργασίας στο πλαίσιο της ευρω-μεσογειακής εταιρικής σχέσης που καθορίστηκε το 1995. Όμως οι διαδικασίες είναι πολυσύνθετες, όχι αρκετά διαφανείς, τα δεδομένα εκτέλεσης των έργων πολύ μακροσκελή·

Μια ορισμένη αναθεώρηση αποδεικνύεται επείγουσα δεδομένου ότι οι δυσκολίες αυτές δημιουργούν κάποια δυσπιστία για το σύνολο της διαδικασίας και κρίθηκαν ως αρνητικές ενδείξεις από τους λαούς της Μεσογείου οι οποίοι είχαν, ωστόσο, αποδεχτεί με ενθουσιασμό τη διαδικασία της Βαρκελώνης.

Το κείμενο της Επιτροπής είναι καλό γιατί διέπεται από μια λογική απλούστευσης του παρόντος κανονισμού. Ωστόσο, στοχεύουμε σε περισσότερα, εάν θέλουμε να δώσουμε νέα ώθηση στη μεσογειακή μας πολιτική: στοχεύουμε σε μεγαλύτερη συνένωση των πληθυσμών υποστηρίζοντας την αποκεντρωμένη συνεργασία, σε ευρύτερη ανάπτυξη του πολιτισμικού και ανθρώπινου στοιχείου, στην ενεργοποίηση της ζώνης ελεύθερου εμπορίου για τα γεωργικά προϊόντα, στην παρακολούθηση και υποστήριξη των θεμελιωδών ελευθεριών.

Συμφωνώ πλήρως με την πρόταση του εισηγητή, προκειμένου να συντάσσεται σε ετήσια βάση μία έκθεση σχετικά με το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις μεσογειακές χώρες.

- Έκθεση Galeote Quecedo (A5-0210/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, σε σχέση με την έκθεση για την κοινή κοινοτική διπλωματία, ψήφισα υπέρ. Πρέπει όμως να πω ότι η κόρη μου, που ήδη μια φορά, όταν είδε το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, μου είπε πολύ χαρούμενη: "Λοιπόν, η Ευρώπη προχωράει!", τώρα με ρώτησε: "Mα πότε θα έχουμε πρεσβεία της Ευρώπης στις χώρες όπου πηγαίνουμε τουριστικά ταξίδια;"

Ε λοιπόν, εγώ νόμιζα ότι η έκθεση της Επιτροπής θα ήταν πιο αποφασιστική, πιο πειστική, να ιδρύσει επιτέλους μία ενιαία ευρωπαϊκή πρεσβεία στη θέση των δεκαπέντε εθνικών πρεσβειών στα δεκαπέντε κράτη μέλη και στα άλλα κράτη ανά τον κόσμο. Αυτό, δυστυχώς, δε συνέβη, αλλά ελπίζω να γίνει στην επόμενη ανακοίνωση της Επιτροπής.

  Andreasen, Busk, Haarder, Jensen και Riis-Jørgensen (ELDR), γραπτώς. – (DΑ) Τα πέντε μέλη της Αριστεράς εδώ στο Κοινοβούλιο υποστηρίζουν τις προσπάθειες στην έκθεση αυτή προκειμένου να βελτιωθεί η εκπαίδευση των διπλωματικών υπαλλήλων της ΕΕ, οι οποίοι εργάζονται στις αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Υποβάλαμε μία τροπολογία – η οποία και έγινε αποδεκτή – όπου υπογραμμίζεται ότι πρόκειται απλώς για μετεκπαίδευση και ότι τα μαθήματα θα είναι ανοικτά σε διπλωμάτες από τις εθνικές διπλωματικές υπηρεσίες. Αντίθετα, η Αριστερά δεν υποστηρίζει την ιδέα περί ιδρύσεως ενός νέου ιδρύματος με τη μορφή μίας διπλωματικής σχολής της ΕΕ, ούτε θα ήθελε να εξελιχθούν οι σημερινές διπλωματικές αντιπροσωπείες των χωρών μελών σε πρεσβείες της ΕΕ. Γι’ αυτό η αριστερά υπερψήφισε σήμερα την έκθεση στο σύνολό της, αλλά απήσχε των ψηφοφοριών για τα προαναφερθέντα σημεία.

  Blak, Lund και Thorning-Schmidt (PSE), γραπτώς. – (DA) Οι δανοί σοσιαλδημοκράτες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισαν και χαιρετίζουν την πρωτοβουλία για βελτίωση των κοινών διπλωματικών υπηρεσιών της Ένωσης. Υποστηρίζουμε οποιαδήποτε πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην περαιτέρω κατάρτιση των υπαλλήλων της ΕΕ οι οποίοι ασκούν διπλωματικά καθήκοντα. Ωστόσο αντιτιθέμεθα στη δημιουργία μίας σχολής διπλωματών με στόχο την εκπαίδευση προσωπικού. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί, για παράδειγμα, ως μετεκπαίδευση ή ως “on the job training ”. Εκφράζουμε επίσης επιφύλαξη κατά της ιδέας να εξελιχθούν οι αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο εξωτερικό σε πραγματικές πρεσβείες. Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε σύγχυση σχετικά με το ποια καθήκοντα θα παραμείνουν στις εθνικές πρεσβείες.

  Gahrton και Schörling (Πράσινοι/ALE), γραπτώς. – (SV) Αποφασίσαμε να απόσχουμε της ψηφοφορίας, καθώς η έκθεση δεν αναφέρει με σαφήνεια τους στόχους της.

Αφενός περιλαμβάνει μία σειρά προτάσεων σε σχέση με τη βελτίωση της λειτουργίας των αντιπροσωπειών που διαθέτει σήμερα η ΕΕ στο εξωτερικό, ενώ συγχρόνως (στο σημείο Ξ) υπογραμμίζεται ότι στόχος δεν είναι η δημιουργία μίας κοινής διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ η οποία θα αντικαταστήσει τις διπλωματικές υπηρεσίες των κρατών μελών.

Αφετέρου δε η διάρθρωση της έκθεσης δίνει την ιδέα ότι καταβάλλεται μία προσπάθεια προκειμένου να επιτευχθεί σταδιακά ακριβώς αυτό, δηλαδή να δημιουργηθούν πραγματικές πρεσβείες της ΕΕ ως ένα βήμα στη διαδικασία μετατροπής της σε υπερκράτος. Η εντύπωση αυτή ενισχύεται ιδιαίτερα από τα σημεία Ο, 13 και 15, όπου γίνεται λόγος για πρεσβείες της ΕΕ, για συντονισμένη αντιπροσώπευση της ΕΕ μεταξύ άλλων στον ΟΗΕ και για τη δυνατότητα συγχώνευσης των πρεσβειών των κρατών μελών που το επιθυμούν με τις αντιπροσωπείες της ΕΕ.

Καθώς είμαστε υπέρ της πρακτικής βελτίωσης των ευαίσθητων διπλωματικών εργασιών αλλά απορρίπτουμε κατηγορηματικά την ιδέα να αρχίσει να εμφανίζεται η ΕΕ ως ένα υπερκράτος στο παγκόσμιο προσκήνιο, και μάλιστα χωρίς κανείς να το συνειδητοποιήσει, αποφασίσαμε την αποχή από την ψηφοφορία.

  Meijer (GUE/NGL), γραπτώς. – (NL) Πρόεδρε, η δημιουργία μιας κοινής διπλωματίας για την Ευρωπαϊκή αΈνωση είναι ένα δευτερεύον τεχνικό θέμα. Όμως, η πρόταση αποτελεί τμήμα μιας υφέρπουσας και συνεχιζόμενης αλλαγής του χαρακτήρα της ΕΕ, η οποία κινδυνεύει ολοένα και περισσότερο να εξελιχθεί σε ένα υπερκράτος συγκρίσιμο με τις ΗΠΑ. Χαρακτηριστικά αυτού του υπερκράτους είναι κοινό νόμισμα, κοινός στρατός, ενιαία εξωτερική πολιτική και λειτουργία ως οχυρό έναντι του έξω κόσμου.

Οι πρόδρομοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης αιτιολογούσαν την ύπαρξή τους τη δεκαετία του 50 ως μια εθελούσια συνεργασία ευρωπαϊκών κρατών και λαών με στόχο τη ρύθμιση ορισμένων κοινών προβλημάτων διασυνοριακού χαρακτήρα. Εάν ο τότε στόχος ήταν η σύσταση ενός κολοσσιαίου υπερκράτους στο οποίο θα υπάγονταν πολλοί λαοί, η αντίσταση θα ήταν μεγάλη.

Παρόμοια πολυπληθυσμικά κράτη υπήρχαν στην Ευρώπη κυρίως πριν το 1918, χάρις όμως στην κατάρρευσή τους οι περισσότεροι λαοί της Ευρώπης μπόρεσαν να προωθήσουν δημοκρατικά καθεστώτα διακυβέρνησης στη χώρα τους.

Το κόμμα μου, το Σοσιαλιστικό Κόμμα των Κάτω Χωρών, θεωρεί ότι η επάνοδος ενός παρόμοιου υπερκράτους συνιστά απειλή για τη δημοκρατία, τις κοινωνικές παροχές, την ειρήνη και τους πρόσφυγες. Αντιτίθεμαι σ’ αυτό το νέο βήμα προς τη λανθασμένη κατεύθυνση.

  Rovsing (PPE-DE), γραπτώς. – (DA) Ως δημοκρατικές χώρες φέρουμε μία ιδιαίτερη ευθύνη. Όπως ακριβώς και οι ΗΠΑ, οφείλουμε να είμαστε σε θέση να αναλαμβάνουμε ανεξάρτητες πρωτοβουλίες και να παρεμβαίνουμε σε διάφορα σημεία του πλανήτη, εκεί όπου υπάρχει ανάγκη να προστατευθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να γίνουν σεβαστές οι δημοκρατικές αξίες. Τέτοιες παρεμβάσεις θα πρέπει να πραγματοποιούνται καταρχάς με οικονομικά μέσα πίεσης, αν και δεν μπορούν να αποκλεισθούν και στρατιωτικές επεμβάσεις εφόσον το επιβάλλουν οι συνθήκες. Προκειμένου να αντεπεξέλθει η ΕΕ στα καθήκοντα αυτά με τη δέουσα αποτελεσματικότητα, είναι απαραίτητη η στενή συνεργασία εντός της Ένωσης, τόσο στο οικονομικό όσο και στο πολιτικό επίπεδο, γεγονός που προϋποθέτει και στενότερη συνεργασία μεταξύ των διπλωματικών υπηρεσιών. Σήμερα οι εκθέσεις που εκπονούν οι αντιπροσωπείες της Επιτροπής στα διάφορα κράτη διαφέρουν υπερβολικά μεταξύ τους εξαιτίας των αποκλινουσών απόψεων που επικρατούν στα διάφορα κράτη μέλη. Προκειμένου να ακουστεί η φωνή της ΕΕ στο παγκόσμιο προσκήνιο, χρειαζόμαστε απαραίτητα μία καλύτερα συντονισμένη εξωτερική πολιτική, στα πλαίσια της οποίας τα κράτη μέλη δεσμεύονται να συντονίζουν τις δυνάμεις τους και να μιλούν με μία φωνή.

  Souchet (UEN), γραπτώς. - (FR) Η έκθεση του κ. Galeote παρουσιάζει την ιδιαιτερότητα του ότι επισημαίνει πράγματι με σαφή τρόπο το στόχο της και τη λογική της, δηλαδή τη δημιουργία μιας ενιαίας κοινοτικής διπλωματικής υπηρεσίας, παρά το γεγονός ότι ισχυρίζεται επίσημα το αντίθετο. Ο προτεινόμενος μηχανισμός στο σύνολό του αντιβαίνει στην αιτιολογική σκέψη Ο, κατά την οποία ο μηχανισμός αυτός δε σκοπεύει να αντικαταστήσει τις εθνικές διπλωματικές υπηρεσίες με μια ενιαία ευρωπαϊκή υπηρεσία. Καλωσορίζω την αμεσότητα και την συνοχή των τροπολογιών του κ. Dupuis, οι οποίες είχαν τουλάχιστον το πλεονέκτημα της αποσαφήνισης των πραγμάτων. Οι λεπτές εσωτερικές ισορροπίες του PPE εξηγούν ίσως τον αλλόκοτο χαρακτήρα του κειμένου που μας υποβλήθηκε.

Αυτοί οι εμφανώς αρκετά εμπαικτικοί ευφημισμοί, φαίνονται να βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση της μεθόδου Monnet-Delors και ο κ. Galeote δεν μας προτείνει παρά μία νέα παραλλαγή αυτής της μεθόδου, που αυτή τη φορά αφορά τη διπλωματία. Είναι η μέθοδος σύμφωνα με την οποία το όργανο δημιουργεί την αρμοδιότητα, το περιτύλιγμα προβάλλει το περιεχόμενο, το τεχνικό στοιχείο ενεργοποιεί το πολιτικό. Ωστόσο, διαθέτουμε πλέον τον κώδικα ανάγνωσης και μπορούμε να αποκρυπτογραφούμε. Όταν ο κ. Galeote προτείνει να ιδρυθεί μια σχολή εκπαίδευσης η οποία θα διαμορφώσει κοινοτικούς υπερ-διπλωμάτες και θα ανακυκλώσει τους εθνικούς διπλωμάτες, να προσδοθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση διεθνή νομική προσωπικότητα και να υλοποιηθεί ο "συντονισμός" των εκπροσωπήσεων, κυρίως στους κόλπους του ΟΗΕ, κατανοούμε ότι στην πραγματικότητα αυτό που εννοείται είναι: συγχώνευση των πρεσβειών, δημιουργία ενός ενιαίου κοινοτικού διπλωματικού σώματος και κοινοτικοποίηση των μόνιμων γαλλικών και βρετανικών εδρών στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Και φυσικά, όπως πάντα, το αντικειμενικό ζήτημα, το περιεχόμενο, το μόνο που έχει σημασία, παραλείπεται. Για ποιο λόγο να δημιουργήσουμε αυτό το νέο όργανο; Υπό αυτές τις συνθήκες, ποια εξωτερική πολιτική θα εξυπηρετούσε αυτή η κοινοτική διπλωματική υπηρεσία; Ποια κοινά συμφέροντα θα υπεράσπιζε;

Αυτό το εγχείρημα είναι τυπικά μαρξιστικό. Αναμένουμε την "αιφνίδια ποιοτική αλλαγή" που θα μεταβάλει, ελπίζουμε, ξεκινώντας από ένα ορισμένο σημείο, το ποσοτικό στοιχείο σε ποιοτικό. Το κοινό όργανο υποτίθεται πως θα προωθήσει την κοινή συνείδηση, την κοινή βούληση, την κοινή ευθύνη. Αυτή η λατρεία του ποσοτικού κλιμακώνεται στη γελοία σύγκριση μεταξύ αριθμού αμερικανών και αριθμού "ευρωπαίων" διπλωματών, όπου ο τελευταίος έχει υπολογιστεί συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των επαγγελματιών διπλωματών που εργάζονται στις εξωτερικές υπηρεσίες των διαφόρων κρατών μελών. Πρέπει, άραγε, να υπενθυμίσουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν ένα ενιαίο έθνος και ότι καθένα από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει τους δικούς του προνομιακούς δεσμούς ανά τον κόσμο, εμπειρίες και συγγένειες διαφορετικές και συχνά αποκλίνουσες, οι οποίες συνθέτουν τον πλούτο της ευρωπαϊκής διπλωματίας; Αυτός ακριβώς ο συμπληρωματικός χαρακτήρας των τεχνογνωσιών μπορεί να υπηρετήσει ένα κοινό, σαφώς καθορισμένο, στόχο εξυπηρετώντας έτσι πραγματικά τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.

Με την ενιαία διπλωματία που μας προτείνεται, αυτά τα ίδια πλεονεκτήματα αποδυναμώνονται. Στην ουσία, διαβρώνεται η εθνική βούληση, η οποία αποτελεί τη διπλωματική κινητήρια δύναμη της Ευρώπης και, ταυτόχρονα, μας εκπλήσσει το γεγονός ότι στον πολλαπλασιασμό των οργάνων και των δηλώσεων δεν αντιστοιχεί παρά η απουσία ουσιαστικού περιεχομένου και η γενικευμένη έλλειψη ενδιαφέροντος.

Το μοναδικό θετικό στοιχείο της συγκεκριμένης έκθεσης είναι η βούληση ορθολογιστικής οργάνωσης και βελτίωσης του επαγγελματισμού των αντιπροσωπειών της Επιτροπής στις τρίτες χώρες. Η εμπειρία έχει αποδείξει ότι οι αντιπροσωπείες αυτές δε στέκονται πάντα στο ύψος της πραγματικής τους αποστολής, η οποία είναι η επιτόπου εφαρμογή και ο έλεγχος των κοινοτικών προγραμμάτων και συμφωνιών. Η αποστολή αυτή φαίνεται να έχει περάσει σε δεύτερο πλάνο για τους εκπροσώπους της Επιτροπής, οι οποίοι είναι τόσο απασχολημένοι με το να οικειοποιηθούν έναν επίσημο τίτλο Πρέσβη, που τελικά αμελούν να υπηρετήσουν με ζήλο την καλή εκτέλεση των προγραμμάτων με την εφαρμογή των οποίων είναι επιφορτισμένοι.

Αν εξαιρέσουμε αυτό το σημείο, μπορεί κανείς να κατανοήσει ότι προφανώς δεν υπερψηφίσαμε τις άλλες, εντελώς εκτός πραγματικότητας, προτάσεις αυτής της έκθεσης πρωτοβουλίας. Διαπιστώνουμε σήμερα τον παραλογισμό και τις αδυναμίες που διέπουν το ενιαίο νόμισμα το οποίο δεν στηρίζει καμία κυριαρχία. Και θέλουμε τώρα να λειτουργήσει, ή να μην λειτουργήσει, μια ενιαία διπλωματία βασισμένη πάνω στο ίδιο σκεπτικό, αλλά αντιστρόφως.

  Theorin (PSE), γραπτώς. – (SV) Καλωσορίζω την πρωτοβουλία με στόχο τη βελτίωση της εκπαίδευσης των διπλωματικών υπαλλήλων της ΕΕ, αλλά δεν μπορώ να συμφωνήσω με τη δημιουργία ενός κοινού διπλωματικού σώματος.

Τα κράτη μέλη φέρουν την ευθύνη της εξωτερικής πολιτικής και της διπλωματίας τους, και θεωρώ ότι η μετατροπή των αντιπροσωπειών της Επιτροπής σε κοινοτικές πρεσβείες με νομική υπόσταση ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας σύγκρουσης συμφερόντων με τις εθνικές διπλωματικές υπηρεσίες των κρατών μελών. Γι’ αυτό δεν μπορώ να ψηφίσω υπέρ της έκθεσης Galeote Quecedo.

- Έκθεση Imbeni (A5-0191/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). - (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, για την έκθεση του κ. Imbeni ψήφισα επίσης υπέρ, διότι ασφαλώς είναι πολύ σπουδαίο αυτό που κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση όταν οργανώνει τις ανθρωπιστικές παρεμβάσεις εκεί όπου έχουν ενσκήψει καταστροφές ή υπάρχουν μεταπολεμικές καταστάσεις. Οι συνταξιούχοι, τους οποίους έχω την ευχαρίστηση και την τιμή να εκπροσωπώ, είναι από εκείνους που σ’ αυτές τις περιπτώσεις προσφέρονται με τη μεγαλύτερη προθυμία να πάνε να προσφέρουν και τη δική τους βοήθεια και τη δική τους δράση υπέρ εκείνων, των δυστυχέστερων, που έχουν πληγεί από κάποια καταστροφή. Τι πήρε πίσω, όμως, η Ευρώπη από αυτή την πρωτοβουλία που, μεταξύ των άλλων, μόνο το 1999 επέφερε δαπάνες 813 εκατομμυρίων ευρώ; Τις δαπάνες αυτές, πάντως, θα ζητήσω από την Επιτροπή να τις αυξήσει, διότι είναι πολύ σημαντικό να είναι η Ευρώπη παρούσα στον κόσμο και να προβάλλει την παρουσία της και μέσω ενός λογοτύπου και της καλύτερης δημοσιοποίησης αυτής της σημαντικής δραστηριότητας.

  Cauquil (GUE/NGL). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, ένα και μόνο παράδειγμα από την αιτιολογική έκθεση, καταδεικνύει τον εμπαικτικό χαρακτήρα της έκθεσης σχετικά με τις ανθρωπιστικές δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η έκθεση κάνει λόγο για έλλειψη επιχειρησιακών μέσων, κυρίως ελικοπτέρων, προκειμένου να εξηγήσει την ανεπάρκεια της διεθνούς βοήθειας γενικά, καθώς και εκείνη των ευρωπαϊκών οργάνων ειδικά, απέναντι στις πλημμύρες που έπληξαν την Μοζαμβίκη, ενώ - ποιος δεν το θυμάται; - δεν υπήρχε ανεπάρκεια ούτε ελικοπτέρων, ούτε αεροσκαφών, ούτε εξοπλισμού μεταφοράς γενικά, ούτε καν μέσων καταστροφής, για την επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία ή στο Ιράκ.

Το μόνο συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι οι μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες έχουν την δυνατότητα να κινητοποιήσουν τεράστια μέσα για να επιβάλλουν την ηγεμονία τους στον υπόλοιπο κόσμο, δεν είναι διατεθειμένες να καταβάλλουν την παραμικρή προσπάθεια για να σώσουν με τον ίδιο τρόπο ανθρώπινες ζωές. Με αυτές τις προϋποθέσεις, οι καθησυχαστικές δηλώσεις των ευρωπαϊκών οργάνων σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια είναι ανεπίτρεπτα υποκριτικές και δεν έχουμε καμία πρόθεση να τις συμμεριστούμε. Γι' αυτό και απέχουμε σε αυτό το θέμα.

  Fruteau (PSE), γραπτώς. – (FR) Θα ήθελα, εν πρώτοις, να επικροτήσω την ποιότητα της έκθεσης που μας υποβλήθηκε από τον συνάδελφο Imbeni. Πραγματικά, η έκθεσή του συμβαδίζει με τη γραμμή του θεσμικού μας οργάνου το οποίο έχει πάντα έντονη παρουσία όσον αφορά τις λιγότερο ευνοημένες χώρες, μέσω των γνωμοδοτήσεών του, των ψηφισμάτων του, ή ακόμα και μέσω των συγκεκριμένων δράσεών του, υπέρ της βελτίωσης και ανάπτυξης της ανθρωπιστικής βοήθειας.

Πραγματικά, από την αρχή της δεκαετίας του ’90 και τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Γραφείου Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ECHO), η Ευρώπη καθιερώθηκε ως ο μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας στον κόσμο.

Ωστόσο, παρά τις φιλότιμες προσπάθειές μας ενόψει των ιστορικών δεσμών που ενώνουν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες, οφείλουμε να διαπιστώσουμε ότι η φτώχεια εξαπλώνεται σε διεθνή κλίμακα. Σήμερα, ο μισός πληθυσμός ζει με λιγότερα από δύο δολάρια την ημέρα. Είναι απαράδεκτο!

Άραγε τα χρήματα που αποδεσμεύτηκαν, σπαταλήθηκαν; Δεν το νομίζω. Χωρίς τις μορφές βοήθειας εκτάκτου ανάγκης που παρέχει η ECHO προκειμένου να αντιμετωπίσει τις φυσικές καταστροφές ή τις σοβαρές κρίσεις που πλήττουν τακτικά τους πιο ευάλωτους του πλανήτη μας, δεν τολμώ να διανοηθώ την κατάσταση που θα είχαμε να αντιμετωπίσουμε σήμερα.

Αυτό που υπολείπεται είναι η καθιέρωση μιας προσπάθειας ορθολογικής οργάνωσης της ανθρωπιστικής βοήθειας. Σχετικά με αυτό, χαίρομαι που η Ολομέλεια απαιτεί μεγαλύτερη συνοχή και συντονισμό των μηχανισμών παροχής βοήθειας, καθώς και μία ενίσχυση της συνεργασίας των διαφόρων εταίρων, όπως η Εκτελεστική Επιτροπή, τα κράτη μέλη, οι ενώσεις ή ακόμα και τα Ηνωμένα Έθνη. Επιπλέον, πέρα από την αυστηρά ανθρωπιστική βοήθεια, οφείλουμε να εργαστούμε για μια καλύτερη πρόληψη των συγκρούσεων, δεδομένου ότι 25% του αφρικανικού εδάφους υποφέρει από τη “γάγγραινα” του πολέμου.

Τέλος, ακόμα κι αν το πρόβλημα της ανάπτυξης είναι πολυδιάστατο κι αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποτελεί το μοναδικό φάρμακο, πρέπει να συνεχίσουμε να εντείνουμε την προσπάθειά μας προκειμένου να θέσουμε τις βάσεις μιας διαρκούς παγκόσμιας ανάπτυξης και να συμβάλουμε στην εξάλειψη της φτώχειας. Αυτή είναι άλλωστε και η ιδέα που ενέπνευσε την εργασία της επιτροπής ανάπτυξης και συνεργασίας. Γι’ αυτό και υπερψήφισα την έκθεση που μας υπέβαλε σήμερα ο συνάδελφός μας.

⁂

  Raschhofer (NI). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα εξ ονόματός μου και εξ ονόματος των συναδέλφων μου να διαμαρτυρηθώ εντονότατα, και παρακαλώ αυτό να συμπεριληφθεί στα πρακτικά, για το άρθρο που δημοσίευσε σήμερα σε εφημερίδα του Στρασβούργου η κυρία Πρόεδρος. Αναφέρει εκεί, ότι πιστεύει πως θα συνέβαιναν ταραχές στην Αυστρία εάν τα 14 κράτη μέλη της ΕΕ δεν είχαν επιβάλει κυρώσεις. Απορρίπτω κατηγορηματικά την άποψη αυτή. Η Πρόεδρος δεν αδικεί με το άρθρο αυτό μόνο τους πολίτες της Αυστρίας, αλλά κάνει συγχρόνως κατάχρηση της θέσεώς της, πλήττοντας έτσι βαρύτατα το κύρος ενός οργάνου της ΕΕ, του Κοινοβουλίου μας!

  Πρόεδρος. – Κυρία Raschhofer, με μεγάλη μου ευχαρίστηση θα διαβιβάσω τις παρατηρήσεις σας στην κυρία Πρόεδρο.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 13.23 και συνεχίζεται στις 15.00)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. WIEBENGA
Αντιπροέδρου

  Read (PSE). – (EN) Κύριε Αντιπρόεδρε, σας ευχαριστώ που μου δώσατε το λόγο. Αν μου επιτρέπετε θα ήθελα να εγείρω εκ νέου το διαδικαστικό θέμα που προσπάθησα να θίξω ακριβώς πριν από τις ψηφοφορίες το πρωί. Θα ξαναδιαβάσω το σχόλιο που ήθελα να κάνω.

Αυτόν τον καιρό προΐσταμαι της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου στις ΗΠΑ και θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα διαδικαστικό θέμα σύμφωνα με τους κανόνες του Κοινοβουλίου που αφορούν τις αντιπροσωπείες του Κοινοβουλίου. Ενέπεσε στην αντίληψή μου ότι μια ομάδα κοινοβουλευτικών της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Ευρωπαίων Δημοκρατών επισκέφθηκε τις ΗΠΑ τον Ιούλιο. Κανονικά θα το θεωρούσα προσωπικό ζήτημα και δεν θα με απασχολούσε καθόλου. Ωστόσο, στο πρόγραμμα της επίσκεψης, η ομάδα περιγράφεται ως αντιπροσωπεία και ειδικά ο ευρωβουλευτής κύριος Goodwill περιγράφεται ως επικεφαλής αυτής της αντιπροσωπείας.

Αυτό θέτει την επίσκεψη υπό εντελώς διαφορετικό πρίσμα. Μια επίσημη αντιπροσωπεία από το Κοινοβούλιο της οποίας ήμουν επικεφαλής επισκέφτηκε τις ΗΠΑ τον Ιούνιο. Πιστεύω ότι θα αντιλαμβάνεστε τη σύγχυση που μπορεί πολύ εύκολα να προκύψει όταν μια άλλη ομάδα ευρωβουλευτών, περίπου τρεις εβδομάδες αργότερα, καταφτάνει στις ΗΠΑ εμφανιζόμενη και αυτή, στην πράξη, ως αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Γνωρίζω ότι οι αναφορές τους διαπνέονταν από ισχυρούς αντιευρωπαϊκούς τόνους, πράγμα το οποίο, φυσικά, είναι θέμα που αφορά την Ομάδα PPE-DE, όταν, όμως, τα επιζήμια και μειωτικά σχόλια για την Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχονται από μια ομάδα που υποτίθεται πως βρίσκεται σε επίσημη επίσκεψη εξ ονόματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αισθάνομαι ότι το θέμα πρέπει να επισημανθεί εδώ.

Σας ζητώ να επιληφθείτε επειγόντως του θέματος και να διερευνήσετε εάν έχει γίνει παράβαση των κανόνων του Κοινοβουλίου. Θα μπορούσατε, επίσης, να εξακριβώσετε εάν οι περί ων ο λόγος βουλευτές είχαν επίσημη πρόσκληση από σχετικά σώματα των ΗΠΑ και εάν προτίθενται να δηλώσουν την επίσκεψη στο μητρώο ενδιαφερόντων των βουλευτών; Φυσικά, θα σας προσκομίσω όλη την υπόλοιπη τεκμηρίωση που έχω λάβει.

5. Έγκριση των συνοπτικών πρακτικών της προηγούμενης συνεδρίασης

  Πρόεδρος. – Τα συνοπτικά πρακτικά της χθεσινής συνεδρίασης έχουν διανεμηθεί.

Υπάρχουν παρατηρήσεις;

  Gorostiaga Atxalandabaso (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στο σημείο 2 των συνοπτικών πρακτικών, μπορείτε να δείτε στο τέλος, αφού το Κοινοβούλιο τήρησε ενός λεπτού σιγή εις μνήμη όλων όσων πέθαναν, τα πρακτικά λένε: “Ο κ. Gorostiaga Atxalandabaso μίλησε.” Όμως δεν αναφέρεται καθόλου αυτό που είπα. Εάν όμως κοιτάξετε τα αναλυτικά πρακτικά, θα δείτε ότι υπάρχει ένα πάρα πολύ σοβαρό λάθος που μπορεί να παραπλανήσει τον κόσμο. Τα αναλυτικά πρακτικά λένε στο τέλος της δικής μου ομιλίας: “Η δράση της ΕΤΑ αποτελεί δίκαια έκφραση του αγώνα για αναγνώριση”· κλπ. Τα δικά μου λόγια ήταν: “Η δράση της ΕΤΑ αποτελεί την οργισμένη έκφραση του αγώνα για αναγνώριση ενός στοιχειωδέστατου πράγματος.” Του δικαιώματος να υπάρχεις ως Βάσκος.

Αντιλαμβάνεστε ότι η διαφορά είναι άκρως ουσιαστική. Θα ήθελα να διορθωθεί. Ζητώ να καταμεριστούν ευθύνες για αυτό, διότι εάν κοιτάξετε τον ισπανικό τύπο σήμερα, όλοι έχουν εκλάβει αυτά τα λόγια για πραγματικά. Τουλάχιστον αυτή η παρανόηση βασίζεται σε κάποιο έγγραφο, αλλά πάλι ορισμένα μέσα ενημέρωσης στην Ισπανία, ενώ εγώ ανέφερα μια ρήση του Εγέλου, έχουν βάλει το όνομα του Νίτσε, πράγμα που είναι κάθε άλλο παρά σύμπτωση.

Φοβάμαι ότι έχω να αντιμετωπίσω τη μανία που έχουν ορισμένοι να μου βάζουν λόγια στο στόμα που εγώ δεν είπα. Αυτή είναι η διαμαρτυρία μου. Θα ήθελα να διορθωθούν τα αναλυτικά πρακτικά. Να αναφέρεται στα συνοπτικά πρακτικά ότι μίλησα δεν αρκεί. Πρέπει να καταγραφεί η σημασία των όσων είπα χθες.

  Πρόεδρος. – Κύριε Gorostiaga, αν έχετε την εντύπωση ότι τα λόγια σας δεν αποδόθηκαν σωστά, έχετε τώρα τη δυνατότητα να το πείτε. Στα αναλυτικά πρακτικά θα αναφέρεται και αυτό. Βεβαίως, θα εξετάσουμε τι συνέβη. Προς το παρόν, σημειώνω το θέμα.

(Εγκρίνονται τα συνοπτικά πρακτικά)

6. Ημερήσια διάταξη

  Πρόεδρος. - Όπως γνωρίζετε, το Κοινοβούλιο αποφάσισε σήμερα το πρωί να συμπεριλάβει στην αυριανή ημερήσια διάταξη, για τις 5 μ.μ., ανακοίνωση του κ. Verheugen για τη διεύρυνση. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, κ. Prodi, γνωστοποίησε ότι επιθυμεί και αυτός να κάνει μια ανακοίνωση για το ίδιο θέμα. Επειδή ο κ. Prodi πρέπει οπωσδήποτε να αναχωρήσει από το Στρασβούργο στις 5 μ.μ., προτείνω να εξεταστεί η ανακοίνωση της Επιτροπής στις 4 μ.μ.. Συνεπώς, οι συζητήσεις θα συνεχιστούν μετά την ανακοίνωση της Επιτροπής έως την ώρα των ερωτήσεων στην Επιτροπή που αρχίζει στις 5.30 μ.μ..

Υπάρχουν παρατηρήσεις;

  Poettering (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, συμφωνώ απολύτως με αυτό που είπατε και χαίρομαι ιδιαίτερα που ο ίδιος ο Πρόεδρος Prodi θα λάβει θέση. Παρακαλώ ωστόσο – και οι παρόντες Πρόεδροι των πολιτικών ομάδων συμφωνούν μαζί μου – να τους δοθεί αύριο η ευκαιρία να παρουσιάσουν εν συντομία τις θέσεις τους. Δεν έχει προβλεφθεί κάτι τέτοιο μέχρι τώρα. Παρακαλώ όμως να υπάρξει μια σχετική πρόβλεψη, ούτως ώστε να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε και εμείς τις θέσεις μας. Δε χρειάζεται να προβούμε σε μακρές δηλώσεις, ωστόσο χρειαζόμαστε αυτή την ευκαιρία να λάβουμε το λόγο. Παρακαλώ να μάς το επιτρέψετε .

  Πρόεδρος. – Κύριε Poettering, το Κοινοβούλιο είναι κυρίαρχο Σώμα. Συνεπώς, αν αυτό επιθυμείτε και έχω την εντύπωση ότι υπάρχουν άλλοι – και ιδιαιτέρως οι συνάδελφοί σας – που συμφωνούν, δεν έχω καμία αντίρρηση. Αυτό σημαίνει ότι θα λάβουν το λόγο και οι Πρόεδροι των πολιτικών ομάδων.

Υπάρχουν παρατηρήσεις;

Η απόφαση εγκρίνεται.

7. Προτεραιότητες της Ένωσης όσον αφορά τις εξωτερικές σχέσεις (συνέχεια)

  Πρόεδρος. – Σειρά έχει η συνέχεια της συζήτησης επί των δηλώσεων της Επιτροπής και του Συμβουλίου για τις προτεραιότητες της ΕΕ στον τομέα των εξωτερικών δράσεων.

  Van den Berg (PSE). – (NL) Πρόεδρε, ευχαριστώ πάρα πολύ. Στα πλαίσια της συνέχειας της πρωινής συζήτησης, η Σοσιαλιστική Ομάδα αισθάνεται την ανάγκη να αναγνωρίσει ότι, μετά την κατάρρευση του τείχους του Βερολίνου, η θέση της Ευρώπης στον κόσμο άλλαξε πάρα πολύ, ειδικά όταν μιλάμε για την εξωτερική πολιτική η οποία ασκείται κατά κανόνα από τα εθνικά κράτη, τα οποία θα συνεχίσουν, βεβαίως, να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Είδαμε, επίσης, ότι οι κυβερνήσεις μας συχνά εμποδίζουν οι μεν τις δε να δράσουν αποτελεσματικά στο εξωτερικό. Σήμερα βλέπουμε τόσο τις εθνικές κυβερνήσεις όσο και την ΕΕ να προβαίνουν σταδιακά σε βήματα για τη χάραξη μιας ολοένα και πιο κοινής εξωτερικής πολιτικής. Για μας, στην περίπτωση των εξωτερικών δράσεων, η έννοια "εξωτερική πολιτική"; – και νομίζω ότι ο κ. Patten το διατύπωσε σαφέστατα αυτό- σημαίνει πολύ περισσότερα πράγματα από την κλασική διεθνή διπλωματία όπως τη γνωρίζουμε και αφορά θέματα όπως η ασφάλεια –με μια πολύ ευρύτερη σημασία- το περιβάλλον, η πρόληψη διενέξεων, το εμπόριο και οι σχέσεις σε πάρα πολλούς τομείς. Σ’ αυτούς συγκαταλέγονται η αναπτυξιακή συνεργασία και βεβαίως, τα κλασικά μέσα της εξωτερικής πολιτικής. αΈτσι, καταλήγουμε σε μια εμπλουτισμένη εξωτερική πολιτική της ΕΕ, στην ολοκλήρωση, στον Επίτροπο εξωτερικών σχέσεων, τον κύριο ΚΕΠΠΑ, κ. Σολάνα και βεβαίως στο Συμβούλιο, πλευρές που πρέπει όλες να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο. Κρίμα που δε θα μπορέσουμε να ακούσουμε εδώ τον κ. Σολάνα..

Θέλουμε να τονίσουμε ότι στις προτεραιότητες υπάρχουν, κατά κάποιον τρόπο, τρία σημεία που πρέπει να εξισορροπηθούν: ο άμεσος περίγυρος, οι γείτονές μας, η διεύρυνση, η Ανατολική Ευρώπη, μετά η στρατηγική πλευρά της περιοχής MEDA, της δεύτερης περιοχής που θίγει τις παραδοσιακές σχέσεις στο ΝΑΤΟ, τις G7 και τους άλλους οργανισμούς όπου συνεργαζόμαστε με την Αμερική και με άλλους παραδοσιακούς εταίρους μας, και τέλος ένα σημείο που χάνεται τόσο εύκολα από το οπτικό μας πεδίο αλλά κατά τη γνώμη μας είναι καθοριστικής σημασίας: η Ευρώπη ως φορέας συγκεκριμένων αξιών στον κόσμο, "a global player in a global village". Εδώ είναι πολύ σημαντικό να θεωρηθεί ότι η καταπολέμηση της φτώχειας αποτελεί ουσιαστική πτυχή της πολιτικής μας και δεν είναι υποδεέστερη της εξωτερικής πολιτικής. Συνάδελφοι Patten, Nielson και όλοι οι άλλοι, συμπεριλαμβανομένου του Επιτρόπου για τις εξωτερικές σχέσεις, υποστηρίζουμε ότι στο σημείο αυτό θα μπορούσε να βρεθεί μια νέα αξία, μια νέα ποιότητα και αποτελεσματικότητα μαζί με το Κοινοβούλιο. Μας λυπεί ιδιαιτέρως που το κεφάλαιο 4 και ο ρόλος και τα σχετικά καθήκοντα του Κοινοβουλίου εξακολουθούν να υποτιμούνται. Πολύ συχνά, βλέπουμε το Συμβούλιο να ακολουθεί τη γραμμή του και δεν είναι αυτός ο τρόπος για να ασκήσουμε μια κοινή εξωτερική πολιτική. Ελπίζουμε ότι το μήνυμά μας για μια νέα πολιτική θα εισακουστεί, χωρίς να θιγεί ο προϋπολογισμός. Μια νέα πολιτική με ένα ισχυρό ΕΚ το οποίο θα μπορεί να εκφράζει τις απόψεις του που θα λαμβάνονται σοβαρώς υπόψη. Θα θέλαμε πολύ να υπάρξει μια θετική αντίδραση του Συμβουλίου και της Επιτροπής όσον αφορά σ’ αυτό το σημείο της νέας πολιτικής.

  Cox (ELDR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, επικροτώ την αποφασιστικότητα που επέδειξε σήμερα εδώ η γαλλική Προεδρία και η Επιτροπή όσον αφορά την έμφαση στη διεύρυνση ως κομβική προτεραιότητα των εξωτερικών δράσεων της Ένωσης. Ελπίζω πως όταν ασχοληθούμε με το θέμα αύριο στο Κοινοβούλιο, το περιστατικό Verheugen θα έχει απλώς χρησιμεύσει σαν καίρια υπενθύμιση ότι πρέπει να αποσαφηνίσουμε τα μηνύματα που στέλνουμε και να αποφεύγουμε να στέλνουμε συγκεχυμένα μηνύματα όσον αφορά τούτη τη στρατηγική προτεραιότητα.

Αναφορικά με το προκείμενο θέμα, θα ήθελα να συνεχίσω από το σχόλιο που έκανε νωρίτερα σήμερα ο Επίτροπος όταν μίλησε για την προσπάθεια να γίνει αποτελεσματικότερη η εξωτερική πολιτική, λέγοντας ότι επικροτώ θερμά και προσυπογράφω την άποψή του για το αδιαίρετο της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης. Αν λάβουμε υπόψη τη διαδικασία της Βαρκελώνης, την ειρηνευτική διαδικασία της Μέσης Ανατολής, τις σχέσεις μας με τα δυτικά Βαλκάνια, τις σχέσεις μας με τη Ρωσία, βλέπουμε ότι σαφώς υπάρχει τεράστιο εύρος πολιτικής που πρέπει να καλυφθεί και μεγάλη ποικιλία μέσων. Είναι εμφανές ότι μια επιτυχής εξωτερική πολιτική δεν μπορεί να στηρίζεται σε έναν μόνο πυλώνα. Ακόμη κι αν η άσκηση της εξωτερικής πολιτικής – και ειδικά η διάσταση της ασφάλειας και της άμυνας στην εξωτερική πολιτική μας – είναι ουσιωδώς θέμα των κυβερνήσεων, συνάγεται ότι, εξαιτίας της φύσης του τομέα των πολιτικών και των διαθέσιμων μέσων, δεν μπορεί να είναι αποκλειστικό έργο των κυβερνήσεων. Η Επιτροπή έχει δίκιο να απαιτεί το δικαίωμα για συνεργασία σύμφωνα με τη συνθήκη και, μέσω αυτού, το Κοινοβούλιο έχει δίκιο να απαιτεί το δικό του δικαίωμα για υποχρέωση λογοδοσίας και έλεγχο.

Ένα δεύτερο γενικό θέμα που θέλω να θίξω αφορά την αποδοτικότητα της πολιτικής. Και εδώ η νέα Επιτροπή – και ειδικά ο Επίτροπος κύριος Patten – αξίζουν συγχαρητήρια, πρώτον επειδή μας αποκάλυψαν την έκταση της φρίκης στην οποία έχει εξελιχθεί μεγάλο τμήμα της πολιτικής. Επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω τα πορίσματα αυτών των ερευνών: τα τελευταία πέντε έτη, η μέση καθυστέρηση για εκταμίευση των δεσμευμένων πόρων αυξήθηκε από τρία χρόνια σε τεσσεράμισι. Για ορισμένα χρόνια, ο συσσωρευμένος όγκος εκκρεμών δεσμεύσεων αντιστοιχεί σε περισσότερα από οκτώμισι χρόνια πληρωμών. Όπως και να αναλυθούν αυτά τα στοιχεία είναι πασιφανώς κωμικοτραγικά. Για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να πούμε ότι η πρώην Επιτροπή υπό την ηγεσία του κύριου Ζακ Σαντέρ ήταν εξίσου θύμα όσο και δράστης αυτής της διαδικασίας. Πρόκειται για τα συσσωρευμένα αποτελέσματα ενός αναποτελεσματικού και καθόλου αποδοτικού συστήματος επί σειρά ετών. Επικροτούμε τη δέσμευση για επείγουσα αναθεώρηση της εν λόγω διαδικασίας.

Εξ ονόματος της Ομάδας των Φιλελεύθερων Δημοκρατών θα ήθελα να τονίσω με ιδιαίτερη έμφαση τη σοβαρή ανησυχία μας για τον κώδικα μυστικότητας αντί για τον κώδικα διαφάνειας που κανονικά προωθεί το Συμβούλιο. Η γενική μυστικότητα δεν είναι η καλύτερη μέθοδος για να νομιμοποιηθεί μια εξελισσόμενη κοινοτική πολιτική. Η Ομάδα μου στηλιτεύει το γεγονός ότι ο εν λόγω κώδικας μυστικότητας πέρασε υπογείως κατά τη θερινή διακοπή του Κοινοβουλίου, με καμία κοινοβουλευτική διαβούλευση και με γραπτή διαδικασία. Ισούται με μια μορφή διακυβερνητικής συνομωσίας που στρέφεται κατά του δικαιώματος των πολιτών να γνωρίζουν. Θέλω να ακούσω από το Συμβούλιο σήμερα τι ρόλο προτίθεται να αναθέσει σε αυτό το Σώμα όσον αφορά τον έλεγχο και την υποχρέωση λογοδοσίας σε θέματα που ίσως είναι διακυβερνητικά αλλά τα οποία δεν μπορούν να στηρίζονται σε έναν μόνο πυλώνα.

  Hautala (Verts/ALE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση διευρύνει τις αρμοδιότητές της, μπορούμε να αναμένουμε ότι η διαφάνεια αυτών των δραστηριοτήτων και ο κοινοβουλευτικός έλεγχος θα αυξηθούν με τον ίδιο ρυθμό. Τώρα φαίνεται ότι η ευρωπαϊκή ταυτότητα όσον αφορά τη ασφάλεια και την άμυνα αναπτύσσεται πολύ έντονα και πολύ γρήγορα μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Ελσίνκι. Όμως, έχουμε την εντύπωση οτι το Συμβούλιο προσφεύγει όλο και περισσότερο σε μια διακυβερνητική συνεννόηση για αυτό το θέμα, μέχρι του σημείου να απειλήσει να αφήσει εκτός την ίδια την Επιτροπή, πράγμα κατά τη γνώμη μου απαράδεκτο. Η Επιτροπή πρέπει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία.

Όπως είπε προ ολίγου ο κ. Cox, εκφράζω και εγώ την έντονη δυσαρέσκειά μου για το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών το Συμβούλιο συνέταξε ιδιαίτερα σημαντικούς περιορισμούς όσον αφορά το δικαίωμα των πολιτών να ενημερώνονται για τα έγγραφα που αναφέρονται σε θέματα ασφάλειας και άμυνας. Φυσικά, κανείς δεν αρνείται ότι κάπου-κάπου η εμπιστευτικότητα,, ακόμη και η μυστικότητα, είναι απαραίτητες, όταν για παράδειγμα πρόκειται για επιχειρησιακά θέματα αμυντικής πολιτικής. Αλλά η απόφαση του Συμβουλίου παρουσιάζει τώρα τον κίνδυνο να οδηγήσει σε μία κατάσταση όπου ολόκληρη η ανάπτυξη της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας θα διαφεύγει κάθε ελέγχου. Θα είναι πλέον αδύνατη, λοιπόν, η εποπτεία της. Οι πολίτες δεν θα μπορούν πλέον να ενημερώνονται για την εξέλιξη της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας και τα κοινοβούλια δεν θα συμμετέχουν στον έλεγχό της.

Έχουμε συζητήσει για αυτό το θέμα εδώ στο Κοινοβούλιο και η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, στους κόλπους της οποίας έλαβα μέρος στην εξέταση του φακέλου, μελετά αυτόν τον καιρό το ερώτημα μήπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έπρεπε να προσφύγει δικαστικώς στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εναντίον του Συμβουλίου για αυτή την απόφαση, η οποία αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των προνομίων του Κοινοβουλίου και περιορισμό των δικαιωμάτων που έχουν καταφέρει να αποκτήσουν οι πολίτες όσον αφορά την ελεύθερη πρόσβαση στα έγγραφα. Απαιτώ και εγώ από τον εκπρόσωπο του Συμβουλίου να λάβει ξεκάθαρη θέση επί του θέματος αυτού και θα ήμουν εξαιρετικά ευγνώμων στην Επιτροπή αν σχολίαζε και η ίδια την όλη κατάσταση.

  Miranda (GUE/NGL). – (ΡΤ) Κύριε Πρόεδρε, θα είμαι εξαιρετικά σύντομος εφόσον θα ήθελα μόνο να θίξω μία πτυχή η οποία σχετίζεται ιδιαιτέρως με την εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέμα ιδιαίτερο κατά τη γνώμη μου που πρέπει όμως να λάβουμε περισσότερο υπόψη μας και το οποίο μας απασχολεί πάρα πολύ. Αναφέρομαι στην έκδηλη τάση που υπάρχει να υποβαθμίζεται συνεχώς, ως προς τη σημασία και τα μέσα, η συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Ασφαλώς δεν παραγνωρίζω ότι υπάρχουν άλλοι στόχοι και ότι φυσικά πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη. Θεωρώ όμως ότι, είτε λόγω των προσδοκιών που δημιουργούνται, είτε λόγω των ευθυνών που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε λόγω των νέων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι αναπτυσσόμενες χώρες, για όλους αυτούς τους λόγους πιστεύουμε ότι πρέπει αυτές οι σημαντικές περιοχές του κόσμου να λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη στο πλαίσιο της δράσης μας.

Και, κυρίως, θα υπογραμμίσω μία πτυχή: πρέπει, στο πλαίσιο αυτό, να καταρτίσουμε κατάλληλες και αυτόνομες στρατηγικές οι οποίες θα εδραιώσουν τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα αυτό. Η ανησυχία αυτή δημιουργείται, κυρίως, λόγω των διαδοχικών μειώσεων του προϋπολογισμού στο πλαίσιο της συνεργασίας οι οποίες, κατά κάποιον τρόπο, αποδεικνύουν και καθιστούν βάσιμες αυτές τις ανησυχίες που μόλις ανέφερα και στις οποίες πιστεύω ότι είναι απαραίτητο να τεθεί ένα τέλος μια για πάντα.

  Dupuis (TDI). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύοντα, κύριε Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, θα ήθελα καταρχάς να απευθύνω μια μικρή παρατήρηση στον κ. Patten. Το έγγραφο το οποίο πρόκειται να ψηφίσουμε καταδικάζει την διακυβερνητική ακυβερνησία που χαρακτηρίζει τη δομή της κοινής μας εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, γεγονός που είναι λίγο αντιφατικό ως προς τα σημερινά λεγόμενα του Επιτρόπου, κατά τα οποία η πολιτική των εξωτερικών υποθέσεων θα παρέμενε στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Πιστεύω, λοιπόν, ότι θα έπρεπε να δούμε το θέμα πιο ελαστικά. Στην πολιτική, δεν χρησιμοποιούμε ποτέ τον όρο “ποτέ”. Πιστεύω ότι το Κοινοβούλιό μας είναι αρκετά δειλό στο συγκεκριμένο θέμα, ωστόσο η παρέμβαση του κ. Brok απέδειξε ότι ορισμένοι, μέσα στο Κοινοβούλιο μας, συνεχίζουν να πιστεύουν ότι μια κοινοτικοποίηση της εξωτερικής πολιτικής είναι όχι μόνο ανά πάσα στιγμή εφικτή, αλλά και απολύτως αναγκαία.

Θα ήθελα, εν συντομία, να θέσω δύο ερωτήσεις στον Προεδρεύοντα. Διαβάζω με ενδιαφέρον ότι πρόκειται να ληφθεί μια γαλλο-γερμανική πρωτοβουλία ομαδοποίησης των προξενείων. Η παρούσα Προεδρία μπορεί άραγε να αντιληφθεί μια ταχεία κοινοτικοποίηση της πολιτικής εξωτερικών υποθέσεων και να περιμένει, κυρίως, ότι θα μπορούσαμε να εμπιστευτούμε σε μια πρεσβεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης το καθήκον να εκπροσωπήσει το σύνολο των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις πενήντα χώρες όπου κανένα από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει παρουσία;

Μία δεύτερη ερώτηση. Αντιλήφθηκα με ενδιαφέρον, κύριε Προεδρεύοντα, την προφανή έλλειψη ενθουσιασμού που δείξατε σχετικά με τη Σύνοδο Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης / Κίνας. Χαίρομαι γι’ αυτό. Μήπως αυτό σημαίνει ότι η λεγόμενη πολιτική κριτικού διαλόγου με την Κίνα πρόκειται να επικυρωθεί οριστικά και θα είστε έτοιμος, ως Προεδρεύων, να προσεγγίσετε, κατά την προσεχή συνάντησή σας με τους Κινέζους, το ζήτημα της αναγνώρισης της εξόριστης θιβετιανής κυβέρνησης, αν καμία συμφωνία σχετικά με το νέο καθεστώς του Θιβέτ δεν προκύψει μέσα σε μια λογική προθεσμία;

  Salafranca Sánchez-Neyra (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, εγώ πιστεύω ότι είναι σημαντικό να μην παραμελούμε τους στόχους που επιδιώξαμε με αυτή τη συζήτηση και που, κατά τη γνώμη μου, είναι δύο:

Πρώτον, να εξασφαλίσουμε μια πιο αποτελεσματική, πιο συνεπή και πιο ορατή εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλιώς, σε τι μας ωφελεί να έχουμε, αθροιστικά η Επιτροπή και τα κράτη μέλη, πάνω από 40 000 υπαλλήλους σε πάνω από 1 500 διπλωματικές αντιπροσωπείες - τους διπλάσιους από τις Ηνωμένες Πολιτείες - αν στη πράξη η δράση μας δεν είναι αρκετά αποτελεσματική, αρκετά συνεπής και αρκετά ορατή; Νομίζω ότι ο κ. Patten το διατύπωσε πολύ καλά στην ομιλία του, όπου απέδειξε τουλάχιστον ότι έχει διαβάσει την κοινή πρόταση ψηφίσματος που διαπραγματευτήκαμε στο Κοινοβούλιο.

Δεύτερον, να υπογραμμισθεί ότι οι καιροί που το Κοινοβούλιο περιοριζόταν στην υπογραφή της επιταγής με τις προτεραιότητες που καθόριζαν άλλα κοινοτικά όργανα έχει περάσει οριστικά στην ιστορία.

Κύριε Moscovici, κατά τους ερχόμενους μήνες θα πρέπει να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις στον τομέα της αναδυόμενης και εμβρυακής πολιτικής άμυνας. Στην κρίση των Βαλκανίων κατέστησαν απολύτως εμφανείς οι ανεπάρκειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή τη στιγμή διεξάγεται στις Ηνωμένες Πολιτείες μεγάλη συζήτηση για τις στρατιωτικές δαπάνες, συζήτηση που θα πρέπει να αρχίσουμε σύντομα στην Ευρώπη, όχι μόνο από την σκοπιά των δαπανών, αλλά και από την πλευρά της διάρθρωσής τους.

Οι ασύμβατες και ετερογενείς επενδύσεις των κρατών μελών στον τομέα αυτό - οι εθνικές αντανακλάσεις - δυσχεραίνουν τη συζήτηση αυτή τόσο όσο χρειάζεται για να μην μπορούμε να λάβουμε υπόψη άλλα προστιθέμενα προβλήματα, όπως οι ενδοοργανικές έριδες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σαφώς θα προτιμούσε να ανήκε η θέση του Υπάτου Εκπροσώπου στα όργανα της Επιτροπής. Ανήκει όμως στο Συμβούλιο και πρέπει να το δεχθούμε, όπως πρέπει επίσης να δεχθούμε ότι η Επιτροπή πρέπει να διαδραματίζει ένα ρόλο. Έχει δίκιο ο κ. Patten όταν λέγει ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε και να διευθετήσουμε μια σειρά εντάσεων μεταξύ του διακυβερνητικού και του κοινοτικού επιπέδου. Αυτή η διαμάχη ανάμεσα στα όργανα πρέπει να επιλυθεί, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν θα περιορισθεί στο σερβίρισμα, αλλά θέλει να συμμετάσχει και στο μαγείρεμα.

  Lalumière (PSE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, κύριε Επίτροπε, παρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον, οι Γάλλοι συνάδελφοί μου της ομάδας PSE, και εγώ προσωπικά, τις εξωτερικές δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε γενικές γραμμές, υπενθυμίζουμε ότι είμαστε υπέρ της έντονης παρουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διεθνή σκηνή. Αυτό συνεπάγεται, εν πρώτοις, μια σταθερή και συνεχή βούληση εκ μέρους του ίδιου του Συμβουλίου. Μιλήσατε για υπερβολική φιλοδοξία, κύριε Υπουργέ και χαίρομαι γι' αυτό. Όμως, αυτό συνεπάγεται, επίσης, και πραγματικές δυνατότητες δράσης για την Επιτροπή. Αυτή είναι η επιθυμία του κ. Επιτρόπου και ελπίζω να έχει και τώρα και στο μέλλον τα πολιτικά, διοικητικά και οικονομικά μέσα για την υλοποίηση των πεδίων του ενδιαφέροντός του, προκειμένου η ΚΕΠΠΑ να είναι αποδοτική και πραγματικά αποτελεσματική.

Εντούτοις, σε αυτήν την σύντομη παρέμβαση, θα ήθελα, κυρίως, να εμμείνω στο θέμα της διεύρυνσης. Μία πρόσφατη συνέντευξη η οποία δόθηκε σε γερμανική εφημερίδα προκάλεσε αναστάτωση. Για μας, τα πράγματα είναι σαφέστατα. Δεν τίθεται ζήτημα χαλάρωσης της διαδικασίας διεύρυνσης μέσω της διαμόρφωσης νέων απαιτήσεων και διαφόρων μέσων επιβράδυνσης. Αντίθετα, πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να την προωθήσουμε, όπως σχολιάσατε μόλις τώρα κύριε Υπουργέ, πράγμα που δεν αποκλείει προφανώς ούτε την αυστηρότητα, ούτε την επαγρύπνηση. Μια επιπόλαιη διεύρυνση θα ήταν φυσικά σοβαρό λάθος.

Με αυτό το δεδομένο, αντιλαμβανόμαστε τα προβλήματα που θέτει στο σύνολό της η κοινή γνώμη, τόσο των δεκαπέντε κρατών μελών όσο και των υποψήφιων χωρών. Η κοινή γνώμη δεν είναι καλά ενημερωμένη και αμφιταλαντεύεται μεταξύ ενός παράλογου ενθουσιασμού, ενός αισθήματος αποθάρρυνσης, και μιας εχθρικής στάσης. Αναμφισβήτητα, υπολείπεται πολλή δουλειά για να μπορέσει η μακρά και δύσκολη διαδικασία διεύρυνσης να στηριχτεί σε μία στέρεα, σαφή, και σταθερή λαϊκή βούληση.

  Schroedter (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε! Η εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο όταν πληρεί τρία βασικά κριτήρια: σαφήνεια, αξιοπιστία και διαφάνεια. Κύριε Patten, εμείς θα το τονίζουμε διαρκώς, ακόμη και όταν εσείς λέτε ότι θα πρέπει επιτέλους να σταματήσει αυτό το παιγνίδι του pingpong. Πιστεύω ότι το παιγνίδι έχει αρχίσει και θα τελειώσει τότε μόνο, όταν βρεθεί μια εποικοδομητική λύση, ειδάλλως θα οδηγήσει σε διαιώνιση του ανταγωνισμού μεταξύ των θεσμικών οργάνων της Ένωσης.

Πιστεύω ότι η σχετική ομιλία σας στο Παρίσι ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Θα πρέπει επιτέλους να συζητηθεί ανοικτά πώς θα υπάρξει μια σαφής αντιπροσώπευση στην εξωτερική μας πολιτική. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στο σημείο αυτό. Εσείς ο ίδιος είχατε δηλώσει ότι η αξιοπιστία, το δεύτερο κριτήριο, είναι δυνατή τότε μόνον όταν αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες που διαθέτει η Ένωση, δηλαδή και οι τρεις πυλώνες, ιδιαίτερα μάλιστα ο πρώτος με τα χρηματοδοτικά μέσα που διαθέτει, σε μία προληπτική διαχείριση κρίσεων και όταν η ΕΕ αρχίσει να εξάγει σταθερότητα χρησιμοποιώντας σωστά τους οικονομικούς πόρους που διαθέτει και συνδέοντάς τους με πολιτικά μέσα.

Γνωρίζουμε ότι το ζήτημα της ασφάλειας θα πρέπει να εξεταστεί όσον το δυνατόν πιο ολοκληρωμένα. Η ασφάλεια του περιβάλλοντος, η ασφάλεια του ατόμου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορεί να υπάρξει στα πλαίσια ενός μόνον πυλώνα. Έτσι, η προληπτική διαχείριση κρίσεων δεν μπορεί να περιοριστεί αποκλειστικά στη σύσταση ενός αστυνομικού σώματος, αλλά απαιτεί τη συμμετοχή όλων των πυλώνων. Για το τελευταίο κριτήριο, τη διαφάνεια, η ομάδα μας δήλωσε με μεγάλη σαφήνεια σήμερα ότι δεν δεχόμαστε και ούτε θα δεχτούμε στο μέλλον περιορισμούς στην πρόσβαση σε διάφορα έγγραφα. Το Κοινοβούλιο απαιτεί διαφάνεια και θα εξακολουθήσει να την απαιτεί τόσο από το Συμβούλιο όσο και από την Επιτροπή. Το ζήτημα δεν τελειώνει εδώ.

  Oostlander (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου μίλησε με ενδιαφέροντα τρόπο για τις τέσσερις μελλοντικές προτεραιότητες της Προεδρίας στον τομέα των εξωτερικών υποθέσεων και της άμυνας. Υπάρχουν δύο σημεία τα οποία αφορούν και το ψήφισμα, που είναι συγκεκριμένα η επιλογή των μέσων και η ανάπτυξη της ίδιας της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Ο Επίτροπος Patten, ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αντέδρασε σ’ αυτά με το δικό του τρόπο και παρατήρησε ότι η ΕΕ δείχνει ένα εξαίρετο πνεύμα πρωτοβουλίας. Το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας προέρχεται από την ΕΕ, δύο τρίτα των δωρεών. Υπάρχει και η διεύρυνση και ο Επίτροπος αναφέρθηκε και στην προαγωγή της σταθερότητας. Τότε άρχισα κάπως να αμφιβάλω και, όταν αναφέρθηκε στην προβολή της ταυτότητας της ΕΕ στο διεθνή χώρο, σκέφτηκα ότι θα ήθελα πάρα πολύ να υποστηρίξω τον ίδιο στόχο αλλά με έναν τρόπο που να ταιριάζει στις ευθύνες της Ευρώπης.

Η προβολή της ευρωπαϊκής ταυτότητας είναι, φυσικά, δυνατή μόνο μέσω μιας πραγματικά ευρωπαϊκής πολιτικής. αΟμως, οι ευθύνες της Ευρώπης δεν μπορούν να κατακερματιστούν σε δεκαπέντε ή τριάντα ή ακόμη περισσότερα κράτη μέλη. Αυτό δε σημαίνει ότι δε θα υπάρχουν πλέον υπουργοί εξωτερικών στα κράτη μέλη - βεβαίως και θα υπάρχουν, όπως και οι συνάδελφοί τους των οικονομικών και σίγουρα της παιδείας. αΟταν όμως πρόκειται για θέματα που εμπίπτουν στην ευθύνη της Ευρώπης αυτά πρέπει να διευθετούνται με βάση μια ευρωπαϊκή προοπτική, με βάση κοινές ευρωπαϊκές αξίες, όπως αυτές που συμμεριζόμαστε εδώ, στη λαϊκή αντιπροσωπεία.

Το θέμα δεν αφορά μιαν απλή γραφειοκρατική κατανομή της εξουσίας μεταξύ θεσμικών οργάνων ή ένα διψασμένο για εξουσία Κοινοβούλιο. Πρόκειται για μια πρακτική λύση στο ερώτημα πώς μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Το θέμα είναι ότι δεν μπορέσαμε να ασκήσουμε μια συγκεκριμένη πολιτική στη Βοσνία για να προλάβουμε τις καταστροφές. αΕτσι χάθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ζωές. Αυτό είναι το θέμα! Πώς μπορούμε να το προλάβουμε; Εμείς, ως Κοινοβούλιο, λέμε ότι αυτό είναι εφικτό μόνο με μια ευρωπαϊκή πολιτική και με κανέναν άλλο τρόπο.

  Wijkman (PPE-DE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε! Θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τόσο τη γαλλική Προεδρεία όσο και τον επίτροπο Patten για την εξαιρετική τους παρέμβαση σήμερα το πρωί. Οι προτεραιότητες που ανέφεραν αξίζουν της υποστήριξης όλων μας.

Εξαιτίας της πίεσης του χρόνου θα ήθελα να κάνω λίγα μόνο σχόλια. Θα ήθελα να αναφερθώ κυρίως στις ελλείψεις που παρουσιάζει η συνεργασία για την ανάπτυξη μεταξύ της Ένωσης και των αναπτυσσομένων χωρών. Ο επίτροπος Patten αξίζει κάθε επαίνου για την ειλικρίνεια με την οποία παρουσίασε και παρουσιάζει τα προβλήματα. Έχω προσωπική εμπειρία αυτών καθώς, όντας σε υπεύθυνη θέση στα πλαίσια του προγράμματος ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, ζήτησα τη συνεργασία με την Ένωση και τα κράτη μέλη προκειμένου να υπάρξει συντονισμός και κοινή δράση σε διάφορους τομείς. Τα αποτελέσματα ήταν κατά κανόνα αρνητικά, είτε εξαιτίας του γεγονότος ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έπρεπε να λαμβάνει σχεδόν κάθε απόφαση στις Βρυξέλλες, πιθανώς λόγω έλλειψης ικανού προσωπικού στους συγκεκριμένους τομείς. Για όλους αυτούς τους λόγους η συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ιδιαίτερα δυσχερής και χρονοβόρος. Ο ΟΗΕ αντιμετωπίζει τα δικά του προβλήματα με τη γραφειοκρατία και τη βραδύτητα δράσης – αυτό είμαι εγώ ο πρώτος που το αναγνωρίζω, ωστόσο όσον αφορά τη συνεργασία για την ανάπτυξη και τις προσπάθειές μας στον τομέα αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και ορισμένα χρόνια υπολείπεται πολύ του ΟΗΕ.

Συμπεραίνω, επομένως, καταρχήν ότι η Επιτροπή οφείλει να επιτύχει μία ευρύτατη αποκέντρωση των κέντρων λήψης αποφάσεων σε εθνικό επίπεδο. Οι “Βρυξέλλες” σε όλα τα διοικητικά επίπεδά τους οφείλουν να αναθέσουν αλλού ένα μεγάλο τμήμα των ελέγχων.

Εξάλλου, είναι σημαντικό να προσλάβει η Επιτροπή επαρκές και ικανό προσωπικό προκειμένου να εφαρμόζονται οι αποφάσεις που λαμβάνει.

Γνωρίζω ότι εσείς, επίτροπε Patten, ακολουθείτε ακριβώς αυτή την κατεύθυνση στην πολιτική σας τη στιγμή αυτή. Εγώ θα ήθελα απλώς να υπογραμμίσω ότι ο χρόνος πιέζει. Εάν δεν πραγματοποιηθούν ταχύτατα αλλαγές, φοβούμαι ότι η υποστήριξη προς τη συνεργασία για την ανάπτυξη θα υποχωρήσει σταδιακά. Θα ήταν κρίμα κάτι τέτοιο, καθώς είναι εξαιρετικά χρήσιμη μία πολύπλευρη συνεργασία στον τομέα αυτόν, κάτι το οποίο είναι και προς το συμφέρον της Ένωσης προκειμένου αυτή να παίξει ένα δυναμικό ρόλο στο παγκόσμιο προσκήνιο.

  Gemelli (PPE-DE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, κατά τη γνώμη μου η παρέμβαση του Προέδρου του Συμβουλίου ήταν κάπως μεροληπτική και γενική, ενώ την παρέμβαση του Επιτρόπου Patten τη βρήκα ρεαλιστική και προσεκτική στους διάφορους προβληματισμούς.

Πρέπει, επομένως, να σταματήσουμε λίγο στα διάφορα ζητήματα. Το πρώτο: αρχίζει αύριο στον ΟΗΕ μια σημαντική σύνοδος, στην οποία συμμετέχουν 159 αρχηγοί κράτών. Με ποια ιδιότητα παρευρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση; Σε ποιο επίπεδο; Πιστεύω ότι θα ήταν πραγματικά σημαντικό να προσδιορίσουμε ένα μέγιστο επίπεδο και να δώσουμε φωνή στην παρουσία μας.

Όταν μιλά κανείς για προτεραιότητες, πρέπει να μιλήσει και για οικονομική πολιτική, ενώ οι δικές μας οικονομικές πολιτικές είναι όλες στραμμένες προς το εσωτερικό της Ευρώπης.

Εξίσου σημαντικό είναι να μην εγκαταλειφθεί η πολιτική της ανάπτυξης, επειδή η πολιτική αυτή δημιουργεί σταθερότητα και ειρήνη και πρέπει να προσανατολισθεί προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά και προς τη Ρωσία και την Κίνα. Πιστεύω ότι δεν μπορεί κανείς να μας ζητά να επιλέξουμε μεταξύ Βαλκανίων και αναπτυσσόμενων χωρών. Τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν υπόψη τους αυτές τους προβληματισμούς.

Η ελπίδα μιας συνταγματοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των άλλων και για να έχουμε θεσμική ιθαγένεια στους διεθνείς οργανισμούς, η δημιουργία ευρωπαϊκής διπλωματίας σύμφωνα με την έκθεση Galeote, η πολιτιστική ανησυχία που πρέπει να έχουμε κατά νου για να αποφύγουμε τις νέες αποικιοκρατίες, η υποστήριξη και η αξιοποίηση των δημοκρατικών διαδικασιών που έχουν ξεκινήσει ακόμη και σε χώρες όπως το Ιράν, η ρύθμιση της σχέσης με τις ΜΚΟ – που θα μπορούσαν να είναι ο εκτελεστικός βραχίονας της Ευρωπαϊκής Ένωσης – μπορούν να είναι επιλογές προς υιοθέτηση για μια ισχυρή πολιτική πρωτοβουλία έναντι των αναπτυσσόμενων χωρών, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η πολιτιστική υπεροχή για την οποία καυχιέται η Ευρώπη, να αναζητηθεί αλληλεγγύη για να αναπτυχθεί η ποιότητα ζωής και να αποδειχθεί ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας με την εξύμνησή της σε κάθε γωνιά του κόσμου.

  Morillon (PPE-DE). - (FR) Kύριε Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, αναφερθήκατε σήμερα το πρωί στην έκθεση που το Κοινοβούλιο μου ζήτησε να του παρουσιάσω σχετικά με την διαδικασία προσχώρησης της Τουρκίας. Πιστεύω να μπορέσω σήμερα να κάνω μια πρώτη παρουσίαση της ουσίας των συμπερασμάτων αυτής της έκθεσης.

Το Κοινοβούλιό μας επικροτεί, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τις προσπάθειες που κατέβαλε η Τουρκία για να καθορίσει ένα πρόγραμμα εξέλιξης του νομικού της οπλοστασίου, προκειμένου να ανταποκριθεί καλύτερα στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά κυρίως με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα, κατανοούμε την αντίδραση που προκλήθηκε στο εσωτερικό ορισμένων πολιτικών κομμάτων και στην κοινή γνώμη από τη συνειδητοποίηση της σημασίας των μεταρρυθμίσεων στις οποίες πρέπει η χώρα αυτή να συναινέσει πριν την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θέλουμε οι εταίροι μας να γνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει σε καμία περίπτωση την πρόθεση να αναμιχθεί στις εσωτερικές τους υποθέσεις, ωστόσο τους προτείνει μία σύμβαση οι όροι της οποίας έχουν οριστεί εκ νέου στην εταιρική σχέση προσχώρησης και είναι σύμφωνοι με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, σύμβαση την οποίαν από εκείνους εξαρτάται αν θα αποδεχτούν ή θα απορρίψουν.

Πιστεύω, σχετικά, ότι οφείλουμε να έχουμε το θάρρος να πούμε στον τουρκικό λαό ότι υπάρχουν σήμερα δύο προϋποθέσεις για την προσχώρησή του στην Ευρώπη: αφενός, ο σεβασμός της ανάγκης ύπαρξης ταυτότητας, η οποία έχει εκδηλωθεί σε όλη την Ευρώπη από τους συμπολίτες μας, τόσο σαφής όσο έντονη είναι και η επιθυμία τους να διαφυλάξουν τις ρίζες τους απέναντι στις αναπόφευκτες εξελίξεις της παγκοσμιοποίησης. Η Ευρώπη, έχοντας συνείδηση ότι η ποικιλότητά της αποτελεί τον πλούτο της, αποφάσισε να αναγνωρίσει αυτήν την ανάγκη ταυτότητας. Γι' αυτό και εμμένει στα δικαιώματα αλλά και στις υποχρεώσεις των μειονοτήτων. Αυτό είναι το πνεύμα με το οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση προτείνει να βοηθήσει την Τουρκία στην επίλυση του κουρδικού προβλήματος.

Αφετέρου, καλό είναι να βρεθεί, στις καλύτερες δυνατές προθεσμίες, μία λύση στο πρόβλημα της Κύπρου, δεδομένου ότι κανείς στην Ευρώπη δεν μπορεί ίσως να καταλάβει για ποιο λόγο παραμένει διαιρεμένη από ένα τείχος παρόμοιο με αυτά του Βερολίνου, της Βηρυτού και του Σεράγεβο (για να αναφέρω μερικά), τα οποία έχουν επιτυχώς πέσει εδώ και καιρό.

  Van Orden (PPE-DE). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, η συζήτησή μας σήμερα αποκαλύπτει τη συνεχιζόμενη δυσκολία στην καρδιά του τρόπου που η Ευρωπαϊκή Ένωση προσεγγίζει την εξωτερική πολιτική. Είναι πρόθεσή μας να δώσουμε σε μια διευρυνόμενη ομάδα ευρωπαϊκών εθνών ισχυρότερη φωνή στην παγκόσμια σκηνή και να βελτιώσουμε τον συντονισμό και την αποτελεσματικότητα των πολιτικών τους σε μια σειρά ζητημάτων; Εάν είναι, τότε έχει τη στήριξή μου. Ή μήπως φιλοδοξία είναι να κινηθούμε προς τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού κράτους, με τη δική του εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας η οποία θα βασίζεται στις δικές του διπλωματικές υπηρεσίες και τον δικό στρατό; Αυτή την ιδέα την απορρίπτω ολόψυχα. Σαφώς, δεν είναι αυτό που επιθυμεί ο λαός της Βρετανίας ούτε, πιστεύω, και αυτό που θέλουν πολλοί πολίτες στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ποτέ δεν τους ζητήθηκε η γνώμη με ειλικρινή τρόπο.

