Πληρη πρακτικα των συζητησεων

Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου 2000 - Στρασβούργο

1. Δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. IMBENI
Αντιπροέδρου

(Η συνεδρίαση αρχίζει στις 9.00)⁽¹⁾

  Αλαβάνος (GUE/NGL) . - Κύριε Πρόεδρε, θέλω να αναφέρω το εξής σημαντικό κατά τη γνώμη μου: χθες ήρθα στο Στρασβούργο μέσω της πτήσης αριθ. 165, Αθήνα - Φρανκφούρτη, της Ολυμπιακής. Όταν το αεροπλάνο της Ολυμπιακής έφθασε στη Φρανκφούρτη περικυκλώθηκε από γερμανούς αστυνομικούς. Κανείς δεν μιλούσε άλλη γλώσσα από τη γερμανική και δεν μπορούσαμε να βγούμε από το αεροπλάνο εάν δεν επιδεικνύαμε στους γερμανούς αστυνομικούς το διαβατήριό μας. Υπενθυμίζω ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Γερμανία και η Γαλλία είναι χώρες οι οποίες ανήκουν στο Σένγκεν.

Το κακό είναι ότι αυτό δεν ήταν μια εξαίρεση, είναι κάτι το οποίο γίνεται συστηματικά, όπως πληροφορήθηκα, στο αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης με τα αεροπλάνα που έρχονται από την Ελλάδα. Και εγώ, ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου έχουμε ψηφίσει τόσες φορές περί Σένγκεν, θεωρώ και προσβλητικό και υποτιμητικό για τη δουλειά μας το γεγονός ότι, ενώ υπάρχει νομοθεσία για την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, στην πραγματικότητα αυτή παραβιάζεται συστηματικά από τις γερμανικές αρχές. Επειδή δε αυτό αφορά και στη διακίνηση των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα ήθελα το Προεδρείο του Κοινοβουλίου να πάρει τις ανάλογες πρωτοβουλίες ώστε να ερχόμαστε στο Στρασβούργο ως πρόσωπα που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Σένγκεν.

  Πρόεδρος. – Αξιότιμε κ. Αλαβάνο, νομίζω – τουλάχιστον – ότι το κείμενο της παρέμβασής σας η Πρόεδρός μας θα πρέπει να το κοινοποιήσει στις αρχές της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και στις αερολιμενικές αρχές της Φρανκφούρτης, ώστε – δεν γνωρίζω ποιοι μπορεί να είναι οι λόγοι της παρούσης διαδικασίας – να μας παρασχεθεί τουλάχιστον κάποια πληροφορία που να παρέχει κάποια εξήγηση ή, εναλλακτικά, να τεθεί τέλος σ’ αυτή τη διαδικασία που, συμφωνώ μαζί σας, δεν έχει μεγάλη σχέση με τους κανόνες του Σένγκεν.

  Hannan (PPE-DE). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, τη Δευτέρα ενώ απουσίαζα και χωρίς καμία προηγούμενη ειδοποίηση, ο κ. Murphy, ο επικεφαλής της Ομάδας Βρετανών Σοσιαλιστών, έθεσε το θέμα της συμμετοχής μου στη στήριξη της δανικής εκστρατείας κατά του ευρώ. Ήταν πολύ προσεκτικός ώστε να μη με κατηγορήσει για κάτι συγκεκριμένο αλλά ούτως ή άλλως κατάφερε να δημιουργήσει την εντύπωση ότι κατά κάποιο τρόπο είμαι ύποπτος. Θα ήθελα να καταγραφεί στα πρακτικά ότι η συμμετοχή μου στο δανικό δημοψήφισμα ήταν εντελώς άσχετη από την εργασία μου σε αυτό το Κοινοβούλιο και ότι ποτέ δεν παρέβηκα κάποιον κοινοβουλευτικό κανόνα. Σε αντίθεση με την εκστρατεία για το “ναι”, η εκστρατεία για το “όχι” δεν μπορεί να βασιστεί ούτε στα χρήματα των φορολογουμένων ούτε σε επιχορηγήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι εξωφρενική η προσπάθεια του κ. Murphy να δημιουργήσει την εντύπωση ότι γίνονται έρευνες για το άτομό μου όταν του είναι αδύνατο να προσκομίσει στοιχεία ή καν να προβεί σε κατηγορίες εναντίον μου. Δεν είναι σωστό τα Μέλη του Σώματος να αναγκάζονται να ακούν τέτοιους αβάσιμους υπαινιγμούς. Θα σας ζητήσω να επιμείνετε στον κ. Murphy είτε να με κατηγορήσει ευθέως ή να ζητήσει συγγνώμη.

  Πρόεδρος. – Αξιότιμε κ. Hannan, φυσικά ο βουλευτής κ. Murphy είναι ελεύθερος να αποφασίσει το πώς και το αν θα απαντήσει.

  Dupuis (TDI). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, πολύ συχνά διαμαρτυρόμαστε για τη στάση του Συμβουλίου απέναντί μας. Θα ήθελα να υπογραμμίσω ένα επεισόδιο με ριζικά διαφορετικό χαρακτήρα, που συνέβη εχθές κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τις πολιτικές προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής. Είχαμε μία εισήγηση του Προέδρου του Συμβουλίου, του Επιτρόπου, και ακολούθησε συζήτηση. Στο τέλος της συζήτησης, λόγω μιας σχεδόν απόλυτης ακαμψίας της Προεδρίας, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου και ο Επίτροπος Patten δεν μπόρεσαν ν’ απαντήσουν στις πολυάριθμες ερωτήσεις που προέκυψαν από μια τόσο έντονη συζήτηση. Τώρα, δεν καταλαβαίνω γιατί το Κοινοβούλιο διαμαρτύρεται για τη στάση του Συμβουλίου. Εχθές ο Πρόεδρος του Συμβουλίου ήταν παρών από τις 9.00 μέχρι τις 19.00 – ενώ οι παρόντες ευρωβουλευτές δεν ήταν ιδιαίτερα πολλοί – και εμείς εμποδίσαμε εκ των πραγμάτων και το Συμβούλιο και την Επιτροπή να απαντήσουν σε τόσο σημαντικές ερωτήσεις που έθεσαν οι συνάδελφοί μας. Αυτό το πράγμα δεν το βρίσκω και τόσο σωστό και, μάλιστα, στα όρια της καλής ανατροφής.

  Πρόεδρος. – Αξιότιμε κύριε Dupuis, δεν πιστεύω ότι επρόκειτο για άκαμπτη στάση του Προεδρεύοντος, μάλλον θα ήταν ένα qui pro quo, μια παρεξήγηση μεταξύ του Προεδρεύοντος εκείνης της στιγμής και των εκπροσώπων του Συμβουλίου και της Επιτροπής.

  Blak (PSE). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, με εξέπληξαν οι δηλώσεις του Άγγλου συναδέλφου, κ. Hannan, στα δανικά μέσα ενημέρωσης, δηλώσεις τις οποίες έκανε ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εάν είχε εμφανισθεί ως ιδιώτης θα μπορούσε να είχε παίξει κάποιο ρόλο στη δανική προεκλογική εκστρατεία. Γενικά θεωρώ ότι ο κ. Hannan όφειλε να παραμείνει στην πατρίδα του την Αγγλία και να ασχολείται με τα δικά του προβλήματα, αφήνοντάς μας εμάς να ασχολούμαστε με τα δικά μας στη Δανία. Δεν μας χρειάζονται εμάς στη Δανία τέτοιας λογής καραγκιόζηδες.

  Murphy (PSE). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, δεν θέλω να καθυστερήσω τις εργασίες πολύ, αλλά θαρρώ ότι ο κ. Hannan διαμαρτύρεται υπερβολικά! Εγώ ζήτησα κάτι πολύ απλό από την Πρόεδρο τη Δευτέρα. Η Πρόεδρος συμφώνησε να ικανοποιήσει το αίτημά μου και μετέφερε το ζήτημα στους κοσμήτορες. Αφού όμως ο κ. Hannan βρίσκεται εδώ σήμερα, ίσως θα μπορούσε να μας δώσει εγγυήσεις ότι θα κάνει καινούργια καταχώρηση στη δήλωση των οικονομικών συμφερόντων του που θα λέει από πού προήλθαν τα χρήματα. Οι Δανοί έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν πριν από το δημοψήφισμα της 28ης Σεπτεμβρίου από πού προέρχονται οι πόροι για την εκστρατεία του “όχι”.

  Πρόεδρος. – Λοιπόν, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε τη συζήτηση, ούτε μπορούμε να μετατρέψουμε αυτήν την Αίθουσα σε παράρτημα της συζήτησης που προηγείται του δημοψηφίσματος στη Δανία. Καταλάβαμε πλέον ποια είναι η ουσία του προβλήματος. Ο καθείς θα συμπεριφερθεί όπως κρίνει καλύτερα.

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (Α5-0201/2000) του κ. Watson, εξ ονόματος της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, για την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου σχετικά με το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση [COM(1999) 638 – C50077/2000 – 1999/0258(CNS)]

  Watson (ELDR), εισηγητής. – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ξεκινήσω ευχαριστώντας την κα Klamt, την αρχική εισηγήτρια που ορίστηκε από την επιτροπή, της οποίας είχα την τιμή να προεδρεύσω ενόσω ασχοληθήκαμε με το συγκεκριμένο ζήτημα. Η κα Klamt έκανε ένα τεράστιο έργο για την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου σχετικά με το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση. Αξίζει αναγνώριση για το έργο που επιτέλεσε και επιθυμώ να τη συγχαρώ.

Εγώ κληρονόμησα το συγκεκριμένο κέρας της Αμάλθειας ως πρόεδρος της επιτροπής, διότι η κα Klamt κατά το τέλος της ψηφοφορίας στο στάδιο εξετάσεως στην επιτροπή ένιωσε ότι δεν μπορούσε πλέον να υποστηρίξει το κείμενο ως είχε και κατά συνέπεια το παρουσιάζω εγώ ενώπιον του Κοινοβουλίου σήμερα.

Θα ήθελα να συγχαρώ την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μια εξαιρετική έκθεση με άριστα επιχειρήματα και άριστη παρουσίαση, η οποία μάλιστα ετοιμάστηκε σε χρόνο άνευ προηγουμένου αν λάβουμε υπόψη τη σχετική έλλειψη πόρων στα τμήματα που ασχολήθηκαν και τις απαιτήσεις που τέθηκαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πέρυσι στο Tampere. Η Επιτροπή προετοίμασε ένα εξαιρετικό προσχέδιο οδηγίας, το οποίο θα επιτρέψει σε υπηκόους τρίτων χωρών που είναι νόμιμοι κάτοικοι ενός κράτους μέλους της Ένωσης να κατοικήσουν σε ένα άλλο κράτος μέλος, όπως απαιτείται εάν στόχος μας είναι να δημιουργηθεί ένας αληθινός χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

Η Επιτροπή είπε, και πολύ σωστά κατά τη γνώμη μου, ότι ο στόχος μηδενικής μετανάστευσης που αναφέρθηκε σε προηγούμενες συζητήσεις στην Κοινότητα ποτέ δεν ήταν πραγματιστικός, οπότε στόχευσε αντ’ αυτού να υποβάλει πραγματιστικές προτάσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των υπηκόων τρίτων χωρών σύμφωνα με τις πολυάριθμες διεθνείς συνθήκες που έχουν υπογραφεί από τα κράτη μέλη, όπως η Οικoυμεvική Διακήρυξη τωv Δικαιωμάτωv τoυ Αvθρώπoυ και τα διεθνή σύμφωνα του 1966 για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα και για τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα.

Είναι σαφέστατο ότι αναγνωρίζεται η σημασία της νόμιμης μετανάστευσης. Αναγνωρίζεται επίσης, η σημασία της οικογένειας ως μονάδας, ενώ η σπουδαιότητα της επιτυχούς έκβασης της ένταξης υπηκόων από τρίτες χώρες που κατοικούν νόμιμα στα κράτη μέλη της ΕΕ αποτελεί την καθ’ εαυτή βάση αυτών των προτάσεων.

Στην επιτροπή μου ασχοληθήκαμε με διάφορους ακανθώδεις τομείς, ιδίως δε με το θέμα του δικαιώματος της εισόδου των ανιόντων. Η πρόταση της Επιτροπής αναγνωρίζει σαφώς τη διαφορά νομικής μεταχείρισης που υπάρχει μεταξύ των ανιόντων και κατιόντων. Είναι προφανές ότι υπό το πρίσμα του διεθνούς νομικού πλαισίου, πρέπει να γίνει μνεία της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Η εν λόγω σύμβαση απαιτεί από τα κράτη να διασφαλίσουν ότι τα παιδιά δεν θα αποχωρίζονται τους γονείς τους. Δεν υπάρχει παρόμοια σύμβαση για τους ανιόντες συγγενείς, αλλά είναι πασίδηλο πως εάν επιθυμούμε να σεβαστούμε τα ανθρωπιστικά ιδεώδη τότε πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στους υπηκόους τρίτων χωρών να φέρνουν τους εξαρτώμενους ανιόντες συγγενείς τους ώστε να ενταχθούν στην οικογένειά τους. Το συγκεκριμένο ζήτημα προκάλεσε πολλές συζητήσεις στην επιτροπή. Χαίρομαι που βλέπω ότι υποβλήθηκε αριθμός τροπολογιών επί της τελικής έκθεσης, ειδικά οι τροπολογίες αριθ. 18 και 23, οι οποίες προτείνουν συμβιβασμό στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Επιτρέψτε μου να αναφερθώ εν συντομία σε ορισμένες από τις τροπολογίες που υποβάλλει η έκθεση της επιτροπής. Η τροπολογία αριθ. 3 ασχολείται με την ανάγκη ύπαρξης δεδομένων και αναγνωρίζει ότι προκειμένου να είναι αποτελεσματική η εκτίμηση της κατάστασης που επικρατεί στα κράτη μέλη, η Επιτροπή θα χρειαστεί περισσότερες πληροφορίες από τα κράτη μέλη. Η τροπολογία αριθ. 5 αφορά τους ανιόντες. Κατά μίαν έννοια, το θέμα αυτό έχει καλυφθεί από τις συμβιβαστικές τροπολογίες αριθ. 18 έως 23. Η τροπολογία αριθ. 6 αναγνωρίζει τα πιεστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τώρα οι διοικητικές αρχές των κρατών μελών λόγω του φόρτου εργασίας που δημιουργείται από τις απαιτήσεις που θέτει η επανένωση των οικογενειών.

Η τροπολογία αριθ. 9 επιτρέπει στα κράτη μέλη να θεσπίζουν διατάξεις οι οποίες είναι ευνοϊκότερες αυτών που προβλέπουν οι οδηγίες, και τονίζει ότι οι νέοι κανόνες που θεσπίζονται δεν πρέπει να έχουν ως συνέπεια την υποβάθμιση του τρέχοντος επιπέδου προστασίας. Η τροπολογία αριθ. 11 ασχολείται με τους λόγους που ένα κράτος μέλος μπορεί να αρνηθεί την είσοδο ενός συγγενούς, όπως είναι οι λόγοι δημόσιας τάξης, εσωτερικής ασφάλειας και δημόσιας υγείας. Η τροπολογία μας επιχειρεί να τονίσει πως οποιοδήποτε κράτος μέλος επιθυμεί να αρνηθεί την είσοδο, επικαλούμενο τέτοιους λόγους, οφείλει να παρέχει εξαιρετικά λεπτομερή και τεκμηριωμένη αιτιολόγηση.

Δε θέλω να σχολιάσω και τις 66 τροπολογίες που υποβλήθηκαν επί της έκθεσής μου, αλλά θα πω ότι ο τομέας αυτός είναι άκρως περίπλοκος. Το Κοινοβούλιο είχε ελάχιστο χρόνο να διερευνήσει το θέμα, και αναπόφευκτα, δεν επιτεύχθηκαν στο στάδιο εξέτασης σε επιτροπή όλοι οι συμβιβασμοί που απαιτούνταν ώστε να καταλήξουμε σε ευνοϊκό αποτέλεσμα. Ως εκ τούτου, καλώ τους βουλευτές να κοιτάξουν προσεκτικά τις τροπολογίες που υποβλήθηκαν στην Ολομέλεια με στόχο την επίτευξη συμβιβαστικών λύσεων, οι οποίες θα μας επιτρέψουν να σημειώσουμε πρόοδο κατά τρόπο αποτελεσματικό αλλά και ανθρωπιστικό.

  Berger (PSE, COE), Συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής αγοράς. - (DE) Κύριε Πρόεδρε, το έργο μου ως συντάκτη γνωμοδοτήσεως της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων ήταν σχετικά ευχερές σε σύγκριση με εκείνο των συναδέλφων της αρμόδιας κατ'ουσίαν επιτροπής και θα ήθελα να συγχαρώ όλους τους συναδέλφους της αρμόδιας καταουσίαν επιτροπής για το αποτέλεσμα της εργασίας τους, παρότι χρειάζεται να συζητήσουμε ακόμη μερικές συμβιβαστικές τροπολογίες στην ολομέλεια.

Το έργο της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς ήταν εύκολο, διότι από νομικής απόψεως η υποβληθείσα πρόταση οδηγίας δε γεννά προβλήματα και διότι το περιθώριο διαμόρφωσης πολιτικής δεν είναι πολύ μεγάλο. Θα ήθελα επίσης να εξάρω ρητώς την επιμελητειακή ποιότητα της προτάσεως οδηγίας, κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί για όλες τις προτάσεις οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με το νέο Άρθρο 63 της Συνθήκης ΕΕ είναι εφεξής καθήκον της Κοινότητας να ρυθμίζει το ζήτημα της οικογενειακής επανένωσης, και η Κοινότητα οφείλει να λαμβάνει τα μέτρα αυτά συμφώνως προς τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, ειδικότερα συμφώνως προς την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των άλλων νομοθετημάτων του Διεθνούς Δικαίου, που ανέφερε ήδη ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής μας Επιτροπής.

Το δικαίωμα στο σεβασμό του οικογενειακού βίου είναι οικουμενικό δικαίωμα του ανθρώπου. Είναι αδιαίρετο και δεν μπορεί να επιφυλάσσεται μόνο στους πολίτες της Ένωσης. Κάτι τέτοιο, ειδικά κατά την περίοδο όπου επεξεργαζόμεθα εκ παραλλήλου τη Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, θα αποτελούσε επισφαλή προσέγγιση.

Εφόσον πρόκειται εφεξής να ρυθμίζεται ο τομέας της οικογενειακής επανένωσης σε κοινοτικό επίπεδο, χρειάζεται να καλυφθούν ακατανόητα και εν μέρει παράλογα κενά στο ισχύον νομικό καθεστώς. Αυτό ισχύει ειδικώς για το δικαίωμα των ίδιων των πολιτών της Ένωσης να ζουν μαζί με τα μέλη της οικογένειάς τους, πολίτες τρίτου κράτους, στην πατρίδα τους και όχι να δύνανται να δημιουργήσουν οικογένεια μόνο εφόσον ασκούν το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας και εγκαθίστανται σε άλλο κράτος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

Ως εκ τούτου, από νομικής απόψεως, δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε την ικανοποίησή μας για αυτήν την οδηγία και να ευχηθούμε πως η αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δε θα τροποποιηθεί στην ουσία της στο Κοινοβούλιο και προ πάντων στο Συμβούλιο.

  Klamt (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κατααρχήν συμφωνούμε όλοι πως τα ανοικτά εσωτερικά σύνορα απαιτούν μια ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε την πρώτη πρόταση νομοθετικής πρωτοβουλίας στον τομέα αυτόν, η οποία αφορά το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης. Δυστυχώς παρέλειψε να πλαισιώσει αυτήν την πρόταση οδηγίας με ένα γενικό σχέδιο. Σε τι χρησιμεύει να γνωρίζουμε ποιοι συγγενείς έχουν δικαίωμα εισόδου και παραμονής στην ΕΕ όταν δεν είναι γνωστό ποιες ομάδες μεταναστών, ποιοι λόγοι μετανάστευσης θα καλύπτονται από τη ρύθμιση και με ποιο τρόπο;

Επιπλέον καλούμεθα εδώ να ψηφίσουμε επί μίας νομοθετικής πρωτοβουλίας, για την οποία δεν υπάρχουν απόλυτα βασικά δεδομένα. Ούτε κοινή αξιολόγηση των δημογραφικών εξελίξεων διαθέτουμε, ούτε γνωρίζουμε τι συνέπειες θα έχει αυτή η νομοθετική πρωτοβουλία για τα κράτη μέλη. Δυστυχώς, η έλλειψη συνολικής στρατηγικής και η απουσία στατιστικoύ υποβάθρου δεν είναι τα μόνα μεμπτά σημεία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγχέει τη μετανάστευση για οικονομικούς λόγους με το άσυλο. Είμαι της άποψης πως η οικογενειακή επανένωση για αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες χρήζει διαφορετικής ρυθμίσεως από την οικογενειακή επανένωση για μετανάστες. Για κάποιον, ο οποίος διώκεται από την πατρίδα του, θα πρέπει να ισχύουν διαφορετικοί κανόνες απα ότι για κάποιον, ο οποίος μεταναστεύει για οικονομικούς λόγους.

Απαιτείται μια σαφής διάκριση μεταξύ αιτούντος άσυλο και πρόσφυγα αφενός, και μετανάστευσης, δηλαδή οικονομικής μετανάστευσης αφετέρου. Αυτή η διάκριση επιτρέπει την εισαγωγή ρυθμίσεων που προσήκουν στον κάθε άνθρωπο και στην περίπτωσή του. Μεγάλος αριθμός των τροπολογιών μου αποσκοπεί σα αυτήν ακριβώς τη διάκριση.

Ένα άλλο πρόβλημα της ενώπιόν μας οδηγίας είναι η διεύρυνση της έννοιας της οικογένειας. Έννομη αξίωση σε οικογενειακή επανένωση θα έχουν και οι παππούδες, τα ενήλικα τέκνα και τα μη νυμφευμένα ζευγάρια. Εδώ διαφαίνεται το δίλημμα: δεν υφίσταται συνολικός σχεδιασμός για τον τομέα της μετανάστευσης. Κι έτσι, προς το παρόν, η επανένωση των οικογενειών αποτελεί τη μόνη νόμιμη δυνατότητα μετανάστευσης. Οι προβλεφθείσες για την οικογενειακή επανένωση ρυθμίσεις, με την ευρεία τους διατύπωση, ανοίγουν πεδίο για ανεξέλεγκτες καταχρήσεις.

Αναλογιστείτε το εξής ερώτημα: ποιος αποφασίζει και με ποια κριτήρια αν δηλώνεται μια εικονική ελεύθερη σχέση με σκοπό την μετανάστευση; Για αυτόν το λόγο ζητώ σε αρκετές από τις προτάσεις τροπολογίας μου να δοθεί προβάδισμα στην οικογένεια-πυρήνα. Ένα άλλο βασικό σφάλμα έγκειται στο ότι δεν προβλέπονται διόλου, στην πρόταση της Επιτροπής, μέτρα ενσωμάτωσης. Δεν είναι δυνατό να φέρνουμε ανθρώπους σε μια ξένη χώρα χωρίς να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις ειρηνικής και φιλικής συνύπαρξης μεταξύ αλλοδαπών και ημεδαπών.

Εν κατακλείδι, οφείλω να υπογραμμίσω πως με μία οδηγία στην παρούσα μορφή, φράζουμε το δρόμο σε μια αντικειμενική και παραγωγική συζήτηση για τον τομέα της μετανάστευσης στο σύνολό του. Αν οι πολίτες αισθανθούν πως θα κατακλυσθούν από ένα κύμα μεταναστών, θα αντιδράσουν αρνητικά.

Αν θεσπίσουμε διαφανείς, αποδεκτές ρυθμίσεις, θα αυξηθεί η αποδοχή της ενσωμάτωσης των ξένων. Με μετρημένες και μελετημένες λύσεις μπορούμε να αντιμετωπίσουμε προβλήματα όπως η ξενοφοβία αλλά και προβλήματα της γήρανσης του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Αυτή όμως η πρόταση οδηγίας είναι μία πραγματικά κακή προσέγγιση του προβλήματος. Σας ευχαριστώ.

(Χειροκροτήματα)

  Terrón i Cusí (PSE). - (ES) Κύριε Πρόεδρε, λυπάμαι για τα λόγια της κ. Klamt. Εγώ θα ήθελα αρχικά να συγχαρώ την Επιτροπή και τον Επίτροπο Vitorino για την πρόταση αυτή, που τη θεωρώ πληρέστατη, διεξοδική και καίρια σχεδόν ένα χρόνο μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Τάμπερε. Σήμερα θα πρέπει να διευκρινίσουμε, στο Κοινοβούλιο αυτό, εάν επιθυμούμε οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που διαμένουν νόμιμα μεταξύ μας να είναι με τις οικογένειές τους, ανοίγοντάς τους την πόρτα σε μια κανονική ζωή και στην πλήρη ενσωμάτωση στην κοινωνία μας ή αν θα συνεχίσουμε να τροφοδοτούμε την ψευδαίσθηση ότι μεταξύ μας υπάρχουν συμπολίτες που είναι προσωρινοί και των οποίων ο τελικός προορισμός είναι να επιστρέψουν στα υποτιθέμενα σπίτια από τα οποία έφυγαν.

Νομίζω ότι το θέμα είναι αρκετά σημαντικό ώστε να τύχει μιας προσπάθειας συναίνεσης. Όλες οι Ομάδες ήμασταν σύμφωνες στην επιτροπή, εκτός από το ΕΛΚ. Θα ήθελα σήμερα να στείλουμε το μήνυμα σ’ αυτούς που ζουν ανάμεσά μας ότι τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα να ζουν με την οικογένειά τους. Η Ομάδα μου, κύριε Πρόεδρε, έχει την πρόθεση αυτή, παρόλο που θα ήθελα να ζητήσω, εξ ονόματος της Ομάδος μου, να σκεφθεί η Επιτροπή δυο φορές μια πτυχή που περιλαμβάνεται στην υφιστάμενη οδηγία. Εφαρμόσαμε αυτές τις διατάξεις που συζητάμε σήμερα και στα άτομα τα οποία βρίσκονται υπό επικουρική προστασία. Δυστυχώς, στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχουν ομοιογενή κριτήρια, δεν υπάρχει εναρμονισμένη πολιτική ασύλου. Ως εκ τούτου, υπάρχουν πολύ διαφορετικές καταστάσεις σε πολλές χώρες και επ’ αυτής της λεπτομέρειας θα συμφωνούσα πράγματι με την κ. Klamt.

Δεν εννοώ να απορριφθούν αυτά τα άτομα - έχουν κάθε δικαίωμα να ζήσουν με την οικογένειά τους - αλλά να σκεφθεί η Επιτροπή δυο φορές το θέμα και να αποτελέσουν αντικείμενο μιας μελλοντικής οδηγίας που θα περιλαμβάνει τα άτομα υπό προσωρινή και επικουρική προστασία, εν αναμονή της μελλοντικής εναρμόνισης των πολιτικών ασύλου στην Ένωση. Κατά τα άλλα, συγχαίρω την Επιτροπή και ελπίζω να τύχει ευρείας και μαζικής υποστήριξης από τη Συνέλευση.

  Ludford (ELDR). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα ELDR στηρίζει την παρούσα έκθεση επειδή αποτελεί θεμέλια λίθο για την οικοδόμηση του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, σεβόμενη τις κατευθύνσεις που χάραξε η Σύνοδος Κορυφής του Tampere, σύμφωνα με τις οποίες η διασφάλιση του δικαιώματος της ελεύθερης διακίνησης των υπηκόων τρίτων χωρών που κατοικούν νόμιμα στην ΕΕ αποτελεί προτεραιότητα. Πρόκειται για μια αδικία που πρέπει να αποκατασταθεί.

Όπως και η κα Terrón i Cusí, εκπλήσσομαι από τη στάση της Ομάδας PPE-DE, η οποία κατά κανόνα δίνει μεγάλη έμφαση στις οικογενειακές αξίες, ωστόσο σήμερα υπονομεύει την οικογένεια αντιτιθέμενη στην επανένωση, η οποία συμβάλλει στην κοινωνική ένταξη των μεταναστών που είναι νόμιμοι κάτοικοι. Η στάση τους μας φαίνεται διεστραμμένη.

Σχετικά τώρα με ορισμένα συγκεκριμένα σημεία της έκθεσης, πρώτα από όλα έχουμε το θέμα της συμπερίληψης των δικαιούχων συμπληρωματικής προστασίας. Θα περιμένουμε να ακούσουμε τον κ. Vitorino, αλλά φημολογείται ότι η Επιτροπή θα αποδεχτεί τροπολογίες για τον αποκλεισμό των εν λόγω δικαιούχων. Η Ομάδα ELDR εκφράζει τη λύπη της για μια τέτοια εξέλιξη, διότι πιστεύουμε ότι οι δικαιούχοι συμπληρωματικής προστασίας πρέπει να συμπεριληφθούν όπως και οι πρόσφυγες. Είναι μακρόχρονοι κάτοικοι και δεν έχουν σχέση με τους δικαιούχους προσωρινής προστασίας. Θα ακούσουμε προσεκτικά τη συζήτηση διότι είναι διακαής μας πόθος να περάσουν τα βασικά κομμάτια της πρότασης.

Όσον αφορά τους ανιόντες, θεωρούμε ότι η τροπολογία αριθ. 20 είναι περιττή, διότι υπάρχει ένα γενικό δικαίωμα στο άρθρο 9 της πρότασης για την εφαρμογή ενός ελέγχου απορίας χωρίς διακρίσεις σε όλους όσους εισέρχονται στη χώρα. Μολαταύτα, είμαστε πρόθυμοι να την κοιτάξουμε εάν είναι να συμβάλει στην επιβίωση της έκθεσης.

Είναι σημαντικό να είμαστε εντελώς σαφείς όσον αφορά τους ανύπαντρους συντρόφους. Η πρόταση δεν θα αναγκάσει τα κράτη μέλη να παράσχουν νομική αναγνώριση σε ανύπαντρα ζευγάρια, αλλά εάν την παρέχουν τότε πρέπει να μεταχειρίζονται τους ανύπαντρους συντρόφους ως συζύγους. Έχει υπάρξει πολλή παραπληροφόρηση για αυτό το ζήτημα, η οποία έχει κυρίως προκληθεί από τους συντηρητικούς στο Ηνωμένο Βασίλειο – διάφοροι τίτλοι λαϊκών εφημερίδων για εξωφρενικές ραδιουργίες εκ μέρους της ΕΕ να εξαναγκάσει το ΗΒ να δεχτεί τους ομοφυλόφιλους εραστές των προσφύγων. Τέτοιες στάσεις προκαλούν ομοφοβικές προκαταλήψεις και τις καταδικάζω.

  Ceyhun (Verts/ALE). -(DE) Κύριε Πρόεδρε, σήμερα θα ψηφίσουμε μία έκθεση, η οποία έχει προκαλέσει πολιτική αναταραχή σε μερικά κράτη της ΕΕ. Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο επίτροπος Vitorino επιτέλεσαν πολύ καλό έργο, και για αυτό θα ήθελα να τους ευχαριστήσω εξ ονόματος της ομάδας μου.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στην έκτακτη σύνοδό του στο Tampere επιβεβαίωσε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εξασφαλίσει τη δίκαιη μεταχείριση υπηκόων τρίτων κρατών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί αυτήν την απόφαση. Η οδηγία είναι καταλυτική και θα έπρεπε να τεθεί σε εφαρμογή το ταχύτερο δυνατό. Δυστυχώς υπήρξαν και υπάρχουν ακόμη επιφυλάξεις κατά της συμπερίληψης προσφύγων με καθεστώς προσωρινής προστασίας στην οδηγία, όπως και κατά της αναγνώρισης σχέσεων μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου ως βάσεως για την οικογενειακή επανένωση.

Αυτή η αντιδικία δείχνει για άλλη μία φορά πως η πολιτική ενσωμάτωσης και μετανάστευσης παραμένει μήλον της έριδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο διακυβεύονται πολλά. Εν πάση περιπτώσει θα πρέπει να καταστεί δυνατή η επανένωση υπηκόων τρίτων κρατών με συγγενείς που ζουν χωριστά. Πρόκειται για μια επιθυμία, την οποία θα έπρεπε κατά βάση να υποστηρίζει ο καθένας, ειδικά όταν πρόκειται για παιδιά -είτε είναι παιδιά προσφύγων είτε παιδιά μεταναστών- και ειδικά αυτά τα παιδιά θα έπρεπε να έχουν μια προοπτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Απεναντίας, στην πολιτική συζήτηση επιδιώκεται η δημιουργία αρνητικού κλίματος κατά της οδηγίας αυτής. Δεν μπορούμε παρά να ελπίζουμε, ότι η πλειοψηφία του Σώματος θα υποστηρίξει την οδηγία στη μορφή που την υπέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Γνωρίζω πως οι σοσιαλιστές συνάδελφοί μου αναμένουν δήλωση του κυρίου Vitorino, με την ελπίδα πως, υπό την πίεση ορισμένων υπουργών Εσωτερικών των κρατών της ΕΕ, θα θυσιαστούν οι πρόσφυγες στην οδηγία αυτή. Λυπούμαι για την απόφαση αυτή, και λυπούμαι διότι, απα ότι φαίνεται, στο εκλεκτό μας Κοινοβούλιο ο λόγος των υπουργών Εσωτερικών έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από αυτόν των βουλευτών, που υποτίθεται ότι αποφασίζουν με γνώμονα τη συνείδησή τους.

Γι’αυτό το λόγο απευθύνω για μια ακόμη φορά έκκληση, να υποστηρίξουμε την οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να δώσουμε επιτέλους το στίγμα για μια σύγχρονη, ανθρώπινη πολιτική κοινωνικής ενσωμάτωσης προσαρμοσμένη στις επιταγές της εποχής. Ελπίζω πως οι Σοσιαλιστές δεν θα κλείσουν αυτήν τη συμφωνία με τους συντηρητικούς.

  Sylla (GUE/NGL). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα για μία φορά, κατ’εξαίρεση, να συγχαρώ την Επιτροπή για το σοβαρό και ισορροπημένο έργο της γιατί, πάρα πολύ συχνά, όταν γίνεται λόγος για θέματα που άπτονται της μετανάστευσης, η εμπάθεια, οι εκρήξεις και οι πολιτικάντικες υστεροβουλίες μάς εμποδίζουν να σκεφτούμε με αντικειμενικότητα και να προχωρήσουμε.

Εξετάζοντας σε βάθος το δικαίωμα του να ζει κανείς με την οικογένειά του, προσδιορίζοντας επακριβώς τους όρους εφαρμογής του, το κείμενο μας επιτρέπει να διεξαγάγουμε μία πραγματική συζήτηση. Αντί να αντιμετωπίζει με προκαταβολική καχυποψία όσους θέλουν να ζήσουν με τον/την σύζυγό τους και τα παιδιά τους, όπως γίνεται συχνά, το κείμενο αναγνωρίζει, αντίθετα, το θεμιτό ενός τέτοιου δικαιώματος, αν και, στην εποχή μας, το δικαίωμα αυτό θα έπρεπε ουσιαστικά να ισχύει, για παράδειγμα, και για τους ομοφυλόφιλους, χωρίς να αφήνει απ' έξω καμμία κατηγορία, όπως μόλις είπε ο συνάδελφος μιλώντας συγκεκριμένα για τους αιτούντες άσυλο.

Το κείμενο σημειώνει επίσης ότι, σήμερα, απαντώνται πολλοί τύποι οικογένειας στις κοινωνίες μας, ιδίως ορισμένες μορφές ελεύθερης συμβίωσης και, επομένως, δεν υπάρχει λόγος να γίνονται διακρίσεις κατά των μεταναστών που θα τις επέλεγαν. Συμβάλλει έτσι ώστε να δοθεί ένα πραγματικό νόημα στην "ένταξη". Αυτή η πρόταση οδηγίας, με την εναρμόνιση της νομοθεσίας των κρατών μελών, έχει το πλεονέκτημα ότι παρέχει νομική προστασία και σταθερότητα στους μετανάστες και, κυρίως, ότι τους προστατεύει από τις διακυμάνσεις των εθνικών πολιτικών.

Εύχομαι, λοιπόν, οι μελλοντικές εργασίες της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου να εμπνευστούν από αυτό το παράδειγμα. Ίσως τότε να μπορέσουμε να μιλήσουμε περισσότερο για ισότητα δικαιωμάτων και για τη, θετική συχνά, συμβολή της μετανάστευσης, όταν ρυθμίζουμε ουσιώδη ζητήματα για την ένταξη και την καταπολέμηση της ανεργίας, της αβεβαιότητας, της βίας και των διακρίσεων που στρέφονται κατά των μεταναστών.

Η μετανάστευση δεν είναι πρόβλημα. Αντίθετα, πρέπει να αποφασίσουμε να μιλήσουμε για τα πραγματικά προβλήματα της ανισορροπίας μεταξύ Βορρά-Νότου που συχνά ωθούν πολλούς άντρες και γυναίκες να ξεφύγουν από την αθλιότητα. Πρέπει να αναγνωρίσουμε, επίσης, ότι οι μεταναστευτικές ροές προς τις χώρες της Ένωσης έχουν παραμείνει λίγο πολύ σταθερές εδώ και δύο δεκαετίες. Με άλλα λόγια, το μόνο που κατάφεραν τα κράτη όποτε εφάρμοσαν περιοριστικούς νόμους ήταν, όχι να μειώσουν το συνολικό αριθμό των εισερχομένων, αλλά να μειώσουν απλώς τον αριθμό των νόμιμων μεταναστών, αυξάνοντας και δημιουργώντας λαθρομετανάστες.

Το παρόν σχέδιο οδηγίας, εδραζόμενο σε αυτές τις αξίες, θα έχει έτσι όχι μόνο θετικές συνέπειες για τους μετανάστες και τις οικογένειές τους αλλά και μία πραγματικά συμβολική δύναμη για την υποδοχή και την ένταξη. Εύχομαι πραγματικά, στις εργασίες που θα ακολουθήσουν, να μπορέσουμε να τηρήσουμε την ίδια γραμμή.

  Gollnisch (TDI). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί μου συνάδελφοι, το κείμενο που μας προτείνεται, όπως, εξάλλου, και το σύνολο της μεταναστευτικής πολιτικής που ακολουθείται από τα ευρωπαϊκά όργανα, εκφράζει μία ανησυχητική εκτροπή.

Ασφαλώς, ήταν θεμιτό να ανησυχούμε για τις επιπτώσεις μίας ορισμένης μορφής καπιταλισμού για τους εργαζόμενους, οι οποίοι αποκόπτονταν από την αρχική τους οικογένεια, με ό,τι μπορούσε αυτό να σημαίνει για τον ξεριζωμό τους. Σήμερα, όμως, έχουμε απομακρυνθεί πάρα πολύ από αυτήν την κατάσταση.

Αυτό που κάποτε δεν ήταν προσωρινές συμβάσεις εργασίας – και αυτό, μόνο στις καλύτερες περιπτώσεις – τείνει να καταστεί μόνιμη εγκατάσταση. Αυτό που κάποτε ήταν οριστικό για ένα άτομο, τείνει να λάβει οριστική μορφή και για όλο του το περιβάλλον. Την κοντινή του οικογένεια, πρώτα, αλλά και την εκτεταμένη του οικογένεια και ξέρουμε πόσο μεγάλη είναι αυτή η εκτεταμένη οικογένεια, λαμβανομένων υπόψη των κοινωνικών δομών των χωρών προέλευσης, όπου τα ληξιαρχικά στοιχεία ορισμένες φορές είναι πολύ στοιχειώδη. Και στη συνέχεια, από την εκτεταμένη οικογένεια, τα αδέλφια, τα ξαδέλφια, τα ανήψια, τους γονείς, τους παππούδες, περνούμε στην πολυγαμική οικογένεια. Από την πολυγαμική οικογένεια – γιατί, ποιος ο λόγος να ευνοούνται μόνο οι οικογενειακοί δεσμοί; – περνούμε στην ελεύθερη συμβίωση και, σύντομα, όπως πρότεινε ο προηγούμενος ομιλητής, ο κ. Sylla, θα περάσουμε και στην απλή ομοφυλοφιλική σχέση. Αυτό δείχνει πόσο μεγάλοι είναι οι κίνδυνοι της εκτροπής της πολιτικής αυτής.

Θα φτάσουμε σε αυτό που βλέπουμε, άλλωστε, μπροστά στα ίδια μας τα μάτια. Πρόκειται για μία πραγματική μετανάστευση-αυτοκτονία ενός πληθυσμού, οργανωμένη από τα κράτη μέλη, καθώς, επίσης, και από τα ευρωπαϊκά όργανα. Πρόκειται για την κατάφωρη αυτοκτονία της Ευρώπης. Η μόνη λύση που αξίζει να ονομάζεται λύση συνίσταται στην οργάνωση της οικογενειακής επανένωσης αλλά στη χώρα προέλευσης, με τη στήριξη της πολιτικής συνεργασίας προς την οποία θα έπρεπε να διοχετευτούν αυτοί οι πόροι.

(Χειροκροτήματα)

  Hager (NI). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, ακόμη συγκλονισμένος από τη συνεχιζόμενη καταδίκη χωρίς δίκη της Αυστρίας από τα άλλα 14 κράτη μέλη, θέλω να πω για την υποβληθείσα έκθεση, ότι λυπούμαι για τους χειρισμούς, στην αρμόδια κατα ουσίαν επιτροπή, που είχαν την πράγματι ασυνήθιστη έκβαση, να μην μπορεί η εισηγήτρια να ενστερνιστεί το αποτέλεσμα και να αποσύρει εν τέλει την υπογραφή της. Οι εύστοχες και αιτιολογημένες τροπολογίες της εισηγήτριας - τις οποίες η ίδια σήμερα παρουσίασε και αιτιολόγησε εκ νέου, και που εγώ μπορώ να δεχθώ - όπως και άλλων μελών της κοινοβουλευτικής επιτροπής, απερρίφθησαν άνευ ετέρου και δε συζητήθηκαν όπως έπρεπε για λόγους, κατά την άποψή μου, πολιτικο-ιδεολογικούς.