Ο κύριος Patten επανέλαβε σήμερα την άποψή του για ακαθόριστο μέλλον θα υπάρχουν εθνικοί Υπουργοί Εξωτερικών. Αλλά αυτό είναι μόνο το μισό πρόβλημα. Ποιο θα είναι το περιεχόμενο της δουλειάς τους σε δέκα χρόνια από τώρα εάν η ΕΕ συνεχίσει τη σημερινή της πορεία; Σε τελευταία ανάλυση, και μετά την πλήρη εγκαθίδρυση της ΟΝΕ θα συνεχίσουν να υπάρχουν Υπουργοί Οικονομικών στη ζώνη του ευρώ. Πόση όμως αληθινή ευθύνη θα έχουν; Υπάρχουν σαφώς πολλοί σε αυτό το Κοινοβούλιο που εντελώς ανοιχτά συνηγορούν υπέρ ενός ενιαίου Υπουργείου Εξωτερικών για την Ευρώπη, και η έκθεση του κύριου Galeote Quecedo που ψηφίστηκε σήμερα με τις προτάσεις της για μια μόνιμη κοινοτική διπλωματική υπηρεσία είναι, φοβάμαι, ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.

Ανησυχώ, επίσης, από το βαθμό στον οποίο πολλοί θέλουν να ορίσουν την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική σε αντιδιαστολή με τις πολιτικές των Ηνωμένων Πολιτειών, ορισμένες φορές μάλιστα με εσκεμμένη εχθρότητα προς τις θέσεις των ΗΠΑ. Η προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει βέβαια να είναι ο απεγκλωβισμός από αυτήν την ανταγωνιστική νοοτροπία και αντιθέτως να έχει ως πρώτιστο στόχο να βρει τρόπους να συμβάλει στη δυτική αλληλεγγύη. Το καλύτερο βήμα για την αντιμετώπιση θεμάτων πολιτικής ασφάλειας είναι το ΝΑΤΟ αντί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο κίνδυνος είναι ότι η κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ασφάλειας και άμυνας με την έμφαση που δίνει στην αυτόνομη ικανότητα, θα υπονομεύσει τη συμμαχία που μας υπηρέτησε τόσο άξια σε πιο απειλητικούς καιρούς.

  Dupuis (TDI). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, μαζί με ορισμένους συναδέλφους θέσαμε συγκεκριμένες ερωτήσεις στον Προεδρεύοντα και στον Επίτροπο Patten. Γνωρίζω ότι η συζήτηση είχε ιδιαίτερα κακή οργάνωση, δεδομένου ότι κόπηκε στα δύο, αλλά δεν θα ήταν δυνατόν να έχουμε απαντήσεις έστω και γραπτώς;

  Πρόεδρος. – Αυτό δεν αποκλείεται καθόλου και υποθέτω ότι ο Επίτροπος και ο Υπουργός είναι διατεθειμένοι να απαντήσουν γραπτώς στο Κοινοβούλιο. Δυστυχώς, πρέπει να σας πω ότι σήμερα δεν υπάρχουν περιθώρια για τη συνέχεια της συζήτησης με απάντηση.

Ολοκληρώνοντας τις δηλώσεις αυτές παρέλαβα έξι σχέδια ψηφίσματος σύμφωνα με το άρθρο 37, παράγραφος 2 του Κανονισμού⁽¹⁾.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, Τετάρτη, στις 12 το μεσημέρι.

(1) Βλέπε πρακτικά.

8. Οικονομικό έτος 2001

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την εξέταση του σχεδίου γενικού προϋπολογισμού που κατατέθηκε από το Συμβούλιο για το οικονομικό έτος 2001.

Παρεμπιπτόντως, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Patten για την προσέλευσή του.

  Moscovici, Συμβούλιο. - Kυρίες και κύριοι βουλευτές, έχω σήμερα την τιμή, εξ ονόματος της Προεδρίας του Συμβουλίου, να σας παρουσιάσω το σχέδιο προϋπολογισμού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, όπως καταρτίστηκε από το Συμβούλιο στις 20 Ιουλίου.

Όπως γνωρίζετε, την Προεδρία αυτού του Συμβουλίου είχε η συνάδελφός μου, Florence Parly, η οποία όμως, δυστυχώς, δεν μπορεί να είναι σήμερα παρούσα και γι'αυτό σας παρακαλώ να τη συγχωρήσετε.

Πριν απ' όλα, θέλω να συγχαρώ την πορτογαλική Προεδρία για την εξαιρετική εργασία της όσον αφορά την ψήφιση από το Συμβούλιο, σε πρώτη ανάγνωση, του σχεδίου προϋπολογισμού για το 2001. Θα ήθελα, επίσης, να τονίσω το εξαιρετικό κλίμα μέσα στο οποίο ξεκίνησε αυτή η διαδικασία του προϋπολογισμού. Πραγματικά, φέτος, οι διατάξεις της νέας διοργανικής συμφωνίας της 6ης Μαΐου 1999 λειτούργησαν άψογα. Η διαδικασία διαλόγου μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Συμβουλίου και Επιτροπής, μία πρώτη συνεδρίαση των οποίων πραγματοποιήθηκε στις 6 Ιουλίου εδώ στο Στρασβούργο, απέδειξε την χρησιμότητά της με την καλύτερη κατανόηση των αντίστοιχων θέσεων και προτεραιοτήτων μας.

Η μεταξύ δύο διαβουλεύσεων συνάντηση του Κοινοβουλίου με το Συμβούλιο, η οποία έλαβε χώρα στις 20 Ιουλίου, υπήρξε - πιστεύω - πολύ θετική. Επέτρεψε κυρίως να βρεθούν πολλά σημεία συμφωνίας μεταξύ θεσμικών οργάνων και να σημειωθούν μεγάλες πρόοδοι σχετικά με τις πιθανές αιτίες διαφωνίας. Εύχομαι η συνέχεια των εργασιών για τον προϋπολογισμό να ακολουθήσει το ίδιο πνεύμα, έτσι ώστε να καταλήξει σε έναν προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για το οικονομικό έτος 2001 ο οποίος θα μας παράσχει τα μέσα να ανταποκριθούμε στις προτεραιότητες και στις προκλήσεις που αναμένουν την Ευρωπαϊκή Ένωση στο μέλλον.

Θα ήθελα καταρχάς να σας επισημάνω ποιες ήταν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές που καθοδήγησαν το Συμβούλιο στην κατάρτιση αυτού του σχεδίου προϋπολογισμού, προτού επεισέλθω πιο λεπτομερώς - όχι όμως πολύ μακροσκελώς - στα διάφορα κονδύλιά του. Πρώτον, το Συμβούλιο φρόντισε έτσι ώστε οι διάφορες δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως αυτές που σχετίζονται με τον τομέα των εξωτερικών σχέσεων - για τις οποίες μόλις είχαμε μερική συζήτηση - να χρηματοδοτηθούν κατάλληλα, αφού εντοπιστούν οι σαφείς προτεραιότητες και οι πραγματικές ανάγκες.

Με αυτό το σκεπτικό συνυπολόγισε, όσον αφορά τις πιστώσεις υποχρεώσεων, την αξιολόγηση των δυνατοτήτων εκτέλεσης των πιστώσεων. Το Συμβούλιο έδωσε, επίσης, ιδιαίτερη προσοχή στην εξέλιξη των πιστώσεων πληρωμών ορίζοντας την αύξησή τους σε σχέση με το 2000 σε ένα μέγιστο ποσοστό 3,5% το οποίο λαμβάνει, κυρίως, υπόψη την ικανότητα εκτέλεσης και τον ενδεχόμενο ρυθμό των πληρωμών που συνεπάγονται τα υπόλοιπα προς ρευστοποίηση. Η εξέλιξη αυτή, η οποία είναι σαφώς ανώτερη από όσα μπορούν να εγκρίνουν τα κράτη μέλη βάσει των εθνικών τους προϋπολογισμών και των ρυθμών πληθωρισμού που προβλέπονται για το 2001, εκφράζει τη βούληση του Συμβουλίου να εξασφαλίσει μια ικανοποιητική χρηματοδότηση για το σύνολο των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τέλος, αυτό το σχέδιο προϋπολογισμού συμβαδίζει απόλυτα με τη διοργανική συμφωνία της 6ης Μαΐου 1999 σχετικά με την δημοσιονομική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισμού. Το Συμβούλιο, μάλιστα, έκρινε ότι ήταν εξαιρετικά σημαντική η τήρηση των ετήσιων ανώτατων ορίων δαπανών τα οποία έχουν οριστεί από τις δημοσιονομικές προοπτικές, έτσι όπως αυτές εγκρίθηκαν από τα τρία όργανα: Κοινοβούλιο, Συμβούλιο και Επιτροπή.

Σε αυτές τις βάσεις, το σχέδιο προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2001, το οποίο καταρτίστηκε από το Συμβούλιο στις 20 Ιουλίου, προβλέπει για τις πιστώσεις υποχρεώσεων το ποσόν των 95,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αντιπροσωπεύει μία αύξηση 2,7% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2000 και για τις πιστώσεις πληρωμών το ποσόν των 92,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αντιπροσωπεύει αύξηση 3,5% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2000.

Ιδιαίτερη σημασία έχει δοθεί στην αύξηση των πιστώσεων ενισχύσεων για τα δυτικά Βαλκάνια, προτεραιότητα η οποία έχει πολλές φορές επιβεβαιωθεί και την οποία επιβεβαιώνω κι εγώ εδώ, χωρίς να με βρίσκουν σύμφωνο τα μόλις τώρα λεγόμενα για κατάσταση "χάους". Υπάρχουν αστάθειες, αλλά όχι χάος. Υπάρχει δουλειά να γίνει, υπάρχει δουλειά που γίνεται. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θέλησε να μεταφράσει αυτήν την προτεραιότητα σε αριθμούς με μία συνολική αύξηση 30% σε σχέση με αυτήν του 2000. Τα 614 εκατομμύρια ευρώ που δέσμευσε το Συμβούλιο θα καταστήσουν δυνατή τη χρηματοδότηση όλων των προβλέψιμων αναγκών.

Συμπληρώνω - και το σημείο αυτό είναι βέβαια σημαντικό στις συνεδριάσεις μας - ότι αυτό το σημαντικό ποσό στάθηκε δυνατό να εξοικονομηθεί χωρίς να προσφύγουμε σε αναθεώρηση των χρηματοδοτικών προοπτικών που αφορούν στην ενίσχυση του τίτλου 4 του προϋπολογισμού, όπως αυτή έχει υποδειχθεί από την Επιτροπή. Το Συμβούλιο εξασφάλισε, επίσης, τη χρηματοδότηση όλων των άλλων πολιτικών προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Χωρίς να προβώ σε εκτεταμένη περιγραφή του σχεδίου προϋπολογισμού του Συμβουλίου το οποίο αποτελεί, άλλωστε, θέμα της λεπτομερούς αιτιολογικής έκθεσης που σας έχει υποβληθεί, θα ήθελα τώρα να σας εκθέσω λίγο πιο συγκεκριμένα, δηλαδή ανά κατηγορία δαπανών, αυτά που έκρινε το του Συμβούλιο στο σχέδιο προϋπολογισμού του για το οικονομικό έτος 2001.

Όσον αφορά καταρχάς την κατηγορία 1 των σχετικών με τις αγροτικές δαπάνες δημοσιονομικών προοπτικών, το σχέδιο προϋπολογισμού προβλέπει μια αύξηση κατά 6,3% των πιστώσεων υποχρεώσεων σε σχέση με το 2000, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, η οποία αποφασίστηκε από το Συμβούλιο στο Βερολίνο, τον Μάρτιο του 1999. Ωστόσο, για την υπο-κατηγορία 1α των δημοσιονομικών προοπτικών, η οποία καλύπτει τις δαπάνες αγοράς της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, το Συμβούλιο δέσμευσε κονδύλια, γενικά μειωμένα κατά 330 περίπου εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με εκείνα που είχε προτείνει η Επιτροπή στο προσχέδιο που υπέβαλε.

Παρατηρώ, όντως, κάθε χρόνο, μια υστέρηση στην χρησιμοποίηση των κονδυλίων αυτών. Έτσι, το Συμβούλιο έκρινε ότι θα μπορούσε να προβεί σε μείωση ορισμένων κονδυλίων τα οποία παραδοσιακά δε χρησιμοποιούνται πλήρως. Το γεγονός αυτό μαρτυρά, επίσης, μια ορισμένη βούληση για σημαντικές εξοικονομήσεις στις υποχρεωτικές δαπάνες και όχι μόνο στις μη υποχρεωτικές δαπάνες. Οι εξοικονομήσεις που πραγματοποιήθηκαν σε σχέση με το προσχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής δεν εμποδίζουν, άλλωστε, το Συμβούλιο να προβλέψει μια αύξηση, η οποία να απαντά στις ανησυχίες του Κοινοβουλίου σας, των δύο κονδυλίων που αφορούν τη διανομή γάλατος στα σχολεία - και ξέρω ότι έχει αποτελέσει, για παραπάνω από ένα έτος, αντικείμενο ανταλλαγής ατελείωτης αλληλογραφίας - και την προώθηση της ποιότητας των προϊόντων.

Για τις σχετικές με την αγροτική ανάπτυξη δαπάνες, το Συμβούλιο έκρινε - λαμβάνοντας υπόψη τις διαδοχικές καθυστερήσεις στην έγκριση και υλοποίηση των εθνικών σχεδίων για την αγροτική ανάπτυξη - ότι μπορεί να αποδεσμεύσει μια προσαύξηση 225 εκατομμυρίων ευρώ, εντός των ορίων της υπο-κατηγορίας 1β των δημοσιονομικών προοπτικών. Η εξέλιξη αυτών των πιστώσεων παρουσιάζει ωστόσο μια αύξηση 4,6% σε σχέση με το 2000, πρόοδος η οποία εκφράζει την προτεραιότητα που δίνει το Συμβούλιο στις πιστώσεις που προορίζονται γι' αυτό που αποτελεί πλέον τον δεύτερο πυλώνα της ΚΑΠ.

Έτσι, το σχέδιο προϋπολογισμού που κατάρτισε το Συμβούλιο εμφανίζει προσαυξήσεις εντός των ορίων των υπο-κατηγοριών 1α και 1β των δημοσιονομικών προοπτικών. Θα ήθελα, ωστόσο, να διευκρινίσω ότι το Συμβούλιο είναι, φυσικά, έτοιμο να ελέγξει εκ νέου τις γεωργικές δαπάνες το φθινόπωρο, ανάλογα με το περιεχόμενο της διορθωτικής επιστολής που οφείλει να παρουσιάσει η Επιτροπή και να επανεξετάσει την εξέλιξη των δαπανών αγοράς και αγροτικής ανάπτυξης.

Όσον αφορά τις διαρθρωτικές δράσεις, οι οποίες αποτελούν το αντικείμενο της κατηγορίας 2 των δημοσιονομικών προοπτικών, το Συμβούλιο ενέγραψε το σύνολο της κατηγορίας 2 σε πιστώσεις υποχρεώσεων, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου στο Βερολίνο τον Μάρτιο του 1999 και, εξάλλου, ανανέωσε συνολικά τις πιστώσεις πληρωμών του προϋπολογισμού του 2000. Ωστόσο, θέλησε να αυξήσει τις εισφορές του Ταμείου Συνοχής κατά 360 περίπου εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το ποσόν που προέβλεπε το προσχέδιο της Επιτροπής, προκειμένου να συμπεριλάβει τις προβλέψεις εκτέλεσης αυτών των πιστώσεων στα κράτη μέλη.

Στην κατηγορία 3 των δημοσιονομικών προοπτικών, σχετικών με τη χρηματοδότηση των εσωτερικών πολιτικών, το Συμβούλιο φρόντισε, εν πρώτοις, να εξασφαλίσει την απαραίτητη για τα πολυετή προγράμματα χρηματοδότηση τηρώντας, κατά περίπτωση, τον προγραμματισμό που έχει καθοριστεί από κοινού με το Κοινοβούλιο. Γι' αυτό και αποδέχτηκε τα ποσά που ζήτησε η Επιτροπή με το προσχέδιο προϋπολογισμού που κατάρτισε για το πρόγραμμα πλαίσιο έρευνας και ανάπτυξης καθώς και για τα διευρωπαϊκά δίκτυα. Το ίδιο έκανε και στην περίπτωση των πιστώσεων που ζητήθηκαν για τη βελτίωση του χρηματοδοτικού περιβάλλοντος των ΜΜΕ και την εκκίνηση του προγράμματος LIFE 3. Αναφορικά με το LIFE 3, το Συμβούλιο θεωρεί ότι το ποσό που έχει δεσμευτεί εξασφαλίζει, με σωστό τρόπο, την εκκίνηση το προγράμματος σε καλές συνθήκες.

Όσον αφορά την πρόταση της πρωτοβουλίας "Απασχόληση", η οποία αποφασίστηκε από το Κοινοβούλιό σας για την ενίσχυση της δυναμικής για την απασχόληση που εγκαινιάστηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Άμστερνταμ, η συντονιστική συνάντηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου, απέδειξε ότι το θέμα αυτό αποτελεί προτεραιότητα των δύο οργάνων για τον προϋπολογισμό του οικονομικού έτους 2001, κυρίως στη συνέχεια των αποφάσεων του Συμβουλίου της Feira. Εντούτοις, το Συμβούλιο αναμένει την αξιολόγηση της προηγούμενης πρωτοβουλίας την οποία θα πρέπει προσεχώς να μεταβιβάσει η Επιτροπή, με στόχο την αναζήτηση μιας συμφωνίας με το Κοινοβούλιό σας για τη χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας στο πλαίσιο μιας γενικής συμφωνίας στη δεύτερη ανάγνωση.

Επίσης, ενέκρινε μία προληπτικού χαρακτήρα προσαύξηση 208 εκατομμυρίων ευρώ, μεγαλύτερη από εκείνη που προέβλεπε το προσχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής, με το σκεπτικό ότι πρέπει να υπάρχουν επαρκή περιθώρια ευελιξίας, πέρα από την απαραίτητη προσαύξηση εντός του ανώτατου ορίου της κατηγορίας 3, για την αντιμετώπιση νέων προτεραιοτήτων, τόσο του Συμβουλίου όσο και του Κοινοβουλίου, παρόμοιων με την πρωτοβουλία "Απασχόληση" την οποία προανέφερα.

Έρχομαι τώρα στη χρηματοδότηση των εξωτερικών δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποτελούν το αντικείμενο του τίτλου 4 των δημοσιονομικών προοπτικών. Δε χρειάζεται να υπενθυμίσω, μετά τη συζήτηση που είχαμε μόλις τώρα, την προτεραιότητα που το Συμβούλιο δίνει στο ζήτημα της ενίσχυσης των δυτικών Βαλκανίων για τα οποία σας επεσήμανα προηγουμένως ότι το σχέδιο προϋπολογισμού προέβλεπε μια αύξηση 30% σε σχέση με το 2000. Τα 614 εκατομμύρια ευρώ που ενέκρινε το Συμβούλιο θα επιτρέψουν την χρηματοδότηση όλων των προβλέψιμων αναγκών. Για να γίνει αυτό, το Συμβούλιο βασίζεται στις μοναδικές εργασίες αξιολόγησης των αναγκών που υπάρχουν έως ώρας, οι οποίες είναι συγκεντρωμένες στην έκθεση 1999 της Παγκόσμιας Τράπεζας σχετικά με την ανοικοδόμηση του Κοσσυφοπεδίου.

Με ενδιαφέρον αλλά και ρεαλισμό, το Συμβούλιο ανανεώνει, χωρίς να αυξάνει, τις πιστώσεις για τη Σερβία, σκεπτόμενο ότι για την τελευταία δεν προβλέπεται άλλη κοινοτική ενίσχυση, πέρα από μια βοήθεια για τη δημοκρατική της ανάπτυξη και για την κοινωνία των πολιτών η οποία και συμπεριλαμβάνεται στο σχετικό κονδύλιο. Σε γενικές γραμμές, το Συμβούλιο επιθυμεί, πράγματι, την υλοποίηση μιας αξιόπιστης και αποτελεσματικής παρέμβασης στην περιοχή, η οποία θα βασίζεται σε μία μελέτη των αναγκών. Ο καθορισμός του ύψους και των όρων παροχής της βοήθειας απέναντι στις ανάγκες αυτές αποτελεί τον καταμερισμό των προσπαθειών μεταξύ όλων των διμερών και πολυμερών χορηγών αυτής της βοήθειας.

Όσον αφορά τα υπόλοιπα κεφάλαια του προϋπολογισμού, το Συμβούλιο, διατηρώντας τα βασικά ποσά, δεν ενέκρινε όλες τις πιστώσεις που ζήτησε η Επιτροπή στο προσχέδιο προϋπολογισμού της για ένα περιορισμένο αριθμό κονδυλίων, μιλάω κυρίως για το πρόγραμμα TACIS, τη χρηματοδότηση της KEDO, τις διεθνείς αλιευτικές συμφωνίες, τους μηχανισμούς ταχείας δράσης και το πρόγραμμα MEDA. Εξάλλου, συμφώνησε με το προσχέδιο της Επιτροπής για την πλειοψηφία των υπολοίπων προγραμμάτων συνεργασίας.

Θα ήθελα, ωστόσο, να υπογραμμίσω, όσον αφορά το πρόγραμμα MEDA, ότι το σχέδιο προϋπολογισμού προβλέπει το ποσόν των 701 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο είναι υψηλότερο από τον ετήσιο μέσο όρο των ποσών του προϋπολογισμού για την περίοδο 1995-1999. Η μείωση κατά 150 εκατομμύρια ευρώ που αποφάσισε το Συμβούλιο σε σχέση με τα αιτούμενα από την Επιτροπή ποσά, λαμβάνει υπόψη το απόθεμα των υποχρεώσεων που υπολείπονται προς ρευστοποίηση γι' αυτό το πρόγραμμα, κάτι που μεταφράζεται σε πολλά χρόνια εκτέλεσης. Δράττομαι της ευκαιρίας για να υπενθυμίσω τη βούληση του Συμβουλίου να συμβάλει στη βελτίωση της διαχείρισης του προγράμματος, που για μας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εντατικοποίηση των προσπαθειών μας.

Παρά τη μείωση αυτή που οφείλεται στην ανάγκη απορρόφησης του υπολοίπου προς ρευστοποίηση ποσού, το πρόγραμμα MEDA παραμένει, φυσικά, πολύ σημαντικό για το Συμβούλιο. Στόχος της γαλλικής Προεδρίας είναι να επιτύχει στο μέλλον τη θέσπιση ενός νέου πολυετούς κανονισμού για το MEDA και θα παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επί του θέματος αυτού. Θα ήθελα, επίσης, να επιβεβαιώσω το ενδιαφέρον του Συμβουλίου στη διαδικασία προσχώρησης της Κύπρου και της Μάλτας. Συγχαίρω τον κ. Morillon για τα συμπεράσματα της έκθεσης του, τα οποία και μας παρουσίασε. Περιμένουμε να τη διαβάσουμε με μεγάλο ενδιαφέρον, για να μην πω με ανυπομονησία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να συμφωνήσουμε με την Επιτροπή, συγκεντρώνοντας όλες τις αιτούμενες πιστώσεις σε ένα ενιαίο τίτλο "προενταξιακή στρατηγική". Εντούτοις, δεν αποδεχτήκαμε την πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση των δημοσιονομικών προοπτικών μεταφέροντας αυτήν την πίστωση στον τίτλο 7, και τις διατηρήσαμε στον τίτλο 4.

Τέλος, θα ήθελα εδώ να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι στάθηκε δυνατό να επιτευχθεί μια συμφωνία κατά τη συνεδρίαση συντονισμού του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στις 20 Ιουλίου, σχετικά με το ποσό των πιστώσεων που θα εγγραφούν για την ΚΕΠΠΑ καθώς και σχετικά με τη μεταφορά των διοικητικών δαπανών των ειδικών εκπροσώπων της ΚΕΠΠΑ στον προϋπολογισμό του Συμβουλίου, σύμφωνα με τη διοργανική συμφωνία του 1999. Η συμφωνία αυτή έδωσε αφορμή για τη σύνταξη δύο κοινών δηλώσεων εκ των οποίων η πρώτη διευκρινίζει ότι τα ποσά που εγγράφονται στον προϋπολογισμό του Συμβουλίου, σχετικά με τις διοικητικές δαπάνες της ΚΕΠΠΑ, πρέπει να καθορίζονται λαμβανομένης υπόψη της επίπτωσης τους στη γενική κατάσταση του τίτλου 5 και η δεύτερη δεσμεύει το Συμβούλιο να μεριμνήσει έτσι ώστε ο υπολογισμός των διοικητικών εξόδων που συνεπάγεται κάθε νέα απόφαση στον τομέα της ΚΕΠΠΑ να μεταφέρεται, εν ευθέτω χρόνω, στο άλλο σκέλος της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής.

Όπως θα διαπιστώσατε, το Συμβούλιο προσπάθησε να διαθέσει επαρκή κονδύλια στις διάφορες προτεραιότητες του τομέα των εξωτερικών δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το έκανε εγκρίνοντας μία προσαύξηση 184 εκατομμυρίων ευρώ εντός του ανώτατου ορίου του τίτλου 4 των δημοσιονομικών προοπτικών. Καταρτίζοντας το σχέδιο προϋπολογισμού για τις διοικητικές δαπάνες οι οποίες καλύπτονται από τον τίτλο 5 των δημοσιονομικών προοπτικών, το Συμβούλιο φρόντισε για τη σταθεροποίηση των τρεχουσών δαπανών, συνυπολογίζοντας τις έκτακτες ανάγκες των οργάνων, κυρίως όσον αφορά το προσωπικό της ομάδας για την καταπολέμηση των περιπτώσεων απάτης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Αναφορικά με τον προϋπολογισμό της Επιτροπής, το Συμβούλιο δεν είχε πάρει αποφάσεις τον Ιούλιο αφού ανέμενε τη διορθωτική επιστολή της Επιτροπής που μόλις υποβλήθηκε, και έτσι το Συμβούλιο θα εξετάσει από δω και στο εξής την πρόταση αυτή και θα ακολουθήσει τις υποδείξεις για τις εργασίες αναδιοργάνωσης υπό την αιγίδα του Neil Kinnock. Το Συμβούλιο προτίθεται να κάνει ό,τι είναι αναγκαίο για να εξετάσει αυτήν την διορθωτική επιστολή, έτσι ώστε οι συνέπειές της να ληφθούν υπόψη κατά την πρώτη ανάγνωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Γι' αυτό το σκοπό υπάρχει μια προσαύξηση 113 εκατομμυρίων ευρώ εντός του ανώτατου ορίου του τίτλου 5 των δημοσιονομικών προοπτικών.

Θα κλείσω αυτή την ανάλυση των διαφόρων κατηγοριών δαπανών με τις δαπάνες που αφορούν τις προενταξιακές ενισχύσεις. Το Συμβούλιο ενέκρινε γι’ αυτές το ποσόν που ζήτησε η Επιτροπή, σε πιστώσεις υποχρεώσεων. Στις πιστώσεις πληρωμών, το Συμβούλιο διόρθωσε, με μία μείωση 300 εκατομμυρίων ευρώ, το ποσόν που ζήτησε η Επιτροπή στο προσχέδιο προϋπολογισμού της. Σύμφωνα με τη λογική που εφαρμόστηκε σε άλλες κατηγορίες, το Συμβούλιο έλαβε σοβαρά υπόψη την πολύ υστερημένη για το 2000 χρησιμοποίηση των κονδυλίων αυτών. Παρά τη μείωση αυτή σε σχέση με το προσχέδιο της Επιτροπής, οι πιστώσεις πληρωμών για τις προενταξιακές ενισχύσεις, παρουσιάζουν μια σημαντική αύξηση κατά 10,8% σε σχέση με το 2000 γεγονός που εκφράζει, γι’ άλλη μια φορά, τη σημασία που δίνεται σε αυτές τις δαπάνες, οι οποίες είναι σαφώς θεμελιώδεις για τη σωστή προετοιμασία προς το μεγάλο πολιτικό στόχο της διεύρυνσης, τον οποίον συμμερίζονται Συμβούλιο, Κοινοβούλιο και Επιτροπή. Δράττομαι, λοιπόν, της ευκαιρίας στο σημείο αυτό για να εκφράσω τη βεβαιότητα μου ότι η αυριανή συζήτηση μεταξύ του κ. Verheugen και του Κοινοβουλίου θα διαλευκάνει ορισμένες παρανοήσεις. Γνωρίζω καλά τον Günther Verheugen και γνωρίζω πόσο τον απασχολεί το θέμα της διεύρυνσης και πώς εργάζεται για την επίτευξή της.

Πριν κλείσω, θα ήθελα με αυτήν την ευκαιρία να εκφράσω την ικανοποίησή μου για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε, κατά τη συνεδρίαση συντονισμού του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στις 20 Ιουλίου, σχετικά με μία δήλωση για το χρηματοδοτικό προγραμματισμό. Σύμφωνα με την κοινή αυτή δήλωση θα αποτελεί στο εξής υποχρέωση της Επιτροπής, η καλύτερη αξιολόγηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων κάθε νέας πρότασής της, κυρίως όσον αφορά τους τίτλους 3 και 4 των δημοσιονομικών προοπτικών. Είμαι βέβαιος ότι πρόκειται για ένα βασικό στοιχείο, το οποίο θα καθοδηγήσει καλύτερα τις αποφάσεις της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής. Εντάσσεται, ούτως ή άλλως, στο πλαίσιο μιας καλύτερης δημοσιονομικής πρόβλεψης και πρέπει να χρησιμοποιείται ευρέως στις προσεχείς διαδικασίες προϋπολογισμού.

Σχετικά με αυτή την περιγραφή, που ήταν πιστεύω όσο συντομότερη γινόταν, θεωρώ ότι το σχέδιο προϋπολογισμού που σας διενεμήθη παρέχει μια συμβιβαστική και ισόρροπη λύση, η οποία καθιστά δυνατή τη χρηματοδότηση των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τηρουμένων των αναμφίβολα βασικών δημοσιονομικών προοπτικών του Βερολίνου ο καθορισμός των οποίων γνωρίζουμε όλοι πως δεν υπήρξε εύκολος, για να μιλήσουμε επιεικώς. Η διοργανική συμφωνία του 1999 καθιέρωσε, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του προϋπολογισμού, τη συνεργασία των οργάνων από την οποία θα πρέπει όλοι να επωφεληθούμε, ξεκινώντας από φέτος.

Για το λόγο αυτό, χαίρομαι για τις προόδους που ήδη σημειώθηκαν, πριν ακόμα την έγκριση σε πρώτη ανάγνωση του σχεδίου προϋπολογισμού από το Συμβούλιο, όσον αφορά τη σύγκλιση των απόψεων των θεσμικών οργάνων. Θεωρώ ότι το σχέδιο που μόλις σας παρουσίασα έχει επωφεληθεί τα μέγιστα από αυτήν τη συνεργασία. Εύχομαι, ωστόσο, να σας επιτρέψει να ξεκινήσετε τις εργασίες σας για τον προϋπολογισμό σε γερές βάσεις και να συμβάλει στην ψήφιση ενός προϋπολογισμού για το 2001, ο οποίος θα σέβεται τις προτεραιότητες κάθε οργάνου, δηλαδή θα ικανοποιεί αυτό που αποτελεί κοινό μας καθήκον, να ανταποκρινόμαστε στις ευθύνες που έχουμε απέναντι στην Ευρώπη και στους λαούς της.

  Schreyer, Επιτροπή. – Κύριε Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, κύριοι βουλευτές, δύο ιδιαίτερα σημαντικές ρυθμίσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό βρίσκονται λίγο πριν από την ψήφισή τους, δηλαδή αφενός η ρύθμιση για τη δημοσιονομική πειθαρχία στον γεωργικό τομέα και αφετέρου η ρύθμιση σχετικά με τους ίδιους πόρους, δηλαδή για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού. Θα ήθελα να δηλώσω εκ μέρους της Επιτροπής ότι είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων και χαιρόμαστε ιδιαίτερα που οι δύο αυτές δύσκολες ρυθμίσεις θα εγκριθούν σύντομα.

Η Επιτροπή δεν είναι ωστόσο ικανοποιημένη με το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων στο Συμβούλιο για τον προϋπολογισμό του 2001. Στα πλαίσια αυτά θα ήθελα να διαφωνήσω με τις εκτιμήσεις του Προεδρεύοντος του Συμβουλίου. Το Συμβούλιο επικεντρώθηκε κατά την πρώτη ανάγνωση κυρίως στη μείωση των διατιθέμενων πόρων στο σύνολο του προϋπολογισμού. Ως αποτέλεσμα είχαμε το χαμηλότερο σχέδιο προϋπολογισμού κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, αν υπολογίσουμε τον προϋπολογισμό σε σχέση με το ΑΕΠ της Κοινότητας.

Είχα την ευκαιρία να υπογραμμίσω επανειλημμένα εδώ στο Κοινοβούλιο ότι η Επιτροπή θεωρεί εξαιρετικά σημαντική τη δημοσιονομική πειθαρχία, αλλά ότι η προσέγγιση του Συμβουλίου, η περικοπή δηλαδή των πληρωμών, ασχέτως των ήδη ανειλημμένων υποχρεώσεων, δεν αποτελεί χρηστή δημοσιονομική πολιτική. Το αποτέλεσμα του σχεδίου προϋπολογισμού του Συμβουλίου θα ήταν η διαρκής αύξηση των καθυστερήσεων πληρωμών, δηλαδή των πληρωμών για ήδη ανειλημμένες υποχρεώσεις οι οποίες δε διενεργήθηκαν ακόμα.

Η Επιτροπή θα ήθελε ωστόσο να επιτύχει ακριβώς το αντίθετο με την υποστήριξη του Κοινοβουλίου, δηλαδή τη μείωση των καθυστερημένων πληρωμών. Θεωρώ ότι ακριβώς σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία έχουμε την τύχη να σημειώνουμε υψηλά ποσοστά ανάπτυξης, οι καθυστερήσεις πληρωμών θα πρέπει να μειώνονται αντί να αυξάνουν περαιτέρω.

Στον τομέα της γεωργικής πολιτικής το Συμβούλιο μείωσε τις προβλεπόμενες δαπάνες κατά περισσότερο από 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το σχέδιο της Επιτροπής. Το γεγονός αυτό μας εκπλήσσει ιδιαίτερα δεδομένης της έντονης κριτικής που άσκησαν ορισμένα μεγάλα κράτη μέλη προς την Επιτροπή, διότι προτείναμε τη διάθεση 300 εκατομμυρίων από τη γεωργία υπέρ της ανοικοδόμησης των Βαλκανίων. Προφανώς το Συμβούλιο διαβλέπει τώρα πολύ περισσότερα περιθώρια μείωσης των γεωργικών δαπανών, αλλά δεν είναι ακόμα έτοιμο να διαθέσει πόρους για τις νέες προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής στα Βαλκάνια.

Όπως και πέρυσι, διεξήχθησαν έντονες συζητήσεις σχετικά με το ύψος της βοήθειας προς τα Βαλκάνια και θα ήθελα να σας θυμίσω ότι, κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού του 2000, το Συμβούλιο δήλωσε ότι έτσι και αλλιώς δεν μπορούσαν να διατεθούν οι πόροι για το Κοσσυφοπέδιο. Στην πραγματικότητα όμως έχουν δεσμευθεί ήδη όλοι οι πόροι για το Κοσσυφοπέδιο. Η υπηρεσία για την ανοικοδόμηση του Κοσσυφοπεδίου εργάζεται πολύ αποτελεσματικά και αξίζει πραγματικά κάθε υποστήριξης.

Θα ήθελα να αναφερθώ εν συντομία στη Σερβία, την οποία αναφέρετε και εσείς στην ομιλία σας: το γεγονός ότι στο σχέδιο προϋπολογισμού δεν έχουν προβλεφθεί πόροι για τη Σερβία, ή έστω προβλέπονται ελάχιστα ποσά, στέλνει, πιστεύω, ένα λάθος μήνυμα προς τα έξω. Τη στιγμή αυτή βρισκόμαστε σε πολιτικό ανταγωνισμό με ένα δικτάτορα, τον Milosevic, και οφείλουμε να δείξουμε στον πληθυσμό της χώρας με τρόπο αξιόπιστο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διατεθειμένη να προσφέρει βοήθεια. Επιμένω: μέχρι τα τέλη του 2001 οφείλουμε να διαθέσουμε για τα δυτικά Βαλκάνια 800 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον των ήδη διαθέσιμων. Ένα μέρος αυτού του ποσού θα μπορούσε ενδεχομένως να διατεθεί φέτος κιόλας. Για το σκοπό αυτό ζητώ τη συμπαράστασή σας.

Και κάτι ακόμη για την εξωτερική πολιτική: το Συμβούλιο Δημοσιονομικών Υποθέσεων περιέκοψε τους πόρους για το πρόγραμμα για τη Μεσόγειο, όπως αναφέρατε ήδη και εσείς, κατά 150 εκατομμύρια ευρώ. Εφόσον η περικοπή αυτή λάβει χώρα, δεν θα αποτελούσε μόνο ένα δημοσιονομικό μέτρο, αλλά θα αποτελούσε συγχρόνως αλλαγή της εξωτερικής πολιτικής για τη Μεσόγειο, μία απομάκρυνση από τη διαδικασία της Βαρκελώνης. Η Επιτροπή θα θεωρούσε απαράδεκτο κάτι τέτοιο.

Σχετικά με τις διοικητικές δαπάνες τώρα, τις δαπάνες προσωπικού: επιτρέψτε μου να σας θυμίσω ότι η Επιτροπή στο σχέδιο προϋπολογισμού της δεν είχε ζητήσει τη δημιουργία νέων θέσεων, με την εξαίρεση αυτών για την OLAF, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για την Καταπολέμηση της Απάτης. Εμείς υποβάλαμε το σχετικό έγγραφο με δύο κύρια σημεία, καταρχήν μία αίτηση δημιουργίας 400 νέων θέσεων από το έτος 2001 για την Επιτροπή και δεύτερον τα δημοσιονομικά μέτρα, προκειμένου να μη χρειαζόμαστε στο μέλλον τα γραφεία τεχνικής βοήθειας, όπως είχε ζητήσει από την Επιτροπή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ιδιαίτερα η Επιτροπή Προϋπολογισμών.

Για τις νέες θέσεις που ζητούμε να πω το εξής: η Επιτροπή με δική μου πρόταση συνέστησε στις αρχές του έτους μία ομάδα εργασίας υπό την καθοδήγηση του Προέδρου της, η οποία αξιολόγησε τα καθήκοντα όλων των υπηρεσιών της και προέβη σε κριτική εξέταση της κατάστασης του προσωπικού. Εξετάσαμε πού υπάρχουν δυνατότητες ανακατανομής του προσωπικού εντός ή μεταξύ των υπηρεσιών, προκειμένου να βελτιώσουμε τη διάθεση πόρων στους κύριους τομείς προτεραιότητας. Εξετάσαμε επίσης πού χρειαζόμαστε οπωσδήποτε νέες θέσεις. Σας υποβάλαμε το πόρισμα των ερευνών μας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής, χρειάζονται 1 254 νέες θέσεις για τις κύριες και για τις πολιτικές δραστηριότητες. Από αυτές τις 1 254 νέες θέσεις μπορούμε να καλύψουμε ένα μεγάλο μέρος μέσω ανακατατάξεων, και γι’αυτό ζητούμε συνολικά 717 νέες θέσεις - 400 κατά το έτος 2001 και 317 κατά το 2002 -, προκειμένου να ενισχύσουμε ιδιαίτερα τους τομείς της ανθρωπιστικής βοήθειας και των πολιτικών υγείας, προστασίας του καταναλωτή, περιβάλλοντος και δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων.

Προτείνομε επιπλέον την εφάπαξ πρόωρη συνταξιοδότηση 600 υπαλλήλων, η οποία θα πραγματοποιηθεί με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο, ούτως ώστε θα μειωθεί σημαντικά η ανάγκη για νέες θέσεις. Παρακαλούμε τις δημοσιονομικές αρχές ως ενδιάμεση λύση - ακριβώς για την ανθρωπιστική βοήθεια - μέχρις ότου δημιουργηθεί μια νέα διοικητική δομή να μας δοθεί η δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε τους πόρους οι οποίοι είχαν διατεθεί μέχρι τώρα για τα γραφεία τεχνικής βοήθειας και για τους συμβασιούχους εντός της Επιτροπής. Περαιτέρω, θέλουμε να αυξήσουμε τους πόρους για τις αντιπροσωπείες, οι οποίες στο μέλλον θα διαδραματίσουν ενεργότερο ρόλο στη διαχείριση της εξωτερικής βοήθειας.

Η Επιτροπή διδάχθηκε από τα λάθη του παρελθόντος. Με άλλα λόγια, δεν διαθέτουμε το μαγικό ραβδί, αποκλειστικός μας στόχος είναι να πραγματοποιούμε το έργο μας σωστά, στόχος για τον οποίο χρειαζόμαστε τους απαραίτητους πόρους και το αναγκαίο προσωπικό.

Θα ήθελα καταλήγοντας να υπογραμμίσω ότι όλοι όσοι συμμετέχουν στις διαβουλεύσεις για τον προϋπολογισμό έχουμε δύσκολους καιρούς μπροστά μας. Γι’αυτό και εύχομαι καλό κουράγιο σε όλους και επίσης υπομονή, προκειμένου να λαμβάνουμε υπόψη τις διιστάμενες απόψεις, έτσι ώστε να ευοδωθούν οι διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό.

  Πρόεδρος. – Κυρία Επίτροπε, σας ευχαριστώ.

Είναι βέβαιο ότι θα χρειαστούμε ενεργητικότητα και υπομονή.

  Wynn (PSE), Πρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμών. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, εν πρώτοις θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Προεδρεύοντα για τις εισαγωγικές παρατηρήσεις του και ειδικά για τα σχόλιά του για την καλή σχέση εργασίας του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Είναι δίκαιο να πω ότι η σχέση ήταν ανοιχτή και ειλικρινής και ότι προσπαθήσαμε να καταλήξουμε σε συμφωνία όπου μπορούσαμε. Ευχαριστώ τη γαλλική Προεδρία και το προσωπικό της μόνιμης αντιπροσωπείας της Γαλλίας στις Βρυξέλλες.

Μπορώ να σας δώσω καλά παραδείγματα. Όταν είχαμε τις διαδικασίες ad hoc, ασχοληθήκαμε με θέματα όπως το επιπλέον γάλα στα σχολεία, 18 εκατομμύρια από τον προϋπολογισμό των 94 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ήταν σε τέτοια μικρά θέματα που καταλήξαμε σε κάποια συμφωνία. Υπήρχε ομοθυμία για τη νέα πρωτοβουλία για την απασχόληση την οποία αναζητούμε και υπήρξαν θέματα όπως η συμφωνία για σημεία αλιείας όπου μπορέσαμε και συζητήσαμε με πνεύμα συνεργασίας. Αυτή είναι η θετική πλευρά.

Φυσικά, υπάρχει και η αρνητική πλευρά, ακόμη και σε μια καλή εργασιακή σχέση. Η αρνητική πλευρά ξεκινά με τα πράγματα που είπα πριν κάνουμε τη συνδιαλλαγή, κατά τη συνδιαλλαγή, και τώρα αφότου το Συμβούλιο κατάρτισε και ψήφισε το σχέδιο προϋπολογισμού. Είμαστε απογοητευμένοι με τη στάση του Συμβουλίου και με την απροθυμία του να συζητήσει την αναθεώρηση των δημοσιονομικών προοπτικών. Κατά τη δική μας άποψη, η διοργανική συμφωνία και το Άρθρο 20 ορίζουν ότι αφ’ ης στιγμής η Επιτροπή προβεί σε αυτή την πρόταση, τα δύο θεσμικά όργανά μας έχουν καθήκον και υποχρέωση να συζητήσουν επί της πρότασης. Μας είπαν, όμως, εντελώς απερίφραστα ότι όχι, δε θα τη συζητούσαμε ούτε κατά διάνοια.

Θα πω όσα είπα κατά τη διαδικασία συνδιαλλαγής. Η στάση του Συμβουλίου ήταν “που να πλαντάξετε δεν πρόκειται να συζητήσουμε την αναθεώρηση των δημοσιονομικών προοπτικών με το Κοινοβούλιο”. Θα επαναλάβω ένα άλλο πράγμα που είπα: Το Κοινοβούλιο δεν είναι κομπάρσος σε αυτή τη διαδικασία. Έχει έγκυρο ρόλο να παίξει. Παρ’ όλ’ αυτά, το παίρνουμε ως έχει τώρα, ότι δε θα γίνει αναθεώρηση, λόγω αυτού που ετοίμασε το Συμβούλιο αλλά και επειδή από τη δική μας πλευρά θέλουμε να επιδείξουμε σύνεση για την όλη διαδικασία, μολονότι δε θα γίνει αναθεώρηση. Όπως και να έχει, μας μένουν επιλογές και αποφάσεις που θα πάρουμε τις επόμενες εβδομάδες.

Η μεγαλύτερη απογοήτευση ήταν στην κατηγορία 4 και ειδικά για τα δυτικά Βαλκάνια. Το Κοινοβούλιο έστειλε ειδική αντιπροσωπεία στο Κοσσυφοπέδιο για να διερευνήσει τις ανάγκες που υπάρχουν εκεί. Μιλήσαμε με όλους τους κύριους φορείς και οργανώσεις. Κάναμε ακρόαση και το ποσό στο οποίο καταλήγουμε είναι 814 εκατ. ευρώ για τα δυτικά Βαλκάνια για τον επόμενο χρόνο. Αυτό το λέω με επιφυλάξεις, διότι υποθέτω ότι αυτό είναι το ποσό στο οποίο θα καταλήξουμε. Σύμφωνα με όλους τους συναδέρφους με τους οποίους έχω μιλήσει είναι το ίδιο με το ποσό που έχει και η Επιτροπή. Ξεχάστε το ποσό των 5,5 δισ. ευρώ, δε μιλάμε για αυτό, μιλάμε για του χρόνου. Ωστόσο το Συμβούλιο καταλήγει σε ένα ποσό της τάξης των 614 εκατ. και εάν κοιτάξουμε την αιτιολογική έκθεση του Συμβουλίου αυτό είναι το ποσό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των διεθνών χρηματοπιστωτικών φορέων. Είναι παράξενο γιατί τα ίδια διεθνή χρηματοδοτικά ιδρύματα συμβουλευτήκαμε και εμείς και μας είπαν διαφορετικό ποσό.

Η πραγματικότητα είναι ότι από πλευράς σας πρόκειται για εικασίες. Έχει περισσότερο να κάνει με το πώς θα περιοριστούν οι ανάγκες κάτω από το ανώτατο όριο παρά με το να είμαστε αντικειμενικοί στον τρόπο που προσεγγίζουμε τα δυτικά Βαλκάνια. Απλώς θα ήθελα το Συμβούλιο να είχε ειλικρίνεια να πει: θεωρούμε ότι τα δυτικά Βαλκάνια εξελίσσονται σε μαύρη τρύπα όπου παρέχουμε υπερβολικά πολλά λεφτά. Απλώς θα ήθελα να είσασταν αρκετά ειλικρινείς ώστε να πείτε: κοιτάξτε, εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να μειωθούν τα χρήματα γιατί δε νομίζούμε ότι καταφέρνουμε σπουδαία πράγματα.

Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου οι Υπουργοί Εξωτερικών λένε ένα πράγμα και οι Υπουργοί Οικονομικών λένε κάτι άλλο, πράγμα που δε βοηθά κανέναν. Το Συμβούλιο πρέπει να βάλει τάξη στο εσωτερικό του ως προς αυτό το θέμα. Εντούτοις, μας μένει ακόμα το πρόβλημα τι θα κάνουμε κατά την πρώτη ανάγνωση.

Το Συμβούλιο λέει, επίσης, ότι θέλει να μειώσει τις πληρωμές, πράγμα κατανοητό. Η ιδανική θέση για το Συμβούλιο είναι να μην έχει καθόλου πληρωμές, αλλά έχετε ορισμένες υποχρεώσεις σε αυτόν τον τομέα. Εμείς ανησυχούμε για το τι θα γίνει με τα συσσωρευμένα ποσά. Πρέπει κάποια στιγμή να εκταμιευθούν. Ευτυχώς, η κα Haug, η εισηγήτριά μας, θα προβεί σε εκτίμηση κάθε μεμονωμένου κονδυλίου, ώστε να πάρει μια ιδέα των αναγκών, αλλά συνεχίζουμε να βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου μολονότι θέλετε να μειώσετε τις πληρωμές, οι πόροι του Ταμείου Συνοχής ωστόσο αυξήθηκαν και, ξανά, η αιτιολογική έκθεση δε δίνει κανέναν λόγο για αυτό.

Δε χρειάζονται λόγοι, διότι ξέρουμε τους λόγους – έχει να κάνει με το αλογοπάζαρο που γίνεται εντός του Συμβουλίου. Σε ένα κανονικό αλογοπάζαρο συνήθως καταλήγεις να αγοράσεις ένα άλογο. Πολύ συχνά, το Συμβούλιο καταλήγει να αγοράσει ένα γάιδαρο και τώρα είναι άλλη μια φορά που θα καταλήξετε με γάιδαρο γιατί οι αποφάσεις που πήρατε δε βασίστηκαν σε αντικειμενικές αξιολογήσεις αλλά σε αλογοπάζαρα εντός του Συμβουλίου.

Στην κατηγορία 4, υπάρχουν ορισμένες αλλόκοτες και θαυμάσιες προτάσεις, πολλές από τις οποίες ανέφερα κατά τη διαδικασία συνδιαλλαγής, αλλά υπάρχει μία που εμφανίζεται ξανά στο θαυμάσιο έγγραφό σας, την αιτιολογική έκθεση, στο κονδύλιο B3/309.

Πρέπει να σας θέσω μια ερώτηση σχετικά με αυτό, μου προκαλεί σύγχυση. Λέει: “Θα αυξηθεί κατά 1,25 εκατομμύρια ευρώ για τους Ειδικούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2003.” Εδώ αναφερόμαστε στον προϋπολογισμό του 2001, αλλά αυτό το ποσό προβλέπεται για τους Ειδικούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2003. Οι αγώνες για άτομα με ειδικές ανάγκες λαμβάνουν χώρα ένα μήνα μετά τους κανονικούς Ολυμπιακούς, πράγμα που σημαίνει ότι θα λάβουν χώρα στην Αθήνα κάποια στιγμή τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο του 2004. Άρα τι είναι οι Ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 2003 και γιατί τους βάζουμε στον προϋπολογισμό του 2001; Είναι μήπως και αυτό περίπτωση αλογοπάζαρου; Θεός φυλάξοι, αλλά πάλι είναι πολύ πιθανό να είναι άλλη μια από αυτές τις περιπτώσεις.

Ενώ περιμέναμε τη διορθωτική επιστολή από την Επιτροπή για τις ανάγκες της σε προσωπικό, βλέπουμε ότι το Συμβούλιο μείωσε τις διοικητικές δαπάνες της Επιτροπής κατά 25 εκατ. ευρώ. Αυτό είναι χωρίς τα 14 εκατ. ευρώ που ανακοίνωσε η Επιτροπή μετά τη δημοσίευση του προσχεδίου προϋπολογισμού. Τώρα έχουμε μια μείωση κατά 39 εκατ. ευρώ. Πίστευα ότι το Συμβούλιο έπρεπε να περιμένει μέχρι να λάβουμε τη διορθωτική επιστολή προτού προβεί σε σημαντικές αλλαγές. Σε αυτό το ζήτημα έχουμε κοινό ρόλο να παίξουμε.

Η διορθωτική επιστολή είναι πάρα πολύ σημαντικό έγγραφο. Αρχίσαμε να τη συζητάμε χθες στην Επιτροπή Προϋπολογισμών. Θα συνεχίσουμε τη συζήτηση σήμερα στις 5.30 μ.μ. και οι συζητήσεις θα συνεχιστούν. Είναι καλό έγγραφο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, αλλά χρειάζεται να απαντηθούν ακόμα πολλά ερωτήματα όπως, για παράδειγμα, το πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης και όχι μόνο όσον αφορά την Επιτροπή, διότι οι προτάσεις που υποβάλλονται μπορεί να έχουν αντίκτυπο και σε άλλα θεσμικά όργανα. Για τον λόγο αυτό, κύριε Προεδρεύοντα, χρειαζόμαστε πληροφορίες από εσάς το γρηγορότερο δυνατόν όσον αφορά τη στάση του Συμβουλίου.

Δεν αμφιβάλλω ούτε μια στιγμή ότι θα σκεφτείτε, όπως είπατε, προσεκτικά το θέμα, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε σε ποιον βαθμό το Συμβούλιο θα συμπαραταχθεί με τις προτάσεις της Επιτροπής, ειδικά όσον αφορά το πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης. Μολονότι μπορούμε να συμφωνήσουμε ή να διαφωνήσουμε με τα περισσότερα από όσα προτείνει η Επιτροπή, σε τελική ανάλυση το Συμβούλιο πρέπει να ετοιμάσει τη νομοθεσία για το πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης.

Ως εκ τούτου, πρέπει τα δύο θεσμικά μας όργανα να καθίσουν και να δουλέψουν για την περάτωση αυτού του θέματος. Θα με λυπούσε πάρα πολύ να δω αυτή την ιστορία να καταντήσει ανταγωνιστική αντιπαράθεση ανάμεσα στα δύο όργανα. Πρέπει να συμφωνήσουμε σε μια πραγματική εκτίμηση των αναγκών της Επιτροπής. Εάν θέλουμε η Επιτροπή να κάνει τη δουλειά που συνέχεια της ζητούμε να κάνει, τότε τουλάχιστον στα τρία θεσμικά όργανα πρέπει να είμαστε σαφείς ως προς το τι ζητάμε από την Επιτροπή να κάνει και τι επίπεδα προσωπικού απαιτούνται.

Όσον αφορά το τι επακολουθεί, ως Κοινοβούλιο πρέπει να λάβουμε ορισμένες αποφάσεις, ειδικά όσον αφορά τη διορθωτική επιστολή και ειδικά στην κατηγορία 4. Εάν συμφωνήσουμε με τα όσα προτείνονται στο σχέδιο προϋπολογισμού, πόσο μάλλον στο προσχέδιο προϋπολογισμού, θα επηρεαστούν πολλοί από τους αγαπημένους τομείς του Κοινοβουλίου, όπως οι ΜΚΟ, η Ασία, η Νότια Αμερική κλπ. Οπότε οι επιτροπές μας, οι οποίες ψηφίζουν τώρα, θα υποβάλουν τις προτάσεις τους όσο πιο γρήγορα μπορούν και θα λάβουμε τις απαραίτητες αποφάσεις στο τέλος του μηνός. Ωστόσο, η έκκληση που απευθύνω στην Επιτροπή είναι να μας δώσει κάποια αρχική ένδειξη ως προς το τι πρόκειται να προτείνει για τη διαδικασία Notenboom. Θα μας βοηθούσε αφάνταστα.

Αυτά που προβλέπονται στη διαδικασία Notenboom ίσως τελικά ανακουφίσουν τα βάσανά μας τον επόμενο χρόνο. Εάν μπορέσετε να θέσετε εκ τω προτέρων τους τομείς ενδιαφέροντος αυτό το χρόνο και εμείς καταφέρουμε να συνεχίσουμε τον επόμενο χρόνο ή τουλάχιστον να τους χρησιμοποιήσουμε φέτος, πράγμα που θα ελαφρύνει τα βάρη μας για του χρόνου, τότε πολλά από τα προβλήματά μας θα εξομαλυνθούν. Είμαι βέβαιος ότι τα θεσμικά όργανά μας μπορούν να φτάσουν σε συμβιβασμό πάνω κάτω σε αυτή την κατεύθυνση, οπότε στη συνέχεια θα έχουμε ένα σωστό προϋπολογισμό στο τέλος της χρονιάς.

  Ferber (PPE-DE), εισηγητής. - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, κυρία Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, είμαι εισηγητής για τα λεγόμενα διάφορα επιμέρους σχέδια. Πρόκειται για ένα αρκετά βαρετό ζήτημα, μετά μάλιστα από την τόσο ενδιαφέρουσα παρέμβαση του Προέδρου της Επιτροπής Προϋπολογισμών. Πιστεύω ότι οι μικροί προϋπολογισμοί δεν είναι βέβαια και τόσο ενδιαφέροντες, ως προς τους πολιτικούς τομείς που καλύπτουν, παρουσιάζουν ωστόσο ενδιαφέρον σχετικά με τα οργανωτικά ζητήματα και το ανθρώπινο δυναμικό που χρειάζεται να διατεθεί προκειμένου να εξασφαλισθεί η καλή λειτουργία των οργάνων της Ένωσης. Θα ήθελα να κάνω ορισμένα σχόλια για την πρώτη ανάγνωση του Συμβουλίου, σχόλια τα οποία υπέβαλα στην Επιτροπή Προϋπολογισμών με τη μορφή εγγράφου εργασίας.

Θα ήθελα να αρχίσω με το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Το Συμβούλιο αναγνώρισε τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται το ΔΕΚ εξαιτίας των καθυστερήσεων πληρωμών για τις μεταφράσεις και πρότεινε τη δημιουργία 47 νέων θέσεων. Συγχρόνως όμως αυξήθηκε η συνολική μείωση από 2,5% σε 5,1%, έτσι ώστε είναι αδύνατη η πλήρωση αυτών των νέων θέσεων που δημιουργούνται. Πιστεύω ότι πρόκειται για μία αντίφαση η οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ως εισηγητής υπέβαλα ορισμένες προτάσεις προς την κατεύθυνση αυτή. Το πρόβλημα περιπλέκεται μάλιστα καθώς οι πόροι για μεταφράσεις στην ελεύθερη αγορά, τις οποίες χρειαζόμαστε επειγόντως προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τον όγκο των προς μετάφραση εγγράφων που έχουν συσσωρευτεί, μειώνονται έτι περαιτέρω. Η αναγνώριση επομένως του προβλήματος που αντιμετωπίζει το ΔΕΚ δεν βρήκε ανταπόκριση με συγκεκριμένα ποσά στον προϋπολογισμό.

Εξέτασα λεπτομερώς τα συστήματα προαγωγών όλων των κοινοτικών οργάνων και διαπίστωσα ότι και το ΔΕΚ έχει καθιερώσει ένα σύστημα προαγωγών το οποίο βασίζεται στις αποδεδειγμένες υπηρεσίες. Η υιοθέτηση αυτού του νέου συστήματος από το ΔΕΚ θα καταστήσει αναγκαίο ένα μεγάλο αριθμό προαγωγών, τις οποίες δεν μπορούμε βέβαια να πραγματοποιήσουμε σε ένα χρόνο. Ωστόσο θα πρέπει να τις πραγματοποιήσουμε κατά τα επόμενα έτη. Ούτε αυτό το πρόβλημα έλαβε υπόψη του το Συμβούλιο κατά την πρώτη ανάγνωση.

Θα ήθελα να αναφερθώ στο Ελεγκτικό Συνέδριο τώρα. Ένα και μόνο ζήτημα παραμένει ακόμα ανοικτό σχετικά: αφορά τη χρηματοδότηση του νέου κτιρίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Λουξεμβούργο. Το Συμβούλιο, για λόγους τους οποίους αδυνατώ να καταλάβω, μείωσε τους πόρους για το 2001 από 7 σε 5 εκατομμύρια ευρώ. Κατά τις συνομιλίες που είχα στο Ελεγκτικό Συνέδριο, με διαβεβαίωσαν ότι δε θα ξεπεραστούν οι συνολικές δαπάνες 25 εκατομμυρίων ευρώ σε τιμές του 1998. Πιστεύω, επομένως, ότι θα ήταν προς το συμφέρον του ευρωπαίου φορολογουμένου οι πληρωμές να καταβληθούν μόνον εφόσον υποβληθούν οι αντίστοιχοι λογαριασμοί. Θα προτείνω στην Επιτροπή Προϋπολογισμών να υιοθετήσουμε την πρόταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Θα ήθελα να αναφερθώ στη συνέχεια στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή. Η αρχή που θα πρέπει να μας εμπνέει πάντοτε είναι, σε ωραία γερμανικά, value for money. Αυτό ισχύει φυσικά και για τη ΟΚΕ. Η μέθοδος εργασίας και η απήχησή της στην κοινή γνώμη είναι απολύτως αμφίβολη. Γι’αυτό οι προτάσεις μου θα έχουν ως στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας της ΟΚΕ. Ιδιαίτερα θα πρέπει να επανεξεταστεί η πολιτική προαγωγών που εφαρμόζει. Ελπίζω ότι ως δημοσιονομικές αρχές θα μπορέσουμε από κοινού να βρούμε μεθόδους προκειμένου να δώσουμε την αναγκαία έμφαση στις προσπάθειες που πραγματοποιεί η ΟΚΕ στον τομέα αυτό.

Θα πρέπει να εξετάσουμε επίσης και το ρόλο της γραμματείας της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Σήμερα η ΟΚΕ συγκεντρώνει όλες τις τεχνικές πληροφορίες που χρειάζεται από εξωτερικούς εμπειρογνώμονες. Διερωτώμαι, ωστόσο, εάν είναι αυτή η ουσία και ο στόχος της εργασίας ενός τέτοιου οργάνου. Και για το σημείο αυτό θα πρέπει να συζητήσουμε περαιτέρω.

Το ίδιο ισχύει και για την Επιτροπή των Περιφερειών. Και εδώ ακολουθώ την αρχή value for money και έχω ως στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας αυτής της Επιτροπής με διάφορους τρόπους. Θα ήθελα να αναφέρω εδώ μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια. Η Επιτροπή ζήτησε αύξηση των πόρων για κάλυψη των οδοιπορικών και εξόδων διαμονής των περιφερειακών αντιπροσώπων των υποψηφίων χωρών οι οποίοι είναι παρατηρητές στις ολομέλειές της. Διαθέσαμε ένα μέρος αυτού του ποσού για το δημοσιονομικό έτος 2000 στο αποθεματικό. Μέχρι σήμερα δεν μας έχει υποβληθεί ωστόσο καμία αίτηση για διάθεση αυτών των πόρων. Συγχρόνως ωστόσο, η Επιτροπή των Περιφερειών ζητά αύξηση πόρων για το έτος 2001. Θα πρότεινα να τοποθετηθούν αυτοί οι πόροι στο αποθεματικό, διότι η διάθεσή τους δεν είναι προφανώς τόσο επείγουσα όσο παρουσιάζεται στις διαβουλεύσεις για τον προϋπολογισμό.

Όσον αφορά τον Διαμεσολαβητή, δεν έχω να κάνω παρατηρήσεις. Δεν μπορώ να προσθέσω τίποτα σχετικά. Το Συμβούλιο αναφέρθηκε στο ζήτημα αυτό και εμείς συμφωνούμε μαζί του. Δεν έχω να κάνω περαιτέρω προτάσεις.

Συνοψίζοντας: ως μέλος της δημοσιονομικής αρχής αντιμετωπίζουμε συνολικά με ιδιαίτερη φειδώ τα χρήματα του ευρωπαίου φορολογουμένου. Το ίδιο θα πρέπει να ισχύει οπωσδήποτε και στην Επιτροπή Προϋπολογισμών. Έχουμε σημαντικές προκλήσεις μπροστά μας κατά τα επόμενα έτη. Έχουμε τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε περιθώρια το 2001, ούτως ώστε να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον και τα διοικητικά προβλήματα στα πλαίσια της διεύρυνσης.

(Χειροκροτήματα)

  Haug (PSE), εισηγήτρια γνωμοδότησης. - (DE) Κύριε Πρόεδρε του Συμβουλίου, κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, ως τελευταία ομιλήτρια στο σημείο αυτό της ημερήσιας διάταξης έχω λίγα να πω και πολλά να επαναλάβω. Γνωρίζετε όμως όλοι σας ότι η επανάληψη είναι η μητέρα της μάθησης. Θα ήθελα καταρχήν να ευχαριστήσω το Συμβούλιο για την εποικοδομητική συνεργασία που είχε μαζί μας όπως φάνηκε ολόκληρο αυτό το χρόνο σε όλους τους τριμερείς διάλογους και σε όλες τις συνεννοήσεις που είχαμε.

Οφείλω να ευχαριστήσω όχι μόνο την τωρινή αλλά και την προηγούμενη, την πορτογαλική, Προεδρία για τη δημιουργία μιας πραγματικά φιλικής ατμόσφαιρας παρά τις διιστάμενες απόψεις που υπήρχαν. Γι’αυτό μπορώ να σας ανακοινώσω πρώτα απ’όλα τα καλά νέα: σε σχέση με τον εφετινό προϋπολογισμό, τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο – αν και προσωρινά – συμφώνησαν σε μία μείωση 144 εκατομμυρίων ευρώ συνολικά στις θέσεις του προϋπολογισμού για την απασχόληση. Το Κοινοβούλιο ωστόσο κατέστησε σαφές στις κατευθυντήριες γραμμές του ότι το ζήτημα της στήριξης της απασχόλησης μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα και ότι ο αγώνας κατά της ανεργίας στην Ευρώπη αποτελεί μία από τις άμεσες προτεραιότητές μας στην εσωτερική πολιτική. Αυτή την αποφασιστική μας θέση την εκφράσαμε για άλλη μια φορά στο ψήφισμα του Ιουλίου. Το Συμβούλιο έτεινε πάντοτε ευήκοον ους στις θέσεις μας, τόσο κατά την πορτογαλική όσο και κατά τη γαλλική Προεδρία.

Έτσι, κατά τη διαδικασία της συνεννόησης, το Συμβούλιο όχι μόνο δήλωσε την προθυμία του να υποστηρίξει την πρωτοβουλία μας για δημιουργία θέσεων απασχόλησης μέσω καταλλήλων οργάνων υπέρ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά συμφωνήσαμε επιπλέον να καταλήξουμε από κοινού στα πλαίσια της διαδικασία συζήτησης του προϋπολογισμού σε ένα ποσό όπως προβλέπει το σημείο 33 της διοργανικής συμφωνίας, ποσό το οποίο θέλουμε να διαθέσουμε προς επίτευξη του στόχου μας.

Καλά ως εδώ λοιπόν. Ποια είναι λοιπόν τα προβλήματα; Πού βρίσκονται οι διαφορές μας με το Συμβούλιο; Καθώς έχει περάσει ο χρόνος που διαθέτουμε, θα ήθελα να αναφέρω δύο και μόνον. Πρώτα απ’όλα, όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο το Συμβούλιο προτίθεται να χρηματοδοτήσει τις πολιτικές επί των οποίων υπάρχει καταρχήν συμφωνία. Όπως δηλώσαμε πέρυσι ήδη ως Κοινοβούλιο, θεωρούμε απαραίτητο να πραγματοποιηθεί μία πολυετής αναθεώρηση της κατηγορίας 4, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις ανάγκες ανοικοδόμησης των Βαλκανίων. Το Συμβούλιο αρνείται κατηγορηματικά αυτή την αναθεώρηση των χρηματοδοτικών προοπτικών. Προφανώς προτιμά να εργάζεται από μέρα σε μέρα, χωρίς μακροχρόνιες προοπτικές. Να μην υπάρξει αναθεώρηση λοιπόν! Ιδού η βούληση του Συμβουλίου την οποία το Συμβούλιο έχει καταστήσει κατευθυντήρια γραμμή του, γιατί δεν μπορώ αλλιώς να καταλάβω γιατί αρνείται τόσο επίμονα να διαθέσει στην προενταξιακή στρατηγική τους πόρους για τις υπό ένταξη χώρες Κύπρο και Μάλτα στο κεφάλαιο 7. Γιατί εκεί ανήκουν λογικά οι πόροι αυτοί. Το Συμβούλιο, ωστόσο, απορρίπτει οιαδήποτε αναθεώρηση, ακόμη και αν αυτή δεν συνδέεται με αλλαγές στη χρηματοδότηση. Εμείς ως Κοινοβούλιο αντιμετωπίζουμε επομένως μία εξαιρετικά δύσκολη απόφαση για την κατηγορία 4.

Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα αφορά την τάση του Συμβουλίου να επικεντρώνεται κατά τις αναγνώσεις των προτάσεων για τον προϋπολογισμό διαρκώς στον τομέα των πληρωμών. Η κυρία Επίτροπος αναφέρθηκε πριν λίγο στο πρόβλημα αυτό. Δε γνωρίζω εάν είναι συμπτωματική η ταύτιση των κριτικών που άσκησε το Κοινοβούλιο και η κυρία Επίτροπος.

Ο δεδηλωμένος στόχος του Συμβουλίου ήταν μία αύξηση των δαπανών για το 2001 κατά 3,5% μόνο σε σχέση με τις πληρωμές στον τρέχοντα προϋπολογισμό. Το αποτέλεσμα είναι ένα σχέδιο προϋπολογισμού στο οποίο η σχέση υποχρεώσεων και πληρωμών δεν είναι πλέον υγιής. Διότι εάν εξετάσουμε λεπτομερέστερα το ζήτημα, διαπιστώνουμε ότι οι υποχρεώσεις για το 2001 δεν συνοδεύονται με επαρκή ποσά για πληρωμές. Αν δούμε για παράδειγμα την κατηγορία 2, οι υποχρεώσεις καλύπτονται εκεί σε ποσοστό μόνο 2,1%. Στις κατηγορίες 3, 4 και 7 η κατάσταση είναι μεν καλύτερη, όχι όμως καλή. Σε πολλές θέσεις του σχεδίου προϋπολογισμού οι πληρωμές δεν ανταποκρίνονται ούτε καν στο ένα τέταρτο των υποχρεώσεων. Σε μερικές μάλιστα θέσεις δεν προβλέπονται καν πληρωμές για τις υποχρεώσεις του 2001. Είναι αυτό σοβαρή διαχείριση του προϋπολογισμού;

Δε χρειάζεται να επαναλάβω ότι στη διοργανική συμφωνία, στην οποία καταλήξαμε μόλις πριν από δεκαπέντε μήνες, αναφέρεται σε πολλά σημεία ότι θα πρέπει να υπάρχει ομαλή εξέλιξη των δαπανών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δαπάνες οι οποίες θα πρέπει να βρίσκονται σε στενή συνάρτηση με την εξέλιξη των υποχρεώσεων. Αναφέρεται μάλιστα ότι θα πρέπει να εξασφαλιστεί μία στενή σύνδεση μεταξύ των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών. Το Συμβούλιο αγνοεί απολύτως αυτή τη στενή σύνδεση. Ενδιαφέρεται μόνο για τη μείωση των δαπανών. Υποστηρίζει ότι στο κάτω κάτω και τα κράτη μέλη οφείλουν να εξυγιάνουν τους εθνικούς τους προϋπολογισμούς. Καλά και άγια όλα αυτά. Δεν σημαίνουν όμως ότι θα πρέπει να διαταραχθεί η ισορροπία στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. LIENEMANN
Αντιπροέδρου

Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

9. AIDS

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τις δηλώσεις του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με το AIDS.

  Gillot, Συμβούλιο. – Κυρία Πρόεδρε, κυρίες, κύριοι ευρωβουλευτές, κυρίες και κύριοι Επίτροποι, θα προσπαθήσω πραγματικά να ακολουθήσω τη σύστασή σας και να σας μιλήσω για το AIDS.

Όπως γνωρίζετε, η πανδημία του AIDS πλήττει σήμερα 33,6 εκατομμύρια άτομα ετησίως, η πλειονότητα των οποίων ζει στις αναπτυσσόμενες χώρες. Για το 1999, το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το AIDS μας πληροφορεί για 5,6 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις και 2,6 εκατομμύρια θανάτους εκ των οποίων το 50% γυναίκες. Η επιδημία αυτή έχει εκμηδενίσει τα κεκτημένα τριάντα ετών βοήθειας για την ανάπτυξη των χωρών που επλήγησαν περισσότερο. Η Αφρική υφίσταται τις τραγικότερες συνέπειες. Η αφρικανική ήπειρος διαθέτει επιτέλους τα στελέχη και τους ειδικούς που τόσο της έλειπαν την περίοδο της ανεξαρτησίας. Κι όμως, αυτοί οι καταρτισμένοι και δραστήριοι ενήλικες πλήρωσαν το βαρύ τίμημα της νόσου.

Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την τεράστια απώλεια σε ανθρώπινους πόρους που αντιπροσωπεύει αυτή η πρώτη γενιά θυμάτων, απώλεια η οποία εντείνει το προσωπικό δράμα των ασθενών και των οικογενειών τους. Ούτε ξεχνάμε τους πιο φτωχούς και τους πιο στερημένους, οι οποίοι είναι ακόμα πιο αδικημένοι από άποψη περίθαλψης. Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει την μαρτυρία του δικαστή Edwin Cameron, λευκός, ομοφυλόφιλος, οροθετικός και δικαστικός στο Ανώτατο Δικαστήριο της Νοτίου Αφρικής: με όλες αυτές τις ιδιότητες εμφανίστηκε αυτοπροσώπως με θάρρος στην έναρξη της ολομέλειας του Διεθνούς Συνεδρίου για το AIDS στο Durban, τον περασμένο Ιούλιο. Χάρη στην κοινωνική του θέση και στα εισοδήματά του είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στη θεραπεία, η οποία είναι δυστυχώς απρόσιτη στην πλειονότητα των συμπατριωτών του. Η εξομολόγησή του σκιαγραφεί την αδικία που υπάρχει στην Αφρική.

Πριν από μια δεκαετία, η Αφρική ενεπλάκη με θάρρος σε μια δύσκολη διαδικασία διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και προσαρμογών. Εντούτοις, επιβαρύνοντας σε μεγάλο βαθμό το σύστημα ιατρικής περιθάλψεως, η επιδημία καθιστά ακόμη δυσκολότερο τον εκσυγχρονισμό του τομέα της υγείας. Τη στιγμή που αναζητούμε να εφαρμόσουμε τρόπους χρηματοδότησης οι οποίοι να εγγυώνται τη βιωσιμότητα και την βελτίωση των υπηρεσιών, το βάρος του AIDS εμφανίζεται υπερβολικό για τις κοινότητες οι οποίες ήδη βρίσκονται υπό πίεση εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, της αναπτυξιακής καθυστέρησης, της ανεπάρκειας των υγειονομικών διαρθρώσεων και της έλλειψης ενός συστήματος συλλογικής κοινωνικής προστασίας. Το ζήτημα του ιού της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το AIDS, βρίσκεται ακριβώς στο επίκεντρο της μακροχρόνιας ανάπτυξης. Αυτός αποδεκατίζει τις κοινωνίες, απειλεί τις επόμενες γενιές, βάζει σε κίνδυνο την οικονομική άνθηση. Αυτό το θέμα θεωρείται πλέον πρωτίστης σημασίας από τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Πέρα από την Αφρική, η πανδημία αυτή κατέχει παγκόσμιο χαρακτήρα. 35 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τον ιό, αλλά λιγότεροι από 500. 000 έχουν πρόσβαση σε θεραπείες κατά του ρετροϊού. Εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι, και σε αυτό το επίπεδο, το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών διευρύνθηκε. Η απαράδεκτη ανισότητα των ευκαιριών από την άποψη της πρόσβασης σε θεραπεία γίνεται ακόμα πιο σκανδαλώδης σήμερα, δεδομένης της πληροφόρησης, και μάλιστα της ταχείας πληροφόρησης, στον πλανήτη μας. Σήμερα, οι πάντες γνωρίζουν ότι αυτές οι θεραπείες υπάρχουν. Είναι ανθρωπίνως, ηθικώς, και πολιτικώς αναγκαία η αναζήτηση, από κοινού με τις αναπτυσσόμενες χώρες, λύσεων προσαρμοσμένων στις ανάγκες τους, λαμβανομένων υπόψη των δυναμικών τους, οι οποίες θα τους επιτρέψουν τη βελτίωση των δυνατοτήτων πρόσβασης σε αυτές τις θεραπείες, συνεχίζοντας, όμως, τη συνεργασία στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας, της πρόληψης και της κατάρτισης του τοπικού υγειονομικού προσωπικού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνειδητοποίησε, από την αρχή της δεκαετίας του ’80, την ανάγκη να βοηθήσει με συγκεκριμένο τρόπο τις αναπτυσσόμενες χώρες στην καταπολέμηση του υπεύθυνου για το AIDS ιού της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον της στο σεβασμό των ατόμων που έχουν προσβληθεί από τον ιό και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων. Συμμετείχε έτσι στον καθορισμό δράσεων στους τομείς της ασφάλειας κατά την μετάγγιση, των εκστρατειών πληροφόρησης, της ευαισθητοποίησης των νέων, της δημιουργίας κέντρων τεκμηρίωσης και πληροφόρησης, καθώς και δράσεων κατάρτισης και προστασίας ιατρο-κοινωνικού χαρακτήρα. Ορισμένες χώρες, και ιδιαίτερα η Γαλλία, ασχολήθηκαν επίσης με τις πρωτοβουλίες που στοχεύουν τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε θεραπείες. Έτσι, τα πρώτα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο των δύο προγραμμάτων για την πρόσβαση στη φαρμακευτική αγωγή, τα οποία εκτελέστηκαν από το 1999 στην Ακτή Ελεφαντοστού και στο Μαρόκο στο πλαίσιο του Ταμείου της Διεθνούς Θεραπευτικής Αλληλεγγύης, είναι ενθαρρυντικά. Νέα, επίσης, προγράμματα έχουν ξεκινήσει σήμερα στη Σενεγάλη, στο Βιετνάμ και στη Νότιο Αφρική. Μολονότι αυτά τα τελευταία αφορούν ένα μικρό ποσοστό ατόμων σε σχέση με τις ανάγκες που υπάρχουν εκδηλώνονται σε εκατομμύρια άτομα, είμαστε πεπεισμένοι ότι συμβάλλουν στην παγκόσμια ενεργοποίηση, συνεπάγονται μία αύξηση της εταιρικής βοήθειας και προάγουν τη συμμετοχή στην τεχνογνωσία. Η προσφορά τους εκφράζεται ήδη μέσα από τα προγράμματα πρόληψης μητέρα-παιδί, του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών και της UNICEF.

Το παγκόσμιο πλαίσιο λοιπόν εξελίσσεται. Τα Ηνωμένα Έθνη και οι υπηρεσίες τους, η Παγκόσμια Τράπεζα, κινητοποιούνται προκειμένου να ενισχύσουν την παγκόσμια θεραπευτική αλληλεγγύη. Μια σημαντική, ιστορική θα μπορούσαμε να πούμε, συμφωνία συνάφθηκε μεταξύ της ΠΟΥ, του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το AIDS, και πέντε φαρμακευτικών εταιρειών. Αυτή η συμφωνία καθιστά δυνατή μία σημαντική μείωση του κόστους των φαρμάκων που είναι απαραίτητα για τη θεραπεία του AIDS. Επιπλέον, η πρόσφατη απόφαση για δωρεάν διάθεση ενός μορίου κατά του ρετροϊού, της νεβιραπίνης, αποτελεσματικής στην πρόληψη της μετάδοσης από μητέρα σε παιδί, επιβεβαιώνει το όφελος αυτής της συμφωνίας, γιατί αποδεικνύει ότι πέρα από τις ανακοινώσεις για εντυπωσιασμό, η φαρμακευτική βιομηχανία μπορεί, πραγματικά, να παρουσιάσει συγκεκριμένη δράση.

Τέλος, πολλές χώρες συνειδητοποιούν ότι τα χρέη των αναπτυσσομένων χωρών βαρύνουν αβάστακτα την οικονομία τους και αποδυναμώνουν την ικανότητά τους να καταπολεμήσουν αποτελεσματικά την φτώχεια και κυρίως την πανδημία. Η Γαλλία υιοθέτησε συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να διαγράψει αυτά τα χρέη, προωθώντας την ανάπτυξη και την εκπαίδευση στον τομέα της υγείας. Οι πρωτοβουλίες αυτές τονίζουν την ενδυνάμωση της ενεργοποίησης της διεθνούς κοινότητας, η οποία δεν πρέπει να χαλαρώσει τις προσπάθειές της. Ωστόσο, δεν είναι παρά ένα πρώτο βήμα στην καταπολέμηση της πανδημίας του AIDS. Κατά το διεθνές συνέδριο που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο στο Durban της Νότιας Αφρικής, όπως ήδη προανέφερα, ερευνητές, επαγγελματίες στον τομέα της υγείας, στελέχη μη κυβερνητικών οργανώσεων, πολιτικοί ηγέτες, ομόφωνα υπογράμμισαν τον επείγοντα χαρακτήρα της κατάστασης. Η επαφή με τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας που στερούνται τα αναγκαία, η καρτερική απόγνωση μητέρων παιδιών που οι ίδιες μόλυναν, η αδυναμία των υγειονομικών αρχών να δράσουν, η επίσκεψη σε ένα παιδιατρικό νοσοκομείο, με έπεισαν, ακόμα περισσότερο, για τη σοβαρότητα του χάσματος που χωρίζει τους κατοίκους των χωρών του Νότου από τους ομοίους τους, που η τύχη βοήθησε να γεννηθούν στα δικά μας εδάφη.

Απαιτούνται νέες δεσμεύσεις. Είμαστε πεπεισμένοι γι’ αυτό. Η ενίσχυση της διεθνούς βοήθειας για την καταπολέμηση του ιού του της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας, αποτελεί επείγουσα και απόλυτη ανάγκη. Στο πλαίσιο των καθορισμένων σε διεθνές επίπεδο στρατηγικών, από κοινού με τα εθνικά προγράμματα καταπολέμησης του ιού της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας, και με τους άλλους χορηγούς βοήθειας, ο συντονισμός όλων των μέσων σε όλα τα επίπεδα παραμένει μία από τις πρώτες προτεραιότητες της διεθνούς βοήθειας. Επείγει να ενισχυθούν τα προγράμματα πρόληψης, να βελτιωθούν οι ερευνητικές προσπάθειες που γίνονται για τις αναπτυσσόμενες χώρες και να επιτραπεί η πρόσβαση σε αληθινή θεραπεία όλων των ασθενών.

Πέρα από τη διάθεση φαρμάκων κατά του ιού σε λογική τιμή στα τοπικά συστήματα υγείας, η πρόσβαση σε θεραπεία συνεπάγεται μια ενίσχυση των δράσεων κατάρτισης, παροχή βοήθειας στους αρμόδιους φορείς και υποστήριξη στις ενώσεις των ενδιαφερομένων ατόμων. Βέβαια, τα προγράμματα πρόληψης της μετάδοσης από μητέρα σε παιδί παραμένουν βασικά, ωστόσο, θα πρέπει να καταρτίσουμε μαζικά σχέδια πρόσβασης σε θεραπεία για τη χρόνια μόλυνση, γιατί αν δεν γίνει κάτι τέτοιο, ποιος θα μεγαλώσει αυτά τα παιδιά των οποίων την μόλυνση θα έχουμε αποτρέψει; Η πρόσβαση στα φάρμακα θέτει σύνθετα κοινωνικο-οικονομικά, ηθικά και ιατρικά προβλήματα, για να μη μιλήσουμε για τα πολιτικά και πολιτισμικά προβλήματα, τα οποία πρέπει να προσπαθήσουμε να ξεπεράσουμε, σεβόμενοι τους συνομιλητές μας και θεωρώντας τους εταίρους με τους οποίους θα πρέπει να συνεργαστούμε.

Απαιτείται σημαντική συνεννόηση χορηγών βοήθειας, επιστημόνων, φαρμακευτικής βιομηχανίας και ενώσεων προκειμένου να δημιουργηθούν λειτουργικοί μηχανισμοί για την πρόσβαση στη θεραπεία. Πολλές πρωτοβουλίες έχουν καθοριστεί. Εν πρώτοις, το Σεπτέμβριο θα διοργανωθεί στην Επιτροπή στρογγυλή τράπεζα σχετικά με το AIDS, τη φυματίωση, και την ελονοσία. Επίσης, μία ιαπωνική διάσκεψη θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο στο πλαίσιο της ομάδας των 8, σχετικά με τις τρεις αυτές ασθένειες. Τέλος, υπάρχει μία πρόταση για μια ειδική Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, η οποία θα είναι αφιερωμένη στο AIDS και θα λάβει χώρα πριν τον Μάιο του 2002.

Η Προεδρία πρόκειται να υποστηρίξει τις πρωτοβουλίες εκείνες που θα επιτρέψουν την εξεύρεση μόνιμων λύσεων στο πρόβλημα της συνολικής προστασίας των ασθενών και με σεβασμό στους τελευταίους, μέσω συγκεκριμένων σχεδίων και εταιρικών συμφωνιών με τις ενδιαφερόμενες χώρες. Στόχος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας πρέπει να είναι η εξασφάλιση της πρόσβασης όλων σε περίθαλψη υψηλής ποιότητας, στην πληροφόρηση και στους αναγκαίους πόρους. Ο προβληματισμός σχετικά με την πρόσβαση στη θεραπεία δεν είναι νέος. Ο δρόμος είναι δύσβατος αλλά αναγκαίος. Δε θα ευοδώσει χωρίς τη συμμετοχή όλων: φαρμακοβιομηχανίας, διμερών και πολυμερών χορηγών βοήθειας, ενδιαφερομένων χωρών. Γνωρίζουμε πλέον ότι μια μακροχρόνια δέσμευση θα μας επιτρέψει να νικήσουμε την επιδημία. Ας είμαστε βέβαιοι ότι η δέσμευση αυτή είναι τόσο αναγκαία που θα ήταν ανήθικο, επικίνδυνο για την ανάπτυξη και την πρόοδο της ανθρωπότητας, αλλά και παρακινδυνευμένο για την παγκόσμια ισορροπία και την ειρήνη, αν οι πρόσφατες εξελίξεις, κυρίως στον τομέα της περίθαλψης, περιόριζαν τα οφέλη τους στις πλουσιότερες χώρες.

(Χειροκροτήματα)

  Nielson, Επιτροπή. – (ΕΝ) Η Επιτροπή παρέστη στο 13ο Συνέδριο για το AIDS, το οποίο διεξήχθη στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής από τις 7 ώς τις 14 Ιουλίου 2000. Το θέμα του Συνεδρίου, “Σπάζοντας τη Σιωπή” πρόσφερε ένα πλαίσιο που συνέβαλε στην ενίσχυση της εθνικής και διεθνούς δράστης κατά του ιού της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας/AIDS.

Το Συνέδριο επικρότησε την επιστημονική πρόοδο για την καταπολέμηση του AIDS, ειδικά τα νέα για τις πρώτες κλινικές δοκιμές αποτελεσματικότητας του εμβολίου κατά του AIDS και τα στοιχεία ότι η μετάδοση του ιού της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας από τη μητέρα στο βρέφος θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να προληφθεί με τη χαμηλού κόστους χρήση αντιρετροϊικών παρασκευασμάτων πρώτου σταδίου. Εξίσου καλή είδηση ήταν η πληροφορία ότι τα μικρής κλίμακας εκπαιδευτικά προγράμματα για τη χρήση προφυλακτικού και την προώθηση του ασφαλούς σεξ αποδείχθηκαν θετικά στην αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας/AIDS.

Πιστεύω ότι το Συνέδριο θα μπορούσε να είχε αφιερώσει περισσότερη προσοχή στα πορίσματα που αποκομίσαμε από τις επιτυχίες που αφορούν τη βελτίωση και την επέκταση των στρατηγικών πρόληψης, διότι η ενημέρωση και η πρόληψη είναι, πράγματι, οι πιο σημαντικές μέθοδοι για την καταπολέμηση του AIDS. Η πρόληψη είναι κομβικής σημασίας για την επιτυχή, μακροπρόθεσμη, εθνική, διεθνή και παγκόσμια καταπολέμηση στο AIDS. Συγχρόνως, δεν μπορεί πλέον η συντριπτική πλειοψηφία των εκατομμυρίων ατόμων που έχουν μολυνθεί με τον ιό να στερείται το πλήρες φάσμα φροντίδας – από τις βασικές αγωγές των ευκαιριακών λοιμώξεων ώς τις αντιρετροϊικές αγωγές πρώτου σταδίου.

Η Επιτροπή επικροτεί τις νέες πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί κατά του ιού της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας/AIDS από ορισμένες χώρες για να παράγουν φτηνότερα φάρμακα κοινόχρηστης ονομασίας, και θα ήθελε να προσφέρει τη στήριξή της για να βοηθήσει τις εν λόγω χώρες να συνδράμουν τεχνικά άλλες αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να καταστούν ικανές να εφαρμόσουν ανάλογες πρωτοβουλίες. Οι δυνατότητες θα συζητηθούν περαιτέρω με τις χώρες που εμπλέκονται. Αναγνωρίζουμε ότι η παραγωγή φαρμάκων κοινής χρήσης θα μπορέσει να βελτιώσει πάρα πολύ την πρόσβαση σε περίθαλψη και αγωγή κατά του ιού της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας/AIDS.

Οι στατιστικές για την επιδημία είναι τρομακτικές και χειροτερεύουν συνεχώς. Για παράδειγμα, ένας στους τέσσερις κατοίκους της Ζιμπάμπουε θα πεθάνει από τον ιό της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας/AIDS, ποσοστό που αυξάνει σε έναν στους τρεις στην πρωτεύουσα Χαράρε. Περισσότερα από ένα εκατομμύριο παιδιά έχουν ήδη μείνει ορφανά από τον ιό της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας/AIDS στη Ζιμπάμπουε, σχεδόν το 10% του πληθυσμού. Πάνω από τις μισές έγκυες γυναίκες σε ορισμένες περιοχές της Μποτσουάνα έχουν μολυνθεί με τον ιό της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας, ενώ ένα τρίτο από αυτές θα μεταδώσουν τον ιό στα νεογέννητα βρέφη τους κατά τον τοκετό.

Το συνέδριο άρχισε με νέες, πολλά υποσχόμενες, ευκαιρίες και συνεργασίες που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους που είναι ευάλωτοι στη μόλυνση από τον ιό της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας να αποκτήσουν πρόσβαση σε τεχνολογίες και διαδικασίες που θα καταστήσουν την παροχή φροντίδας φτηνότερη για όσους υποφέρουν από τον ιό και που θα επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες και προϊόντα που θα προλαμβάνουν και θα θεραπεύουν τον ιό της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας /AIDS.

Αυτές τις ευκαιρίες πρέπει να τις αξιοποιήσουμε αμέσως και η Επιτροπή σκοπεύει να διαδραματίσει το δικό της ρόλο. Ως εκ τούτου, συζητά για πρωτοποριακές προσεγγίσεις με τους εταίρους της στις αναπτυσσόμενες χώρες καθώς και με άλλους χορηγούς βοήθειας. Είμαστε σε θέση και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για την καταπολέμηση του ιού της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας /AIDS. Είμαστε σε θέση και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για την καταπολέμηση άλλων θανατηφόρων ασθενειών που πλήττουν τους φτωχούς. Η ελονοσία και η φυματίωση, οι οποίες σκοτώνουν πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους κάθε έτος, πρέπει να λάβουν νέα προτεραιότητα στις προσπάθειές μας για τη μείωση της φτώχιας και της αρρώστιας.

Η επείγουσα δράση στις τρεις βασικές μεταδοτικές νόσους – τον ιό της επίκτητης ανοσιολογικής ανεπάρκειας /AIDS, την ελονοσία και τη φυματίωση – αποτέλεσε το αντικείμενο συζητήσεων φέτος σε πολλές συναντήσεις υψηλού επίπεδου. Η Επιτροπή σύντομα θα υποβάλει ανακοίνωση στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο που θα σκιαγραφεί προτάσεις για επείγουσα δράση με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης σε αποδεδειγμένης αποτελεσματικότητας βασικά μέτρα και αγαθά, για την ανάπτυξη ενεργών και αποτελεσματικών δομών και συστημάτων διανομής φαρμάκων και την αύξηση των επενδύσεων για έρευνα και ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων πρώτης προτεραιότητας. Η ανακοίνωση τονίζει ειδικά την αξία της χορήγησης προφυλακτικών, κουνουπιέρων, και άλλων προληπτικών μέσων στις πιο φτωχές και πιο ευάλωτες ομάδες πληθυσμού ταχύτερα και σε επαρκώς ευρεία κλίμακα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι προσφέρει το 55% της παγκόσμιας αναπτυξιακής βοήθειας στους κοινωνικούς τομείς για το 1997 και έχει αυξήσει τη στήριξη για την υγεία, το AIDS και τα προγράμματα πληθυσμού από 1% της συνολικής βοήθειάς μας το 1986 σε πάνω από 8% σήμερα, σε σύγκριση με ένα μέσο όρο 5.5% του ΟΟΣΑ. Δηλαδή, επικεντρωνόμαστε όλο και περισσότερο στο συγκεκριμένο τομέα. Οι συνολικές δεσμεύσεις που προβλέφθηκαν για την υγεία, το AIDS και τον πληθυσμό, μεταξύ του 1990 και του 1998, ανέρχονται σε 3,4 δισ. ευρώ, από τα οποία κανένα δεν ήταν δάνειο. Αυτό έρχεται σε σαφή αντίθεση με την πρόσφατη προσφορά των ΗΠΑ προς τη Νότια Αφρική. Η Επιτροπή κάνει ευρείες διαβουλεύσεις για τις διάφορες επιλογές για επείγουσα εθνική και διεθνή δράση και για πρωτοποριακές προσεγγίσεις που στοχεύουν στην καταπολέμηση αυτών των νόσων. Στις 28 Σεπτεμβρίου, σε συνεργασία με τον ΠΟΥ και τον ειδικό οργανισμό των ΗΕ για την καταπολέμηση του AIDS, θα οργανώσουμε μια διεθνή στρογγυλή τράπεζα. Το συνέδριο θα ασχοληθεί με τον τρόπο με τον οποίο μια συνολική προσέγγιση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο μπορεί να αντιμετωπίσει τις τρεις αυτές νόσους, καθώς και με ποιόν τρόπο θα μπορέσουμε να αλλάξουμε την παρούσα κατάσταση.

  Maij-Weggen (PPE-DE). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο του Συμβουλίου και τον Επίτροπο Nielson για τη δήλωση που έκαναν σήμερα σχετικά με το μεγάλο πρόβλημα του AIDS, κυρίως στην Αφρική. αΟταν αποκαλύφτηκε η πλήρης έκταση του προβλήματος αυτού, στις αρχές της δεκαετίας του 80, οι χώρες της Δύσης χάραξαν ειδικές πολιτικές για να καταπολεμήσουν την αρρώστια και για να προσφέρουν μιαν ικανοποιητική θεραπεία στους ασθενείς που έπασχαν απ’ αυτή. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στο θέμα της πρόληψης και στις περισσότερες χώρες της Δύσης το αποτέλεσμα ήταν να μην εξελιχθεί η αρρώστια αυτή στην πανδημία που είχε προβλεφθεί τη δεκαετία του 80.

Λυπούμεθα για κάθε θύμα του AIDS και στην Ευρώπη. Ευτυχώς, όμως, τα θύματα δεν είναι τόσα πολλά όσο φοβόμαστε ότι θα ήταν πριν είκοσι χρόνια, ενώ ο χρόνος επιβίωσης αυξάνει διαρκώς. Πόσο διαφορετική είναι, όμως, η κατάσταση σε πολλές χώρες του Τρίτου Κόσμου και ιδιαιτέρως στην Αφρική! Το δράμα που εκτυλίσσεται στην περιοχή αυτή είναι μεγαλύτερο από ότι μπορούσε κανείς να φανταστεί. Το περισσότερα από τα 18 εκατομμύρια θύματα που υπήρξαν σε παγκόσμια κλίμακα προέρχονταν από την υποσαχαρική Αφρική, όπου το προσδόκιμο επιβίωσης έχει μειωθεί σε 50 χρόνια και αναμένεται να μειωθεί και άλλο για να φτάσει τα 45 χρόνια. Εκατομμύρια παιδιά στην Αφρική πρέπει ήδη να ζήσουν χωρίς γονείς και οι ηλικιωμένοι υποχρεούνται να στερηθούν την υποστήριξη και τη βοήθεια της ενδιάμεσης γενιάς η οποία αποδεκατίζεται. Και αυτό είναι μόνο το ανθρωπιστικό δράμα. Το κοινωνικοοικονομικό ακολουθεί στη συνέχεια. Η οικονομική ανάπτυξη γίνεται ολοένα και πιο προβληματική, οι επενδύσεις καθηλώνονται επειδή δεν υπάρχει επάρκεια εργατικών χεριών, τα σχολεία χάνουν τους δασκάλους τους και τα νοσοκομεία δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα. Το συμπέρασμα είναι ότι το δράμα του AIDS υποσκάπτει ένα μεγάλο μέρος της ανάπτυξης που έχει επιτευχθεί τα τελευταία 25-30 χρόνια και αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί όλως ιδιαιτέρως εφόσον είμαστε οι σημαντικότεροι χορηγοί της Αφρικής

Τι μπορούν να κάνουν η Ευρώπη, η Επιτροπή, η ΕΕ για να βοηθήσουν την Αφρική; Νομίζω ότι δε θα ήταν χρήσιμο να αντιγράψουν οι αφρικανικές χώρες την ευρωπαϊκή πολιτική. Η κατάσταση που επικρατεί σε πολλές από αυτές δεν επιτρέπει ευρωπαϊκές λύσεις. Θα ήταν καλύτερο να εκληφθούν ως σημεία αναφοράς ορισμένα θετικά παραδείγματα, όπως οι προσπάθειες της Ουγκάντα και της Σενεγάλης, όπου η έκταση της ασθένειας έχει κατά κάποιον τρόπο τεθεί υπό έλεγχο. Κατά τη γνώμη μας, υπάρχουν τρεις βασικές έννοιες: πληροφόρηση και πρόληψη, φθηνή θεραπεία και μέριμνα για τους επιζώντες. Μεγάλη σημασία έχουν η πληροφόρηση και η πρόληψη. Από την άποψη αυτή, εξαιρετική σημασία έχει η χρήση προφυλακτικών. Όσον αφορά στη θεραπεία, νομίζω ότι είναι σημαντικό να βρεθούν από τις φαρμακοβιομηχανίες φθηνά εναλλακτικά φάρμακα, όπως αυτά που βοηθούν κατά κάποιον τρόπο την κατάσταση στη Δύση, και για τη μετάδοση της ασθένειας από τη μητέρα στο παιδί. Όσον αφορά τη φροντίδα των επιζώντων, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στα πολλά ορφανά που υπάρχουν ήδη.

Τέλος, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα υποβάλει πρόταση για την επίλυση των προβλημάτων, έχω όμως την εντύπωση ότι λίγα είναι αυτά που κάναμε μέχρι στιγμής και ότι η υπηρεσία που είναι αρμόδια για το θέμα είναι πολύ μικρή. Ελπίζω, συνεπώς, ολόθερμα ότι η πρόταση που ανακοίνωσε ο Επίτροπος Nielson θα μας προσφέρει μια νέα προοπτική με περισσότερα άτομα στην Επιτροπή που θα ασχοληθούν με το πρόβλημα, με περισσότερο συντονισμό σε ευρωπαϊκή κλίμακα και με περισσότερα κονδύλια γιατί αυτό είναι που χρειάζεται για να βοηθήσουμε την Αφρική να βγει από αυτή τη μιζέρια.

  Carlotti (PSE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, το παγκόσμιο συνέδριο για το AIDS στο Durban συνέβαλε ώστε να γίνει ένα σημαντικό βήμα το οποίο έγκειται, κατά την άποψή μου, στο γεγονός ότι, εφόσον υπενθυμίσαμε ότι η πρόληψη παραμένει βασική για την καταπολέμηση της μάστιγας, το ζήτημα της πρόσβασης στην περίθαλψη τέθηκε, επιτέλους, στο επίκεντρο της συζήτησης. Το Durban μας επέτρεψε να προσεγγίσουμε με ειλικρίνεια τα κρίσιμα ερωτήματα του κόστους των φαρμάκων και της εξέλιξης των φαρμάκων κοινής χρήσης και να επιτύχουμε πρόοδο στα ζητήματα των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή των υποχρεωτικών αδειών. Ήταν πια καιρός, αφού η στάση των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών έχει τόσες φορές συμβάλει στη δημιουργία ενός καθεστώτος περίθαλψης δύο ταχυτήτων, αυτό των φαρμάκων για τους πλούσιους και το άλλο της απόγνωσης για τους φτωχούς. Γι’ αυτό και η πρωτοβουλία των φαρμακευτικών εργαστηρίων σχετικά με την τιμή των φαρμάκων, η οποία εξαγγέλθηκε χρονικά στο πλαίσιο της διάσκεψης, θα αποτελέσει ενθαρρυντικό βήμα, αν δεν περιοριστεί σε μια απλή ανακοίνωση για εντυπωσιασμό.

Η σύνοδος κορυφής της ομάδας των 8 στην Okinawa κατέληξε αισίως στην επισφράγιση της δέσμευσης εκ μέρους των πλούσιων χωρών και στον καθορισμό των στόχων για τη μείωση των απωλειών εξαιτίας του AIDS, στην Αφρική, για τα επόμενα δέκα χρόνια, χωρίς όμως δυστυχώς να προσεγγιστεί ουσιαστικά το ζήτημα των μέσων. Ήδη σήμερα, θα πρέπει να πραγματοποιείται στη Νέα Υόρκη, υπό την αιγίδα του ΠΗΕΑ, μία συνάντηση δημοσίων και ιδιωτικών φορέων για την υπογραφή και χρηματοδότηση του σχεδίου δράσης κατά του AIDS στη Νότιο Αφρική. Αισθανόμαστε πραγματικά ότι αρχίζουμε, επιτέλους, να προσεγγίζουμε τα σωστά ερωτήματα. Ίσως θα έπρεπε πλέον να έχουμε και τις σωστές απαντήσεις. Είναι προφανές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δε μένει στο περιθώριο αυτής της κινητοποίησης αλλά οφείλουμε, πιστεύω, να περάσουμε σε μεγαλύτερη ταχύτητα, όπως άκουσα να εύχεται η γαλλική Προεδρία. Αναμένουμε με ανυμοπονησία την ανακοίνωση της Επιτροπής, τις κατευθύνσεις της και τις προτάσεις της για την καταπολέμηση των σημαντικότερων μεταδοτικών νόσων, δηλαδή του AIDS, καθώς επίσης της ελονοσίας και της φυματίωσης.

Γνωρίζοντας ότι η ώρα δεν είναι μόνο για συλλογισμό αλλά και για πράξεις, περιμένουμε πολύ συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες θα μας επιτρέψουν να προχωρήσουμε με γοργούς ρυθμούς. Μιλάω, κυρίως, για τη συζήτηση σχετικά με το δικαίωμα βιομηχανικής ιδιοκτησίας και τη συζήτηση σχετικά με τις υποχρεωτικές άδειες εκμετάλλευσης. Μιλάω για την ανάπτυξη του Διεθνούς Θεραπευτικού Ταμείου, αποστολή του οποίου είναι η συγκέντρωση κεφαλαίων σε διεθνή κλίμακα, με στόχο να καταστεί δυνατή για τις φτωχές χώρες η πρόσβαση σε νέες θεραπείες, το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει και πρέπει να διευρύνει τη δράση του. Μιλάω για την διοργάνωση μιας διεθνούς διάσκεψης με όλες τις φτωχές χώρες, τις φαρμακευτικές βιομηχανίες, τις ΜΚΟ και τους χορηγούς βοήθειας. Ίσως η στρογγυλή τράπεζα της 28ης Σεπτεμβρίου, η οποία έχει οργανωθεί από την Επιτροπή σε συνεργασία με την ΠΟΥ και το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το AIDS μπορέσει να αποτελέσει το πρώτο στάδιο διαμόρφωσης της κατάστασης.

  Rod (Verts/ALE). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, δεν πρόκειται να επαναλάβω αυτά που ήδη ειπώθηκαν και σωστά ειπώθηκαν και, μάλιστα, με τις πιο αξιέπαινες προθέσεις. Εγώ θα προσπαθήσω να ασχοληθώ με το προκείμενο. Πιστεύω ότι το προκείμενο, σήμερα, είναι απλό. Το προκείμενο είναι η πρόσβαση στην περίθαλψη και η θεραπεία των ασθενών. Άλλωστε, ακόμα και το ίδιο Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το AIDS αναγνώρισε την αναποτελεσματικότητα του προγράμματος που είχαν ανακοινώσει τα φαρμακευτικά εργαστήρια, τα οποία στην πραγματικότητα ενδιαφέρονταν μόνο για την αποκατάσταση της εικόνας τους και τα οποία οπισθοχωρούν τώρα που ήρθε ο καιρός για αληθινές διαπραγματεύσεις σχετικά με τη μείωση του κόστους περίθαλψης. Το πρόβλημα δεν είναι πλέον η δωρεά των φαρμάκων, η οποία είναι πλέον περιορισμένη χρονικά και δευτερεύουσας σημασίας σε σχέση με τα ιδιαίτερα συμφέροντα των εργαστηρίων, αλλά η σχέση μεταξύ κόστους περίθαλψης και της αγοραστικής δύναμης των αναπτυσσόμενων χωρών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να παροτρύνει τις φαρμακευτικές πολυεθνικές να διαθέσουν προαιρετικές άδειες εκμετάλλευσης, σαν ένα πρώτο βήμα προς την πρόσβαση των λιγότερο ευνοημένων πληθυσμών στην περίθαλψη. Στην περίπτωση που αυτές παραμείνουν ανεκτέλεστες, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να καταστήσει υποχρεωτική την τήρηση των συμφωνιών για τις περιπτώσεις έκτακτης υγειονομικής ανάγκης και να απαιτήσει την χορήγηση υποχρεωτικών αδειών, οι οποίες θα μετριάσουν επιτέλους το πρόβλημα του κόστους περίθαλψης. Πιστεύω ότι η αγωνία μιας ολόκληρης ηπείρου είναι σημαντικότερη από οποιοδήποτε ιδιωτικό συμφέρον.

  Sylla (GUE/NGL). – (FR) Κυρία Πρόεδρε, πιστεύω, όπως είπε και η συνάδελφος κα Carlotti, ότι χάρη στη διάσκεψη του Durban διευκρινίστηκε το γεγονός ότι το AIDS δεν καταπολεμάται με τον ίδιο τρόπο σε Ευρώπη και Αφρική. Το AIDS αποκαλύπτει όλες τις ανεπάρκειες οικονομικού και κοινωνικού χαρακτήρα των αναπτυσσομένων χωρών και προστίθεται στο γενικότερο πρόβλημα της φτώχειας. Η πρόληψη, λοιπόν, δεν μπορεί να επιτύχει μεμονωμένα, αλλά μόνο σε συνδυασμό με την πρόσβαση στην περίθαλψη. Πρέπει λοιπόν, και συμφωνώ στο σημείο αυτό με τον προηγούμενο ομιλητή, οι φαρμακευτικές εταιρείες οι οποίες έχουν το μονοπώλιο παραγωγής και εμπορίας των τριπλών θεραπειών και της AZT να τις πουλούν σε τιμή κόστους. Δε θα υπήρχε θέμα συζήτησης για μας αν η τριπλή θεραπεία στοίχιζε ένα δολάριο. Και όπως διατείνεται ο διευθυντής του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το AIDS, οφείλουμε να δεκαπλασιάσουμε το ποσό που επενδύεται σήμερα αν θέλουμε να εφαρμόσουμε μια πραγματική πολιτική πρόληψης και προστασίας.

Άλλωστε, πρέπει να γνωρίζουμε ότι δε μοιράζουμε φάρμακα όπως μοιράζουμε σακιά με ρύζι. Χρειάζονται γιατροί, εξωτερικά ιατρεία, κατάλληλοι κοινωνικοί φορείς. Και, σύμφωνα με την διακήρυξη του ΔΝΤ, οι φτωχές χώρες μειώνουν τις κρατικές πιστώσεις και ιδιαίτερα αυτές για την εκπαίδευσης και της υγείας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να συμβάλλει στην ταχεία διαγραφή του χρέους των αφρικανικών χωρών, το οποίο ανέρχεται σε δεκαπέντε δισεκατομμύρια ετησίως, προκειμένου οι πόροι αυτοί να διατεθούν για τη δημιουργία υποδομών στον τομέα της υγείας και για νέα κοινωνικά προγράμματα. Τέλος, η δημιουργία ενός εμβολίου πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για την έρευνα.

  Turco (TDI). - (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, παρεμβαίνω εξ ονόματος των βουλευτών του Καταλόγου Bonino.

Σημειώνω αυτό που είπε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου, ότι η Γαλλία θα διαθέσει ένα μέρος του χρέους των αφρικανικών χωρών για την καταπολέμηση του AIDS. Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία, που ελπίζουμε να την ακολουθήσουν όλες οι χώρες της Ένωσης και όχι μόνον αυτές. Ευχόμαστε να δώσει και η Ένωση μια συνεισφορά, για να επενδυθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πόροι στην καταπολέμηση του AIDS στην Αφρική, την ήπειρο όπου σημειώνεται το 95% των θανάτων των ατόμων που έχουν προσβληθεί από τον ιό.

Είναι αλήθεια ότι σήμερα δαπανώνται στην Αφρική 300 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο, αλλά, ταυτόχρονα, η Αφρική έχει 15 δισεκατομμύρια δολάρια χρέος έναντι των βιομηχανικών χωρών.

Θα ήθελα, τέλος, να επιστήσω την προσοχή στη μεγάλη σιωπή που υπάρχει και που συνεχώς καταγγέλλεται: αναφέρομαι στις σκοταδιστικές εκστρατείες εναντίον της χρήσης προφυλακτικών για θρησκευτικούς λόγους. Αν ο κόσμος καλείται να μην χρησιμοποιεί προφυλακτικά στο όνομα της ζωής, παράγονται άνθρωποι καταδικασμένοι σε βέβαιο θάνατο.

  Mantovani (PPE-DE). – (IT) Κυρία Πρόεδρε, ως μέλος της Επιτροπής Ανάπτυξης και Συνεργασίας, εκφράζω τη βαθύτατη ανησυχία μου για το ελάχιστα εντυπωσιακό, θα έλεγα, πλαίσιο που προέκυψε από την τριακοστή διάσκεψη για το AIDS που πραγματοποιήθηκε στο Durban της Νότιας Αφρικής, καθώς επίσης για το μέλλον των αναπτυσσόμενων χωρών και ιδιαίτερα των αφρικανικών.

Το νέο αυτό ψήφισμα προστίθεται σε εκείνα που είχαν ήδη παρουσιαστεί πέρυσι στη Lousaka της Zambia· δυστυχώς, όμως, διαπιστώνουμε ότι η κατάσταση είναι τραγική και ότι σήμερα δεν έχει βελτιωθεί καθόλου, αποκτά μάλιστα γιγαντιαίες διαστάσεις, αν σκεφθούμε ότι κάθε λεπτό πέντε άνθρωποι πεθαίνουν στην Αφρική από AIDS. Οι ειδικοί απαριθμούν ολόκληρη σειρά τραγικών δεδομένων: για παράδειγμα, τη σημαντική δημογραφική συρρίκνωση, την τραγική μείωση της προσδοκώμενης διάρκειας ζωής στην Αφρική, που θα πέσει κάτω από τα 45 έτη ως το 2015· στη νοτίως της Σαχάρας περιοχή μάλιστα το ποσοστό του πληθυσμού που έχει πληγεί από αυτήν την ασθένεια θα φθάσει το 10%.

Πιστεύω, επομένως, ότι είναι σκόπιμη μια ειδική παρέμβαση από μέρους της Επιτροπής και των κρατών μελών της Ένωσης, υπενθυμίζοντας τη μεγάλη ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ακριβώς έναντι των αναπτυσσόμενων χωρών. Ακόμη καλύτερα, θα έλεγα ότι είναι, κατά τη γνώμη μου, σκόπιμο να συνδεθεί η διαγραφή του εξωτερικού χρέους των φτωχών χωρών με την καταπολέμηση αυτής της ασθένειας και σ’ αυτό ακριβώς το πλαίσιο υποστηρίζουμε την αίτηση για το ειδικό πρόγραμμα Debt for AIDS που περιλαμβάνεται στο ψήφισμα.

Η Διάσκεψη Κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Αφρικής, που πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο, σχετικά με την διαγραφή του χρέους και η διάσκεψη του Durban είναι, πράγματι, στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους. Ο έντονος αντίκτυπος που έχει το AIDS στην οικονομική ανάπτυξη και η στενή σχέση μεταξύ της καταπολέμησης της φτώχειας και της καταπολέμησης του AIDS επιβάλλουν μια πιο στενή και εποικοδομητική συνεργασία και συντονισμό της ΠΟΥ, της Διεθνούς Τράπεζας και των Ηνωμένων Εθνών, με τη συμμετοχή και της κοινωνίας των πολιτών εκείνων των χωρών, της τοπικής εκκλησίας και των μη κυβερνητικών οργανώσεων.

  Μαλλιώρη (PSE). - Κυρία Πρόεδρε, αν και έχουν σημειωθεί σημαντικά επιστημονικά βήματα για την αντιμετώπιση του AIDS, η επιδημία συνεχίζει να πλήττει όλο και περισσότερο τις φτωχές χώρες με αποτέλεσμα να αυξάνεται η δυσκολία αντιμετώπισης των πολλών και σοβαρών συνεπειών της. Είναι γεγονός ότι οι προληπτικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις των τελευταίων χρόνων έχουν οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών στις αναπτυγμένες χώρες, δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τις φτωχές χώρες. Η εξάπλωση της νόσου έχει ξεπεράσει κάθε δυσοίωνη πρόβλεψη, κυρίως στις χώρες της Αφρικής και, όπως αναφέρθηκε, κάθε λεπτό πέντε άτομα πεθαίνουν από την νόσο, που παίρνει διαστάσεις απειλής για τη δημόσια υγεία. Κάθε μέρα στις χώρες αυτές γεννιούνται παιδιά μολυσμένα από τον ιό λόγω παντελούς έλλειψης σχετικών προγραμμάτων για τις υποψήφιες μητέρες. Επίσης, το κόστος της θεραπείας είναι τόσο υψηλό, ώστε ελάχιστοι ασθενείς είναι αποδέκτες του στοιχειώδους αυτού δικαιώματός τους.

Στο πλαίσιο αυτό, θεωρώ πολύ σημαντική την πρόταση για μείωση της τιμής των φαρμάκων σε άτομα που έχουν προσβληθεί από το AIDS στις περιοχές αυτές και θα ήθελα να παροτρύνω την Επιτροπή και το Συμβούλιο να στηρίξουν την προσπάθεια αυτή, πιέζοντας και τις φαρμακευτικές εταιρείες. Επίσης, θα πρέπει να καταβληθούν συντονισμένες προσπάθειες για να αναπτυχθούν ολοκληρωμένα εκπαιδευτικά, προληπτικά, θεραπευτικά και προνοιακά προγράμματα στις αναπτυσσόμενες χώρες, τουλάχιστον μέχρι να επιτευχθεί η ασφαλής χρήση του εμβολίου που όλοι ευχόμαστε. Μέχρι τότε, κυρίως η πρόληψη και η θεραπεία είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες για τον έλεγχο της εξάπλωσης για την αντιμετώπιση της νόσου, και αυτές είναι παροχές που πρέπει να λαμβάνουν όλοι οι πολίτες ανεξάρτητα από την χώρα που ζουν.

  Wijkman (PPE-DE). – (SV) Κυρία Πρόεδρε, στη συζήτηση αυτή όλοι οι προλαλήσαντες υποστήριξαν τη σημασία της πρόληψης και των προληπτικών μέτρων. Γνωρίζουμε όλοι την παροιμία σύμφωνα με την οποία είναι καλύτερο να είμαστε Προμηθείς παρά Επιμηθείς. Έχοντας 15ετή πείρα με αυτή την επιδημία - έχω εργασθεί δραστήρια τόσο στα πλαίσια του ΟΗΕ όσο και του Ερυθρού Σταυρού - διαπιστώνω τη στιγμή αυτή ότι τις περισσότερες φορές αγνοήσαμε αυτή την παροιμία.

Ήταν απόλυτα σαφές εδώ και 10 χρόνια πόσο σοβαρές διαστάσεις θα μπορούσε να λάβει η επιδημία αυτή σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες, ωστόσο τόσο η διεθνής κοινότητα, όσο και οι χώρες αυτές ελάχιστα έκαναν για να την αντιμετωπίσουν. Μπορούμε να συζητήσουμε σχετικά με τους λόγους για τους οποίους η επιδημία αυτή έπληξε ιδιαίτερα τις φτωχές χώρες σε σύγκριση με ό,τι συμβαίνει στην Ευρώπη. Αυτό οφείλεται φυσικά στη φτώχεια, αλλά και στην έλλειψη ενημέρωσης και εκπαίδευσης, καθώς επίσης και στις σεξουαλικές πρακτικές. Ιδιαίτερα οφείλεται στην έλλειψη εκπαίδευσης των νεαρών κοριτσιών ούτως ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν σωστά τη σεξουαλική επαφή. Οφείλεται, τέλος, επίσης και στην έλλειψη πόρων για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Χαίρομαι που τόσο ο Επίτροπος Nielson όσο και η γαλλική Προεδρία θεωρούν και χαρακτηρίζουν τον αγώνα κατά της επιδημίας του AIDS ως άμεση προτεραιότητα. Ωστόσο, δεν αρκούν τα χρήματα αλλά οφείλουμε να μεριμνήσουμε ώστε η Επιτροπή να διαθέτει το κατάλληλο προσωπικό, ούτως ώστε να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά τα προβλήματα αυτά.

Περαιτέρω είναι σημαντικό να αναζητήσουμε νέες μορφές συνεργασίας με τον κλάδο της βιομηχανίας φαρμάκων, έτσι ώστε να δημιουργηθούν όχι μόνον εμβόλια αλλά και φάρμακα κατά της ασθένειας. Όχι μόνο κατά του AIDS αλλά ακόμα και κατά της ελονοσίας. Για το σκοπό αυτό χρειάζεται να δράσουμε με τρόπο καινοτόμο.

Όταν κάνουμε λόγο για εταιρική σχέση, είναι εξαιρετικά σημαντικό, όπως υπογράμμισε και ο Επίτροπος Nielson, να αναζητούμε κάθε φορά τις βέλτιστες πρακτικές και να τις υποστηρίζουμε. Υπάρχει σωρεία προγραμμάτων τα οποία χρειάζονται πόρους για να λειτουργήσουν και στα πλαίσια αυτά η συμβολή της ΕΕ θα μπορούσε να είναι αποφασιστικής σημασίας.

Μιλούμε διαρκώς για την Αφρική. Φοβούμαι ότι υπάρχουν περιοχές στην Ασία όπου σε 5-10 χρόνια θα επικρατούν αντίστοιχα, εξαιρετικά σοβαρά προβλήματα. Προσβλέπω με ενδιαφέρον στη διάσκεψη της 28ης Σεπτεμβρίου 2000 που ανακοίνωσε ο Επίτροπος Nielson και ελπίζω αυτή να καταλήξει σε ένα κατεπείγον πρόγραμμα με στόχο την ακόμα αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων στο μέλλον.

  Πρόεδρος. – Μετά από τη δήλωση αυτή, έλαβα επτά προτάσεις ψηφίσματος, οι οποίες κατατέθηκαν βάσει του άρθρου 37, παράγραφος 2, του κανονισμού.⁽¹⁾

Πριν κηρύξω τη λήξη της συζήτησης, θα ήθελα να ζητήσω από την κυρία Προεδρεύουσα του Συμβουλίου να απαντήσει αν θέλει, διαφορετικά η συζήτηση θα λήξει.

  Gillot, Συμβούλιο. – Kυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ που μου δίνετε τη δυνατότητα να λάβω θέση εν συντομία και να εκφράσω τη συγκίνηση που αισθάνομαι με όλα αυτά τα συγκλονιστικά λόγια που αντήχησαν στο Κοινοβούλιο σήμερα και τα οποία δείχνουν σαφώς ότι η συλλογική συνείδηση μας είναι συσπειρωμένη και όλοι διαπιστώνουμε ότι το ΑIDS αποκαλύπτει πραγματικά τη φτώχεια και την αδικία που επικρατεί στον πλανήτη μας, Εμείς οι Ευρωπαίοι έχουμε την ηθική υποχρέωση να κινητοποιηθούμε και, όπως καταλαβαίνει κανείς από τις ποικίλες παρεμβάσεις, είμαστε έτοιμοι να το πράξουμε.

Ευχαριστούμε θερμώς την Επιτροπή για την ανακοίνωσή της, την οποία περιμένουμε με ανυπομονησία και η οποία θα μας επιτρέψει πράγματι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να συντονίσουμε τη βούλησή μας για δράση. Δεν είναι πια ώρα για περισυλλογή. Πρέπει να δράσουμε χωρίς καμία καθυστέρηση, διότι το θέμα είναι επείγον και η γαλλική Προεδρία έχει κάθε διάθεση να κάνει τη βούληση αυτή για δράση πράξη, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Για να ανταποκριθούμε στην τεράστια αυτή πρόκληση που αντιμετωπίζουμε, πρέπει να συσπειρώσουμε, να κινητοποιήσουμε όλους τους εταίρους, όπως ανέφερα στην αρχική μου ομιλία που είχε πολύ θετική απήχηση στη Συνέλευση. Μπορώ να σας πω ότι η παρουσία της Γενικής Διευθύντριας της ΠΟΥ στο βήμα του Durban, του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και του προέδρου του Συμβουλίου των Υπουργών Υγείας δημιούργησε τεράστιες ελπίδες. Δεν έχουμε δικαίωμα να τις διαψεύσουμε και θα σταθώ στο πλευρό σας. Μαζί θα απαντήσουμε στην πρόκληση αυτή.

Οφείλουμε να καταγγείλουμε τις εκστρατείες παραπληροφόρησης, να αγωνιστούμε κατά του σκοταδισμού, αλλά δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε κανένα πεδίο δράσης. Πρέπει να έχουμε μονίμως συνείδηση, πιστεύω, ότι οφείλουμε να συνεχίσουμε στους τομείς της πληροφόρησης και της κατάρτισης, της πρόληψης και της πρόσβασης στην περίθαλψη, της θεραπείας και της έρευνας, ειδικά σε επίπεδο εμβολίων και φαρμάκων.

  Nielson, Επιτροπή. – Θέλω απλώς να σας ευχαριστήσω για τις παρεμβάσεις σας. Έχουμε συναίσθηση της τεράστιας πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε. Η πρόληψη έχει αποτελέσματα αλλά παίρνει καιρό. Η Ουγκάντα αποτελεί πολύ καλό παράδειγμα. Για εμάς, ως χορηγούς βοήθειας, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μπορούμε να δείξουμε αυτό που εγώ αποκαλώ αντοχή του χορηγού βοήθειας. Πρέπει να μπορούμε να συνεχίζουμε και να υποστηρίζουμε τις σωστές στρατηγικές.

Ο κύριος Mantovani είπε ότι θα έπρεπε να χαρίσουμε τα χρέη και να χρησιμοποιήσουμε τα χρήματα για την καταπολέμηση του AIDS. Αν χαρίσουμε τα χρέη τότε τα χρήματα τα έχουμε ήδη χρησιμοποιήσει. Εσείς προτείνετε να τα χρησιμοποιήσουμε δύο φορές. Είναι καλή και πρωτοποριακή προσέγγιση αλλά δεν είναι εύκολη. Αυτός είναι και ο λόγος που ανέφερα προηγουμένως την προσφορά που έκαναν οι ΗΠΑ να διαθέσουν 1 δισ. δολάρια ως δάνειο για την αγορά φαρμάκων από αμερικανικές εταιρίες. Αυτή κατά την γνώμη μου δεν είναι η σωστή προσέγγιση, διότι θα αυξήσει το ήδη διπλό πρόβλημα του AIDS και του υπάρχοντος χρέους των αφρικανικών κρατών. Για τον λόγο αυτό, επισήμανα ότι η Ευρώπη τελικά προσφέρει χρηματοδότηση που δεν αυξάνει το χρέος των εταίρων κρατών.

Τέλος, γκρεμίζω τις ψευδαισθήσεις όσον αφορά το όνειρο ταχείας ίασης όσον αφορά τα νέα φάρμακα. Προσπαθούμε να σπάσουμε τον κώδικα των δικαιωμάτων προστασίας των εταιριών αλλά δεν είναι εύκολο. Στο μεταξύ, η κλίμακα του κόστους εδώ καθιστά ακόμη πιο αναγκαίο να υπογραμμίσουμε την πρόληψη αντί για τη θεραπεία. Η ίαση συνεχίζει να είναι υπερβολικά ακριβή.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστώ την Προεδρεύουσα και την Επίτροπο για την κατανόησή τους.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Πέμπτη, στις 12.00.

(1) Π.ρ.β . Συνοπτικά πρακτικά

10. Δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές

  Πρόεδρος - Η ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει τη δήλωση του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές.

Θα δώσω το λόγο στην κυρία Péry, Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, η οποία αισθάνεται προφανώς αρκετά άνετα στην αίθουσα αυτή, αφού υπήρξε επί μακρόν αντιπρόεδρος της Συνέλευσής μας.

  Péry, Συμβούλιο. – Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, επιτρέψτε μου να εκφράσω τη χαρά μου που μιλάω για πρώτη φορά εδώ, στην αίθουσα αυτή η οποία διαθέτει, όπως διαπιστώνω, εξαιρετική ακουστική. Κατ’ αρχάς θα πρέπει να σας ζητήσω συγγνώμη εκ μέρους της Martine Aubry, η οποία λυπάται πάρα πολύ που δεν παρίσταται αυτοπροσώπως.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, την κοινοβουλευτική ομάδα του ΚΕΣ για το σχέδιο ψηφίσματος που τίθεται σε συζήτηση και να ευχαριστήσω τον εισηγητή κύριο Hughes.

Εύχομαι ολόψυχα οι συζητήσεις μας να συμβάλουν στην πρόοδο του θέματος της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού οργανισμού παρατήρησης των βιομηχανικών αλλαγών, ένα θέμα στον οποίο η γαλλική Προεδρία προσδίδει ιδιαίτερη σημασία. Θα παρατηρήσετε, κυρία Επίτροπε, ότι μίλησα για ευρωπαϊκό οργανισμό και ηθελημένα παραμένω ασαφής όσον αφορά την ονομασία του, διότι σημασία έχει η αρχή.

Προτού αναφερθώ στον ίδιο τον οργανισμό, θεωρώ χρήσιμο να αναφερθώ, εν συντομία, στο πλαίσιο μέσα στο οποίο γεννήθηκε η πρόταση αυτή. Θυμάστε, ίσως, ότι το Έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λουξεμβούργου, στις 21 και 22 Νοεμβρίου 1997, είχε αναθέσει σε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου να αναλύσουν τις βιομηχανικές αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να εξετάσουν τα μέσα για την πρόληψη και τη διαχείριση των αλλαγών αυτών όπως, επίσης, και τον αντίκτυπό τους στο οικονομικό και το κοινωνικό πεδίο.

Με μια λέξη, θα θυμίσω το κλείσιμο του εργοστασίου της Renault Vilvorde που παραμένει ζωντανό στη μνήμη μας. Γνωρίζουμε όλοι μας τη ριζοσπαστικότητα που χαρακτηρίζει ορισμένες κοινωνικές συγκρούσεις, η οποία αντικατοπτρίζει την απελπισία – επιμένω στη συγκεκριμένη λέξη – και την έλλειψη κατανόησης όσον αφορά τα σημαντικά ζητήματα της παγκοσμιοποίησης.

Στην τελική έκθεση που υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ομάδα των εμπειρογνωμόνων κάνει έναν απολογισμό και διατυπώνει συστάσεις. Μεταξύ αυτών συναντάμε και την ενδιαφέρουσα πρόταση προς την Επιτροπή για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές. Το Παρατηρητήριο αυτό θα πρέπει να είναι ένα βοηθητικό εργαλείο για την επισήμανση και την ανάλυση των αλλαγών, έτσι ώστε να προλαμβάνονται οι συνέπειες και να διασφαλίζεται η θετική διαχείριση των εξελίξεων αυτών.

Η σύσταση αυτή έγινε δεκτή χωρίς παρατηρήσεις επί της αρχής της, καθ’ ότι το Παρατηρητήριο θεωρήθηκε ως ένα βοηθητικό εργαλείο για τις αναδιαρθρώσεις. Οι συζητήσεις ξεκίνησαν όταν τέθηκε το ζήτημα πως απαιτείται προστασία για τη δημιουργία του. Συζητήσεις έγιναν – νομίζω – και στους κόλπους της Επιτροπής, συζητήσεις διεξήχθησαν και μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Από ό,τι μαθαίνω, επί του παρόντος οι θέσεις των μεν και των δε έχουν συγκλίνει σημαντικά, αναφορικά με τους στόχους όσο και με τη δομή του Παρατηρητηρίου και το στοιχείο αυτό το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό.

Βάσει της διαπίστωσης αυτής και με τη βοήθειά σας, κυρίες και κύριοι βουλευτές, καλό θα είναι να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για τη γρήγορη υλοποίηση του Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές. Η επιταχυνόμενη διαδικασία των συγχωνεύσεων-εξαγορών στην Ευρώπη προκαλεί συνεχώς προβληματισμούς, όσον αφορά την κοινωνική και νομική διάσταση των προβλημάτων που ανακύπτουν. Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών της πληροφόρησης και της επικοινωνίας στην οργάνωση των σχέσεων μεταξύ των μεγάλων εντολέων – αναφέρομαι στην αεροναυπηγική βιομηχανία και την αυτοκινητοβιομηχανία – και των υπεργολάβων δημιουργεί μια νέα οργάνωση της εργασίας, η οποία μπορεί να μεταβάλει εις βάθος τον βιομηχανικό ιστό και να ευνοήσει την εμφάνιση νέων εδαφικών συστημάτων τα οποία ξεπερνούν τα εθνικά πλαίσια.

Ως προς την εξέλιξη της απασχόλησης, για να επιτύχουμε μια πραγματικά προληπτική διαχείριση απαιτείται ορισμένη έρευνα. Όμως, η έρευνα αυτή, είναι εξίσου απαραίτητη για την ανάπτυξη της επαγγελματικής κατάρτισης, τόσο σε επίπεδο προσαρμογής σε ένα επάγγελμα όσο και στο πεδίο της δια βίου κατάρτισης, η οποία οφείλει να γίνει δικαίωμα όλων. Εύχομαι ολόψυχα να περιληφθεί τούτο, όπως υπογραμμίζεται στο σχέδιο ψηφίσματος, στο μελλοντικό Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης. Η φύση και η σημασία του κοινωνικού διαλόγου που συνοδεύει τις μεταβολές αυτές συμβαδίζει με το εύρος των αναδιαρθρώσεων ή των τεχνολογικών εξελίξεων.

Ο ευρωπαϊκός οργανισμός παρατήρησης των βιομηχανικών αλλαγών μπορεί να ανταποκριθεί στην προβληματική αυτή, αν οι στόχοι και οι δομές του καθοριστούν με αυτή τη λογική. Ο οργανισμός αυτός θα πρέπει να εντοπίζει, να συλλέγει πληροφορίες σχετικά με τις εξελίξεις στο οικονομικό και στο τεχνολογικό πεδίο αλλά και στην αγορά εργασίας. Θα πρέπει, επίσης, να επισημαίνει και να διαδίδει θετικές, πρακτικές λύσεις που εφαρμόζονται στα διάφορα επίπεδα και να ευνοεί τις ανταλλαγές εμπειρίας στο πεδίο της εξέλιξης και της προσαρμογής στις αλλαγές. Οι στόχοι του θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, στις ανάγκες των κοινωνικών εταίρων σε όλα τα επίπεδα, στις ανάγκες των εθνικών οργάνων και των οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης και στις ανάγκες των επιχειρήσεων.

Παραμένει το ζήτημα της οργάνωσης του έργου της παρατήρησης. Είναι χρήσιμο και αναγκαίο να υπενθυμίσουμε ότι ο οργανισμός αυτός πρέπει να είναι ένα εργαλείο και όχι ένας χώρος λήψης πολιτικών αποφάσεων ή κοινωνικών διαπραγματεύσεων και ότι τίθεται στη διάθεση των ομάδων που προανέφερα. Η οργάνωσή του, λοιπόν, θα πρέπει να του επιτρέπει να ανταποκριθεί στους στόχους του, πράγμα που σημαίνει, κατά τη γνώμη μας, μια απλή και ευέλικτη δομή. Για ζητήματα επιμελητείας, θα μπορούσε να στηριχτεί στα υπάρχοντα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Οι ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι και η Επιτροπή θα πρέπει, κατά τη γνώμη μας, να συμμετέχουν φυσικά στη διαχείριση, με διάφορες κατάλληλες μορφές. Ένα επιστημονικό συμβούλιο θα μπορούσε να δίνει τις γενικές κατευθύνσεις και να εγγυάται, επίσης, την ποιότητα των εργασιών που θα εκπονούνται.

Μια πρόταση σχετικά με τη σύνδεση του ευρωπαϊκού αυτού οργανισμού παρατήρησης με το Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας του Δουβλίνου θα ήταν θετική και θα έχαιρε της υποστήριξής μας. Πράγματι, η εμπειρία του οργάνου αυτού, το πεδίο δράσης του, τα αποτελέσματα των εργασιών του όπως επίσης και η τριμερής του διαχείριση, αποτελούν ένα σταθερό έρεισμα για το ξεκίνημα του Παρατηρητηρίου.

Για τη γαλλική Προεδρία, αυτή η πρόταση διασύνδεσης θα διευκολύνει λογικά την ταχεία δημιουργία του οργανισμού αυτού. Η Γαλλία θα κάνει τα πάντα για να τεθεί σε λειτουργία ο οργανισμός αυτός πριν από το τέλος της Προεδρίας της.

Κυρία Πρόεδρε, δεν έχω ξεχάσει πόσο πολύτιμος είναι ο χρόνος στο Κοινοβούλιο, φρόντισα λοιπόν να σεβαστώ το όριο στο χρόνο ομιλίας μου.

(Χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. – Ευχαριστούμε, κυρία Προεδρεύουσα.

  Διαμαντοπούλου, Επιτροπή. – Το 1997 το κλείσιμο ενός εργοστασίου της Renault κοντά στις Βρυξέλλες, που απασχολούσε 3.200 ανθρώπους, επέστησε την προσοχή του κοινού στις αρνητικές συνέπειες των βιομηχανικών αλλαγών. Μετά από αυτό, ανταποκρινόμενη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Επιτροπή ζήτησε από μια ομάδα ειδικών υψηλού επιπέδου να εκπονήσουν έκθεση σχετικά με τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις των βιομηχανικών αλλαγών και να προβούν σε συστάσεις για τρόπους πρόληψης συνεπειών όπως αυτές που παρατηρήσαμε στην περίπτωση του εργοστασίου της Renault.

Στην έκθεσή της, η ομάδα υψηλού επιπέδου συνέστησε την ίδρυση ενός Παρατηρητηρίου. Η έκθεση είχε την έγκριση του Συμβουλίου. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν μηχανισμοί και δομές που ασχολούνται με τις επιπτώσεις των αλλαγών στα περισσότερα κράτη μέλη. Ωστόσο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρχει τέτοιο Παρατηρητήριο ή μηχανισμός που να στηρίζει όσους διαμορφώνουν πολιτικές και τους κοινωνικούς εταίρους ώστε να ανταποκρίνονται στις εν λόγω αλλαγές.

Είμαι πεπεισμένη για την ανάγκη να παράσχουμε στους ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους και στους υπεύθυνους για τη χάραξη των πολιτικών ένα μέσο που θα μας επιτρέπει να υιοθετήσουμε μια μακρόπνοη προσέγγιση, όπου οι βιομηχανικές αλλαγές θα συζητιούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο να τις χειριζόμαστε με θετική και προληπτική δράση. Έχουμε ήδη συζητήσει τρεις φορές για αυτό το θέμα στο Κοινοβούλιο. Πραγματικά, πιστεύουμε ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για μια νέα δομή, ένα Παρατηρητήριο, ή όπως αλλιώς θέλουμε να το αποκαλέσουμε.

Η Επιτροπή έχει ήδη προτείνει στην κοινωνική ατζέντα που παρουσίασε στις 28 Ιουνίου 2000, να προσκαλέσει το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας – που εδρεύει στο Δουβλίνο και που είναι μια ήδη υπάρχουσα δομή – να δημιουργήσει ένα μηχανισμό πληροφόρησης για τις αλλαγές. Ο εν λόγω μηχανισμός θα μπορούσε, επίσης, να χρησιμεύσει ως βήμα για τις αλλαγές.

Ποιος είναι ο ρόλος αυτού του μηχανισμού; Ο μηχανισμός πληροφόρησης θα πρέπει να συμβάλλει στον κοινωνικό διάλογο μεταξύ των εργοδοτών και των εργαζομένων και θα μπορούσε να στηρίξει τις δημόσιες αρχές παρέχοντας πληροφορίες και αναλύσεις των υπαρχουσών πληροφοριών που αφορούν τις βιομηχανικές αλλαγές. Συμφωνούμε όλοι ότι πρέπει να είναι μια απλή και χαμηλού κόστους δομή και ότι πρέπει να συσταθεί το συντομότερο δυνατόν.

Οι κοινωνικοί εταίροι μας εξεδήλωσαν το ενδιαφέρον τους για τον εν λόγω μηχανισμό στο βήμα της 15ης Ιουλίου και δεσμεύτηκαν να ολοκληρώσουν τις προσεγγίσεις τους και να παρουσιάσουν τις ιδέες τους για την πιθανή δομή του μηχανισμού. Φυσικά, θα λάβουμε υπόψη τη γνώμη τους πριν καταλήξουμε στην τελική μας πρόταση.

Το τελευταίο μου σχόλιο είναι ότι η ετοιμότητα για τις αλλαγές και η ανταπόκριση σε αυτές πρέπει να είναι πολυδιάστατη. Ο συντονισμός σε όλους τους τομείς πολιτικής ήταν κομβικό ζήτημα στις διαβουλεύσεις της Επιτροπής για αυτόν τον τομέα. Ως εκ τούτου, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι θα διασφαλίσουμε ότι η Γενική Διεύθυνση απασχόλησης θα συνεργαστεί με άλλες Γενικές Διευθύνσεις, ειδικά τις ΓΔ εσωτερικής αγοράς, εκπαίδευσης, πολιτισμού και επιχειρήσεων, για να παρουσιάσουν μια ολοκληρωμένη πρόταση για τον συγκεκριμένο μηχανισμό. Πιστεύουμε ότι τα αποτελέσματα του μηχανισμού θα συμβάλουν στη στήριξη των αποφάσεων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των εταίρων της ΕΕ, πράγμα που μπορεί να γίνει με ευέλικτο τρόπο εντός του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Συνθήκης.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PUERTA
Αντιπροέδρου

  Chichester (PPE-DE). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, εάν μου επιτρέπετε να πω από αυτή την πλευρά του Σώματος και ως βουλευτής που υπηρέτησα στο προηγούμενο Κοινοβούλιο πως είναι μεγάλη χαρά που βλέπουμε την κυρία Péry στην αίθουσα του Κοινοβουλίου.

Θα ήθελα να αναφερθώ σε πολλά σημεία γύρω από το ζήτημα ενός Παρατηρητηρίου ή κέντρου παρακολούθησης. Εν πρώτοις, οι υπάρχοντες οργανισμοί εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ ήδη επιτελούν αυτό το έργο και έχουν τις ικανότητες να το επιτελέσουν. Μου φαίνεται περίεργο να προτείνεται η σύσταση ενός άλλου οργανισμού, περισσότερων μηχανισμών και περισσότερων δαπανών προϋπολογισμών απλώς και μόνο για να έχουμε μια επανάληψη των εργασιών που θα έχουν γίνει. Για παράδειγμα, το Ίδρυμα του Κοινού Κέντρου Ερευνών στη Σεβίλλη, που ασχολείται με τις ενδεχόμενες μελλοντικές τεχνολογίες, ερευνά τον εν λόγω τομέα. Το Ίδρυμα του Δουβλίνο ήδη αναφέρθηκε.

Δεύτερον, οι κυβερνήσεις και οι άλλων τύπων οργανισμοί του δημόσιου τομέα δεν έχουν ιδιαίτερα καλό ιστορικό ή ικανότητα πρόβλεψης των αλλαγών στη βιομηχανία, στο εμπόριο, στις εταιρίες και στις επιχειρήσεις. Ούτε, κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να προσπαθούν να κάνουν κάτι τέτοιο. Αφήστε την οικονομία και τις δυνάμεις της αγοράς να πάρουν το δρόμο τους.

Είμαι περίεργος για τη σοσιαλιστική έμφαση στις βιομηχανικές αλλαγές όταν εμείς που ανήκουμε στις αναπτυγμένες οικονομίες ζούμε τώρα μια κατάσταση όπου μόνο το 20% ή και λιγότερο του εργατικού δυναμικού απασχολείται στις συμβατικές βιομηχανίες και όλοι οι υπόλοιποι απασχολούνται στον τομέα υπηρεσιών της νέας οικονομίας. Εκπλήσσομαι επειδή η έμφαση αυτή υποδηλώνει έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τις αλλαγές αυτής της ειδικής μορφής. Με άλλα λόγια, συμβαίνει, έχει ήδη συμβεί και, επιπροσθέτως, έχει κατά πάσα πιθανότητα συμβεί παρά, και όχι χάρη, στο γεγονός ότι οι κυβερνήσεις ασχολούνται κατόπιν εορτής με το τι θα συμβεί και πώς θα έπρεπε να συμβεί.

Εξάλλου, εάν υπάρχει ανάγκη για μελέτη του θέματος σε ακαδημαϊκό ή ερευνητικό επίπεδο, τότε είναι ασφαλώς προτιμότερο να χρησιμοποιήσουμε τους υπάρχοντες φορείς. Μετά χαράς να εμπλακούν και οι δύο πλευρές της βιομηχανίας στο ερευνητικό έργο, αλλά ας μη συστήσουμε άλλο ένα κοινοτικό οργανισμό ή ίδρυμα. Εν συντομία, δεν πρέπει να προσπαθούμε να επανεφεύρουμε τον τροχό. Αντιθέτως, πρέπει να αφήσουμε την οικονομία και την αγορά να πάρουν τον δρόμο τους, αφού αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να προωθήσουμε την αλλαγή και την ανανέωση και να δημιουργήσουμε νέες θέσεις απασχόλησης.

  Hughes (PSE). – (ΕΝ) Και εγώ θα ήθελα να καλωσορίσω τη Nicole Péry και πάλι στην αίθουσα και, ίσως, να πω ότι μας λείπεις, Nicole, ειδικά όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολύ δύσκολες ψηφοφορίες. Ίσως να μπορούσες να περνάς τακτικά.

Θα ήθελα να πω ότι το ψήφισμα συνδιαλλαγής που κατέθεσε η Ομάδα μου και άλλοι έχει περιοριστεί στα απολύτως βασικά ώστε να καταστεί εντελώς σαφές τι ζητάμε, αλλά και πάλι φαίνεται να υπάρχει εξωφρενικά πολλή σύγχυση ως προς το τι ζητάμε και για τον λόγο αυτό θα ήθελα να πω δυο ξεκάθαρα πράγματα για το τι δε ζητάμε. Πρώτον, δε ζητάμε τη δημιουργία ενός νέου ακριβού οργανισμού ή ιδρύματος. Τα καθήκοντα που θέλουμε να αναλάβει ένα Παρατηρητήριο μπορούν να αναληφθούν από το Ίδρυμα του Δουβλίνου ή/και από το Κοινό Κέντρο Ερευνών στη Σεβίλλη με ελάχιστο πρόσθετο κόστος

Δεύτερον, δε ζητάμε να βάλουμε τέρμα στις συγχωνεύσεις, τις μετεγκαταστάσεις, τη αναδιάρθρωση ή την ίδια την παγκοσμιοποίηση. Κάτι τέτοιο θα ήταν γελοία ιδέα, όμως θέλουμε να δούμε μια κοινωνικά υπεύθυνη και προληπτική προσέγγιση των παραπάνω εξελίξεων. Θέλουμε τη δημιουργία ενός συντονιστικού κέντρου για την παρακολούθηση των βιομηχανικών αλλαγών που θα συμβάλει σε μια πιο ενεργό προσέγγιση για τη διαχείριση των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων βιομηχανικών αλλαγών όσον αφορά τις επιπτώσεις τους εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή του κυρίου Chichester στο γεγονός ότι οι βιομηχανίες υπηρεσιών είναι και αυτές βιομηχανίες και εμείς ερευνούμε τις βιομηχανικές αλλαγές εν γένει.

Το κέντρο αυτό θα είχε ως στόχο να συλλέγει πληροφορίες από κάθε πιθανό εταίρο και φορέα, από τον ίδιο τον επιχειρηματικό κόσμο, από ιδρύματα ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης, από υπηρεσίες εύρεσης εργασίας, τόσο δημόσιου όσο και ιδιωτικού τομέα, από τους κοινωνικούς εταίρους και όλους τους σχετικούς φορείς, και ξανά θα πω στον κύριο Chichester ότι δεν λέμε ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να προσπαθούν να προβλέπουν τις αλλαγές.

Θέλουμε να εργασθούμε με όλους τους εταίρους, συμπεριλαμβανομένου του επιχειρηματικού κόσμου, σε μια προσπάθεια να εκτιμήσουμε την κατεύθυνση που παίρνουν οι αλλαγές. Το καθήκον ενός τέτοιου κέντρου θα είναι λοιπόν να διοχετεύει τις σχετικές πληροφορίες ή τις αναμενόμενες αλλαγές στους αρμόδιους για τη λήψη των αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα ώστε να συμβάλει στη βελτίωση της ικανότητάς μας να προετοιμάζουμε τις αλλαγές στην πολιτική που απαιτούνται προκειμένου να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που θα προκύπτουν από την αναμενόμενη κατεύθυνση της αλλαγής.

Αυτή η ιδέα δε μας ήρθε ουρανοκατέβατη. Όπως είπε η υπουργός και η Επίτροπος, η ιδέα είναι επακόλουθο της ομάδας υψηλού επιπέδου Gyllenhammar που προέκυψε μετά το κλείσιμο του εργοστασίου της Renault στο Vilvoorde. Η σύσταση να δημιουργηθεί ένα Παρατηρητήριο συμπεριλαμβάνεται για την ακρίβεια σε πολλά ψηφίσματα της Ομάδας ΕΛΚ – ΕΔ τους τελευταίους μήνες, συνεπώς εκπλήσσομαι ιδιαίτερα που διαπιστώνω ένα τόσο εχθρικό ψήφισμα από την ίδια ομάδα αυτή την εβδομάδα.

Το ψήφισμα της ΕΛΚ – ΕΔ και της ΦΙΛ λέει ότι ένα παρόμοιο κέντρο θα προσπαθούσε να παρέμβει στις αγορές και στις εμπορικές αποφάσεις. Αυτό δεν αληθεύει καθόλου. Δεν έχει σχέση με παρεμβάσεις σε εμπορικές αποφάσεις, αλλά στόχο έχει να διασφαλίσει ότι θα μεγιστοποιήσουμε τις ευκαιρίες όλων μας να ωφεληθούμε από την αλλαγή αντί να γίνουμε παθητικά θύματά της. Ποιος ξέρει, όμως, κύριε Chichester, ίσως ακόμη και ο κόσμος του εμπορίου να επωφελούνταν από τη βελτιωμένη πληροφόρηση που θα μπορούσε να του παρέχει ένα τέτοιο κέντρο.

Το τελικό μου σχόλιο είναι αυτό: το ψήφισμα της ΕΛΚ – ΕΔ και της ΦΙΛ σφάλλει όσον αφορά τα γεγονότα. Δηλώνει ότι και το Συμβούλιο και η Επιτροπή αναθεώρησαν την πρότασή τους να δημιουργηθεί ένα παρόμοιο Παρατηρητήριο, ένα παρόμοιο κέντρο. Ακούσαμε και από την προεδρία του Συμβουλίου σήμερα εδώ και από την Επιτροπή ότι προωθούν ενεργά την ιδέα. Το ψήφισμα σφάλλει όσον αφορά τα γεγονότα. Αναφέρεται σε κάτι εντελώς διαφορετικό, και ελπίζω ότι ακόμη και την τελευταία στιγμή θα αναγνωρίσετε αυτή την καλή ιδέα, θα αποσύρετε το ψήφισμά σας και θα υποστηρίξετε το δικό μας. Ίσως, όμως, να είμαι αδιόρθωτα αισιόδοξος.

  Αλαβάνος (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η συζήτηση αλλά στην οθόνη βλέπουμε ότι η Ώρα των Ερωτήσεων θα αρχίσει στις 6.10. Δεν πειράζει για την καθυστέρηση, μπορείτε όμως να μας εγγυηθείτε ότι θα κρατήσει μιάμιση ώρα η Ώρα των Ερωτήσεων, γιατί υπάρχει κίνδυνος πολλές ερωτήσεις που ήταν να συζητηθούν να μην προλάβουν να συζητηθούν. Με την ευκαιρία, με μεγάλη χαρά θα ήθελα να καλωσορίσω και εγώ την εκπρόσωπο της Προεδρίας του Συμβουλίου εδώ.

  Πρόεδρος. – Λυπάμαι τρομερά για την κατάσταση, όσο και εσείς, επειδή κληρονομώ το πρόβλημα. Η αλήθεια όμως είναι ότι μπορώ να σας εγγυηθώ μόνο ότι θα κρατήσει μια ώρα. Θα διαβιβάσω αυτό το πρόβλημα - όπως πιθανόν και εσείς - στη Διάσκεψη των Προέδρων και στο Προεδρείο του Κοινοβουλίου, επειδή μπορεί μεν να συμβεί εκτάκτως μια φορά, αλλά όταν συμβαίνει επανειλημμένως πρέπει να περιορίσουμε το πρόβλημα και να του δώσουμε λύση.

  Plooij-van Gorsel (ELDR). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, συνάδελφοι, Επίτροπε, κυρία Péry, στη Σύνοδο Κορυφής της Λισαβόνας οι δεκαπέντε χώρες μέλη της ΕΕ συμφώνησαν να χαράξουν μια κοινή στρατηγική για την απρόσκοπτη μετάβαση στη νέα οικονομία, προς το συμφέρον των πολιτών και των επιχειρήσεών μας.

Η πολιτική ομάδα των φιλελευθέρων είναι εντελώς αντίθετη προς την ίδρυση ενός νέου διοικητικού μηχανισμού που θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία. Η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές αντίκειται στη φιλελεύθερη αρχή σύμφωνα με την οποία οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να αναμιγνύονται στις αποφάσεις των επιχειρήσεων. Do not pick the winners and let the winners pick. Αυτό ήταν και το συμπέρασμα της Συνόδου Κορυφής της Λισαβόνας. Γι αυτό και ένιωσα έκπληξη όταν πληροφορήθηκα ότι, μόλις μετά από τρεις μήνες, η κ. Péry, εξ ονόματος της Προεδρίας και η κυρία Διαμαντοπούλου, εξ ονόματος της Επιτροπής, έλαβαν μιαν εντελώς διαφορετική θέση. Αυτό μου προξενεί μεγάλη έκπληξη. Νόμιζα ότι μπορούσαμε να έχουμε εμπιστοσύνη στους εταίρους μας.