Καταδικάζοντας αυτήν την άκριτη στάση, παραπέμπω μεταξύ άλλων στην απόφαση της Διασκέψεως των Προέδρων των Κρατιδίων της Αυστρίας, της 17ης Μαΐου 2000, με την οποία όλοι οι νέοι Πρόεδροι, ομόφωνα, και μάλιστα ανεξαρτήτως κομματικής απόχρωσης, απέρριψαν την πρόταση οδηγίας στην παρούσα μορφή. Λυπούμαι για τους χειρισμούς στην κοινοβουλευτική επιτροπή, επειδή πιστεύω πως, ακριβώς σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα, μια τόσο αυθαίρετη μέθοδος μάλλον βλάπτει παρά ωφελεί.

  Pirker (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, το ενώπιόν μας έγγραφο συνιστά, όπως και η έκθεση, παρασήμανση. Άλλο αναφέρεται στον τίτλο του εγγράφου, κι άλλο περιέχεται πραγματικά στο έγγραφο. Θα εγκρίναμε με ενθουσιασμό την οικογενειακή επανένωση, γιατί είναι ζήτημα βαθύτατα ανθρώπινο, και αποτελεί επιπλέον τον πυρήνα ενός παράγοντα ενσωμάτωσης, εδώ όμως πρόκειται για κάτι το διαφορετικό. Εδώ πρόκειται για την έναρξη μιας συζητήσεως περί κοινωνικής πολιτικής, για το πόσο μπορεί να διευρυνθεί ο κύκλος των δικαιούχων σε επανένωση πέραν της οικογένειας.

Διατυπώνετε εδώ πρόταση για τα μη νυμφευμένα ζευγάρια, για τους γονείς και τα τέκνα τους που θα ακολουθήσουν, και βάσει της προτάσεώς σας αρκούν μαρτυρίες από το κράτος προελεύσεως για να τεκμηριωθεί η σχέση του ζευγαριού - όποια κι αν είναι αυτή. Κάτι τέτοιο συνεπάγεται για τα τέκνα ή τους γονείς που ακολουθούν δικαιώματα όμοια με αυτά των πολιτών της Ένωσης στους τομείς της εκπαίδευσης, της εργασίας και της κοινωνικής μέριμνας. Τα δίκτυα λαθρομετανάστευσης και παραχάραξης κρατικών εγγράφων θα σας ευγνωμονούν που υποστηρίζετε αυτήν την πρόταση, ενώ οι πολίτες - να είστε βέβαιοι - θα αντιδράσουν με αγανάκτηση.

Επιπλέον, υποβάλλετε την πρόταση για τον πολλαπλό γάμο, δηλαδή η πρώτη σύζυγος γίνεται δεκτή με τα τέκνα και τους ανιόντες, αλλά σα αυτό το έγγραφο λέτε ακόμη πως φυσικά είναι δυνατό να ακολουθήσει και η επόμενη σύζυγος με την ακολουθία της, εφόσον το απαιτεί το συμφέρον του παιδιού. Το ερώτημα που προκύπτει, είναι: Πόσο θα ανοίξουμε τις πύλες στην ανεξέλεγκτη μετανάστευση;

Για εμάς η πρόταση που συζητείται εδώ δεν είναι παραδεκτή. Δεν υπάρχει μια γενική σύλληψη, δεν υπάρχουν βασικά δεδομένα, δεν υπάρχει διαφοροποίηση, και μάλιστα υπερβαίνετε τα όρια που θέτει η συνθήκη του Άμστερνταμ, η οποία απαιτεί να λαμβάνεται υπα όψιν η δυνατότητα του κάθε κράτους για κοινωνική ενσωμάτωση. Την ψήφο μας στο υποβληθέν έγγραφο θα την δώσουμε, μόνο εφόσον γίνουν δεκτές οι τροπολογίες μας και η πολιτική γραμμή μας.

(Χειροκροτήματα από τη δεξιά πτέρυγα)

  Hazan (PSE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, μετά τα πρόσφατα γεγονότα στο Ντόβερ, όπου 29 κινέζοι λαθρομετανάστες πέθαναν από ασφυξία, το δράμα της λαθρομετανάστευσης και των μέσων αντιμετώπισής της αναδεικνύονται σε μείζονα πρόκληση που η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επιλύσει δίχως άλλο σήμερα.

Η προβληματική αυτή μας καλεί συγκεκριμένα να εργαστούμε πάνω σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα, δηλαδή τη χάραξη και εναρμόνιση μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση που θα αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα του 21ου αιώνα. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που μας έχει υποβληθεί σχετικά με τη θέσπιση ενός δικαιώματος στην οικογενειακή επανένωση έρχεται στην κατάλληλη στιγμή και θέλω επ' αυτού να ευχαριστήσω και να συγχαρώ ιδιαιτέρως την Επιτροπή που κατήρτισε αυτό το κείμενο, κάτω από την αιγίδα του Επιτρόπου Vitorino.

Το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση είναι ουσιώδες στοιχείο για την πραγμάτωση μιας φυσιολογικής οικογενειακής ζωής, πράγμα που διευκρινίζει, άλλωστε, εδώ και πολύ καιρό το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σύμφωνα με το οποίο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σεβασμού της οικογενειακής του ζωής. Αποτελεί, όμως, και ένα ιδιαίτερα λεπτό θέμα, αν λάβουμε υπόψη τις διαφορετικές νομοθεσίες των διαφόρων κρατών, γιατί μπορεί να προσκρούει σε θέματα εθνικής κυριαρχίας. Αυτή, όμως, είναι και η πρόκληση που τίθεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να μπορέσει να ξεπεράσει αυτές τις διαφορές.

Το σχέδιο οδηγίας, για το οποίο καλούμαστε σήμερα να γνωμοδοτήσουμε, αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, ένα μείζον κείμενο, που πρέπει να λάβει τη σταθερή και οριστική υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεδομένου ότι προσφέρει πραγματικές προοπτικές για μία νόμιμη μετανάστευση, η οποία είναι στην πλειοψηφία της, το υπενθυμίζω, οικογενειακή μετανάστευση. Το είπαμε ήδη, η οδηγία αυτή αντιπροσωπεύει το πρώτο παράδειγμα αυτής της οικοδόμησης στη γραμμή που χάραξε η συνθήκη του Άμστερνταμ και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε, εξ' ού και η σημασία της.

Θα ήθελα, επίσης, να υπενθυμίσω ότι ο σύγχρονος κόσμος προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, ενέχει, όμως, και σημαντικούς κινδύνους αποκλεισμού για ορισμένες κατηγορίες του πληθυσμού, μεταξύ των οποίων οι αλλοδαποί και, ως Ευρωπαίοι δημοκράτες, έχουμε καθήκον να δείξουμε ιδιαίτερη προσοχή.

Η οδηγία που προτείνεται από την Επιτροπή επιτρέπει, με απόλυτα ικανοποιητικούς όρους, αλλά και με όλες τις απαραίτητες εγγυήσεις να κάνουμε ένα μεγάλο βήμα. Ποτέ ο σκοπός μας δεν ήταν, όπως για παράδειγμα, άκουσα πριν από λίγο, να επιτρέψουμε την επανένωση πολυγαμικών οικογενειών. Αυτό είναι τελείως ανακριβές. Ας θυμίσουμε ότι πρόκειται για το πρώτο κείμενο στη διαδικασία κοινοτικοποίησης του πυλώνα "δικαιοσύνη και εξωτερικές υποθέσεις", σε άμεση συνέχεια της συνθήκης του Άμστερνταμ και του Συμβουλίου του Τάμπερε του παρελθόντος Νοεμβρίου. Ας θυμίσουμε, επίσης, ότι πρόκειται αποκλειστικά και μόνο για τη θέσπιση ενός δικαιώματος στην οικογενειακή επανένωση, και ας τελειώνουμε με αυτήν την αντίληψη περί οικογενειακής επανένωσης που την αναδεικνύει σε προνόμιο.

Η πρόκληση για εμάς δεν είναι άλλο από την οικοδόμηση μιας Ευρώπης των πολιτών, τους οποίους καλούμε ολόψυχα να συνεχίσουν να χτίζουν την Ευρώπη. Από εμάς εξαρτάται, αγαπητοί συνάδελφοι, να αξιοποιήσουμε αυτήν την ευκαιρία για να το επιτύχουμε.

(Χειροκροτήματα)

  Krivine (GUE/NGL). - (FR ) Κύριε Πρόεδρε, πιστεύω πραγματικά ότι αυτό το σχέδιο οδηγίας είναι ένα βήμα μπροστά. Τούτου λεχθέντος, η διαδικασία οικογενειακής επανένωσης εξακολουθεί να υπόκειται σε περιορισμούς. Νομίζω ότι πρέπει να επιμείνουμε στο γεγονός ότι εκείνο που θα έπρεπε να απαγορεύεται, στο τέλος της γραφής, είναι η ανεργία και η αβεβαιότητα και όχι το δικαίωμα ενός μετανάστη ή μίας μετανάστριας να ζήσουν με τους δικούς τους, όταν δεν μπορούν να αποδείξουν ότι έχουν επαρκείς πόρους ή κατάλληλη στέγη.

Ενώ για τους ημεδαπούς η κοινωνία εξελίσσεται αργά μεν, αλλά πάντως εξελίσσεται, όπως δείχνει η θέσπιση του PACS στη Γαλλία, για τους μετανάστες, η αντίληψη της οικογένειας παραμένει άκαμπτη. Οι ισχύουσες νομοθεσίες προβλέπουν την κατάργηση του δικαιώματος διαμονής σε περίπτωση διακοπής της κοινής ζωής, απαγορεύοντας, στην πράξη, το διαζύγιο και, όπως λέχθηκε πριν από λίγο, τα ζευγάρια των ομοφυλόφιλων εξακολουθούν να μην αναγνωρίζονται. Με το πρόσχημα της καταπολέμησης της πολυγαμίας, καταδικάζονται στην παρανομία, και την ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση, η δεύτερη σύζυγος ή σύντροφος και τα παιδιά τους..

Πρέπει, λοιπόν, να απαλλάξουμε την οικογενειακή επανένωση από τους αρχαϊσμούς που εξακολουθούν να υφίστανται και που απορρέουν από ένα παρανοϊκό έλεγχο της μετανάστευσης. Για να ολοκληρώσω, όμως, θα έλεγα πως, ευτυχώς, η έκθεση του κ. Watson αποτελεί πραγματική πρόοδο μετά την εργασία της επιτροπής με βάση την αρχική έκθεση της κ. Klamt. Οφείλω να πω ότι, όταν ακούω τα ρατσιστικά, αντιδραστικά, και απαράδεκτα λεγόμενα του κ. Gollnisch, έχω όρεξη να ψηφίσω υπέρ αυτής της έκθεσης, είναι ζήτημα αξιοπρέπειας.

  Nassauer (PPE-DE). -(DE) Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και Κύριοι, αντιθέτως προς την ευρέως διαδεδομένη άποψη και αντιθέτως από τα όσα ακούστηκαν σήμερα κατά τη συζήτηση, στην παρούσα οδηγία δεν συζητείται ένας γενικώς δεσμευτικός ορισμός της έννοιας της οικογένειας για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται μάλλον για τον προσδιορισμό του ποιος, στα πλαίσια της μετανάστευσης, έχει δικαίωμα σε επανένωση λόγω συγγενείας.

Το ότι οι οικογένειες έχουν το δικαίωμα να ζουν μαζί είναι αναμφισβήτητο. Αλλά το ερώτημα είναι, πού χαράσσονται τα όρια της οικογένειας. Εγώ, επί παραδείγματι, έχω σύζυγο και δύο παιδιά, που έχουν κι αυτά παιδιά, κι έχω επίσης αδέλφια, θείους και θείες. Αν μετρήσει κανείς εκείνους με τους οποίους ζω, είναι όλοι μαζί 25. Αν, αξιότιμε κύριε Επίτροπε Vitorino, ζητούσα λόγου χάριν άσυλο στην Πορτογαλία, δεν θα μπορούσα ασφαλώς να έχω απαίτηση να ζήσω εκεί με εικοσιπέντε συγγενείς. Άρα χρειάζεται μία ορθολογική οροθέτηση. Αυτό είναι το αποφασιστικό πρόβλημα της οδηγίας αυτής. Πρέπει επίσης να γίνει διάκριση μεταξύ του αν κάποιος βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση για περιορισμένο χρόνο ή επα αόριστον. Οφείλω εδώ να καταστήσω σαφές, πως αυτή η πρόταση οδηγίας ξεπερνά τα μέχρι της παρούσης ειωθότα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό συνιστά ένα ακόμη μήνυμα για τη μετανάστευση, με σημαντικές φυσικά επιπτώσεις.

Επιπλέον, οι συνέπειες για κράτη με μεγάλη αναλογία μετανάστευσης, όπως επί παραδείγματι η Αυστρία, η Γερμανία και τα κράτη Benelux, είναι τελείως διαφορετικές από αυτές για κράτη όπως η Πορτογαλία, η Φινλανδία ή άλλα, τα οποία δεν αντιμετωπίζουν τόσο πολλή μετανάστευση. Καθώς εδώ πρόκειται για δραματική διεύρυνση της έννοιας της οικογενειακής επανένωσης, ενός από τους σημαντικότερους λόγους μετανάστευσης, δε δυνάμεθα να υπερψηφίσουμε την παρούσα οδηγία ως έχει. Ως εκ τούτου, κύριε Επίτροπε, με κάθε σεβασμό προς το έργο σας, τρέφω την ελπίδα πως η πρότασή σας δεν θα εξασφαλίσει την απαραίτητη ομόφωνη έγκριση σε επίπεδο Συμβουλίου.

(Χειροκροτήματα)

  Καραμάνου (PSE). - Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να συγχαρώ θερμά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ιδιαίτερα τον Επίτροπο Vitorino για την πολύ θετική νομοθετική του πρόταση, που ρυθμίζει το ζήτημα της οικογενειακής επανένωσης. Επί τέλους, κάτι κινείται στην Ευρώπη έπειτα από δεκαετίες μηδενικής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής αλλά, προπαντός, έπειτα από τόσων ετών άρνηση των Ευρωπαίων να αναγνωρίσουν στους πολίτες τρίτων χωρών, που νόμιμα διαμένουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

Η αναγνώριση του δικαιώματος στην οικογενειακή ζωή αποτελεί μια από τις βασικές προϋποθέσεις για την ενσωμάτωση των προσφύγων και των μεταναστών στην κοινωνική ζωή της χώρας όπου διαμένουν. Δυστυχώς, σ' αυτό το Κοινοβούλιο συμβαίνει εκείνοι που υπερθεματίζουν και εξυμνούν την οικογένεια ως υπέρτατη αξία να είναι ακριβώς εκείνοι που την υπονομεύουν, όπως ακριβώς συμβαίνει με αυτήν την πρόταση οδηγίας για την επανένωση των οικογενειών των προσφύγων και των μεταναστών. Ο φαρισαϊσμός και η υποκρισία είναι τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της πτέρυγας του Κοινοβουλίου και την έχουμε βιώσει επανειλημμένα.

Θα ήθελα, ωστόσο, να πω ότι αντιλαμβάνομαι τους ενδοιασμούς πολλών κυβερνήσεων, μηδέ και της δικής μου εξαιρουμένης, γι' αυτήν την οδηγία. Πράγματι, χώρες όπως η Γερμανία, όπου έχουν καταφύγει εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες, θα επωμίζονται πολύ μεγάλο βάρος. Ταυτόχρονα όμως, θα ήθελα να υπενθυμίσω και να τονίσω πόσο μεγάλη είναι η συμβολή των μεταναστών στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών μας, μέσω της εργασίας τους και μέσω της φορολογίας. Το κοινωνικό βάρος στο οποίο αναφέρονται οι επικριτές της πρότασης μπορεί να μειωθεί αν οι πρόσφυγες και τα μέλη των οικογενειών τους έχουν το δικαίωμα στην εργασία, όπως ακριβώς προβλέπει η πρόταση της Επιτροπής.

Τέλος, θα ήθελα, κύριε Πρόεδρε, να διευκρινισθεί ότι η οδηγία αυτή καθορίζει ελάχιστες προϋποθέσεις και οι κυβερνήσεις διατηρούν το δικαίωμά τους να θεσπίζουν και καλύτερες προϋποθέσεις για την επανένωση των οικογενειών.

  von Boetticher (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι συνάδελφοι, είναι η πρώτη φορά στη θητεία μου ως ευρωβουλευτού, που χαίρομαι, διότι γνωρίζω πως το Συμβούλιο θα εξετάσει μια ανόητη και επικίνδυνη θέση του Κοινοβουλίου, όπως ακριβώς της αξίζει, δηλαδή διόλου.

Κύριε Επίτροπε Vitorino, παρά την εκτίμηση προς το πρόσωπό σας, την οποία έχω επανειλημμένως εκφράσει μέσα στο Κοινοβούλιο, ακόμη και η πρόταση της Επιτροπής βρίθει αμελούς αγνοίας ως προς την κατάσταση που επικρατεί ιδιαιτέρως και σε αυτά τα κράτη μέλη, τα οποία κατά τα παρελθόντα έτη επεφύλαξαν γενναιόδωρα φιλοξενία και προστασία σε πολλούς πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Επιβαρύνετε την κοινωνία μας και εκτίθεστε στον κίνδυνο να δημιουργήσετε εσείς το φυτώριο για κάτι που εμείς στο Κοινοβούλιο ανέκαθεν καταπολεμούμε. Οι φιλελεύθεροι και οι σοσιαλιστές βουλευτές των μεγάλων κρατών-μελών, γιατί μέχρι στιγμής άκουσα μόνο ομιλητές των μικρών κρατών-μελών από αυτήν την πτέρυγα, οφείλουν να διερωτηθούν, αν ακόμη εκφράζουν τους ψηφοφόρους, αν έχουν συνείδηση των συνεπειών και αν έχουν καταλάβει ότι περισσότερη εξουσία του Κοινοβουλίου σε αυτά τα θέματα συνεπάγεται και αυξημένη ευθύνη.

Οι εποχές όπου μπορούσε κανείς χωρίς συνέπειες να διατυπώνει εδώ οράματα για βελτίωση του κόσμου έχουν παρέλθει. Θα ήθελα να δω, πώς σκοπεύετε να δικαιολογήσετε τη σημερινή απόφαση στους πολίτες σας. Σήμερα, πολλοί από εσάς εγκρίνετε αυτό το έγγραφο, γιατί γνωρίζετε καλά, πως το Συμβούλιο δεν πρόκειται ποτέ να συμφωνήσει. Αυτό το θεωρώ αναξιοπρεπές. Έρχεται σε αντίφαση με το καθήκον μας, έρχεται σε αντίφαση με την εντολή μας, την οποία λάβαμε από τους ψηφοφόρους.

Θα ήθελα για ακόμη μία φορά να αναφερθώ σύντομα σε αυτά τα οποία είπατε για τον πολλαπλό γάμο και για τα οποία κουνήσατε το κεφάλι με δυσπιστία. Διαβάστε άλλη μια φορά το άρθρο 3, παράγραφος 2. Εκεί αναφέρεται: Γιααυτό μάλιστα απαγορεύεται η επανένωση περισσοτέρων συζύγων και των τέκνων τους, αλλά η μετοίκιση μίας συζύγου και των τέκνων της επιτρέπεται. Αυτό σημαίνει ότι μπορώ να έχω παντρευτεί κάποιαν εδώ στα κράτη μέλη, και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορώ να φέρω τουλάχιστον μια γυναίκα κοντά μου. Αυτό σημαίνει λοιπόν, πως είναι αποδεκτό. Έτσι είναι. Έτσι μπορεί κανείς·

(Διακοπή)

... όχι, αν το ερμηνεύσετε νομικά, αυτό ακριβώς είναι το νόημα. Κάθε ερμηνεία είναι δυνατή κατα αυτόν τον τρόπο. Ένα πράγμα μόνο μπορεί να κάνει κανείς: να απορρίψει αυτήν την πρόταση,

  Vitorino, Επιτροπή. – Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, από τότε που τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη του Άμστερνταμ είναι η πρώτη φορά που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γνωμοδοτεί σχετικά με μία πρόταση οδηγίας της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για το θέμα της νόμιμης μετανάστευσης των ατόμων που προέρχονται από τρίτες χώρες.

Είναι επομένως ένα σημάδι των βαθιών θεσμικών μεταβολών τις οποίες εισήγαγε η Συνθήκη και θεωρήθηκαν θέματα προτεραιότητας στο ευρωπαϊκό πολιτικό πρόγραμμα δράσης από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Tάμπερε. Η Επιτροπή θεώρησε ότι έπρεπε με μία πρόταση οικογενειακής επανένωσης να αρχίσει αυτή η πορεία, αυτή η σημαντική προσπάθεια οικοδόμησης μίας κοινής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής. Και θα ήθελα καταρχήν να αναφέρω για ποιο λόγο επιλέξαμε το θέμα αυτό, απαντώντας έτσι σε μία κριτική παρατήρηση της κ. Klamt την οποία, ανεξάρτητα από τις διαφορές απόψεων, θα ήθελα να συγχαρώ για το έργο που ανέπτυξε ως πρώτη εισηγήτρια για το θέμα αυτό.