Είναι αξιοσημείωτο ότι οι ηγέτες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένων των σοσιαλδημοκρατών, ασπάζονται τις φιλελεύθερες αρχές και τη νέα οικονομία, ενώ η αριστερή πτέρυγα του Σώματος επανέρχεται στα παλιά αντανακλαστικά της. Το φάντασμα της σχεδιασμένης κοινωνίας πλανάται και πάλι πάνω από την Ευρώπη. αΕτσι, η πολιτική μου ομάδα δεν μπόρεσε να συμβιβαστεί με τη σοσιαλιστική παράταξη επί του ψηφίσματος που έχει κατατεθεί.

Συνάδελφοι, η Ευρώπη και η ευρωπαϊκή οικονομία πάνε καλά. Τα πλεονεκτήματα της εσωτερικής αγοράς και κυρίως η καθιέρωση του ευρώ έδωσαν μια τεράστια ώθηση στην απασχόληση. Ωστόσο, ορισμένα κράτη μέλη δεν τολμούν να πάρουν τα μέτρα που πρέπει, με αποτέλεσμα να επωφελούνται λιγότερο από την οικονομική ανάπτυξη. Η ίδρυση ενός νέου Παρατηρητηρίου δεν μπορεί να θεραπεύσει το πρόβλημα. Δεν είναι η πρώτη φορά που συζητάμε στο Κοινοβούλιο για το θέμα της πολιτικής ανάμειξης στις αποφάσεις και την πολιτική των επιχειρήσεων. Τα επιχειρήματα που προβάλλονται είναι πάντα τα ίδια. Ελπίζω ότι αυτή θα είναι και η τελευταία φορά.

  Bouwman (Verts/ALE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με ριζικές αλλαγές της οικονομίας μας, με την παγκοσμιοποίηση, τη νέα οικονομία, την επέκταση της νέας τεχνολογίας αλλά και με κάθε είδους δημογραφικούς παράγοντες. Οι εξελίξεις αυτές έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην απασχόληση, τις σχέσεις μεταξύ πλουσίων και φτωχών, τον κοινωνικό αποκλεισμό και το περιβάλλον. Υπάρχουν διάφορες τριβές στην αγορά εργασίας, πρέπει να προσαρμόσουμε την παιδεία και αυτό έχει βεβαίως επιπτώσεις για τον κλάδο των επιχειρήσεων όπου άλλες κλείνουν και άλλες ιδρύονται κλπ. Ωστόσο, τη μια στιγμή ασχολούμεθα με την καταπολέμηση της ανεργίας και μετά από λίγα χρόνια προσλαμβάνονται άνθρωποι από τρίτες χώρες για να καλυφθεί η έλλειψη εργατικών χεριών, στον τομέα της κοινωνικής μέριμνας και της τεχνολογίας ICT, για να αναφέρω μερικά παράξενα παραδείγματα. Εμείς διαπιστώνουμε ότι, μερικές φορές, μπορεί να γίνει λόγος για μια πολιτική ad hoc, για μια καθυστερημένη πολιτική. Κατά κάποιον τρόπο, η "dotcom-approach" της Λισαβόνας αποτελεί σχετικό παράδειγμα. Εδώ θα έπρεπε να υπάρχει περισσότερη συνέπεια.

Μετά χρειαζόμαστε συμμετοχή, συμμετοχή στα ερείσματα, και αυτή είναι η κοινωνική πτυχή που πρέπει να αναλυθεί. Συνεπώς, θεωρούμε ότι για να προβλέψουμε τις βιομηχανικές και τομεακές εξελίξεις, πρέπει να ακολουθήσουμε την πρόταση της συμβουλευτικής ομάδας υψηλού επιπέδου για την ίδρυση συντονιστικού κέντρου παρακολούθησης των εν λόγω αλλαγών. Δεν πρόκειται για ένα εκτεταμένο νέο σώμα αλλά για μια υπηρεσία που θα ενταχθεί σε άλλη υφιστάμενη. Γι αυτό το είδος βιομηχανικών αλλαγών απαιτείται η πλήρης συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, των πολιτών, των πολιτικών σε τοπική, περιφερειακή και εθνική κλίμακα. Το κρίσιμο θέμα είναι η διαχείριση αυτής της αλλαγής και, από την άποψη αυτή, η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα πρέπει να θέσουν σύντομα υπό συζήτηση θέματα όπως το δικαίωμα σε ενημέρωση και διαβούλευση, η αναθεώρηση της νομοθεσίας για τα συμβούλια επιχειρήσεων και ο ρόλος των εργαζομένων και των πολιτών στην περίπτωση συγχωνεύσεων αλλά και κλεισίματος επιχειρήσεων που έχουν σημαντικές κοινωνικές επιπτώσεις. Πιστεύουμε ότι και αυτά τα σημεία έχουν καθοριστική σημασία για τη διαχείριση της βιομηχανικής αλλαγής.

  Bordes (GUE/NGL). – (FR) Δε θα αντιτεθούμε στη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές. Το γεγονός ότι η δεξιά, ομόφωνα, αντιδρά, επιβεβαιώνει απλώς και μόνο το ότι αρνείται κάθε διαφάνεια όσον αφορά τις καταστρεπτικές συνέπειες που έχουν για την κοινωνία το κλείσιμο των εργοστασίων και οι απολύσεις, τις οποίες έχει το θράσος μάλιστα και μας τις παρουσιάζει ως αναπόφευκτες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αλλαγές.

Το Παρατηρητήριο αυτό όμως δεν μπορεί να είναι παρά ένα απλό στατιστικό εργαλείο, το οποίο, στην ταξική κοινωνία μας, δε θα είναι καν αντικειμενικό. Ένα Παρατηρητήριο δεν υποκαθιστά την πολιτική βούληση ανάσχεσης των απολύσεων, στις οποίες προβαίνουν οι μεγάλες επιχειρήσεις για να αυξήσουν τα κέρδη τους.

Η έκκληση για κοινωνική συνοχή λοιπόν σημαίνει ότι ζητάμε από τους απολυμένους εργαζόμενους σε μια επιχείρηση που κλείνει και από τους ανέργους, οι οποίοι υπήρξαν θύματα των αναδιαρθρώσεων, να υπομείνουν στωικά τη μοίρα τους.

Οι περισσότερες συγχωνεύσεις και αναδιαρθρώσεις είναι ενέργειες καθαρά οικονομικές, που δε δικαιολογούνται καν από τις βιομηχανικές αλλαγές. Και μονίμως το τίμημα το πληρώνουν οι εργαζόμενοι, οι μέτοχοι ποτέ.

Για αυτό το λόγο λέω στους εργαζόμενους ότι μπορούν και οφείλουν να αμυνθούν, επιβάλλοντας ειδικότερα την απαγόρευση των απολύσεων σε όλες τις κερδοφόρες επιχειρήσεις. Το συσσωρευμένο κέρδος θα πρέπει να χρησιμοποιείται έτσι ώστε όλοι να έχουν δουλειά, χωρίς μισθολογικές περικοπές, δουλειά μόνιμη και σταθερή.

  Πρόεδρος. – Έχω λάβει 7 προτάσεις ψηφίσματος για την ολοκλήρωση αυτής της δήλωσης, που κατατέθηκαν βάσει της παραγράφου 2 του άρθρου 37 του Κανονισμού.⁽¹⁾

  Pronk (PPE-DE). - (NL) Η πολιτική μου ομάδα θα προτιμούσε να μην είχαμε ολοκληρώσει αυτή την καθεαυτού ενδιαφέρουσα συζήτηση με ψηφίσματα. Αυτό προς απάντηση των παρατηρήσεων του κ. Hughes. Νομίζω ότι σήμερα το Συμβούλιο παρέθεσε ορισμένα νέα στοιχεία. αΟποιος παρακολούθησε τη συζήτηση θα αντιλήφτηκε ότι σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στο Συμβούλιο. Ιδιαίτερα σαφής ήταν και η δήλωση της Επιτροπής και νομίζω ότι πρέπει όλοι να ξανασκεφτούμε με ιδιαίτερη προσοχή το θέμα. Αυτό θα ήταν μάλλον το καλύτερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε.

Δεύτερον. Πρέπει όντως να αποφύγουμε την υπερβολική γραφειοκρατία και εδώ συμφωνώ απολύτως με το γείτονά μου, τον κ. Chichester. Αυτό είναι ένα σημαντικό σημείο. Από την άλλη πλευρά ήλθε στο μυαλό μου η ιστορία του Τιτανικού. Το πλοίο που χάθηκε γιατί τον καιρό εκείνο δεν υπήρχε Παρατηρητήριο για τα παγόβουνα. Βεβαίως, μετά το δυστύχημα του Τιτανικού ιδρύθηκε αμέσως το εν λόγω Παρατηρητήριο. Τα τελευταία χρόνια είχαμε στο χώρο της βιομηχανίας ορισμένες περιπτώσεις για τις οποίες θα έλεγα ότι, αν γνωρίζαμε εκ των προτέρων ορισμένα πράγματα, ίσως η εξέλιξη να ήταν πολύ λιγότερο αρνητική. Προσωπικά πιστεύω ότι θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα πράγματα προς αυτήν την κατεύθυνση, εφόσον δεν επιδεινωθεί η γραφειοκρατία, ιδιαιτέρως στη χώρα η οποία μας φιλοξενεί σήμερα. Εδώ αντιμετωπίζουμε διαρκώς διάφορες καταστάσεις, αποκλεισμούς και άλλα παρόμοια και νομίζω ότι θα ήταν πολύ χρήσιμο να δοθούν ορισμένες αντικειμενικές πληροφορίες σχετικά με τις αλλαγές που συντελούνται, ώστε να μπορέσουμε ενδεχομένως να αποφύγουμε ορισμένα λάθη όπως αυτό του Τιτανικού. Μου αρέσει η ταινία ο Τιτανικός, κύριε Πρόεδρε, δεν μου αρέσει όμως να το ξαναβλέπω διαρκώς.

  Goebbels (PSE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να αρχίσω την ομιλία μου με ένα παράθεμα: “οι ανεξέλεγκτες συγχωνεύσεις, εκπορευόμενες απλώς και μόνο από την κυρίαρχη καπιταλιστική εξουσία, έχουν καταστροφικές συνέπειες για την κοινωνική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι άντρες και οι γυναίκες που ανακαλύπτουν μια ωραία πρωία ότι ο ιδιοκτήτης της επιχείρησής τους έχει αλλάξει και ότι βρίσκονται στο έλεος των στρατηγικών οικονομικών επιλογών του νέου ιδιοκτήτη, με όλες τις δραματικές, τις απάνθρωπες εν κατακλείδι συνέπειες που ενέχουν αυτές για τους ίδιους, την οικογένεια και ολόκληρη την περιοχή τους, δεν εννοούν να καταλάβουν ότι αυτό είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Από όλες τις προτάσεις της Προεδρίας, η πρόταση που στοχεύει στη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Θεωρώ ότι ένα τέτοιο Παρατηρητήριο, από τη στιγμή που θα είναι ανεξάρτητο, που θα έχει τα μέσα που χρειάζεται για τις μελέτες του και οι εργασίες του θα δημοσιοποιούνται και θα λειτουργούν ως βάση για δημοκρατικές συζητήσεις, μπορεί να συμβάλει δραστικά στην ανάπτυξη της διακυβερνητικής συνεργασίας, η οποία προέχει μονίμως στο κοινωνικό επίπεδο.” Δεν πρόκειται για την τοποθέτηση ενός ανεύθυνου ή παράφρονα αριστεριστή.

Στην πραγματικότητα, παρέθεσα αυτολεξεί τα λόγια της Προέδρου μας, της κυρίας Fontaine, η οποία έκανε εξ ονόματος όλων μας τις δηλώσεις αυτές στη Σύνοδο Κορυφής της Λισσαβόνας. Ακούγοντας λοιπόν σήμερα εδώ ορισμένους εκνευρισμένους εκπροσώπους της δεξιάς, αναρωτιέμαι εάν οι αξιότιμοι βουλευτές της ομάδας στην οποία ανήκει η κυρία Fontaine επιδιώκουν, πραγματικά, πάση θυσία να διαψεύσουν όλα όσα η Πρόεδρος είπε ενώπιον των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στην Λισσαβόνα. Φυσικά, οι συνάδελφοί μας Chichester και Plooij μας λένε, αντίστοιχα: "αφήστε τις αγορές να λύσουν το πρόβλημα" και: "pick up the winners". Την ξέρουμε και από την καλή και από την ανάποδη την τακτική αυτή, που τελικά σημαίνει ιδιωτικοποίηση των κερδών και κοινωνικοποίηση, αλληλασφάλιση των ζημιών. Ο φίλος μου Steven Hughes εξήγησε ότι οι σοσιαλιστές και οι άλλες δύο πολιτικές ομάδες, που κατέθεσαν κοινή πρόταση, δεν επιθυμούν ένα γραφειοκρατικό τέρας.

Δε θέλουμε ένα νέο όργανο, ένα νέο φορέα αλλά, όπως είπε η Προεδρεύουσα του Συμβουλίου, η κυρία Péry, την οποία χαιρετίζω και εγώ με τη σειρά μου, έναν ευέλικτο οργανισμό, μια ευέλικτη δομή που να μπορεί να συντονίζει τις υπάρχουσες εργασίες. Πράγματι, η Επιτροπή διαθέτει σημαντική τεκμηρίωση, η Στατιστική Υπηρεσία της ΕΕ μπορεί να παρέχει πολύ ενδιαφέρουσες στατιστικές για την βιομηχανική εξέλιξη στην Ευρώπη και εκτός αυτής. Οι εθνικές κυβερνήσεις και τα ερευνητικά ιδρύματα, επίσης, μπορούν να βοηθήσουν. Δεν πρέπει να κάνουμε από την αρχή μια δουλειά που ήδη υπάρχει αλλά να τη συντονίσουμε και να εκπονούμε, τουλάχιστον σε εξαμηνιαία βάση, μια έκθεση η οποία θα μπορεί να συζητείται στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Δε θέλουμε να παρακολουθούμε ως απλοί θεατές τις τρέχουσες βιομηχανικές και κοινωνικές αλλαγές. Θέλουμε να δημιουργήσουμε το μέλλον και για να δημιουργήσουμε το μέλλον η δράση μας δεν μπορεί να είναι παθητική, δε μας ωφελεί ο προστατευτισμός, θα πρέπει να λάβουμε ορισμένα συνοδευτικά μέτρα για την αλλαγή. Είμαστε υπέρ των νέων τεχνολογιών, είμαστε υπέρ της νέας οικονομίας, θέλουμε, επίσης, όμως να βοηθήσουμε και τους παλαιότερους τομείς να προσαρμοστούν. Επιδιώκουμε μια εθελοντική πολιτική, θέλουμε να προκαταλάβουμε την αλλαγή, διότι το μέλλον, και κυρίως το οικονομικό μέλλον οικοδομείται.

  Auroi (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Υπουργέ, κυρία Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, θα ήθελα να αναφερθώ εν συντομία στο πλαίσιο της συζήτησης αυτής. Πράγματι, θα σας θυμίσω, ως κάτοικος της Auvergne, ότι πριν από ένα χρόνο περίπου συζητούσαμε στην αίθουσα αυτή για την κρίση στη Michelin. Η Michelin είχε αναγγείλει μαζικές απολύσεις στα εργοστάσιά της στην Ευρώπη και την ίδια στιγμή κατέγραφε άνευ προηγουμένων κέρδη στο Χρηματιστήριο.

Εκείνη την εποχή, στην ίδια αυτή αίθουσα, είχαμε αναλάβει συλλογικά τη δέσμευση να επανεξετάσουμε τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς σχετικά με τη συγχώνευση των επιχειρήσεων. Θυμίζω στην Επιτροπή ότι καλό θα ήταν να επανεξεταστεί η οδηγία 94/ΕE και ο κανονισμός 4064/89, ώστε να ενισχυθεί η πληροφόρηση και η διαβούλευση των εργαζομένων πριν από τις μεγάλες αλλαγές που συνεπάγονται απολύσεις και προκύπτουν λόγω αναδιάρθρωσης ή συγχώνευσης. Ένα χρόνο αργότερα, το Παρατηρητήριο για τις βιομηχανικές αλλαγές προτείνεται ως το πρώτο συγκεκριμένο βήμα. Σύμφωνοι, αλλά να τεθεί πραγματικά στην υπηρεσία των εργαζομένων και των συμφερόντων τους.

Για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητες δύο προϋποθέσεις: να μπορεί η Επιτροπή να αξιολογήσει την εφαρμογή της οδηγίας για τις συλλογικές απολύσεις και το κλείσιμο των εταιρειών και να κάνει προτάσεις έτσι ώστε να εφαρμόζονται αποτελεσματικές κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης των κανονισμών. Οι κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει να συμμετέχουν στην πρωτοβουλία αυτή, χάρη σε χρηματοδοτικούς πόρους από τον προϋπολογισμό των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.

  Hermange (PPE-DE). – (FR) Κυρία Υπουργέ, πολύ χαίρομαι που σας συναντώ και πάλι μέσα στην αίθουσα αυτή.

Η νέα οικονομία και η παγκοσμιοποίηση προκαλούν την επιτάχυνση των βιομηχανικών αλλαγών και το Κοινοβούλιό μας έχει ασχοληθεί επανειλημμένως με το ζήτημα αυτό, εφόσον έχει καθιερώσει – εγώ ο ίδιος υπήρξα ο εισηγητής τους – ορισμένες διαδικασίες, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Εργαζομένων, έχει εκπονήσει εργασίες για την πληροφόρηση και τη διαβούλευση των εργαζομένων, των οποίων, κυρία Επίτροπε, περιμένουμε τη συνέχεια, διότι γνωρίζετε ότι μας ενδιαφέρουν εξαιρετικά. Καθιερώσαμε, επίσης, διαδικασίες όπως η συμμετοχή των εργαζομένων στο κεφάλαιο, τα κέρδη και τα αποτελέσματα της επιχείρησης, διαδικασίες απαραίτητες όλες κατά τις αναδιαρθρώσεις και τις βιομηχανικές αλλαγές.

Φυσικά, πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά στον τομέα αυτό, νομίζω όμως ότι αν τίθεται ζήτημα βελτίωσης της σχετικής διαδικασίας – σύμφωνα με όσα είπαν οι συνάδελφοι και δε σημαίνει ότι είμαι εκνευρισμένος επειδή και μόνο αναφέρομαι σ’ αυτό– διαθέτουμε, σήμερα, κάποια όργανα στο πλαίσιο της Ευρώπης, είτε αυτό είναι το Ίδρυμα του Δουβλίνου, είτε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία της Εργασίας στο Bilbao, με τα οποία η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων συνεργάζεται και τα οποία είναι σε θέση να εκτιμήσουν αποτελεσματικά τις συνέπειες των βιομηχανικών αυτών αλλαγών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τους κοινωνικούς εταίρους οι οποίοι, σε ευρωπαϊκό και κοινωνικό επίπεδο, οφείλουν απαραιτήτως να διαδραματίσουν ένα ρόλο όσον αφορά τις βιομηχανικές αλλαγές.

Συγκεκριμένα, εύχομαι, λοιπόν, οι υπάρχοντες οργανισμοί να συμβάλουν ώστε να υπάρξει όλο και μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις βιομηχανικές αλλαγές και να υποβληθούν κάποια στιγμή, κυρία Επίτροπε, στη συνέλευσή μας τα κείμενα που περιμένουμε σχετικά με την πληροφόρηση και τη διαβούλευση των εργαζομένων.

  Trentin (PSE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Péry, κυρία Διαμαντοπούλου, αξιότιμοι κύριοι συνάδελφοι, συγχαίρω κατ’ αρχάς την κυρία Péry για τη σαφήνεια με την οποία παρουσίασε την πρόταση του Συμβουλίου, την οποία συμμερίζομαι πλήρως.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – όπως υπενθυμίστηκε – έχει συζητήσει επανειλημμένα με μεγάλη πλειοψηφία, λόγω κρίσεων, αναδιαρθρώσεων και επαναπροσανατολισμών της παραγωγής, υπέρ της αναγκαιότητας για έγκαιρη παρέμβαση των ευρωπαϊκών οργάνων και του κοινωνικού διαλόγου, ώστε να μπορέσουν να αναζητηθούν όλες οι δυνατές λύσεις, που είναι ικανές να προλάβουν τις σοβαρές κοινωνικές συγκρούσεις που θα μπορούσαν να αποσοβηθούν, την αποβιομηχανοποίηση ολόκληρων περιοχών και την υποκίνηση σοβαρών διαδικασιών κοινωνικού αποκλεισμού.

Η έλλειψη την οποία διαπίστωσε το Κοινοβούλιο ήταν η ανυπαρξία πληροφοριών ικανών να επιτρέψουν την έγκαιρη εξέταση αυτών των διαδικασιών και, γενικά, των αλλαγών που επέρχονταν στις διαρθρώσεις παραγωγής και απασχόλησης των επιχειρήσεων πριν πληγεί βαθιά αυτή η εξέταση από την αιφνίδια υιοθέτηση αμετάβλητων αποφάσεων.

Πιστεύω ότι η δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου – δηλαδή ενός κέντρου συντονισμού όλων των πληροφοριών που είναι χρήσιμες για την πρόβλεψη των διαδικασιών αναδιάρθρωσης και αναπροσανατολισμού – θα μπορούσε να παράσχει πολύτιμη υπηρεσία στα κοινοτικά όργανα και στον ίδιο τον κοινωνικό διάλογο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Διότι για αυτό πρόκειται: για την παροχή μιας υπηρεσίας και όχι για ένα νέο όργανο· για την παροχή μιας υπηρεσίας που μπορεί να συμβάλει στην κατάλληλη και έγκαιρη υλοποίηση μιας παρέμβασης που εναπόκειται αποκλειστικά στα όργανα της Ένωσης.

Για τους λόγους αυτούς ζητώ τη σύμπνοια όλων εκείνων των βουλευτών που τάχθηκαν υπέρ των ψηφισμάτων για τις διαδικασίες αναδιάρθρωσης, αρχίζοντας από την υπόθεση Verwoord, και ιδιαίτερα εκείνων που ψήφισαν στην υπόθεση Michelin υπέρ ενός ψήφισματος που προέβλεπε ρητώς τη δημιουργία Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές.

Με τη βοήθεια ενός τέτοιου μέσου, κύριε Πρόεδρε, θα είναι πράγματι δυνατό, όχι μόνο να παρασχεθεί προληπτική ενημέρωση στους ενδιαφερόμενους εργαζομένους και να πραγματοποιηθεί η εξέταση των δυνατοτήτων αποφυγής ή μείωσης των απολύσεων – όπως προβλέπει η κοινοτική οδηγία της 24ης Ιουνίου 1992 – αλλά και να προαχθούν, σε τοπικό και σε κοινοτικό επίπεδο, εκείνες οι συγκρίσεις βάσει των οποίων θα μπορέσει να αξιολογηθεί η ύπαρξη ή μη λύσεων εναλλακτικών εκείνων που παρουσιάζουν οι επιχειρήσεις, λύσεων που θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή με τη συνδρομή και μιας δημόσιας παρέμβασης και, εν πάση περιπτώσει, με την υιοθέτηση των πρωτοβουλιών για τη μετάθεση των εργαζομένων των οποίων οι θέσεις εργασίας απειλούνται και, προπαντός, των πρωτοβουλιών που αφορούν τη επανακατάρτιση ή τον επαγγελματικό επαναπροσανατολισμό των εργαζομένων.

Μόνο έτσι θα μπορέσει να αποτραπεί ο κίνδυνος να μεταφραστούν οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης ή οι συγχωνεύσεις μεγάλων επιχειρήσεων για πολλούς εργαζομένους και για ορισμένες περιοχές σε δραματικές διαδικασίες υποβάθμισης και αποκλεισμού, ιδίως εις βάρος του νεαρότερου εργατικού προσωπικού. Ελλείψει τέτοιου μέσου και τέτοιων προληπτικών εξετάσεων, το Κοινοβούλιο πρόκειται να παραμείνει έδρα όψιμων και ανίσχυρων καταγγελιών.

  Helmer (PPE-DE). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, ο κύριος Hughes λέει ότι δεν θέλει νέο οργανισμό και, όμως, το ψήφισμά του ζητά ρητά την ίδρυση νέου οργανισμού και, αν το αρνείται αυτό τότε παίζει με τις λέξεις. Λέει ότι δε θέλει παρεμβάσεις στη βιομηχανία, όμως η κυρία Διαμαντοπούλου μιλά για προληπτικά μέτρα. Σαφώς πιστεύει ότι η αλλαγή είναι κακό πράγμα. Θέλει να διατηρήσει ζωντανές με τεχνικά μέσα βιομηχανίες που χάνουν λεφτά όταν θα έπρεπε να απελευθερώσουμε τους πόρους εργατικού δυναμικού και κεφαλαίου ώστε να απασχοληθούν σε βιώσιμες νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Εάν θέλουμε να επιζήσουμε και να ευημερήσουμε τον 21ο αιώνα πρέπει να καλωσορίσουμε και να διαχειριστούμε την αλλαγή. Δεν πρέπει ούτε να την παρακολουθούμε ούτε να την προλαμβάνουμε. Κατά συνέπεια, απογοητεύτηκα οικτρά όταν άκουσα αυτή την πρόταση για ένα Παρατηρητήριο. Ο κανόνας μοιάζει να είναι: άλλη μια μέρα ξημέρωσε, άλλο ένα quango.

Για χάρη των συναδέρφων μου θα πρέπει να εξηγήσω ότι η λέξη quango έχει μόλις δημιουργηθεί στην αγγλική γλώσσα και αποτελεί συντομογραφία της φράσης “ημι μη-κυβερνητική οργάνωση”, με άλλα λόγια, ένα νέο μέσο γραφειοκρατίας, περισσότερες σπατάλες χρημάτων, περισσότερες δουλειές για τους ημέτερους, περισσότερες δουλειές για τα αφεντικά τους. Και όλα αυτά προς τι; Για να παράγονται παχιές εκθέσεις που θα μεταφραστούν σε 11 γλώσσες αλλά που κανείς δεν θα διαβάσει.

Φαίνεται πως έχουμε μόνο δύο αντιδράσεις στην ΕΕ σε οποιοδήποτε πραγματικό ή κατά φαντασία πρόβλημα. Είτε δημιουργούμε ένα νέο κανονισμό χωρίς κανένα ενδιαφέρον να δούμε αν οι υπάρχοντες κανονισμοί λειτουργούν σωστά, ή δημιουργούμε Παρατηρητήριο. Ύστερα επαναπαυόμαστε και είμαστε περήφανοι και χαρούμενοι που λύσαμε το πρόβλημα. Όμως το πρόβλημα δεν το λύσαμε. Απλώς το μεταθέσαμε. Σπαταλήσαμε χρόνο και χρήμα και δημιουργήσαμε προσδοκίες που δεν θα εκπληρωθούν. Όπως και με τόσες άλλες κοινοτικές πρωτοβουλίες – σκέφτομαι ειδικά την προταθείσα υπηρεσία για τα πρότυπα τροφίμων – το εν λόγω Παρατηρητήριο απλώς θα επικαλύπτει περιττά τη δουλειά άλλων οργανισμών, αμέτρητων ιδιωτικών ερευνητικών εταιριών και λογιστικών εταιριών, ακαδημαϊκών και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, συνδικαλιστικών οργάνων, εμπορικών επιμελητηρίων, εθνικών κυβερνήσεων και οργανώσεων τοπικής αυτοδιοίκησης.

Θέτω δύο ερωτήματα στους συναδέρφους. Πρώτον, χρειαζόμαστε καθόλου αυτό το Παρατηρητήριο; Δεν νομίζω. Αν όμως όντως το χρειαζόμαστε, δεν θα ήταν πολύ ταχύτερο, φτηνότερο και αποτελεσματικότερο από άποψης κόστους να αναθέσουμε σε μία από τις λαμπρές ευρωπαϊκές λογιστικές εταιρίες μας να κάνει τη δουλειά; Είμαι βέβαιος.

  Péry, Συμβούλιο. – Κυρίες και κύριοι βουλευτές, δυο λόγια μόνο θα πω. Άκουσα με προσοχή τη συζήτηση που διεξήχθη στην αίθουσα του Κοινοβουλίου. Θα ήθελα να πω ότι όλοι και όλες όσοι υποστηρίζουν την ιδέα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου συμφωνούν όσον αφορά τους στόχους και τη μορφή του. Θεωρώ την προσέγγιση αυτή ενδιαφέρουσα. Στόχοι του είναι η πληροφόρηση, η ανταλλαγή και ως μορφή, ως δομή, θα έχει μια δομή ευέλικτη, απλή, αποτελεσματική, η οποία θα βασίζεται σε μια υπάρχουσα δομή. Διαπιστώνω λοιπόν ότι στο σημείο αυτό οι απόψεις όλων, των βουλευτών, της Επιτροπής, της Προεδρίας του Συμβουλίου συμπίπτουν και, για το λόγο αυτό, θα αποχωρήσω αρκετά αισιόδοξη όσον αφορά με την ίδρυση του οργανισμού παρατήρησης.

  Διαμαντοπούλου, Επιτροπή. – Κύριε Πρόεδρε, θα είμαι σύντομη αφού ξέρω ότι δεν έχουμε πολύ χρόνο. Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η συζήτηση και υπήρξαν δύο διαστάσεις. Η πρώτη είναι η πολιτική και η δεύτερη είναι η τεχνική. Η πολιτική συζήτηση έγειρε το ερώτημα εάν πρέπει να παρεμβαίνουμε στη νέα οικονομία ή όχι. Εγώ, απλώς, θα κάνω ένα πολιτικό σχόλιο. Η νέα οικονομία δεν είναι φυσικό φαινόμενο, είναι πολιτικό φαινόμενο. Να γιατί υπάρχει ανάγκη για μηχανισμούς και ιδρύματα – όχι ώστε να σταματήσουν οι αλλαγές αλλά ώστε να τις διαχειριστούμε και να προλάβουμε τις αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις τους.

Όσον αφορά τη δεύτερη διάσταση, την τεχνική, συμφωνώ με την Ομάδα EPP ότι δεν υπάρχει ανάγκη για μια νέα δομή και συμφωνώ με όλους τους υπόλοιπους που λένε ότι υπάρχει ανάγκη για έναν ελαφρύ και ευέλικτο μηχανισμό. Για αυτό, ακριβώς, δεν προτείνουμε ένα νέο ίδρυμα ή μια νέα δομή. Προτείνουμε να συνεργαστούμε με το Ίδρυμα του Δουβλίνου και να λάβουμε υπόψη όλες τις άλλες πηγές (τις πηγές της Επιτροπής και των άλλων ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων όπως η Στατιστική Υπηρεσία της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Απασχόλησης, τις αξιολογήσεις και τις άλλες μελέτες που έχουμε). Όλα αυτά θα ληφθούν υπόψη και ο εν λόγω μηχανισμός θα στηρίξει τον κοινωνικό διάλογο ανάμεσα στους εταίρους, τους εργοδότες και το κοινό και θα στηρίξει του υπεύθυνους για τη χάραξη της πολιτικής ώστε να διαχειριστούν τις αλλαγές.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστώ πολύ, κυρία Επίτροπε.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Τετάρτη, στις 12.00

(1) Πρβ. Συνοπτικά Πρακτικά.

11. ´Ωρα τωv Ερωτήσεωv (Συμβoύλιo)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την Ώρα των ερωτήσεων προς το Συμβούλιο (Β5-0535/2000).

Γνωρίζετε ήδη ότι έχουμε ελάχιστο χρόνο. Σύμφωνα με τον Κανονισμό, για τις συμπληρωματικές ερωτήσεις - που δεν είναι υποχρεωτικές - έχετε στη διάθεσή σας 1 λεπτό, υπάρχει όμως μια σύσταση της Ολομελείας του Κοινοβουλίου να χρησιμοποιούνται 30 δευτερόλεπτα. Εγώ δε θα θέσω όριο 30 δευτέρων, αλλά σας παρακαλώ να θέσετε μόνο τις ερωτήσεις που είναι άκρως απαραίτητες.

Πρέπει να επισημάνω ότι οι ερωτήσεις 1, 3 και 4 είχαν ήδη εγγραφεί στον κατάλογο της ώρας των ερωτήσεων για τη σύνοδο του Ιουλίου, αλλά δεν μπόρεσαν να λάβουν απάντηση από το Συμβούλιο, επειδή δεν υπήρχε αρκετός χρόνος για να μεταφραστούν προηγουμένως σε όλες τις γλώσσες και γι’ αυτό υποβάλλονται εκ νέου στην αρχή της παρούσας συνόδου.

Δεδομένου ότι αναφέρονται σε παρόμοια θέματα, οι ερωτήσεις 1 και 2 θα απαντηθούν από κοινού.

Ερώτηση αριθ. 1 του κ. Ιωάννη Θεωνά (Η-0626/00):

Θέμα: Απάνθρωπη εκμετάλλευση και κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων του παιδιού στις ΗΠΑ

Σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων “Human Rights Watch” με τίτλο “Κάμποι δακρύων: η παιδική εκμετάλλευση των παιδιών στη γεωργία των ΗΠΑ”, εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά, κυρίως λατινοαμερικανικής καταγωγής, εργάζονται σε χωράφια στις ΗΠΑ κάτω από “επικίνδυνες και εξουθενωτικές συνθήκες”. Τα παιδιά αυτά, ηλικίας μεταξύ 13 και 16 ετών, εργάζονται κατά μέσον όρο 12-14 ώρες την ημέρα στις αγροτικές καλλιέργειες, είναι εκτεθειμένα σε ιδιαιτέρως τοξικά εντομοκτόνα που προκαλούν πονοκεφάλους, ερεθισμούς στο δέρμα, εμετούς και μακροπρόθεσμα καρκίνους και βλάβες στον εγκέφαλο και είναι αναγκασμένα να κουβαλούν πολύ βαριά και συχνά επικίνδυνα εργαλεία. Στην έκθεση τονίζεται επίσης ότι τα παιδιά αυτά αμείβονται με ποσά κατά πολύ μικρότερα από το κατώτατο ημερομίσθιο, ορισμένα μάλιστα δεν κερδίζουν περισσότερα από 2 δολάρια την ώρα.

Ερωτάται το Συμβούλιο αν καταδικάζει τέτοιες ενέργειες που παραβιάζουν βάναυσα τη Χάρτα για την προστασία των παιδιών, που επιδεικνύουν την υποκρισία που διακατέχει τις ΗΠΑ όταν προβάλλουν την παραβίαση του σεβασμού της Συνθήκης για τα δικαιώματα των παιδιών για τη μη παραχώρηση εμπορικών προνομίων και ενισχύουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό των γεωργικών τους προϊόντων και αν πρόκειται να το θέσει στις αμερικανικές αρχές στα πλαίσια του διαλόγου με τις ΗΠΑ.

Ερώτηση αριθ. 2 της κας Glenys Kinnock (H-643/00):

Θέμα: Έκτακτη Συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το Παιδί

Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει το Συμβούλιο προκειμένου να διασφαλισθεί η θετική και εποικοδομητική συμβολή της ΕΕ στην έκτακτη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για το Παιδί που θα διεξαχθεί τον Σεπτέμβριο του 2001 και κατά την οποία όλα τα συμμετέχοντα κράτη θα επανεξετάσουν τις δεσμεύσεις και τους στόχους που έθεσαν προ δεκαετίας στην Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής για το Παιδί; Συμφωνεί το Συμβούλιο ότι είναι σημαντικό τα κράτη μέλη, η Επιτροπή και το Συμβούλιο να έχουν συντονισμένη προσέγγιση κατά την εν λόγω Διάσκεψη Κορυφής ;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Επιτρέψτε μου, κύριε Πρόεδρε, να απαντήσω από κοινού στις ερωτήσεις που έθεσαν ο κύριος Θεωνάς και η κυρία Kinnock αντίστοιχα, διότι και οι δύο αναφέρονται στην αναγκαιότητα να επιτύχουμε, εν ευθέτω χρόνω, την κατάργηση της παιδικής εργασίας. Όσον αφορά την ερώτηση που έθεσε ο κύριος Θεωνάς, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση σταθμίζει στο ακέραιο τη σημασία που έχει η κατάργηση της εκμετάλλευσης των παιδιών, που τους στερεί το δικαίωμά τους να έχουν μια φυσιολογική παιδική ηλικία, να μορφωθούν και να μην είναι υφίστανται καταναγκαστικά έργα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει ενεργά τη δράση των Ηνωμένων Εθνών και του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τα παιδιά, πιο γνωστό στον τομέα αυτό ως Unicef, και χαιρετίζει την ψήφιση της Σύμβασης της ΔΟΕ σχετικά με την κατάργηση των χειρότερων μορφών της παιδικής εργασίας, η οποία επικυρώθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες στις 2 Δεκεμβρίου 1999, και θα φροντίσει αναλόγως ώστε η σύμβαση αυτή να συμβάλει αποτελεσματικά στην κατάργηση των πιο απαράδεκτων μορφών της παιδικής εργασίας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση λυπάται πολύ που οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν ακόμα επικυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού. Σε διμερείς επαφές, οι εκπρόσωποί μας κάλεσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες να προχωρήσουν στην κύρωσή της. Η Σύμβαση, κυρωμένη από τα κράτη-μέλη, αποκτά θεμελιώδη σημασία για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει δεσμευτεί πολύ ενεργά στην τρέχουσα διαδικασία προπαρασκευής της ειδικής συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για τα παιδιά, που θα διεξαχθεί το Σεπτέμβριο του 2001. Με την ευκαιρία αυτή, θα γίνει ένας απολογισμός της προόδου που έχει σημειωθεί στον τομέα των δικαιωμάτων του παιδιού κατά τα τελευταία δέκα χρόνια.

Στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρεται συχνά στα ζητήματα που αφορούν τα δικαιώματα του ανθρώπου, και το Συμβούλιο σημειώνει την περίπτωση που έθιξε ο αξιότιμος βουλευτής.

Όσον αφορά την ερώτηση που έθεσε η κυρία Kinnock, το Συμβούλιο συμμερίζεται απόλυτα την άποψή της, ότι δηλαδή πρέπει να διασφαλιστεί η καλή προπαρασκευή της έκτακτης συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, η οποία είναι αφιερωμένη στη συνέχεια της Συνόδου Κορυφής για τα παιδιά και θα διεξαχθεί το Σεπτέμβριο του 2001. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αρχίσει δραστήρια την προετοιμασία της συνεδρίασης αυτής. Την έχει συμπεριλάβει στις προτεραιότητές της, εν όψει της 55ης συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Παρ’ όλο που η επιτυχία της συνεδρίασης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας στο σύνολό της, το Συμβούλιο έχει επίγνωση του ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε και θα όφειλε να παίξει σημαίνοντα ρόλο στην προπαρασκευαστική αυτή διαδικασία και οι εκπρόσωποι της Unicef την ενθάρρυναν στις άτυπες επαφές τους να παίξει έναν τέτοιο ρόλο.

Εκτός αυτού, το Συμβούλιο προσδίδει μονίμως μεγάλη προσοχή στα δικαιώματα του παιδιού σε όλα τα πεδία που γίνεται λόγος για ανθρώπινα δικαιώματα. Έτσι, έχει περιλάβει την προπαρασκευή της έκτακτης συνόδου στην ημερήσια διάταξη της αρμόδιας ομάδας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και προτίθεται να αφιερώσει στο θέμα αυτό μια ειδική ενότητα στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τέλος, η Γαλλική Προεδρία έχει προτείνει στους εταίρους της τη διοργάνωση μιας ευρωπαϊκής ημερίδας για τα δικαιώματα του παιδιού, η οποία θα μπορούσε να διεξαχθεί – το λέω με κάθε επιφύλαξη, διότι δεν έχει ακόμα αποφασιστεί επίσημα - στις 20 Νοεμβρίου 2000.

Ένα τελευταίο σημείο: το Συμβούλιο ενθαρρύνει την υπογραφή δύο συνοδευτικών πρωτοκόλλων της Σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού που η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε και άνοιξε προς υπογραφή στις 25 Μαίου 2000, και ελπίζουμε ότι πολλές χώρες θα την υπογράψουν με την ευκαιρία της Συνόδου Κορυφής της χιλιετίας που αρχίζει αύριο και θα εφαρμόσουν τα δύο αυτά συνοδευτικά πρωτόκολλα.

  Θεωνάς (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα πραγματικά να ευχαριστήσω τον κ. Moscovici για την ποιότητα και το περιεχόμενο της απάντησής του και για το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί αναγκαίο να επικυρώνονται οι διεθνείς συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, όπως και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Θα ήθελα μόνο να παρατηρήσω, εν είδει συμπληρωματικής ερώτησης, ότι η επικύρωση είναι πολύ σημαντική, αλλά πολλές φορές δεν αρκεί. Γιατί, αν δεν κάνω λάθος, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επικυρώσει την νέα σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τα δικαιώματα του παιδιού, ωστόσο αυτή δεν εφαρμόζεται. Και εκεί που νομίζω ότι χρειάζεται ο κ. Υπουργός να μας πει κάτι παραπάνω είναι εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν το Συμβούλιο θα απαιτήσει και στο πρακτικό επίπεδο από τις Ηνωμένες Πολιτείες, στα πλαίσια των διμερών επαφών, την εφαρμογή των όσων προβλέπει η Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, αλλά και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Είναι αλήθεια ότι σημασία έχει η εφαρμογή, είναι όμως δύσκολο να εφαρμοστεί μια σύμβαση που δεν έχει κυρωθεί. Για αυτό το λόγο, εμείς θέλουμε αρχικά να αποκτήσουμε έναν πιο μόνιμο πολιτικό διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες για το θέμα αυτό και να ζητήσουμε την κύρωση της Σύμβασης των δικαιωμάτων του παιδιού από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα έχουμε, επίσης, άτυπες διαβουλεύσεις, προσπαθώντας να πείσουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες όχι μόνο να κυρώσουν τη σύμβαση αλλά και να δεσμευτούν για την εφαρμογή της.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 3 της κ. Rodi Kratsa-Tsagaropoulou, την οποία αντικαθιστά ο κ. Φώλιας (Η-0627/00):

Θέμα: Συμμετοχή κοινωνικών εταίρων

Σε διάφορα κράτη μέλη δεν υπάρχει ουσιαστικός διάλογος και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ κρατικών φορέων και κοινωνικών εταίρων στα θέματα της απασχόλησης και ευρύτερα στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου.

Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Santa Maria da Feira αναφέρεται η ανάγκη να διαδραματίσουν οι κοινωνικοί εταίροι ένα σημαντικότερο ρόλο.

Πώς το Συμβούλιο αντιλαμβάνεται την ενίσχυση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων; Πώς θα ελέγχει ουσιαστικότερα τη συμμετοχή τους;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Το Συμβούλιο ανέκαθεν προσέδιδε πολύ μεγάλη σημασία στον κοινωνικό διάλογο. Δεν δικαιούται εντούτοις, και το γιατί είναι κατανοητό, να συστήσει ένα οποιοδήποτε πρότυπο κοινωνικού διαλόγου σε εθνικό επίπεδο, διότι αυτό υπόκειται απολύτως στη δικαιοδοσία των διαφόρων κρατών μελών. Ωστόσο, όσον αφορά τον κοινωνικό διάλογο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι συμμετέχουν ήδη σε μεγάλο βαθμό στις δύο διαστάσεις της κοινοτικής δράσης, πρώτον, στο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών και, δεύτερον, στη συνέχιση της εφαρμογής της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση.

Ως προς τη δεύτερη διάσταση, οι κοινωνικοί εταίροι συμμετέχουν στις εργασίες της διαρκούς Επιτροπής Απασχόλησης του Συμβουλίου, μαζί με την Επιτροπή, προκειμένου να συντονίζονται πιο εύκολα οι πολιτικές για την απασχόληση στα κράτη μέλη και να εναρμονίζονται με τους κοινοτικούς στόχους. Οι κοινωνικοί μας εταίροι συμμετέχουν επίσης στις εργασίες της Επιτροπής Απασχόλησης, η διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους στην περίπτωση αυτή, όμως, είναι άτυπη.

Στο πλαίσιο των προσπαθειών που στοχεύουν στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση, οι κοινωνικοί εταίροι, και σε εθνικό επίπεδο επίσης, θα κληθούν κατά την αναθεώρηση των γενικών προσανατολισμών για την απασχόληση το 2001 να διαδραματίσουν ένα ρόλο πιο σημαντικό, καθορίζοντας, εφαρμόζοντας και εκτιμώντας τους προσανατολισμούς που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία τους. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στον εκσυγχρονισμό της εργασίας, στην εκπαίδευση, στη δια βίου κατάρτιση και στην αύξηση των ποσοστών απασχόλησης, ειδικά των γυναικών.

Καλό είναι, εξάλλου, να σημειώσουμε ότι η Επιτροπή δικαιούται, σύμφωνα με το άρθρο 138 της Συνθήκης, να διαβουλεύεται με τους κοινωνικούς εταίρους σχετικά με τις κατευθύνσεις μιας ενδεχόμενης κοινοτικής δράσης, πριν υποβάλει τις προτάσεις της στον τομέα κοινωνικής πολιτικής. Παραδείγματος χάρη, η Επιτροπή διεξήγαγε προσφάτως διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους για την ενδεχόμενη κατεύθυνση μιας κοινοτικής δράσης για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων.

Όσον αφορά τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου, οι κοινωνικοί εταίροι θα συμμετέχουν στις εργασίες της νέας Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας, όπως συμμετείχαν και στις εργασίες της προηγούμενης Επιτροπής Απασχόλησης και Αγοράς Εργασίας και της επιτροπής που τη διαδέχτηκε, της Επιτροπής Απασχόλησης. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Λισσαβόνας, οι Δεκαπέντε θα πρέπει να ψηφίσουν μια ευρωπαϊκή κοινωνική ατζέντα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας, το Δεκέμβριο του 2000. Είναι μια σημαντική προτεραιότητα της γαλλικής Προεδρίας. Μια ανακοίνωση της Επιτροπής, που εγκρίθηκε από τους Επιτρόπους στις 28 Ιουνίου, θα αποτελέσει το έγγραφο εργασίας για την ατζέντα αυτή. Για την ανακοίνωση αυτή θα γίνουν επί της γαλλικής Προεδρίας παρουσιάσεις, διαβουλεύσεις και είναι, βεβαίως, κατανοητό ότι οι κοινωνικοί εταίροι θα συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στην κατάρτιση της κοινωνικής αυτής ατζέντας.

  Φώλιας (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, θα ευχαριστήσω τον κ. υπουργό για όσα μας είπε και σαφώς θα προσυπογράψω το γεγονός ότι η σημασία και η αξία των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι ο οιοσδήποτε φαντάζεται. Εκείνο όμως που ήθελα να ρωτήσω είναι: όταν υπάρχει ένας τριμερής διάλογος μεταξύ των δύο πλευρών των κοινωνικών εταίρων και της εθνικής κυβέρνησης, σε ποιό βαθμό μπορεί η εθνική κυβέρνηση να αγνοεί αυτά τα οποία συμφωνούν και προτείνουν από κοινού οι κοινωνικοί εταίροι; Σε ποιό βαθμό, από την άλλη πλευρά, μπορούν να δεσμεύουν την κυβέρνηση, θα πρέπει να δεσμεύουν την όποια εθνική κυβέρνηση, οι συγκεκριμένες και κοινά αποφασισμένες προτάσεις των κοινωνικών εταίρων, οι οποίοι είναι αυτοί που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τα προβλήματα της κοινωνίας και από πού ξεκινά η ανεργία, καθώς επίσης και τα προβλήματα τα οποία πρέπει να επιλυθούν για να μπορέσει να αντιμετωπιστεί η ανεργία;

  Moscovici, Συμβούλιο. – (FR) Κύριε βουλευτή, θα ήταν πράγματι ευχής έργο οι προτάσεις των κοινωνικών εταίρων να ήταν πιο δεσμευτικές, η Ευρωπαϊκή Ένωση όμως δεν έχει επιλέξει αυτήν την οδό. Τα κοινωνικά προβλήματα αφενός είναι επικουρικού χαρακτήρα όπως γνωρίζετε, και, εξάλλου, έχει επιλεγεί μια μέθοδος την οποία ονομάζουμε ανοιχτή μέθοδο συντονισμού και διαβούλευσης. Έχουμε σχεδόν καταφέρει αυτή τη στιγμή να συσχετίσουμε τα προβλήματα του οικονομικού συντονισμού, τους σημαντικούς στόχους της οικονομικής πολιτικής, τα προβλήματα συντονισμού σε κοινωνικό επίπεδο, τους προσανατολισμούς για την απασχόληση και τις διάφορες πρακτικές λεπτομέρειες, τις διάφορες αρχές που εργάζονται επί όλων αυτών. Νομίζω ότι πρέπει να συνεχίσουμε σε αυτή την κατεύθυνση, διότι η Ευρώπη, το ξέρουμε, είναι πολύμορφη. Δεν πρέπει να ανακατεύεται σε όλα. Δεν μπορεί να ανακατεύεται σε όλα. Παράλληλα, ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων θα πρέπει να ενισχύεται συνεχώς.

  Rübig (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, η σχέση των κοινωνικών εταίρων πρέπει να έχει μακροχρόνια προοπτική. Κατ’ αρχάς, πρέπει να υλοποιηθούν οι κοινοί στόχοι των δύο πλευρών και πιστεύω ότι ουσιαστική και σημαντική προϋπόθεση αυτοί είναι ο διάλογος.

Θα ήθελα να ρωτήσω πώς βλέπετε στα πλαίσια αυτά τις δραστηριότητες της σημερινής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής; Θα πρέπει να υπάρξουν αλλαγές σε αυτή, προκειμένου να συνεχίσει καλύτερο το έργο της στο μέλλον;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Το Συμβούλιο, στην παρούσα φάση, δεν μπορεί να απαντήσει στην ερώτηση αυτή.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 4 του κ. Glyn Ford (Η-0697/00):

Θέμα: Ο Καθηγητής A.Pelinka και η Αυστρία

Είναι ενήμερο το Συμβούλιο για την περίπτωση του Καθηγητή Αntοn Pelinka του οποίου η εργασία στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο παρακωλύεται και σαμποτάρεται από την Αυστριακή Κυβέρνηση με συνέπεια να αναγκασθεί να παραιτηθεί από τη θέση του ως αντιπροέδρου και μέλους της Διοικητικής Επιτροπής του εν λόγω κέντρου;

Δεν πιστεύει άραγε το Συμβούλιο ότι τούτο αποτελεί σαφή περίπτωση πολιτικής παρέμβασης που συνέβη, όπως πιστεύουν πολλοί από μας, ως επακόλουθο της εισόδου του αυστριακού Κόμματος της Ελευθερίας στην κυβέρνηση;

Δε θεωρεί άραγε το Συμβούλιο ότι η περίπτωση αυτή δικαιολογεί την επιβολή κυρώσεων και ότι πρέπει να καταβάλει κάθε προσπάθεια για τη διατήρησή τους;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Πράγματι, το Συμβούλιο είναι ενήμερο για την παραίτηση του καθηγητή Pelinka από τη θέση του ως Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για το Ρατσισμό και την Ξενοφοβία, στις 31 Μαίου. Τα μέτρα, ωστόσο, που έχουν λάβει τα 14 κράτη μέλη και τα οποία θα επανεξεταστούν, θα πρέπει εν πάση περιπτώσει να επανεξεταστούν, υπό το φως της έκθεσης των σοφών, έχουν χαρακτήρα αυστηρώς διμερή. Υπό την έννοια αυτή, τα όργανα της Ευρωπαϊκή Ένωσης δε θίγονται και, συνεπώς, το Συμβούλιο δε δικαιούται να εκφέρει γνώμη σχετικά με την ενδεχόμενη συνέχισή τους. Όπως ξέρετε, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διόρισε στις 12 Ιουλίου τρεις εμπειρογνώμονες, για να ελέγξουν κυρίως εάν η αυστριακή κυβέρνηση έχει παραβιάσει τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα στις 4 Φεβρουαρίου και, επίσης, για να ασχοληθούν με την ιδιαίτερη, βέβαια, πολιτική φύση του FPÖ. Τα κράτη μέλη αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον την έκθεση των εμπειρογνωμόνων, της οποίας θα λάβουν γνώση μόλις θα δημοσιευτεί και σύμφωνα με τις πληροφορίες μου δεν πρόκειται να αργήσει.

  Ford (PSE). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, είχα το προνόμιο να είμαι μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής για το Ρατσισμό και την Ξενοφοβία του Συμβουλίου των Υπουργών, μαζί με τον καθηγητή κ. Pelinka. Ήταν ένα εξαιρετικά αξιόλογο μέλος, αν και ελαφρώς ανιαρός, και προσπάθησε να μας εμποδίσει να προχωρήσουμε υπερβολικά στις συστάσεις μας δρώντας ως τροχοπέδη για ορισμένους από εμάς που ήμαστε πιο ενθουσιώδεις και θέλαμε να προχωρήσουμε πιο μπροστά.

Είναι ενήμερο το Συμβούλιο ότι η επιτροπή διαχείρισης του Παρατηρητηρίου υιοθέτησε ψήφισμα που εκφράζει τη λύπη της για την παραίτηση του καθηγητή κ. Pelinka και για τα γεγονότα που οδήγησαν σε αυτή την παραίτηση και είναι διατεθειμένο το Συμβούλιο να επιστήσει την προσοχή των Σοφών στο συγκεκριμένο συμβάν και να τους ζητήσει να το συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους, διότι φαίνεται σαφώς πως είναι ένα πιθανό παράδειγμα του πώς οι κοινές ευρωπαϊκές μας αξίες υπονομεύονται από τη σημερινή κυβέρνηση της Αυστρίας;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Κύριε βουλευτή, στο ζήτημα αυτό έχω την προσωπική μου γνώμη. Ως μέλος της γαλλικής κυβέρνησης, νομίζω ότι έχετε μια ιδέα για τους ανθρώπους αυτούς. Εν πάση περιπτώσει, οι αυστριακοί είναι γνωστοί. Παραμένει όμως το γεγονός ότι εδώ μιλώ ως εκπρόσωπος του Συμβουλίου και σας επαναλαμβάνω ότι πρόκειται για μέτρα διμερή και όχι για μέτρα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ως προς την έκθεση των Σοφών – το θέμα εμπίπτει εξ ορισμού στη δικαιοδοσία τους – δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι στην ενδελεχή εργασία που θα εκπονήσουν για την Αυστρία, μετά από ορισμένες διαβουλεύσεις, θα μπορέσουν να λάβουν υπόψη, το ελπίζω εν πάση περιπτώσει, την πολυμορφία των καταστάσεων. Πάντως, αυτή η εντολή τους έχει δοθεί.

  Sjöstedt (GUE/NGL). – (SV) Άκουσα την απάντηση της γαλλικής προεδρίας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η υπόθεση Pelinka είναι εξαιρετικά σοβαρή και μπορεί κανείς να πει ότι αποτελεί μία άμεση επέμβαση στην ελευθερία της έκφρασης καθώς χρησιμοποιήθηκε ο δικαστικός μηχανισμός προκειμένου κατ’ ουσίαν να φιμωθεί ένας επικριτής της κυβερνητικής πολιτικής. Το Συμβούλιο δήλωσε βέβαια ότι δεν μπορεί να εκφρασθεί “ως Συμβούλιο Υπουργών”, ωστόσο θα μπορούσε να γίνει ίσως μια δήλωση από τη γαλλική κυβέρνηση. Δε θεωρείτε ότι το ζήτημα είναι σοβαρό και ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την κρίση που γίνεται στην έκθεση των Σοφών;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Νομίζω ότι η θέση της γαλλικής κυβέρνησης και των γαλλικών αρχών επίσης στην υπόθεση αυτή έγινε εξαρχής γνωστή. Είμαστε από τους πρώτους που ζητήσαμε τα διμερή μέτρα που ελήφθησαν. Παραμένει, όμως, το γεγονός ότι εδώ μιλώ ως εκπρόσωπος της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι τα μέτρα δεν είναι μέτρα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων αλλά “πολυ-διμερή” μέτρα που ελήφθησαν από τα 14 κράτη μέλη κατά του δέκατου πέμπτου.

Αυτά ήθελα να πω, κύριε, επαναλαμβάνοντας και στην προκειμένη περίπτωση ότι, εξ ορισμού, αν θέλουμε η έκθεση των σοφών να είναι σοφή, θα πρέπει τότε να τους αφήσουμε να δουλέψουν ανενόχλητοι και να μην προσπαθούμε να τους επηρεάσουμε. Έχω εμπιστοσύνη στις προσωπικότητες αυτές του πολιτικού και του νομικού χώρου και, κατά κύριο λόγο, στον πρώην φινλανδό πρόεδρο Ahtisaari, ο οποίος έχει αποδείξει, με την εμπειρία του, ότι ξέρει να εκτιμά σύνθετες καταστάσεις.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 5 της κ. Cristina Gutiérrez Cortines (Η-0597/00):

Θέμα: Αίτημα για αιτιολογημένη αξιολόγηση της φοίτησης σε σχολείο των παιδιών και των νέων στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες

Λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κρίση και τις βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές που έλαβαν χώρα στις περισσότερες υποψήφιες προς ένταξη χώρες, μπορούμε να πληροφορηθούμε εάν όλα τα παιδιά και οι νέοι των χωρών αυτών έχουν φοιτήσει σε σχολεία, μέχρι ποιά ηλικία είναι υποχρεωτική η φοίτηση στις χώρες αυτές και εάν μπορεί να διασφαλισθεί, κατά κάποιον τρόπο ότι, όλοι οι μελλοντικοί ευρωπαίοι πολίτες, θα διαθέτουν σχολική παιδεία;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Το Συμβούλιο έχει στα χέρια του τις τελευταίες στατιστικές της Στατιστικής Υπηρεσίας της ΕΕ τις οποίες έχω μαζί μου και είμαι έτοιμος να τις θέσω στη διάθεση της αξιότιμης βουλευτού. Τα στοιχεία αυτά αναφέρονται στο σχολικό έτος 1997-1998, στο προπέρσινο δηλαδή έτος, και δείχνουν ότι στις 11 υποψήφιες προς ένταξη χώρες η διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ανέρχεται σε εννιά ή δέκα χρόνια, έως την ηλικία των 15 ή 16 ετών δηλαδή, αναλόγως με την περίπτωση. Μπορούμε, λοιπόν, να εκτιμήσουμε ότι το 90% περίπου των νέων ηλικίας 16 ετών και το 60% των νέων ηλικίας 18 ετών φοιτούν στο σχολείο. Δε διαθέτουμε ακόμα αξιόπιστες στατιστικές για την Κύπρο και τη Μάλτα και η συνεργασία της Στατιστικής Υπηρεσίας της ΕΕ με την Τουρκία στο πεδίο των εκπαιδευτικών στατιστικών δεν έχει ξεκινήσει ακόμα, είναι κατανοητό όμως ότι είναι δύσκολο να έχουμε στοιχεία αναδρομικά.

Για περισσότερες πληροφορίες, η αξιότιμη βουλευτής μπορεί επίσης να συμβουλευτεί μια συλλογή δεδομένων με τίτλο “Οι αριθμοί-κλειδιά της εκπαίδευσης στην Ευρώπη” την οποία εκπονεί η EURIDICE σε συνεργασία με τη Στατιστική Υπηρεσίας της ΕΕ και εκδίδεται από την Επιτροπή στα γερμανικά, τα αγγλικά και τα γαλλικά. Θα κάνω λίγο διαφήμιση, λέγοντας ότι η έκδοση 1999-2000 είναι διαθέσιμη.

Τέλος, σχετικά με τη σχολική φοίτηση όλων των ευρωπαίων πολιτών, θυμίζω ότι εμπίπτει στην αρμοδιότητα του κάθε κράτους μέλους και της κάθε υποψήφιας προς ένταξη χώρας να διασφαλίσει την επίτευξη του στόχου αυτού. Για άλλη μια φορά, θέτω στη διάθεση της κυρίας Gutiérrez Cortines τις στατιστικές με τα στοιχεία που έχω στα χέρια μου.

  Gutiérrez Cortines (PPE-DE). – (ES) Πράγματι, συμβουλεύθηκα τις στατιστικές και τις πληροφορίες που δίνει το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για την Εκπαίδευση και με εκπλήσσουν τα ωραία λόγια και τα ροζ μυθιστορήματα που διηγούνται σχετικά με την κατάσταση στις Ανατολικές χώρες.

Οι ειδήσεις που έχουμε, ως ιδιώτες, συντείνουν στο ότι, μαζί με την κατάρρευση του συστήματος, εκδηλώθηκε μια μεγάλη κρίση με προβλήματα παντού στις αγροτικές περιοχές, πάρα πολλοί καθηγητές έχουν πάψει πρακτικά να πληρώνονται και δεν νομίζω ότι με τη κρίση διαρθρωτικής αλλαγής που υφίσταται το υπόλοιπο σύστημα να κατάφεραν να διατηρήσουν την εκπαίδευση στην τόσο ευδαίμονα και θαυμάσια κατάσταση που περιγράφουν οι στατιστικές.

Με ανησυχεί, λοιπόν, που δεν υπάρχει κανένας τρόπος να διενεργηθούν δημοσκοπήσεις και έρευνες. Διότι είναι σαφές ότι, πέραν της επικουρικότητας, θα μπορούσαμε μάλιστα να πούμε ακόμη και της επίσημης νομιμότητας, υπάρχει μια ηθική νομιμότητα, η δέσμευσή μας στην ύπαιθρο, στη νέα Ευρώπη, στις νέες χώρες που θα προσχωρήσουν, να μη μείνει ούτε ένα παιδί χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση και που δεν απολαμβάνει, όπως του αξίζει, το δικαίωμα της εκπαίδευσης

  Moscovici, Συμβούλιο. – Εγώ στηρίζομαι στα στοιχεία που διαθέτω, στις στατιστικές δηλαδή. Δε θέλω να εκφέρω μια αξιολογική κρίση διότι κάτι τέτοιο θα ήταν παρακινδυνευμένο. Επαναλαμβάνω στην αξιότιμο βουλευτή ότι έχω στα χέρια μου έναν πίνακα που δείχνει, πράγματι, ότι σε όλα όσα ανέφερα παρατηρούνται αποκλίσεις. Υπάρχει φυσικά ένας μέσος όρος, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις περισσότερο ή λιγότερο ευνοϊκές που εκφράζουν αναμφίβολα ορισμένες κατά τόπους εντελώς άνισες καταστάσεις. Ευχαρίστως, αγαπητή κυρία, να σας δώσω τον συνθετικό αυτόν πίνακα.

  Αλαβάνος (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, με την ευκαιρία της ερώτησης της κ. Gutiérrez Cortines, θα ήθελα να θίξω ένα θέμα σπουδών στις υπό ένταξη χώρες, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που αφορά όμως σε νέους όχι των χωρών αυτών, αλλά σε νέους από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Ελλάδα για παράδειγμα, από τους οποίους ένας πολύ μεγάλος αριθμός φοιτά σε πανεπιστήμια των υπό ένταξη χωρών. Και το ερώτημά μου προς τον κ. προεδρεύοντα είναι το εξής: υπάρχει σκέψη, υπάρχει προοπτική, υπάρχει σχέδιο αυτή η οδηγία για την αμοιβαία αναγνώριση των διπλωμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που ισχύει για τους 15 να ισχύσει και για τις υπό ένταξη χώρες; Και πότε θα γίνει αυτό; Θα γίνει όταν ολοκληρωθούν οι ενταξιακές διαδικασίες ή μπορεί να γίνει νωρίτερα, ώστε να επιλυθούν προβλήματα που υπάρχουν; Καταλαβαίνω ότι ο κ. προεδρεύων ίσως να μην μπορεί να μου δώσει την απάντηση αυτή την στιγμή, εάν την έχει όμως ή όταν την έχει, θα ήθελα να μας ενημερώσει.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Μπορώ να δώσω ήδη μια πρώτη απάντηση, ότι δηλαδή ένας από τους στόχους της γαλλικής Προεδρίας, όπως ίσως ξέρετε, είναι ο αποκαλούμενος ευρωπαϊκός χώρος έρευνας και γνώσεων. Εργαζόμαστε στο θέμα αυτό με τον Jacques Lang και στόχος μας είναι να εξαλειφθούν όλα τα εμπόδια στην κινητικότητα των σπουδαστών, των εκπαιδευτικών, των ερευνητών, πράγμα που εξαρτάται επίσης, φυσικά, και από την εναρμόνιση των αναγνώρισης των πτυχίων. Αυτό θέλουμε να κάνουμε σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και δεν είναι καθόλου εύκολο. Νομίζω ότι, για μας τους ίδιους, το να θέσουμε ένα στόχο με ορίζοντα πενταετίας θα είναι ήδη μεγάλο κατόρθωμα. Από κει και πέρα όμως, η εναρμόνιση με χώρες που δεν είναι ακόμη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μια σύνθετη διαδικασία. Μπορούμε να φανταστούμε, όμως, ότι αυτό που θα ισχύσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα ισχύσει επίσης και για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, στο βαθμό που σ’ αυτήν την Ένωση θέλουν και πρόκειται να ενταχτούν. Το ερώτημα αν αυτό θα γίνει με εσωτερικές διαδικασίες ή με μια διαδικασία τύπου Σένγκεν μπορεί να τεθεί αργότερα. Έχουμε, πάντως βέβαια, κάμποσα χρόνια μπροστά μας για να το σκεφτούμε.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 6 της κ. María Rodríguez Ramos , την οποία αντικαθιστά ο κ. Medina Ortega(Η-0605/00):

Θέμα: Διαπραγματευτικές οδηγίες για το αγροτικό κεφάλαιο της Συμφωνίας Ελεύθερων Ανταλλαγών με το Magreb

Η Επιτροπή έχει υποβάλει την πρότασή της με διαπραγματευτικές οδηγίες για τη Συμφωνία Ελεύθερων Ανταλλαγών με το Μαρόκο, την Τύνιδα και το Ισραήλ στην Ομάδα “Magreb” του Συμβουλίου. Η εν λόγω πρόταση περιλαμβάνει όλα τα θεωρητικώς δυνατά μέτρα ελευθέρωσης: από την αύξηση των ποσοστώσεων μέχρι τη μείωση των δασμών, περνώντας από διάφορους τρόπους διαχείρισης των τιμών εισόδου.

Μπορεί να αναφέρει το Συμβούλιο το εύρος και το περιεχόμενο της εντολής αυτής;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Το Μαρόκο, η Τυνησία και το Ισραήλ είναι οι τρεις μεσογειακοί εταίροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των οποίων η ευρωμεσογειακή συμφωνία εταιρικής σχέσης έχει τεθεί σε ισχύ. Οι συμφωνίες αυτές περιλαμβάνουν μια περιοδική αναθεώρηση καλής πορείας, στην οποία τα μέρη δεσμεύονται να επιδιώξουν μια διευρυνόμενη απελευθέρωση των γεωργικών τους συναλλαγών και η διαδικασία αυτή συμπληρώνει τη σταδιακή κατάργηση των δασμών, που στόχο έχει να προπαρασκευάσει τη δημιουργία της βιομηχανικής ζώνης ελευθέρων συναλλαγών έως το 2010. Περιορίζεται αυστηρά στη γεωργία. Δεν αφορά, συνεπώς, τα αλιευτικά προϊόντα λόγου χάρη, τα οποία αποτελούν αντικείμενο διαπραγματεύσεων σε διαφορετικό πλαίσιο. Οι συμφωνίες επαρκούς σχέσης με το Μαρόκο, την Τυνησία και το Ισραήλ προβλέπουν ότι από 1ης Ιανουαρίου 2000 θα εξεταστεί η κατάσταση των γεωργικών συναλλαγών, προκειμένου να ληφθούν κάποια μέτρα σταδιακής απελευθέρωσης που θα ισχύουν από 1η Ιανουαρίου 2001.

Οι διαπραγματεύσεις που θα αρχίσουν, λοιπόν, θα συμβάλουν λογικά στην ενίσχυση της ευρωμεσογειακής αυτής συνεργασίας. Στόχος τους, επίσης, θα είναι να επιτύχουν ένα καλύτερο ισοζύγιο στις γεωργικές συναλλαγές με τις εν λόγω τρεις χώρες, η σχέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις οποίες χαρακτηρίζεται από ένα διαρθρωτικό έλλειμμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την κύρια αγορά για την αγροτική παραγωγή των εταίρων της και απορροφά τα δύο τρία των εξαγωγών τους. Το 95% των εξαγωγών σε αγροτικά προϊόντα του Μαρόκου, της Τυνησίας, του Ισραήλ προς την Ένωση είναι σήμερα απαλλαγμένα από τελωνειακούς δασμούς. Το Συμβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική εντολή της Επιτροπής, η οποία περιλαμβάνει γενικές κατευθυντήριες γραμμές. Αφορά τους τρόπους με τους οποίους θα βελτιωθεί η πρόσβαση των κοινοτικών προϊόντων στις αγορές των χωρών εταίρων, αφορά επίσης την εξισορρόπηση των αμοιβαίων προτιμήσεων, συμπεριλαμβανομένης της απαλλαγής των νέων προϊόντων από τελωνειακούς δασμούς. Καθορίζει, επίσης, τα περιθώρια ελιγμών της Επιτροπής, προκειμένου να επιτύχει την εξισορρόπηση των ανταλλαγών και να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις.

Μετά από αίτηση των κρατών μελών, τα μέτρα που μπορεί να οδηγήσουν σε παραχωρήσεις είναι σαφώς καθορισμένα. Η εντολή εξουσιοδοτεί, συνεπώς, τον διαπραγματευτή της Κοινότητας να προβλέψει για τους μεσογειακούς εταίρους την ενδεχόμενη χορήγηση δασμολογικών προτιμήσεων για τα νέα προϊόντα ή τη βελτίωση των παραχωρήσεων που ήδη υπάρχουν, λαμβάνοντας υπόψη όμως, τον ευαίσθητο χαρακτήρα ορισμένων προϊόντων και μηχανισμών της κοινής αγροτικής πολιτικής. Διευκρινίζει ως προς αυτό ότι η Επιτροπή θα προβεί, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, σε μια εκτίμηση του ενδεχόμενου αντίκτυπου των παραχωρήσεων στα οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα της Ένωσης και είναι σαφές ότι το Συμβούλιο δεν θα αποφασίσει πριν να έχει στα χέρια του τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αυτής.

  Medina Ortega (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, με καθησυχάζει το γεγονός ότι το Συμβούλιο λαμβάνει επίσης υπόψη στη διαπραγμάτευση αυτή την ευαισθησία συγκεκριμένων περιοχών και συγκεκριμένων προϊόντων, στον γεωργικό κυρίως, τομέα. Τη στιγμή αυτή υπάρχουν γεωργικοί τομείς στη μεσογειακή λεκάνη, καθώς επίσης στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Κοινότητας, που ενδέχεται να κινδυνεύσουν ως συνέπεια των προτάσεων της Επιτροπής για πολύ γενναιόδωρες παραχωρήσεις.

Θα ήθελα απλώς να επιμείνω και να παροτρύνω το Συμβούλιο να συνεχίσει να τηρεί αυτή τη γραμμή της μέγιστης επαγρύπνησης, ώστε να μην ζημιωθούν ανεπανόρθωτα αυτοί οι τομείς από υπερβολικά γενναιόδωρες παραχωρήσεις.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Νομίζω ότι αυτή ακριβώς είναι η φιλοσοφία με την οποία διεξάγουμε τις διαπραγματεύσεις. Δεν μπορώ, συνεπώς, παρά να επιδοκιμάσω την συμπληρωματική μάλλον αυτή παρέμβαση, διότι δεν πρόκειται περί ερώτησης.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 7 του κ. Αλέξανδρου Αλαβάνου (Η-0610/00):

Θέμα: Εταιρική σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας

Κατά την υιοθέτηση του κανονισμού ΕΚ/764/20001

για την εφαρμογή δράσεων που αποβλέπουν στην εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. - Τουρκίας, μετά από πρόταση της Επιτροπής απορρίφθηκαν ουσιαστικά οι τροπολογίες του Κοινοβουλίου που αφορούσαν τον εκδημοκρατισμό, το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην Τουρκία. Κατόπιν αυτού δημιουργούνται ανησυχίες αν η 'εταιρική σχέση', που σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται να συζητηθεί στο Συμβούλιο στα τέλη του έτους, θα εμμένει στους πολιτικούς όρους και τις προϋποθέσεις που είχαν τεθεί στο Συμβούλιο Κορυφής του Ελσίνκι.

Προτίθεται άραγε το Συμβούλιο να υιοθετήσει την πρόταση Κανονισμού (CΟΜ(2000)169) που αφορά την εφαρμογή δράσεων με στόχο την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας, μαζί με την εταιρική σχέση; Μπορεί να μας διαβεβαιώσει ότι οι πολιτικές προϋποθέσεις του Ελσίνκι θα περιγράφονται με σαφήνεια στην εταιρική σχέση και ότι οι μηχανισμοί ελέγχου (screening) της όποιας προόδου προς τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας θα λειτουργούν όπως και για τα υπόλοιπα υποψήφια κράτη μέλη;

1ΕΕ L94 της 14.4.2000, σελ. 6

  Moscovici, Συμβούλιο. – Μετά την έγκριση του κανονισμού στις 10 Απριλίου, που στόχο έχει να υποστηρίξει την εμβάθυνση της Τελωνειακής Ένωσης μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας, το Συμβούλιο ενέκρινε στις 13 Ιουνίου την κοινή θέση του για την πρόταση δημοσιονομικού κανονισμού σχετικά με την εφαρμογή δράσεων με στόχο την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας. Η κοινή αυτή θέση διαβιβάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για τη δεύτερη ανάγνωση, στη συνεδρίαση του Ιουλίου 2000. Το Συμβούλιο αναμένει με ενδιαφέρον τη γνωμοδότηση του Κοινοβουλίου.

Γνωρίζετε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ελσίνκι αναγνώρισε το Δεκέμβριο του 1999 την υποψηφιότητα της Τουρκίας, με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις σε σχέση με τις λοιπές υποψήφιες χώρες και αποφάσισε να εφαρμόσει μια προενταξιακή στρατηγική για την Τουρκία. Στη Feira, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κάλεσαν την Επιτροπή να υποβάλει το συντομότερο δυνατό προτάσεις σχετικά με το ενιαίο χρηματοδοτικό πλαίσιο βοηθείας προς την Τουρκία και την εταιρική σχέση της ένταξης. Όπως γνωρίζετε, οι Επίτροποι ενέκριναν, στα τέλη Ιουλίου, μια πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με την οικοδόμηση της εταιρικής σχέσης για την ένταξη της Τουρκίας και στον κανονισμό αυτόν θα βασιστεί η Επιτροπή για να υποβάλει αργότερα την πρότασή της για την εταιρική σχέση θα συγκεντρώσει όμως, όπως έκανε και με τις λοιπές υποψηφιότητες, τις προτεραιότητες και τους στόχους, βραχυπρόθεσμους και μεσοπρόθεσμους, για την προετοιμασία της ένταξης.

Η Επιτροπή θα υποβάλει αργότερα την πρότασή της σχετικά με την κατάρτιση ενός ενιαίου χρηματοδοτικού πλαισίου. Εννοείται ότι στη διάρκεια υλοποίησης της εταιρικής αυτής σχέσης, το Συμβούλιο θα μεριμνήσει ιδιαιτέρως για το σεβασμό των πολιτικών κριτηρίων ένταξης, κυρίως στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και του δικαστικού συστήματος. Θα μεριμνήσει, επίσης, για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της συμμόρφωσης της τουρκικής νομοθεσίας τόσο στο συγκεκριμένο πεδίο όσο και σε άλλα, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση αυτή με ίδιο τρόπο που διασφαλίστηκε και για τις λοιπές υποψήφιες χώρες. Πρέπει να σημειωθεί, ως προς αυτό, ότι η προπαρασκευή της εξέτασης της τουρκικής νομοθεσίας σε όλα τα πεδία του κοινοτικού κεκτημένου διεξάγεται στους κόλπους του Συμβουλίου σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας. Εκτός αυτού, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Feira κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει στο Συμβούλιο έκθεση για τις εργασίες που έχουν ξεκινήσει στον συγκεκριμένο τομέα.

  Αλαβάνος (GUE/NGL). - Ευχαριστώ τον υπουργό για την απάντησή του, παρότι σημειώνω ότι ενώ η ερώτησή μου έθετε το θέμα εάν οι προϋποθέσεις του Ελσίνκι θα αναφέρονται στην εταιρική σχέση, για το θέμα αυτό απέφυγε να απαντήσει. Και για αυτό θα ήθελα να επανέλθω και να συγκεκριμενοποιήσω και να επικαιροποιήσω την ερώτηση. Πήρατε οι 15, και πρώτα από όλα η Προεδρία, μια επιστολή από τον κ. Τζεμ, ο οποίος ζητάει, πριν από μερικές ημέρες, στην εταιρική σχέση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία είναι υπό διαμόρφωση, να μην γίνεται αναφορά στα άρθρα 4 και 9 του Ελσίνκι, τα οποία αναφέρονται το ένα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις - συνοριακές διαφορές, όπως λέει - και το άλλο στο θέμα της προόδου στο Κυπριακό. Θα ήθελα λοιπόν να ξαναρωτήσω τον κ. υπουργό και να επαναφέρω το ζήτημα στο οποίο απέφυγε να απαντήσει: θα υπάρξει αναφορά στις προϋποθέσεις του Ελσίνκι σχετικά με Κυπριακό και ελληνοτουρκικές σχέσεις ή θα γίνουν δεκτές οι προτάσεις του κ. Τζεμ; Τι απάντηση δίνει το Συμβούλιο στον κ. Τζεμ;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Δεν μπορώ να σας δώσω κάποια συγκεκριμένη απάντηση επ’αυτού. Αυτό που θυμάμαι πολύ καλά είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ελσίνκι, δεδομένου ότι συμμετείχα στη συγκεκριμένη συζήτηση, αφού πριν είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ για λίγο την Τουρκία και την Ελλάδα στο πλαίσιο μιας διπλωματικής αποστολής, και τα συμπεράσματα του Ελσίνκι μας δεσμεύουν όλους απολύτως. Είναι κοινός κανόνας για όλους. Στη βάση αυτή διεξήγαμε τις διαπραγματεύσεις.

  Κόρακας (GUE/NGL). - Κύριε Υπουργέ, εννέα μήνες μετά την ανακήρυξη της Τουρκίας σε υποψήφιο μέλος στο Ελσίνκι και ανεξάρτητα από την δική μου αντίθεση στην ένταξη της Τουρκίας, πιστεύετε ότι υπάρχει πρόοδος στον τομέα του εκδημοκρατισμού, πράγμα που ήταν όρος για την ένταξη, ή διαπιστώνετε την πραγματικότητα που είχαμε προβλέψει τότε, ότι δηλαδή η απόφαση του Ελσίνκι θα ενθαρρύνει το τουρκικό καθεστώς να συνεχίσει την απάνθρωπη πολιτική του;

Διαπιστώνουμε πράγματι, και το βλέπετε, μηδενική πρόοδο στον εκδημοκρατισμό του συντάγματος και του ποινικού κώδικα, απαγόρευση κομμάτων όπως το κομμουνιστικό, αφόρητη κατάσταση στις φυλακές, απάνθρωπη μεταχείριση των πολιτικών κρατουμένων, δημιουργία των κελιών F, που είναι σκληρή και απάνθρωπη απομόνωση, ταπείνωση των δικηγόρων που υπερασπίζονται τους πολιτικούς κρατούμενους, νέους βομβαρδισμούς σε κουρδικά χωριά στο Ιράκ, νέους ξυλοδαρμούς, συλλήψεις στο Ντιγιαρμπακίρ, την Κωνσταντινούπολη και αλλού με αφορμή εκδηλώσεις την 1η του Σεπτέμβρη, που είναι διεθνής ημέρα ειρήνης. Επίσης, η κατοχή του 38% της Κύπρου όχι μόνο συνεχίζεται έπειτα από μια βάρβαρη εισβολή το 74, αντίθετα με τις επανειλημμένες απόφάσεις του ΟΗΕ, τις οποίες η Τουρκία περιφρονεί με τον πιο προκλητικό τρόπο, αλλά ο κ. Ετσεβίτ δηλώνει ότι το Κυπριακό λύθηκε το 74 και αρνείται να εφαρμόσει αποφάσεις για να πληρώσουν...

(Ο ομιλητής διακόπτεται από τον Πρόεδρο)

  Moscovici, Συμβούλιο. – Διαφωνώ με τη συλλογιστική στην οποία στηρίζεται, όπως φαίνεται, η ερώτησή σας, με την αντίθεσή σας δηλαδή στην τουρκική υποψηφιότητα. Εξάλλου, η τουρκική υποψηφιότητα κατέστη δυνατή χάρη στην ελληνοτουρκική προσέγγιση, την οποία επικροτώ και η οποία ελπίζω ότι θα συνεχιστεί κυρίως υπό την καθοδήγηση των δύο σωφρόνων διπλωματικών ηγετών, του κυρίου Παπανδρέου και του κυρίου Gem, οι οποίοι είναι αμφότεροι φίλοι μου. Έτσι λοιπόν, το επαναλαμβάνω, η τουρκική υποψηφιότητα έγινε δεκτή, με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Για να ενταχτεί η Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να ενστερνιστεί τις αξίες της και να κάνει, συνεπώς, τις αναγκαίες προσπάθειες. Παράλληλα, εμείς θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε θετικά τις προσπάθειες της. Για την κυοφορία ενός ανθρώπινου πλάσματος εννέα μήνες μπορεί να είναι αρκετοί, για την κυοφορία μιας υποψηφιότητας όμως είναι πολύ λίγοι.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 8 του κ. John Joseph McCartin (Η-0614/00):

Θέμα: Γεωργικές επιδοτήσεις στις ΗΠΑ

Έχει λάβει υπόψη του το Συμβούλιο των Υπουργών τις πρόσφατες σημαντικές αυξήσεις στις γεωργικές επιδοτήσεις που προορίζονται για τους καλλιεργητές από την Κυβέρνηση των ΗΠΑ, που αντιπροσωπεύουν σήμερα περισσότερο από 160.000 ευρώ ανά καλλιεργητή; Αποτελούν αυτές οι επιδοτήσεις παράβαση των συμφωνιών του ΠΟΕ και προτίθεται το Συμβούλιο να προβεί σε κάποια ενέργεια για το ζήτημα αυτό;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει στην ΠΟΕ τα μέτρα στα οποία αναφέρεται ο αξιότιμος βουλευτής και τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο εξέτασης, βάσει του άρθρου 18 της Συμφωνίας για τη γεωργία στο πλαίσιο της ΠΟΕ. Θα πρέπει να θυμίσουμε, εξάλλου, ότι οι αγροτικές επιδοτήσεις περιλαμβάνονται στα θέματα που συζητήθηκαν στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2000 στο πλαίσιο της ΠΟΕ. Στις διαπραγματεύσεις αυτές, που βασίζονται στις αρχές του άρθρου 20 της συμφωνίας για τη γεωργία, προβλέπεται να εξεταστεί, επίσης, η τήρηση των δεσμεύσεων μείωσης που συμφωνήθηκαν στις συμφωνίες του Μαρακές το 1994. Οι αρμόδιες αρχές του Συμβουλίου ενημερώνονται σε τακτική βάση για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων όπως και για τις λοιπές δραστηριότητες που διεξάγονται στο επίπεδο των γεωργικών αρχών της ΠΟΕ και, αν η Επιτροπή το κρίνει χρήσιμο, θα απευθυνθεί το Συμβούλιο για το ζήτημα της συμμόρφωσης της πολιτικής επιδοτήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών με τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο Γύρο της Ουρουγουάης και για τα ενδεχόμενα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στο ζήτημα αυτό.

  McCartin (PPE-DE). - Θα ήθελα να αναφέρω στον Προεδρεύοντα το θέμα της αλλαγής της αμερικανικής πολιτικής, δεδομένου ότι εμείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλάξαμε ολόκληρο τον προσανατολισμό της στήριξης που παρέχουμε στη γεωργία μετά τον τελευταίο γύρο των διαπραγματεύσεων της ΓΣΔΕ. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει υπερδιπλασιάσει το επίπεδο επιδοτήσεων ανά αγρότη. Συγχρόνως, η Ευρωπαϊκή Ένωση, υλοποιώντας τις πολιτικές της που μας επεβλήθησαν από την ομάδα επίλυσης των διαφορών και τις ΗΠΑ, έχει μειώσει το μερίδιό της στις παγκόσμιες αγορές στον τομέα των γαλακτοκομικών, στον τομέα των δημητριακών και στον τομέα του κρέατος. Θεωρώ ότι αφού η αμερικανική κυβέρνηση έχει διπλασιάσει το επίπεδο βοήθειας που χορηγεί άμεσα στους αγρότες της, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει στην πραγματικότητα αδικηθεί και ότι η πολιτική που μας έχει οδηγήσει σε μείωση του μεριδίου μας στις παγκόσμιες αγορές είναι τελικά παρωχημένη και πρέπει να αναθεωρηθεί.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Δε θα μπω σε λεπτομέρειες αλλά, βάσει κάποιων ανάλογων συλλογισμών, αποκρούουμε τις παραβιάσεις που διαπράττονται κατά της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και του δικού μας συστήματος και για αυτό το λόγο, άλλωστε, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε, εν όψει της ΠΟΕ, μια σφαιρική διαπραγματευτική εντολή που έχει στόχο να προστατεύσει το κοινωνικό, το αγροτικό και, κυρίως, πολιτιστικό πρότυπο της Ευρώπης. Να είστε βέβαιοι ότι η εντολή παραμένει, για μας η βάση για τις μεταγενέστερες διαπραγματεύσεις.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 9 της κ. Μυρσίνης Ζορμπά (Η-0616/00):

Θέμα: Αλλαγή της ομοφωνίας για θέματα πολιτισμού εν όψει της Διακυβερνητικής Διάσκεψης

Η κοινή πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης, μέσα από την ανάπτυξη των πολιτισμών των κρατών μελών και το σεβασμό της πολυμορφίας, θεωρήθηκε σημαντική πτυχή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και περιλήφθηκε στις Συνθήκες ΕΕ στο άρθρο 151. Ειδικότερα μάλιστα στο ίδιο άρθρο προβλέπεται η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, προκειμένου να υποστηριχθούν και να συμπληρωθούν δράσεις σε ορισμένους ιδιαίτερα ευαίσθητους τομείς.

Ωστόσο οι σχετικές αποφάσεις, υπόκεινται στη διαδικασία της ομοφωνίας, εμποδίζοντας έτσι τη λήψη σημαντικών αποφάσεων για τα θέματα πολιτισμού.

Επειδή υπάρχουν πολύ διαφορετικές πολιτιστικές πραγματικότητες και πολιτιστικές πολιτικές, επειδή παρατηρούνται μεγάλες πολιτιστικές ανισότητες στον τομέα των υποδομών, οι οποίες εντείνονται με την είσοδο των νέων τεχνολογιών, και θεωρώ ότι πρέπει να λαμβάνονται περισσότερες και με πιο ευέλικτο τρόπο αποφάσεις για τον πολιτισμό, ερωτάται το Συμβούλιο: ενόψει της Διακυβερνητικής υπάρχει πρόβλεψη ώστε να μεταβληθεί το νομικό καθεστώς και η λήψη αποφάσεων να περάσει στη διαδικασία: της ειδικής πλειοψηφίας και δεύτερο με ποιο τρόπο έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα η παράγραφος §4 του άρθρου 151 που μιλάει για τον συνυπολογισμό των πολιτιστικών πτυχών σε όλες τις δράσεις της ΕΕ;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Είναι γεγονός ότι η επέκταση της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία σε ορισμένους τομείς δράσης τη Ευρωπαϊκής Ένωσης που απαιτούν επί του παρόντος ομοφωνία, αποτελεί πράγματι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της Διακυβερνητικής Διάσκεψης που διεξάγεται αυτή την ώρα. Είναι μια θεμελιώδες δημοκρατική πρόκληση. Σε μια δημοκρατία, οι αποφάσεις λαμβάνονται κατά πλειοψηφία και όχι ομόφωνα. Στο πλαίσιο αυτό, το άρθρο 151 αποτελεί μια διάταξη που μπορεί να υπαχθεί στον κανόνα της ειδικής πλειοψηφίας.

Η κα Ζορμπά θα συμφωνήσει μαζί μου ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα για να επισημάνουμε προς ποια κατεύθυνση θα εξελιχτούν οι εργασίες της Διακυβερνητικής Διάσκεψης, παρ’ όλο που μου φαίνεται πιθανόν, το λέω με επιφύλαξη, να επιτευχθεί γρήγορα συναίνεση όσον αφορά το άρθρο 151, διότι δεν μπορεί να υπάρχουν διαφωνίες σε όλα τα θέματα του συνόλου. Όσον αφορά τον τρόπο εφαρμογής της παραγράφου 4, του άρθρου 151, της Συνθήκης, θα απαντήσω απλώς ότι ο σεβασμός και η προώθηση της πολυμορφίας των ευρωπαϊκών πολιτισμών βρίσκονται στο επίκεντρο του κοινοτικού οικοδομήματος.

  Ζορμπά (PSE). - Κύριε Υπουργέ, όσοι γνωρίζουν τη μεγάλη ανάγκη να υπάρξει μια πολιτιστική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση γνωρίζουν επίσης ότι η Διακυβερνητική - και συμφωνώ μαζί σας - είναι η μεγάλη ευκαιρία για να αλλάξει η ομοφωνία. Ασφαλώς η Διακυβερνητική δεν είναι μια διαδικασία ξένη και χωρίς σχέση με το Συμβούλιο. Είναι σίγουρο ότι λαμβάνει υπόψη της όλες τις απόψεις και τις ανάγκες. Δεν λειτουργεί εν κενώ. Άρα το ερώτημά μου είναι αν το Συμβούλιο συμμερίζεται την μεταβολή της ομοφωνίας και αν την προωθεί προς την Διακυβερνητική. Όσο οι πολιτικές για την οικονομία προχωρούν, τόσο καθιστούν αναγκαία την μελέτη των πολιτιστικών επιπτώσεων και άρα την ανάπτυξη μιας πολιτιστικής πολιτικής διαρθρωτικού χαρακτήρα. Αυτό το νόημα είχε το ερώτημά μου και πιστεύω ότι δεν θα πρέπει απλώς να περιμένουμε, γιατί ίσως τότε να είναι πολύ αργά. Δεν είμαι πολύ σίγουρη ότι θα υπάρξει εύκολη συμφωνία.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Το ίδιο το Συμβούλιο εξ ορισμού δεν είναι μέλος της Διακυβερνητικής Διάσκεψης. Σας ζητώ να δείξετε εμπιστοσύνη στην γαλλική Προεδρία του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ότι θα προωθήσει το ζήτημα αυτό της επέκτασης της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία. Αλλάζω για μια στιγμή ιδιότητα, για να σας πω ότι ευχόμαστε η ειδική πλειοψηφία να γίνει ο κανόνας και η ομοφωνία η εξαίρεση, ενώ σήμερα επικρατεί μάλλον το αντίθετο.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 10 της κ. María Izquierdo Rojo (Η-0617/00):

Θέμα: Κόστος της διεύρυνσης και μεσογειακή γεωργία

Ενώπιον των προβλέψεων και των τελευταίων νομοθετικών προτάσεων για τη μεσογειακή γεωργία που αφορούν παραγωγές τέτοιες όπως το βαμβάκι, το ρύζι, τα οπωροκηπευτικά, οι τομάτες, οι καρποί με κέλυφος και το ελαιόλαδο, μεταξύ άλλων, με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο αυτών των φτωχών ζωνών της Ευρώπης, λαμβάνοντας δε υπόψη τα δεδομένα του προϋπολογισμού μέσα από τη θεώρηση της διεύρυνσης της ΕΕ, ερωτάται το Συμβούλιο: με ποιο τρόπο θα αποφύγει ώστε να μην είναι η μεσογειακή γεωργία εκείνος ο οποίος θα καταβάλει το κόστος της προσεχούς διευρύνσεως;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Κατανοώ τις ανησυχίες που εμπεριέχει η ερώτηση της αξιότιμης βουλευτού. Νομίζω, ωστόσο, ότι η ερώτησή σας ορισμένους κάποιους προβληματισμούς διαφορετικής φύσης.

Επανέρχομαι εν συντομία στην αρχική μου ομιλία: οι τρέχουσες μεταρρυθμίσεις των κοινών οργανώσεων γεωργικών αγορών που αφορούν, ως επί το πλείστον, τα μεσογειακά προϊόντα, έχουν στόχο να βοηθήσουν τις αγορές αυτές να προσαρμοστούν στον πολύ σκληρό συχνά εξω-ευρωπαϊκό ανταγωνισμό και να σταθεροποιήσουν την παραγωγή τους στο πλαίσιο της Ένωσης. Ο επιδιωκόμενος στόχος, λοιπόν, είναι πραγματικά η διατήρηση της απασχόλησης στις ζώνες που γενικά προσφέρουν λίγες ευκαιρίες αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών.

Με αυτό το πνεύμα, το Συμβούλιο θα λάβει θέση σε μια δεδομένη στιγμή σχετικά με τις νομοθετικές προτάσεις που έχει υποβάλει η Επιτροπή. Οι υπουργοί Γεωργίας της Ένωσης, οι οποίοι συνεδριάζουν από το Σάββατο έως σήμερα στο Biarritz, στο πλαίσιο της άτυπης, εξάμηνης συνάντησής τους, επιβεβαίωσαν, εξάλλου, τη βούλησή τους να προσανατολίσουν σαφέστερα από ό,τι στο παρελθόν την αγροτική τους πολιτική προς την ενίσχυση της ποιότητας και της ποικιλίας των προϊόντων.

Σε ένα δεύτερο σημείο της ερώτησής σας αναφέρεστε στον αντίκτυπο που θα έχει η διεύρυνση στον προϋπολογισμό της Ένωσης, κάτι που κατά τη γνώμη μου δεν σχετίζεται άμεσα με τις μεταρρυθμίσεις της ΠΟΕ στις οποίες αναφέρθηκα. Ο αντίκτυπος της διεύρυνσης στον προϋπολογισμό έγινε αντικείμενο ενδελεχών συζητήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Βερολίνου το Μάρτιο του 1999, στη διάρκεια του οποίου καθορίστηκαν οι δημοσιονομικές προοπτικές για την περίοδο 2000-2006. Στις δημοσιονομικές προοπτικές, για κάθε έτος της περιόδου, για κάθε τίτλο, σημειώνονται τα ποσά των δαπανών για τις πιστώσεις των δεσμεύσεων και οι προβλεπόμενες σε κάθε τίτλο πιστώσεις δεσμεύσεων δεν μπορούν να αλληλοαντικατασταθούν.

Έκτοτε, οι δαπάνες που αφορούν τη διεύρυνση δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν εις βάρος των αγροτικών δαπανών, οι οποίες καταγράφονται στον τίτλο 1 των δημοσιονομικών προοπτικών. Για το λόγο αυτό, δε νομίζω ότι η μεσογειακή γεωργία ενδέχεται να υποστεί τις συνέπειες της μελλοντικής διεύρυνσης στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών 2000-2006. Φυσικά, σε μια δεδομένη στιγμή και οπωσδήποτε έως το 2005, θα πρέπει να καταλήξουμε σε μια νέα διοργανική συμφωνία για τις μελλοντικές δημοσιονομικές προοπτικές, το ενδεχόμενο αυτό όμως, θα συμφωνήσετε και εσείς, είναι πολύ μακρινό για να μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε λογικά σήμερα.

  Izquierdo Rojo (PSE). – (ES) Για να αποφευχθούν οι αρνητικές επιπτώσεις της διεύρυνσης στη Μεσόγειο, θα ήσαστε διατεθειμένος να διατυπώσετε κάποιο είδος συστάσεως επ’αυτού; Ειλικρινά, με τις πράξεις και τις προτάσεις του ο Επίτροπος Γεωργίας Fischler έκανε αυτήν την αντιμεσογειακή επίπτωση της διεύρυνσης πραγματικότητα. Είναι γεγονός οι σχετικοί φόβοι που υπάρχουν σε ολόκληρη την μεσογειακή ζώνη. Αφού βλέπω ότι το Συμβούλιο μένει σταθερό στην πολιτική του θέση, και για να αποτρέψουμε -όπως λέτε και εσείς – την ενδεχόμενη εμφάνιση παρόμοιων φαινομένων, όχι με τις προθέσεις αλλά με τις πράξεις, θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν η γαλλική Προεδρία, πριν εκπνεύσει, θα ήταν διατεθειμένη να διατυπώσει, με τον τρόπο που κρίνει κατάλληλο, κάποιο είδος συστάσεως για να διαλύσει αυτούς τους φόβους, να εγγυηθεί δηλαδή ότι το κόστος της διεύρυνσης σε καμία περίπτωση δεν θα πληρωθεί από τις μεσογειακές παραγωγές.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Δεν πρόκειται να αυτοσχεδιάσω κάνοντας ειδικές συστάσεις για το ζήτημα αυτό. Το μόνο για το οποίο μπορώ να σας διαβεβαιώσω, αγαπητή κυρία, είναι ότι οι δημοσιονομικές προοπτικές, στις οποίες καταλήξαμε μετά από δύσκολες διαπραγματεύσεις στο Βερολίνο, αποτελούν για μας ένα πλαίσιο που είναι σχεδόν αδύνατον να ανατραπεί. Δε θέλουμε να ανατραπεί. Επαναλαμβάνω λοιπόν ότι θα μιλήσουμε πάλι για το ζήτημα αυτό το 2005.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 11 της κ. Άννας Καραμάνου (Η-0619/00):

Θέμα: Επίθεση κατά της ελληνικής μειονότητας στο χωριό Δερβιτσάνι της Αλβανίας

Οι Έλληνες κάτοικοι του Δερβιτσανίου, ενός χωριού στην Αλβανία, πέρασαν τη νύχτα της 3-4 Ιουλίου 2000 σε καταφύγια, έπειτα από επίθεση με αντιαρματικές ρουκέτες που υπέστησαν, προερχόμενη από το γειτονικό χωριό Λαζαράτι. Οι αστυνομικοί που κατέφθασαν στην περιοχή δεν κατάφεραν να συλλάβουν κανέναν. Η επίθεση αυτή κατά της ελληνικής μειονότητας δεν είναι η πρώτη. Την προηγούμενη εβδομάδα το Συμβούλιο της Ευρώπης έκανε σύσταση στην Αλβανική κυβέρνηση να λάβει μέτρα για την προστασία των μειονοτήτων που ζουν στην Αλβανία. Με δεδομένη και την υιοθέτηση από το Συμβούλιο της Ε.Ε. στις 13-14 Ιουνίου 2000 του Σχεδίου Δράσης για την Αλβανία, ερωτάται το Συμβούλιο σε ποιες πολιτικές ενέργειες σκοπεύει να προβεί και τι άμεσα μέτρα θα προωθήσει προκειμένου να ενισχυθεί η ασφάλεια της περιοχής και να διασφαλιστεί η σωματική ακεραιότητα και τα θεμελιώδη δικαιώματα των μειονοτήτων.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Το Συμβούλιο είναι ενήμερο για το ένοπλο επεισόδιο που έλαβε χώρα τη νύχτα της 3ης προς 4η Ιουλίου, όταν ορισμένοι επιτέθηκαν από το χωριό Λαζαράτι εναντίον του Δερβιτσανίου, με αυτόματα όπλα και εκρηκτικά. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαθέτω, οι πυροβολισμοί προέρχονταν από μια μικρή ομάδα ανθρώπων που ήθελαν να εμποδίσουν την αλβανική αστυνομία να προβεί σε συλλήψεις στο χωριό τους. Μπορεί η ελληνική μειονότητα να μην ήταν ο στόχος της εν λόγω επίθεσης, η επίθεση αυτή όμως δεν παύει να συμβάλει στη δημιουργία κλίματος ανασφάλειας στην περιοχή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει τις προσπάθειες της αλβανικής κυβέρνησης για αναδιάρθρωση και εκσυγχρονισμό των αστυνομικών δυνάμεων, έτσι ώστε να ενισχυθεί η ασφάλεια των αλβανών πολιτών της περιοχής. Το πολυεθνικό συμβουλευτικό στοιχείο για την αλβανική αστυνομία, που συγκροτήθηκε υπα ευθύνη του Συμβουλίου της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης και εγκαταστάθηκε στην Αλβανία από το 1997, διηύρυνε και ανέπτυξε το πεδίο της αποστολής του μετά την έγκριση, το Μάρτιο του 1988, μιας κοινής δράσης για τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αποκατάσταση μιας βιώσιμης αστυνομικής δύναμης στην Αλβανία.

Μετά την έγκριση του προγράμματος δράσης για την Αλβανία και την όμορη περιοχή, το Συμβούλιο εξετάζει επί του παρόντος τα προτεινόμενα μέτρα, προκειμένου να επισημάνει ποια από αυτά μπορούν να τεθούν γρήγορα σε εφαρμογή. Το πρόγραμμα δράσης αναφέρεται κυρίως στο ζήτημα της μετανάστευσης και του ασύλου.

Μεταξύ των προτεινομένων μέτρων, εντούτοις, συγκαταλέγονται και ορισμένα σχέδια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία των μειονοτήτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δραστηριοποιείται εξάλλου ήδη στους τομείς αυτούς. Η Αλβανία είναι μια χώρα επιλέξιμη για συμφωνία σύνδεσης και σταθεροποίησης, ως εκ τούτου η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς, σας διαβεβαιώνω για αυτό, τις επιδόσεις της όσον αφορά το σεβασμό των δημοκρατικών αρχών, των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, το ίδιο και τις επιδόσεις της στον τομέα της δημόσιας τάξης και του κράτους δικαίου.

  Καραμάνου (PSE). - Ευχαριστώ πολύ τον εκπρόσωπο του Συμβουλίου για την απάντησή του. Ωστόσο, με την ερώτησή μου ήθελα να τονίσω ακόμη μια φορά τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν στις χώρες των Βαλκανίων, προβλήματα που συνδέονται με την οικονομική και κοινωνική στέρηση και κυρίως με το γεγονός ότι δεν λειτουργούν οι δημοκρατικοί θεσμοί. Το επεισόδιο που δημιουργήθηκε εις βάρος της ελληνικής μειονότητας είναι ένα από τα πολλά επεισόδια που καθημερινά συμβαίνουν στην Αλβανία. Για αυτό, το ερώτημά μου, κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου, είναι κατά πόσο είστε διατεθειμένοι να δώσετε πραγματική ενίσχυση στην Αλβανία, προκειμένου να λειτουργήσει το κράτος δικαίου. Και αυτό δεν το είδαμε να συμβαίνει μέσα από το πρόγραμμα δράσης που αποφασίσατε για την Αλβανία. Στο πρόγραμμα δράσης δίνετε περισσότερη έμφαση στο πώς θα ανασχεθεί η μετανάστευση, στο πώς θα ξαναστείλουμε πίσω τους πρόσφυγες στην Αλβανία, που ασφαλώς δεν είναι μια ασφαλής χώρα, παρά στο πώς θα δώσουμε τα μέσα σα αυτή την χώρα να αναπτυχθεί. Νομίζω ότι υποσχεθήκαμε πολλά στα Βαλκάνια και είμαστε απρόθυμοι να κάνουμε πράξη ό,τι υποσχεθήκαμε. Θέλω απαντήσεις σα αυτό, κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Συμμερίζομαι την άποψή σας, αγαπητή κυρία, ότι δηλαδή τα γεγονότα στα οποία αναφερθήκατε οφείλονται μάλλον, όπως φαίνεται εκ πρώτης όψεως, στο γενικότερο πρόβλημα ασφάλειας και δημόσιας τάξης στην Αλβανία και δεν πρόκειται για κακόβουλη ενέργεια κατά της ελληνικής μειονότητας. Το πρόβλημα είναι γενικό και ως τέτοιο πρέπει να το αντιμετωπίζουμε.

Το σχέδιο δράσης υπέρ της Αλβανίας, στο οποίο αναφέρεστε, είναι ένα σχέδιο δράσης για την Αλβανία και την όμορη περιοχή που εκπόνησε η υψηλού επιπέδου ομάδας εργασίας “Άσυλο και Μετανάστευση” και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στις 13 και 14 Ιουνίου. Πράγματι, στόχο έχει να καθορίσει και να συντονίσει τα μέσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα οποία θα ανταποκριθεί στα προβλήματα ασύλου και μετανάστευσης στην Αλβανία και τις γειτονικές χώρες και δεν έχει, συνεπώς, αρμοδιότητα να προωθήσει τα δικαιώματα της μιας ή της άλλης μειονότητας.

Ωστόσο, μεταξύ των δράσεων που αναφέραμε, περιλαμβάνονται και ορισμένα σχέδια ή προγράμματα που στοχεύουν στην ενίσχυση της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων γενικώς. Οι ομάδες εργασίας του Συμβουλίου προβαίνουν την περίοδο αυτή στην εξέταση των διαφόρων προτεινομένων μέτρων για να επισημάνουν αυτά που θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή βραχυπρόθεσμα. Μια ενδιάμεση έκθεση αναμένεται για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου στη Νίκαια.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 12 του κ. Esko Olavi Seppänen, τον οποίο αντικαθιστά ο κ. Jonas Sjöstedt (Η-0622/00):

Θέμα: Περικοπή της ενίσχυσης που χορηγείται στο πλαίσιο του προγράμματος Tacis προς την Ρωσία

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τιμώρησε τη Ρωσία, για τις στρατιωτικές δραστηριότητές της στην Τσετσενία, με περικοπή των πιστώσεων που χορηγούνται στο πλαίσιο του προγράμματος Tacis. Στη σύνοδο της Feira αποφασίστηκε να χαλαρωθούν οι κυρώσεις. Υπό ποιες προϋποθέσεις θα έπρεπε, κατά τη γνώμη του Συμβουλίου, να τεθούν στη διάθεσή της, εφέτος και του χρόνου, πιστώσεις του προγράμματος Tacis;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Feira, το Συμβούλιο “Γενικών Υποθέσεων” της 10ης Ιουλίου κάλεσε την Επιτροπή να αρχίσει εκ νέου την προετοιμασία ενός ενδεικτικού προγράμματος TACIS υπέρ της Ρωσίας, που να καλύπτει την περίοδο 2000/2003 και να προετοιμάσει μια πρόταση για ένα πρόγραμμα δράσης TACIS εστιασμένο το 2000.

Η εξέταση των προτάσεων αυτών από την αρμόδια επιτροπή διαχείρισης προβλέπεται για τις 17 Οκτωβρίου. Πρωταρχικός στόχος του προγράμματος θα είναι η υποστήριξη ενός κράτους δικαίου στη Ρωσία, το οποίο θα ανταποκρίνεται στις δημοκρατικές απαιτήσεις μιας σύγχρονης οικονομίας και θα είναι επωφελές για το ρωσικό λαό στο σύνολό του. Ιδιαίτερη μέριμνα θα ληφθεί για την υποστήριξη των θεσμικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, των δράσεων που διεξάγονται στο πεδίο του εκδημοκρατισμού και της ενίσχυσης της κοινωνίας των πολιτών όπως επίσης, και της προστασίας και της ανάπτυξης των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης.

Το Συμβούλιο, από την άλλη πλευρά, έχει συμφωνήσει να εγκρίνει, ανάλογα με την εξέλιξη της κατάστασης στη Ρωσία, ορισμένες νέες αποφάσεις όσον αφορά τον προσανατολισμό της συνεργασίας με τη Ρωσία και τη χρήση των διαθέσιμων μέσων.

  Sjöstedt (GUE/NGL). – (SV) Ευχαριστώ τον Πρόεδρο του Συμβουλίου για την απάντησή του. Θέλω να θέσω ακόμα ένα ερώτημα: Ποιοι όροι τίθενται για την παροχή αυτής της ενίσχυσης; Θεωρεί το Συμβούλιο ότι η κατάσταση που επικρατεί στην Τσετσενία έχει βελτιωθεί τόσο ώστε δεν υπάρχει πρόβλημα για τη χορήγηση της ενίσχυσης αυτής στη Ρωσία;

  Moscovici, Συμβούλιο. - Μάλιστα, το 2000 έχουν δεσμευτεί μόνο 34 εκατομμύρια ευρώ έως σήμερα, ως αποτέλεσμα της επανεστίασης του προγράμματος του Ελσίνκι. Μια δεύτερη δέσμη θα διατεθεί για την ενίσχυση της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας που προσφάτως εγκαινίασαν οι ρωσικές αρχές, με στόχο να εγκαθιδρύσουν ένα πραγματικό κράτος δικαίου, συνεπώς οι χορηγούμενες στη Ρωσία πιστώσεις TACIS το 2000 θα ανέλθουν στα 92 εκατομμύρια ευρώ το πολύ.

Το συνολικό ποσό που θα διατεθεί το 2001 – είναι η μόνη απάντηση που μπορώ να σας δώσω – θα εξαρτηθεί πάλι από τις μεταγενέστερες αποφάσεις τις οποίες θα λάβει το Συμβούλιο, ανάλογα με την εξέλιξη της κατάστασης στη Ρωσία. Η κατάσταση αυτή θα εκτιμηθεί βάσει ορισμένων κριτηρίων σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται σε επίπεδο θεσμικών μεταρρυθμίσεων, εκδημοκρατισμού, ενίσχυσης της κοινωνίας των πολιτών, όπως επίσης και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλη τη ρωσική επικράτεια. Η εξέταση της κατάστασης στην Τσετσενία συμπεριλαμβάνεται, σαφώς, στα κριτήρια αξιολόγησης.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 13 του κ. Manuel Pérez Álvarez (Η-0624/00):

Θέμα: Ταραχές στην αγορά του Matosinhos

Κατά τη διάρκεια της νύχτας της 22ας Ιουνίου 2000, ομάδες ατόμων - σύμφωνα με ορισμένες πηγές επρόκειτο πράγματι για αλιείς της παράκτιας αλιείας της περιοχής Pοbοa de Varsim και Matοsinhοs - έκαναν χρήση βίας και αμβλύστομων αντικειμένων για να παραβιάσουν τις πόρτες τεσσάρων ισπανικών φορτηγών με φορτίο σαρδέλας μπροστά από τις εγκαταστάσεις της εταιρίας Dοcapesca S.A. στην αγορά του Matοsinhοs. Ξεφόρτωσαν το εμπόρευμα σαρδέλας από τα φορτηγά και τα περιέλουσαν με πετρέλαιο ή παρόμοια προϊόντα με σκοπό να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες βλάβες και επίσης εκστόμισαν απειλές.

Εκτός από τις ζημίες που προκλήθηκαν στις τέσσερις θιγόμενες εταιρείες- μία από αυτές υπολόγισε το ύψος της ζημίας σε 9.000.000 πεσέτες στα ψάρια και σε 300.000 πεσέτες τις υλικές καταστροφές που προκλήθηκαν στα φορτηγά- αυτά τα γεγονότα δεν θα έπρεπε ποτέ να συμβούν (παρόμοια γεγονότα συνέβησαν το 1998 για το σαυρίδι).

Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει το Συμβούλιο για να αποφευχθεί η επανάληψη παρόμοιων γεγονότων που αντιβαίνουν στον νόμο και ιδιαίτερα στο πνεύμα και τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Έχει προβλέψει το Συμβούλιο κάποια μορφή αντιστάθμισης ή αποζημίωσης για τη ζημία που προκλήθηκε άδικα και σκόπιμα;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Κύριε Πρόεδρε, το Συμβούλιο λυπάται βαθύτατα για τα γεγονότα που σημειώθηκαν στην αγορά του Matosinhos κατά τη νύχτας της 22ας Ιουνίου όπως, επίσης, και για τις ζημίες που υπέστησαν τα θύματα εξαιτίας της βίαιης αυτής ενέργειας.

Έχει μεγάλη σημασία, ωστόσο, να υπογραμμίσουμε, στην προοπτική αυτή, ότι εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών να διασφαλίζουν την τήρηση των κανονισμών της κοινοτικής πολιτικής για την αλιεία και την ελεύθερη διακίνηση των εμπορευμάτων όπως, επίσης, τα κράτη μέλη οφείλουν να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα στις εθνικές τους νομοθεσίες και οι ανάλογες παραβάσεις πρέπει να τιμωρούνται βάσει των διατάξεων του ποινικού και του αστικού δικαίου του εκάστοτε ενεχόμενου κράτους.

Για το σκοπό αυτό, σας υπενθυμίζω ότι το Συμβούλιο θέσπισε, στις 7 Δεκεμβρίου 1998, τον κανονισμό ΕΕ αριθ. 2679/98 σχετικά με τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ως προς την ελεύθερη διακίνηση των εμπορευμάτων μεταξύ κρατών μελών, που καθιερώνει ορισμένους μηχανισμούς παρέμβασης της Επιτροπής, έτσι ώστε τα κράτη μέλη, τα οποία φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για την τήρηση της δημόσιας τάξης, να αίρουν το συντομότερο δυνατόν τις τυχόν σοβαρές δυσχέρειες που προκαλούν ενέργειες μεμονωμένων ατόμων στην ελεύθερη διακίνηση των εμπορευμάτων.

  Pérez Álvarez (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω καταρχάς ότι οι σχέσεις μεταξύ Γαλικίας και Βόρειας Πορτογαλίας ήταν ανέκαθεν θαυμάσιες, επειδή ο ποταμός Miño δεν όριζε ένα σύνορο, δε διαχώριζε, αλλά ένωνε. Λυπηρά γεγονότα σαν αυτά που συνέβησαν στις 22 Ιουνίου, που οφείλονται σε λίγους, δεν πρέπει όμως να γενικευθούν. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ληφθούν μέτρα που θα αποτρέπουν παντελώς την εξάπλωσή τους και οι κυρώσεις που θα επιβάλλονται από τους αρμοδίους να είναι παραδειγματικές.

Ως εκ τούτου, εμείς από την αντίπερα όχθη - Ευρωπαίοι όλοι - θα θέλαμε να μάθουμε πώς αντιμετωπίζεται αυτό το θέμα και αν έχουν ληφθεί παραδειγματικές αποφάσεις, ώστε αυτά τα συμβάντα να μην επαναληφθούν στο μέλλον.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Μπορώ, απλώς, να επαναλάβω την απάντησή μου, να ξαναπώ δηλαδή ότι η τήρηση της δημόσιας τάξης όπως και η ενδεχόμενη επιβολή ποινικών κυρώσεων, εμπίπτουν αντίστοιχα στις αρμοδιότητες των αστυνομικών δυνάμεων και στο δικαστικό σώμα του ενεχόμενου κράτους μέλους.

Θα παραθέσω το απόσπασμα από τον κανονισμό που ορίζει πως, όταν η Επιτροπή εκτιμά ότι σε κάποιο κράτος μέλος παρουσιάζεται μια δυσχέρεια που διέπεται από τον κανονισμό, κοινοποιεί στο εν λόγω κράτος μέλος τους λόγους που την οδήγησαν στο συμπέρασμα αυτό και ζητά από το κράτος μέλος να λάβει όλα τα απαραίτητα και κατάλληλα μέτρα για την άρση της δυσχέρειας αυτής.

Συνεπώς, νομίζω – και δεν το λέω αυτό για να ξεφύγω, όπως λέμε στα γαλλικά – ότι ο αξιότιμος βουλευτής θα έκανε ίσως καλύτερα να θέσει την ερώτησή του στην Επιτροπή, η οποία διαθέτει τα απαραίτητα μέσα για να του δώσει επί του παρόντος μια αξιόπιστη απάντηση.

  Kauppi (PPE-DE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, και στη Φινλανδία έχουν γίνει σοβαρές επιθέσεις εναντίον ενός οικονομικού κλάδου και συγκεκριμένα της εκτροφής ζώων για γούνες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σηκώνει ψηλά τη δάδα της επιχειρηματικής ελευθερίας. Όμως, ένα κράτος μέλος, η Μεγάλη Βρετανία, απαγόρευσε πρόσφατα την εκτροφή ζώων για την εκμετάλλευση της γούνας τους στην επικράτειά της. Πιστεύετε ότι αυτό το γεγονός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εσωτερική αγορά δερμάτων ; Σας παρακαλώ να απαντήσετε ως πρόεδρος του Συμβουλίου και όχι ως εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης· αυτή, ως γνωστόν, έχει ήδη εκφράσει τη θέση της επί του θέματος στο Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας.

  Moscovici, Συμβούλιο. – Απαντώ ως εκπρόσωπος του Συμβουλίου και όχι της γαλλικής κυβέρνησης. Η κατάσταση στην οποία αναφέρεστε παρουσιάζει ομοιότητες με την προηγούμενη, αλλά δεν προκύπτει από τον ίδιο Κανονισμό, ο οποίος εν προκειμένω αφορά τα προβλήματα της αλιείας. Συνεπώς, θεωρώ ότι δε θα ήταν παράλογο να σας ζητήσω, αν έχετε την καλοσύνη, να θέσετε την ερώτησή σας γραπτώς, ως είθισται, και το Συμβούλιο ευχαρίστως θα απαντήσει. Αρνούμαι να απαντήσω σε ένα τόσο δύσκολο θέμα αυτοσχεδιάζοντας.

  Πρόεδρος. – Προς όφελος του κυρίου Προεδρεύοντος του Συμβουλίου, πρέπει να πω ότι ο Κανονισμός γι αυτή την ώρα των ερωτήσεων αυτό ακριβώς προβλέπει: οι συμπληρωματικές ερωτήσεις πρέπει να σχετίζονται άμεσα

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 14 του κ. Jonas Sjöstedt (Η-0625/00):

Θέμα: Δημόσιες συνεδριάσεις του Συμβουλίου

Ένας από τους τρεις άξονες δράσης της Γαλλικής Προεδρίας είναι η προσέγγιση της Ευρώπης προς τους πολίτες της. Λογική συνέπεια τούτου θα ήταν να καταστούν οι συνεδριάσεις του Συμβουλίου δημόσιες.

Πόσες δημόσιες συνεδριάσεις θα διεξαγάγει το Συμβούλιο υπό τη Γαλλική Προεδρία, από την 1η Ιουλίου έως την 31η Δεκεμβρίου 2000;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Η γαλλική Προεδρία θεωρεί πολύ σημαντικό το ζήτημα της πρόσβασης των ευρωπαίων πολιτών στις εργασίες του Συμβουλίου, όπως επίσης και της διαφάνειας κατά τη λήψη των νομοθετικών αποφάσεων του Συμβουλίου.

Οι δημόσιες συνεδριάσεις αποτελούν εξάλλου συνήθη πρακτική. Μακροπρόθεσμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση τείνει να είναι όλο και πιο ανοιχτή στην κοινωνία των πολιτών.

Οι δημόσιες συνεδριάσεις, εξάλλου, προβλέπονται από το άρθρο 8 του Εσωτερικού Κανονισμού του Συμβουλίου. Μια από τις πρώτες προτεραιότητες της γαλλικής Προεδρίας υπήρξε λοιπόν η κατάρτιση ενός καταλόγου δημοσίων συνεδριάσεων που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων και ο οποίος εγκρίθηκε από το την Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων στις 5 Ιουλίου 2000. Ήδη τον Ιούλιο έγιναν δύο δημόσιες συνεδριάσεις: μία στις 10 Ιουλίου 2000 στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων – αφορούσε την παρουσίαση του προγράμματος της Προεδρίας – και μία στις 17 Ιουλίου στο Συμβούλιο Ecofin – επίσης αφορούσε το πρόγραμμα της Προεδρίας.

Διευκρινίζω ότι προβλέπονται άλλες έξι δημόσιες συνεδριάσεις, από τώρα ως το τέλος της γαλλικής Προεδρίας. Στις 28 Σεπτεμβρίου 2000 το Συμβούλιο “Εσωτερική αγορά και καταναλωτές”, σχετικά με τις υπηρεσίες δημόσιου συμφέροντος – στο οποίο θα έχω την τιμή να προεδρεύω στις 2 Οκτωβρίου 2000 στο Λουξεμβούργο στο Συμβούλιο Υπουργών Μεταφορών σχετικά με τη θαλάσσια ασφάλεια στις 10 Οκτωβρίου, σχετικά με την προστασία από το θόρυβο στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Περιβάλλοντος στις 17 Οκτωβρίου 2000, πάντα στο Λουξεμβούργο: πληροφόρηση, διαβούλευση των εργαζομένων για την απασχόληση, στο πλαίσιο του Συμβουλίου “Απασχόληση και Κοινωνική Πολιτική”. Στις 9 Νοεμβρίου 2000, θα γίνει δημόσια συνεδρίαση για τους νέους στην Ευρώπη στο πλαίσιο του Συμβουλίου “Εκπαίδευση-Νεολαία”. Τέλος, στις 20 Νοεμβρίου 2000, θα διεξαχθεί μια συνεδρίαση για την ασφάλεια των τροφίμων στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας.

Θέλω να επιστήσω την προσοχή των αξιότιμων βουλευτών στο γεγονός ότι έχει ήδη γίνει μια ουσιαστική προσπάθεια πληροφόρησης του κοινού σχετικά με τις συζητήσεις που διοργανώνει το Συμβούλιο. Πράγματι, περισσότερα από 3000 αναλυτικά πρακτικά των δημοσίων συνεδριάσεων έχουν ήδη αποσταλεί ταχυδρομικώς. Επιπλέον, η πρόσβαση στη σχετική πληροφόρηση μέσω διαδικτύου θα είναι εύκολη για όλους τους ενδιαφερομένους. Εξάλλου, οι τηλεοπτικοί σταθμοί έχουν τη δυνατότητα να μεταδίδουν τις συζητήσεις αυτές, αποσπασματικά ή ολόκληρες, μέσω του καναλιού “Δορυφορική Ευρώπη”.

Τέλος, η γαλλική Προεδρία προσπαθεί, στην ιστοσελίδα της στο Διαδίκτυο, να θέσει όσο περισσότερες πληροφορίες γίνεται στη διάθεση του κοινού, για όλες τις εργασίες του Συμβουλίου, όπως επίσης και θεματικά δελτία για τα κυριότερα υπό συζήτηση θέματα.

  Sjöstedt (GUE/NGL). – (SV) Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Συμβούλιο για τη λεπτομερή απάντηση που μας έδωσε. Σε μία κανονική δημοκρατία οι νομοθετικές αποφάσεις λαμβάνονται ως γνωστόν κατά κανόνα με ανοικτές διαδικασίες στο Κοινοβούλιο με συζητήσεις στις οποίες έχει πρόσβαση το κοινό. Ωστόσο στο Συμβούλιο Υπουργών ισχύει η πραγματικά περίεργη κατάσταση που βλέπουμε, δηλαδή να έχει πρόσβαση το κοινό σε ορισμένες μόνο συζητήσεις του. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ένα προφανή κίνδυνο, να πραγματοποιούνται δηλαδή συνεδριάσεις κεκλεισμένων των θυρών εφόσον πρόκειται για επίμαχα ζητήματα.

Διερωτώμαι γι’ αυτό, εάν η γαλλική Προεδρία, καθώς είναι ιδιαίτερα φιλόδοξη, πρόκειται να αποφασίσει να καταστούν όλες οι συνεδριάσεις ανοικτές, αναφέρομαι δηλαδή στις συνεδριάσεις των Υπουργών από την αρχή μέχρι το τέλος τους. Μπορούν να καταστούν όλες οι συζητήσεις και όλες οι αποφάσεις προσβάσιμες στο κοινό χωρίς ποτέ να του κλείνουν την πόρτα κατάμουτρα;

  Moscovici, Συμβούλιο. – Απέδειξα, νομίζω, πως επιθυμία της γαλλικής Προεδρίας, αντιθέτως, είναι να διευρύνει όσο το δυνατόν περισσότερο τις δημόσιες συζητήσεις και νομίζω ότι το πρόγραμμά μας στο ζήτημα αυτό είναι πολύ στέρεο.

Θα ήθελα απλώς να υπενθυμίσω στον αξιότιμο βουλευτή ποιος είναι ο χαρακτήρας των διαφόρων θεσμικών οργάνων της Ένωσης. Είναι αλήθεια ότι το Συμβούλιο είναι όργανο νομοθετικό, από κοινού μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πράγμα που σημαίνει ότι ο συνήθης διαχωρισμός της εκτελεστικής εξουσίας από τη νομοθετική εξουσία, όπως τον γνωρίζουμε στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες των κρατών μελών, δεν υφίσταται στην προκειμένη περίπτωση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως, παράλληλα, ότι το Συμβούλιο δεν είναι μόνο νομοθετικό όργανο: είναι και εκτελεστικό, από κοινού με την Επιτροπή αυτή τη φορά, και μια σειρά συνεδριάσεών του δεν έχουν καμία σχέση με το νομοθετικό του έργο.

Συνεπώς, όπως ακριβώς γίνεται και σε μια κυβέρνηση – διότι περί κυβέρνησης πρόκειται παρ’ όλα αυτά, περί διακυβερνητικής κυβέρνησης – οι συνεδριάσεις συχνά διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών. Έχω την τύχη να συμμετέχω στην κυβέρνηση της χώρας μου. Το Υπουργικό Συμβούλιο στο Elysée δεν είναι ανοιχτό για τον τύπο, δε βιντεοσκοπείται. Και το θεωρώ ευτύχημα, διότι πρόκειται για ένα πλαίσιο στο οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις οι οποίες, στη συνέχεια, μεταδίδονται στους πολίτες με απόλυτη διαφάνεια.

Εν ονόματι αυτής της αντίληψης του διαχωρισμού των εξουσιών λοιπόν, διοργανώνουμε κλειστές και ανοιχτές συνεδριάσεις. Νομίζω ειλικρινώς ότι είναι μάλλον προς τιμήν του Συμβουλίου το γεγονός ότι επιτρέπει την πρόσβαση σε ορισμένες συνεδριάσεις του, κάτι που αντιτίθεται όπως έλεγα προ ολίγου με τη λειτουργία μιας κυβέρνησης. Έτσι έχουν τα πράγματα, λαμβανομένου υπόψη του υβριδικού χαρακτήρα του Συμβουλίου.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστώ πολύ, κύριε Moscovici, για την αφοσίωσή σας σήμερα το απόγευμα στο Κοινοβούλιο.

Δεδομένου ότι η Ώρα των Ερωτήσεων προς το Συμβούλιο εξέπνευσε, οι ερωτήσεις 15 εώς 40 θα απαντηθούν γραπτώς⁽¹⁾.

Η Ώρα των Ερωτήσεων έληξε.

(Η σύνοδος διακόπτεται στις 19.15 και συνεχίζεται στις 21.00)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ Κ. ONESTA
Αντιπροέδρου

(1) Πρβ. Παράρτημα “Ώρα των ερωτήσεων”

12. Οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της σύστασης για τη δεύτερη ανάγνωση (A5-0206/2000) του κ. Morillon, εξ ονόματος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Κοινής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου εν όψει της έγκρισης της κοινής θέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την εφαρμογή δράσεων με στόχο την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας [7492/1/2000 αναθ. - C5-0325/2000 - 1998/0300(COD)].

  Morillon (PPE-DE), εισηγητής. – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η κοινή θέση του Συμβουλίου της οποίας το θέμα υπενθυμίσατε έρχεται για δεύτερη ανάγνωση στο Κοινοβούλιό μας, όχι για ζητήματα ουσίας αλλά τύπου. Αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί γελοίο. Δεν είναι όμως.

Πράγματι, ως προς την ουσία, το Κοινοβούλιό μας έδωσε τη συγκατάθεσή του να δεσμευτούν 135 εκατομμύρια ευρώ, τα επόμενα πέντε έτη, για δράσεις που στόχο θα έχουν να αντισταθμίσουν τις θυσίες που έκανε η Τουρκία, προκειμένου να επιτευχθεί η τελωνειακή της ένωση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και στο σημείο αυτό υπάρχει πλήρης συμφωνία με το Συμβούλιο.

Ως προς τον τύπο, είχαμε εμμείνει να προσδιοριστεί ένας συγκεκριμένος αριθμός τομέων στους οποίους θα έπρεπε να κατευθυνθούν κατά προτεραιότητα οι αντίστοιχες δράσεις, και το Συμβούλιο δε δέχτηκε να υιοθετήσει τρεις από τις προτάσεις μας: σχετικά με τη διατύπωση μιας αρχής προφύλαξης σε σχέση με την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας, ιδίως στις σεισμογενείς περιοχές. Σχετικά με την προστασία και την αναγνώριση της πολιτιστικής ταυτότητας των μειονοτήτων και την ενίσχυση των πρωτοβουλιών υπέρ της κατάργησης της θανατικής ποινής και τέλος, ή ίσως κυρίως, σχετικά με την ανάπτυξη κάθε είδους συνεργασίας που αποβλέπει στη ρύθμιση του κουρδικού ζητήματος.

Θεωρώ ότι αυτά τα τυπικά ζητήματα δεν είναι αμελητέα στη συζήτηση αυτή, που προηγείται αυτής που θα διεξαχθεί στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων τον προσεχή Οκτώβριο, σχετικά με την ένταξη, και θα έχει ως αποτέλεσμα την έκθεση που θα πρέπει να παρουσιάσω τον προσεχή Νοέμβριο για την πρόοδο των εργασιών και την εξέλιξη των αντιλήψεων στους κόλπους της Ένωσης και στην Τουρκία.

Από τη στιγμή που στο Ελσίνκι άνοιξαν και πάλι οι πύλες για την ένταξη της Τουρκίας, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει που θα μας οδηγήσει ο δρόμος που έχουμε πάρει, ούτε πόσο καιρό θα κάνουμε να τον διανύσουμε. Μπορώ να πω, ότι αναγνωρίζεται, ομόφωνα σχεδόν, η προνομιακή, για λόγους γεωγραφικούς, ιστορικούς, οικονομικούς και πολιτικούς θέση της Τουρκίας, η προνομιακή της όμως αυτή θέση πρέπει και μπορεί να εξεταστεί μέσα στους κόλπους της Ένωσης όσο και στο πλαίσιο μιας στενής συνεργασίας με την Τουρκία. Λέω ότι η επιλογή αυτή ανήκει δημοκρατικά στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τους οποίους εκπροσωπούμε εδώ, όπως και στους ίδιους τους τούρκους πολίτες. Κατανόησα ότι αυτή ήταν, σε γενικές γραμμές, η άποψή σας, κ. Επίτροπε Verheugen και νομίζω ότι μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι στο θέμα αυτό έχετε την υποστήριξη μιας μεγάλης πλειοψηφίας συναδέλφων μου.

Η απόφαση για την ένταξη της Τουρκίας είναι πολύ σημαντική για το μέλλον της Ένωσης και της Τουρκίας, για να ληφθεί κεκλεισμένων των θυρών και μυστικά από τις κυβερνήσεις. Θα απαιτηθούν μακρές συζητήσεις, τόσο εδώ όσο και στα εθνικά κοινοβούλια και γι’ αυτό το λόγο, όλοι συμφωνούν και αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος θα είναι μακρύς και δύσβατος. Ως εισηγητής της διεύρυνσης, είμαι πεπεισμένος για αυτό, όχι μόνο εξαιτίας των ποικίλων και έντονων συζητήσεων που έχουν ήδη διεξαχθεί στο Κοινοβούλιό μας, αλλά και επειδή παρατήρησα τις αντιδράσεις που καταγράφονται στην ίδια την Τουρκία, στους ηγετικούς κύκλους, αλλά και στην κοινωνία των πολιτών.

Θα επανέλθω διεξοδικά στις αντικρουόμενες αυτές αντιδράσεις στην έκθεση που θα υποβάλω. Σήμερα θα περιοριστώ να αντλήσω το κυριότερο συμπέρασμα των αντιδράσεων αυτών. Οι τούρκοι πολίτες εκτιμούν ότι προκειμένου να προσχωρήσουν στην Ένωση θα αναγκαστούν όχι μόνο να αναθεωρήσουν ανώδυνα το νομοθετικό τους σύστημα και να απεμπολήσουν μερικώς την κυριαρχία τους, στην οποία παραμένουν προσκολλημένοι, αλλά και να αλλάξουν ριζικά τις συνήθειες και τη νοοτροπία τους, κάτι για το οποίο δεν είναι προετοιμασμένοι. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Κοινοβούλιό μας πρότεινε τη δημιουργία ενός ευρω-τουρκικού βήματος, στο οποίο οι ειδικοί εκπρόσωποι της τουρκικής κοινότητας και οι ευρωβουλευτές που θα έχουν λάβει τη σχετική εντολή θα συσκέπτονται από κοινού, εξετάζοντας εις βάθος τα προβλήματα. Θα επαναλάβω την πρόταση αυτή στην έκθεσή μου και νομίζω ότι μπορώ να πω πως η τουρκική πλευρά δεν την αντιμετωπίζει αρνητικά, μάλλον το αντίθετο.

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί μου συνάδελφοι, ξεκινώντας το μακρύ αυτόν δρόμο, νομίζω ότι ήρθε η ώρα να αφήσουμε πια τις υποκρισίες και να μην συνεχίσουμε να καλύπτουμε τις δυσχέρειες, και μία από τις πιο σημαντικές εξ αυτών είναι το κουρδικό πρόβλημα. Οι Γάλλοι σήμερα δεν θα διανοούνταν να αρνηθούν ότι υπάρχει κορσικανικό πρόβλημα, ασχέτως αν οι γάλλοι πολίτες και οι ηγέτες τους διχάζονται όσον αφορά τις ενδεχόμενες λύσεις. Το κείμενο του Κανονισμού αυτού δεν έρχεται για τη δεύτερη ανάγνωση μόνο για θέματα τύπου, αλλά επειδή το Κοινοβούλιό μας αρνείται τη συγκεκριμένη αυτή μορφή πολιτικής επιτηδειότητας.

  Ζαχαράκις (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, συμμερίζομαι ανεπιφύλακτα την υπόδειξη του κ. Morillon να παύσει η υποκρισία με την οποία αντιμετωπίζονται ενίοτε, για λόγους πολιτικής ή άλλης σκοπιμότητος, ορισμένα υπαρκτά εντούτοις προβλήματα. Γιατί δεν υπάρχει, πιστεύω, αμφιβολία ότι τα θέματα που καλύπτουν οι τρεις τροπολογίες τις οποίες απέρριψε το Συμβούλιο είναι υπαρκτά, όπως είναι πιθανό η εν προκειμένω θέση του Συμβουλίου να υποδηλώνει, τουλάχιστον, υποκριτική διάθεση παραμερισμού τους ή υποβαθμίσεως της σημασίας τους.

Και όμως, οι τροπολογίες αυτές, που αντικατοπτρίζουν πάγιες απόψεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έχουν και οι τρεις ουσιαστική βαρύτητα και ορθώς ο εισηγητής επιμένει για την υιοθέτησή τους εφόσον κατοχυρώνουν την διασφάλιση από τους κινδύνους κατασκευής από τις τουρκικές αρχές ενός πυρηνικού σταθμού στις σεισμογενείς περιοχές, τη ρητή αναφορά της θανατικής ποινής και τη σαφή επισήμανση της υποχρεώσεως της Τουρκίας αναγνωρίσεως και προστασίας της πολιτιστικής ταυτότητος των μειονοτήτων, στο πλαίσιο της γενικότερης υποχρεώσεώς της σεβασμού του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και την προβολή του αδιαμφισβήτητου κουρδικού προβλήματος και της ανάγκης επιλύσεώς του, όχι βέβαια με τουρκικούς βομβαρδισμούς εναντίον αμάχων, ο τελευταίος των οποίων έγινε στις 18 Αυγούστου στην περιοχή Κεντακόρ.

Θέλω να ελπίζω ότι η επιμονή του Κοινοβουλίου μας για υιοθέτηση των συγκεκριμένων σημείων θα βοηθήσει και την τουρκική πλευρά να αντιληφθεί, έστω και αν ­ όπως σωστά παρατήρησε ο κ. Morillon ­ δείχνει να είναι μάλλον απρόθυμη να αντιληφθεί ότι η πορεία προσεγγίσεως προς την Ευρώπη δεν είναι μονόδρομος καλής θελήσεως και ανεκτικής κατανοήσεως των μελών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως έναντι των λεγομένων ιδιαιτεροτήτων της Τουρκίας, αλλά απαιτεί και αντίστοιχη καλή θέληση των τουρκικών αρχών και της τουρκικής κοινωνίας να προσαρμοστούν στους κανόνες δικαίου και ηθικής που διέπουν την Ευρωπαϊκή Ένωση και που ισχύουν για όλες αδιακρίτως τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, κανόνες που, δυστυχώς, εξακολουθούν να παραβιάζονται από την Τουρκία, όχι μόνο στο κουρδικό πρόβλημα και το δημοκρατικό έλλειμμα, αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όπως π.χ. στο Κυπριακό και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Μια έμπρακτη και σφαιρική αλλαγή της τουρκικής αυτής συμπεριφοράς και νοοτροπίας θα ενθαρρύνει κάπως όσους με πνεύμα μάλλον υπεραισιόδοξο θέλησαν να επισπεύσουν την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και θα συμβάλει στην σύντμηση του διαγραφόμενου μακρού και δύσβατου δρόμου ­ επικαλούμαι και πάλι τον κ. Morillon ­ της εισδοχής της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

  Swoboda (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω θερμά τον συνάδελφο Morillon για την πολύ καλή δουλειά που έκανε και για την επιμονή την οποία επέδειξε απέναντι στις διάφορες προτάσεις που έγιναν και στις σημαντικότερες τροπολογίες. Θα ήθελα να τον υποστηρίξω εξ ονόματος της πολιτικής μας ομάδας, πιστεύω δε ότι θα πρέπει να καταλήξουμε σε συμφωνία με το Συμβούλιο. Ως γνωστόν, με το όργανο αυτό θέλουμε να ενισχύσουμε την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας. Ελπίζουμε φυσικά ότι παράλληλα με τις προσπάθειές μας αυτές, - ίσως και εξαιτίας αυτών – θα ενισχυθούν οι πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία υπέρ της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ιδιαίτερα του σεβασμού απέναντι στον κουρδικό πληθυσμό της χώρας καθώς και ότι θα καταργηθεί η θανατική ποινή.

Ωστόσο, το έχω πει πολλές φορές αυτό και το επαναλαμβάνω όταν βρίσκομαι στην Τουρκία, είμαστε ιδιαίτερα δυσαρεστημένοι με την πρόοδο των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Θα μπορούσαμε βέβαια να πούμε ότι το πρόβλημα δε μας αφορά και ότι αποτελεί στην ουσία το μεγαλύτερο πρόβλημα της ίδιας της Τουρκίας, ότι αυτή δεν είναι διατεθειμένη και δεν πρόκειται να δημιουργήσει εκείνα τα πολιτικά όργανα που θα της επιτρέψουν να καταστήσει πιο ορατή την πρόοδό της.

Πρόσφατα η Τουρκία απόκτησε νέο Πρόεδρο – ένα δικαστή μεγάλου κύρους και μάλιστα με την υποστήριξη της κυβέρνησης. Και ποια ήταν η πρώτη ενέργεια της κυβέρνησης μετά την εκλογή του νέου Προέδρου; Του υπέβαλε, το προηγούμενο καλοκαίρι, ένα έκτακτο διάταγμα, με το οποίο αποσκοπούσε στον περιορισμό ορισμένων δικαιωμάτων δημοσίων υπαλλήλων, και απόρησε η κυβέρνηση όταν αυτός ο πρώην ανώτατος δικαστής, ο νέος Πρόεδρος, απέρριψε το διάταγμα που του υποβλήθηκε υπογραμμίζοντας ότι το ζήτημα όφειλε να απασχολήσει το Κοινοβούλιο, κάτι που θα ήταν απολύτως αυτονόητο σε μία δημοκρατία.

Όπως και πολλοί από τους συναδέλφους, ελάχιστα συμπαθώ τους ισλαμιστές, κυρίως μάλιστα όταν αντιπροσωπεύουν ακραίες, φανατικές τάσεις, όπως είθισται να κάνουν σε εκείνες τις περιοχές, γεγονός που αναφέρθηκε και στη σημερινή συζήτηση μεταξύ των Προέδρων του ισραηλινού και του παλαιστινιακού Κοινοβουλίου. Ωστόσο, τα πάντα θα πρέπει να ρυθμίζονται βάσει του νόμου! Δεν είναι λοιπόν δυνατόν να απολύει το δημόσιο ξαφνικά, μέσω αυτού του εκτάκτου διατάγματος, όλους τους ισλαμιστές από τις θέσεις τους, όπως ακριβώς προσπάθησε να κάνει η κυβέρνηση. Πρόκειται πραγματικά για ένα πρόβλημα; Αν είναι έτσι, ας το συζητήσει το Κοινοβούλιο!

Το πρόβλημα των Κούρδων αναφέρθηκε ήδη. Και στο σημείο αυτό δε σημειώθηκε καμία σχεδόν πρόοδος. Εξακολουθούν να υπάρχουν θετικές και αρνητικές ενδείξεις. Αυτοί που θεωρούν ότι πρόκειται για ένα αποφασιστικής σημασίας πρόβλημα δεν έχουν το θάρρος να επιμείνουν επ’αυτού. Ανέφεραν ήδη το πρόβλημα της Κορσικής. Θα έλεγα ότι και η Γαλλία χρειάζεται θάρρος προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημά της μετά από τόσα χρόνια. Λίγο από αυτό το θάρρος θα επιθυμούσα να υπάρχει και στην Τουρκία, προκειμένου να επιλυθεί πραγματικά το κουρδικό. Βέβαια, υπάρχουν και άλλα προβλήματα μειονοτήτων.

Η θανατική ποινή αναφέρθηκε επίσης. Πόσες φορές δεν ακούσαμε διακηρύξεις ότι οφείλει να καταργηθεί, χωρίς ωστόσο να γίνει κανένα ουσιαστικό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή! Το γεγονός αυτό απογοητεύει όλους αυτούς στο Κοινοβούλιο, συμπεριλαμβανομένου του υποφαινομένου, οι οποίοι επιθυμούν την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι η Τουρκία δεν αναλαμβάνει δράση για την κατάργηση της θανατικής ποινής. Πιστεύω παρόλα αυτά ότι αν επιμένουμε στο ζήτημα αυτό, το κάνουμε διότι εκπληρώνουμε όσα υποσχεθήκαμε. Οι υποσχέσεις μας μπορούν να εκπληρωθούν και θα εκπληρωθούν, όσον αφορά τη στήριξη της οικονομικής και κοινωνικής εξέλιξης της χώρας. Περιμένουμε με αγωνία να δούμε εάν η ίδια η Τουρκία θα δώσει ώθηση στην πολιτική της εξέλιξη.

  Haarder (ELDR). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, οι σχέσεις μας με την Τουρκία αποσκοπούν στο να προωθήσουν τη δημοκρατία, τη σταθερότητα και τη συνεπή πολιτική. Ο δρόμος προς την κατεύθυνση αυτή περνά μεταξύ άλλων από την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, και ο δρόμος για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη περνά μεταξύ άλλων από τις επενδύσεις από το εξωτερικό. Το οικονομικό πακέτο της Ένωσης πρέπει να δώσει ώθηση για περισσότερες επενδύσεις στην Τουρκία και να προωθήσει με τον τρόπο αυτό την παγίωση της δημοκρατίας και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είδαμε τα θετικά αποτελέσματα μιας τέτοιας στρατηγικής στις πρώην δικτατορίες της Νότιας Ευρώπης, θα τα δούμε και στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Δεν υπάρχει λόγος να μην επιτύχει αυτή η πολιτική στην Τουρκία. Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να υποστηριχθεί από το Κοινοβούλιο, το οποίο οφείλει συγχρόνως να επιμείνει στο σεβασμό των κριτηρίων της Κοπεγχάγης σχετικά με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα ως απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Θα ήθελα, τέλος, να υπογραμμίσω την ανάγκη ανοικοδόμησης των χιλιάδων κουρδικών χωριών τα οποία ισοπεδώθηκαν. Ο στόχος αυτός θα πρέπει να αποτελέσει ρητώς και κατηγορηματικώς προτεραιότητα στην πολιτική μας για την Τουρκία και θα πρέπει να επιμείνουμε να αποτελέσει προτεραιότητα επίσης και για την τουρκική κυβέρνηση. Επίσης θα πρέπει να επιμείνουμε στο σεβασμό των δικαιωμάτων της κουρδικής μειονότητας, ακριβώς όπως γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα των μειονοτήτων στα κράτη μέλη της Ένωσης και στις υπόλοιπες υποψήφιες χώρες.

  Ceyhun ( Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας μου θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για τη σύστασή του για τη δεύτερη ανάγνωση. Γνωρίζει καλά την κατάσταση στην Τουρκία. Γνωρίζει τα προβλήματα της χώρας αυτής και του λαού της. Δεν είναι μυστικό ότι μια δημοκρατική Τουρκία, όπως την εννοούμε εμείς, μπορεί να υπάρξει μόνο όταν επιλυθούν τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Είναι επίσης γνωστό ότι η Τουρκία αδυνατεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αυτά χωρίς τη δική μας βοήθεια.

Γι’αυτό οι όροι που περιλαμβάνονται στις τροπολογίες του εισηγητή – κάνει λόγο για προστασία των μειονοτήτων, απαιτεί σωστά την κατάργηση της θανατικής ποινής και την επίλυση του κουρδικού – δεν αποτελούν με κανένα τρόπο απαιτήσεις που θα δυσχεράνουν την ενίσχυσή μας προς την Τουρκία. Αντίθετα, πρόκειται περί σημαντικών προτάσεων για τις αναγκαίες δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία, η οποία θα ωφεληθεί σε τελευταία ανάλυση εφόσον πραγματοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις αυτές. Στα πλαίσια αυτά υποστηρίζουμε την πρόταση του εισηγητή και τον ευχαριστούμε άλλη μια φορά για την καλή δουλειά που έκανε !

  Κόρακας (GUE/N GL). - Κύριε Πρόεδρε, εννιά μήνες μόλις ­ ή μάλλον ήδη ­ έχουν περάσει από την απόφαση του Ελσίνκι να ακακηρυχθεί η Τουρκία υποψήφιο μέλος. Είχαμε τότε προειδοποιήσει ότι η απόφαση αυτή όχι μόνο δεν επρόκειτο να βοηθήσει, όπως πολλοί διατείνονταν, προς τον εκδημοκρατισμό, την βελτίωση των συνθηκών ζωής των λαών της Τουρκίας, αλλά θα ενθάρρυνε το καθεστώς να εντείνει ακόμη περισσότερο την καταπίεσή του. Εννιά μήνες μετά, βλέπουμε με λύπη μας ότι επιβεβαιωθήκαμε, γιατί είναι αλήθεια ότι θα προτιμούσαμε να είχαμε διαψευσθεί.

Έρχεται σήμερα η πρόταση του Συμβουλίου να αποδεσμευθούν 135 εκατ. ευρώ για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας. Φοβόμαστε πολύ ότι ένα σημαντικό μέρος από αυτά θα χρησιμοποιηθούν, παρά τους ελέγχους που μπορούν να ασκηθούν, για την ενίσχυση του καταπιεστικού μηχανισμού.

Επιτρέψτε μου να σας δώσω μερικά στοιχεία. Όπως ξέρουμε όλοι, παρά τις κατά καιρούς υποσχέσεις, το σύνταγμα παραμένει βαθιά αντιδημοκρατικό· ο ποινικός κώδικας το ίδιο· οι φυλακές της Τουρκίας φιλοξενούν αυτή την στιγμή πάνω από 15.000 πολιτικούς κρατούμενους σε συνθήκες απάνθρωπες, οι οποίες εκσυγχρονίζονται με την ένταση της απομόνωσης, πράγμα που δημιουργεί τεράστιες αντιδράσεις στην Τουρκία, ακόμη και αυτού του Δικηγορικού Συλλόγου της Κωνσταντινούπολης, που με ειδική έκθεση καταγγέλλει αυτά τα μέτρα· έχουμε πρόσφατες συλλήψεις με την ευκαιρία εκδηλώσεων για την 1η του Σεπτέμβρη, παγκόσμια ημέρα ειρήνης· η Κύπρος συνεχίζει να είναι κατακτημένη· ο Ετσεβίτ, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, την ώρα που εμείς αποδεσμεύουμε τα λεφτά, λέει ότι το Κυπριακό λύθηκε το 1974, δηλαδή με την βάρβαρη εισβολή και την συνέχιση της κατοχής, περιφρονώντας τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Και θέλω να πω επίσης ότι τα ίδια λέει και ο Τζεμ σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Και ας μην παινεύονται ορισμένοι, και ας μην καυχώνται ορισμένοι, γιατί αυτές οι ελληνοτουρκικές σχέσεις οδηγούν σε συνεχείς υποχωρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης, που θα είναι πηγές παραπέρα εντάσεων.

Θέλετε λοιπόν τα λεφτά αυτά να τα χρησιμοποιήσετε ως δόλωμα για να μπείτε ακόμη περισσότερο στην οικονομία της Τουρκίας, να λεηλατήσετε ακόμη περισσότερο τον πλούτο του τουρκικού λαού. Εμείς δε θα πούμε δώστε τα ή μην τα δίνετε, θέλουμε απλώς να σημειώσουμε κάτω από ποιές συνθήκες και για ποιό λόγο δίνονται αυτά τα χρήματα.

  Σουλαδάκης (PSE). - Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, συμφωνώ απόλυτα με τη θαυμάσια δουλειά του συνάδελφου Morillon όπως την εξέθεσε, και όπως ουσιαστικά την συμπλήρωσε ο συνάδελφος Swoboda. Δε θα επαναλάβω λοιπόν επιχειρήματα τα οποία αποδέχομαι στο σύνολό τους. Όμως, θέλω να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις.