Πιστεύω ότι η οικογενειακή επανένωση αποτελεί μία έννοια η οποία συνδέεται απευθείας με τις υποχρεώσεις που ανέλαβαν όλα τα κράτη μέλη στο επίπεδο του διεθνούς δικαίου εδώ και πολλές δεκαετίες. Από την αναφορά στη Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου μέχρι τις διεθνείς συμβάσεις στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών το 1966, την ίδια την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σε όλα αυτά τα κείμενα του διεθνούς δικαίου, καθιερώνεται η προστασία της οικογένειας ως βασικό στοιχείο για τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης. Πιστεύω ότι κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως η οικογενειακή επανένωση αποτελεί επίσης ένα σημαντικό μέσο ένταξης των μεταναστών από τρίτες χώρες στις κοινωνίες υποδοχής. Αυτό έχει επίσης αναγνωρισθεί στη συνέχεια από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 1993 το Συμβούλιο αφιέρωσε σταθερά την προσοχή του στο θέμα της οικογενειακής επανένωσης. Και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι, από ποσοτική άποψη, το ζήτημα της οικογενειακής επανένωσης είναι σημαντικό διότι αποτελεί σήμερα μία από τις πιο σημαντικές αιτίες μετανάστευσης για τις ευρωπαϊκές χώρες.

Δεν είναι η οδηγία που δημιουργεί αυτό το μεταναστευτικό ρεύμα, αυτό που η οδηγία επιχειρεί είναι να ομαλοποιήσει μία πραγματικότητα η οποία υφίσταται. Και, επομένως, όποιος δεν θέλει να αντιληφθεί ότι η οδηγία αυτή επιδιώκει να δημιουργήσει νομικούς κανόνες που θα ανταποκρίνονται σε μία κατάσταση η οποία ήδη υφίσταται, και θέλει να καταστήσει υπεύθυνη την Επιτροπή προκειμένου να σχεδιάσει μία νέα μεταναστευτική δυναμική, κάνει λανθασμένη ανάλυση της πραγματικότητας προς την οποία κατευθυνόμαστε.

Επομένως η Επιτροπή θεώρησε ότι η οικογενειακή επανένωση αξίζει να αντιμετωπιστεί κατά προτεραιότητα σε σχέση με άλλες μορφές νόμιμης μετανάστευσης. Δεν πρόκειται για απόφαση σχετικά με την είσοδο και παραμονή για οικονομικούς σκοπούς, ή για τη μετανάστευση εργαζομένων ή για τη μετανάστευση σπουδαστών. Πρόκειται, κατά την άποψή μας, για τη ρύθμιση μίας διαφορετικής μορφής αποδοχής η οποία ανταποκρίνεται σε αξίες – κυρίως της προστασίας της οικογένειας – και σε ένα πολιτικό και στρατηγικό στόχο που είναι η προώθηση της ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών που ζουν ήδη νόμιμα στην Ένωση, στις κοινωνίες υποδοχής. Ξεκινάμε από μία αρχή που είναι συζητήσιμη αλλά μέχρι αποδείξεως του εναντίον πιστεύω ότι είναι αποδείξιμη. Η οικογενειακή επανένωση είναι ένας παράγοντας που προωθεί την προσωπική σταθερότητα του μετανάστη, στο βαθμό που η οικογενειακή ζωή αποτελεί πάντα ένα σημαντικό μέσο στήριξης της ενσωμάτωσης στις χώρες υποδοχής.

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στο Tάμπερε υπογράμμισαν εξάλλου ομόφωνα την ανάγκη να διασφαλιστεί ισότιμη μεταχείριση για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στα κράτη μέλη της Ένωσης. Υπογράμμισαν επίσης ότι είναι απαραίτητο να αναπτυχθεί παράλληλα μία πιο δυναμική πολιτική ένταξης και ότι η πολιτική αυτή θα πρέπει να έχει τη φιλοδοξία να προσφέρει στους υπηκόους των τρίτων χωρών δικαιώματα και υποχρεώσεις ανάλογα με αυτά των πολιτών της Ένωσης. Αυτές είναι, κύριοι βουλευτές, οι αξίες και οι πολιτικές δεσμεύσεις πάνω στις οποίες η Επιτροπή οικοδόμησε την πρότασή της. Και θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η Επιτροπή προτείνει μία πρωτοβουλία στην οποία η οικογενειακή επανένωση εκλαμβάνεται ως δικαίωμα. Δεν πρόκειται όμως για ένα απόλυτο δικαίωμα των πολιτών των τρίτων χωρών που διαμένουν στις χώρες της Ένωσης και που διαμένουν κατά τρόπο νόμιμο. Είναι, αντίθετα, ένα δικαίωμα το οποίο υπόκειται σε προϋποθέσεις, είτε πρόκειται για προϋποθέσεις διαδικαστικού χαρακτήρα, είτε πρόκειται για υλικές προϋποθέσεις σχετικά με τον ορισμό του καθεστώτος των μελών της οικογένειας στη χώρα όπου έγιναν δεκτά, και σχετικά με τα δικαιώματα που απολαμβάνουν.

Είμαι διατεθειμένος να συζητήσω την πρόταση αυτή σε όλες τις επιπτώσεις της. Άλλωστε η γαλλική Προεδρία θεώρησε ότι το θέμα αυτό είναι κεντρικής σημασίας κατά τη διάρκεια του εξαμήνου για το οποίο είναι υπεύθυνη. Και εμείς, από την πλευρά μας, είμαστε διατεθειμένοι να εισάγουμε όσο το δυνατό πιο σύντομα μία τροποποιημένη πρόταση, ώστε να μπορέσουμε να επιτύχουμε ένα θετικό αποτέλεσμα στη διάρκεια της γαλλικής Προεδρίας.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους βουλευτές που έλαβαν μέρος στη συζήτηση. Ήταν μία συζήτηση, και εδώ και στην Επιτροπή, ζωηρή, πολλές φορές παθιασμένη, διότι αφορούσε ένα λεπτό θέμα όπου φυσιολογικά υπάρχει μία μεγάλη ένταση προβολής των εθνικών πραγματικοτήτων. Είναι δύσκολο να εξευρεθεί ένα κοινό σημείο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αλλά πάνω απ’ όλα η συζήτηση αυτή έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό: δεν πρόκειται για μία συζήτηση που αφορά δηλώσεις προθέσεων, είναι μία συζήτηση που αφορά κανόνες, δεσμευτικές νομικές ρυθμίσεις που θα πρέπει να εφαρμοστούν. Επομένως είναι φυσικό η συζήτηση να είναι ζωηρή, ακόμη και παθιασμένη, και να είναι μία συζήτηση όπου υπάρχουν αποκλίσεις απόψεων.

Η Επιτροπή θα δώσει ιδιαίτερη σημασία στην άποψή σας. Και θα ήθελα να συγχαρώ τον κύριο Watson για το έργο που πραγματοποίησε υποβάλλοντας μία έκθεση στις δύσκολες συνθήκες στις οποίες εκτυλίχθηκε η συζήτηση αυτή.

Θα ήθελα να παρουσιάσω ενώπιον των κυρίων βουλευτών τη θέση της Επιτροπής πάνω στα πιο δύσκολα πολιτικά ζητήματα της οδηγίας αυτής.

Πρώτον, όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής της πρότασης: η Επιτροπή φρονεί ότι οι πρόσφυγες πρέπει να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής της, διότι θα ήταν αδιανόητο, από πολιτική άποψη, να αναγνωριστεί στους οικονομικούς μετανάστες ένα δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση το οποίο δε θα παραχωρείται σε αυτούς που αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες με βάση τη Σύμβαση της Γενεύης. Αλλά παραδέχομαι ότι είναι απαραίτητο να αποκλειστούν οι δικαιούχοι της προσωρινής προστασίας ή της επικουρικής προστασίας. Δεν πρόκειται για μία μεταβολή στο ζήτημα αρχής. Είμαι πεπεισμένος ότι ένα ορισμένο είδος δικαιούχων της προσωρινής ή επικουρικής προστασίας θα πρέπει επίσης να έχουν δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση. Αλλά αναγνωρίζω ότι η απουσία εναρμόνισης της έννοιας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και, κυρίως η πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μία οδηγία σχετικά με την προσωρινή και την επικουρική προστασία το επόμενο έτος, θα επιτρέψει να εξεταστεί πολύ σύντομα στην οδηγία αυτή το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση. Για το λόγο αυτό αποδεχόμαστε την τροποποίηση της πρότασης ώστε να αποκλειστούν οι δικαιούχοι της προσωρινής ή επικουρικής προστασίας.

Όσον αφορά τα ζητήματα της έννοιας της οικογένειας: θα ήθελα να καταστήσω εντελώς σαφές ότι η Επιτροπή, στην πρόταση αυτή, δεν υπεισέρχεται σε θέματα ορισμού της έννοιας της οικογένειας. Η πρόταση αυτή αναγνωρίζει πλήρως την αρμοδιότητα που έχει κάθε κράτος μέλος προκειμένου να καθορίσει τί είναι οικογένεια. Το ίδιο όσον αφορά, για παράδειγμα, το ζήτημα των ελεύθερων συμβιώσεων. Η πρόταση αυτή δεν λέει ότι όλα τα κράτη μέλη θα είναι υποχρεωμένα να αναγνωρίσουν την ελεύθερη συμβίωση και να αποδεχτούν την ελεύθερη συμβίωση σε όλες τις περιστάσεις. Αυτό που λέμε είναι μόνο το εξής: στις χώρες εκείνες όπου η ελεύθερη συμβίωση, στο εσωτερικό δίκαιό τους και για τους υπηκόους τους, εξομοιώνεται με το γάμο, στις χώρες αυτές η ελεύθερη συμβίωση θα πρέπει επίσης να αναγνωρίζεται για την οικογενειακή επανένωση των υπηκόων τρίτων χωρών. Και επομένως θα ήθελα να αναφέρω σαφώς ότι δεν υπάρχει στην πρόταση αυτή καμία ένδειξη η οποία ευνοεί την οικογενειακή επανένωση των πολυγαμικών οικογενειών. Συγνώμη αλλά το κείμενο είναι σαφές! Δεν είναι δυνατόν να προάγουμε την άφιξη μίας δεύτερης συζύγου! Και υπάρχει μόνο μία εξαίρεση, μία εξαίρεση για τα παιδιά από δεύτερο γάμο εάν τα συμφέροντα του παιδιού το δικαιολογούν. Αλλά πώς θα μπορούσαμε να δικαιολογήσουμε τη διαφορετική μεταχείριση των παιδιών που προέρχονται από ένα πολυγαμικό δεύτερο γάμο σε σχέση με τη μεταχείριση των παιδιών που προέρχονται από πρώτο γάμο ή των παιδιών που προέρχονται από μία ελεύθερη συμβίωση; Δεν είμαι ανατρεπτικό στοιχείο όσον αφορά τις ηθικές αξίες αλλά πιστεύω ότι πρέπει να λάβουμε πρωτίστως υπόψη τα συμφέροντα των παιδιών.

Τέλος, κύριε Πρόεδρε, η Επιτροπή είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί ένα σύνολο άλλων τροπολογιών και άλλων τροποποιήσεων σχετικά με τα δικαιώματα των μελών της οικογένειας, τις προϋποθέσεις και τη διασαφήνιση των όρων για την οικογενειακή επανένωση, την περίπτωση όπου το άτομο που επωφελείται της οικογενειακής επανένωσης μπορεί να αποκτήσει ένα αυτόνομο καθεστώς, και όσον αφορά τους κανόνες διαδικασίας. Αυτή η εξαντλητική αναφορά θα γίνει πριν από την ψηφοφορία.

Θα ήθελα να ολοκληρώσω αναφέροντας ότι αυτό αποτελεί φυσικά μία άσκηση η οποία οδηγεί σε μία συζήτηση. Η συζήτηση με το Συμβούλιο δεν θα είναι εύκολη όπως δεν ήταν εύκολη και η συζήτηση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σέβομαι τη γνώμη όλων των βουλευτών. Θα ήθελα η γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να έχει όσο το δυνατό μεγαλύτερη υποστήριξη. Και ελπίζω ότι - ανεξάρτητα από τις διαφορές των απόψεών μας, που είναι φυσικές, και θα έλεγα ότι είναι χρήσιμες, ότι είναι ουσιαστικές για τη δημοκρατία – θα είναι δυνατόν, όταν εγκριθεί αυτή η οδηγία, να μπορέσουμε όλοι να αφιερώσουμε τις προσπάθειες μας στην επίλυση του βασικού ζητήματος που έχουμε ενώπιόν μας - πώς θα δημιουργηθεί ένα σαφές και διαφανές νομικό καθεστώς, το οποίο θα διασφαλίζει την ένταξη των νόμιμων μεταναστών στις χώρες υποδοχής -, διότι η ένταξη αυτή αποτελεί το κλειδί της επιτυχίας μίας κοινής μεταναστευτικής πολιτικής σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

  Πρόεδρος . – Ευχαριστώ, κύριε Επίτροπε.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στις 12.00.

(1) Μεταβίβαση της αρμοδιότητος αποφάσεως στις επιτροπές ( άρθρο 62 του κανονισμού ): βλ. Συνοπτικά πρακτικά

2. Ειδικά μέτρα για τη διακίνηση και τη διαμονή πολιτών της Ένωσης

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (Α5-0207/200), της κ. Boumediene-Thiery, εξ ονόματος της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, για την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των οδηγιών 90/364, 90/365 και 93/96 (δικαίωμα παραμονής) και την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τα ειδικά μέτρα σε θέματα κυκλοφορίας και διαμονής των πολιτών της Ένωσης, που αιτιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας και δημόσιας υγείας [COM(1999) 127 COM(1999) 372 – C5-0177/1999, C5-0178 - 1999/257 (COS)]

  Boumediene-Thiery (Verts/ALE), εισηγήτρια. - (FR) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, πρώτα απ' όλα θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι συνέβαλαν και τροφοδότησαν τη συζήτηση με τις σκέψεις τους. Προτού εξηγήσω την έκθεσή μου, θα ήθελα να αρχίσω με ένα θέμα που δεν παύει να με βασανίζει. Αυτό το θέμα αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, την καρδιά της προβληματικής της έκθεσής μου και θα καθορίσει την κατεύθυνση που θα πάρει η ψηφοφορία μας. Το θέμα αυτό είναι: τι σημαίνει πραγματικά ευρωπαϊκή ιθαγένεια; Είναι μία απλή έκφραση με σκοπό να πουλήσει την ιδέα της Ευρώπης ή θέλουμε πραγματικά να επενδύσουμε αυτό το λεξιλόγιο με ένα περιεχόμενο;

Σήμερα, για τους περισσότερους κατοίκους της Ευρώπης, η έννοια της ευρωπαϊκής ιθαγένειας παραμένει ακόμη μία έννοια κενή περιεχομένου. Αν θέλουμε να γίνει η Ευρώπη κάτι διαφορετικό από μία απέραντη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών, πρέπει να φροντίσουμε να υπερβεί το στάδιο της αφηρημένης έννοιας και να ριζώσει στην καθημερινή ζωή όσων διαμένουν στην Ευρώπη. Σε αυτήν την προοπτική εντάσσω, εξάλλου, τη συζήτησή μας. Οι υπό εξέταση οδηγίες αφορούν τους υπηκόους της Κοινότητας απαιτούνται, όμως, ορισμένες διευθετήσεις και για τους υπηκόους τρίτων χωρών.

Χάρη στην έκθεση αυτή, καταγράφεται η πραγματικότητα της ελεύθερης διακίνησης και διαμονής των ατόμων στην Ένωση. Από άποψη συνθηκών, εντάσσομαι στο διπλό πλαίσιο του άρθρου 14 σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των ατόμων και των άρθρων 17 και 18 σχετικά με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Μολονότι τα κράτη μέλη έκαναν τεράστιες προόδους όσον αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων, είναι σαφές ότι πολύ απέχουμε ακόμη από την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων.

Ένα σύντομο ιστορικό και το περιεχόμενο των οδηγιών: στην αρχή, αυτή η ελεύθερη διακίνηση αφορούσε μόνο τα άτομα που ασκούσαν μία οικονομική δραστηριότητα. Τον Ιούνιο του 1990, το Συμβούλιο υιοθέτησε τρεις προτάσεις οδηγιών της Επιτροπής επεκτείνοντας το δικαίωμα αυτό σε όλους τους υπηκόους των κρατών μελών, ακόμη και αν δεν ασκούν οικονομική δραστηριότητα. Θα υπενθυμίσω μόνο τις γενικές γραμμές αυτών των οδηγιών. Όσο αφορά τους συνταξιούχους και άλλους μη οικονομικά ενεργούς, το δικαίωμα διαμονής έχουν όσοι διαθέτουν ασφάλεια ασθενείας και επαρκείς πόρους. Για τους φοιτητές, υπάρχει ο όρος εγγραφής τους σε αναγνωρισμένο ίδρυμα και σε ένα σύστημα ασφάλειας ασθενείας. Και στις δύο περιπτώσεις, οι σύζυγοι και τα εξαρτημένα παιδιά μπορούν να συνοδεύουν το δικαιούχο και, ενδεχομένως, να εργασθούν.

Η μεταφορά αυτών των οδηγιών στην εσωτερική νομοθεσία υπήρξε διπλά προβληματική. Αφενός, τα κράτη μέλη μετέφεραν τις οδηγίες στις εσωτερικές νομοθεσίες τους με μεγάλη καθυστέρηση. Αφετέρου, το σύνολο σχεδόν των κρατών μετέφεραν τις οδηγίες αυτές με κακό τρόπο. Άλλωστε, η Επιτροπή αναγκάστηκε να ξεκινήσει δεκατέσσερεις διαδικασίες για παράβαση του κοινοτικού δικαίου. Η Επιτροπή αναφέρει: "Πολίτες της Ένωσης στερήθηκαν ορισμένα από τα δικαιώματά τους ή αντιμετώπισαν αδικαιολόγητες διοικητικές δυσκολίες λόγω της εσφαλμένης μετάθεσης των οδηγιών".

Ας προχωρήσουμε σε μία συγκεκριμένη αξιολόγηση της κατάστασης. Αυτό το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής, το οποίο επιβεβαιώνεται στη συνθήκη του Μάαστριχτ, παραβιάζεται για οικονομικούς λόγους. Η έννοια των επαρκών πόρων ερμηνεύεται καταχρηστικά από τις αρχές. Ποια εισοδήματα πρέπει να ληφθούν υπόψη για να κριθούν οι πόροι; Ποια δικαιολογητικά έγγραφα; Πώς λαμβάνεται υπόψη μία οικονομική κατάσταση σε εξέλιξη που ορισμένες φορές εξαρτάται από τη βοήθεια του/της συζύγου; Λόγω χρονοβόρων και δύσκολων διαδικασιών αναγνώρισης, συχνά απαιτείται εγγραφή σε δεύτερο ασφαλιστικό ταμείο στη χώρα υποδοχής. Όταν κανείς βρίσκεται εκτός των κανόνων της έμμισθης εργασίας, είναι δύσκολο να αποκτήσει το δικαίωμα διαμονής και στην αστάθεια της επαγγελματικής ζωής προστίθεται η αβεβαιότητα του τίτλου παραμονής.

Όσο για τα ειδικά μέτρα που δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, η Επιτροπή σημειώνει πολλές καταχρηστικές ερμηνείες, όπως η ποινική καταδίκη η οποία δικαιολογεί τη συστηματική απομάκρυνση και την απέλαση. Τέλος, οι διοικητικές διατυπώσεις είναι υπερβολικά χρονοβόρες – πάνω από έξη μήνες – και δαπανηρές, όταν απαιτείται συχνή ανανέωση: συχνά διάρκεια ισχύος δύο ετών αντί για τη συνήθη των πέντε ετών.

Εδώ παρουσιάζω τα κύρια μέτρα που προτείνουμε για την ελάφρυνση αυτών των προβλημάτων. Η πρώτη μας πρόταση είναι να ζητήσουμε από την Επιτροπή να καταρτίσει μία οδηγία-πλαίσιο που να έχει ως σημείο εκκίνησης το θεμελιώδες δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης και διαμονής έτσι ώστε να το οργανώνει αντί να ξεκινάει από μία κερματισμένη προσέγγιση ανά κατηγορίες, που αφήνει αναγκαστικά χώρο για ασάφειες. Στη συνέχεια, μπορούμε πάντοτε να θεσπίσουμε μία σειρά ειδικών μέτρων για να βοηθήσουμε τους πολίτες ανάλογα με την κατάστασή τους. Αυτή η τροποποίηση των υφιστάμενων οδηγιών πρέπει να διαχωρίσει το θεμελιώδες δικαίωμα διακίνησης και διαμονής από κάθε οικονομικό συλλογισμό. Τα μέτρα αυτά πρέπει ταυτόχρονα να συνοδεύονται από πραγματική απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών και τη δωρεάν έκδοση των εγγράφων. Ένα μεταβατικό μέτρο για την υλοποίηση αυτών των διατάξεων μπορεί να είναι η θέσπιση ενός δελτίου διαμονής ισχύος ενός έτους για όλους τους αιτούντες. Η εναρμόνιση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και συνταξιοδότησης είναι απαραίτητη. Τέλος, όσο αφορά τα ειδικά μέτρα που δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, δεν μπορούμε παρά να καλέσουμε τα κράτη να περιορίσουν την ερμηνεία τους, να βάλουν ένα τέλος στη διπλή ποινή και να προστατεύσουν ορισμένες κατηγορίες από την απέλαση.