Η ιδιομορφία των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας, όπως την έχουμε ζήσει πολλά χρόνια, στην αφετηρία και στον πυρήνα, οφείλεται στο πολιτικό πρόβλημα που λέγεται Τουρκία. Έτσι, το Ελσίνκι, πριν από 9-10 μήνες, δρομολόγησε μια διαδικασία τέτοια που ουσιαστικά στην προοπτική της έχει και την επίλυση του πολιτικού προβλήματος που λέγεται Τουρκία. Υπό την έννοια αυτή, και επειδή είναι παρών εδώ ο Επίτροπος Verheugen, αρμόδιος για την διεύρυνση, και δεδομένου ότι υπάρχει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα όσον αφορά το κείμενο που θα διαμορφώσει την εταιρική σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας που θα μας έλθει αργότερα, είμαι σίγουρος ότι θα υποστηρίξει να μπουν μέσα στο κείμενο της συνθήκης, και όχι στα προοίμια, όλα εκείνα που περιλαμβάνονται στο Ελσίνκι σε σχέση με ανθρώπινα δικαιώματα, σε σχέση με Κυπριακό, σε σχέση με Αιγαίο, σε σχέση με κρίσεις.

Κοιτάξτε την Τουρκία. Είναι μια περίεργη περίπτωση. Εκπέμπει κρίσεις σε όλο τον περίγυρό της. Εμείς που ζούμε στην περιοχή θέλουμε επιτέλους να πάψουν να υπάρχουν κρίσεις. Και οι κρίσεις εκπέμπονται λόγω της δομής του πολιτικού της συστήματος. Είμασταν πρόσφατα μάρτυρες των εκδηλώσεων των Τουρκοκυπρίων στην Κύπρο, που επιτέλους άνοιξαν τα στόματά τους και καταγγέλλουν πλέον την Τουρκία ως δύναμη κατοχής. Άκουσα μόλις χθες από το BBC κάποιον επικεφαλής ενός κόμματος Τουρκοκυπρίων ­ Τουρκοκυπρίων όχι εποίκων ­ που έχουν μείνει οι μισοί στην Κύπρο και έλεγαν: "Επιτέλους, Τούρκοι, αφήστε μας να μπούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού και εσείς θέλετε να μπείτε, αφήστε μας να μπούμε εμείς νωρίτερα".

Υπό την έννοια αυτή, επειδή σε αυτή την σχέση παίζεται η πολιτική φυσιογνωμία της Ευρώπης, παίζεται η προοπτική της, παίζονται οι αρχές της, είμαι σίγουρος ότι ο Επίτροπος Verheugen θα μας διαβεβαιώσει ότι η Επιτροπή, ως θεματοφύλακας αυτών των αρχών, θα δεσμεύσει την διαδικασία ένταξης της Τουρκίας πάνω σ’ αυτές τις αρχές. Και πιστεύω ότι αυτό είναι το μείζον ζήτημα, αυτή η δρομολόγηση και αυτή η πορεία. Διότι δεν νομίζω, κ. Verheugen, ότι όλοι εμείς μπορούμε να αποδεχθούμε από τη μια πλευρά να ψηφίζουμε κοινοβούλια, να ψηφίζουμε κυβερνήσεις, και από την άλλη να υπάρχει ακόμη το στρατοκρατικό κατεστημένο που καθορίζει όρους πολιτικής για λογαριασμό όλων μας. Από την άποψη αυτή, η πρόταση Morillon είναι μια ενθαρρυντική προοπτική. Εμείς, ως Έλληνες, θέλουμε την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θέλουμε μια δημοκρατική Τουρκία, διότι αυτή η δημοκρατική Τουρκία θα είναι η αφετηρία της μη ύπαρξης πλέον κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή, κρίσεων που έχουμε βιώσει πάρα πολλά χρόνια και έχουμε βιώσει όλοι αρνητικά.

  Verheugen, Επιτροπή. - Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω θερμά τον εισηγητή Morillon για την εμπεριστατωμένη έκθεση που εκπόνησε. Η ευρεία συναίνεση την οποία διαπιστώνω με χαροποιεί ιδιαίτερα. Χαίρομαι επίσης για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο αντέδρασε ταχύτητα στην κοινή θέση, η οποία υιοθετήθηκε ομόφωνα στο Συμβούλιο. Κυρίως όμως, χαίρομαι για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο συμφωνεί στη συντριπτική του πλειοψηφία με τη θέση την οποία πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η έκθεση Morillon προτείνει την τροποποίηση της πρότασης κανονισμού σε τρία σημεία. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή συμμερίζεται τις θέσεις του Κοινοβουλίου στα σημεία αυτά και γι’αυτό θα εξετάσει θετικά τις τροπολογίες που προτείνει, προκειμένου να παρουσιάσει στο Συμβούλιο τις θέσεις της το ταχύτερο δυνατόν και να το καλέσει να ολοκληρώσει τη σχετική διαδικασία.

Το σχέδιο κανονισμού προσλαμβάνει ιδιαίτερη σημασία, διότι από κοινού με τα μέτρα υπέρ της Τουρκίας στα πλαίσια του προγράμματος MEDA και του κανονισμού που υιοθέτησε τον Απρίλιο το Συμβούλιο, αποτελεί τον τελευταίο των τριών πυλώνων της χρηματοδοτικής βοήθειας προς την Τουρκία. Όλα αυτά τα μέσα αποσκοπούν στη στήριξη της προενταξιακής στρατηγικής με στόχο να καταστεί η Τουρκία ώριμη για την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Μπορεί δε να ωριμάσει τότε μόνο, όταν πραγματοποιήσει θεμελιώδεις πολιτικές, κοινωνικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις.

Η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της Ένωσης και της Τουρκίας, μετά το Συμβούλιο του Ελσίνκι, μας επέτρεψε να συζητούμε για όλα τα ζητήματα ανοικτά και με κριτικό πνεύμα. Η ενίσχυση του πολιτικού διαλόγου σε όλα τα επίπεδα, που χαρακτηρίζει το κλίμα μετά το Ελσίνκι, συνεισέφερε σημαντικά σ’ αυτό. Θα ήθελα να πω ακόμη ότι ανοικτές και κριτικές συζητήσεις, οι οποίες θίγουν κάποτε επίπονα ζητήματα και ακανθώδη ερωτήματα, είναι απαραίτητες. προκειμένου να βαδίσουμε μέχρι τέλους τον δρόμο που ανοίγεται μπροστά μας.

Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να υπογραμμίσω εκ νέου ότι αναμένουμε μία σταθερή δέσμευση της Τουρκίας για τη συνέχεια της διαδικασίας μεταρρυθμίσεων που έχει αρχίσει. Πριν από λίγες εβδομάδες η Τουρκία υπέγραψε τις δύο συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών περί αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων και περί οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Είμαι πεπεισμένος ότι η ενέργεια αυτή συνδέεται με την απόφαση την οποία λάβαμε πέρυσι, μπορεί μάλιστα να θεωρηθεί καρπός της απόφασης αυτής. Χαιρετίζω την υπογραφή αυτών των συμβάσεων εκ μέρους της Τουρκίας ως ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, θα ήθελα ωστόσο να υπογραμμίσω ότι το ζητούμενο είναι τώρα η ταχεία κύρωση αμφοτέρων των συμβάσεων από το τουρκικό Κοινοβούλιο και η πρακτική εφαρμογή τους μετέπειτα.

Κατά την τελευταία επίσκεψή μου στην Τουρκία, τον Ιούλιο, ενημερώθηκα ενδελεχώς για την έκθεση διυπουργικής επιτροπής σχετικά με την εκπλήρωση των κριτηρίων της Κοπεγχάγης, η οποία έχει υποβληθεί στην κυβέρνηση. Η έκθεση περιλαμβάνει πληθώρα μεταρρυθμιστικών προτάσεων προς βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το ζητούμενο είναι ωστόσο τη στιγμή αυτή η εφαρμογή όλων των προτεινόμενων μεταρρυθμιστικών μέτρων από την τουρκική κυβέρνηση στα πλαίσια ενός συνεπούς νομοθετικού προγράμματος. Επέμεινα ιδιαίτερα επί του σημείου αυτού κατά τις συζητήσεις που διεξήγαγα στην Τουρκία.

Όπως γνωρίζετε, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Ελσίνκι επιβεβαίωσε για άλλη μία φορά ότι η τήρηση των πολιτικών κριτηρίων ένταξης αποτελεί μία απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας. Η θέση αυτή θα αποτελέσει και τη βάση για τη διαμόρφωση της πρότασης για την ενταξιακή εταιρική σχέση, την οποία η Επιτροπή πρόκειται να υποβάλει εφέτος το φθινόπωρο όπως ζήτησε το Συμβούλιο.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, στις 12.00.

13. Κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της εκθέσεως (A5-0209/2000) του κ. Veltroni, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτισμού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο: “Αρχές και κατευθυντήριες για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή [COM(1999)657 - C5-0144/2000 - 2000/2087(COS)]

  Veltroni (PSE), εισηγητής. – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι κύριοι συνάδελφοι, πιστεύω ότι το έγγραφο για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή, που παρουσιάστηκε από την Επιτροπή, είναι σημαντικό, επειδή αυτή η τεχνολογική καινοτομία θέτει ως ένα βαθμό άμεσα υπό συζήτηση το πολιτιστικό μέλλον και επειδή εξακολουθούν να υπάρχουν λεπτά προβλήματα όπως ο πλουραλισμός και η ποιότητα της δημοκρατίας στην ήπειρό μας.

Με την ψηφιακή τεχνολογία και με τη σύγκλιση των μέσων μαζικής ενημέρωσης θα αλλάξουν τα πάντα: ο τρόπος μάθησης, επικοινωνίας, εργασίας, παραγωγής και γνώσης. Υπάρχουν κίνδυνοι – όπως συμβαίνει πάντοτε όταν εισβάλλει η καινοτομία – αλλά η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή φέρνει μαζί της τεράστιες ευκαιρίες πλουραλισμού και ανοίγει γιγαντιαίες παραγωγικές δυνατότητες για το σύστημα.

Δεν είναι τυχαίο που, πριν από λίγες μέρες, ο άγγλος πρωθυπουργός Tony Blair πρότεινε, επαναστατικοποιώντας τις προοπτικές της παραδοσιακής διαχείρισης του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, να βγουν σε πλειστηριασμό οι συχνότητες και για την ψηφιακή τηλεόραση, προκειμένου να επιταχυνθεί η τεχνολογική μετάβαση. Ούτε είναι τυχαίο ότι ο ίδιος αυτός Blair πρότεινε τη δωρεάν διανομή του set top box, διαβλέποντας ένα διπλό πλεονέκτημα: από τη μία πλευρά για την οικονομία και από την άλλη για τον ενημερωτικό και πολιτιστικό πλουραλισμό της χώρας του.

Αλλάζουν οι τεχνολογίες και, κατά συνέπεια, αλλάζουν οι προοπτικές, άρα και οι νομικές προσεγγίσεις. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να μπορέσει η Κοινότητα να συμβαδίσει, να προσπαθήσει, επειδή η ψηφιακή τεχνολογία θα μπορούσε - και πράγματι μπορεί - να αποτελέσει ευκαιρία για τον πολιτισμό, τον πλουραλισμό, την πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία, αλλά και για την ευρωπαϊκή οικονομία και την τεχνολογική καινοτομία και την έρευνα της ηπείρου μας.

Πιστεύουμε ότι αυτοί οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν χάρη στα μέσα που έχουν ήδη προσδιορισθεί στο κείμενο της Επιτροπής. Ωστόσο, κατά τη συζήτηση που αναπτύχθηκε στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά την οποία ελήφθησαν υπόψη διάφορες απόψεις και καταβλήθηκε προσπάθεια, όπως είχε γίνει και από εμάς στους κόλπους της Επιτροπής Πολιτισμού, να αναζητηθεί ένα ενιαίο σημείο σύγκλισης, με αποτέλεσμα η έκθεση να υπερψηφιστεί ομόφωνα, προτείνονται μερικές περιορισμένες, αλλά χρήσιμες συμπληρώσεις.

Πρώτον: η ανάγκη ταχείας αναθεώρησης των νομικών μέσων που ρυθμίζουν τον τομέα και ιδιαίτερα της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”, για την οποία έχει τεθεί από καιρό απαίτηση ανανέωσης.

Δεύτερον: για να αποφευχθεί ο κίνδυνος εξάρτησης της πολιτιστικής μας βιομηχανίας ενόψει της διεύρυνσης και του πολλαπλασιασμού των καναλιών, προβλέπεται η δυνατότητα παραγωγικών επενδύσεων στον οπτικοακουστικό τομέα. Η χρηματοδότηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης είναι απαραίτητη, αλλά πιστεύω ότι πρέπει επίσης να προβλεφθεί, όπως συνέβη σε ορισμένες χώρες, η χορήγηση πιστώσεων και από πλευράς των ίδιων των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών, έτσι ώστε να διαθέτουν μια ποσόστωση των εσόδων τους για την παραγωγή ευρωπαϊκών έργων, πρότυπο που το θεωρώ χρήσιμο και σημαντικό, διότι παρακινεί και υποστηρίζει τη βιομηχανία.

Τρίτον, με τον έλεγχο των συγκεντρώσεων στα μέσα ενημέρωσης, ενδεχομένως βάσει ειδικής νομοθεσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την προστασία του πλουραλισμού, που θα συνεχίζει την ιδέα μιας οδηγίας για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και ενός οργανισμού που θα ελέγχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο την εφαρμογή των κανόνων στον ευαίσθητο αυτό τομέα· επίσης, με μια πολιτική που θα προστατεύει, την εποχή της σύγκλισης, την καθολική παροχή υπηρεσιών και σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στο περιεχόμενο, νοούμενη ως χωρίς διακρίσεις και σε λογικές τιμές δυνατότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες. Με την αναγνώριση του ρόλου της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας, υπηρεσίας σημαντικής για το ψηφιακό σύστημα που θα πρέπει φυσικά να επανεξεταστεί και να ιδωθεί εκ νέου υπό το πρίσμα των τεχνολογικών μεταβολών, αλλά να αναπτύξει επίσης μια λειτουργία εξασφάλισης υπηρεσιών υψηλής ποιότητας για το ευρύ κοινό, το οποίο θα εξακολουθήσει για πολύ καιρό ακόμα να χρησιμοποιεί την οικιακή τηλεοπτική του συσκευή και τα ερτζιανά κύματα για την καθημερινή του ενημέρωση· επομένως, με τη στρατηγική αναγνώριση του ρόλου της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, ο πολλαπλασιασμός της οποίας δεν μπορεί να θεωρηθεί και εδώ ευκαιρία.

Τέλος, στην έκθεση προτείνεται μια συμπλήρωση που αφορά την εγγύηση της απόδοσης ιδιαίτερης προσοχής στη διασφάλιση της πολιτιστικής πολυμορφίας στις διεθνείς διαπραγματεύσεις και στην ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής οπτικοακουστικής βιομηχανίας, διότι μπορεί να είναι ανταγωνιστική στην παγκόσμια αγορά.

Αυτό είναι, λοιπόν, το πνεύμα της έκθεσης και η προσπάθεια που κάνει να κινηθεί εντός του σχήματος που προτείνεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής.

Η ομάδα TDI έχει υποβάλει σημαντικές τροπολογίες για ένα άλλο όραμα, για μία άλλη θεμιτή πολιτιστική και πολιτική έμπνευση. Πιστεύω ότι η έγκρισή της θα είχε ως αποτέλεσμα να αρθούν οι λόγοι βάσει των οποίων επιτύχαμε, στους κόλπους της Επιτροπής, μια σύγκλιση· οι λόγοι εκείνοι που μας κάνουν να υποστηρίζουμε ότι, αν εγκριθεί, η έκθεση θα μπορούσε να αποτελέσει θετική συμπλήρωση της ανακοίνωσης της Επιτροπής.

  Zappalà (PPE-DE), εισηγητής της γνωμοδότησης της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς. – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, παρεμβαίνω σε αντικατάσταση του αξιότιμου κ. Tajani, ως μέλος της ίδιας αντιπροσωπείας και της ίδιας Επιτροπής, της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς.

Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι κύριοι συνάδελφοι, επαινώντας το γενικό περιεχόμενο της πρωτοβουλίας της Επιτροπής, ας μη μας διαφεύγει η σημασία της ρύθμισης της οπτικοακουστικής πολιτικής στην εποχή υψηλής τεχνολογίας στην οποία ζούμε σήμερα και θα ζούμε πλέον πάντα στο εγγύς μέλλον.

Η πολυπλοκότητα του θέματος και η συντομία του χρόνου μου επιτρέπουν μόνο να συνοψίσω ορισμένα σημεία, τα οποία θεωρώ ουσιώδη και ελπίζω να ληφθούν όλα τους δεόντως υπόψη από την Επιτροπή.

H ελεύθερη κυκλοφορία των πληροφοριών και η ελευθερία έκφρασης είναι και θα είναι πάντοτε οι θεματοφύλακες των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στην οπτικοακουστική υπηρεσία εξασφαλίζεται μέσω του σεβασμού των αρχών της προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της προστασίας των ανηλίκων.

Στο προκείμενο θέμα, που τελεί υπό συνεχή και ταχεία εξέλιξη, χρειάζονται ακριβείς, αλλά όχι άκαμπτοι κανόνες, για να μην καταστούν γρήγορα παρωχημένοι. Τεχνολογίες και περιεχόμενα δεν μπορούν να υπόκεινται στην ίδια νομοθεσία: η τεχνολογία πρέπει να είναι ουδέτερη και τα περιεχόμενα πρέπει να είναι ρυθμιζόμενα.

Οι χρηματοδοτήσεις πρέπει να ακολουθούν τις αρχές της αναλογικότητας και της διαφάνειας και να μην επηρεάζουν την αγορά και τον ανταγωνισμό. Στην εμπορική δραστηριότητα που είναι προσαρτημένη σε δημόσια υπηρεσία, με τη διάκριση δαπανών και εσόδων θα είναι εμφανής η ανταμοιβή για την παρασχεθείσα υπηρεσία, αποφεύγοντας έτσι τις συγκαλυμμένες κρατικές ενισχύσεις και παρέχοντας και στις ιδιωτικές επιχειρήσεις τη δυνατότητα να παρέχουν δημόσια υπηρεσία.

Κατά τη μεταφορά της νομοθεσίας δεν πρέπει να υπάρξει κανένας εθνικός περιορισμός, επιτυγχάνοντας κατά συνέπεια πραγματική ευρωπαϊκή εναρμόνιση, τόσο σήμερα όσο και στη μελλοντική διεύρυνση. Με την εισαγωγή κωδίκων αυτορύθμισης στο ρυθμιστικό πλαίσιο, θα επιτευχθούν διαφάνεια, ευθύνη και ίσες ευκαιρίες μεταξύ των δημόσιων και των εμπορικών επιχειρήσεων. Είναι αυτονόητο ότι, στον τομέα των νέων τεχνολογιών, πρέπει να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν οι κρατικές επιδοτήσεις στους δημόσιους οπτικοακουστικούς φορείς για εμπορικούς σκοπούς, αλλοιώνοντας την αρχή του ανταγωνισμού με τους ιδιωτικούς, ενώ πρέπει επίσης να εξασφαλισθεί η τήρηση συγκεκριμένων υποχρεώσεων όσον αφορά τα προγράμματτα.

Πρέπει, τέλος, να κατοχυρωθεί η πολυμορφία και ο πλουραλισμός της προσφοράς και να δοθεί σε όλους τους φορείς η δυνατότητα να διαδραματίσουν ρόλο καινοτομίας και έλξης, ελευθερώνοντας με τον τρόπο αυτό την πρόσβαση στις δημόσιες χρηματοδοτήσεις.

  Hieronymi (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω το συνάδελφο Veltroni. Ως εισηγητής πραγματοποίησε ένα πολύ καλό έργο με έντονο πνεύμα συνεργασίας και γι’αυτό τον ευχαριστώ θερμά. Να ευχαριστήσω επίσης την Επιτροπή, η οποία προσέφερε μια θαυμάσια βάση για τις διαβουλεύσεις της κοινοβουλευτικής επιτροπής και του Κοινοβουλίου.

Ο οπτικοακουστικός τομέας οφείλει πρώτα απ’όλα να δώσει έμφαση σε δύο κύρια σημεία. Αφενός, αποτελεί την ατμομηχανή για τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης, αφετέρου δε, ο ρόλος που διαδραματίζει είναι ουσιαστικότατος προκειμένου να εξασφαλισθεί η πολιτιστική πολυμέρεια και η ελευθερία έκφρασης στην Ευρώπη. Γι’αυτό είναι σημαντικό να μη λησμονούμε αυτούς τους δύο άξονες. Θα ήθελα να αναφέρω εν συντομία τρία παραδείγματα για να δείξω τη σημασία τους.

Πρώτον: Χρειάζεται να ρυθμίσουμε ανεξάρτητα και με διαφορετικό τρόπο το περιεχόμενο και τη μετάδοσή του. Χρειαζόμαστε μία τεχνική η οποία να μπορεί να ανταποκριθεί ταχύτατα και με ιδιαίτερη ευλυγισία στην τεχνολογική επανάσταση. Αρκεί να αναφέρω τη λέξη “Διαδίκτυο”. Αφετέρου δε, δεν οφείλουμε μόνο να εξασφαλίσουμε καθολική πρόσβαση των πολιτών σε όλα τα δίκτυα, αλλά επίσης να εξασφαλίσουμε εγγυήσεις, εννοώ νομοθετικές ρυθμίσεις, για την προστασία των νέων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ούτως ώστε να εξασφαλίσουμε αυτές τις θεμελιώδεις αξίες άσχετα από το μέσο μεταφοράς των πληροφοριών.

Δεύτερον: Το παράδειγμα των επιπέδων στα οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις. Για το ζήτημα της τεχνολογίας χρειαζόμαστε όλο και περισσότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σχετικά με το ζήτημα του περιεχομένου, ωστόσο, θέλουμε να παραμείνει η εξασφάλιση της πολιτιστικής ποικιλομορφίας και της ελευθερίας έκφρασης καταρχάς στην αρμοδιότητα των κρατών μελών.

Τρίτον: Η τηλεόραση στην Ευρώπη. Διαθέτουμε τόσο δημόσια όσο και ιδιωτική ραδιοτηλεόραση. Αμφότερες χρειάζονται σαφή νομοθετικά πλαίσια λειτουργίας, προκειμένου να αναπτύσσονται σε συνθήκες ανταγωνισμού. Γι’αυτό λέμε αναμφίβολα ναι στο πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ περί δημόσιας ραδιοτηλεόρασης και στην αρμοδιότητα των κρατών μελών να εξασφαλίζουν τη χρηματοδότηση της. Επίσης, όμως, λέμε ναι και στο καθήκον ανάπτυξης και στήριξης της ιδιωτικής ραδιοτηλεόρασης στην Ευρώπη, ούτως ώστε να επιβιώσει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Αυτή είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση του ευρωπαϊκού πολιτιστικού περιεχομένου ακόμα και στις συνθήκες της τεχνολογίας του μέλλοντος.

  O'Toole (PSE). – (EN) Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, κύριε Veltroni, που μας ετοιμάσατε μια τόσο πολύτιμη έκθεση. Η έκθεση αποτελεί ευπρόσδεκτη αποσαφήνιση της θέσης του Κοινοβουλίου όσον αφορά διάφορα θέματα που άπτονται του ψηφιακού τομέα και του τομέα των οπτικοακουστικών μέσων δεδομένης της προσεχούς αναθεώρησης της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”. Εντούτοις, θέλω να περιορίσω τα σχόλιά μου απόψε στη δημόσια ραδιοτηλεόραση στην ψηφιακή εποχή, διότι υπάρχουν ορισμένα ιδιαιτέρως σοβαρά ζητήματα δημόσιας πρόσβασης που πρέπει να θίξουμε όταν καθορίζουμε τις αρχές που θα διέπουν τη μετάβαση από τα παρόντα ΜΜΕ στην ανάπτυξη της ψηφιακής μετάδοσης.

Ο καθορισμός των αξιών και των αρχών που διέπουν τη δημόσια ραδιοτηλεόραση μας θέτει ούτως ή άλλως ορισμένες δυσκολίες, καθώς τα κράτη μέλη, οι εταιρίες και οι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί έχουν όλοι πολύ διαφορετικές απόψεις για το τι σημαίνει δημόσια ραδιοτηλεόραση. Μολαταύτα, αυτό δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο ως προς τον καθορισμό των αρχών στην ψηφιακή εποχή, διότι οι εν λόγω αρχές είναι σημαντικές για όλους μας και, όπως έχει αναπτυχθεί η υποδομή, έτσι πρόκειται να αναπτυχθεί και το περιεχόμενο. Λέγεται κοινώς ότι μεταβαίνουμε σε μια κοινωνία που βασίζεται στη γνώση οπότε, εάν όντως έτσι συμβαίνει, η γνώση κατά μία έννοια μετατρέπεται σε ισχύ που διαχωρίζει τους ανίσχυρους από τους ισχυρούς, τους πληροφοριακά φτωχούς από τους πληροφοριακά πλούσιους.

Η υπερκέραση αυτού του διαχωρισμού είναι κατά τη γνώμη μου το πρώτιστο πράγμα που πρέπει να τονίσουμε με την παρούσα έκθεση. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατί αυτό είναι σημαντικό για εμάς από την οπτική γωνία του ευρωπαϊκού περιεχομένου. Καταρχάς, εφόσον ζούμε σε μια κοινωνία της πληροφορίας, χρειαζόμαστε ανάπτυξη των δημιουργικών δεξιοτήτων και των δεξιοτήτων που αφορούν την πληροφορία. Δεύτερον, είμαστε δημοκρατική κοινωνία και η ψηφιακή πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα μπορεί να συνδέσει τους κατά τόπους πολίτες με τους πολίτες μας στα κέντρα εξουσίας. Μέσα από την σκοπιά του πολιτισμικού πλούτου και ποικιλομορφίας, είναι σημαντικό τόσο το να έχουμε μεμονωμένα κέντρα πολιτισμικής υπεροχής όσο και το να μένουμε δεμένοι ως ευρωπαϊκή ήπειρος. Τέλος, πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τεχνολογία θα είναι ελκυστική για όλους τους πολίτες μας: αυτός είναι ο στόχος που θα έπρεπε να προσπαθούμε να πετύχουμε.

  Sanders-Ten Holte (ELDR). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, ο κόσμος γύρω μας δονείται. Μόλις ανοίξει κανείς το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση βρίσκεται αντιμέτωπος με νέες εξελίξεις στο τομέα της τεχνολογίας των πληροφοριών ή της ψηφιακής τεχνολογίας. Τα πράγματα προχωρούν ταχύτατα. Για το λόγο αυτό, η πολιτική μου ομάδα είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη με την ανακοίνωση της Επιτροπής και την πολύ επιμελημένη έκθεση του κ. Veltroni σχετικά με όλες τις πτυχές των νέων εξελίξεων.

Ορθώς αναφέρει ο εισηγητής ότι ο οπτικοακουστικός τομέας είναι εξαιρετικά σημαντικός για την απασχόληση, αλλά και για την ελευθερία έκφρασης, τη δημοκρατία και την πολιτιστική πολυμέρεια στην Ευρώπη. αΟμως, η πολιτική ομάδα των φιλελευθέρων δεν πιστεύει ότι η Ευρώπη πρέπει να ρυθμίζει τα πάντα. Αυτό ούτε μπορεί ούτε θεωρείται σκόπιμο να γίνει. Πρόκειται για ένα τομέα που έχει συνείδηση της δυναμικότητάς του και που μπορεί να σταθεί στα πόδια του. Αυτό σημαίνει για τους φιλελεύθερους ότι δεν πρέπει να δοθούν πρόσθετες επιδοτήσεις για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο πέραν του Media Plus.

Συμπληρωματικότητα και συνεργασία με τις επιχειρήσεις είναι οι λέξεις κλειδιά μιας αποτελεσματικής πολιτικής για την αύξηση των πόρων και τη βελτίωση της διανομής και του μάρκετινγκ. Γι αυτό και ζητάμε χωριστή ψηφοφορία για την αιτιολογική σκέψη Ν. Είμαστε, επίσης, κατά των ποσοστώσεων. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί πρέπει να καθορίζουν οι ίδιοι ποια προγράμματα θα δείξουν με βάση ποιοτικά κριτήρια. Η Ευρώπη δεν πρέπει να ρυθμίσει το θέμα αυτό. Αυτό σημαίνει όχι στην τεχνητή προστασία. Ο κλάδος αυτός στην Ευρώπη είναι κάλλιστα σε θέση να δημιουργήσει ενδιαφέρουσες παραγωγές υψηλής ποιότητας οι οποίες ικανοποιούν και το κοινό. Είπα ήδη ότι αυτά που πρέπει να βελτιωθούν είναι το μάρκετινγκ και η διανομή.

Τέλος, δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην ελευθερία του χρήστη και αυτό ισχύει και για τους γονείς, οι οποίοι έχουν το δικαίωμα να διαλέγουν τι είναι καλό για τα παιδιά τους. Γι αυτό δε θέλουμε καμιά περίπλοκη λογοκρισία ούτε διήθηση των προγραμμάτων. Πολλές φορές άλλωστε τα όρια είναι δυσδιάκριτα. Και βεβαίως δε θέλουμε ένα νομικό πλαίσιο που θα επιβληθεί από μια ανώτερη εξουσία. Η πολιτική μου ομάδα θα ψηφίσει σύμφωνα με τις παραπάνω απόψεις.

  Vander Taelen (Verts/ALE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κατ’ αρχάς θα ήθελα να ζητήσω συγνώμη εκ μέρους της συναδέλφου μου, κ. Echerer, η οποία ασθένησε και επέστρεψε στην οικία της. Αν λοιπόν υπερβώ κάπως το χρόνο μου θα αξιοποιήσω λίγο από το δικό της. Βεβαίως, πρέπει να συγχαρώ τον συνάδελφο Veltroni για την πολύ καλή δουλειά του η οποία, όπως ειπώθηκε, έρχεται την κατάλληλη στιγμή. Η Ευρώπη τήρησε και στο παρελθόν προοδευτική στάση όσον αφορά τις τηλεπικοινωνίες και την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά και η στάση αυτή απέδωσε. Νομίζω ότι ήλθε πλέον η ώρα να κοιτάξουμε και την ουσία και εδώ νομίζω ότι, δυστυχώς, η Ευρώπη υστερεί κάπως. Είναι πάρα πολύ καλό να φτιάξουμε ένα δίκτυο που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σύγκλισης, όπου μπορεί κανείς να λαμβάνει πληροφορίες με το κινητό τηλέφωνο, τον υπολογιστή, την τηλεόραση. Πρέπει, όμως, να κοιτάξουμε για ποιο είδος πληροφοριών πρόκειται και, κυρίως, πρέπει να προσέξουμε να μην κατακλυστούμε από αμερικανικά προϊόντα και λέγοντας αυτό σκέφτομαι τι θα μπορούσε να έχει θετικές επιδράσεις στη δική μας οπτικοακουστική βιομηχανία. Όντως, όπως έχω πει επανειλημμένα, ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος παρουσιάζει τεράστια καθυστέρηση και δεν έχουμε τα περιθώρια - ιδιαιτέρως αν σκεφτούμε την ιστορία του – να επιτρέψουμε να συνεχιστεί η κατάσταση αυτή και στο μέλλον

Δεν υποστηρίζω τις ποσοστώσεις, αλλά την ίδρυση ενός ευρωπαϊκού επενδυτικού ταμείου το οποίο θα επιτρέψει στους δημιουργικούς παραγωγούς που έχουμε στην Ευρώπη να ανταγωνιστούν επιτέλους πραγματικά τους Αμερικανούς με τρόπο που ανταποκρίνεται απόλυτα στις απαιτήσεις της ελεύθερης αγοράς. Όχι, δεν πρόκειται για ρυθμιστική παρέμβαση. Έτσι θα επιτρέψουμε στους δημιουργικούς παραγωγούς της Ευρώπης να κάνουν τη δουλειά τους, για να πάψουμε πλέον να βλέπουμε το ταλέντο, την ευφυία και τα κεφάλαια που υπάρχουν να διαφεύγουν στο Hollywood. Γι αυτό θα ήθελα να ρωτήσω την κυρία Επίτροπο αν πιστεύει ότι έφτασε η στιγμή να προωθήσουμε μια νέα πορεία για τον κινηματογράφο. Να καθίσουμε όλοι μαζί - γιατί αυτό είναι το χαρακτηριστικό της Επιτροπής Πολιτισμού στην οποία συμμετέχω – και να σκεφτούμε πως μπορούμε να βγάλουμε από το τέλμα τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Επαναλαμβάνω, δεν υποστηρίζω την έκδοση νέων κανόνων, απλώς προτείνω να κοιτάξουμε πραγματικά πως γίνονται οι ταινίες του κινηματογράφου, γιατί δεν αποτελεί πλέον μυστικό ότι δεν μπορεί να υπάρξει κινηματογράφος χωρίς την υποστήριξη του μεγάλου κεφαλαίου. Εδώ υστερεί η Ευρώπη και εδώ πιστεύω ότι προσφέρεται μια μοναδική ευκαιρία στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

  Fraisse (GUE/NGL). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, η Επιτροπή έχει αναλάβει το καθήκον να ορίσει σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα την έννοια του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού έργου. Ο ορισμός αυτός, φυσικό συμπλήρωμα της σημερινής συζήτησης, με ενδιαφέρει πάρα πολύ.

Η οδηγία “Τηλεόραση χωρίς σύνορα” είχε ως αποτέλεσμα να διατηρηθεί σε κάθε χώρα ένα υψηλό ποσοστό μετάδοσης εθνικών έργων, χωρίς όμως, να ενθαρρυνθεί η κυκλοφορία των έργων αυτών μεταξύ των κρατών. Στόχος μας, λοιπόν, ορίζοντας το ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό έργο, θα πρέπει να είναι να επιτύχουμε την κυκλοφορία των έργων αυτών. Στο πλαίσιο αυτό, είμαστε σύμφωνοι ότι η πολιτιστική πολυμορφία την οποία διεκδικούμε σήμερα δεν είναι ένα απλό άθροισμα των διαφορετικών ταυτοτήτων των αντίστοιχων κρατών μελών, αλλά, πολύ περισσότερο, η ανταλλαγή και η κυκλοφορία τους. Η κυκλοφορία των έργων, όμως, όπως και η προέλευση της χρηματοδότησής τους, δεν αρκούν σίγουρα για να προσδιορίσουν το ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό έργο.

Το ζήτημα του περιεχομένου του έργου μας αφορά όλους. Ποιο περιεχόμενο μπορεί να ορίζει το έργο, αν όχι το περιεχόμενο που βασίζεται στον πλουραλισμό της παραγωγής; Οι συμπράξεις είναι αναγκαίες στη σημερινή και την αυριανή οπτικοακουστική δημιουργία, τα μονοπώλια, όμως, και οι ηγεμονικές στρατηγικές είναι αντίθετες με την ίδια τη δημιουργία. Δεν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από τις σημερινές συγκεντρώσεις των επιχειρήσεων, που διαθέτουν, αφενός, τις δυνατότητες μετάδοσης και, αφετέρου, τους καταλόγους του περιεχομένου.

Την ώρα της ψηφιακής επανάστασης και των τεχνολογικών μεταλλαγών, η εξαιρετική έκθεση του κ. Veltroni αναδεικνύει έντονη την οικονομική όσο και πολιτιστική αναγκαιότητα για μια ευρωπαϊκή πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα.

Θα ήθελα να ολοκληρώσω υπογραμμίζοντας τα βασικά σημεία της έκθεσης αυτής. Ποιος θα υπερασπιστεί καλύτερα την πολυμορφία και τον πλουραλισμό αν όχι η καθολική υπηρεσία; Ποιος μπορεί να διασφαλίσει την ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφόρηση, την ψυχαγωγία και τη γνώση; Η δημόσια ραδιοτηλεόραση δεν είναι μονοπώλιο και δεν πρέπει να γίνει. Η δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία, όμως, περιλαμβάνει στους στόχους της το γενικό συμφέρον και πρέπει, ως εκ τούτου, να ενισχυθεί. Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο 32 της Συνθήκης του Άμστερνταμ, η δημόσια ραδιοτηλεόραση αναπτύσσεται αυτόνομα σε κάθε κράτος μέλος, υπάρχει όμως κοινή συμφωνία οι στόχοι της να είναι κοινοί στα διάφορα κράτη: πληροφόρηση, καινοτομία, χώρος ανταλλαγών και ένταξης, κτλ.

Αυτό που μένει είναι να υπάρξει διαφάνεια όσον αφορά τη χρηματοδότησή της, όχι τόσο για λόγους συμμόρφωσης με τους κανόνες του ανταγωνισμού, όσο για να μπορέσει η δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία να διαφοροποιήσει πραγματικά τις δραστηριότητές της, να εμπλουτίσει τις παροχές της. Για να γίνω σαφής: για να μην πεθάνει στην ψηφιακή εποχή και να συνεχίσει να επιτελεί τις λειτουργίες της, που θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να αποτελούν τις κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής της Κοινότητας στον οπτικοακουστικό τομέα.

  Angelilli (UEN). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, πρώτα απ’ όλα τα συγχαρητήριά μου στον εισηγητή που κατάφερε να συνθέσει ένα έργο τόσο πλούσιο σε προτάσεις. Υπάρχουν όμως ορισμένες πτυχές στις οποίες θα ήθελα να εμμείνω.

Πρώτα απ’ όλα, συμφωνώ με την ανάγκη να έχουν η πολιτική και οι νόμοι τη δυνατότητα, θα έλεγα την υποχρέωση σχεδόν, να προσαρμοσθούν στην ταχύτητα της τεχνολογικής προόδου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση του οπτικοακουστικού τομέα, η ύπαρξη σαφών και προπαντός έγκαιρων νομικών μέσων σημαίνει για τα όργανα ότι μπορούν να κατευθύνουν αυτές τις ίδιες τις αλλαγές: ότι μπορούν να προστατεύσουν όσο το δυνατόν καλύτερα το κοινό και τους χρήστες, να θέσουν τα απαραίτητα όρια για την προστασία των ανηλίκων, να θέσουν νέους κανόνες για την προστασία των δικαιωμάτων του δημιουργού, να προβλέψουν από ρυθμιστική άποψη ορισμένα φαινόμενα όπως το γεγονός ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο, στο εγγύς μέλλον, θα χρησιμοποιήσει και το μέσο της τηλεόρασης.

Επίσης, πρέπει να έχουμε την υπερηφάνεια και όχι τον φόβο να θεωρήσουμε όλον τον οπτικοακουστικό τομέα, στην ψηφιακή εποχή, ένα μεγάλο μέσο ελευθερίας, ενημέρωσης και κυκλοφορίας ιδεών.

Υπάρχει μια τεράστια ευρωπαϊκή πολιτιστική και επικοινωνιακή κληρονομιά που πρέπει να αξιοποιηθεί όσο το δυνατό καλύτερα και γι’ αυτό ασφαλώς χρειάζονται περισσότεροι πόροι, αλλά χρειάζονται επίσης δυνατότητες αντιπαράθεσης, όπως, για παράδειγμα, το Forum που προτείνει ο εισηγητής: μια δυνατότητα αντιπαράθεσης για να οικοδομηθεί μια μελλοντική οπτικοακουστική πολιτική που να μπορεί να επωφεληθεί από τις άπειρες ευκαιρίες που προσφέρει η πλέον σύγχρονη τεχνολογία και να τις συνδυάσει με τον στόχο της επίτευξης προϊόντων όλο και υψηλότερης ποιότητας.

Συνεπώς, ο στόχος που θα θέλαμε να επιτύχουμε είναι μια πιο συμμετοχική, πιο διαδραστική οπτικοακουστική πολιτική, για να αποκτήσουν φωνή οι ιδιαιτερότητες και οι διαφορές και τέτοιες έχουμε πολλές στον πλούτο της μεγάλης ευρωπαϊκής ταυτότητας.

  Della Vedova (TDI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, αξιότιμε κύριε Veltroni, δεν μπορώ να συμμεριστώ, εξ ονόματος των Ιταλών ριζοσπαστών, τη θετική κρίση που εκφράζεται στην έκθεση που εξετάζουμε αυτή τη στιγμή σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τις κατευθυντήριες γραμμές για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή. Δεν τη συμμερίζομαι επειδή η ανακοίνωση αναπαράγει το παλιό ευρωπαϊκό κλισέ όσον αφορά την τηλεόραση και τον κινηματογράφο: άμεση δημόσια παρέμβαση στις κρατικές επιχειρήσεις, προστατευτισμός, άρνηση της φύσης της αγοράς που κατακτούσε όλο και περισσότερο ο οπτικοακουστικός τομέας. Όλα αυτά αναπροσαρμοσμένα – πρέπει να πούμε – στη νέα ψηφιακή εποχή της σύγκλισης των μέσων ενημέρωσης και της εξαιρετικής διάδοσης του Internet.

Συνεχίζουμε δηλαδή να νομίζουμε ότι οι επιχειρήσεις του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού τομέα είναι ανίκανες να αναπτυχθούν και να πορευθούν με τα δικά τους πόδια και ότι οι χρήστες είναι ανίκανοι να αναγνωρίσουν, μέσα στην τεράστια προσφορά των πολυμέσων, ποια είναι τα καλύτερα και τα πιο προσαρμοσμένα στην περίπτωσή τους προϊόντα, σαν να μην ήταν το παρελθόν του προστατευτισμού και του πατερναλισμού αυτό που δημιούργησε τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο τομέας. Ένα θαρραλέο άνοιγμα στην αγορά και η απόσυρση του κράτους θα έδιναν σε όλους, επιχειρήσεις και χρήστες, περισσότερες ελευθερίες επιλογής.

Περνώ τώρα σε ορισμένα επιμέρους σημεία της υπό συζήτηση έκθεσης. Στη νομοθεσία γίνεται λόγος για διαχωρισμό μεταξύ υποδομών και περιεχομένου, ξαναπροτείνοντας για τα περιεχόμενα τις ρυθμίσεις που έχουμε συνηθίσει. Μα τι σημαίνει αυτό; Ρωτώ τον αξιότιμο κ. Veltroni! Μήπως θέλετε, για παράδειγμα, να επεκτείνετε τον νόμο για τον τύπο, με τις σχετικές συμβάσεις και την υποχρέωση εγγραφής στο μητρώο και στον σύλλογο των δημοσιογράφων, και σε ό,τι αφορά τις δημοσιεύσεις on line; Θα ήταν κατά τη γνώμη μου μέγα λάθος! Ή μήπως να επεκτείνετε την ασφυκτική νομοθεσία που ισχύει για την τηλεόραση σε όλα τα άλλα προγράμματα που μεταδίδονται μέσω του Διαδικτύου; Θα ήταν σοβαρό λάθος αυτό και αυταπάτη, τα έξοδα της οποίας θα τα επωμίζονταν και πάλι οι επιχειρήσεις και οι ευρωπαίοι πολίτες. Το Διαδίκτυο είχε αυτήν την εκρηκτική του ανάπτυξη χάρη στην αδυναμία των κρατών να το υποβάλουν σε ένα πλήθος απαγορεύσεων και κανονισμών. Είναι καλό που συνέβη αυτό και είναι καλό, κατά τη γνώμη μου, να συνεχίσει να είναι έτσι.

Σε σχέση με την πνευματική ιδιοκτησία και με τα δικαιώματα του δημιουργού – άλλο σημείο που αναφέρεται στην έκθεση, θεωρώ άσκοπη και επιβλαβή για τη θετική ανάπτυξη του Internet την ενίσχυση της οδηγίας για το copyright που ζητείται. Είχαμε την υπόθεση του Napster, την υπόθεση του New Tell. Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να φθάσουμε σε μια καθοριστική επανεξέταση των δικαιωμάτων του δημιουργού και του copyright προς μια κατεύθυνση που να καθιστά πιο εύκολη και διαφανή τη μετάδοση της γνώσης και των προϊόντων και σ’ αυτό το θέμα οι επιχειρήσεις, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, ξέρουν ότι πρέπει να αποκτήσουν καλύτερη γνώση του Διαδικτύου.

Όσον αφορά τον κινηματογράφο: απαιτούνται πρόσθετες χρηματοδοτήσεις για τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Ο αξιότιμος κ. Veltroni γνωρίζει ότι στην Ιταλία υπάρχει μια πεντηκονταετής σύγκρουση μεταξύ των φιλελεύθερων, του Sturzo, του Ernesto Rossi και εκείνων που θέλουν να συνεχίσει η επιδότηση του κινηματογράφου. Εμείς πιστεύουμε ότι η ελεύθερη επιλογή των πολιτών να κρίνουν την επιτυχία ή την καταβαράθρωση ενός κινηματογραφικού έργου είναι το καλύτερο και το πιο αποτελεσματικό κριτήριο, μεταξύ των άλλων και για την ανάπτυξη του κινηματογραφικού τομέα. Ζητήσαμε με μια τροπολογία μια αξιολόγηση κόστους/οφέλους των όσων έχουν γίνει μέχρι σήμερα.

Για να τελειώνω, σχετικά με την ιδιωτικοποίηση των τηλεοράσεων: ζητήσαμε αναθεώρηση του πρωτοκόλλου του Άμστερνταμ, το οποίο αντίθετα μνημονεύεται εδώ ως δεδομένο. Οι Financial Times έθεσαν το πρόβλημα της ιδιωτικοποίησης του διαμαντιού της ευρωπαϊκής δημόσιας τηλεόρασης, του BBC.

Οι δημόσιες τηλεοράσεις πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν, διαφορετικά θα απαιτείται όλο και πιο υψηλό ποσό για νέες επενδύσεις. Η ραδιοτηλεοπτική παροχή, αν θέλουμε να διατηρήσουμε μια δημόσια υπηρεσία, θα πρέπει να τεθεί σε πλειστηριασμό μεταξύ όλων των φορέων: θα έχουμε έτσι αποτελεσματικότερα προγράμματα και οικονομία για τους φορολογούμενους. Ζητώ να εξεταστούν οι τροπολογίες που προτείναμε, οι οποίες μπορούν να κάνουν αυτήν την έκθεση να αλλάξει σχέδιο αντί να συνεχίζει ένα σύστημα κινήτρων υποστήριξης που δεν έχει λειτουργήσει και δεν πρόκειται να λειτουργήσει.

  Ridruejo (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι η εργασία που επιτέλεσε η Επιτροπή, όπως και ο εισηγητής, κ. Veltroni, έχει πολλές σημαντικές πτυχές. Είναι, φυσικά, σαφές ότι καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια να εισαχθούν νέα θέματα και να δοθεί νέα ώθηση στην οπτικοακουστική πολιτική της Ευρώπης. Η άποψή μου είναι όμως ότι σε ορισμένα σημεία έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε, τόσο στην Επιτροπή όσο και στο Κοινοβούλιο. Παρουσιάζουμε μεγάλη καθυστέρηση ενώπιον των μεγάλων αλλαγών που συντελούνται στον οπτικοακουστικό τομέα, ιδίως ως αποτέλεσμα της έλευσης της ψηφιακής εποχής. Αν δε δράσουμε, θα είμαστε σαν την στρουθοκάμηλο που κρύβει το κεφάλι της στη γη. Είμαι σίγουρη ότι αυτό δεν το θέλουμε.

Όλοι γνωρίζουμε ότι η ψηφιακή εποχή ξεκίνησε πριν από πέντε περίπου χρόνια και συνεπώς είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρες αυτές οι εργασίες για την οπτικοακουστική πολιτική. Υπάρχουν πέντε σημεία που θα ήθελα να υπογραμμίσω επειδή πιστεύω ότι, αργά ή γρήγορα, θα πρέπει να αναθεωρηθούν:

Το πρώτο είναι ο ορισμός της δημόσιας υπηρεσίας. Το σημείο αυτό είναι σημαντικό, αν θέλουμε να έχουμε μια δημόσια υπηρεσία στην Ευρώπη σε πραγματικά ανταγωνιστικό περιβάλλον - και το βλέπουμε από την ακροαματικότητα που έχουν οι υπηρεσίες δημόσιας ιδιοκτησίας – αλλά και για το καλό της ιδιωτικής οπτικοακουστικής υπηρεσίας. Μένουν ακόμη πολλά θέματα προς επίλυση: ένα από αυτά είναι ο διαχωρισμός των προϋποθέσεων που θεσπίζονται για τις δύο υπηρεσίες.

Το δεύτερο σημείο, που μου φαίνεται κεφαλαιώδες, είναι η αναθεώρηση της οδηγίας για την τηλεόραση χωρίς σύνορα. Στο θέμα αυτό, είμαστε όπως η στρουθοκάμηλος που έλεγα προηγουμένως.

Κατά τρίτο λόγο, πρέπει με κάποιο τρόπο να καθορίσουμε - και νομίζω ότι αυτό το έγγραφο δεν το προβλέπει επαρκώς - τι θα γίνει με τις αμφίδρομες υπηρεσίες στην τηλεόραση, τι θα γίνει με το Internet στην τηλεόραση.

Το τέταρτο σημείο αφορά τη μετάβαση που συντελείται από την αναλογική τηλεόραση στην ψηφιακή και τις επιπτώσεις της για τους χρήστες όσον αφορά τη χρήση ή την αγορά νέων συσκευών.

Και, τέλος, την εφαρμογή της νομοθεσίας για τον ανταγωνισμό και τις συγκεντρώσεις. Η οπτικοακουστική πολιτική θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτά τα θέματα και να εμβαθύνει στον τομέα του ανταγωνισμού.

  Iivari (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, η εξαίρετη έκθεση του κ. Vetroni έλαβε ευρεία υποστήριξη στους κόλπους της Επιτροπής Πολιτισμού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού και φαίνεται ότι το ίδιο θα συμβεί και εδώ στην ολομέλεια. Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή αποτελεί μια γιγαντιαία μετάλλαξη για τη διάδοση της πληροφορίας. Η πρόοδος της τεχνολογίας προσφέρει στους καταναλωτές όλο και περισσότερες δυνατότητες χρήσης των οπτικοακουστικών προϊόντων, από άποψη χρόνου, χώρου, περιεχομένου και εργαλείων, αλλά σημαίνει επίσης κατακερματισμό της διάδοσης της πληροφορίας και αναγκάζει τις επιχειρήσεις να ενισχύσουν τη συγκέντρωση και τον εμπορικό τους χαρακτήρα.

Ο οπτικοακουστικός τομέας κατέχει σημαντική θέση κλειδί από την άποψη της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης στην Ευρώπη, αλλά και από την άποψη του πολιτισμού. Η πρωτοβουλία της Επιτροπής σε αυτό το θέμα είναι επίσης θετικό σημείο, όπως και το γεγονός ότι ορίσθηκε σαφώς η κατανομή των καθηκόντων μεταξύ των ΓΔ “Κοινωνία των πληροφοριών” και “Πολιτισμός”. Εν μέσω αυτής της τεχνολογικής ανατροπής, είναι σημαντικό να μην λησμονηθεί η σημασία της διάδοσης της πληροφορίας για την κοινωνία και τον πολιτισμό. Δεν μπορεί να είναι απλώς θέμα εργαλείων ή οικονομικού κέρδους. Η ισότητα όσον αφορά την ενημέρωση δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Γι’ αυτό και θέλω να επιμείνω στην ανάγκη να εξασφαλισθεί το μέλλον της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας. Επ’ αυτού θα πρέπει να τηρηθεί το πρωτόκολλο που είναι προσαρτημένο στη Συνθήκη του Άμστερνταμ, το οποίο ορίζει ότι τα κράτη μέλη αποφασίζουν για τη χρηματοδότηση της δημόσιας υπηρεσίας. Πρέπει επίσης να υπάρξει μέριμνα για τη διασφάλιση του δικαιώματος κάθε ανθρώπου να έχει πρόσβαση στην ενημέρωση και στις πολιτιστικές υπηρεσίες στη μητρική του γλώσσα .

Όπως έχει πει ένας ευρωπαίος ιστορικός, στην Ευρώπη του μέλλοντος, πατρίδα θα είναι η μητρική γλώσσα. Η τηλεόραση και ο κινηματογράφος, διεθνή μέσα, αποτελούν αντικείμενο περισσότερης προσοχής από ό,τι το ραδιόφωνο. Δεν μπορούμε όμως να υποτιμήσουμε την σημασία του ραδιοφώνου, ιδίως στις ζώνες των λιγότερο διαδεδομένων γλωσσών. Για να μπορέσει το ραδιόφωνο να ακολουθήσει την εξέλιξη της προόδου της ψηφιακής εποχής, είναι σημαντικό να τεθεί σε εφαρμογή το πρότυπο DAB, το οποίο θα ευνοήσει τη χρήση του.

  Thors (ELDR). – (SV) Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, συζητούμε την οδηγία για την τηλεόραση δίχως σύνορα. Γνωρίζουμε συγχρόνως ότι η μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση συνεπάγεται τον κίνδυνο να καταλήξουμε τελικά ακριβώς σε μία τηλεόραση με σύνορα, να μην μπορούν να βλέπουν το BBC οι Ιρλανδοί, ή ίσως να καταστεί δυσκολότερη η λήψη της σουηδικής τηλεόρασης στη Φινλανδία. Τέτοια διασυνοριακή τηλεόραση υπάρχει σήμερα. Είναι δύσκολη η αγορά ψηφιακής κάρτας για τη συνδρομητική τηλεόραση που υπάρχει σήμερα.

Παρακαλώ θερμά την Επίτροπο να λάβει σοβαρά υπόψη την προειδοποίηση που ομόφωνα απηύθυναν όλες οι ομάδες του Κοινοβουλίου στα πλαίσια της συζήτησης της τεχνικής οδηγίας περί ψηφιακής τηλεόρασης. Παρακαλώ, Επίτροπε, επανεξετάστε το ζήτημα αυτό το οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι οργανισμοί οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τα πνευματικά δικαιώματα δεν μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με τους νομικούς όρους για την διάθεση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Γι’ αυτό καλώ την Επίτροπο να λάβει σοβαρά υπόψη τη θέση του Κοινοβουλίου.

Θα ήθελα, συγχρόνως, να υποστηρίξω θερμά αυτά που είπε ο Iivari για τις μικρότερες γλώσσες. Θα πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα το ζήτημα αυτό, όλοι όσοι θέλουμε να ορίζονται οι δημόσιες υπηρεσίες σε εθνικό επίπεδο. Ας προσέξουμε για να μην υποσκάψουν ζητήματα ανταγωνισμού, π.χ το δικαίωμα που έχουμε να αποφασίζουμε σε εθνικό επίπεδο τι είδους δημόσιες υπηρεσίες θέλουμε να παρέχουμε, γιατί δεν είναι όλες οι γλώσσες στην ΕΕ το ίδιο ισότιμες στο σημείο αυτό.

  Αλυσανδράκης (GUE/NGL). - Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπος, αγαπητοί συνάδελφοι, από την εμφάνισή τους, τα οπτικοακουστικά μέσα ήταν ισχυρός παράγοντας ιδεολογικής παρέμβασης. Στην ψηφιακή εποχή, ο έλεγχός τους αποκτά στρατηγική σημασία για τη διαμόρφωση συνειδήσεων και τρόπου ζωής, αφού όποιος τα ελέγχει θα καθορίζει και το τί είδους πληροφορίες θα διοχετεύουν. Για το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, ο έλεγχος πρέπει να ανήκει στο δημόσιο. Όχι γιατί έχουμε αυταπάτες ότι στον καπιταλισμό οι κυβερνήσεις θα επιτρέψουν την πλήρη και ουσιαστική πληροφόρηση, αλλά γιατί τότε μπορούμε να έχουμε τον μέγιστο δυνατό κοινωνικό έλεγχο.

Αντίθετα, η Επιτροπή αναθέτει στο δημόσιο τον ρόλο του φτωχού συγγενή και στους νόμους της αγοράς το ρόλο του ουσιαστικού ρυθμιστή. Η κατ’ επίφαση αντιμονοπωλιακή πολιτική αποσκοπεί στη δημιουργία ολιγοπωλίων, που θα βλάψουν μεν εξίσου την αντικειμενικότητα της πληροφόρησης, θα εξασφαλίσουν όμως άφθονα κέρδη, αλλά και ασφαλέστερη ιδεολογική χειραγώγηση, με έλεγχο της ροής των πληροφοριών από κάποια ευρωπαϊκά μονοπώλια, σε βάρος κάθε έννοιας ελευθερίας και δημοκρατίας.

Για μας, αγαπητοί συνάδελφοι, το πρόβλημα δεν είναι αν η πληροφόρηση θα ελέγχεται από αμερικανικά ή ευρωπαϊκά μονοπώλια. Το πραγματικό πρόβλημα είναι να αναπτύξουν οι λαοί τις αντιστάσεις τους και να επιβάλουν το δικαίωμά τους στην ουσιαστική πληροφόρηση.

  Karas (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι. Η ψηφιακή τεχνολογία αλλάζει τις ζωές μας. Αυτό αφορά κάθε πτυχή της ζωής μας. Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε αυτή την τεχνολογία και να δημιουργήσουμε τα κατάλληλα πολιτικά πλαίσια. Θα ήθελα, συμπληρώνοντας τους προλαλήσαντες, να κάνω εν συντομία κάποια σχετικά σχόλια. Το σεμινάριο της Λισσαβόνας για την ψηφιακή τηλεόραση, το οποίο διεξήχθη επί πορτογαλικής Προεδρίας, λίγα πρόσφερε δυστυχώς στη συζήτηση αυτής της προβληματικής, πέρα από μία ελλιπή επισκόπηση της κατάστασης. Γι’αυτό ζητώ να αναληφθεί μία πρωτοβουλία με τίτλο Digital Europe με σαφείς στόχους για εναρμονισμένη εισαγωγή της ψηφιακής τηλεόρασης στην Ευρώπη. Δεν αρκούν σκέτα συνθήματα του στυλ "ολόκληρη η Ευρώπη οφείλει να έχει εισαγάγει την ψηφιακή τεχνολογία μέχρι το 2010".

Δεύτερον: Η αυτορρύθμιση ανά τομείς – όπως για παράδειγμα με τον δεοντολογικό κώδικα για τις υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών προστιθέμενης αξίας που ισχύει στην Αυστρία - θα πρέπει να αντιμετωπιστεί θετικά. Δε θα πρέπει να ρυθμίζονται υπερβολικά τα πάντα από τη νομοθεσία.

Τρίτον: Η πολιτική για τα οπτικοακουστικά μέσα αφορά την υποδομή και το περιεχόμενο. Γνωρίζουμε ότι, παρά τις ποσοστώσεις που έχουν επιβληθεί, έχουμε μείνει πολύ πίσω από τις ΗΠΑ. Φυσικά, όποιος παράγει ενδιαφέρον περιεχόμενο για το ευρύ κοινό ανταμείβεται. Γι’αυτό οφείλουμε να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να υποστηρίξουμε τους ευρωπαίους παραγωγούς και να διευκολύνουμε το έργο τους αντί να το δυσχεραίνουμε.

Τέταρτον: Θα πρέπει να διατηρηθεί η προσέγγιση της συμπαγούς και περιεκτικής ρύθμισης περιεχομένων και υποδομών. Στη χώρα μου τα σχέδια για τη λειτουργία της υπεύθυνης αρχής για τα μέσα αυτά, της KOMMAUSTRIA, αποτελούν μια πρότυπη μέθοδο η οποία συνάδει με τα υφιστάμενα οκτώ σχέδια οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινωνία της πληροφορίας. Οι καιροί ου μενετοί, ας μην χαλαρώνουμε τις προσπάθειές μας!

  Ortuondo Larrea (Verts/ALE). – (ΕS) Κύριε Πρόεδρε, το έγγραφο που παρουσίασε η Επιτροπή σχετικά με την πολιτική της στον οπτικοακουστικό τομέα κατά την ψηφιακή εποχή, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, δύο ιδέες που θεωρώ βασικές.

Πρώτον, θα πρέπει να διασφαλισθεί το μέλλον του διπλού συστήματος δημόσιας και ιδιωτικής τηλεόρασης και είναι απαραίτητο να μπορούν οι δημόσιοι ευρωπαϊκοί φορείς να χρησιμοποιούν πλήρως τις δυνατότητες που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες των πληροφοριών.

Δεύτερον, η πολιτιστική και γλωσσική ποικιλομορφία αποτελεί βασικό στόχο της κοινοτικής πολιτικής στον οπτικοακουστικό τομέα. Θέλω, λοιπόν, να προτείνω να δώσει η Επιτροπή προτεραιότητα στις δράσεις και τις ενισχύσεις της, στη θετική διάκριση υπέρ των οπτικοακουστικών τομέων των περιφερειακών και των μειονοτικών πολιτισμών και γλωσσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας καλός τρόπος ενίσχυσης της ποικιλομορφίας είναι να υποστηριχθούν ιδιαίτερα οι πιο ασθενείς οντότητες. Στο ίδιο πνεύμα, προτείνω επίσης η κοινοτική νομοθεσία και οι αποφάσεις της ίδιας της Επιτροπής να βοηθήσουν ώστε οι αναμεταδόσεις όλων των μαζικών γεγονότων – τελετών, θεαμάτων, αθλητικών εκδηλώσεων κλπ. - να θεωρούνται γενικού ενδιαφέροντος και να μπορεί κανείς να τις παρακολουθήσει σε όλες τις γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών. Μόνο έτσι θα επιτύχουμε να κάνουμε την Ευρώπη μια πραγματική ένωση με ποικιλομορφία.

  Junker (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, μια ματιά στη γερμανική καλωδιακή τηλεόραση, στην οποία συνωστίζονται σήμερα κιόλας 40 κανάλια, δείχνει ότι το πλήθος δεν είναι συνώνυμο με την ποικιλομορφία! Στον ανταγωνισμό με τους εμπορικούς φορείς υπάρχει συχνά ο κίνδυνος να υποκύπτει η ραδιοτηλεόραση στην ανάγκη υψηλής ακροαματικότητας και να παραμελεί τα λιγότερο κερδοφόρα προγράμματα. Γι’αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συνδεθεί η στρατηγική για τα οπτικοακουστικά μέσα με την εξασφάλιση της πολυφωνίας και του πλουραλισμού, έννοιες οι οποίες αποτελούν σήμερα την κύρια βάση για τη δημοκρατική διαμόρφωση γνώμης και εξασφαλίζουν στα δημόσια μέσα την επιτυχή εξέλιξη στη μελλοντική αγορά.

Σε αυτή τη μελλοντική αγορά, θα πρέπει να εξασφαλισθεί πρόσβαση χωρίς διακρίσεις σε όλους τους πολίτες, άνδρες και γυναίκες, καθώς επίσης και στους δημιουργούς κάθε είδους περιεχομένου. Αυτό συγκεκριμένα σημαίνει: διαφάνεια στην αγορά και αποσόβηση μιας εξέλιξης η οποία οδηγεί στη μετατροπή της οικονομικής δύναμης σε παντοδυναμία στα μέσα ενημέρωσης καταλήγοντας έτσι σε κατάχρηση πολιτικής εξουσίας. Με αυτά τα σημαντικά ζητήματα περιγράφονται τα βασικά καθήκοντα για την περαιτέρω ανάπτυξη του νομοθετικού πλαισίου. Η έκθεση Veltroni κάνει ουσιαστικές προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Δεν μπορούν, ωστόσο, να ρυθμίζονται τα πάντα νομικά. Γι’αυτό θα ήθελα να θίξω ένα σημείο το οποίο δεν αναφέρθηκε ακόμη, την απόκτηση άδειας λειτουργίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Οφείλουμε να μάθουμε πώς θα αντιμετωπίζουμε τον κόσμο των πολυμέσων, προκειμένου να είμαστε σε θέση να χωρίζουμε την ήρα από το σιτάρι και να κάνουμε επιλογές που να στηρίζονται σε αξίες βελτιώνοντας την κριτική ικανότητά μας. Η κατανόηση των μέσων ενημέρωσης οφείλει να αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της κοινοτικής πολιτικής για τα οπτικοακουστικά μέσα. Στα πλαίσια αυτά, θα πρέπει να δοθεί συνέχεια στην ανακοίνωση της Επιτροπής.

  Gargani (PPE-DE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ, ως πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού, να συγχαρώ τον αξιότιμο κ. Veltroni για το πολύ σημαντικό έργο που επιτέλεσε. Χαίρομαι, διότι, ειλικρινά, δεν πίστευα ότι ένα τόσο σημαντικό και τόσο θεμελιώδες μέτρο θα κατάφερνε να έχει την ομόφωνη συναίνεση της επιτροπής.

Η ψηφιακή τεχνολογία θα επιτρέψει στους πολίτες την πρόσβαση σε μια σημαντική ποσότητα νέων και καινοτόμων περιεχομένων και για τον λόγο αυτό δεν μπορώ παρά να συμμεριστώ πλήρως την ιδέα του κ. Veltroni ότι όλα αυτά επηρεάζουν τη δημοκρατία, την οργάνωση της Ευρώπης και των κρατών, την ποιότητα της επικοινωνίας που παρέχουμε στους πολίτες.

Για το λόγο αυτό, πιστεύω ότι η περίοδος μετάβασης από το αναλογικό στο ψηφιακό σύστημα πρέπει να αποτελέσει την ευκαιρία για να προσελκυσθεί ο χρήστης μέσω της προσφοράς καινοτόμων προγραμμάτων και όχι της απλής επανάληψης παλίμψηστων που είναι σήμερα διαθέσιμα σε ακωδικοποίητη ασύρματη αναμετάδοση. Έχει δίκιο η αξιότιμη κα O'Toole: το λεγόμενο simulcast δε θα κατάφερνε να προσελκύσει σημαντικό σύνολο χρηστών και, επομένως, πιστεύει ότι μια περίοδος πειραματισμού των νέων οπτικοακουστικών προϊόντων στα κανάλια που θα διατεθούν για την ψηφιακή μετάδοση, ενδεχομένως ακόμη και σε τμήματα μόνο της επικράτειας, θα επιτρέψει στους φορείς και τους χρήστες να επιτύχουν τον ίδιο στόχο.

Η Επιτροπή έχει δίκιο όταν λέει ότι το σύστημα χρηματοδότησης που θα υιοθετήσουν τα κράτη μέλη πρέπει να σέβεται την αρχή της αναλογικότητας και δεν μπορεί να επηρεάζει τις συνθήκες της αγοράς και τον ανταγωνισμό στην Κοινότητα έτσι ώστε να αποβαίνει αντίθετο στο συλλογικό συμφέρον.

Στην οπτικοακουστική πολιτική, δύο είναι τα θεμελιώδη κριτήρια που πρέπει να εφαρμοσθούν κατά την επεξεργασία των διατάξεων για τη χρηματοδότηση: η αναλογικότητα και η διαφάνεια. Το δεύτερο κριτήριο υποδηλώνει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να παράσχουν έναν σαφή ορισμό της αποστολής της δημόσιας υπηρεσίας, ότι πρέπει να διασφαλισθεί η διαφάνεια της χρηματοδότησης και ότι όταν φορείς δημόσιας υπηρεσίας ασκούν καθαρά εμπορικές δραστηριότητες, οι δραστηριότητες αυτές πρέπει να διαχωρίζονται και στη λογιστική. Αυτή η διάκριση πιστεύω ότι έκανε την Επιτροπή να παράσχει αυτή τη στιγμή ό,τι καλύτερο μπορούσε να προσφέρει για μια πολιτική, στα κράτη μέλη και στην Ευρώπη, αντάξια της τεχνολογικής αλλαγής που οδηγεί στη γενική εξέλιξη του συστήματος.

  Reding, Επιτροπή. – Κύριε πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι, η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για την έκθεση που συνέταξαν ο κ. Veltroni και ο συντάκτης της γνωμοδότησης και ευχαριστεί τον πρόεδρο της αρμόδιας επιτροπής και τα μέλη της επίσης για το κλίμα ομοφωνίας που επικράτησε στους κόλπους της επιτροπής σχετικά με το σχέδιο έκθεσης.

Όπως ξέρετε, το Συμβούλιο, στα συμπεράσματα που ενέκρινε στη συνεδρίασή του της 16ης Μαίου, υποστήριξε, επίσης, την προσέγγιση της Eπιτροπής. Μιλάμε λοιπόν για καθολική ομοφωνία. Για μια φορά, τα τρία θεσμικά όργανα φαίνεται να κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος και να συμφωνούν απόλυτα. Πολύ χαίρομαι για αυτό.

Η Επιτροπή, ειδικότερα, δέχεται ευνοϊκά την υποστήριξη του Κοινοβουλίου στην κανονιστική αρχή που περιγράφεται στην ανακοίνωση. Όπως ξέρετε, η Επιτροπή θα εκπονήσει μια σειρά μελετών για τον οπτικοακουστικό τομέα και, επίσης, θα διεξαγάγει μια ευρεία διαβούλευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, πριν προτείνει μια ενδεχόμενη αναθεώρηση, αν κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο από τις αναλύσεις, της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”. Στη φάση αυτή, πριν διεξαχθεί η έρευνα και η διαβούλευση, δεν θα ήταν καθόλου φρόνιμο να εικάσουμε σε ποιες αλλαγές θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να καταλήξουν οι εμπειρογνώμονες και οι πολιτικοί.

Η Επιτροπή σημειώνει τα σχόλια του Κοινοβουλίου σχετικά με την οδηγία και θα τα λάβει δεόντως υπόψη της κατά την εξέτασή της, η οποία προβλέπεται για το τέλος του 2002. Σχετικά με μια λεπτομέρεια μόνο, κύριε εισηγητά, η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της δεν διατείνεται ότι η νομοθεσία για τη διαφήμιση θα έπρεπε να αναθεωρηθεί για να ληφθούν υπόψη οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες. Λέει, απλώς, ότι προτίθεται να εκπονήσει μελέτη για τις τεχνικές αυτές, προκειμένου να διαπιστώσει εάν η αναθεώρηση είναι αναγκαία ή όχι. Όλοι μαζί, όμως, θα αποφασίσουμε εάν πρέπει ή όχι να υπάρξει αναθεώρηση. Και η Επιτροπή συμφωνεί με το Κοινοβούλιο ότι η αρχή τους σαφούς διαχωρισμού μεταξύ εκδοτικού περιεχομένου και διαφήμισης καλό είναι να διατηρηθεί και μάλιστα σε όλα τα μέσα.

Όσον αφορά τα σχόλια του σχεδίου έκθεσης σχετικά με την πολυφωνία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι η ψηφιακή τεχνολογία και ειδικότερα το Διαδίκτυο, προσφέρουν άνευ προηγουμένου δυνατότητες για τη δημιουργία και την ανάπτυξη μιας πολυφωνικής κοινωνίας. Η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει, λόγου χάρη, την τεράστια αύξηση του αριθμού των σταθμών, περιορίζοντας, συνεπώς, τους φραγμούς που αντιμετωπίζουν οι προμηθευτές περιεχομένου όσον αφορά την πρόσβασή τους στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Θα πρέπει επίσης να ενεργήσουμε – όπως επεσήμαναν διάφοροι ομιλητές – ώστε η πρόσβαση αυτή να μη σταματά σε κάποια υποθετικά ή πραγματικά σύνορα.

Το Διαδίκτυο επιτρέπει, επίσης, δυνητικά τουλάχιστον, στον κάθε πολίτη να γίνει ο ίδιος προμηθευτής περιεχομένου και δημιουργεί τη δυνατότητα ενός παγκόσμιου βήματος στο οποίο μπορούν να συμμετέχουν όλοι, με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που αυτό μπορεί να σημαίνει. Νομίζω ότι θα έπρεπε κάποια μέρα να συζητήσουμε σε βάθος το τι μπορεί να σημαίνει το πλεονέκτημα αυτό. Με όλα αυτά, όμως, το ζήτημα της πολυφωνίας αλλάζει και γίνεται ακόμα πιο σύνθετο. Εμπόδια στην πολυφωνία στην ψηφιακή εποχή είναι η φτώχεια και η έλλειψη εκπαίδευσης και κατάρτισης. Τα στοιχεία αυτά, επίσης, επισημάνθηκαν από τους συναδέλφους και στερούν τους πολίτες από την πλήρη συμμετοχή τους στην ψηφιακή εποχή.

Ο ψηφιακός διαχωρισμός είναι ήδη γεγονός. Είναι σαφές ότι πρέπει όλοι να βάλουμε τα δυνατά μας, ώστε το χάσμα ανάμεσα σε αυτούς που ξέρουν και σε αυτούς που δεν ξέρουν, ανάμεσα σε αυτούς που συμμετέχουν και σε αυτούς που δε συμμετέχουν να μην είναι πολύ βαθύ. Και συμφωνώ με την κυρία Junker, η οποία λέει ότι θα πρέπει να σκεφτούμε, και ακόμα περισσότερο να προτείνουμε, κάποιους τρόπους για την εκμάθηση της ανάγνωσης των μέσων. Κάτι στο οποίο προσωπικά αποδίδω μεγάλη σημασία, το ίδιο ο κ. Jacques Lang με τον οποίο έχω ήδη μιλήσει για τις δυνατότητες που υπάρχουν να γίνει κάτι τέτοιο. Θα τα καταφέρουμε, κυρία Junker, διότι θεωρούμε ότι είναι πολύ σημαντικό όχι μόνο να ξέρει κανείς να διαβάζει, να γράφει και να λογαριάζει, αλλά να ξέρει επίσης να διαβάζει τις εικόνες. Κι αυτό δεν το μαθαίνουμε στα μικρά μας αγγελούδια.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις των ψηφιακών μέσων, η εφαρμογή της νομοθεσίας του ανταγωνισμού φαίνεται ότι αποτελεί ένα αποτελεσματικό, για την ώρα, μέσο για τη διασφάλιση της πολυφωνίας. Θα μπορούσαν, εντούτοις, να ληφθούν και ορισμένα άλλα μέτρα υπό το φως της εμπειρίας της ψηφιακής εποχής και ως απάντηση στα ερωτήματα του Κοινοβουλίου η Επιτροπή θα διεξάγει διαβουλεύσεις σχετικά με τα ζητήματα αυτά κατά την εξέταση της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”.

Επίσης είμαι ευτυχής με την ομόφωνη σχεδόν αποδοχή του προγράμματος MEDIA. Η ψηφιακή επανάσταση θα δημιουργήσει πολλές νέες μορφές εκμετάλλευσης των οπτικοακουστικών έργων: κατά παραγγελία βίντεο στο διαδίκτυο, λόγου χάρη. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία θα πρέπει να είναι σε θέση να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες αυτές. Ξέρουμε, ωστόσο, ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία, συγκρινόμενη με την ανταγωνίστρια αμερικανική, εξακολουθεί να είναι διασπασμένη και ευάλωτη. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχει σημειωθεί, παρ’ όλα αυτά, κάποια πρόοδος. Σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη, λόγου χάρη, οι τηλεοπτικές εκπομπές που έχουν τη μεγαλύτερη επιτυχία είναι πια εθνικές και όχι αμερικανικές παραγωγές. Έχει σημειωθεί, λοιπόν, κάποια αλλαγή.

Παράλληλα, όσον αφορά τον κινηματογράφο, διαπιστώνουμε μια σημαντική αύξηση του αριθμού των ευρωπαϊκών επιτυχιών. Δε θα πρέπει λοιπόν να σταματήσουμε, αγαπητοί συνάδελφοι, και γνωρίζω ότι με στηρίζετε στην κατεύθυνση αυτή. Θα χρειαστώ, όμως, χρήματα για να υλοποιήσω το νέο πρόγραμμα MEDIA plus. Αυτός θα είναι ο μεγάλος κίνδυνος που θα βαρύνει στην τελική απόφαση για το σχέδιο αυτό. Ελπίζω, για το συμφέρον του ευρωπαϊκού κινηματογράφου σε όλα τα κράτη μέλη μας, ότι θα έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα για το θέμα αυτό στα επόμενα Συμβούλια Υπουργών Πολιτισμού.