Ορισμένες διευκρινίσεις για να τελειώσω. Τα δικαιώματα πρέπει να συνδέονται με το άτομο και να μετακινούνται μαζί του. Οι πολίτες των τρίτων χωρών που ζουν και εργάζονται νόμιμα σε ένα κράτος μέλος πρέπει να χαίρουν των ίδιων δικαιωμάτων με τους Ευρωπαίους πολίτες. Είναι κρίμα άλλωστε που το Συμβούλιο δεν δίνει καμία συνέχεια σε αυτή την πρόταση για την ιθαγένεια και την διαμονή.

Εν κατακλείδι, ελπίζω ότι σας έπεισα να στηρίξετε μία τολμηρή προσέγγιση καθαρά υπέρ του πολίτη για την ελευθερία διακίνησης και διαμονής, η οποία αποτελεί θεμελιώδη πρόκληση για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής συνείδησης. Τη στιγμή που οι συζητήσεις για το μέλλον της Ευρώπης είναι στο προσκήνιο, και εξετάζουμε ένα μελλοντικό χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων, οφείλουμε να στηρίξουμε κάθε προοπτική για τη δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, δικαιοσύνης και ισότητας, όπου όλοι οι κάτοικοι και οι πολίτες που συμβάλουν στην ευρωπαϊκή οικοδόμηση πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα. Τέλος, σήμερα, τα εμπορεύματα, τα κεφάλαια, οι υπηρεσίες διακινούνται ελεύθερα μέσα στην Ένωση. Ίσως ήρθε η ώρα να αποκτήσουν και οι άνθρωποι τα ίδια δικαιώματα με τα προϊόντα που καταναλώνουν.

  Wallis (ELDR), συντάκτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς. – (ΕΝ) Θα ήθελα να συγχαρώ την εισηγήτρια. Καταπιανόμαστε σε αυτή την περίπτωση με την από καιρού εκκρεμή αναπροσαρμογή αριθμών οδηγιών που αφορούν τα δικαιώματα των κατοίκων που είναι οικονομικά μη ενεργοί. Αφετηρία μου, όπως και της εισηγήτριας, είναι η ανάγκη να προσδώσουμε στην υπηκοότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αληθινό νόημα. Η δήλωση, αφενός, της Συνθήκης ότι κάθε πολίτης πρέπει να έχει δικαίωμα διακίνησης και κατοικίας ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών και η πραγματικότητα αφετέρου, χωρίζονται από μεγάλο χάσμα.

Θα αναφερθώ στις εμπειρίες που έχουν αποκομίσει πολλοί σπουδαστές γλωσσών από άλλα κράτη μέλη στη δική μου εκλογική περιφέρεια. Έλαβαν το τυποποιημένο γράμμα από την τοπική αρχή κοινωνικής ασφάλισης που τους ζητούσε να παρουσιαστούν για μια δίωρη συνέντευξη και να προσκομίσουν όσα περισσότερα έγγραφα ήταν δυνατό από έναν ανεξάντλητο κατάλογο περίπου είκοσι εγγράφων, όπως διαβατήριο, τραπεζικές δηλώσεις ή λογαριασμούς του σπιτιού “για να βεβαιωθεί η ταυτότητά τους”. Όταν διερεύνησα περισσότερο το θέμα, μου είπαν ότι δεν ήταν υπόθεση της ΕΕ, διότι την ίδια επιστολή θα έστελναν και σε κατοίκους του ΗΒ. Αδυνατώ να φανταστώ κάτω από ποιες συνθήκες θα έκαναν κάτι τέτοιο. Κι όσο για τη δίωρη χρονική κλίμακα, πράγμα ακόμα πιο γελοίο, υποτίθετο ότι θα τους γλίτωνε από το να πάρουν κλήση για παράνομη στάθμευση στον τοπικό χώρο στάθμευσης!

Δεν θέλω να βλέπω πολίτες να υφίστανται τέτοια μεταχείριση όπως αυτοί οι σπουδαστές. Η ιστορία των οδηγιών που αφορούν το δικαίωμα παραμονής των οικονομικά μη ενεργών πολιτών είναι θλιβερή: μη εφαρμογή της νομοθεσίας, παράβαση της νομοθεσίας, ένα συνονθύλευμα διαφορετικών και δύσκαμπτων απαιτήσεων. Ένα σακί πατάτες μετακινείται στην Ευρώπη πιο εύκολα από ό,τι ένας πολίτης. Εάν θέλουμε να ικανοποιήσουμε τους πολίτες μας και εάν επιθυμούμε το θεμελιώδες δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης να είναι πραγματικότητα, τότε απλούστατα η ταχεία κωδικοποίηση του εν λόγω τομέα της κοινοτικής νομοθεσίας έχει χρονίσει πολύ καιρό τώρα. Τότε και μόνο τότε η δήλωση της Συνθήκης για την υπηκοότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πάψει να είναι σκέτα λόγια και θα γίνει πραγματικότητα.

  Schmid, Herman (GUE/NGL), συντάκτες γνωμοδότησης της επιτροπής απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, όλοι μιλούν για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην πράξη ωστόσο τα πολιτικά δικαιώματα πολύ συχνά είναι συνώνυμα με το χρήμα. Ο νόμος υποστηρίζει όποιον εργάζεται και έχει τα οικονομικά μέσα, ωστόσο υπάρχουν μεγάλες ομάδες ανθρώπων, οι οποίοι είναι άνεργοι και γι’ αυτό στερούνται δικαιωμάτων.

Αυτό μπορεί να ισχύει και για τους φοιτητές οι οποίοι οφείλουν να αποδεικνύουν ότι έχουν εγγραφεί σε κάποιο πανεπιστήμιο, ή για τους συνταξιούχους οι οποίοι οφείλουν να αποδεικνύουν ότι μεταφέρουν τη σύνταξή τους ή τα περιουσιακά τους στοιχεία όταν εγκαθίστανται σε άλλη χώρα. Μπορεί να ισχύει επίσης και για τους υπηκόους τρίτων κρατών και ιδιαίτερα για τα μέλη των οικογενειών τους τα οποία είναι υπήκοοι τρίτων κρατών και δεν έχουν το δικαίωμα επανένωσης με το εργαζόμενο μέλος στην οικογένεια το οποίο εργάζεται στην άλλη μεριά των συνόρων.

Για το λόγο αυτό οι οικονομικώς ασθενέστεροι είναι ακόμη και σήμερα θύματα διακριτικής μεταχείρισης. Στην έκθεση προτείνονται σημαντικές βελτιώσεις υπέρ των ομάδων αυτών, ομάδες οι οποίες στην πραγματικότητα είναι μεγαλύτερες από ό,τι θα περίμενε κανείς. Θα πρέπει να τους παρασχεθούν καλύτερες δυνατότητες μετακίνησης και περισσότερα δικαιώματα εγκατάστασης σε μία άλλη χώρα.

Στα πλαίσια αυτά θα ήθελα να υπογραμμίσω περαιτέρω ότι το δικαίωμα στην κινητικότητα στην αγορά εργασίας δεν είναι το ίδιο με το δικαίωμα στην εγκατάσταση. Σήμερα υπάρχουν πολλοί εργαζόμενοι οι οποίοι μεταβαίνουν σε άλλα κράτη μέλη για να εργασθούν με σύμβαση περιορισμένου χρόνου χωρίς να έχουν κανένα δικαίωμα εγκατάστασης. Γι’ αυτούς οι οποίοι δεν έχουν σίγουρα εισοδήματα ή άλλα μέσα προσπορισμού των προς το ζην, το δικαίωμα στην εγκατάσταση στην ουσία είναι ανύπαρκτο.

Η ελεύθερη κίνηση των εργαζομένων προστατεύεται από τη νομοθεσία της εσωτερικής αγοράς. Ωστόσο, για τους περισσότερους ανθρώπους είναι σημαντικότερο το δικαίωμά τους στην εγκατάσταση, περιλαμβανομένου και του δικαιώματός τους να παραμείνουν επ’ αόριστον σε μία χώρα. Οι άνθρωποι αυτοί δεν θα πρέπει να υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν μία χώρα, ακόμα και όταν δεν είναι σε θέση να εξασφαλίζουν μόνοι τους τα προς το ζην. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπάρξουν ριζικές βελτιώσεις. Θα ήταν καλό να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα αυτό τώρα που η οικονομία των κρατών μελών φαίνεται να είναι καλύτερη από ό,τι στο παρελθόν.

  Mayer, Hans-Peter (PPE-DE), Συντάκτης γνωμοδότησης της επιτροπής Αναφορών. - (DE) Κύριε Πρόεδρε, η έκθεση της κυρίας Boumediene-Thiery υπεισέρχεται στα προβλήματα που είχε αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεσή της για την κατάσταση ως προς την εφαρμογή των διατάξεων για το δικαίωμα διαμονής. Ωστόσο, η κυρία Boumediene-Thiery θέλει να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής του δικαιώματος παραμονής και σε υπηκόους τρίτων κρατών.

Η επιτροπή Αναφορών εκλήθη να γνωμοδοτήσει, δεδομένου ότι αποτελεί ένα ιδιαίτερο όργανο, το οποίο ασχολείται απευθείας με τα προβλήματα των πολιτών μας. Συχνά υφίστανται περιορισμούς τα δικαιώματα από την ιθαγένεια της Ένωσης· σ’αυτό συμφωνώ ρητά. Καταρχάς παρουσιάζονται καθυστερήσεις στην ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο των κοινοτικών διατάξεων περί του δικαιώματος διαμονής. Προ πάντων κατώτερες ιεραρχικά αρχές στα κράτη μέλη αγνοούν συχνά τις εφαρμοστέες διατάξεις. Δεύτερον, σημαντικοί περιορισμοί εισάγονται με την αναγνώριση διπλωμάτων. Τι μου χρησιμεύει το δικαίωμα διαμονής, όταν δεν μπορώ να εξασκήσω το επάγγελμα που σπούδασα στο κράτος υποδοχής; Τρίτον, προβλήματα προκύπτουν από τη μη προσαρμογή των διατάξεων περί ελεύθερης κυκλοφορίας ή διατάξεις κοινωνικής ασφάλισης στην μεταλλασσόμενη αγορά. Δεν είναι δυνατό, να μην μπορώ να αποζημιωθώ για έξοδα ιατρικών υπηρεσιών στην αλλοδαπή, επειδή δεν έχω το κατάλληλο έντυπο.

Κύριε Πρόεδρε, έχουμε διατάξεις για το δικαίωμα διαμονής πολιτών της Ένωσης σε άλλα κράτη μέλη. Πλην όμως εξακολουθούν να μην εφαρμόζονται πλήρως. Εξακολουθούν να υπάρχουν περιπτώσεις, όπου καθίσταται αδύνατη για έναν πολίτη της Ένωσης η διαμονή σε άλλο κράτος-μέλος. Ας απαιτήσουμε λοιπόν από τα κράτη μέλη της ΕΕ να θέσουν αμέσως σε εφαρμογή τις ισχύουσες κοινοτικές ρυθμίσεις, και μάλιστα πριν εξετάσουμε την επέκταση τέτοιων δικαιωμάτων σε τρίτα κράτη.

  Hernández Mollar (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, σε περίπτωση που δε γίνουν δεκτές οι τροπολογίες που καταθέσαμε για την έκθεση της κ. Boumediene, η κοινοβουλευτική μου Ομάδα θα την καταψηφίσει, για λόγους που θεωρώ ότι είναι ουσίας.

Οι οδηγίες που συζητάμε σήμερα αναφέρονται στην ελεύθερη μετακίνηση και διαμονή σπουδαστών και ατόμων που έχουν παύσει την επαγγελματική τους δραστηριότητα ή είναι ανενεργά και που, επιπλέον, λαμβάνουν συντάξεις αναπηρίας, γήρατος ή επιδόματα - όλοι τους κοινοτικοί υπήκοοι – καθώς και τις εξαιρέσεις που προβλέπονται σε άλλη οδηγία για την απέλαση για λόγους δημοσίας τάξεως, ασφάλειας ή δημόσιας υγείας.

Το πρόβλημα είναι ότι η κ. Boumediene διευρύνει στους υπηκόους τρίτων χωρών το πεδίο εφαρμογής αυτών των οδηγιών. Παραδείγματος χάριν, η παράγραφος 20 του ψηφίσματος επεκτείνει την οικογενειακή επανένωση σε μη κοινοτικούς συγγενείς, ανιόντες ή κατιόντες, μη συντηρούμενους από τον διαμένοντα, πράγμα που θα διεύρυνε την αποδοχή απεριόριστα. Επίσης, η εξίσωση των μη εγγάμων ζευγών με τα έγγαμα, που στην περίπτωση των κοινοτικών υπηκόων δεν θα έθετε πολλά προβλήματα λόγω της διαφέρουσας νομοθεσίας, θέτει αντιθέτως στην περίπτωση των υπηκόων τρίτων χωρών, επειδή θα προκαλούσε τεράστιες δυσκολίες για τη διαπίστευση της σταθερής συμβίωσης. Το γεγονός αυτό θα οδηγούσε στους λεγόμενους λευκούς γάμους ή γάμους σκοπιμότητας και στη συνακόλουθη απάτη.

Εξάλλου, θεωρώ ότι όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στους διακινούμενους εργαζομένους είναι εκτός θέματος στη συζήτηση αυτή, όχι τόσο λόγω ουσίας όσο επειδή δεν ενδείκνυνται για την εξέταση αυτών των οδηγιών.

Είναι απαραίτητο - όπως λέει η Επιτροπή - να βελτιωθεί το επίπεδο πληροφόρησης, ώστε οι ευρωπαίοι υπήκοοι να γνωρίζουν με απόλυτη σαφήνεια ποια είναι τα δικαιώματά τους για ελεύθερη κυκλοφορία στην εσωτερική αγορά, μέσω συγκεκριμένων, σαφών και περιεκτικών κανονισμών και με τη χρήση των νέων τεχνολογιών της επικοινωνίας, όπως το Ίντερνετ, η τηλεόραση ή τα περιφερειακά και τοπικά μέσα ενημέρωσης. Δεν βρίσκω καλή διαδικασία, κύριε Επίτροπε, την πρόταση να φθάνουν στους πολίτες οι απαντήσεις στις κοινοβουλευτικές ερωτήσεις μέσω των ανακοινώσεων που κρίνουμε κατάλληλες. Είναι μια διαδικασία ελάχιστα πρακτική, επειδή καμιά φορά ούτε οι ίδιοι οι βουλευτές δεν διαβάζουν αυτές τις απαντήσεις.

Είναι επίσης απαραίτητο να εξαλειφθεί η παράλογη γραφειοκρατία για την πιστοποίηση της ύπαρξης και του ύψους της σύνταξης. Πιστεύω ότι ένα δελτίο ταυτότητας συνταξιούχου ή η χρήση της πληροφορικής θα έπρεπε να αντικαταστήσουν τις ενοχλητικές πιστοποιήσεις. Το ίδιο θα έπρεπε να ισχύει και για τους σπουδαστές. Για να διευκολύνουμε την κινητικότητα τους, θα πρέπει να τους απαλλάξουμε από περιττές δαπάνες και να κάνουμε συμβατή την παραμονή τους με τις περιόδους φοίτησης ή μαθητείας.

Τέλος, θέλω επίσης να τονίσω ότι δεν έχει νόημα, όπως γίνεται στην παράγραφο 6 του ψηφίσματος, να συνδέσουμε την δημόσια τάξη με τον χώρο Σένγκεν σε μία πρόταση που απευθύνεται στους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στους οποίους δεν εφαρμόζεται το κεκτημένο του Σένγκεν, αλλά οι κοινοτικές οδηγίες, ιδίως εκείνες που σχετίζονται με τη δημόσια τάξη.

Θεωρώ ότι είναι απαραίτητο, για να προσαρμοσθεί αυτή η νομοθεσία στα σύγχρονα δεδομένα, να ενοποιηθούν τα κείμενα μέσω ενός νέου κανονισμού και να απλοποιηθούν τα εμπόδια στην ελεύθερη μετακίνηση και διαμονή των κοινοτικών υπηκόων.

  Van Lancker (PSE). – (NL) Πρόεδρε, συνάδελφοι, επιτρέψτε μου καταρχάς να ευχαριστήσω την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις συνεχείς προσπάθειες που κατέβαλε για να διατηρηθεί στις προτεραιότητες της ημερήσιας διάταξης το δικαίωμα διαμονής, στα πλαίσια της ελεύθερης διακίνησης προσώπων στην ΕΕ, με την έκδοση της δεύτερης ανακοίνωσης για το θέμα αυτό. Στη συνέχεια, θα ήθελα να συγχαρώ την εισηγήτρια για την έκθεσή της. Επέλεξε μίαν ευρύτερη προσέγγιση, συνάδελφε Hernandez Mollar, του δικαιώματος διαμονής όλων των πολιτών – και των εργαζόμενων και των πολιτών τρίτων χωρών, για τους οποίους έχουν ήδη υποβληθεί προτάσεις. Η πολιτική μου ομάδα υποστηρίζει την προσέγγιση αυτή γιατί, παρά τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής, παρά την έκθεση Veil, παρά το πρόγραμμα δράσης, παρά τις νομοθετικές πρωτοβουλίες, οι προτάσεις παραμένουν στο τραπέζι του Συμβουλίου χωρίς να σημειώνεται ιδιαίτερη πρόοδος.

Στα πλαίσια της συζήτησης αυτής, θα ήθελα να υπεισέλθω σε τέσσερα συγκεκριμένα σημεία. Κατά πρώτον, τον τελευταίο καιρό, η ευρωπαϊκή αγορά εργασίας χρειάζεται ολοένα και περισσότερη κινητικότητα και ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις δεν μπορούν να βρουν προσωπικό για τις κενές θέσεις που έχουν. Είναι λοιπόν ακατανόητο να εξακολουθούν να υπάρχουν τόσα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων και το δικαίωμα διαμονής, ιδιαιτέρως στην περίπτωση συμβάσεων περιορισμένης διάρκειας, των μερικώς απασχολούμενων και των ανέργων που αναζητούν εργασία σε άλλη χώρα. Κατά δεύτερον, και η δική μου ομάδα υποστηρίζει μιαν ανοικτή προσέγγιση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και αυτό σημαίνει για μας ότι δικαίωμα παραμονής πρέπει να έχουν και οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι, οι φοιτητές, βεβαίως υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Τα εμπόδια που εγείρουν σήμερα ορισμένα κράτη μέλη, συνάδελφοι, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν θέλουν καθόλου την ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Κατά τρίτον, μιλάω για μιας ιθαγένεια που δεν κάνει διακρίσεις ως προς το είδος συμβίωσης. Όσοι συζούν, οι ανύπαντροι, και οι ομοφυλόφιλοι και οι λεσβίες, στις χώρες όπου αυτές οι μορφές συνύπαρξης αναγνωρίζονται πρέπει να έχουν επίσης δικαίωμα διαμονής, συνάδελφοι, διαφορετικά θα στερήσουμε από χιλιάδες ανθρώπους το δικαίωμα να ζήσουν στους κόλπους μιας οικογένειας. Τέλος, πρόκειται για μια προσέγγιση της ιθαγένειας η οποία καλύπτει χωρίς διάκριση και τους πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα ή μόνιμα στην ΕΕ. Συνεπώς, υποστηρίζουμε ανεπιφύλακτα την έκθεση της συναδέλφου Boumediene. Ελπίζουμε ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να εντοπίζει τις παραβιάσεις και την ανεπαρκή υλοποίηση εκ μέρους των κρατών μελών. Πάνω απ’ όλα όμως, συνάδελφοι, ελπίζω ολόψυχα ότι το συμβούλιο θα βρει επιτέλους το θάρρος να ξεκινήσει τη συζήτηση για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων.

  Ludford (ELDR). – (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, ευτυχώς έχουν γίνει αλλαγές στη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τα τελευταία 30 χρόνια και η ελευθερία διακίνησης των ατόμων έπαψε να θεωρείται καθαρά οικονομικό ζήτημα – λειτουργική κινητικότητα – και τώρα πια θεωρείται ατομικό δικαίωμα. Αυτό σήμαινε μεγάλες ρητορείες για μια Ευρώπη πολιτών, αλλά ελάχιστες αλλαγές στη νοοτροπία ή στη διοίκηση των κρατών μελών, όπως επισήμανε και η κ. Wallis.

Λέγοντας αυτό, δεν παραβλέπω τα οικονομικά οφέλη της ελεύθερης διακίνησης. Στην έκθεσή της – και τη συγχαίρω για την ποιότητά της – η κ. Boumediene-Thiery επισημαίνει ότι η διευκόλυνση της κινητικότητας προωθεί τον δυναμισμό και την οικονομική ανταγωνιστικότητα. Γιατί η Δεξιά το παραβλέπει αυτό; Όμως, το πραγματικό ζήτημα για τους φιλελεύθερους είναι εάν τα κράτη μέλη πιστεύουν και σέβονται την έννοια της ευρωπαϊκής υπηκοότητας, επιτρέποντας όχι μόνο στους πολίτες ενός κράτους μέλους και στις οικογένειές τους να διακινούνται ελεύθερα αλλά και αναγνωρίζοντας το ίδιο δικαίωμα στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό στους μόνιμους κατοίκους οι οποίοι είναι υπήκοοι τρίτων χωρών και στις οικογένειές τους– θέμα που, δυστυχώς, δεν καλύφθηκε από την έκθεση της Επιτροπής.

Είναι πολύ εξοργιστικό όταν το Συμβούλιο των Υπουργών και οι μεμονωμένες κυβερνήσεις διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για την ισχνή προσέλευση των ψηφοφόρων στις ευρωπαϊκές εκλογές, ξεκινούν εκστρατείες με μπαλόνια και πλαστικές σακούλες για την Ευρώπη των πολιτών και επιθυμούν να κερδίσουν τις ψήφους των πολιτών σε εκστρατείες δημοψηφισμάτων, αλλά συγχρόνως διατηρούν παρεμποδιστικές γραφειοκρατικές διαδικασίες κάθε φορά που οι ίδιοι πολίτες έχουν το θράσος να διεκδικήσουν το ευρωπαϊκό έννομο δικαίωμά τους να διακινηθούν ελεύθερα.

Οι κανόνες αυτοί είναι υπερβολικά περίπλοκοι ούτως ή άλλως. Χρειαζόμαστε μια πλήρη αναπροσαρμογή για να διευκολύνουμε και να αποσαφηνίσουμε εντελώς την ανεμπόδιστη άσκηση του δικαιώματος για ελεύθερη διακίνηση. Δεν ζητάμε πολλά. Όπως είπε η κ. Wallis θα έπρεπε να είναι εξίσου εύκολο για τους ανθρώπους να περνούν τα σύνορα όσο και κι οποιοδήποτε μαραφέτι ή ένα σακί πατάτες.

  Krivine (GUE/NGL). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, στηρίζουμε την έκθεση της κ. Boumediene-Thiery. Ήρθε, πράγματι, η ώρα να σεβαστούμε την ισότητα των δικαιωμάτων και να τελειώνουμε πια με τη λογική της καχυποψίας έναντι της μετανάστευσης. Τα κράτη παίρνουν την ελευθερία να αρνηθούν τη διαμονή στους αλλοδαπούς φοιτητές, μολονότι είναι εγγεγραμμένοι σε αναγνωρισμένα ιδρύματα, εάν κρίνουν ότι άλλαξαν αντικείμενο σπουδών ή ότι δεν προχωρούν αρκετά γρήγορα, πράγμα που, κανονικά, είναι αρμοδιότητα των πανεπιστημιακών αρχών.

Αυτή η λογική της καχυποψίας προκαλεί τις επίμονες αναφορές στη δημόσια τάξη και τη σκανδαλώδη πρακτική της διπλής ποινής. Για το ίδιο αδίκημα, εκτός από τη φυλάκιση, οι αλλοδαποί πλήττονται συστηματικά με απαγόρευση εισόδου στη χώρα. Αυτή η απαγόρευση παραβιάζει την αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου η οποία εγγράφεται στην παγκόσμια διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, στο άρθρο 7. Πρέπει, επιτέλους, να διευκολύνουμε τη χορήγηση και την ανανέωση ενός τίτλου διαμονής μεγάλης διάρκειας για τους μετανάστες γιατί η αβεβαιότητα της διαμονής τρέφει την επισφαλή απασχόληση, τις διακρίσεις και την υπερεκμετάλλευση.

Τέλος, είναι καιρός να προωθήσουμε μία ευρωπαϊκή ιθαγένεια που θεμελιώνεται στη διαμονή. Το δικαίωμα ψήφου πρέπει να επεκταθεί στους εξωκοινοτικούς υπηκόους, εάν θέλουμε να υποχωρήσουν η ξενοφοβία και ο ρατσισμός στην Ευρώπη.

  Angelilli (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, όπως ήδη είπαν οι προλαλήσαντες εισηγητές, το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας, παρόλο που θεωρείται μία από τις σημαντικότερες πτυχές του θεμελιώδους δικαιώματος της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, είναι ένα δικαίωμα που συχνότατα συναντά πολλούς περιορισμούς, και το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από τον μεγάλο αριθμό των αναφορών προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με αυτό το θέμα.

Θα ήθελα καταρχάς να σταθώ σε μία πτυχή στην οποία επιμένει η έκθεση, αυτήν της ανάγκης να αγωνιστούμε εναντίον όλων των αυθαίρετων και υπερβολικά περιοριστικών ερμηνειών που δίδουν στην έννοια της δημόσιας τάξης ορισμένα κράτη μέλη. Για παράδειγμα, ένα άτομο που διαμένει σε μία χώρα από την παιδική του ηλικία ή, εν πάση περιπτώσει, εδώ και πολλά χρόνια και, κατά συνέπεια, έχει ισχυρούς πολιτιστικούς, κοινωνικούς και οικογενειακούς δεσμούς με αυτή τη χώρα, δεν θα έπρεπε να απελαύνεται παρά μόνον αν κριθεί ένοχο αδικήματος που θεωρείται πραγματικά σοβαρό από την ποινική νομοθεσία της χώρας διαμονής. Δυστυχώς παρα πολύ συχνά συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Ένα άλλο σημείο στο οποίο θα ήθελα να σταθώ αφορά τα μέλη ορισμένων βασιλικών οικογενειών, όπως για παράδειγμα της βασιλικής οικογένειας της Ιταλίας, τα οποία παρότι ασφαλώς δεν συνιστούν απειλή για την εθνική ασφάλεια, δεν μπορούν να απολαύσουν πλήρως του νόμιμου δικαιώματός τους για ελεύθερη κυκλοφορία. Θεωρώ πως ήρθε πράγματι η στιγμή να αντιμετωπίσουμε σοβαρά αυτά τα προβλήματα και να άρουμε πραγματικά τα εμπόδια για την ελεύθερη κυκλοφορία, ακριβώς επειδή – όπως ελέχθη – στην Ευρώπη τα εμπορεύματα ή οι πατάτες μπορούν να κυκλοφορούν ευκολότερα από ό,τι οι πολίτες.

  Tannock (PPE-DE). – (ΕΝ) Η ελευθερία διακίνησης και παραμονής είναι δικαίωμα που θεσπίζεται στις ευρωπαϊκές συνθήκες και αναγνωρίζεται σε όλους τους πολίτες, ενώ πρέπει να αίρεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις όταν συντρέχει πραγματική απειλή για τη δημόσια ασφάλεια. Κατά συνέπεια, εκπλήσσει ακόμη περισσότερο το γεγονός ότι 50 χρόνια μετά την υπογραφή της Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Aνθρώπου, που ειρωνικά υπογράφηκε στη Ρώμη, και έναν χρόνο αφότου η Συνθήκη του Άμστερνταμ επιβεβαίωσε τα ίδια δικαιώματα, μια ευρωπαϊκή οικογένεια, η οποία για χίλια χρόνια συμμετέχει στην ιστορία της ηπείρου μας, στερείται το θεμελιώδες δικαίωμα που ανέφερε η συνάδελφός μου.

Η έκθεση Watson απαιτεί δικαιώματα για επανένωση της οικογένειας και η έκθεση Boumediene-Thiery απαιτεί δικαιώματα για ελευθερία διακίνησης και παραμονής, ακόμη και για υπηκόους τρίτων χωρών, ακόμη και για καταδικασμένους εγκληματίες. Η περί ης ο λόγος οικογένεια είναι η πρώην βασιλική οικογένεια της Σαβοΐας στην Ιταλία, ενώ ήσσονες παραβιάσεις διαπράττονται, επίσης, κατά των βασιλικών οίκων της Αυστρίας και της Ελλάδας από τις κυβερνήσεις των εν λόγω χωρών.

Το δέκατο τρίτο μεταβατικό άρθρο του ιταλικού Συντάγματος, τραγελαφικά επονομαζόμενο “μεταβατικό” αφού ισχύει ακόμη μετά από 53 χρόνια, δεν αποτελεί, απλώς, παραβίαση των ευρωπαϊκών συνθηκών αλλά διαπράττει και σεξουαλικές διακρίσεις, αφού ισχύει μόνο για τους άρρενες βασιλικούς απογόνους, όσο μακρινοί και αν είναι, του συνταγματικού μονάρχη Βασιλιά Βίκτορος Εμμανουήλ, ο οποίος θεωρήθηκε ένοχος για την υπογραφή απαράδεκτων φασιστικών νόμων εν καιρώ πολέμου.

Η ειρωνεία είναι ότι οι απόγονοι του Μουσολίνι όχι μόνο επιτρέπεται να ζουν στην Ιταλία αλλά ένας εξ αυτών μάλιστα είναι μέλος του ιταλικού Κοινοβουλίου. Το άρθρο αυτό αποτελεί όνειδος και είναι παρωχημένο, και όλοι οι βουλευτές, ακόμη και όσοι τρέφουν αρνητικά συναισθήματα για τη μοναρχία, πρέπει να ενώσουν τις φωνές τους με τη δική μου και να ζητήσουμε από την ιταλική κυβέρνηση να επιτρέψει σε μια αθώα ευρωπαϊκή οικογένεια να επιστρέψει στην πατρίδα της, όπου δεν εγκυμονεί κανέναν απολύτως κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια ή τη σταθερότητα της Ιταλικής Δημοκρατίας.

Μπορούμε να ζητάμε οι ευρωπαίοι πολίτες να έχουν περισσότερα δικαιώματα μόνο όταν γίνονται σεβαστά όλα τα δικαιώματά τους ανεξάρτητα από καταγωγή και χωρίς καμία διάκριση. Το θέμα αυτό υπερβαίνει κατά πολύ ορισμένες μεμονωμένες οικογένειες και υπεισέρχεται ακριβώς στον πυρήνα του σεβασμού της Ένωσης για τους ίδιους της τους κανόνες και τις συνθήκες. Ή θα έχουμε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που θα βασίζεται στους νόμους ή δεν θα έχουμε. Για τον λόγο αυτό, συνιστώ στο Κοινοβούλιο την τροπολογία μου αριθ. 14.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. GERHARD SCHMID
Αντιπροέδρου

  Ford (PSE). – (ΕΝ) Μου επιτρέπετε να συγχαρώ την κ. Boumediene-Thiery για την έκθεσή της για τα ειδικά μέτρα που αφορούν τη διακίνηση και τη διαμονή πολιτών της Ένωσης τα οποία δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας και δημόσιας υγείας. Είναι μια πολύ καλή έκθεση. Δυστυχώς, στα δύο λεπτά που έχω το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να αναφερθώ σε ορισμένα μειονεκτήματά της. Πρώτον, η Επιτροπή απέτυχε να ασχοληθεί με το θέμα των 12 με 14 εκατομμυρίων υπηκόων τρίτων χωρών που κατοικούν νόμιμα στην Ένωση, οι οποίοι συνεχίζουν να υφίστανται διακρίσεις και οι οποίοι, εκτός των νησιωτικών κρατών της Ένωσης, μπορούν να διακινούνται ελεύθερα de facto αλλά όχι νόμιμα, γεγονός που φυσικά δημιουργεί καταστάσεις όπου πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης και παράνομης μεταχείρισης.

Με όλον τον σεβασμό που αρμόζει στην εισηγήτρια, πρέπει να πω ότι έχουμε, επίσης, πρόβλημα σε ορισμένους τομείς με τους οποίους δεν ασχολήθηκε, ένας από τους οποίους είναι ο ποδοσφαιρικός χουλιγκανισμός. Εν γένει είμαι υπέρ της ελεύθερης διακίνησης αλλά πιστεύω ότι πρέπει να είναι περιορισμένη. Δεν πιστεύω κατά κανόνα ότι πρέπει να εμποδίζεται η ελεύθερη διακίνηση ατόμων που δεν έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα, αλλά υπάρχει ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα που αγνοείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να χρησιμοποιηθεί η Ευρωπόλ προκειμένου να εμποδιστεί η ελεύθερη διακίνηση ατόμων που έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα προκαλέσουν παρόμοιες φασαρίες όπως σε προηγούμενα πρωταθλήματα παγκόσμιου ή ευρωπαϊκού κυπέλλου. Πιστεύω, επίσης, ότι πρέπει να γίνει χρήση των διατάξεων για λόγους δημόσιας ασφάλειας ώστε να εμποδιστεί η ελεύθερη διακίνηση γερμανών νεοναζιστών που παράγουν στη Δανία υλικό που αρνείται το Ολοκαύτωμα, με την αδιαμφισβήτητη πρόθεση να το επανεισαγάγουν στη Γερμανία, όπου είναι παράνομο. Ελπίζω ότι η δανική Κυβέρνηση θα κάνει χρήση των διατάξεων στην προκείμενη περίπτωση.

Παρομοίως, χρειάζεται να μεριμνήσουμε ώστε να μη γίνεται κατάχρηση του συστήματος. Φυσικά, ελπίζω ότι η ελεύθερη διακίνηση των ατόμων που έχουν την ατυχία να είναι οροθετικοί δεν θα περιοριστεί κατά κανέναν τρόπο για λόγους δημόσιας υγείας.

Συμφωνώ με τον κ. Tannock επί της αρχής. Φυσικά πρέπει να επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση των βασιλικών οικογενειών της Ευρώπης. Ωστόσο, διαφωνώ με τις προτεραιότητές του. Όταν αγνοούμε τα δικαιώματα 12 με 14 εκατομμυρίων νόμιμων κατοίκων, τα δικαιώματα δύο οικογενειών είναι, εν συγκρίσει, επουσιώδη.

  Coelho (PPE-DE). – (ΡΤ) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχήν να συμφωνήσω με όλους εκείνους που τόνισαν ότι το ζήτημα που συζητάμε τώρα αφορά την ουσία της ευρωπαϊκής ιθαγένειας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το δικαίωμα αυτό συμβάλλει σε μία πρακτική και συγκεκριμένη έκφραση της έννοιας της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, εφόσον η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή είναι να μετατρέψουμε το δικαίωμα αυτό το οποίο αναγνωρίζεται νομικά σε μία πρακτική πραγματικότητα που θα εφαρμόζεται καθημερινά στους πολίτες.

Συμφωνώ επίσης με εκείνους που υπογράμμισαν ότι η μεταφορά των οδηγιών αυτών πραγματοποιήθηκε με τρόπο πολύ αργό ή ακόμη και λανθασμένο, σε ορισμένες περιπτώσεις. Αφετέρου, θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που προκαλεί η εφαρμογή της οδηγίας σχετικά με τα ειδικά μέτρα για τη διακίνηση και τη διαμονή πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας, όπου θα πρέπει να υπάρχουν κατευθυντήριες γραμμές όχι μόνο για τα κράτη μέλη, που μέχρι αυτή τη στιγμή έχουν δώσει μία αρκετά ποικίλη ερμηνεία των διατάξεων της οδηγίας, αλλά επίσης και για τους πολίτες σχετικά με δικαιώματα που τους παραχωρούνται.

Τα κράτη μέλη μπορούν να επιβάλουν περιορισμούς στο δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας των κοινοτικών πολιτών, κυρίως σε σχέση με την είσοδο και την απέλαση από την επικράτεια τους, όπως επίσης και με την έκδοση ή ανανέωση άδειας παραμονής, εφόσον αυτό δικαιολογείται για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας. Όμως δεν μπορούν, σε μία Ευρωπαϊκή Ένωση που στηρίζεται στο κράτος δικαίου, στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και, ιδίως, στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και, με λίγα λόγια, σε ένα Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, να κάνουν κατάχρηση αυτών των προνομίων. Και με αυτή την έννοια τα μέτρα εξαίρεσης από την ελεύθερη κυκλοφορία απετέλεσαν αντικείμενο συσταλτικής ερμηνείας.

Τέλος, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συμφωνήσω με το συνάδελφό μου Hernández Mollar, όταν εξεδήλωσε την υποστήριξή του προς την πρόταση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, προκειμένου να γίνει προσπάθεια να ενσωματωθούν τα διάφορα κείμενα σε έναν ενιαίο κανονισμό άμεσα εφαρμόσιμο, που θα είναι ένα πρώτο έγγραφο σχετικό με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια και θα δίνει όλες τις αναγκαίες πληροφορίες, όχι μόνο στους πολίτες όσον αφορά τα δικαιώματά τους σχετικά με την ιθαγένεια, αλλά και στις αντίστοιχες διοικητικές υπηρεσίες κάθε κράτους μέλους που είναι επιφορτισμένες με την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας.

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, όπως υποστήριξε ήδη ο αξιότιμος κ. Hernández Mollar – τον οποίο και ευχαριστώ που με τόσο ενθουσιασμό αποδέχτηκε την τροπολογία αριθ. 15 που κατέθεσα ο ίδιος– θεωρώ και εγώ πως το κείμενο αυτό πρέπει να απορριφθεί αν δεν γίνουν δεκτές οι τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Συμφωνώ με την τροπολογία αριθ. 14 του κ. Tannock, που υποστηρίζει την ελεύθερη κυκλοφορία των κληρονόμων της ιταλικής και της ελληνικής μοναρχίας και αποτείνει τιμή στη μοναρχία.

Με την τροπολογία αριθ. 15 εγώ προσωπικά αποτείνω τιμή στους συνταξιούχους, διότι αυτό το μέτρο, ενώ διευκολύνει την κυκλοφορία των μη κοινοτικών υπηκόων στην Ευρώπη, διατηρεί αντιθέτως τις δυσκολίες της κυκλοφορίας στην ευρωπαϊκή επικράτεια για τους πολίτες της, ιδιαίτερα δε για τους έχοντες ειδικές ανάγκες.

Ενώ βρισκόμουν στο αεροδρόμιο Orio al Serio του Bergane με προορισμό το Στρασβούργο, συνάντησα έναν συνταξιούχο πολύ ηλικιωμένο – 80 ετών – που μου εξέφρασε την επιθυμία του να πάει στο Παρίσι, όπου θα τον φιλοξενούσε η κόρη του, αλλά δεν μπορούσε να το κάνει διότι το τίμημα θα ήταν να χάσει την κοινωνική σύνταξη του ιταλικού κράτους, μοναδικό πόρο διαβίωσής του. Ένα δεύτερο άτομο, με ποσοστό αναπηρίας 100%, είπε πως ήθελε να πάει στο Λονδίνο, αλλά δεν μπορούσε να το κάνει διότι θα έχανε τη σύνταξή του. Τέλος, ένα τρίτο άτομο, με ειδικές ανάγκες – μάλιστα σε αναπηρικό καροτσάκι – είπε πως θα ήθελε να πάει να δει τον αδελφό του, αλλά αν το έκανε θα έχανε την αποζημίωση συνοδείας που έπαιρνε.

Στόχος μας, λοιπόν, πρέπει να είναι η ελεύθερη κυκλοφορία στην Ευρώπη των πολιτών με ειδικές ανάγκες και των συνταξιούχων.

  Πρόεδρος. - Κύριε Fatuzzo, με βάλατε σε σκέψεις, σε ποια μέρη θα ταξιδέψω στα γηρατειά μου.

Το λόγο έχει ο Επίτροπος Vitorino.

  Vitorino, Επιτροπή. - Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα, εν πρώτοις, να συγχαρώ εκ μέρους της Επιτροπής την κυρία Boumediene-Thiery και όλους όσοι συμμετείχαν στη συζήτηση αυτή. Νομίζω ότι, πράγματι, για την Επιτροπή, η θέσπιση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας δημιούργησε ένα νέο νομικό και πολιτικό περιβάλλον και, από την πλευρά μας, σκοπεύουμε να αντλήσουμε όλα τα πρακτικά διδάγματα, τόσο στο νομοθετικό τομέα όσο και στον τομέα της καθημερινής διοικητικής πρακτικής. Η Επιτροπή υπολογίζει πολύ στην υποστήριξη του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την κατάλληλη στιγμή.

Όσο αφορά την πρόταση ψηφίσματος που μόλις παρουσιάσατε, θα ήθελα να θίξω μόνο δύο-τρία σημεία που απευθύνονται άμεσα στην Επιτροπή. Οι τρεις οδηγίες για το δικαίωμα διαμονής μη οικονομικά ενεργών επέτρεψε, είμαι βέβαιος, σε εκατομμύρια πολίτες της Ένωσης να επωφεληθούν από αυτό το δικαίωμα χωρίς να συναντήσουν ιδιαίτερα προβλήματα. Ωστόσο, παραμένουν περιπτώσεις εσφαλμένης εφαρμογής των οδηγιών. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή παρεμβαίνει πάντοτε – και προσπαθεί να το κάνει με σθένος σε όλες τις περιστάσεις – μ' όλο που η παρέμβασή της δεν είναι πάντοτε ορατή και, στις περιπτώσεις όπου δεν επιτευχθεί συμφωνία, δεν διστάζει να αποστέλλει αιτιολογημένες γνωμοδοτήσεις στα αντίστοιχα κράτη. Είναι εκατοντάδες οι διαφορές των πολιτών που επιλύονται ικανοποιητικά από τη διοίκηση εξωδικαστικώς.