Θα ήθελα, εξάλλου, να επιστήσω την προσοχή σε όσους δεν παρευρίσκονται σήμερα αλλά έχουν εκφράσει κριτική, του τύπου ότι το MEDIA και MEDIA plus λειτουργούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποκλειστικά συμπληρωματικά προς το εθνικό σύστημα που αναλαμβάνει την παραγωγή. Το πρόγραμμα MEDIA plus ασχολείται με την προώθηση, τη διανομή, και την κατάρτιση στην ψηφιακή τεχνολογία..

Δεν υπάρχει συνεπώς αλληλεπικάλυψη, δεν υπάρχει πλεονασμός, είναι κάτι απολύτως απαραίτητο αν θέλουμε οι ευρωπαϊκές ταινίες μας να κυκλοφορούν εκτός των συνόρων των χωρών παραγωγής τους. Όσον αφορά ορισμένες προτάσεις που περιέχονται στην έκθεση του Κοινοβουλίου για τον κινηματογράφο, η Επιτροπή ανήγγειλε, στην ανακοίνωσή της, την πρόθεσή της να καταρτίσει μια ανακοίνωση για τον κινηματογραφικό τομέα ειδικότερα, που θα ασχοληθεί με ζητήματα όπως ο ορισμός των ευρωπαϊκών έργων και μολονότι η κυρία Fraisse είναι απούσα αυτή τη στιγμή, θα ήθελα, εντούτοις, να της πω ότι δε θα είναι καθόλου εύκολη δουλειά και ότι αν θέλει να μας τείνει χείρα βοηθείας, θα είναι ευπρόσδεκτη. Η ανακοίνωση θα ασχοληθεί επίσης με τις κρατικές ενισχύσεις στην κινηματογραφική παραγωγή, ένα θέμα που μας ενδιαφέρει όλους.

Εξάλλου, η ανακοίνωση αυτή θα μπορούσε, επίσης, να εκτιμήσει κατά πόσο είναι αναγκαία μια παρέμβαση στον τομέα αυτό σε κοινοτικό επίπεδο όπως, επίσης, και εάν χρειάζεται ένα σύστημα χρηματοοικονομικής μηχανικής υπέρ των κινηματογραφικών παραγωγών. Ένας συνάδελφος έκανε μια σχετική αναφορά. Ξέρετε πολύ καλά – σας το έχω ήδη πει επανειλημμένως – ότι διεξάγονται συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την ενδεχόμενη δημιουργία ενός ταμείου κεφαλαίων-επιχειρηματικού κινδύνου το φθινόπωρο, προκειμένου να καλυφθεί η ανεπαρκής χρηματοδότηση της βιομηχανίας μας. Στην παρούσα φάση, η Επιτροπή σημειώνει τις παρατηρήσεις του Κοινοβουλίου αλλά δεν είναι ακόμη σε θέση να παράσχει αναλυτικότερες λεπτομέρειες. Θα πρέπει, όμως, να γίνει σαφώς κατανοητό ότι αναγνωρίζουμε πλήρως τη σημασία της δημόσιας χρηματοδότησης της οπτικοακουστικής παραγωγής και την αναγκαιότητα να προβλεφθεί ειδική αντιμετώπιση για τον τομέα αυτό. Θα ήθελα να υπογραμμίσω αυτή την τελευταία δήλωση μου, διότι είναι υψίστης σημασίας για κάθε μελλοντική μας πολιτική.

Όσον αφορά τώρα τη δημόσια ραδιοτηλεόραση, ξέρετε ότι πρόκειται για ένα πολύ ευαίσθητο και σύνθετο ζήτημα, και η Επιτροπή έχει εκθέσει επανειλημμένως τη θέση της σαφώς, ειδικά στην παρούσα ανακοίνωση. Συμφωνώ, αγαπητοί συνάδελφοι, η δημόσια ραδιοτηλεόραση παίζει ένα θεμελιώδη πολιτιστικό και κοινωνικό ρόλο στα κράτη μέλη μας και πρέπει να διαφυλαχθεί και να μπορεί να συνεχίσει την αποστολή της. Υπό το φως των τεχνολογικών εξελίξεων και της εξέλιξης της αγοράς, ο ρόλος της θα μπορούσε να αλλάξει, το ζήτημα αυτό, όμως, θα πρέπει να συζητηθεί στα κράτη μέλη διότι, όπως ορίζεται σαφώς στο Πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ, εναπόκειται στην αρμοδιότητα των κρατών μελών να καθορίσουν την εντολή για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση και να αποφασίσουν για το σύστημα χρηματοδότησής της.

Η Επιτροπή δεν παρεμβαίνει στον τομέα αυτό και το κείμενο για τη διαφάνεια στο σημείο αυτό είναι σαφές. Βάσει της Συνθήκης, ωστόσο, η Επιτροπή έχει το καθήκον να διασφαλίζει ότι το σύστημα χρηματοδότησης δεν παραβιάζει τους όρους του εμπορίου και του ανταγωνισμού στην Κοινότητα και ότι δεν αντίκειται στο γενικό συμφέρον. Για να μπορέσει η Επιτροπή να επιτελέσει την αποστολή της και να εκτιμήσει κατά πόσον τα πλεονεκτήματα που παρέχονται στις εν λόγω επιχειρήσεις είναι ανάλογα των στόχων του δημόσιου τομέα που υπηρετούν, οι στόχοι αυτοί θα πρέπει να οριστούν σαφώς από τα κράτη μέλη και η χρηματοδότησή τους να γίνεται με απόλυτη διαφάνεια. Οι ενδεχόμενες εμπορικές δραστηριότητες που ασκούν οι επιχειρήσεις αυτές δε θα πρέπει να επωφελούνται, άμεσα ή έμμεσα, κονδυλίων που προορίζονται για τη δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία. Αυτό επιτάσσει η διαφάνεια στο ζήτημα αυτό, και νομίζω ότι τα τελευταία κείμενα που εξέδωσε η Επιτροπή συμβάλλουν ώστε να γίνουν οι αρχές αυτές κατανοητές, σαφείς και διαφανείς σε όλους.

Σχετικά με το θέμα αυτό, το άτυπο Συμβούλιο “Πολιτισμός και Οπτικοακουστικός Τομέας”, που διεξήχθη στη Λίλλη στις 20 και 21 Ιουνίου, συζήτησε το μέλλον της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Ορισμένοι υπουργοί θεώρησαν απαραίτητο να υπάρξει ένα νέο στάδιο, συμπληρωματικό του Πρωτοκόλλου της Συνθήκης του Άμστερνταμ, δεδομένης της γοργής τεχνολογικής εξέλιξης στον τομέα αυτό, και δήλωσα έτοιμη να συσκεφθώ μαζί τους και μαζί σας για το ζήτημα αυτό στο άμεσο μέλλον.

Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι η Επιτροπή ενέκρινε προσφάτως μια αναθεωρημένη έκδοση της οδηγίας για τη “διαφάνεια”, όπως ήδη έχω αναφέρει. Η οδηγία αυτή, και είναι πολύ σημαντικό αυτό, δεν αφορά τις εταιρείες της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης που δεν ασκούν εμπορική δραστηριότητα. Συνεπώς, οι δημόσιες υπηρεσίες οι οποίες ορίζονται από το κράτος ως επιλέξιμες για δημόσια χρηματοδότηση και οι οποίες υπάγονται σαφώς, με τον ορισμό αυτό, στη δημόσια υπηρεσία δε διέπονται από την οδηγία για τη “διαφάνεια”.

Η έννοια της καθολικής υπηρεσίας αναφέρεται στην έκθεση. Πρέπει να σημειώσουμε ως προς αυτό ότι η καθολική υπηρεσία είναι μια έννοια “δάνειο” από τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, η οποία, κατά τη γνώμη μου, δεν μπορεί να μεταφερθεί αυτούσια στον οπτικοακουστικό τομέα. Η διασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών σε ορισμένες υπηρεσίες της ραδιοτηλεόρασης και σε ορισμένες μορφές του περιεχομένου είναι εξ ορισμού θέμα της εντολής για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση και εμπίπτει, συνεπώς, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ, στην αρμοδιότητα των κρατών μελών.

Όσον αφορά την πρόσκληση για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού βήματος, το οποίο θα συζητάει διάφορα θέματα σχετικά με τα ποικίλα περιεχόμενα οπτικοακουστικού χαρακτήρα, είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση την οποία η Επιτροπή θα σκεφτεί και θα μελετήσει με τα ενδιαφερόμενα μέρη στο πλαίσιο της εξέτασης της οδηγίας “Τηλεόραση χωρίς σύνορα”. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο της παρούσας οδηγίας, έχει δημιουργηθεί μια επιτροπή επαφής για να εξετάσει όλες τις πτυχές της πολιτικής στον οπτικοακουστικό τομέα που συνδέονται με την οδηγία.

Όσον αφορά τις διεθνείς εμπορικές διαπραγματεύσεις στον οπτικοακουστικό τομέα, μπορώ να σας πω ότι δεν έχει σημειωθεί καμία εξέλιξη. Η Επιτροπή έχει αποσαφηνίσει επανειλημμένως τη θέση της. Θα πρέπει να έχει την ελευθερία, όπως ορίζεται στο Γύρο της Ουρουγουάης, να επεξεργαστεί και να εφαρμόσει χρηματοδοτικές και κανονιστικές διατάξεις στον οπτικοακουστικό τομέα για τη διαφύλαξη κυρίως της πολιτιστικής πολυμορφίας. Στο πλαίσιο των συμπερασμάτων του της 26ης Οκτωβρίου 1999, το Συμβούλιο έδωσε ανάλογη εντολή στην Επιτροπή για τις προσεχείς διαπραγματεύσεις σχετικά με τις υπηρεσίες και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ο συνάδελφός μου, ο Επίτροπος κ. Lamy, ενεργεί απολύτως προς αυτή την κατεύθυνση. Μπορούμε να του έχουμε εμπιστοσύνη ότι θα διαφυλάξει και θα βοηθήσει τον ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό τομέα προς την κατεύθυνση που επιθυμούμε, που επιθυμείτε, και αν ο καθένας επιτελεί το καθήκον που αναλαμβάνει, θα τα καταφέρουμε όλοι μαζί να διαφυλάξουμε και να ενισχύσουμε στο μέλλον την υπηρεσία του οπτικοακουστικού μας τομέα, η οποία μας είναι απαραίτητη για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής πολυφωνίας.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστούμε, κυρία Επίτροπε.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.

14. Κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των φοιτητών του προγράμματος ERASMUS

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της εκθέσεως (A5-0199/2000) του κ. M. Heaton-Harris, εξ ονόματος της Επιτροπής Πολιτισμού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού, σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής: “Έρευνα σχετικά με την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των φοιτητών του προγράμματος Erasmus” [COM(2000) 4 - C5-0146/2000 - 2000/2089(COS)].

  Heaton-Harris (PPE-DE), εισηγητής. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, δε συμβαίνει συχνά ένας πολιτικός του δικού μου διαμετρήματος να μιλά ενώπιον ενός τόσο πολυπληθούς και πυκνού ακροατηρίου. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους διερμηνείς που παρέμειναν. Καταλαβαίνω ότι η ομιλία μου διέρρευσε στα υπόλοιπα μέλη του Κοινοβουλίου εκ των προτέρων, εξ ου και η μαζική εξαφάνισή τους.

Πολλοί από τους διερμηνείς, είμαι βέβαιος, θα ήθελαν να είχαν παρακολουθήσει ένα πρόγραμμα Erasmus όταν μάθαιναν τις γλώσσες τους και σπούδαζαν στο πανεπιστήμιο. Εγώ, ως βρετανός συντηρητικός, συχνά ψέγω – και είναι τόσο εύκολο να βρω ψόγο – πολλά από τα προγράμματα που οργανώνονται και πληρώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο έχω μια αδυναμία για το Erasmus γιατί είναι πολύ δύσκολο να βρω ψόγο στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Φαίνεται να επιτυγχάνει ορισμένα από τα αποτελέσματα που προσδοκεί να πετύχει.

Η έρευνα αυτή, που διεξήχθη το 1998, είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι τόσοι πολλοί φοιτητές, πράγματι, μπήκαν στον κόπο να συμπληρώσουν μια αίτηση και να την στείλουν στην Επιτροπή. Το μοναδικό πρόβλημα υποθέτω με τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ότι μας κατατέθηκαν αφότου είχαμε λάβει τις αποφάσεις για το πρόγραμμα Σωκράτης ΙΙ και για τα τμήματά του που έχουν να κάνουν με το Erasmus. Θα μπορούσαμε να είχαμε αποκομίσει πολύ χρήσιμες πληροφορίες από την εν λόγω έρευνα για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των φοιτητών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα Erasmus εκείνη την εποχή.

Υπάρχουν ορισμένοι άκρως ενδιαφέροντες αριθμοί και στοιχεία. Θα μπορούσα να σας κάνω να πλήξετε αναφέροντάς τα, αλλά περιέχονται όλα στις αιτιολογικές σκέψεις της έκθεσης και στην ίδια την έκθεση της Επιτροπής. Υπάρχουν, όμως, ορισμένα στοιχεία τα οποία με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα. Χωρίς αμφιβολία, από τα άτομα που συμμετείχαν στο πρόγραμμα Erasmus και έλαβαν τον κόπο να απαντήσουν στο ερωτηματολόγιο, το 98% βρήκε ότι το πρόγραμμα ήταν εξαιρετικά θετικό ή τουλάχιστον πολύ θετικό. Το 91% ήταν εντελώς ξετρελαμένοι με τα όσα τους συνέβησαν κατά το πρόγραμμα. Είναι κρίμα ότι το 57% πέρασε οικονομικές δυσκολίες εξαιτίας των σπουδών τους μέσω του Erasmus. Είναι να αναρωτιέται κανείς όταν μόνο τα μισά χρήματα χρησιμοποιούνται για την κατάληψη των θέσεων Erasmus (οι μισές μένουν κενές στο τέλος κάθε έτους) αν τα χρήματα θα μπορούσαν να διανεμηθούν εκ νέου εντός του Erasmus.

Όταν κατέθεσα αρχικά την έκθεσή μου, πρότεινα ορισμένες ακανθώδεις ιδέες για να δω εάν κανείς νοιαζόταν πραγματικά να διαβάσει τι συνέβαινε. Ευτυχώς, δυο ή τρεις βουλευτές (και η ίδια η Επιτροπή) όντως τις διάβασαν. Ορισμένοι παρατήρησαν μερικά όχι ιδιαίτερα σημαωτικά σημεία που στη συνέχεια αναγκάστηκα να αποσύρω. Ένα, όμως, που ακόμη περιέχεται στην έκθεσή μου, στο σημείο 4, το οποίο θα ήθελα να υπογραμμίσω, είναι το τμήμα που καταδικάζει οποιαδήποτε εσωτερική διάκριση που γίνεται στα κράτη μέλη. Εάν αντιμετωπίζατε δυσκολίες να παρακολουθήσετε ανώτατες σπουδές στην Αυστρία, για παράδειγμα, επειδή ανήκετε σε κάποια συγκεκριμένη φυλή, θα ξεσηκωνόταν ο κόσμος. Όμως, το ίδιο ακριβώς συμβαίνει στη δική μου χώρα αυτή τη στιγμή, όταν άγγλοι φοιτητές που θέλουν να σπουδάσουν στη Σκωτία τιμωρούνται οικονομικά από την κυβέρνηση της Σκωτίας.

Οπότε ήθελα, πραγματικά, αυτό να παραμείνει στην έκθεσή μου. Το έκρυψα επιμελώς και έμεινε σχεδόν απαρατήρητο μέχρι τώρα και θα ήθελα να το αποκαλύψω στους ελάχιστους ανθρώπους που βρίσκονται εδώ απόψε. Προσμένω με χαρά τους συναδέρφους μου από το Νέο Εργατικό Κόμμα να ψηφίσουν επί του συγκεκριμένου θέματος. Φαντάζομαι είναι λιγάκι αργά να ζητήσουμε επί μέρους ψηφοφορία.

Υπέβαλα, επίσης, δυο τροπολογίες. Η μία είναι βελτιωτική ως προς τη στίξη και ορισμένα σημεία γραμματικής στο συγκεκριμένο απόσπασμα του σημείου 4, η δεύτερη αφορά το σημείο 6. Στο στάδιο εξέτασης της παρούσας έκθεσης στην επιτροπή, προστέθηκε ένα τμήμα προτάσεως που έλεγε: “είναι της γνώμης ότι τα πορίσματα της μελέτης θα έπρεπε να αποτελέσουν αφορμή για την επανεξέταση των εθνικών πολιτικών στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης";. Δεν πιστεύω ότι είναι καθήκον της παρούσας έκθεσης, αυτής της περίστασης ή της Επιτροπής να ζητήσει κάτι τέτοιο. Συνεπώς, υπέβαλα τροπολογία για απάλειψη αυτής της πρότασης. Μια τρίτη τροπολογία που κατέθεσα αλλάζει μόνο μια λέξη στο αγγλικό κείμενο από “λυπάται” σε “σημειώνει”.

Πραγματικά, χάρηκα που συνεργάστηκα με την Επιτροπή και με όλους όσους με βοήθησαν. Θα ήθελα να ολοκληρώσω ευχαριστώντας όσους με βοήθησαν με την ανά χείρας έκθεση, ειδικά την ερευνήτριά μου, κ. Nicky Smith, που ανέλυσε με κόπο όλες τις στατιστικές μία μία. Επικοινωνήσαμε με όλα τα πανεπιστήμια και όλους τους αντιπρυτάνεις στο ΗΒ και σε πολλά άλλα μέρη σε όλη την Ευρώπη για να ζητήσουμε τις παρατηρήσεις τους επί της έκθεσης. Τη συνιστώ στο Σώμα.

  Prets (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, Σωστά ειπώθηκε ότι έχει περάσει η ώρα και ελάχιστοι έχουν παραμείνει στην αίθουσα. Ωστόσο, κύριε συνάδελφε, δε θα πρέπει να εκπλήττεστε. Αυτό δε συμβαίνει, ευτυχώς, μόνο όταν συζητώνται ζητήματα πολιτισμού και εκπαίδευσης, αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς. Πιστεύω βέβαια - όπως είπατε ήδη και εσείς – ότι η ποιότητα μιλά από μόνη της. Παρουσιάσατε εν συντομία ο ίδιος την έκθεση και τις τροπολογίες σας.

Είμαι Αυστριακή και γνωρίζω εκ πείρας ότι στη χώρα μου υπάρχει πρόσβαση σε όλους τους κλάδους σπουδών και στα πανεπιστήμια. Δεν έχουμε επίσης εθνικά προβλήματα, αυτό θα ήθελα να το υπογραμμίσω. Στο σημείο αυτό δεν υπολειπόμαστε της Αγγλίας, ή σωστότερα της Μεγάλης Βρετανίας.

Θα ήθελα να αναφερθώ στο πρόγραμμα Erasmus, το οποίο ως γνωστό αποτελεί τμήμα του προγράμματος Σωκράτης. Θα ήθελα λοιπόν να πω ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό – όπως βλέπουμε από το γεγονός ότι δεν εκπονήθηκε μόνο ένα πρόγραμμα αλλά κρίθηκε αναγκαίο να υπάρχουν αξιολογήσεις στα πλαίσια αυτά - να αναρωτηθούμε για την αποτελεσματικότητα της προσφοράς και να πραγματοποιήσουμε μία αξιολόγηση των πόρων, προκειμένου να αποκτήσουμε νέες γνώσεις και να αντιμετωπίσουμε τις όποιες ελλείψεις. Αναφέρθηκε ήδη ότι αυτή η διαπίστωση δεν θα λαμβάνεται δυστυχώς πλέον υπόψη στο πρόγραμμα Socrates ΙΙ. Πιστεύω ότι θα μπορούσαμε εδώ να αντιμετωπίσουμε την έλλειψη αυτή, διότι ας μη λησμονούμε ότι το 40% του προϋπολογισμού για το Socrates διατίθεται στο πρόγραμμα Erasmus, δηλαδή για τους φοιτητές στις ανώτατες ευρωπαϊκές σχολές.

Στόχος ήταν, και παραμένει, το 10% των φοιτητών να μπορεί να πραγματοποιεί μέρος των σπουδών του σε ένα άλλο κράτος μέλος. Δυστυχώς κατά το πρώτο έτος, μόνο 1% των φοιτητών έπραξε κάτι τέτοιο. Τα ποσοστά συμμετοχής έχουν αυξηθεί. Τη στιγμή αυτή βρισκόμαστε περίπου στο 50%. Η έκθεση ανέφερε ότι οι λόγοι γι’αυτό είναι τόσο διαρθρωτικοί όσο και πολιτιστικοί, αλλά, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, και οικονομικοί. Μέχρι τώρα δεν κατορθώσαμε να ενισχύσουμε ιδιαίτερα τις κοινωνικοοικονομικά ασθενείς ομάδες, όπως προβλέπεται και στο πρόγραμμα Socrates. Αντίθετα, το πρόγραμμα αξιοποιείται κυρίως από φοιτητές των οποίων οι γονείς διαθέτουν τόσο ένα υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο όσο και το αντίστοιχο εισόδημα. Το 57% των φοιτητών του Erasmus αντιμετώπισε σημαντικές δυσκολίες χρηματοδότησης της διαμονής του στο εξωτερικό. Θεωρώ ότι είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθεί ένας συντονισμός με τις υποτροφίες Erasmus, με τα κράτη μέλη και με τις ανώτατες σχολές, προκειμένου να γίνει μία μεταρρύθμιση και να ξεκινήσει ενημερωτική εκστρατεία με στόχο τη διαφώτιση των ενδιαφερομένων και προκειμένου να διαπιστώσουμε γιατί συμμετέχουν τόσο λίγοι στο πρόγραμμα αυτό. Το σημαντικότερο είναι να εξασφαλίσουμε ίσες ευκαιρίες σε όλες τις χώρες. Γι’αυτό αξίζει να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια. Πιστεύω ότι η παροχή ίσων ευκαιριών σε όλους τους νέους ανθρώπους είναι ένας πάρα πολύ σημαντικός στόχος για όλους μας!

  Reding, Επιτροπή. – (FR) Θα ήθελα, εν πρώτοις, να συγχαρώ τον εισηγητή για την έκθεσή του, την πρώτη που συντάσσει και την οποία κατάφερε να κάνει, από την πρώτη του κιόλας φορά, ομόφωνα αποδεκτή. Θεωρώ το ξεκίνημά του πολλά υποσχόμενο, έχουμε όμως, επίσης, να κάνουμε βέβαια και με ένα θέμα που προσφέρεται για ομοφωνία δεν νομίζω πράγματι ότι υπάρχει άλλο πρόγραμμα, μεταξύ των εντυπωσιακών τον αριθμό ευρωπαϊκών προγραμμάτων που έχουμε θέσει στη διάθεση των πολιτών, που να είναι τόσο γνωστό και να χαίρει τέτοιας αποδοχής από το κοινό, και όχι μόνο από τους σπουδαστές τώρα τελευταία, μια γιαγιά με σταμάτησε στο δρόμο για να με ευχαριστήσει για όσα έκανα για τα εγγόνια της, που ταξιδεύουν χάρη σε μια υποτροφία Erasmus. Βλέπετε, λοιπόν, ότι τα προγράμματα αυτά έχουν την ομόφωνη αποδοχή ολόκληρου του πληθυσμού και, φυσικά, επιδέχονται βελτίωσης.

Φέτος, 110 000 σπουδαστές επωφελούνται της ιδιαίτερης προσοχής που προσδίδουμε σε όλες τις πλευρές της διαμονής τους Erasmus και στην καλή λειτουργία της πτυχής αυτής του προγράμματος Σωκράτης και ευχαριστούμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που μας στηρίζει στη δράση μας αυτή. Προβλήματα, βεβαίως, υπάρχουν. Λέγεται συχνά ότι μόνο τα παιδιά των εύπορων σχετικά οικογενειών μπορούν να ταξιδέψουν, διότι τα υπόλοιπα δεν μπορούν να ζήσουν με τη χαμηλή αυτή υποτροφία. Αν όμως ανατρέξουμε στις στατιστικές μας, στους 5 σπουδαστές Erasmus οι 4 ήταν οι πρώτοι από την οικογένειά τους που σπούδασαν στο εξωτερικό, πράγμα που υπογραμμίζει παρ’ όλα αυτά το ρόλο που παίζει το πρόγραμμα σε επίπεδο δυνατοτήτων που προσφέρονται σε νέα κοινωνικά στρώματα στην Ευρώπη. Δεν είναι, λοιπόν, αλήθεια ότι μόνο τα παιδιά από εύπορο περιβάλλον μπορούν να επωφεληθούν από τις υποτροφίες Erasmus. Πάντως, ακόμα και αν αυτά τα παιδιά ζούνε πιο άνετα επειδή εκτός από την υποτροφία τους λαμβάνουν και ένα συμπληρωματικό επίδομα από τους γονείς τους, η μόνη κριτική που ασκείται, όπως φαίνεται, στο πρόγραμμα είναι σχετικά με τις οικονομικές αυτές δυσκολίες.

Αγαπητοί συνάδελφοι βουλευτές, πολύ θα ήθελα, όπως κι εσείς, κατά τη διαπραγμάτευση με το Συμβούλιο για το θέμα του προϋπολογισμού του προγράμματος Σωκράτης, το ποσό των χορηγούμενων πιστώσεων να είναι μεγαλύτερο από ό,τι μέχρι τώρα διότι, απλούστατα, οι δυνατότητές μου να αυξήσω τις υποτροφίες Erasmus, όπως πολύ θα το ήθελα, είναι περιορισμένες. Τι συμπεράσματα πρέπει να συναγάγουμε; Πολύ απλά, ότι οι εθνικές αρχές που διαχειρίζονται την κινητικότητα των σπουδαστών σε αποκεντρωμένο επίπεδο, έχουν καθήκον να λαμβάνουν υπόψη την εθνική κατάσταση και να προσαρμόζουν αναλόγως την πολιτική τους στο ζήτημα της χορήγησης υποτροφιών. Ζήτησα από τους Υπουργούς Παιδείας να πράξουν τα δέοντα, στη χώρα του ο καθένας, για να χορηγηθούν συμπληρωματικά επιδόματα στους σπουδαστές Erasmus, έτσι ώστε να προσφέρουμε ακόμα και σε αυτούς που δεν έχουν έναν καλόβολο μπαμπά ή μια γενναιόδωρη γιαγιά τη δυνατότητα να ταξιδέψουν. Επίσης, καλώ τον καθένα από σας να παρέμβει στον Υπουργό Παιδείας της χώρας του, ώστε να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για την αντιμετώπιση της χρηματοδοτικής αυτής δυσπραγίας.

Ζήτησα από τους Υπουργούς να ενεργήσουν ώστε να χορηγείται μια μεγαλύτερη υποτροφία στους σπουδαστές με οικονομικά προβλήματα. Κάλεσα τις περιφερειακές αρχές να καταβάλουν προσπάθειες για να βοηθήσουν τους σπουδαστές τους. Ζήτησα από τους πρυτάνεις των πανεπιστημίων να προβλέψουν χρηματοδοτικούς πόρους στο πλαίσιο των πανεπιστημίων τους, για να μπορέσουν οι σπουδαστές με χαμηλό εισόδημα να επωφεληθούν παρ’ όλα αυτά από τις υποτροφίες, αν θέλουν και αν μπορούν να το κάνουν. Νομίζω ότι στο μέλλον θα πρέπει να ζητήσω για άλλη μια φορά τη βοήθεια όλων των εθνικών και περιφερειακών αρχών στον τομέα αυτό και θα ασχοληθώ, εξάλλου, με το ζήτημα αυτό πολύ σύντομα, διότι η γαλλική Προεδρία έχει τη βούληση να αναπτύξει ένα πραγματικό σχέδιο δράσης υπέρ της κινητικότητας και ορίσαμε, μαζί με τον Υπουργό κ. Jacques Lang, μια ειδική συνεδρίαση των Υπουργών Παιδείας για το ζήτημα αυτό της κινητικότητας.

Με την ευκαιρία αυτή, δε θα μιλήσουμε μόνο για το τι θα θέλαμε να κάνουμε, αλλά θα αναφέρουμε και ορισμένα παραδείγματα δράσης που έχουμε επισημάνει σε ορισμένες χώρες, ως υποδείγματα. Τα οποία δεν είναι αναγκαστικά σε εθνικό επίπεδο. Θα σας αναφέρω ένα, στην τύχη. Σε μια περιοχή της Γερμανίας, ένας περιφερειακός Υπουργός Παιδείας δημιούργησε, σε συνεργασία με τα Ταχυδρομικά Ταμιευτήρια, ένα σχέδιο κινητικότητας για τους γονείς, τους φίλους, τους συγγενείς οι οποίοι, αντί να αγοράζουν ένα σωρό παιχνίδια στα παιδιά τους, επενδύουν στο σχέδιο αυτό, το οποίο θα είναι στη διάθεση του νέου όταν θα φτάσει σε ηλικία για να φύγει στο εξωτερικό για σπουδές.

Όπως βλέπετε, καλές ιδέες υπάρχουν, κάθε λογής καλές ιδέες. Ελπίζω ότι η συζήτηση για την κινητικότητα, που η γαλλική Προεδρία επιθυμεί να εγκαινιάσει, θα διευκολύνει τα πράγματα και θα ζητήσουμε από όλους να δείξουν την καλή τους θέληση, σε ιδιωτικό, και σε περιφερειακό, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, έτσι ώστε όλο και περισσότεροι σπουδαστές να συμμετέχουν στο επιτυχημένο πρόγραμμα Erasmus. Πρέπει να πληρώσουμε το τίμημα αυτό για να δημιουργήσουμε την Ευρώπη, διότι οι σπουδαστές που γνώρισαν στο πλαίσιο του Erasmus μια διαφορετική χώρα, που έκαναν φίλους σε μια χώρα άλλη από τη δική τους, σε ένα άλλο πανεπιστήμιο, αυτοί είναι οι αληθινοί Ευρωπαίοι που θα χαράξουν την αυριανή ευρωπαϊκή πολιτική. Είναι προς το συμφέρον ολόκληρης της κοινωνίας μας να έχουμε πολλούς ευτυχείς σπουδαστές Erasmus. Ας δουλέψουμε λοιπόν όλοι μαζί για να γίνουν ακόμα περισσότεροι στο μέλλον.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.

15. Αλιευτικές συμφωνίες

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την κοινή συζήτηση των κάτωθι εκθέσεων:

- του κ. Varela Suanzes-Carpegna (A5-0194/2000), εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τη σύναψη συμφωνίας υπό τη μορφή της ανταλλαγής επιστολών όσον αφορά την προσωρινή εφαρμογή του πρωτοκόλλου που καθορίζει τις αλιευτικές δυνατότητες και τη χρηματική αντιστάθμιση που προβλέπονται στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Γουινέας όσον αφορά την αλιεία στα ανοικτά των ακτών της Γουινέας για την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2000 έως 31 Δεκεμβρίου 20001. [COM(2000) 304 - C5-0315/2000 - 2000/0154(CNS)]

- του κ. M. Varela Suanzes-Carpegna (A5-0188/2000), εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τη σύναψη πρωτοκόλλου που καθορίζει τις αλιευτικές δυνατότητες και τη χρηματοδοτική αντιστάθμιση που προβλέπεται στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Κυβέρνησης του Μαυρικίου όσον αφορά την αλιεία στα ύδατα του Μαυρικίου για την περίοδο από 3ης Δεκεμβρίου 1999 έως της 2 Δεκεμβρίου 2002 [COM(2000) 229 - C5-0253/2000 - 2000/0094(CNS)]

  Varela Suanzes-Carpegna (PPE-DE), εισηγητής. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, δύο νέα διεθνή αλιευτικά Πρωτόκολλα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών απαιτούν σήμερα την προσοχή μας: Γουϊνέα και Νήσος Μαυρίκιος, Ατλαντικός και Ινδικός ωκεανός. Δύο συμφωνίες που διαφέρουν ως προς τη γεωγραφική θέση, τις διαστάσεις, τις αλιευτικές δυνατότητες και τις χρηματοδοτικές αντισταθμίσεις, αλλά, σε τελική ανάλυση, δύο σημαντικές συμφωνίες που προστίθενται στο ήδη σημαντικό δίκτυο διεθνών αλιευτικών συμφωνιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών, ουσιώδη πυλώνα της κοινής αλιευτικής πολιτικής, επειδή είναι ουσιώδης η κάλυψη των αναγκών εφοδιασμού μας, τόσο για τον ευρωπαίο καταναλωτή όσο και για τη βιομηχανία μας, όπως ουσιώδες είναι το να μπορούμε να το πράξουμε αυτό με το δικό μας στόλο.

Οι αλιευτικές συμφωνίες με τρίτες χώρες καλύπτουν έτσι ένα ζωτικό στόχο της κοινής αλιευτικής πολιτικής, στον οποίο πρέπει να προστεθεί η συμβολή τους στην απασχόληση, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων μάλιστα σε ευρωπαϊκές περιφέρειες που εξαρτώνται έντονα από αυτήν την δραστηριότητα. Εμπορικό ισοζύγιο, λοιπόν, απασχόληση και διατήρηση της ανταγωνιστικότητας ενός σημαντικού ευρωπαϊκού αλιευτικού στόλου. Γι’ αυτό, σήμερα το απόγευμα μάλιστα, η επιτροπή μας υιοθέτησε στη γνωμοδότησή της για τον προϋπολογισμό του ερχομένου έτους, του 2001, το σχέδιο που μας είχε υποβάλει η Αντιπρόεδρος μας, κ. Miguélez, για αύξηση σε 7 εκατομμύρια ευρώ της γραμμής Β7-8000 (Διεθνείς Αλιευτικές Συμφωνίες), επαναφέροντας έτσι τα ποσά του προσχεδίου του προϋπολογισμού που είχε καταθέσει προηγουμένως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το Μαρόκο, η Μαυριτανία, η Γροιλανδία, αποτελούν μεγάλες διαπραγματευτικές προκλήσεις για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που όλοι ελπίζουμε να ολοκληρωθούν σύντομα με επιτυχία. Προς το παρόν, χαιρόμαστε σήμερα για τις συμφωνίες με τη Γουϊνέα και τον Μαυρίκιο, που έρχονται να καλύψουν σημαντικές ανάγκες διάφορων στόλων από διάφορα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Ατλαντικό και τον Ινδικό. Είναι αξιοσημείωτη, και στις δύο περιπτώσεις, η συνεχής και ανησυχητική αύξηση των δαπανών των πλοιοκτητών, ενώ, παραδόξως, αυτές οι ρυθμίσεις δεν προβλέπονται σε άλλες συμφωνίες, όπως είναι η πασίγνωστη περίπτωση της συμφωνίας με τη Γροιλανδία. Στην περίπτωση του Μαυρικίου, επί παραδείγματι, αυξάνονται τα τέλη ανά άδεια που πρέπει να πληρώνουν οι πλοιοκτήτες κατά 5 ευρώ ανά τόνο αλιεύματος, δηλαδή από 20 σε 25 ευρώ, και αυξάνεται επίσης το ισοδύναμο αλιευμάτων ανά πλοίο. Η συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης μειώνεται σε 29%, με επιβάρυνση των πλοιοκτητών, οι οποίοι, σε περίπτωση πλήρους εκμετάλλευσης των αλιευτικών δυνατοτήτων, θα συνεισφέρουν το 23,5% του συνολικού κόστους. Στο προηγούμενο πρωτόκολλο η ευρωπαϊκή συνεισφορά ήταν 7%, αυξάνεται δηλαδή η επιβάρυνση των πλοιοκτητών από 7% σε 23,5% του συνολικού κόστους.

Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε επίσης στο πλαίσιο αυτό τις ανισότητες στον εσωτερικό καταμερισμό αυτών των αλιευτικών δυνατοτήτων που αποφασίζεται από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μεταξύ των κρατών μελών, όπως συνέβη στην περίπτωση των κεφαλόποδων στη συμφωνία με τη Γουϊνέα. Και οι δύο συμφωνίες παρέχουν σημαντική υποστήριξη στις τοπικές αρχές για τη διατήρηση των αλιευτικών τους πόρων και τάσσονται υπέρ των συμφωνιών μεταξύ κρατών αντί των ιδιωτικών συμφωνιών – πράγμα που έχει μεγάλη σημασία για συμφωνίες όπως αυτή με το Μαρόκο, που προσπαθούμε σήμερα να διαπραγματευθούμε - καθώς και υπέρ της συμβολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καθιέρωση σύγχρονων συστημάτων ελέγχου, πράγμα που συμβάλλει στη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπέρ της διατήρησης των πόρων σε όλες τις θάλασσες του πλανήτη, η οποία συνάδει με την εσωτερική της θέση για τα κοινοτικά ύδατα.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχει σημαντική άμεση σχέση μεταξύ των χρηματοδοτικών αντισταθμίσεων και των στόχων και δράσεων που έχουν προσυπογραφεί στη συνεργασία. Στην περίπτωση της συμφωνίας με τον Μαυρίκιο, πρόκειται για ένα 50% έναντι 30% της προηγούμενης συμφωνίας. Λείπει, όπως συμβαίνει πολλές φορές, περισσότερη τεκμηρίωση για τη σύγκριση στοιχείων και αριθμών μεταξύ πρωτοκόλλων, αν και στην περίπτωση αυτή πρέπει να ευχαριστήσουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επισύναψη των πρακτικών των διαπραγματεύσεων για την περίπτωση της Γουϊνέας, γεγονός που μας επιτρέπει να γνωρίζουμε περισσότερα στοιχεία και, τελικώς, παρέχει μεγαλύτερη διαφάνεια, που είναι ευπρόσδεκτη και για την οποία χαίρεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η Επιτροπή Αλιείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισε υπέρ αυτών των συμφωνιών, όπως αποτελεί πλέον συνήθειά της, επειδή θεωρεί ότι και οι δύο είναι ιδιαίτερα επωφελείς για τα συμβαλλόμενα μέρη, δηλαδή, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις τρίτες χώρες.

Η Ομάδα των Φιλελευθέρων μόλις κατέθεσε στην ολομέλεια μία τροπολογία με παρόμοιο περιεχόμενο για καθεμία από τις εκθέσεις, προκειμένου - κατά την άποψη του εισηγητή - να παύσει η κοινή αλιευτική πολιτική να είναι κοινή και να αποσπασθεί από αυτήν ο σημαντικός πυλώνας της εξωτερικής πολιτικής, ώστε να πληρώνουν για τη συμφωνία που διαπραγματεύθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήτοι εξ ονόματος των δεκαπέντε κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μόνο όσοι ωφελούνται άμεσα από αυτή.

Ο εισηγητής είναι κατά της τροπολογίας αυτής, διότι αν πλήρωναν για τις κοινοτικές πολιτικές μόνο όσοι ωφελούνται άμεσα από αυτές, τότε απλώς θα καταλύαμε την εσωτερική αγορά και θα εξαρθρώναμε την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είμαστε, λοιπόν, υπέρ και των δύο αλιευτικών συμφωνιών, που ελπίζουμε να μπορέσουν να συνεχιστούν στο μέλλον και αδημονούμε, κύριε Επίτροπε, να συζητήσουμε σύντομα στην Επιτροπή Αλιείας και να πούμε τα ίδια με αυτά που λέμε και τώρα για την σημαντικότατη αλιευτική συμφωνία με το Μαρόκο. Μην υποχωρήσετε στην προσπάθειά σας - καταλαβαίνω ότι εργάζεσθε σκληρά, από την συζήτηση που είχαμε σήμερα το απόγευμα - και σας καλώ να προωθήσετε και αυτή τη σημαντική διαπραγμάτευση.

  Langenhagen (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, είμαι καταρχήν υπέρ των νέων Πρωτοκόλλων στην αλιευτική συμφωνία με τον Μαυρίκιο και τη Γουινέα. Η Επιτροπή και ο εισηγητής έκαναν καλή δουλειά. Ωστόσο, οι συνέπειες της αλιευτικής συμφωνίας στον προϋπολογισμό της Ένωσης είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές. Προκειμένου να εξαγάγουμε τα αναγκαία συμπεράσματα, το Κοινοβούλιο οφείλει επιτέλους να εμπλακεί εγκαίρως, διότι υπάρχει ο κίνδυνος δημιουργίας αντιδράσεων. Να σας εξηγήσω τι εννοώ: πρόκειται για μία ανάμεικτη συμφωνία. Δεν αφορά μόνο το ερώτημα πόσα αλιεύματα και με τι πληρωμές, αλλά αφορά γενικότερα την αρχή της πρόληψης, δηλαδή την αειφόρο αξιοποίηση των αλιευτικών αποθεμάτων.

Θέλουμε να βοηθήσουμε τον Μαυρίκιο και τη Γουινέα στην ανάπτυξη της διαχείρισης των αλιευτικών τους αποθεμάτων καθώς και στην εκπαίδευση και την έρευνα. Έτσι, για παράδειγμα, το 50% των χρηματοδοτήσεων προς τον Μαυρίκιο οφείλουν να διατεθούν σε τέτοια μέτρα. Θεωρώ σημαντικό κάτι τέτοιο, να ενισχύουμε τα μέτρα για την ανάπτυξη στα πλαίσια των αλιευτικών συμφωνιών. Ο τομέας της αλιείας προσφέρεται για ένα τέτοιο συνδυασμό. Παρόλα αυτά μας απασχόλησε επανειλημμένα στην Επιτροπή Αλιείας το ζήτημα των τιμών που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα αλιευτικά δικαιώματα που εξασφαλίζει και αν οι τιμές αυτές είναι υπερβολικά υψηλές. Υπάρχει κίνδυνος να γελοιοποιηθεί μία μέρα η Ευρωπαϊκή Ένωση και να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης από άλλες χώρες εξαιτίας της γενναιοδωρίας της. Εξάλλου, κατά πόσον χρειάζονται σήμερα πραγματικά όλες οι τρίτες χώρες τη χρηματοδότηση της ΕΕ; Όλο και περισσότερες διεθνείς συμφωνίες τίθενται σε ισχύ, διότι πλοιοκτήτες ή άλλοι προσφέρουν περισσότερα από την ΕΕ. Εάν κάτι τέτοιο αποτελεί καθημερινό φαινόμενο και ρυθμίζεται μόνο του από την αγορά, οφείλουμε να σκεφτούμε μήπως η ΕΕ θα έπρεπε να απεμπλακεί σταδιακά από τις συμφωνίες που ισχύουν σήμερα και να διαθέσει αλλού τα ποσά ενισχύσεων που καταβάλλει. Αυτό θα πρέπει να γίνει στα πλαίσια της κοινής αλιευτικής πολιτικής.

Χαιρετίζω την παρούσα συμφωνία. Δε θα πρέπει ωστόσο να εθελοτυφλούμε και κυρίως να μην δίνουμε επιταγές εν λευκώ!

  Miguélez Ramos (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η Σοσιαλιστική Ομάδα υποστηρίζει τις προτάσεις κανονισμού του Συμβουλίου για τις αλιευτικές συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τον Μαυρίκιο και την Δημοκρατία της Γουϊνέας. Αμφότερες οι συμφωνίες εγγράφονται σε μία γενική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας που βασίζεται στην παρουσία μας στον υπόλοιπο κόσμο.

Ο αλιευτικός τομέας αποτελεί τμήμα της κοινοτικής οικονομίας και, για να μπορεί ο κοινοτικός στόλος να αλιεύει, για να μπορεί να ασκεί τη δραστηριότητά του, η Κοινότητα πρέπει να συνάψει συμφωνίες με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, ώστε οι αλιείς μας να διαθέτουν αλιευτικές δυνατότητες. Και οι δύο συμφωνίες ανανεώνονται τακτικά. Με τη Γουϊνέα έχουμε συμφωνία από το 1983 και με τον Μαυρίκιο από το 1989.

Δε χωρούν αμφιβολίες για την αποδοτικότητα αυτών των συμφωνιών για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αποδεικνύει η μελέτη που ανέθεσε η ίδια η Επιτροπή για την σχέση κόστους-οφέλους. Δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε επίσης τα επωφελή αποτελέσματα για τα άλλα συμβαλλόμενα μέρη, εν προκειμένω τον Μαυρίκιο και τη Δημοκρατία της Γουϊνέας. Και οι δύο χώρες λαμβάνουν πολύτιμους πόρους για την ανάπτυξή τους, εις αντάλλαγμα των αλιευτικών δυνατοτήτων που παρέχουν στον στόλο μας. Είναι συμφωνίες που ωφελούν και τα δύο μέρη και που τροποποιήθηκαν με την πάροδο του χρόνου, προσαρμοζόμενες στις απαιτήσεις για βιώσιμη εκμετάλλευση των πόρων και στις δράσεις στήριξης των προσπαθειών των αρχών της τρίτης χώρας για την ανάπτυξη του αλιευτικού της τομέα.

Τα Πρωτόκολλα που ανανεώνουν τακτικά τις συμφωνίες προσαρμόζονται κάθε φορά στην πραγματικότητα, στις ποσότητες ιχθύων που πραγματικά αλιεύθηκαν και στην κατάσταση των πόρων στα συγκεκριμένα αλιευτικά πεδία. Παρά τη μείωση των αλιευμάτων στη συμφωνία με τη Γουϊνέα, η οικονομική αντιστάθμιση που θα λάβει αυτή η αφρικανική χώρα θα διατηρηθεί, αφού το νέο Πρωτόκολλο αυξάνει το ύψος των τελών και των αδειών που θα πρέπει να καταβάλλουν οι κοινοτικοί πλοιοκτήτες. Συνεπώς, η αντίθεση με άλλες συμφωνίες - θα ήθελα να υπογραμμίσω, επί παραδείγματι, τη συμφωνία με τη Γροιλανδία, κατά την οποία οι πλοιοκτήτες δε συνεισφέρουν στο κόστος – φαίνεται ακόμα πιο έντονη. Στην περίπτωση του Μαυρικίου, μειώνεται επίσης ο όγκος των επιτρεπόμενων αλιευμάτων και καθορίζεται ο αριθμός των πλοίων που επιτρέπεται να αλιεύουν.

Η έγκριση αυτών των δύο αλιευτικών συμφωνιών από πλευράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελεί ένα πολιτικό μήνυμα υποστήριξης από μέρους μας της σύναψης και της ανανέωσης άλλων συμφωνιών που παρουσιάζουν για τον τομέα μας πολύ μεγαλύτερη σημασία, εξαιτίας του αριθμού πλοίων και των αλιέων που εξαρτώνται από αυτές. Αναφέρομαι, ιδιαίτερα, στη συμφωνία με το Μαρόκο. Εφτακόσια αλιευτικά πλοία είναι πολλά για να μένουν αγκυροβολημένα και 8 000 αλιείς που δεν αλιεύουν είναι πολλοί αλιείς χωρίς δουλειά εδώ και δέκα μήνες, χωρίς να διαφαίνονται βάσιμες ελπίδες από τις έως τώρα επαφές μεταξύ της Επιτροπής και της μαροκινής κυβέρνησης.

Καθένας πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του και να τηρήσει τις υποχρεώσεις του. Αυτό, το θεσμικό όργανο το έχει πράξει, υιοθετώντας σήμερα στην Επιτροπή Αλιείας του, σε έκτακτη συνεδρίαση, τα ποσά που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη γραμμή Β7-800 σχετικά με τις αλιευτικές συμφωνίες με τρίτες χώρες. Εναπόκειται πλέον στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαπραγματευθεί με σοβαρά επιχειρήματα για τη επίτευξη μιας λογικής συμφωνίας με το Μαρόκο. Ακόμα την περιμένουμε.

  Busk (ELDR). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχήν να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Επιτροπής :Αλιείας, κ. Varela, για την εξαιρετική έκθεσή του. Η Ομάδα των Φιλελευθέρων υποστηρίζει καταρχήν τις αλιευτικές συμφωνίες της Ένωσης με τρίτες χώρες, θα ήθελα ωστόσο να διευκρινίσω ότι η Ομάδα μας επιθυμεί - και γι’ αυτό υποβάλαμε ορισμένες τροπολογίες σχετικά - να συμβάλλουν οι αλιείς ή οι πλοιοκτήτες περισσότερο στη χρηματοδότηση των αλιευτικών συμφωνιών. Είναι φυσικό να συμβάλλουν στη χρηματοδότηση αυτών των συμφωνιών καθώς αυτοί έχουν και το μεγαλύτερο κέρδος από τις συμφωνίες. Οι αλιευτικές συμφωνίες έχουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία για ορισμένες περιφέρειες, όπου πέρα από την απασχόληση στον αλιευτικό τομέα καθεαυτό, υπάρχει μία σειρά παράλληλων δραστηριοτήτων, οι οποίες ολικά ή εν μέρει εξαρτώνται από την αλιεία. Μέσω των αλιευτικών συμφωνιών η ΕΕ μπορεί να διευρύνει τις αλιευτικές της δραστηριότητες και να αυξάνει τα αλιευτικά της δικαιώματα σε τρίτες χώρες. Οι επιπτώσεις της δράσης του στόλου της Ένωσης στους αλιευτικούς πόρους - από διαρθρωτικής και χρηματοδοτικής άποψης - θα πρέπει να αναλυθούν λεπτομερέστερα από ό,τι γίνεται σήμερα. Θα ήθελα, καταλήγοντας, να παρακαλέσω την Επιτροπή να υποβάλει στην Επιτροπή Αλιείας μία έκθεση σχετικά με τις αρνητικές και τις θετικές συνέπειες που έχουν οι αλιευτικές συμφωνίες της ΕΕ σε τρίτες χώρες.

  Farage (EDD). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, πέρυσι τον Οκτώβριο μίλησα ξανά εδώ κατά των αλιευτικών συμφωνιών μεταξύ ΕΕ και Αγκόλας. Ο λόγος ήταν πολύ απλός. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι οι συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και χωρών του Τρίτου Κόσμου έχουν αποδειχθεί καταστρεπτικές για τη διατήρηση των αλιευτικών πόρων. Επίσης, βλάπτουν σοβαρά τους γηγενείς πληθυσμούς. Αυτή τη φορά έχουμε προτάσεις για σύναψη συμφωνιών με τη Γουινέα και τον Μαυρίκιο, οι οποίες θα έχουν παρόμοιες επιπτώσεις.

Κατά μία έννοια, η παραπάνω διαπίστωση αναγνωρίζεται στις παρούσες προτάσεις. Ζητούνται πιο αυστηροί έλεγχοι. Πρέπει να προβλεφθούν σκάφη επιθεώρησης και πρέπει να ληφθούν περισσότερο υπόψην οι ανάγκες των εντοπίων αλιέων. Αυτά, όμως, δεν αρκούν. Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι εν λόγω συμφωνίες θα τηρηθούν επαρκώς. Ο έλεγχος της αλιείας στα ευρωπαϊκά ύδατα είναι τραγικά ανεπαρκής, άρα είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι τα πράγματα θα είναι διαφορετικά σε ξένους τόπους.

Επιπροσθέτως, οι βρετανοί αλιείς από τα νοτιοδυτικά της Αγγλίας ώς τον βορρά της Σκωτίας συνεχίζουν να υποφέρουν σε τεράστιο βαθμό εξαιτίας της πολιτικής κοινής αλιείας. Οι αλιείς πετούν χιλιάδες τόνους ψαριών που θα μπορούσαν να πουληθούν και στο μεταξύ χρεοκοπούν, κι ενώ αυτή η οικονομική και περιβαλλοντική καταστροφή συνεχίζει, η ΕΕ προτείνει να ξοδέψει πάνω από 7 εκατομμύρια ευρώ για να επιτρέψει στους έλληνες, ισπανούς και ιταλούς αλιείς πρόσβαση στα ίδια ύδατα. Από όποια σκοπιά και να το δούμε είναι εξωφρενικό. Όχι μόνο καταψηφίζω αυτές τις προτάσεις αλλά καλώ ένθερμα την κυβέρνησή μου να τις απορρίψει.

  Cunha (PPE-DE). – (ΡΤ) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω αυτές τις προτάσεις τις Επιτροπής σχετικά με τις δύο αυτές αλιευτικές συμφωνίες και αναφέρομαι ειδικά στη συμφωνία με τη Γουινέα. Επισημαίνω καταρχήν και υποστηρίζω τις καινοτομίες που έχουν εισαχθεί στην παρούσα συμφωνία σχετικά με τη διάθεση του 50% της συνολικής ενίσχυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ειδικές δράσεις που προορίζονται για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα. Και, εκτός από την καινοτομία της συμφωνίας αυτής, χαιρετίζω επίσης την καθιέρωση μίας πρόσθετης πριμοδότησης 370 χιλιάδων ευρώ στην περίπτωση που η Δημοκρατία της Γουινέας εφαρμόσει ένα σύνολο δράσεων με στόχο να μειωθεί η συνολική αλιευτική προσπάθεια.

Καθώς πρόκειται για μία χώρα με διαθέσιμη ετήσια παραγωγή της τάξης των 250 χιλιάδων τόνων ιχθύων, και καθώς ο βιοτεχνικός της στόλος διαθέτει αλιευτικό δυναμικό της τάξης των 50 χιλιάδων μόνο, είναι προφανές ότι βρισκόμαστε ενώπιον μίας συμφωνίας αμοιβαίου συμφέροντος χωρίς καμία σύγκρουση και η οποία επιτρέπει, επιπλέον, τη διάθεση έκτακτων χρηματοδοτήσεων για την ανάπτυξη του αλιευτικού τομέα της Γουινέας.

Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι οι αλιευτικές συμφωνίες, εκτός από το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν για την Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέσα ανάπτυξης για τις χώρες αυτές. Και, ως Πορτογάλος, εκφράζω και πάλι τη λύπη μου διότι όσον αφορά το θέμα αυτό η Επιτροπή και το Συμβούλιο επέδειξαν μεγάλη καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις της συμφωνίας με το Μαρόκο. Εκφράζω επίσης τη λύπη μου για τις δυσκολίες που παραμένουν σχετικά με την πρόσβαση άλλων κρατών μελών στις αλιευτικές περιοχές της Γροιλανδίας, της οποίας η συμφωνία χρησιμοποιήθηκε ελάχιστα και θα πρέπει σύντομα να ανανεωθεί. Πρέπει όμως οι απαιτήσεις σχετικά με την επιτήρηση και τον έλεγχο, καθώς επίσης και τα προγράμματα που στοχεύουν στον έλεγχο της προσπάθειας μείωσης της αλιείας, να επιβληθούν και στις άλλες χώρες που αλιεύουν στα ύδατα των αναπτυσσόμενων αυτών χωρών και όχι μόνο στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γι’αυτό λοιπόν ζητώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση να καταβάλει μία επιπλέον προσπάθεια, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ώστε αυτός ο κανόνας να εφαρμοστεί σε όλους και όχι μόνο σε εμάς.

  Van Dam (EDD). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, δυστυχώς, η εξυγίανση του ευρωπαϊκού αλιευτικού στόλου έχει οδηγήσει πάρα πολύ συχνά στη μετατόπιση των σκαφών αυτών στις ακτές της Αφρικής. Εκεί μπορούσαν να χρησιμοποιούνται ανεμπόδιστα, με αποτέλεσμα να εκθέτουν σε σοβαρό κίνδυνο όχι μόνο τα αλιευτικά αποθέματα αλλά και τα εισοδήματα και την επισιτιστική ασφάλεια του πληθυσμού των περιοχών αυτών. Στις εν λόγω αλιευτικές συμφωνίες, δεν πρέπει να κοιτάξουμε μόνο τα συμφέροντα των Ευρωπαίων αλιέων αλλά και τα συμφέροντα του τοπικού πληθυσμού

Η συμφωνία με το Μαυρίκιο αφορά την αλιεία τόνου, ωστόσο, στην περίπτωση της Γουινέας, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη. Εκεί τα ευρωπαϊκά πλοία αλιεύουν και είδη τα οποία ενδιαφέρουν τους τοπικούς αλιείς. Ενθαρρυντικό στοιχείο είναι το ότι, και στις δύο συμβάσεις, 50% της οικονομικής συμβολής προορίζεται για την ανάπτυξη της τοπικής αλιείας. Βεβαίως, για την μελλοντική παράταση της ισχύος του Πρωτοκόλλου απαιτείται έλεγχος της διάθεσης των χρημάτων αυτών. Στην περίπτωση ιδιωτικών συμβάσεων ευρωπαίων πλοιοκτητών με την κυβέρνηση της Γουινέας δεν υπάρχει το στοιχείο της βοήθειας στον τοπικό αλιευτικό κλάδο και, επειδή δεν ασκείται έλεγχος, προάγεται η υπεραλιεία.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το πρόσφατο φαινόμενο της σύναψης συμβάσεων εκτός της γενικής αλιευτικής σύμβασης από μικρά αλιευτικά σκάφη της Γαλλίας. Τα σκάφη αυτά θα αλιεύουν στην παράκτια ζώνη και θα αποτελέσουν άμεση απειλή για τους ντόπιους αλιείς. Όλα τα σκάφη των κρατών μελών οφείλουν να σέβονται την ύπαρξη μιας αποκλειστικής οικονομικής ζώνης δώδεκα μιλίων. Εξάλλου, θεωρώ αυτονόητο οι πλοιοκτήτες να συμβάλουν περισσότερο στο κόστος των αλιευτικών συμφωνιών και να μην επιδοτείται η εκμετάλλευση των αλιευτικών περιοχών από τους φορολογούμενους.

  Maat (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κατ’ αρχάς θα ήθελα να συγχαρώ την Επιτροπή και τον εισηγητή μας για τη συμφωνία που επετεύχθη. Στη συμφωνία αυτή συνεκτιμάται περισσότερο απ’ ότι στο παρελθόν η θέση των αναπτυσσόμενων χωρών, που στην προκειμένη περίπτωση είναι ο Μαυρίκιος και η Γουινέα. Αυτό είναι θετικό και σημαίνει στην ουσία ότι η συμφωνίες αυτές πρέπει να υπάγονται στη διαδικασία συναπόφασης με το Κοινοβούλιο, ίσως όμως να συμβεί αυτό του χρόνου με τη Διακυβερνητική Διάσκεψη.

Έχω ορισμένες κριτικές παρατηρήσεις για μερικά άλλα σημεία. Πιστεύω ότι η συμφωνία είναι καλή. Είναι σαφές ότι έχει εξαιρετική σημασία για τις νότιες χώρες, επειδή οι αλιευτικές συμφωνίες αφορούν άμεσα – εκτός άλλων – στην Ισπανία και την Πορτογαλία 13 000 θέσεις εργασίας. Εξίσου σημαντικός είναι ο κύκλος εργασιών ο οποίος ανέρχεται περίπου σε 485 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνουμε και την αλιευτική συμφωνία με τη Γροιλανδία. Αυτό σημαίνει ότι τα ποσά που έχουν δεσμευτεί θα διατεθούν σ’ αυτές τις χώρες. Επ’ αυτού μπορούν να γίνουν ορισμένα σχόλια.

Από ιστορική άποψη οι χώρες αυτές είχαν συνάψει δικές τους αλιευτικές συμφωνίες, θα ήταν όμως καλό να συμβάλουν περισσότερο οι επιχειρήσεις στις συμφωνίες αυτού του είδους. Το λέγω αυτό επειδή πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ αναπτυσσόμενων και αλιευτικών χωρών, ταυτόχρονα όμως πρέπει να υπάρχει και μια ισορροπία στη διάθεση πόρων στις διάφορες αλιευτικές ζώνες.

Στην προκειμένη περίπτωση θα ήθελα να τονίσω ότι ορισμένες χώρες του Βορρά, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου, προβληματίζονται έντονα με τις περικοπές που υφίστανται στο πρόγραμμα. πολυετούς προσανατολισμού. Ο συνάδελφος από τη Βρετανία ανάφερε ήδη τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στη χώρα του ο αλιευτικός κλάδος. Αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωση της συμφωνίας αυτής πρέπει να εξεταστεί με κριτικό πνεύμα ποια συμφέροντα υπάρχουν και πώς θα διατεθούν τα κονδύλια.

Είναι σαφές ότι τα περιφερειακά δεδομένα θα διαδραματίσουν ισχυρότερο ρόλο. Προσέξτε, θεωρώ ότι η σύναψη της συμφωνίας είναι σημαντική για τους ισπανούς, τους νοτιοευρωπαίους αλιείς, αυτό είναι το ένα. Ταυτόχρονα, όμως, θεωρώ σημαντικό να υπάρχουν στην περιφερειακή πολιτική περιθώρια για την αναδιάρθρωση της αλιείας στις βόρειες παράκτιες περιοχές, για τη σύναψη ικανοποιητικών συμφωνιών με τις βόρειες χώρες και για μια πραγματικά περιφερειακή ολοκλήρωση των συμφωνιών αυτών

  Fraga Estévez (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι για την Επιτροπή είναι εύκολο να συνεχίζει να αγνοεί τα αιτήματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου - τα πρώτα ήδη είχαν διατυπωθεί ρητά στο Συμβούλιο Υπουργών του Οκτωβρίου 1997- και να αναβάλει τις εργασίες για τις οδηγίες διαπραγματεύσεως των αλιευτικών συμφωνιών.

Το Πρωτόκολλο με την Γουϊνέα Κονάκρι αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Αναμέναμε ότι θα αύξανε τη συνεισφορά των πλοιοκτητών, πιστεύω όμως ότι είναι απαράδεκτο, στις ομάδες εργασίας του Συμβουλίου, η Επιτροπή να τολμά να χαρακτηρίζει αυτήν την αύξηση ελαφριά τη στιγμή που επιβάλλει μεγαλύτερες θυσίες στο στόλο και τη στιγμή, επαναλαμβάνω, που στις συμφωνίες του Βορρά οι πλοιοκτήτες δεν πληρώνουν δεκάρα. Εξάλλου, η Επιτροπή επέτρεψε στον εαυτό της την πολυτέλεια να προσπεράσει ανέμελα την αρχή της σχετικής σταθερότητας αφαιρώντας χαριτωμένα από έναν κοινοτικό στόλο αλιευτικά δικαιώματα που είχαν επιτευχθεί χάρη σ’ αυτή την αρχή. Είτε είναι ιερή η αρχή της σχετικής σταθερότητας είτε όχι, δεν μπορεί να είναι απαραβίαστη στα κοινοτικά ύδατα και να μην είναι στις αλιευτικές συμφωνίες του Νότου.

Η Επιτροπή λέει ότι αφαίρεσε από την Ισπανία τις αλιευτικές δυνατότητες κεφαλόποδων, επειδή δεν τις εκμεταλλεύτηκε εξ ολοκλήρου στο προηγούμενο Πρωτόκολλο, και τις παρέχει σε χώρες που ποτέ δεν είχαν αλιεύσει εκεί. Ε λοιπόν, ανέκαθεν υποστήριζα την πλήρη εκμετάλλευση των παρεχομένων αλιευτικών δυνατοτήτων, σε όλα όμως τα ύδατα, όχι μόνο στις συμφωνίες του Νότου. Επαναλαμβάνω, στις συμφωνίες του Βορρά μένουν εντελώς ανεκμετάλλευτες και δεν υπάρχει τρόπος να αλιευθούν από στόλους που δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον. Γιατί αυτές οι διαφορές; Ας μας το εξηγήσουν επιτέλους.

Εξάλλου, τι κάνει την Επιτροπή να πιστεύει ότι επειδή δεν εξάντλησε τις αλιευτικές δυνατότητες στο προηγούμενο πρωτόκολλο δε θα τις εξαντλήσει ούτε και σε αυτό, όταν εδώ και εννέα μήνες έχει αγκυροβολημένο το στόλο για την αλιεία κεφαλόποδων που αλίευε στο Μαρόκο, χωρίς να διαφαίνεται κάποια λύση; Κύριε Πρόεδρε, όλα αυτά αποκαλύπτουν το πνευματικό και υλικό χάος των κοινοτικών μας αλιευτικών αρχών, που θα λυθεί μόνο όταν οι οδηγίες που ανέφερα προηγουμένως προσδιοριστούν με τρόπο σαφή και συναινετικό.

  James Nicholson (PPE-DE). – (ΕΝ) Μου επιτρέπετε καταρχάς να επικροτήσω την έκθεση και να συγχαρώ τον εισηγητή για τη δουλειά που έκανε προκειμένου να την ετοιμάσει. Είναι αναμφίβολο ότι οι αλιευτικές συμφωνίες υποβάλλονται σε όλο και προσεκτικότερο έλεγχο ώστε να διαπιστωθεί τι επιτυγχάνουν και τι κατορθώνουν όχι μόνο για τους λαούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και για τις χώρες με τις οποίες έχουν συναφθεί.

Ο εισηγητής πολύ σωστά ανέφερε τη συμφωνία με το Μαρόκο επανειλημμένα. Η εν λόγω συμφωνία προκαλεί τεράστια ανησυχία στους ανθρώπους που επηρεάζει πιο άμεσα και σε όσους πιθανώς να επωφελούνταν σε κάποιο βαθμό, ενώ έχει χωρίς αμφιβολία προκαλέσει τεράστια αναστάτωση στην Επιτροπή Αλιείας. Θέλω να ρωτήσω τον Επίτροπο εντελώς ευθέως και άμεσα εάν η Επιτροπή, το Κοινοβούλιο, και η Ευρωπαϊκή Ένωση κρατούνται όμηροι από το Μαρόκο εξαιτίας της απροθυμίας του να συμφωνήσει. Ίσως θα μπορούσε να μου απαντήσει όταν προβεί σε σχόλια επί της συζήτησης αργότερα.

Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε την ανησυχία μας για τις αλιευτικές συμφωνίες. Είναι ακριβές και τα ποσά που ενέχονται είναι σημαντικά. Είναι ανάγκη να λαμβάνουμε περισσότερο υπόψην τα χρήματα στο μέλλον και δεν μπορούμε να προσποιούμαστε το αντίθετο. Πράγματι, στο παρελθόν οι συμφωνίες ήταν αποδεκτές, αλλά απαιτείται νέα προσέγγιση και νέο όραμα στο μέλλον. Μακροπρόθεσμα, η Επιτροπή πρέπει να συνεργαστεί με το Κοινοβούλιο, διότι το Κοινοβούλιο ενδιαφέρεται να εξακριβωθεί με ποιον τρόπο μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα οι συμφωνίες.

Αν κοιτάξουμε αυτά που έχουμε μπροστά μας, αναγκάζομαι να σας πω, κύριε Επίτροπε, ότι η παρούσα κατάσταση είναι αδύνατο να συνεχίσει. Ναι, στηρίζω την υποβληθείσα πρόταση και θα στηρίξω την πρόταση που θα προκύψει, αλλά επιθυμώ να τονίσω ότι επί της αρχής δεν μπορεί να συνεχίσουμε έτσι επ’άπειρον, ούτε και η στήριξη πρέπει να θεωρείται δεδομένη στο μέλλον όπως ήταν στο παρελθόν.

  Fischler, Επιτροπή. – Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα καταρχήν να ευχαριστήσω θερμά τον εισηγητή, κ. Varela Suanzes-Carpegna, για τις δύο εκθέσεις τις οποίες υπέβαλε σήμερα που αφορούν το νέο Πρωτόκολλο της αλιευτικής συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Δημοκρατίας του Μαυρικίου και της Δημοκρατίας της Γουινέας.

Όσον αφορά την πρώτη συμφωνία με τον Μαυρίκιο, με χαρά μου πληροφορήθηκα ότι υποστηρίζετε τα νέα τεχνικά στοιχεία καθώς και τις περαιτέρω τροποποιήσεις στο πρωτόκολλο αυτό, για παράδειγμα, την κατανομή του κόστους, την υψηλή χρηματοδότηση επιστημονικών προγραμμάτων, την επιθεώρηση και τον έλεγχο, καθώς και τη συνέχεια της χρηματοδότησης. Η συμφωνία με το Μαυρίκιο είναι μια κλασσική συμφωνία αλίευσης τόνου με μικρό ποσοστό αλιείας με παραγάδια και αποτελεί σημαντικό συστατικό στοιχείο της σειράς συμφωνιών αλιείας τόνου στον Ινδικό Ωκεανό που έχει συνάψει η Κοινότητα.

Αυτό το νέο πρωτόκολλο είναι το τέταρτο κατά σειρά απ’όταν τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία πλαίσιο του 1990. Η παράταση του πρωτοκόλλου για άλλα τρία χρόνια παρέχει αλιευτικές δυνατότητες σε 83 αλιείς τόνου. Στο πρωτόκολλο αυτό περιλαμβάνονται για πρώτη φορά οι κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου Αλιείας του Οκτωβρίου 1997, δηλαδή η αύξηση των επικεντρωμένων μέτρων για την ανάπτυξη του τομέα της αλιείας και την ανακατανομή του κόστους μεταξύ Κοινότητας και πλοιοκτητών.

Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του πρωτοκόλλου είναι ότι η χωρητικότητα αναφοράς, δεδομένων των περιορισμένων αλιευτικών ποσοτήτων κατά την τριετή διάρκεια του τελευταίου πρωτοκόλλου, μειώνεται από 7 500 σε 5 500 τόνους, κάτι που έχει ως συνέπεια αντίστοιχη μείωση των αντισταθμιστικών πληρωμών κατά 29%.

Θα ήθελα να σας ενημερώσω εξάλλου ότι 50%, το ήμισυ δηλαδή, των αντισταθμιστικών πληρωμών θα διατεθεί σε επικεντρωμένα μέτρα για την ανάπτυξη των τοπικών αλιευτικών τομέων. Χρηματοδοτούνται μέτρα στους τομείς της οικονομίας και της τεχνικής, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων για επιθεωρήσεις και ελέγχους. Στα πλαίσια αυτά θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι οι όροι για την παρακολούθηση τέτοιων μέτρων βελτιώθηκαν καθώς οι αρχές του Μαυρικίου ανέλαβαν την υποχρέωση να υποβάλλουν ετήσια λεπτομερή έκθεση, η δε Επιτροπή έχει τη δυνατότητα να ελέγχει τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν ως προς τη συγκεκριμένη εφαρμογή των διαφόρων μέτρων.

Τα τέλη για την παροχή αδειών στους πλοιοκτήτες αυξήθηκαν σημαντικά, από 20 σε 25 ευρώ ανά τόνο. Συνολικά, στα πλαίσια αυτού του πρωτοκόλλου πραγματοποιείται μία ευρεία ανακατανομή του κόστους μεταξύ της Κοινότητας και των πλοιοκτητών, καθώς οι τελευταίοι καταβάλλουν στο εξής 23,5% του συνολικού κόστους, ενώ παλαιότερα κατέβαλλαν μόλις το 7%. Αυτό ανταποκρίνεται στην απόφαση του Συμβουλίου το 1997 για τις συμφωνίες με τρίτες χώρες, με βάση την οποία θα πρέπει να επικρατεί ισορροπία στην κατανομή του κόστους. Εξάλλου, πραγματοποιούνται τεχνικές βελτιώσεις στην κοινοποίηση των ποσοτήτων αλιευμάτων, των υπολογισμών των οφειλομένων τελών και τη διαδικασία φόρτωσης των αλιευμάτων στα σκάφη.

Αλλά και στη συμφωνία με τη Γουινέα, διαπιστώνω ότι χαιρετίζετε τα τεχνικά στοιχεία τα οποία εισαγάγαμε, ιδιαίτερα το γεγονός ότι λαμβάνουμε καλύτερα υπόψη την εξέλιξη των αλιευτικών πόρων μέσω ειδικής πριμοδότησης.

Συμφωνία πλαίσιο έχουμε και με τη Δημοκρατία της Γουινέας, ήδη από το 1983. Η συμφωνία αυτή είναι επίσης σημαντική για την Ευρωπαϊκή Ένωση διότι προβλέπει δυνατότητες αλιείας σε μηχανότρατες και αλιείς τόνου. Περαιτέρω παρέχει δυνατότητα μερικής αναπλήρωσης των αλιευτικών προσπαθειών κατά τη διάρκεια περιόδων απαγόρευσης αλιείας στα πλαίσια των συμφωνιών με διάφορες γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα με τη Σενεγάλη, τη Μαυριτανία και το Μαρόκο, ενώ συγχρόνως προσφέρει σε ένα ορισμένο βαθμό μία εναλλακτική λύση απέναντι στα ύδατα του Μαρόκου. Χαίρομαι λοιπόν που μπορώ να σας ανακοινώσω ότι το Πρωτόκολλο με τη Δημοκρατία της Γουινέας περιλαμβάνει σημαντικές καινοτομίες, οι οποίες αποσκοπούν κυρίως στην εφαρμογή της αρχής της πρόληψης και στην αειφόρο αξιοποίηση των αλιευτικών πόρων.

Θα ήθελα να αναφέρω χαρακτηριστικά στο σημείο αυτό ότι καθιερώνεται πριμοδότηση με στόχο να βοηθηθούν οι αρχές της Γουινέας προκειμένου να βελτιώσουν την κατάσταση των αλιευτικών αποθεμάτων στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της χώρας. Η πριμοδότηση αυτή καταβάλλεται μόνο εφόσον η Γουινέα αποδείξει ότι η συνολική αλιευτική προσπάθεια έχει μειωθεί και ότι εφαρμόστηκαν τα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί με στόχο τη βελτίωση των επιθεωρήσεων και των ελέγχων. Στόχος μας είναι να υποστηρίξουμε τη Γουινέα στις προσπάθειες αυτές, να ενισχύσουμε τις προοπτικές διμερών αλιευτικών συμφωνιών και με άλλα κράτη και να μειώσουμε τις ιδιωτικές συμφωνίες οι οποίες συχνά είναι εις βάρος της αειφόρου διαχείρισης των αλιευτικών αποθεμάτων.

Περαιτέρω αυξήθηκε στο 46% της συνολικής στήριξης η χρηματοδοτική αντιστάθμιση για συγκεκριμένα μέτρα, όπως εργασίες οικονομικής και τεχνικής έρευνας, επιθεωρήσεις και εποπτεία των αλιευτικών δραστηριοτήτων ή υποστήριξη σε προσπάθειες εκπαίδευσης και κατάρτισης στον τομέα αλιείας μικρής κλίμακας, καθώς επίσης και υποστήριξη της συμμετοχής στις εργασίες διεθνών οργανισμών.

Το Πρωτόκολλο προβλέπει, τέλος, μία στενή συνεργασία μεταξύ των δύο μερών κατά τη διαχείριση των μέτρων. Η παρακολούθηση αυτή διευκολύνεται μέσω μίας λεπτομερούς ετήσιας έκθεσης και της δυνατότητας που έχει η Κοινότητα να επιθεωρεί τις πληρωμές για να διαπιστώνει εάν πραγματικά εφαρμόστηκαν τα μέτρα.

Όσον αφορά τις τροπολογίες που υποβάλατε, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η Επιτροπή μπορεί καταρχήν να δεχθεί τις δύο πρώτες. Η τροπολογία 3 απορρίπτεται από την Επιτροπή διότι δε συνάδει με την επικρατούσα θεωρία σχετικά με τα Πρωτόκολλα των αλιευτικών συμφωνιών και θίγει τις διαπραγματευτικές αρμοδιότητες της Επιτροπής. Καθώς το Πρωτόκολλο αποτελεί παράρτημα στη συμφωνία πλαίσιο, δε χρειάζεται νέα διαπραγματευτική εντολή για την τακτική του ανανέωση. Είναι ωστόσο αυτονόητο ότι η Επιτροπή, ως υπεύθυνη για τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων, μεριμνά για τον σεβασμό των διαπραγματευτικών κατευθυντήριων γραμμών που έχει ορίσει το Συμβούλιο.