Η δράση της Επιτροπής εκτείνεται, επίσης, στη νομοθεσία των κρατών μελών. Θα μπορούσε κανείς, κατά τη γνώμη μου, να αναφέρει πολλές περιπτώσεις όπου μια τέτοια παρέμβαση οδήγησε σε αλλαγή της νομοθεσίας των κρατών μελών και, ορισμένες φορές μάλιστα, στην εξέταση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ερωτήσεων, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν με θετικές λύσεις. Τα παραδείγματα δεν λείπουν ούτε στον τομέα της καταχρηστικής προσφυγής των κρατών μελών στην έννοια της δημόσιας τάξης, ιδίως για να απομακρύνουν από την επικράτειά τους υπηκόους άλλων κρατών μελών. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω, ωστόσο, ότι ο αριθμός αυτών των περιπτώσεων είναι πια περιορισμένος και η ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν παραλείπει ποτέ, όταν συναντά τέτοιες περιπτώσεις, να παίρνει τα μέτρα που επιβάλλονται σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο.

Εντούτοις, δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η αυστηρή εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου αρκεί για να απαλείψει τα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών της Ένωσης, λαμβανομένου υπόψη του μεγάλου αριθμού εμποδίων που παραμένουν λόγω των κενών που υπάρχουν στο κοινοτικό δίκαιο και τα οποία επισημάνθηκαν ήδη στη δεύτερη έκθεση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, καθώς και στην έκθεση της ομάδας υψηλού επιπέδου για την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, της οποίας προήδρευσε η κ. Veil, η οποία υποβλήθηκε στην Επιτροπή το 1997.

Εξάλλου, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι σήμερα το πρωί συζητήσαμε την οδηγία για την οικογενειακή επανένωση και ότι τα συμπεράσματα του Τάμπερε προβλέπουν την υποχρέωση της Επιτροπής να υποβάλει πρόταση για την αναγνώριση των όρων εισόδου, αποδοχής, διαμονής καθώς και του νομικού καθεστώτος υπηκόων τρίτων χωρών που κατοικούν νομίμως στην Ένωση. Εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η Επιτροπή συμμερίζεται την άποψη που εξέφρασαν πολλοί βουλευτές για την αναγκαιότητα μιας γενικής τροποποίησης των ισχυόντων κειμένων στο πλαίσιο ενός ενιαίου νομικού εργαλείου που να οργανώνει και να εγγυάται την απρόσκοπτη άσκηση της ελευθερίας κυκλοφορίας και διαμονής. Αυτή η τροποποίηση, η οποία εγγράφεται άλλωστε στο πρόγραμμα δράσης της Επιτροπής για το 2000, βρίσκεται ήδη στο στάδιο της προετοιμασίας. Ξεκινάει από την ιδέα ότι η απόλαυση των δικαιωμάτων κυκλοφορίας και διαμονής πρέπει να διαχωριστεί από την προηγούμενη αναφορά στην οικονομική κατάσταση των δικαιούχων και να συνδεθεί, στο εξής, με μία έννοια και ένα καθεστώς που απορρέουν άμεσα από τη σημασία της ευρωπαϊκής ιθαγένειας.

Ο ενιαίος χαρακτήρας του καθεστώτος του πολίτη της Ένωσης απαιτεί κατ' ανάγκη, ένα γενικό ενιαίο σύστημα κυκλοφορίας και διαμονής που να ανταποκρίνεται στην απαίτηση εμπλουτισμού του περιεχομένου της ιθαγένειας της Ένωσης σύμφωνα με τις πολιτικές προσδοκίες της Ένωσης.

  Πρόεδρος. - Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα στις 12.00.

3. Εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων στο περιβάλλον

  Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη σύσταση για δεύτερη ανάγνωση της κ. Schörling εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών σχετικά με την κοινή θέση που καθόρισε το Συμβούλιο [5685/1/2000 - C5-0180/2000 - 1996/0304(COD)] για την έγκριση της οδηγίας του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων στο περιβάλλον.

  Schörling (Verts/ALE), εισηγήτρια. – (SV) Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι ιδιαίτερα για το γεγονός ότι μου ανατέθηκε το καθήκον του εισηγητή στη δεύτερη ανάγνωση για την οδηγία που αφορά την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων στο περιβάλλον, οδηγία την οποία θεωρώ ως ένα σημαντικό βήμα προς μια νέα προσέγγιση στην περιβαλλοντική πολιτική. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους της επιτροπής περιβάλλοντος, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ιδιαίτερα την πορτογαλική προεδρία για την εξαιρετική τους συνεργασία.

Η πρόταση οδηγίας αυτή αφορά στρατηγικές εκτιμήσεις για το περιβάλλον, όρος ο οποίος αναφέρεται σε μία συστηματική διαδικασία με στόχο τον εντοπισμό, την ανάλυση και αξιολόγηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων στο περιβάλλον. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να ξεκινά σε ένα κατά το δυνατόν πρώιμο στάδιο του συνολικού σχεδιασμού, ούτως ώστε να εντοπίζονται πιθανές εναλλακτικές λύσεις πριν προχωρήσει η διαδικασία λήψης αποφάσεων. Θα πρέπει να εκπονείται και να υποβάλλεται στις περιβαλλοντικές αρχές, την κοινή γνώμη και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις μία έκθεση για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Θα πρέπει να παρέχεται επίσης και ο κατάλληλος χρόνος προκειμένου να συλλέγονται οι αντιδράσεις και τα σχόλια για την έκθεση αυτή.

Πρόκειται για μία εξαιρετικά σημαντική οδηγία για το σύνολο της περιβαλλοντικής πολιτικής της Κοινότητας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα όργανο το οποίο να καθιστά ευκολότερη τη συμμόρφωση προς τα καθήκοντα που επιβάλλει η Συνθήκη και οι άλλες συμβάσεις με στόχο την αειφόρο ανάπτυξη και προκειμένου να γίνει σεβαστή η αρχή της σύνεσης. Μία σύγχρονη περιβαλλοντική πολιτική που να αξίζει το χαρακτηρισμό αυτό οφείλει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να μην υπάρχουν βλάβες στο περιβάλλον και να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις σε αυτό. Πολύ συχνά σήμερα καταβάλλονται προσπάθειες εντοπισμού και αντιμετώπισης των ζημιών όταν αυτές ήδη έχουν συμβεί. Οφείλουμε ήδη κατά τη φάση του σχεδιασμού να μάθουμε να αποφεύγουμε τις ζημίες και να ελαχιστοποιούμε τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Η οδηγία για τις στρατηγικές περιβαλλοντικές εκτιμήσεις αποτελεί ένα σημαντικότατο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Δυστυχώς ωστόσο δεν αναφέρεται κάποιος τομέας πολιτικής σε αυτή την πρόταση οδηγίας, αντίθετα απ’ ό,τι είχε γίνει στην αρχική πρόταση της Επιτροπής το 1991 και παρά το γεγονός ότι όλοι οι εμπειρογνώμονες στον τομέα αυτό θεωρούν δεδομένο ότι και ο τομέας της πολιτικής οφείλει να περιλαμβάνεται σε μία στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση. Το Συμβούλιο δεν μπόρεσε να συμφωνήσει επ’ αυτού, αν και η επιτροπή περιβάλλοντος θεώρησε ότι και ο τομέας της πολιτικής οφείλει να περιληφθεί στην αναθεώρηση που θα πραγματοποιηθεί μετά από μία 5ετία. Το σημείο αυτό αναφέρεται στις τροπολογίες 2 και 21.

Ένα αποφασιστικής σημασίας επιχείρημα όταν η Επιτροπή υπέβαλε τελικά αυτή την πρόταση το 1996 ήταν ότι η εκτίμηση σε επίπεδο σχεδίων πραγματοποιείται σε υπερβολικά ύστερη φάση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Αυτό αποτελεί μάλιστα και ένα από τα κύρια σημεία της οδηγίας, ότι δηλαδή οι περιβαλλοντικές εκτιμήσεις οφείλουν να γίνονται νωρίς στα πλαίσια της όλης διαδικασίας.

Κατά την πρώτη ανάγνωση το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκανε σωρεία σχολίων· υπογραμμίστηκε ότι η πρόταση αυτή όδευε προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και ήταν απολύτως ανεπαρκής σε πολλά σημεία. Το Κοινοβούλιο υπέβαλε 29 τροπολογίες, 15 από τις οποίες έχουν περιληφθεί με τον ένα ή άλλο τρόπο στην κοινή θέση.

Για να μπορέσει να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό όργανο η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση, το εφαρμοστικό πεδίο της οδηγίας θα πρέπει να είναι αρκετά ευρύ, ενώ οι περιβαλλοντικές εκθέσεις και αξιολογήσεις οφείλουν φυσικά να είναι εξαιρετικά υψηλής ποιότητας. Το Συμβούλιο έχει χειροτερεύσει το κείμενο στην κοινή θέση σε διάφορα σημεία, για παράδειγμα, όσον αφορά το εφαρμοστικό πεδίο της οδηγίας και τον ορισμό των όσων αυτή περιλαμβάνει. Ακόμα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν ιδιαίτερα επικριτική για την κοινή θέση, καθώς αυτή περιορίστηκε υπερβολικά σε σχέση με το αρχικό κείμενο.

Η επιτροπή περιβάλλοντος προσπάθησε να αποκαταστήσει ένα μέρος της χαμένης ισορροπίας, για παράδειγμα με τις τροπολογίες 6 και 7, οι οποίες διευρύνουν το εφαρμοστικό πεδίο μη περιορίζοντάς το αποκλειστικά σε σχέδια και προγράμματα, τα οποία συνδέονται με ένα σχέδιο μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Με τις τροπολογίες αυτές δεν επιτρέπεται η εξαίρεση ολόκληρων κατηγοριών σχεδίων και προγραμμάτων. Αλλά ούτε και μπορούμε να δεχθούμε την εξαίρεση από τις στρατηγικές περιβαλλοντικές αξιολογήσεις ολόκληρων χρηματοδοτικών σχεδίων και του συνόλου του τομέα της άμυνας. Τα σημεία αυτά αναφέρονται στην τροπολογία 10, η οποία επίσης υπογραμμίζει ότι τα διαρθρωτικά ταμεία οφείλουν φυσικά να καλύπτονται από τις στρατηγικές περιβαλλοντικές εκτιμήσεις. Άλλες τροπολογίες οι οποίες βελτιώνουν την οδηγία αφορούν την ανάγκη περισσότερης διαφάνειας και ελέγχων καθώς και τη συνεργασία και τον συντονισμό με χώρες εκτός Κοινότητας.

Με εκπλήττει προσωπικά τα μάλα η τροπολογία 26 του Nassauer και 29 άλλων Μελών, τροπολογία η οποία αποσκοπεί στην απόρριψη της κοινής θέσης. Κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή η δυνατότητα αυτή ούτε καν αναφέρθηκε. Φυσικά και οι συντάκτες της τροπολογίας έχουν κάθε δικαίωμα να προτείνουν αυτή τη λύση, όμως πιστεύουν πραγματικά ότι η περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ αποτελεί ένα παρεμπίπτον έργο το οποίο με κανένα τρόπο δεν είναι δεσμευτικό; Οφείλει μήπως το Κοινοβούλιο να αγνοήσει το κείμενο της Συνθήκης, τη συμφωνία του Cardiff ή το πέμπτο περιβαλλοντικό πρόγραμμα κ.ο.κ.; Πραγματικά, δε θεωρώ σοβαρή αυτήν την τροπολογία.

Οι τροπολογίες 11 και 31 επίσης με ανησυχούν κάπως. Ιδιαίτερα στην τροπολογία 11 αναφέρεται ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να ορίζουν σε ποιο επίπεδο θα πρέπει να πραγματοποιείται η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση, εφόσον τα σχέδια και τα προγράμματα περιλαμβάνονται σε ένα ιεραρχικό σύστημα. Κάτι τέτοιο θεωρώ ότι θέτει σε αμφισβήτηση ολόκληρη την ιδέα της πραγματοποίησης μίας στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και γι’ αυτό ελπίζω να μην γίνει δεκτή αυτή η τροπολογία.

  Bowis (PPE-DE). - (ΕΝ) Κύριε Πρόεδρε, το παρόν μέτρο είναι μικρό, αλλά σημαντικό για την επέκταση των υποχρεώσεων των κρατών μελών να διεξάγουν στρατηγικές περιβαλλοντικές εκτιμήσεις για το χωροταξικό πλαίσιο, όπως επίσης, και για τα τελικά σχέδια των οποίων η εφαρμογή θα έχει, ή μπορεί να έχει, σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Όλα τα κράτη μέλη ψήφισαν υπέρ της κοινής θέσης, αλλά ορισμένα κατέστησαν σαφές ότι θα προχωρούσαν ελάχιστα μόνο πέρα από αυτό. Καθήκον μας είναι να διασαφηνίσουμε και να προβούμε σε υπεύθυνες τροποποιήσεις και, εξ ονόματος της Ομάδας ΕΛΚ-ΕΔ, συγχαίρω την εισηγήτρια, την κ. Schörling, για τη δουλειά που έκανε και για τις διαβουλεύσεις που έκανε μαζί μας. Εντούτοις, θα απορρίψουμε ορισμένες από τις τροπολογίες της, ειδικά εκείνες που εκτείνουν το σύστημα σε όλα τα οικονομικά σχέδια, στην άμυνα και την πολιτική άμυνα, στις διαβουλεύσεις που υπερβαίνουν τα λογικά όρια, και στις γενικές πολιτικές που μόλις ανέφερε, οι οποίες έχουν καταστεί περισσότερο ευχολόγιο παρά συγκεκριμένες προτάσεις.

Ωστόσο, συμφωνούμε ότι δεν έχει νόημα να εξαιρέσουμε σχέδια που χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά από τα διαρθρωτικά ταμεία, και χωρίς αμφιβολία συμφωνούμε ότι έχει νόημα να συνεννοούμαστε με τα γειτονικά κράτη εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμφωνούμε ότι πρέπει να υπάρχει ένα επαρκές σύστημα υποβολής εκθέσεων, όχι μόνο για τους περιβαλλοντικούς κινδύνους που εντοπίζονται από την εκτίμηση αλλά και για τη δράση που προτείνεται για τη μείωση ή την εξάλειψή τους. Πρέπει, φυσικά, να λάβουμε επίσης υπόψη την τροπολογία αριθ. 26 εξ ονόματος ορισμένων γερμανών συναδέλφων μας, η οποία απορρίπτει την κοινή θέση. Κατανοώ τις ανησυχίες των συναδέρφων από τη Γερμανία και ορισμένα τμήματα της Ιταλίας. Οφείλονται στον τρόπο με τον οποίο ορισμένες κυβερνήσεις και τοπικές διοικήσεις επιλέγουν να εφαρμόσουν τις εκτιμήσεις. Οι εν λόγω κυβερνήσεις δίδουν κακό όνομα στις περιβαλλοντικές εκτιμήσεις και την Ευρώπη μόνο και μόνο εξαιτίας των δικών τους υπερβολών και, γι’αυτό, πρέπει να κοιτάξουν πιο προσεκτικά τις τοπικές πολιτικές τους.

Ωστόσο, πρόκειται για ένα μέτρο επικουρίας που αφήνει την ευθύνη για τις λεπτομέρειες στα κράτη μέλη. Δεν είναι το μεγάλο χέρι της Ευρώπης που επεκτείνει τον έλεγχο πάνω σε θέματα τοπικής χωροταξίας. Αυτό που κάνει είναι να διασφαλίσει ότι ειδικά στα σύνορά μας, η χωροταξία λαμβάνει υπόψη την ποιότητα του περιβάλλοντος τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων μας όταν συνάπτονται συμφωνίες για χωροταξικά πλαίσια. Πιστεύουμε ότι είναι θετικό βήμα και, συνεπώς, η Ομάδα ΕΛΔ-ΕΔ δεν θα στηρίξει την τροπολογία αριθ. 26, αλλά θα υπερψηφίσει την κοινή θέση. Στη συνέχεια, θα υπερψηφίσουμε τις τροπολογίες που υποστηρίξαμε στο στάδιο εξέτασης στην επιτροπή και μια πρόσθετη τροπολογία διασάφησης η οποία έχει στο μεταξύ υποβληθεί, αλλά θα αντιτεθούμε σε τροπολογίες που θεωρούμε υπερβολικές ως προς το τι είναι επιθυμητό, πρακτικό, και αποδεκτό.

  Sacconi (PSE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, η οδηγία την οποία ετοιμαζόμαστε να ψηφίσουμε αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός. Η υποχρέωση μελέτης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε πολύ πρώιμη φάση του χωροταξικού σχεδιασμού επιτρέπει, πράγματι, να εντάσσονται πλήρως τα περιβαλλοντικά προβλήματα ήδη στη φάση σύλληψης των σχεδίων και των προγραμμάτων χωροταξικής διαχείρισης. Η Ένωση κατάλαβε επιτέλους ότι δε θα πρέπει να περιορίζεται στην εκ των υστέρων διόρθωση των ζημιών που δημιουργεί ένας μυωπικός σχεδιασμός, αλλά ότι θα πρέπει να τις προλαμβάνει όσο το δυνατόν νωρίτερα.

Οι τροπολογίες που ενέκρινε η Επιτροπή Περιβάλλοντος επέφεραν σημαντικές βελτιώσεις στην κοινή θέση του Συμβουλίου.

Κατά πρώτον, επιβεβαιώθηκε ότι, για να ασκήσει πραγματική επιρροή στα εθνικά ήθη, το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ευρύτερο. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρώ ότι τα σχέδια και τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία πρέπει οπωσδήποτε να εμπίπτουν στη σφαίρα δράσης της οδηγίας, δεδομένου ότι, ιδίως στις περιφέρειες με αναπτυξιακή καθυστέρηση, συνιστούν στην πράξη το σύνολο των υλοποιούμενων προγραμμάτων.

Κατά δεύτερο λόγο, αποκαταστάθηκε η αρχή της διαβούλευσης και της ενημέρωσης του κοινού και των ενδιαφερόμενων οργανώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας αξιολόγησης, σύμφωνα και με τη Σύμβαση του Aarhus.

Συνολικά πιστεύω, λοιπόν, ότι πρόκειται για ένα καλό κείμενο. Κατανοώ τις ανησυχίες των συναδέλφων που προέρχονται από χώρες που χαρακτηρίζονται από κρατικό μοντέλο ομοσπονδιακού τύπου, οι οποίοι φοβούνται ότι οι τοπικές αρχές θα αντιμετωπίσουν υπερβολικό φόρτο εργασιών. Θεωρώ όμως ότι οι αλλαγές που έγιναν, ιδιαίτερα με τις τροπολογίες αριθ. 19, 29 και 31, αρκούν για να αποφευχθεί η αλληλοεπικάλυψη των δύο οδηγιών και για να διασφαλισθεί από την άλλη ο σεβασμός στο περιβάλλον.

  Olsson (ELDR). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, διαπιστώνουμε καθημερινά πως το περιβάλλον αλλάζει. Την προηγούμενη Κυριακή άκουσα σε ένα πρόγραμμα του σουηδικού ραδιοφώνου ότι στην κεντρική Σουηδία θα πρέπει να αναμένουμε αύξηση των βροχοπτώσεων κατά 50% κατά τα επόμενα χρόνια. Τα ζητήματα του περιβάλλοντος απασχολούν διαρκώς την κοινή γνώμη στις μέρες μας. Γι’ αυτό και θα πρέπει να απασχολήσουν ακόμη εντονότερα το πολιτικό έργο της Ένωσης. Για το λόγο αυτό θα ήθελα να συγχαρώ την εισηγήτρια, κ. Schörling, για την εξαιρετική έκθεση που εκπόνησε, στην οποία υπογραμμίζει ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα οφείλουν να εξετάζονται σε μία πρώιμη φάση. Τα προβλήματα του περιβάλλοντος οφείλουν καταρχήν να λαμβάνονται υπόψη σε όλες τις δραστηριότητες και κυρίως, θα έλεγα, στις οικονομικές.

Όσον αφορά τα διάφορα σχέδια, κατασκευαστικά και άλλα, είναι φυσικά αναγκαίο, όπως προτείνεται και στην έκθεση, να λαμβάνονται υπόψη οι περιβαλλοντικές πτυχές όσο το δυνατόν πιο νωρίς, ούτως ώστε να αποφεύγονται οι λανθασμένες εκτιμήσεις, οι περιττές δαπάνες και τα σχέδια αυτά να επιτυγχάνουν το ταχύτερο δυνατό.

Θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό και θετικό το γεγονός ότι η κ. Schörling προτείνει τη διεύρυνση του εφαρμοστικού πεδίου της οδηγίας. Είναι αναγκαίο να περιληφθούν οι οικονομικές δραστηριότητες στις περιβαλλοντικές εκτιμήσεις. Είναι φυσικά αυτονόητο για την ΕΕ, η οποία διαθέτει ένα σημαντικότατο μέρος του προϋπολογισμού της στη γεωργία και στην περιφερειακή πολιτική, στα διαρθρωτικά ταμεία, να εξετάζονται οι περιβαλλοντικές συνέπειες αυτών των πολιτικών. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει βέβαια αμέσως, αλλά ζητούμε να πραγματοποιηθεί εφόσον υπάρξουν νέα σχέδια. Είναι παράλογο να υποστηρίζουμε με πόρους της ΕΕ, όπως γίνεται σήμερα, δραστηριότητες στους τομείς αυτούς, καθ’ ην στιγμήν οι δραστηριότητες αυτές καταπολεμούνται σε άλλα πλαίσια για περιβαλλοντικούς λόγους.