Απορρίπτουμε και την τέταρτη τροπολογία διότι αντιβαίνει στο πνεύμα της απόφασης του Συμβουλίου του 1997 η οποία ζήτησε τον επιμερισμό του κόστους μεταξύ των πλοιοκτητών και της Κοινότητας. Σας ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας!

  Πρόεδρος. – Ευχαριστώ, κύριε Επίτροπε.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12.00.

Η ημερήσια διάταξη έχει εξαντληθεί, το ίδιο κι εμείς νομίζω.

Κυρίες και κύριοι, σας εύχομαι λοιπόν καληνύχτα.

(Η συνεδρίαση έληξε στις 23. 25)⁽¹⁾

(1) Ημερήσια διάταξη της επόμενης συνεδρίασης: βλ. συνοπτικά πρακτικά.

16. Παράρτημα - Πανηγυρική συνεδρίαση

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. FONTAINE
Προέδρου

(Η πανηγυρική συνεδρίαση αρχίζει στις 11.30)

  Πρόεδρος. – Κύριε Πρόεδρε της Knesset, κύριε Πρόεδρε του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, εξ ονόματος όλων των συναδέλφων μου, σας καλωσορίζω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με πολύ μεγάλη χαρά και συγκίνηση και κυρίως με μεγάλες ελπίδες για την ειρήνη.

(Χειροκροτήματα)

Σας ευχαριστώ για το θάρρος και την ευρύτητα πνεύματος με την οποία αποδεχτήκατε αμφότεροι την πρόσκληση που σας απηύθυνα κατά την επίσημη επίσκεψή μου στην Εγγύς Ανατολή, τον περασμένο Φεβρουάριο. Η κοινή σας παρουσία είναι άνευ προηγουμένου στην ιστορία του θεσμικού μας οργάνου. Κατέστη δυνατή επειδή είστε δυο άνθρωποι της ειρήνης, και ως ανθρώπους της ειρήνης σας υποδέχεται το Κοινοβούλιό μας σήμερα. Δεν ξεχνώ ότι η επίσκεψή σας οφείλεται εξίσου και στο ρόλο της συναδέλφου Luisa Morgantini, προέδρου της αντιπροσωπείας στο Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο, η οποία υπήρξε πολύ πειστική στο ρόλο της ως απεσταλμένη του Κοινοβουλίου και την ευχαριστώ θερμότατα για αυτό

.

(Χειροκροτήματα)

Το γεγονός ότι εσείς, οι πρόεδροι των δύο Συνελεύσεων που θα κληθούν να κυρώσουν τις συμφωνίες που ετοιμάζονται και των διαπραγματεύσεων στις οποίες συμμετέχετε, επιλέξατε να έρθετε μαζί εδώ και να μιλήσετε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είναι μεγίστης σημασίας.

Εκτιμάμε την κίνησή σας αυτή στις πραγματικές της διαστάσεις: ως κίνηση, δηλαδή, ενδεικτική της αποφασιστικότητας και των δυο να επιτύχετε την ειρήνευση, ως κίνηση πρόσκλησης στην Ευρώπη να συμμετάσχει σε μεγαλύτερο βαθμό στην τρέχουσα διαδικασία, και με την ευκαιρία αυτή χαιρετίζω την παρουσία του Πρέσβη κ. Moratinos, ως κίνηση ενίσχυσης της κοινοβουλευτικής διάστασης της συνεργασίας σας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όλοι μας γνωρίζουμε πόσο πολύπλοκη είναι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, στο έδαφος της οποίας βρίσκονται οι ιερότεροι ιστορικοί τόποι για ένα μεγάλο κομμάτι της ανθρωπότητας και οι οποίοι ακριβώς για αυτό το λόγο, είναι ιδιαιτέρως διαφιλονικούμενοι.

Οι Ευρωπαίοι έχουν ιδίαν πείρα πόσο δύσκολο είναι να κάνει κάποιος ειρήνη και όχι πόλεμο.

Ειδικά στον 20ό αιώνα, χρειάστηκε να γίνουν φοβεροί πόλεμοι που είχαν ως αποτέλεσμα μια θλιβερή πομπή εκατομμυρίων νεκρών, για να καταλάβουν τελικά οι λαοί μας ότι ο πόλεμος είναι μια τρέλα ολέθρια για όλους.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν σας υποδέχεται λοιπόν για να σας δώσει μαθήματα. Σας υποδέχεται ως φίλος και των δύο λαών τους οποίους εκπροσωπείτε και οι οποίοι έχουν, και οι δύο, επιτέλους δικαίωμα στην ειρήνη, την ασφάλεια και την ανάπτυξη.

Όταν θα εγκαινιαστεί στη Μέση Ανατολή η ίδια διαδικασία που οδήγησε την Ευρώπη από την ένοπλη σύγκρουση στην ειρήνη και, ακόμα πιο πέρα, από την ειρήνη στη συνεργασία των γειτόνων χωρών, μπορούμε να φανταστούμε ότι θα υπάρξει μια κοινή και για τους δυο λαούς της περιοχής σας Εθνοσυνέλευση, ομόλογή μας! Τι υπέροχο όνειρο, το οποίο είμαι βέβαιη ότι, χάρη στην κοινή μας βούληση, θα γίνει μια μέρα πραγματικότητα.

Κύριε Πρόεδρε της Knesset, κύριε Πρόεδρε του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, η συζήτηση που παρακολουθήσατε μαρτυρεί το ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως του Κοινοβουλίου της, για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται αυτή τη στιγμή.

Να είστε βέβαιοι ότι θα σας ακούσουμε με πολύ μεγάλη προσοχή.

Χωρίς να καλύπτω τις μείζονες δυσκολίες που έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, όπως γνωρίζουμε, στην κρίσιμη αυτή περίοδο των διαπραγματεύσεων, εύχομαι να διαβεβαιώσετε τη Συνέλευσή μας πως οι πύλες της ειρήνης παραμένουν ανοιχτές και πως οι δυο λαοί σας θα τις διαβούν από κοινού.

Χωρίς άλλη καθυστέρηση, κύριε Abu Ala σας δίνω το λόγο και στη συνέχεια το λόγο θα έχει ο κ. Burg.

  Ahmed Qurie, Πρόεδρος του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου⁽¹⁾.

– (FR) Κυρία Nicole Fontaine, Πρόεδρε του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κυρίες και κύριοι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιτρέψτε μου, εν πρώτοις, να εκφράσω τη μεγάλη μου ικανοποίηση για το διάλογο που είχαμε σήμερα το πρωί σχετικά με την ειρηνευτική διαδικασία και για το έντονο ευρωπαϊκό ενδιαφέρον για την επιτυχία της διαδικασίας αυτής και τη δημιουργία ενός κλίματος ευνοϊκού για την επικράτηση της ειρήνης. Επιτρέψτε μου, επίσης, να εκφράσω τη μεγάλη μου ικανοποίηση που, μέσα στην αίθουσα αυτή, βλέπω πολλές διακεκριμένες προσωπικότητες μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι έχουν εργαστεί και συνεχίζουν να εργάζονται με σοβαρότητα για να βρεθεί μια λύση στο πρόβλημα της Εγγύς Ανατολής.

Είναι μεγάλη μου τιμή που, ως Πρόεδρος του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, ανταποκρίνομαι στην πρόσκλησή σας για τη σημαντική αυτή συνάντηση με τους αιρετούς εκπροσώπους των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με μεγάλη μου χαρά, σας απευθύνω σήμερα το λόγο έχοντας στο πλευρό μου τον κ. Avraham Burg, Πρόεδρο της Knesset, του Ισραηλινού Κοινοβουλίου δηλαδή θα σας εκφράσουμε ειλικρινά, με σαφήνεια και ευθύτητα. θα σας παρουσιάσουμε, λέω, τις ελπίδες, τα όνειρα και τα βάσανά μας, τον πόνο μας και, επίσης, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε στην κρίσιμη αυτή περίοδο που διέρχεται η ειρηνευτική διαδικασία στην Εγγύς Ανατολή. Ελπίζαμε και συνεχίζουμε να ελπίζουμε ότι θα διαβούμε το κατώφλι του 21ου αιώνα έχοντας προετοιμάσει για την περιοχή μας μια νέα εποχή, μια εποχή χωρίς αντιπαραθέσεις, χωρίς φονικούς πολέμους, χωρίς βία και χωρίς τρομοκρατία, και ότι με τη βοήθειά σας, την οποία θέλουμε να διατηρήσουμε και να αναπτύξουμε, θα δημιουργήσουμε ένα τόπο ευνοϊκό για την ειρήνη και τη συνύπαρξη των λαών της περιοχής, η οποία έχει επί μακρόν υποφέρει από τη φρίκη των τρομερών ένοπλων συγκρούσεων και της φονικής γλώσσας των όπλων. Η μεγάλη σας εμπειρία στον τομέα αυτό θα μας είναι πολύ χρήσιμη.

Κυρία Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω με μεγάλη εκτίμηση τη σημαντική σας επίσκεψη στην Παλαιστίνη και στο Νομοθετικό μας Συμβούλιο. Επιτρέψτε να υπενθυμίσω τις αξιέπαινες προσπάθειές σας, να μας υποστηρίξετε και να υποστηρίξετε τη δημοκρατική οικοδόμηση στην οποία επιδίδεται το Νομοθετικό Συμβούλιο της χώρας μας, αφενός, και την υποστήριξή σας στην ειρηνευτική διαδικασία, αφετέρου, καθώς και την πρόσκληση που απευθύνατε στον κ. Burg και σε εμένα τον ίδιο, να εγκαινιάσουμε έναν διάλογο μαζί σας. Με χαρά μπορώ να σας πληροφορήσω ότι εργαστήκαμε από κοινού με τον κ. Burg και καταβάλαμε κάποιες ταπεινές αλλά επίμονες προσπάθειες για να εδραιώσουμε τα θεμέλια της κοινοβουλευτικής συνεργασίας των δύο οργάνων και να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την εδραίωση και την επιτυχία της ειρηνευτικής διαδικασίας. Είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι οι δυσκολίες, όσο σημαντικές και αν είναι, δεν πρόκειται να υπερισχύσουν των ονείρων και των φιλοδοξιών των λαών μας ούτε να καταστρέψουν την ελπίδα τους να ζήσουν με ασφάλεια και ειρήνη. Σας υποσχόμαστε να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας, χάρη στη λαϊκή βάση που ο καθένας μας εκπροσωπεί και χάρη στην υποστήριξή σας.

Κυρία Πρόεδρε, η γη της Παλαιστίνης έχει γνωρίσει μέσα στο χρόνο διαδοχικές ιστορικές περιόδους όπου η συνύπαρξη των λαών και η θρησκευτική ανοχή μεταξύ των διαφόρων κοινοτήτων και θρησκειών υπήρξε εξαίρετη. Έχει επίσης γνωρίσει τη συνάντηση, την αδελφική συνύπαρξη των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών, έκφραση των οποίων είναι οι θρησκευτικές ελευθερίες, ο σεβασμός της πίστης και της άσκησης των θρησκευτικών καθηκόντων. Η Παλαιστίνη είναι, συνεπώς, η γη των προφητών που ευαγγελίστηκαν την ειρήνη. Στον ορίζοντά της διαγράφονται τα μηνύματα που ο θεός απηύθυνε στην ανθρωπότητα ολόκληρη: Ισλάμ, χριστιανισμός και ιουδαϊσμός. Οι Άγιοι Τόποι και η γύρω περιοχή, ευλογημένοι από το Θεό, φτάνουν και περισσεύουν για να χωρέσουν όλες τις μονοθεϊστικές θρησκείες και να είναι ένας τόπος αγάπης και ειρήνης.

Παρ’ όλη τη θεϊκή αυτή ευλογία, ωστόσο, η γη αυτή γνώρισε πολλές συγκρούσεις στη διάρκεια της ιστορίας της. Ο 20ός αιώνας καταγράφει τη συμφορά που έπληξε τους Εβραίους στην Ευρώπη, αλλά είναι, εξίσου, μάρτυρας και της συμφοράς που έπληξε τον παλαιστινιακό λαό μέσα στη χώρα του, όταν όλος ο κόσμος άρχισε να αναζητεί λύση για το πρόβλημα των Εβραίων της Ευρώπης στα παλαιστινιακά εδάφη. Το 1947, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών πρότεινε ένα σχέδιο διανομής της Παλαιστίνης σε δύο κράτη: το εβραϊκό κράτος, στο μεγαλύτερο μέρος της Παλαιστίνης και το αραβικό κράτος, σε ένα πιο περιορισμένο κομμάτι της. Το εβραϊκό κράτος ιδρύθηκε στις 15 Μαίου 1948 και αμέσως αναγνωρίστηκε από τις δυτικές χώρες και κατά κύριο λόγο από τις ευρωπαϊκές χώρες και τις Ηνωμένες Πολιτείες, που παρείχαν στο κράτος αυτό την απαραίτητη υποστήριξη, ενώ ο παλαιστινιακός λαός εξακολουθούσε να υποφέρει τα πάνδεινα, την ξενιτιά, τις εκτοπίσεις, χωρίς χώρα, χωρίς ταυτότητα, χωρίς κράτος. Η κατάσταση αυτή άνοιξε, σε μεγάλο βαθμό, το δρόμο για τη βία και τους πολέμους.

Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι συγκρούσεις και οι πόλεμοι στην περιοχή μας έσπειραν την καταστροφή, την ερήμωση και προκάλεσαν μεγάλες ανθρώπινες και υλικές απώλειες. Σε όλο το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, η περιοχή γνώρισε πολλούς πολέμους και ποικίλες αντιπαραθέσεις που σκόρπισαν παντού το θάνατο και την ερήμωση, κατάντησαν τις οικονομίες της περιοχής οικονομίες πολέμου έτσι, παρεμποδίστηκε η αναπτυξιακή δραστηριότητα σε πολλές χώρες, ενώ σε άλλες σημειώθηκε επιστημονική και πολιτιστική καθυστέρηση. Ο παλαιστινιακός λαός επλήγη περισσότερο από όλους στην περιοχή. Πλήρωσε το βαρύτερο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό τίμημα. Η απομόνωση του Ισραήλ από τις γειτονικές χώρες η οποία προκαλούσε σοβαρές δυσχέρειες, η μόνιμη επιφυλακή λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στην περιοχή, και τα μεγάλα βάσανα του παλαιστινιακού λαού που είχε παραμείνει στη γη του, είχε καταφύγει πρόσφυγας στο εξωτερικό, ή βρισκόταν στα στρατόπεδα, καθιστούσε αναγκαία την ανάληψη μιας πρωτοβουλίας και την αναζήτηση μιας διαφορετικής επιλογής, πλην του πολέμου και των φονικών συγκρούσεων. Έτσι, η ειρήνη έγινε η μόνη δυνατή επιλογή που μπορούσε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των λαών της περιοχής για σταθερότητα και ανάπτυξη, ώστε να ζήσουν με ασφάλεια και ειρήνη. Για να είναι όμως η ειρήνη διαρκής και καθολική, πρέπει να είναι δίκαιη.

Η ειρηνευτική διαδικασία εγκαινιάστηκε στην Μαδρίτη το 1991. Συμμετείχαμε στη διαδικασία αυτή επιθυμώντας ειλικρινά να καταλήξουμε σε μια δίκαιη και καθολική ειρήνη στην περιοχή γενικότερα και μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών ειδικότερα. Η διαδικασία αυτή θεμελιώνεται στα ψηφίσματα 242 και 338 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που χαρακτηρίζουν απαράδεκτη την κατάληψη ξένων εδαφών δια της βίας. Θεμελιώνεται, επίσης, στην αναζήτηση μιας δίκαιης λύσης στο ζήτημα των προσφύγων και στην αρχή των εδαφικών παραχωρήσεων με αντάλλαγμα την ειρήνη. Αποδεχόμενοι τα ψηφίσματα αυτά, δεχτήκαμε να έχουμε το 23% μόνο των εδαφών της ιστορικής Παλαιστίνης, μια παραχώρηση πολύ μεγάλη, μια πολύ μεγάλη παραχώρηση, το επαναλαμβάνω, την οποία η πολιτική ηγεσία του Ισραήλ αρνείται να αποδεχτεί στις διαπραγματεύσεις για το οριστικό καθεστώς, προβάλλοντας την υποτιθέμενη αδιαλλαξία και έλλειψη ευελιξίας της παλαιστινιακής πλευράς.

Σύμφωνα με τις αρχές αυτές, συμμετείχαμε στην ειρηνευτική διαδικασία ενεργώντας με την πεποίθηση ότι είναι αναγκαίο να τεθεί ένα τέλος στο μακρύ αυτό αιματηρό κεφάλαιο, έτσι ώστε να οδηγηθούμε σε μια δίκαιη ειρήνη, την οποία ευχόμαστε ολόψυχα, μετά από τη μακρά αυτή περίοδο της εχθρότητας και των οδυνηρών και καταστροφικών συγκρούσεων. Προτεραιότητά μας εκείνη τη στιγμή ήταν να αναζωπυρώσουμε τις ελπίδες, για καιρό χαμένες ή βαθιά θαμμένες, προετοιμάζοντας την ατμόσφαιρα και το πολιτικό και οικονομικό κλίμα στην περιοχή για τη δημιουργία σχέσεων περιφερειακής ανάπτυξης και οικονομικής συνεργασίας που θα επέτρεπαν την εισροή επενδυτικών κεφαλαίων και σχεδίων στην περιοχή μας, η οποία είναι εξαντλημένη από τις συγκρούσεις και έχει υποστεί την αφαίμαξη των εξωφρενικών πολεμικών δαπανών. Οι διαπραγματεύσεις της Ουάσιγκτον και, παράλληλα, του Όσλο, οδήγησαν σε μια συμφωνία διακήρυξης αρχών, στις συμφωνίες του Όσλο. Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης αντάλλαξε με την ισραηλινή κυβέρνηση έγγραφα αμοιβαίας αναγνώρισης, το σημαντικότερο, κατά τη γνώμη μου, στάδιο στην ιστορία της αραβο-ισραηλινής διαμάχης, γενικότερα, και της παλαιστινιακής-ισραηλινής διαμάχης, ειδικότερα.

Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η συμφωνία διακήρυξης αρχών για τη μεταβατική περίοδο και τις διαπραγματεύσεις σχετικά με το οριστικό καθεστώς εκπονήθηκε βάσει μιας ορισμένης φιλοσοφίας και σαφών πολιτικών αρχών, βάσει ιδίως των ψηφισμάτων 242 και 338 του Συμβουλίου Ασφαλείας και της εφαρμογής τους, της εδαφικής παραχώρησης με αντάλλαγμα την ειρήνη και του χρονοδιαγράμματος για τις διαπραγματεύσεις σχετικά με το οριστικό καθεστώς. Εκτός αυτού, συμφωνήσαμε, επίσης, να ολοκληρώσουμε τα στάδια μιας σταδιακής λύσης, αρχής γενομένης με την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από την Δυτική Όχθη του Ιορδάνη και τη λωρίδα της Γάζας και, παράλληλα, με τη σταδιακή μεταβίβαση εξουσιών, πολιτικών αρμοδιοτήτων και αρμοδιοτήτων τήρησης της τάξης στην Παλαιστινιακή Αρχή.

Στη φάση αυτή, στη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, στη λωρίδα της Γάζας και στο αραβικό κομμάτι της Ιερουσαλήμ (Al-Qods), θα διεξάγονταν προεδρικές και βουλευτικές εκλογές. Υποτίθεται ότι εκείνη η περίοδος θα τερματιζόταν με τη μεταβίβαση όλων των εδαφών της Δυτικής Όχθης και της λωρίδας της Γάζας στην Παλαιστινιακή Αρχή και θα παρέμεναν ανοιχτά τα ζητήματα που θα συζητιόνταν στις διαπραγματεύσεις για το οριστικό καθεστώς: Ιερουσαλήμ (Al-Qods), εποικισμός, σύνορα, πρόσφυγες, σχέσεις με τους λοιπούς παράγοντες και νερό, το οποίο προστέθηκε στη συνέχεια. Αυτά όλα θα συνοδεύονταν από τη σταδιακή δημιουργία μιας παλαιστινιακής κρατικής οντότητας, η οποία θα διέθετε όργανα, εκτελεστικό, νομοθετικό και δικαστικό. Όλα αυτά έπρεπε να γίνουν σε λιγότερο από πέντε χρόνια, μέχρι τις 4 Μαίου 1999, και η επισφράγισή τους θα ήταν η δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.

Αποδεχτήκαμε τις συμφωνίες αυτές και σεβαστήκαμε την εφαρμογή τους, αντιμετωπίσαμε, δυστυχώς όμως, σοβαρές δυσκολίες, συνεχείς προσπάθειες ακύρωσης των συμφωνιών και αθέτησης των συμφωνημένων, παραβίασης του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, της τρίτης πτυχής που αφορούσε κυρίως την αποχώρηση από τα κατεχόμενα εδάφη και την απελευθέρωση όλων των κρατουμένων και των αιχμαλώτων, που έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου, στις 4 Μαίου 1999. Έτσι, πολλά σημεία σχετικά με τη μεταβίβαση δεν τέθηκαν ποτέ σε εφαρμογή, παρ’ όλο που έχει περάσει τόσος καιρός και έτσι τα βάσανα του παλαιστινιακού λαού μεγαλώνουν και κινδυνεύει η ειρηνευτική διαδικασία στο σύνολό της.

Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, ανήκω στη γενιά που γνώρισε πέντε φοβερούς πολέμους, οι οποίοι προκάλεσαν το θάνατο δεκάδων χιλιάδων αθώων θυμάτων και τον εκτοπισμό χιλιάδων ανθρώπων μακριά από τα σπίτια τους και τις περιουσίες τους. Την ίδια στιγμή, ανήκω στη γενιά της παλαιστινιακής πολιτικής ηγεσίας, που έχει συνείδηση των αξιών του εθνικού αγώνα χωρίς αυτό να την εμποδίζει, ωστόσο, να διαθέτει πολύ θάρρος, πολλή φρόνηση, και αντικειμενικότητα και να μπορεί, έτσι, να αναζητήσει μια διαρκή και καθολική λύση, η οποία θα βάλει τέλος στους φονικούς πολέμους και την αιματηρή πάλη. Είχα την ευκαιρία να κατέχω ηγετική θέση στις διαπραγματεύσεις με την ισραηλινή κυβέρνηση τα τελευταία οχτώ χρόνια, από τις πρώτες διαπραγματεύσεις στο Όσλο έως τις διαπραγματεύσεις της Στοκχόλμης, που προπαρασκεύασαν τη Σύνοδο Κορυφής του Camp David και, ενδιάμεσα, στις δεύτερες διαπραγματεύσεις του Όσλο, τις οικονομικές διαπραγματεύσεις του Παρισιού όπως, επίσης, και στις διαπραγματεύσεις που προπαρασκεύασαν τη συμφωνία του Wye River.

Έχω συχνά εκφράσει την υπερηφάνεια μου για όλα όσα πέτυχα μαζί με τους συναδέλφους μου, τους θεμελιωτές της παλαιστινιακής ειρήνης, υπό την ηγεσία του προέδρου Αραφάτ, του σοφού και θαρραλέου αυτού ηγέτη που πιστεύει στην υπόθεση της ειρήνης και στην αναπόφευκτη επικράτησή της, παρ’ όλες τις δυσκολίες και όσο αχνό και αν είναι το φως της ελπίδας. Εδώ και πολλούς μήνες, έχουμε ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό του οριστικού καθεστώτος, πριν ακόμα το Ισραήλ ολοκληρώσει την εφαρμογή των δεσμεύσεών του της μεταβατικής περιόδου. Εκφράζω, ωστόσο, ενώπιον όλων σας τα αισθήματα θλίψης και πικρίας μου, επειδή η ισραηλινή κυβέρνηση δεν έχει σεβαστεί τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει για τη μεταβατική περίοδο, και επειδή μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχουμε καταφέρει να καταλήξουμε σε μια οριστική συμφωνία. Επίσης αισθάνομαι μεγάλη θλίψη και πόνο, που η Σύνοδος Κορυφής του Camp David δεν κατέληξε σε θετικό αποτέλεσμα, πολλώ μάλλον αφού υπήρξε καρπός οχτώ μηνών εξαντλητικών διαπραγματεύσεων στην περιοχή, αλλά και στη Στοκχόλμη, στη Σουηδία, και στην Ουάσιγκτον και των σημαντικών προσπαθειών που κατέβαλε ο πρόεδρος Κλίντον και οι συνεργάτες του.

Θεωρώ ότι έχω την υποχρέωση να σας παρουσιάσω τη φύση των διαπραγματεύσεων στη Σύνοδο Κορυφής του Camp David και τις επιλογές και θέσεις που την προσδιόρισαν. Είχαμε συμφωνήσει με την ισραηλινή πλευρά σε μια σειρά γενικών αρχών των ακολούθων: πρώτον, οι διαπραγματεύσεις αυτές θεμελιώνονται στα ψηφίσματα 242 και 388 του Συμβουλίου Ασφαλείας και τους όρους τους δεύτερον, η προϋπόθεση για την επίλυση του προβλήματος βρίσκεται στη συμφωνία επί πολλών θεμελιωδών ζητημάτων: Ιερουσαλήμ (Al-Qods), πρόσφυγες, εδάφη, σύνορα και ασφάλεια. Τρίτον, συμφωνήσαμε να μη μετατεθεί στο μέλλον η λύση ενός θεμελιώδους ζητήματος: αν η συμφωνία δεν καλύπτει όλα τα ζητήματα στο σύνολό τους, δε θα υπάρξει λύση. Τέταρτον, η συμφωνία για το κάθε σημαντικό ζήτημα χωριστά, είτε στη συμφωνία πλαίσιο είτε στη μόνιμη συμφωνία, θα πρέπει να περιλαμβάνει τις τρεις αυτές βασικές αρχές: πρώτον αναγνώριση της αρχής, δεύτερο, αναγνώριση των μηχανισμών, τρίτον, συμφωνία όσον αφορά την περίοδο εκτέλεσης. Συμφωνήσαμε, επίσης, όσον αφορά την αναγκαιότητα να υπάρξουν διεθνείς εγγυήσεις για την εκτέλεση της συμφωνίας και ένας διεθνής οργανισμός διαιτησίας σε περίπτωση διένεξης.

Οι θέσεις τώρα, ποιες ήταν οι θέσεις μας; Παρ’ όλο που και οι δύο πλευρές, και η παλαιστινιακή και η ισραηλινή, κατέβαλαν σημαντικές προσπάθειες για την προσέγγιση των θέσεών τους, τόσο κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων όσο και στη Σύνοδο Κορυφής του Camp David, μετά λύπης μου σας λέω ότι το χάσμα παραμένει και για να γεφυρωθεί θα χρειαστούν μεγάλες προσπάθειες.

Όσον αφορά το ζήτημα της Ιερουσαλήμ, θα σας πω εν συντομία ότι η παλαιστινιακή θέση στηρίζεται στο γεγονός ότι η Ιερουσαλήμ περιλαμβάνεται στα κατεχόμενα από το 1967 παλαιστινιακά εδάφη θα πρέπει να ισχύσει και για την Ιερουσαλήμ ό,τι ισχύει και για τα υπόλοιπα παλαιστινιακά εδάφη. Το Ισραήλ θα πρέπει να αναγνωρίσει την παλαιστινιακή κυριαρχία στην Ιερουσαλήμ και είμαστε διατεθειμένοι, σε αντάλλαγμα, να συζητήσουμε όλες τις ισραηλινές ανησυχίες σχετικά με την πόλη, σχετικά με την Ιερουσαλήμ ως ανοιχτή πόλη, την ελευθερία άσκησης των θρησκευτικών καθηκόντων και την ελεύθερη κυκλοφορία στην Ιερουσαλήμ, ή κάθε άλλο ζήτημα που απασχολεί τους ισραηλινούς. Η ισραηλινή θέση, όμως, εξακολουθεί να επικεντρώνεται στο εξής σημείο: η ενιαία Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα του ισραηλινού κράτους, παρ’ όλες τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί. Δράττομαι της ευκαιρίας για να σας πω τώρα, από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ότι εμείς οι Παλαιστίνιοι, εάν δεν καταλήξουμε σε μια συμφωνία για την Ιερουσαλήμ, είμαστε σύμφωνοι το δηλώνω, να γίνει η Ιερουσαλήμ, και τα δύο μέρη της, το δυτικό και το ανατολικό, η ενιαία δηλαδή Ιερουσαλήμ, διεθνής και να μην είναι μόνο η πρωτεύουσα του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, αλλά πρωτεύουσα όλου του κόσμου. Ξέρετε ότι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει ανακηρύξει με το ψήφισμα 181 την αγία αυτή πόλη ως την πόλη των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών, την πόλη όσων πιστεύουν σε έναν και μόνο θεό, και έχει αποφασίσει η Ιερουσαλήμ να είναι διεθνής πόλη, για να είναι η πόλη όλων των λαών του κόσμου. Επιπλέον, σας λέω ότι το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών είναι τόσο βαθύ ακριβώς λόγω της Ιερουσαλήμ.

Όσον αφορά το ζήτημα των προσφύγων, εκτιμάμε, και συμφωνείτε και εσείς νομίζω, ότι κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να επιστρέψει στην εστία του, στην περιουσία του. Σ’ αυτή τη βάση, πιστεύουμε ότι κάθε λύση προϋποθέτει την αναγνώριση εκ μέρους του Ισραήλ της νομικής, ηθικής και πολιτικής ευθύνης που έχει όσον αφορά τη δημιουργία του προσφυγικού ζητήματος. Διαφορετικά, όλες οι λύσεις θα είναι μισές ή ελλιπείς. Η παλαιστινιακή θέση ως προς το θέμα αυτό θεμελιώνεται στις διεθνείς αποφάσεις σχετικά με το δικαίωμα των παλαιστινίων προσφύγων να επιστρέψουν στα σπίτια και τις περιουσίες τους και να αποζημιωθούν, βάσει του ψηφίσματος 194 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, και σχετικά με τον καθορισμό, κατόπιν συμφωνίας, εκείνων των μηχανισμών που θα τους επιτρέψουν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να επιστρέψουν. Η ισραηλινή θέση δεν αναφέρεται στην ουσία του ζητήματος, αρνείται να μιλήσει για την αρχή της επιστροφής ή, αντί να μιλάει περί επιστροφής, κάνει ορισμένες προτάσεις επίλυσης οι οποίες περιλαμβάνουν ανθρωπιστικές επιχειρήσεις που περιορίζονται απλώς στην επανένωση ορισμένων οικογενειών ή μιλάνε για τη δημιουργία ενός διεθνούς ταμείου αποζημίωσης στο οποίο θα συμμετέχει και το Ισραήλ, από κοινού με τα άλλα κράτη. Δεδομένων των διαφορών αυτών, το χάσμα στο ζήτημα αυτό παραμένει και δεν γεφυρώθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Camp David, ή μετά τη λήξη της.

Ως προς τα ζητήματα των εδαφών, των συνόρων και της ασφάλειας, η δική μας πρόταση σχετικά επικυρώνεται από τα ψηφίσματα για τη διεθνή νομιμότητα, που βασίζονται στο απαράδεκτο της κατοχής ξένων εδαφών δια της βίας. Τα ψηφίσματα αυτά καλούν, επίσης, τις ισραηλινές δυνάμεις κατοχής να αποχωρήσουν από τα παλαιστινιακά εδάφη, τα οποία κατέλαβαν κατά τον πόλεμο του Ιουνίου του 1967, να αποσυρθούν στα ισχύοντα σύνορα της 4ης Ιουνίου, πριν από την έναρξη των εχθροπραξιών. Όπως έγινε με την Αίγυπτο, την Ιορδανία και το Λίβανο. Το ίδιο ζήτημα τίθεται σήμερα για τη Συρία. Επίσης, έχουμε δηλώσει ότι είμαστε διατεθειμένοι να αποδεχτούμε μικρότερες αλλαγές σχετικά με τα σύνορα, υπαγορευόμενες από το κοινό συμφέρον, υπό τον όρο να είναι αμοιβαίες, σε επίπεδο σημασίας και σε εδαφικό επίπεδο, ενώ εμμένουμε στα διεθνή ψηφίσματα βάσει των οποίων οι ισραηλιτικές εποικιστικές δραστηριότητες στα παλαιστινιακά εδάφη είναι παράνομες.

Έχουμε δηλώσει, επίσης, την επιθυμία μας να συνεργαστούμε και να εργαστούμε από κοινού με τους Ισραηλινούς, ώστε να αποδεχτούμε διεθνείς δυνάμεις στα σύνορα για τη διασφάλιση της ειρήνης και της ασφάλειας, ενώ αντιθέτως η ισραηλινή θέση εμμένει στην αρχή της προσάρτησης. Το Ισραήλ θέλει να προσαρτήσει τρεις μεγάλους οικισμούς στα βόρεια της Δυτικής όχθης του Ιορδάνη, όπως, επίσης, και τους οικισμούς της Ιερουσαλήμ και των περιχώρων της, νότια και στην κοιλάδα του Ιορδάνη, εκτός από τα υπόλοιπα εδάφη που θα είναι υπό ισραηλινό έλεγχο, και μάλιστα για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα έτσι όμως η Δυτική Όχθη του Ιορδάνη κατατεμαχίζεται και καταλήγει, τελικά, υπό ισραηλινό έλεγχο.

Όσον αφορά την ασφάλεια επίσης, το Ισραήλ επιθυμεί να διατηρήσει τις δυνάμεις του στην κοιλάδα του Ιορδάνη, στα σύνορα και στα σημεία των διαβάσεων. Ως εκ τούτου και στο ζήτημα αυτό υπάρχει ασυμφωνία και έχει δημιουργηθεί χάσμα ανάμεσα στις δύο πλευρές. Απευθύνομαι στο φίλο και συνάδελφό μου, τον Avraham Burg, για να του πω ότι το Ισραήλ δημιουργήθηκε βάσει ενός ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας και όχι βάσει μιας διδαχής της Τορά. Συνεπώς, εάν δεν υπάρξει σεβασμός των αρχών της διεθνούς νομιμότητας, η διεθνής κοινότητα θα υποστεί τη συνέχιση της διαμάχης στην Εγγύς Ανατολή.

Κυρίες, κύριοι, η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν αναγνωρίσει τα διεθνή ψηφίσματα στα οποία θεμελιώνονται οι παλαιστινιακές θέσεις. Βέβαια, διαπιστώνετε ότι τα παλαιστινιακά αιτήματα, προκειμένου να επιτευχθεί μια δίκαιη και διαρκής λύση, δεν χαρακτηρίζονται ούτε από εξτρεμισμό ούτε από αδιαλλαξία, όπως αρέσκονται κάποιοι να υποστηρίζουν. Πρόκειται για μάλλον ευέλικτες θέσεις. Αυτά που ζητάμε και υπερασπιζόμαστε είναι το ελάχιστο σε σχέση με τα εθνικά, παλαιστινιακά δικαιώματα που έχουν αναγνωριστεί, καταγραφεί και επιβεβαιωθεί από τα διεθνή ψηφίσματα. Δε ζητάμε και άλλα παραπάνω, ελπίζουμε, όμως, ότι οι έντιμοι άνθρωποι του κόσμου αυτού θα μας διασφαλίσουν τα ισχύοντα.

Αυτή η κατάσταση διαμορφώθηκε στη διάρκεια του Camp David και μετά τη λήξη του. Το χάσμα παραμένει, η ασυμφωνία παραμένει, αλλά υποσχόμαστε να συνεχίσουμε την ειρηνευτική διαδικασία, παρά τις όποιες δυσκολίες. Όπως και να έχει, στρατηγική μας παραμένει η ειρήνη και η πραγμάτωσή της είναι ο στόχος για τον οποίο εργαζόμαστε. Ευχόμαστε, ωστόσο, μια ειρήνη δίκαιη που θα μπορούμε να την υπερασπιστούμε και να την διατηρήσουμε, μια βιώσιμη ειρήνη για τα παιδιά, τα εγγόνια μας και για τις επόμενες γενεές.

Αυτή τη στιγμή, και από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από όπου προσπαθούμε να σας κάνουμε κοινωνούς των προβλημάτων και των προοπτικών μας για το μέλλον, δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε τη μεγάλη μας ικανοποίηση για την ευρωμεσογειακή συνεργασία που αρχίζει να αναπτύσσεται, χάρη στην εδραίωση των σχέσεων στον οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό, πολιτιστικό και κοινοβουλευτικό τομέα, προκειμένου να ικανοποιήσει τα συμφέροντα των λαών της περιοχής αυτής. Θεωρούμε τη συνεργασία αυτή, την οποία υποστηρίζετε, ως έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της ειρήνευσης, της σταθερότητας και της ευημερίας.

Με μεγάλη μας χαρά, επίσης, θα θέλαμε να σας πούμε ότι εκτιμάμε ιδιαιτέρως την πολιτική και οικονομική υποστήριξη της Ευρώπης στο σχέδιο ειρήνευσης στην περιοχή, γενικότερα, και στον παλαιστινιακό λαό μας, ειδικότερα, όπως και ότι εκτιμούμε τον διευρυνόμενο ρόλο της Ευρώπης στην εδραίωση της παγκόσμιας ειρήνης και την προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας στην περιοχή μας και στον κόσμο. Ευχόμαστε ολόψυχα η Ευρώπη να διαδραματίζει όλο και πιο ενεργό ρόλο, ανεξάρτητο και αποτελεσματικό, ουδέτερο και αντικειμενικό. Θυμίζουμε με μεγάλη ικανοποίηση τη θέση των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διακήρυξη του Βερολίνου το Μάρτιο του 1999. Η Ευρώπη έπαιζε ανέκαθεν σημαντικό ρόλο στον κόσμο. Μακάρι να παίξει τον ίδιο ρόλο και στην ειρηνευτική διαδικασία στην Εγγύς Ανατολή. Η ενιαία Ευρώπη, η οποία έχει αφήσει πίσω την αποικιακή της κληρονομιά, οφείλει να παίξει ένα ρόλο ανάλογο της πολιτιστικής της παράδοσης, να προβάλλει τις αρχές της ελευθερίας, της χειραφέτησης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μια χώρα ελεύθερη και ανεξάρτητη.

Κυρία Πρόεδρε, ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να απευθυνθώ από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον κ. Avraham Burg και δι’αυτού στα μέλη της Knesset, όπως, επίσης, και στην κυβέρνηση και το λαό του Ισραήλ, και να τους πω ότι έχουμε στα χέρια μας μια σπάνια ευκαιρία για την ειρήνευση και, συνεπώς, δεν πρέπει να τη χάσουμε και ότι το τίμημα της ειρήνης δεν είναι υψηλό. Ας το καταβάλλουμε λοιπόν! Μιλάμε για το δίκαιο, για τη δικαιοσύνη, για τη νομιμότητα και για το διεθνές δίκαιο.

Από το βήμα αυτό, απευθύνομαι εξίσου και στην κυρία Nicole Fontaine, την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και σε σας όλους, επίσης, και δι’ υμών στους λαούς και της κυβερνήσεις της Ευρώπης, και σας ζητώ να μας βοηθήσετε να εγκαθιδρύσουμε την ειρήνη και το σεβασμό των θεμελίων του δικαίου, της δικαιοσύνης, της νομιμότητας και του διεθνούς δικαίου. Μόνο τότε θα μπορείτε να λειτουργείτε ως κριτές της κατάστασης.

Από το βήμα αυτό, απευθύνομαι επίσης στο λαό μου, το παλαιστινιακό μας λαό, και του λέω ότι η ειρήνη είναι η μεγάλη μάχη που μας περιμένει. Ας έχουμε λοιπόν υπομονή και θα τα καταφέρουμε. Έχω εμπιστοσύνη ότι με τη βοήθειά σας θα τα καταφέρουμε. Σας ευχαριστώ όλους και σας μεταφέρω τους χαιρετισμούς του Προέδρου Γιασέρ Αραφάτ, της παλαιστινιακής ηγεσίας και των συναδέλφων μου, των μελών του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, και ελπίζουμε ότι θα συνεχίσουμε να χαίρουμε της συμπαράστασης και της υποστήριξής σας.

(Ζωηρά και παρατεταμένα χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. – Ευχαριστώ τον Πρόεδρο του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου.

(Χειροκροτήματα)

για την πολύ συγκινητική παρέμβασή του και δίνω τώρα το λόγο στον Πρόεδρο της Knesset. Κύριε Avraham Burg, έχετε το λόγο.

  Avram Burg, Πρόεδρος της Knesset. – (ΕΝ) Κυρία Πρόεδρε, αξιότιμοι βουλευτές, Abu Ala, είμαι αισιόδοξος. Δεν είμαι, όμως, από τους αισιόδοξους που όταν κανείς τους ρωτά “είσαι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος” λέει “φυσικά είμαι αισιόδοξος. Το σήμερα είναι καλύτερο από το αύριο.” Όχι, δεν είναι αυτό το είδος της αισιοδοξίας που θέλω να μοιραστώ μαζί σας σήμερα το πρωί. Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας ένα άλλο είδος αισιοδοξίας, μια αισιοδοξία που λέει ότι το αύριο θα είναι ακόμα καλύτερο από το σήμερα, και σήμερα είχαμε ένα τέλειο πρωινό.

Εξ ονόματος πάρα πολλών στη Μέση Ανατολή, ειδικά δε πολλών από εμάς στο Ισραήλ, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τις προσπάθειές σας και για τις προσπάθειες ολόκληρης της εξέχουσας Συνέλευσης εδώ σήμερα να προωθήσετε τον διάλογο, την κατανόηση και μια διαδικασία μέσα από την οποία θα μάθουμε να ακούμε οι μεν τους δε στη Μέση Ανατολή. Σήμερα βρισκόμαστε εδώ μαζί μοιραζόμενοι το βήμα σας και επί τη ευκαιρία ανταποκρινόμενοι στην πρότασή σας να έχουμε ένα κοινό κοινοβούλιο στη Μέση Ανατολή. Δεν έχω πρόβλημα με αυτό, αλλά θα ζητούσα μόνο ένα πράγμα, δηλαδή να προεδρεύσετε εσείς του κοινοβουλίου. Θα είναι λίγο πιο περίπλοκο να διευθύνουμε εμείς την όλη ιστορία. Πάντως η μέρα θα έρθει και για αυτό.

Μια συνέλευση όπως αυτή που κάνουμε σήμερα εδώ, την ίδια ημέρα που οι ηγέτες των λαών μας συναντιούνται ξανά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής σε μια προσπάθεια να κάνουν άλλο ένα βήμα, άλλο ένα εκατοστό προς ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας, είναι κομβική στιγμή. Δεν έχουν μόνο οι ηγέτες των εθνών μας την ευθύνη να πετύχουν την ειρήνη, αλλά και εμείς, ως εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των λαών μας, φέρουμε το βάρος της ευθύνης να προσπαθήσουμε να τονώσουμε τη σχέση μεταξύ των λαών κατά τρόπο που όταν με το καλό υπογραφεί η ειρήνη μεταξύ των δύο πλευρών, οι λαοί θα είναι έτοιμοι να δεχτούν το μήνυμα. Συνεπώς αισθάνομαι μεγάλη χαρά που βρίσκομαι εδώ μαζί σας σήμερα.

Εξάλλου, για πολλούς από εμάς στο Ισραήλ, η Ευρώπη δεν είναι απλά μια ήπειρος. Για πολλούς από εμάς στο Ισραήλ, η Ευρώπη είναι ένα σύστημα αξιών. Για πολλούς από εμάς στο Ισραήλ, η Ευρώπη είναι κάτι ευρύτερο από την εγκόσμια παρουσία της. Η Ευρώπη για εμάς είναι δημοκρατία. Η Ευρώπη για εμάς είναι διαφωτισμός. Η Ευρώπη για εμάς είναι κοινοβουλευτισμός. Η Ευρώπη για εμάς είναι πολιτισμός. Η Ευρώπη για εμάς είναι κοινωνική διαχείριση, κοινωνική υπευθυνότητα, και κοινωνική ευαισθησία. Η Ευρώπη για εμάς είναι υπευθυνότητα απέναντι στο περιβάλλον. Η Ευρώπη για εμάς είναι οικονομία. Οπότε όταν διαπραγματευόμαστε την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, αισθανόμαστε κάθε μέρα ότι δεν κάνουμε μόνο ό,τι είναι καλό για τον λαό μας αλλά προσπαθούμε σκληρότερα να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας γιατί έχουμε μια αίσθηση ευθύνης επειδή η σταθερότητα στην περιοχή μας είναι προϋπόθεση για τη σταθερότητα στον υπόλοιπο κόσμο. Στην αντίπερα όχθη αυτού του διαλόγου είναι ο χειρότερος εχθρός που έχουμε αντιμετωπίσει ποτέ. Στην αντίπερα όχθη αυτού του διαλόγου βρίσκεται ο εχθρός της ειρήνης, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, με όλη την απογοήτευση, τα εμπόδια, τις δυνατότητες, τη διαφθορά, τις παραγράφους, τους στίχους, κλπ.

(Χειροκροτήματα)

Η Μέση Ανατολή αποτελεί προϋπόθεση για τη σταθερότητα όλου του κόσμου. Θα προέλθει άραγε η σταθερότητα του κόσμου από το κυρίαρχο τμήμα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης; Θα προέρθει από την Ευρώπη μέσω της σχέσης της Βόρειας Αφρικής με τη Νότια Ευρώπη, εν τέλει με όλη την Ευρώπη; Ό,τι και να συμβεί στη δική μας γωνίτσα του κόσμου – που καλύπτει μόλις 23 000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μικρότερη από το γαλλικό διαμέρισμα του Massif Central – θα αποτελέσει εγγύηση για το μέλλον του κόσμου. Θα γίνει η Μέση Ανατολή ένας μαύρος συνασπισμός μουλάδων τύπου Χομεϊνί στο Ιράν, Σιιτών στο Ιράκ, μουσουλμάνων αδερφών στην Ιορδανία, της Χεζμπολά στο Λίβανο, της Χαμάς στα Κατεχόμενα και των ισλαμικών φονταμενταλιστικών οργανώσεων στη Βόρεια Αφρική ή θα γίνει ένας συνασπισμός ειρήνης, προσανατολισμένος προς την Ευρώπη και τον δυτικό πολιτισμό, που θα αποτελείται από την Αίγυπτο ως στυλοβάτη της ειρήνης, την Ιορδανία, την Παλαιστίνη ως κράτος – θα επανέλθω σε αυτό αμέσως – το κράτος του Ισραήλ, τη Συρία, το Λίβανο, την Τουρκία και τον υπόλοιπο κόσμο; Αυτές είναι οι δύο επιλογές για τη Μέση Ανατολή, μια Μέση Ανατολή προσηλωμένη στο σκοτάδι ή μια Μέση Ανατολή προσηλωμένη στην ειρήνη. Και οι δυο μας, παρ’ όλες τις διαφορές μας, είμαστε πλήρως αφοσιωμένοι σε μια ειρηνική Μέση Ανατολή για το δικό της συμφέρον αλλά και για το συμφέρον των παιδιών μας και ολόκληρου του κόσμου.

(Χειροκροτήματα)

Είναι πολύ προσωπικό προνόμιο που μοιράζομαι αυτό το σημαντικότατο ευρωπαϊκό βήμα σήμερα με τον Abu Ala. Κοιτάξτε τον άνθρωπο αυτό. Ήταν ο αρχιτέκτονας της Συμφωνίας του Όσλο. Είναι ο άνθρωπος στον οποίο τα παιδιά μου και τα παιδιά του λαού του χρωστούν τόσα πολλά χάρη στο θάρρος του, τη δημιουργικότητά του, την αφοσίωσή του και τη δέσμευσή του να αλλάξει τη στρατηγική της Μέσης Ανατολής από μια στρατηγική συγκρούσεων σε μια στρατηγική διαλόγου, κατανόησης και αλληλοαποδοχής. Θα ήθελα, Abu Ala, να σου πω αυτό που σου είπα όταν με επισκέφτηκες σαν καλεσμένος στην Knesset, όταν σε δέχτηκα σπίτι μου – ελπίζω ότι δεν θα σου προκαλέσω πολιτική ζημιά αναφέροντας αυτά τα πράγματα – και σε όλα τα άλλα μέρη που έχουμε συναντηθεί, ότι δηλαδή η Μέση Ανατολή της γενιάς μας είναι τυχερή που έχει έναν σπουδαίο άντρα σαν κι εσένα να ηγείσαι του λαού σου.

(Χειροκροτήματα)

Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση που βρίσκομαι εδώ μαζί σου σήμερα. Μετά από τόσα χρόνια όταν εμείς οι Ισραηλινοί αισθανόμασταν ότι η Ευρώπη δεν μας κατανοούσε πλήρως – και αντιστρόφως – έχω την αίσθηση ότι τώρα διεξάγουμε το διάλογο σε ένα διαφορετικό περιβάλλον. Το ότι έρχομαι σε ένα Σώμα που πέρασε το ψήφισμα εις μνήμη του Ολοκαυτώματος, που ανακινήθηκε για πρώτη φορά στη Στοκχόλμη και τελικά κέρδισε την υποστήριξη της πλειοψηφίας του Κοινοβουλίου· η βοήθεια που παρέχετε ανοιχτά και μυστικά στους Εβραίους που έχουν ανάγκη σε προβληματικές περιοχές ανά την υφήλιο· και φυσικά η αδιαμφισβήτητη αφοσίωσή σας στην ειρήνη που εμπεριέχει διάφορες ερμηνείες και προσεγγίσεις: όλα αυτά τα πράγματα με χαροποιούν που βρίσκομαι εδώ σήμερα. Όταν με ρωτούν αν είμαι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος – φυσικά και είμαι αισιόδοξος γιατί προτιμώ τα προβλήματα των διαπραγματεύσεων από τις κηδείες των πολέμων.

(Χειροκροτήματα)

Ναι, έχουμε προβλήματα αλλά έχουμε διανύσει μεγάλη απόσταση από την αφετηρία. Κοιτάξτε την ιστορία, κοιτάξτε τα γεγονότα. Το 1948 υπήρχαν επτά αραβικές χώρες που στρέφονταν κατά του αρτιγεννηθέντος κράτους του Ισραήλ. Το 1967 μόνο τρία από τα επτά κράτη – η Αίγυπτος, η Ιορδανία και η Συρία – μας πολεμούσαν. το 1973 μόνο τα δύο από τα τρία – η Συρία και η Αίγυπτος – ήταν εναντίον μας. Τώρα, κάπου 25 χρόνια αργότερα, έχουμε ειρήνη με την Αίγυπτο και είμαστε πολύ κοντά στην ειρήνη με τη Συρία. Λένε πως σήμερα ανατέλλει ο ήλιος στη Συρία. Οι Παλαιστίνιοι δεν μας πολέμησαν ως έθνος το 1948 ούτε ενεπλάκησαν ως αντίπαλοι εναντίον μας το 1963 αλλά εντελώς ξαφνικά – και απίστευτα – βρισκόμαστε τώρα σε διαπραγματεύσεις μαζί τους. Δόξα σοι ο Θεός που φτάσαμε εδώ. Εάν σας έλεγα πριν από δέκα χρόνια, πριν από τον Πόλεμο του Κόλπου, ότι το έτος 2000 ο Πρόεδρος του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου θα συζητούσε με τον Πρόεδρο της ισραηλινής Κνεσσετ ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα λέγατε ότι ποτέ δε θα συνέβαινε. Κι αν πριν από πέντε χρόνια σας έλεγα ότι ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών θα ερχόταν να γιορτάσει τα Χριστούγεννα του 2000 στη Βηθλεέμ συνοδευόμενος από τον Πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, τον κ. Γιασέρ Αραφάτ, ο οποίος θα κατέφτανε με παλαιστινιακό ελικόπτερο και οι δύο θα προστατεύονταν από χιλιάδες οπλισμένων Παλαιστινίων; Κι αν σας έλεγα ότι αυτό θα συνέβαινε μόλις 300 μέτρα από το νότιο τμήμα της Ιερουσαλήμ; Θα μου λέγατε ότι είχα φαντασιώσεις και ότι ποτέ δε θα συνέβαινε. Όμως θα συμβεί. Κι όταν συναντηθούμε εδώ σε πέντε ή δέκα χρόνια από τώρα, τα εμπόδια που σήμερα μοιάζουν με άβυσσο την οποία αδυνατούμε να διαβούμε θα τα έχουμε ξεπεράσει. Και αυτό θα συμβεί χάρη σε αυτή τη σχέση συνεργασίας και χάρη στο γεγονός ότι ο λαός μας κι ο λαός τους στη Μέση Ανατολή αντιλαμβάνονται πού βαδίζει ο σύγχρονος κόσμος. Βαδίζει προς την αποδοχή, τη συμφιλίωση και τη συγχώρεση του παρελθόντος, όποιο και αν ήταν αυτό το παρελθόν. Οι σημερινές διαπραγματεύσεις, όσο δύσκολες και αν είναι, είναι πολύ καλές διαπραγματεύσεις. Η κατάσταση δεν είναι εύκολη και κάθε άλλο παρά λυμένη αλλά, αν μη τι άλλο, ο κόσμος έχει αλλάξει.

Όλοι μας προερχόμαστε από τον πολιτικό στίβο και γνωρίζετε εξίσου καλά με εμένα ότι στην πολιτική δεν ισχύει αυτό που λένε χρονική ταύτιση. Όταν εγείρεις ένα θέμα και τίποτα δε συμβαίνει, ο κόσμος λέει γιατί το εγείρεις τώρα που κανείς δε νοιάζεται. Στον αναβρασμό μιας κρίσης λένε γιατί να εγείρεις το θέμα στον αναβρασμό της κρίσης, περίμενε μέχρι να περάσει η κρίση. Μετά, αφού περάσει, όλοι λένε, “Πάει, πέρασε, ποιος νοιάζεται τώρα;” Ποτέ δεν είναι η σωστή ώρα για κάτι. Η Μέση Ανατολή δεν αποτελεί εξαίρεση. Πάντοτε υπήρχαν δικαιολογίες να μην εγερθούν τα θέματα. Για πολύ καιρό οι περιστάσεις και το πολιτικό κλίμα ήταν σχεδόν απαγορευτικά. Τώρα, αίφνης, ο κόσμος δεν είναι πλέον διπολικός και η Μέση Ανατολή δε σκίζεται στη μέση σε μια διελκυστίνδα μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και του δυτικού συνασπισμού. Είμαστε πάνω κάτω μόνοι μας και μιλάμε μεταξύ μας. Ξαφνικά οι υψηλοί τόνοι χαμηλώνουν και γίνονται πραγματιστικές λύσεις. Ένας κόσμος πραγματιστικών λύσεων δεν είναι εύκολος.

Διότι, Abu Ala, ναι, το διεθνές δίκαιο είναι σημαντικό. Οι λαοί που ζουν στην οικογένεια των εθνών ζουν σύμφωνα με τον νόμο. Ειδάλλως θα ήταν ζούγκλα, έρημος, χάος. Πολλοί από εμάς – και δε σας ξέρω όλους αλλά ξέρω ορισμένους– έχετε βαθιά ριζωμένα συστήματα αξιών που είναι τουλάχιστον εξίσου βαθιά ριζωμένα όσο η δική μας αφοσίωση στον νόμο και την κατανόηση και την ανθρωπότητα. Το δικό μου σύστημα είναι η θρησκευτική πίστη μου. Ναι, το γνωρίζω πως είναι οξύμωρο σχήμα. Είμαι λογικός άνθρωπος που πιστεύει στον Θεό. Μη με ρωτάτε πώς. Αλλά αυτό έχω προσπαθήσει να κάνω με τη δέσμευσή μου προς αυτή την περιοχή του πλανήτη, προς τη μονοθεϊστική ιδέα, προς τον διάλογο μεταξύ των θρησκειών, μόνο και μόνο επειδή κάποια στιγμή στην ιστορία, ο ιδρυτής του έθνους μου, ο Αβραάμ, του όνομα του οποίου φέρω, βρήκε την ιδέα ότι υπάρχει ένας Θεός. Δόξα σοι ο Θεός, αυτός ο Θεός που εκπροσωπείται από πέντε κόμματα στην Knesset μας σήμερα, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.

(Γέλια)

Συνεπώς, όταν αναζητούμε πρακτικές λύσεις, πρέπει να κατανοήσουμε ότι πρόκειται για λύσεις για ιστορικά προβλήματα και για την πίστη και τα πιστεύω των λαών. Δεν είναι αρκετό να πούμε από πολιτικής άποψης ότι θα πετύχει αν δεν έχουμε προετοιμάσει το πνευματικό υπόβαθρο ώστε να υπάρξει αποδοχή των συμβιβασμών.

Τι εννοώ; Από πρακτικής άποψης, ποτέ δεν ήμαστε τόσο κοντά οι δυο πλευρές, αλλά τι γνωρίζουμε για τις εικόνες, τα σύμβολα, τα πράγματα που υπάρχουν εδώ για τόσα χρόνια; Ο Abu Ala πρέπει να γυρίσει σπίτι, ο Γιασέρ Αραφάτ πρέπει να γυρίσει σπίτι και να πει, “Έλυσα το πρόβλημα των προσφύγων” και ο Εχούντ Μπαράκ πρέπει να γυρίσει σπίτι και να πει, “Ναι, το πρόβλημα των προσφύγων λύθηκε αλλά όχι εντός των αναγνωρισμένων διεθνών συνόρων του κράτους του Ισραήλ”. Ο Γιασέρ Αραφάτ πρέπει να γυρίσει σπίτι και να πει “Έλυσα το πρόβλημα της Ιερουσαλήμ και θα έχουμε πλήρη παρουσία και πλήρη κυριότητα της Ιερουσαλήμ.” Αλλά από την άλλη, κανείς δεν μπορεί να εξουσιοδοτήσει τον Εχούντ Μπαράκ να συμβιβαστεί επί της πρωτεύουσας του Βασιλιά Δαυίδ. Πώς να γυρίσουμε σπίτι;

Συνεπώς τα προβλήματα δεν είναι μόνο πολιτικά αλλά και ψυχολογικά. Θα ήθελα να πω κάτι εν συντομία για τον τρόπο που βλέπουμε την Ιερουσαλήμ. Γεννήθηκα εκεί, σπούδασα εκεί, τα παιδιά μου είναι εκεί, σχεδόν ζω εκεί. Γνωρίζω και σέβομαι όλες τις διαφορετικές πίστεις και τα πιστεύω της Ιερουσαλήμ. Θα ήμουν ο τελευταίος άνθρωπος στον κόσμο να μειώσω ή να περιφρονήσω την ιερότητα που έχει η Ιερουσαλήμ για τους ανθρώπους άλλης πίστης. Ανήκει και σε εκείνους με την ίδια ένταση που ανήκει και σε εμάς. Θα υπερασπιστώ μέχρι τελευταίας ρανίδας αίματος το δικαίωμα λατρείας τους.

Θα υπερασπιστώ όλα τα δικαιώματα όλων αυτών των ανθρώπων να εκκλησιάζονται σε ισότιμη βάση στην Ιερουσαλήμ, αλλά συγχρόνως απαιτώ από τους άλλους τον ίδιο σεβασμό για την ιερότητα που έχει η Ιερουσαλήμ για τα εκατομμύρια Εβραίων που πέθαναν και προσευχήθηκαν και περίμεναν για 3 000 χρόνια εβραϊκής ιστορίας. Η ειρηνευτική λύση πρέπει να θεμελιώνεται στον σεβασμό των ιερών και των οσίων. Αποδέχομαι τα πιστεύω σου, παρακαλώ αποδέξου τα δικά μου. Αυτό υπερβαίνει την πολιτική ή τον νόμο, είναι κάτι βαθύτερο, κάτι πνευματικό. Μόνο ο αμοιβαίος σεβασμός θα επιτρέψει σε όλους μας να ζήσούμε ως κοινοί, επίτιμοι πολίτες στην πόλη του Θεού επί της Γης.

Σε καλώ, φίλε μου Abu Ala, όταν γυρίσεις στο λαό σου να τους πεις ότι η Ιερουσαλήμ είναι ιερή για τους μωαμεθανούς, ότι η Ιερουσαλήμ είναι ιερή για τους χριστιανούς αλλά ότι είναι εξίσου ιερή και για τους Εβραίους. Πρέπει να βρούμε έναν πολιτικό συμβιβασμό αλλά και έναν θρησκευτικό συμβιβασμό.

(Χειροκροτήματα)

Έχω μια αίσθηση ότι η πρόκληση της Ιερουσαλήμ είναι η μεγαλύτερη πολιτική πρόκληση που έχει υπάρξει στον κόσμο. Σήμερα άκουσα, ίσως για πρώτη φορά, έναν υψηλά ιστάμενο παλαιστίνιο εκπρόσωπο να δηλώνει επίσημα ότι υπάρχει πιθανότητα η Ιερουσαλήμ να μην γίνει πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους. Ήταν μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση, φαντάζομαι μια θέση υποχώρησης, και είναι κάτι που πρέπει να μελετηθεί. Ο εκλιπών βασιλιάς Χουσεΐν, του οποίου την αφοσίωση στην ειρήνη της περιοχής κανείς δεν αμφισβητεί, είχε μια καταπληκτική ιδέα. Είπε ότι το πρόβλημα της κυριότητας της Ιερουσαλήμ είναι σχεδόν ανεπίλυτο. Γιατί δεν επιστρέφουμε την κυριότητα της πόλης του Θεού πίσω στον Θεό; Μεταξύ μας θα βρούμε αρκετές πρακτικές λύσεις.

Η ιδέα του βασιλιά Χουσεΐν παρουσιάστηκε σε όλους τους ηγέτες μας και έχω την ικανοποίηση να πω ότι οι πλευρές δεν έχουν απορρίψει την ιδέα. Ας την διερευνήσουμε. Έχουμε έναν στόχο. Οδεύουμε κάπου. Δεν θέλω η ειρήνη στη Μέση Ανατολή να έχει χαμένους και κερδισμένους. Θέλω να έχει μόνο κερδισμένους, από όλες τις πλευρές. Θα ήθελα να δω το παλαιστινιακό κράτος να ανακηρύσσεται βάσει της αλληλοκατανόησης, της αμοιβαίας αποδοχής και της συναίνεσης μεταξύ των δύο πλευρών, και πρώτο πρώτο από τη διεθνή κοινότητα να το αναγνωρίσει να είναι το Ισραήλ.

Αυτό ήθελα για πολλά χρόνια, προτού γίνει επίσημη πολιτική, όχι πολιτική, αλλά η επίσημη διάθεση στη χώρα μου. Δεν έχω πρόβλημα με το παλαιστινιακό κράτος ή με τον Abu Ala. Αντιθέτως, μόλις ιδρυθεί το παλαιστινιακό κράτος, ο διάλογος μεταξύ μας θα είναι διάλογος μεταξύ ίσων. Με όσα θέματα δε λυθούν τώρα, μπορούμε να ασχοληθούμε αργότερα και να συνεχίσουμε τον διάλογο μεταξύ μας. Ξέρω ότι πολλά από τα ζητήματα λύθηκαν στο Camp David αλλά υπάρχουν άλλα ζητήματα που ελπίζω να μπορέσουμε να επιλύσουμε. Εγείρετε το θέμα των προσφύγων. Δεν είναι μονομερές θέμα. Η μητέρα μου ήταν πρόσφυγας από τη Χεβρώνα. Γεννήθηκε πριν από 80 περίπου χρόνια στη Χεβρώνα και εγώ είμαι χεβρωνίτης (αυτό δεν είναι φιλοφρόνηση στη Μέση Ανατολή, υποδηλώνει κάποιον που είναι ξεροκέφαλος και απλοϊκός). Εκατομμύρια Eβραίων ήρθαν από τις μουσουλμανικές χώρες το 1948, το 1949, το 1950 ώς και τη δεκαετία του 1960 και υπάρχουν προβλήματα. Αλλά θα συμβιβάσω το όνειρό μου γιατί η χώρα μου μού κληροδοτήθηκε από τη βιβλική επαγγελία και η δική σας χώρα σάς κληροδοτήθηκε με μια θρησκευτική αφοσίωση και μια εθνική παρουσία στον Ιερό Τόπο του Ισραήλ. Ο πρώτος εδαφικός συμβιβασμός είναι με τα όνειρά σας, και ο δικός μου πρώτος εδαφικός συμβιβασμός είναι με τα δικά μου όνειρα, με την προϋπόθεση ότι όποιος ισχυρίζεται πως το ευρύτερο Ισραήλ είναι δικό του, δεν μπορεί να είναι συνεργάτης του Abu Ala και όποιος ισχυρίζεται ότι η ευρύτερη Παλαιστίνη είναι δική του δεν μπορεί να είναι συνεργάτης του Avram Burg. Μόνο εάν εσύ κι εγώ συμβιβάσουμε τα όνειρά μας μπορούμε να βρούμε έναν συμβιβασμό μεταξύ των δύο εθνών μας και εάν κάνουμε αυτόν τον συναισθηματικό συμβιβασμό όλοι οι υπόλοιποι θα ακολουθήσουν συν τω χρόνω.

Θα ήθελα να κλείσω με μια αναφορά στο μέλλον. Χθες ήμασταν εχθροί σήμερα είμαστε (σχεδόν) φίλοι και αύριο θα είμαστε συνεργάτες. Προσωπικά, βέβαια, τον θαυμάζω, αν και ο ίδιος δεν με θαυμάζει, και πολύ καλά κάνει, αλλά οι δυο μας μπορούμε να διαδραματίσουμε ένα ρόλο στην περιοχή. Ωστόσο, χρειαζόμαστε βοήθεια και μεσολάβηση από τον υπόλοιπο κόσμο. Σήμερα η Ευρώπη και ο υπόλοιπος κόσμος ασχολούνται με τις τοπικές επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομίας, με τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των εχόντων και των άκληρων, τη δημιουργία ευκαιριών για τους άκληρους. Το Ισραήλ έχει μια σχετικά καλή οικονομία. Οι Παλαιστίνιοι δεν είχαν έως τώρα την ευκαιρία να αναπτύξουν τη δική τους ανεξάρτητη οικονομία. Θα θέλαμε να δούμε την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο να μας βοηθήσει και τους δύο να βελτιώσουμε το οικονομικό επίπεδο της περιοχής ούτως ώστε να υπάρξει ισορροπία των δύο οικονομιών. Αυτό θα αποτρέψει τα προβλήματα στις σχέσεις των δύο κρατών και οι πολίτες των δύο κοινωνιών δε θα απελπιστούν και δε θα βρουν καταφύγιο στο θρησκευτικό φονταμενταλισμό. Πιστεύω ότι είναι μια ζωτική στρατηγική ανάγκη για την περιοχή σήμερα.

Μια τελευταία λέξη που εξηγεί γιατί είμαι αισιόδοξος. Όταν επιστρέψω από εδώ, από το Στρασβούργο, θα πρέπει να πω στον λαό μου πώς ήταν, θα σας πω πώς ήταν. Πριν από έντεκα χρόνια, καθηλωθήκαμε μαζί με τον μεγαλύτερο γιο μου, που τότε ήταν πολύ νέος, σε μία κυκλοφοριακή συμφόρηση στην Ιερουσαλήμ επειδή κάπου είχαν βάλει βόμβα. Μιλούσαν σχετικά στις ειδήσεις και ο γιος μου που τότε ήταν πολύ μικρός και άρα δεν είχε πολύ σεβασμό για τον πατέρα του, γύρισε προς εμένα και είπε, “Μπαμπά, αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους θέλεις να κάνεις ειρήνη;” γιατί εκείνον τον καιρό ήμουν ένας από τους ηγέτες του κινήματος “Ειρήνη Τώρα” στο Ισραήλ. Δεν ήξερα τι να του πω, επειδή πώς εξηγείς τις πολυπλοκότητες αυτών των πραγμάτων σε ένα επτάχρονο ή οκτάχρονο αγοράκι; Ο πατέρας μου, που τότε ήταν ογδόντα χρονών, καθόταν στο πίσω κάθισμα. Στα σαράντα χρόνια που πέρασε ως μέλος της Knesset, υπηρέτησε σε κάθε κυβέρνηση του Ισραήλ και ήταν επικεφαλής της ισραηλο-αιγυπτιακής ομάδας που διαπραγματεύτηκε την αυτονομία των Παλαιστινίων. Ο πατέρας μου γεννήθηκε στη Δρέσδη και έχασε ολόκληρη την οικογένειά του στο Ολοκαύτωμα. Είπε στον γιο μου, “Άκου εγγονέ μου, όταν δραπέτευσα από τη Γερμανία πριν από σαράντα χρόνια τους μισούσα. Δεν πίστευα ότι θα γυρνούσα ποτέ πίσω. Δεν πίστευα ότι θα τους συγχωρούσα ποτέ, αλλά τώρα τους έχω συγχωρέσει. Τώρα η Γερμανία είναι διαφορετική, ο λαός είναι διαφορετικός, η Γερμανία στέλνει ένα ισχυρότατο μήνυμα αυτογνωσίας, επανόρθωσης του παρελθόντος και βελτίωσης του μέλλοντος”. Μετά του είπε, “Εάν αυτό μπορεί να συμβεί ανάμεσα σε εμάς και τον χειρότερο εχθρό μας, τότε δεν υπάρχει κανείς λόγος να μη συμβεί και ανάμεσα σε εσένα και τους Παλαιστινίους της γενιάς σου, γιατί η αντιπαλότητα δεν είναι τόσο βαθιά.” Ο πατέρας μου πέθανε πέρυσι, αλλά η σοφία του είναι σχεδόν προφητική, τη σκέφτομαι κάθε μέρα που περνά και πιστεύω ότι θα υπάρξει ειρήνη, όχι στη γενιά του γιου μου αλλά στη δική μου και του Abu Ala τη γενιά: μια μόνιμη, σταθερή, καλή ειρήνη για να γίνει ο κόσμος καλύτερος.

(Ζωηρά και παρατεταμένα χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. – Αγαπητοί συνάδελφοι, πιστεύω με κάθε ειλικρίνεια ότι ζήσαμε προ ολίγου μια στιγμή πολύ συγκινητική, μια στιγμή που ίσως γραφτεί μια μέρα στην ιστορία. Δεν έχω πολλά να προσθέσω. Θα ήθελα απλώς να ευχαριστήσω τους φίλους μας που μας μίλησαν και οι δυο από καρδιάς και αναλόγως με το χαρακτήρα του ο καθένας. Εσείς, κύριε Πρόεδρε, με τον αποφασιστικό σας ρεαλισμό και εσείς, κύριε Avraham Burg, με τον μεταδοτικό σας ενθουσιασμό. Μας εκθέσατε με σαφήνεια, με ειλικρίνεια τις ελπίδες σας. Μας εκθέσατε ακόμα και τις εκτιμήσεις σας για τις δυσκολίες που υπάρχουν ακόμα. Κύριε Abu Ala, μιλήσατε για ένα χάσμα που παραμένει, αλλά και εσείς κ. Avraham Burg μας είπατε ότι προτιμάτε τις απογοητεύσεις των διαπραγματεύσεων από τις φρικαλεότητες του πολέμου. Τα ακούσαμε όλα αυτά με μεγάλη προσοχή.

Η άποψή μας ότι είστε και οι δύο άνθρωποι του διαλόγου και ότι είστε, επίσης, φίλοι αγαπημένοι επιβεβαιώθηκε, αν και δεν χρειαζόταν. Και αυτό είναι νομίζω πολύ σημαντικό. Ότι δηλαδή υπεύθυνοι για τη σύναψη της ειρήνης, που μόνο με τη βοήθειά σας, μόνο από εσάς να από, και την οποία προσδοκούν οι λαοί σας κι εμείς μαζί, είστε εσείς άνθρωποι αποφασισμένοι για την ειρήνη και ένθερμοι υποστηρικτές της.

Αναφερθήκατε, επίσης, και σας ευχαριστώ, σε μελλοντικές διεξόδους σχετικά με το τόσο ευαίσθητο πρόβλημα της Ιερουσαλήμ. Κύριε Abu Ala, επανήλθατε στην πρόταση του διεθνούς καθεστώτος της Ιερουσαλήμ. Κι εσείς, κ. Avraham Burg προτείνατε να αποδώσουμε την κυριαρχία της Ιερουσαλήμ στο Θεό. Όλες αυτές τις διεξόδους τις βλέπουμε φυσικά με μεγάλο ενδιαφέρον. Το σημαντικό σήμερα, νομίζω, είναι να δούμε ότι υπάρχουν διέξοδοι. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την πλευρά του ανέκαθεν θεωρούσε και εκτιμούσε ότι το οριστικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ πρέπει να είναι διεθνώς αναγνωρισμένο.

Επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω αναφερόμενη σε ένα βιβλίο που διάβασα. Ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Uri Savir, του επικεφαλής της ισραηλινής αντιπροσωπείας στο Όσλο. Όταν σας συνάντησε, οι νορβηγοί διαπραγματευτές σας σύστησαν: “Ιδού ο υπ’ αριθμόν 1 εχθρός σας”. Και μετά τη λήξη των συνομιλιών, που υπήρξαν ωστόσο ιδιαιτέρως κοπιώδεις, τον επισκεφτήκατε με τη σειρά σας στο Τελ-Αβίβ και αφηγείται ότι περπατήσατε παρέα στην ακροθαλασσιά, μακριά από την καταπίεση των μέσων ενημέρωσης, προεικονίζοντας την αλλαγή νοοτροπίας στο μέλλον, και συζητήσατε τον τρόπο με τον οποίο, μετά την ιστορική τομή του Όσλο, μπορεί να επιτευχθεί μια βιώσιμη ειρήνη, μια δίκαιη ειρήνη, όπως είπατε.

Η ώρα αυτή ήρθε. Καλά το καταλάβατε, το νόημα της παρουσίας εδώ είναι ότι θα έχετε στο πλευρό σας το Κοινοβούλιο το οποίο, πιστέψτε με, δεν θα φεισθεί προσπαθειών, ως Συνέλευση στο σύνολό της ή διαμέσου κυρίως των τριών αντιπροσωπειών μας – της αντιπροσωπείας στο Ισραήλ της οποίας προΐσταται ο κ. Gerardo Galeote Quecedo, της αντιπροσωπείας στο Παλαιστινιακό Συμβούλιο, της οποίας προΐσταται η κα Morgantini, της αντιπροσωπείας του Machrek, της οποίας προΐσταται του κ. Michel Dary – δεν θα φεισθούμε λοιπόν προσπαθειών για να σας συμπαρασταθούμε με τρόπο πολύ αποτελεσματικό, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη του ευρωμεσογειακού διαλόγου που είναι για μας το απαραίτητο συμπλήρωμα για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς Ανατολάς και προς την Κεντρική Ευρώπη. Επιτρέψτε μου λοιπόν, αγαπητοί φίλοι, τελειώνοντας να σας πω απλά: Shalom, Salam!

(Ζωηρά χειροκροτήματα)

(Η πανηγυρική συνεδρίαση έληξε στις 12.55)

(1) Καταγραφή της διερμηνείας του λόγου του, ο οποίος εκφωνήθηκε στην αραβική.