Οφείλουμε να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε ένα σύστημα το οποίο να λαμβάνει υπόψη το περιβάλλον ευθύς εξαρχής, ακόμη και όταν πρόκειται για οικονομικά ζητήματα. Είναι σημαντικότατος ο στόχος αυτός. Καταλαβαίνω ότι πολλοί από τους συναδέλφους δε συμφωνούν μαζί μου, ωστόσο εγώ και η ομάδα μου υποστηρίζουμε την κ. Schörling προς την κατεύθυνση αυτή.

  González Álvarez (GUE/NGL). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα αναφερθώ σύντομα σε τέσσερα θέματα που συζητήθηκαν εκτενώς στην Επιτροπή Περιβάλλοντος. Εμείς είμαστε κατά βάση υπέρ της προτάσεως της Επιτροπής Περιβάλλοντος και της εισηγήτριάς της.

Όσον αφορά τη συμπερίληψη ορισμένων τομέων στην οδηγία, και ιδιαίτερα της εξορυκτικής και της αμυντικής βιομηχανίας, νομίζουμε ότι δεν μπορούν να μείνουν στο περιθώριο. Με την απαραίτητη βεβαίως προσοχή.

Επιθυμώ επίσης να επιμείνω στη συμπερίληψη της διαχείρισης των υδάτινων πόρων. Πολύ σύντομα στην Ισπανία θα παρουσιαστεί ένα φιλόδοξο σχέδιο της κυβέρνησης, το Εθνικό Υδρολογικό Σχέδιο, που θα έχει αναμφισβήτητες επιπτώσεις στα μέρη όπου θα τεθεί σε εφαρμογή. Μας φαίνεται απαραίτητο να διενεργηθούν αυτές οι μελέτες αξιολόγησης.

Πολύ σημαντικός για μας είναι επίσης ο ρόλος του κοινού, η διαφάνεια. Υπάρχει μια οδηγία σχετικά με το δικαίωμα στην πληροφόρηση, η αριθ. 313, που έχει παραβιαστεί επανειλημμένα από τα κράτη και από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές.

Στους σημαντικούς καλυπτόμενους τομείς πρέπει, ακόμη, να συμπεριληφθούν η ποιότητα των μελετών και το θέμα της υγείας. Η καλή ποιότητα του περιβάλλοντος και η καλή υγεία είναι στενά συνδεδεμένες.

  Hyland (UEN). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαίρομαι για την ευκαιρία να συμβάλω σύντομα σ’αυτή τη συζήτηση και να αναγνωρίσω τον θετικό ρόλο του Κοινοβουλίου στην προσπάθεια θέσπισης υψηλότατων προτύπων για την προστασία του περιβάλλοντος. Υπάρχει, φυσικά, ο παράγοντας του κόστους στη διαχείριση του περιβάλλοντος, αλλά υπάρχει και ο παράγοντας της οικονομικής απόδοσης η οποία δεν μπορεί να ποσοτικοποιηθεί εύκολα, ωστόσο υπάρχει.

Η πρόταση οδηγίας, που απαιτεί τη διεξαγωγή εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων πριν από την υιοθέτηση ενός περιφερειακού χωροταξικού προγράμματος, έχει αδιαμφισβήτητη σημασία από περιβαλλοντική και οικονομική άποψη. Πάρα πολύ συχνά στο παρελθόν είχαμε δει δαπανηρά αναπτυξιακά σχέδια να καταρρέουν εξαιτίας διάφορων περιβαλλοντικών ζητημάτων που δεν είχαν ληφθεί υπόψη στο αρχικό στάδιο του σχεδιασμού.

Τέλος, κάνω έκκληση στους επαγγελματίες της χωροταξίας να χρησιμοποιούν την κοινή λογική και να λαμβάνουν υπόψη τις απόψεις των αιρετών εκπροσώπων και των οργανώσεων τοπικών κοινοτήτων. Η προσέγγιση σύμφωνα με το γράμμα του νόμου που παρατηρείται τόσο συχνά δεν οδηγεί πάντοτε στα ευκταία αποτελέσματα όσον αφορά την κάλυψη των απαιτήσεων των πολιτών στον συγκεκριμένο σημαντικό τομέα. Η χωροταξία δεν πρέπει να γίνει ο αποκλειστικός χώρος όσων έχουν ακαδημαϊκά προσόντα. Οι αιρετοί βουλευτές πρέπει να ασκούν περισσότερη προσοχή και να μεριμνούν πιο πολύ όταν σχεδιάζουν αναπτυξιακές πολιτικές που σε τελική ανάλυση θα επηρεάσουν τους πολίτες της Ένωσης.

  Blokland (EDD). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η στρατηγική εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον είναι ένα μέσο που διαθέτουν οι αρχές για να κρίνουν αν οι προθέσεις, τα σχέδια και τα προγράμματα εναρμονίζονται με την έννοια της αειφόρου ανάπτυξης. Έτσι, επιτυγχάνεται μια καλύτερη ενσωμάτωση του περιβάλλοντος στην οικονομία, δεδομένου ότι και οι μακροοικονομικές αποφάσεις πρέπει να συνοδεύονται ευθύς εξαρχής από μια στρατηγική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Γι αυτό και οι δημόσιες διοικήσεις πρέπει να συνειδητοποιήσουν ποια είναι η χρησιμότητά της, ώστε να αποφευχθεί στο μέτρο του δυνατού η επιβάρυνση του περιβάλλοντος.

Σημαντικό είναι, επίσης, να καθορίσουμε με σαφήνεια για ποια σχέδια χρειάζεται εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και για ποια όχι. Το Συμβούλιο ασχολήθηκε ιδιαιτέρως με το θέμα αυτό. Η υποβολή σχεδίων, συμπεριλαμβανομένης και της μελέτης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, στις δημόσιες αρχές είναι ένα θετικό σημείο. Οι αρχές μπορεί στην περίπτωση αυτή να αποφασίσουν ότι ένα σχέδιο, ή πρόγραμμα δεν μπορεί να υλοποιηθεί και αναστέλλεται προσωρινά ή αντικαθίσταται από ένα άλλο περισσότερο φιλικό προς το περιβάλλον.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πρέπει να πραγματοποιηθεί εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για πάρα πολλά σχέδια και προγράμματα. Αν θα έπρεπε να πραγματοποιηθούν εκτεταμένες μελέτες για σχέδια και προγράμματα που δεν έχουν καμία σχεδόν επίπτωση στο περιβάλλον, θα χανόταν πάρα πολύ ενέργεια. Αυτό που είναι ακόμη χειρότερο είναι ότι, έτσι, αποδυναμώνεται το ίδιο το μέσο. Από την άποψη αυτή, η πρόσθεση όλων των οικονομικών σχεδίων, που προτείνει η Επιτροπή Περιβάλλοντος, είναι υπερβολική.

  Myller (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, ο καλύτερος τρόπος ενσωμάτωσης των περιβαλλοντικών θεμάτων σε όλους τους τομείς πολιτικής είναι να λαμβάνονται υπόψη από το πιο πρώιμο στάδιο οποιουδήποτε σχεδιασμού. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα αποφύγουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή για να συμβιβάσουμε χρήση της γης, οικονομική δραστηριότητα και προσδοκίες των πολιτών. Υπάρχει μια στρατηγική περιβαλλοντική αξιολόγηση που δεν αφορά μόνο τη χωροταξία, αλλά για παράδειγμα και τα προγράμματα των τομέων της γεωργίας, των μεταφορών, του τουρισμού και της ενέργειας. Αν θέλουμε να συμβιβάσουμε όλες αυτές τις σημαντικές πτυχές και να δράσουμε με βιώσιμο τρόπο τόσο στο περιβαλλοντικό όσο και στο κοινωνικό επίπεδο, μας χρειάζονται μακροπρόθεσμα σχέδια, αρκετά μακροχρόνια ώστε να μπορέσουν πραγματικά να χρησιμεύσουν ως προσανατολισμός για διάφορες άλλες δράσεις. Από αυτήν την άποψη, πρέπει να ευχαριστήσουμε τον εισηγητή για το εξαίρετο έργο του.

Είναι απόλυτα φυσικό το ότι λαμβάνονται υπόψη τα σχέδια, τα προγράμματα και τα μέτρα των διαρθρωτικών ταμείων, όταν εξετάζουμε αυτό το ζήτημα. Επιβάλλεται επίσης να δρούμε με τον κατάλληλο τρόπο σε όλα τα επίπεδα – ούτε πολύ περίπλοκα ούτε πολύ γραφειοκρατικά – και να προσαρμοζόμαστε ακατάπαυστα στα νέα δεδομένα. Ως προς αυτό, υπήρξαν μάλλον υπερβολικοί φόβοι για πλεονάζουσες λειτουργίες, αλλά θέλω να πιστεύω ότι από αυτήν την άποψη, μετά από αυτήν την ανάγνωση, η παρούσα έκθεση θα είναι απολύτως ικανοποιητική.

  Lange (PSE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, πρόκειται για ένα νέο νομοθέτημα και αφορά τον τίτλο 6 της Συνθήκης του Άμστερνταμ, την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής πολιτικής σε άλλους τομείς. Πρόκειται για ένα λεπτεπίλεπτο βλαστάρι, και θέλουμε όλοι να επιτύχει. Εγώ θέλω επίσης να έχει επιτυχία και στους πολίτες της πατρίδας μου. Για αυτό το λόγο μερικές φορές θέτω στον εαυτό μου τα ερωτήματα, που απασχολούν και εκείνους. Βλέποντας την πρόταση του Συμβουλίου, πιστεύω ότι ένας πολίτης θα διερωτηθεί: Πώς είναι δυνατόν να ελέγχεται κάτι αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκλείει τα σχέδια και προγράμματα, τα οποία χρηματοδοτούνται από την ίδια; Δεν είναι δυνατόν. Εγώ έτσι ακριβώς το βλέπω. Το πεδίο εφαρμογής πρέπει να διευρυνθεί και σε πεδία χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Δεύτερον, ο πολίτης, ειδικά στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, θα διερωτηθεί ίσως γιατί να γίνονται έλεγχοι σε επίπεδο κρατιδίου, σε επίπεδο ομοσπονδιακό, σε επίπεδο επαρχιακών αρχών και σε κοινοτικό επίπεδο και έτσι να παρατείνονται εις μάκρος οι διαδικασίες. Πιστεύω ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αιτιολογηθεί. Σημασία έχει η ουσία και όχι να ελέγχεται το ίδιο πράγμα σε κάθε επίπεδο. Για αυτό πρέπει να πούμε ξεκάθαρα: πρέπει να αποφευχθεί η διπλή εργασία! Απ’αυτήν την άποψη υποστηρίζω ρητά την τροπολογία 31 του Guido Sacconi.

Τον πολίτη μπορεί να απασχολήσει ένα τρίτο ερώτημα: γιατί δε γίνεται τίποτα αφού πραγματοποιηθούν οι έλεγχοι και υποδειχθούν ίσως ορισμένες συνέπειες; Για αυτόν τον λόγο πρέπει να καταστήσουμε σαφές πως η ρύθμιση είναι και δεσμευτική. Δεν είναι δυνατόν να διεξάγεται ένας έλεγχος και το αποτέλεσμα να μπαίνει στο αρχείο και να εξαφανίζεται μέσα στους φακέλους! Χρειαζόμαστε μια δεσμευτική ρύθμιση, πως ό,τι πόρισμα προκύπτει, τίθεται και σε εφαρμογή. Για αυτόν τον λόγο υποστηρίζω εμφατικά τις τροπολογίες 17 και 18, ούτως ώστε να γίνει κάπως περισσότερο επιτακτική η εφαρμογή περιβαλλοντικών μέτρων μετά τον έλεγχο. Με αυτό το πνεύμα εύχομαι στην κυρία Schörling καλή επιτυχία.

  De Palacio, Επιτροπή. – Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα, κατ’ αρχάς να ευχαριστήσω την εισηγήτρια για την εποικοδομητική της θέση, που είναι ανοιχτή στον διάλογο με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη - συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών της Επιτροπής - και που ελπίζω να μας επιτρέψει τελικά να επιτύχουμε όλοι ένα θετικό αποτέλεσμα για την οδηγία αυτή. Θέλω, επίσης, να υπογραμμίσω την ποιότητα της έκθεσης που συζητάμε σήμερα και επιθυμώ να μιλήσω για τα σημαντικότερα, κατ’ εμέ, προβλήματα που τέθηκαν μετά την κατάθεση των διαφόρων τροπολογιών και των ομιλιών των βουλευτών τους οποίους ευχαριστώ ειλικρινά για τις τοποθετήσεις και τις απόψεις τους.

Καταρχάς εγώ θα επεσήμανα, μεταξύ των κυριοτέρων σημείων, τις τροπολογίες που επιφέρουν διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της μελλοντικής οδηγίας. Η κοινή θέση κάνει σαφή διαχωρισμό μεταξύ των σχεδίων για τα οποία η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση είναι υποχρεωτική και εκείνων για τα οποία είναι απαραίτητο να γίνει μία διαλογή, ένα κοσκίνισμα. Η Επιτροπή κλίνει υπέρ αυτής της προσέγγισης, υπό τον όρο ότι θα βελτιωθεί η κοινή θέση, διαφορετικά θεωρούμε ότι είναι ανεπαρκής.

Πρώτον, πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ των σχεδίων για τα οποία αυτή η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση είναι υποχρεωτική και εκείνων για τα οποία, αντιθέτως, πρέπει να γίνει μία διαλογή.

Δεύτερον, το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας πρέπει να είναι, πάντως, επαρκώς ευρύ και να συμπεριλαμβάνει συστηματικά τα σχέδια που έχουν σημαντική επίπτωση στο περιβάλλον.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή στηρίζει με ενθουσιασμό ορισμένες από τις τροπολογίες του Κοινοβουλίου που διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής αυτής της οδηγίας με ισόρροπο τρόπο, όπως επί παραδείγματι η τροπολογία αριθ. 5 στο δεύτερο και το πέμπτο τμήμα της στην οποία, εκτός από την εισηγήτρια, αναφέρθηκαν διάφοροι ομιλητές, όπως η κ. González, και στην οποία γίνεται πρόταση να περιληφθούν και οι εξορυκτικές δραστηριότητες, και η τροπολογία αριθ. 6.

Παρόλα αυτά, πιστεύουμε ότι ορισμένες τροπολογίες πηγαίνουν πολύ μακριά και ζητούν τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση για σχέδια που, πιθανότατα, δεν θα έχουν σημαντική επίπτωση στο περιβάλλον. Επί παραδείγματι, η τροπολογία αριθ. 5, στο τέταρτο μέρος της, καθιστά υποχρεωτικές αυτές τις εκτιμήσεις για όλα τα σχέδια των τομέων που αναφέρονται στην οδηγία η τροπολογία αριθ. 10, στο τρίτο μέρος της, θα επέφερε ένα περιττό άχθος για τα κράτη μέλη.

Ορισμένες τροπολογίες περιορίζουν ακόμα περισσότερο το πεδίο εφαρμογής και, όντως, αντιφάσκουν με αυτό που μόλις υπογράμμισα. Ορισμένες τροπολογίες μειώνουν το πεδίο εφαρμογής, όπως η αριθ. 3, που περιορίζει το πεδίο εφαρμογής στα σχέδια που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, ή οι τροπολογίες αριθ. 11 και 31 που επιτρέπουν στα κράτη να επιλέξουν το επίπεδο ή τα επίπεδα σχεδιασμού όπου θα πραγματοποιηθούν αυτές οι στρατηγικές περιβαλλοντικές εκτιμήσεις. Με τον τρόπο αυτό, εξαιρείται ένας μεγάλος αριθμός σχεδίων με επιπτώσεις στο περιβάλλον. Βεβαίως, αν το Κοινοβούλιο υιοθετήσει αυτές τις τροπολογίες μαζί με αυτές που περιλαμβάνουν στο πεδίο εφαρμογής τα σχέδια που δεν έχουν σημαντικές επιπτώσεις, νομίζω ότι, τελικά, θα είχαμε ένα κείμενο με εσωτερική ασυνέπεια.

Αυτές οι τροπολογίες φαίνεται πως εμπνέονται από τον φόβο της επανάληψης των εκτιμήσεων. Φόβο που, κατά την άποψή μου, δεν είναι επαρκώς δικαιολογημένος. Ο σχεδιασμός συνήθως εφαρμόζεται σε διάφορα επίπεδα και το καθένα έχει την ιδιαιτερότητά του. Η διεξαγωγή εκτιμήσεων σε διάφορα επίπεδα σχεδιασμού δεν αποτελεί επανάληψη της εκτίμησης, ιδίως με τις ρήτρες που ήδη περιλαμβάνονται στα άρθρα 4, 5 και 10 της κοινής θέσης και που ακριβώς αποβλέπουν στην αποφυγή αυτών των επικαλύψεων στις οποίες αναφέρθηκε και ο κ. Lange.

Τρίτον, θα επισημάνω τις τροπολογίες που καθορίζουν τις διαδικασίες διαλογής και τον ορισμό του εύρους της εκτίμησης - τις αριθ. 7, 8 και 13 -, τις διαδικασίες σχεδιασμού και προγραμματισμού της διαλογής και ορισμού του εύρους της εκτίμησης και που απαιτούν τη διεξαγωγή της διαλογής κατά περίπτωση, με τη συμμετοχή πάντα του κοινού. Πιστεύω ότι ο στόχος της διαλογής και του ορισμού του εύρους της εκτίμησης είναι να καθορίσουμε με τρόπο ταχύ και αποτελεσματικό ποια σχέδια και προγράμματα και ποια περιβαλλοντικά προβλήματα είναι τα σημαντικότερα. Ο καθορισμός του βέλτιστου τρόπου αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων απαιτεί πρακτική εμπειρία. Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι είναι πολύ νωρίς για να αποφασίσουμε ότι όλες οι περιπτώσεις απαιτούν διαλογή και εκτεταμένο εύρος. Γι’ αυτό και πιστεύουμε ότι, κατά την ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία των διατάξεων σχετικά με την διαλογή και τον ορισμό του εύρους, τα κράτη μέλη μπορούν να προχωρήσουν πέραν των απαιτήσεων της οδηγίας και, ως εκ τούτου, δε θα δεχθούμε τις τροπολογίες αυτές.

Δε δεχόμαστε επίσης την τροπολογία που προϋποθέτει την απόρριψη της κοινής θέσης - την τροπολογία αριθ. 26 - που είναι αντίθετη με άλλες θέσεις. Δεν νομίζω ότι είναι απαραίτητο να επισημάνουμε ότι αυτή η οδηγία για την στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση αποτελεί βασικό εργαλείο για την ενσωμάτωση του περιβάλλοντος στις πολιτικές και για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θεωρώ ότι η απόρριψη της κοινής θέσης θα επέφερε ένα σημαντικό πλήγμα κατά των αρχών που βρίσκονται στον πυρήνα των Συνθηκών και που πρέπει να εμπνέουν όλες τις πολιτικές μας.

Καταλαβαίνω ότι σε ορισμένους από σας μπορεί να φαίνεται ανεπαρκής, πρέπει να ξέρουμε όμως ότι καμιά φορά το τέλειο μπορεί να είναι εχθρός του καλού. Εγώ πιστεύω ότι θα πρέπει να αναζητήσουμε κάτι το αποδεκτό που θα αποτελεί ένα βήμα μπροστά, αντί να καταλήξουμε σε μία κατάσταση εγκλωβισμού. Κύριε Πρόεδρε, αφού εξέτασα προσεκτικά όλες τις τροπολογίες, θα έλεγα ότι η Επιτροπή μπορεί να δεχθεί τις τροπολογίες αριθ. 1, 5 (το δεύτερο και πέμπτο τμήμα), 6, 12, 28 (το πρώτο τμήμα) και 29. Οι τροπολογίες αριθ. 9 (στο τμήμα που αναφέρεται στην απαίτηση αιτιολόγησης ότι η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση δεν είναι απαραίτητη), 10 (το πρώτο και δεύτερο τμήμα), 15, 17, 18, 20, 23, 24 και 25 είναι κατ’ αρχήν αποδεκτές, αλλά με κάποια αναδιατύπωση του περιεχομένου τους. Η Επιτροπή δεν μπορεί όμως επ’ ουδενί να δεχθεί τις τροπολογίες αριθ. 2, 3, 4, 5 (το πρώτο, τρίτο και τέταρτο τμήμα), 7, 8, 9 (το τμήμα για την απαίτηση αιτιολόγησης της ανάγκης διεξαγωγής στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης), 10 (το τρίτο τμήμα), 11, 13, 14, 16, 19, 21, 22, 26, 27, 28 (το δεύτερο τμήμα), 30 και 31.

  Πρόεδρος. - Ευχαριστώ πολύ, κυρία Επίτροπε.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα στις 12.00.

4. Λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου

  Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A5-0213/2000) του κυρίου Bouwman εξ ονόματος της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου στην Επιτροπή Συνδιαλλαγής σχετικά με την εγκριθείσα από την Επιτροπή Συνδιαλλαγής πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [C5-0348/2000 - 1998/0249(COD)] για τις λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής αποβλήτων και καταλοίπων πλοίων.

  Bouwman (Verts/ALE), εισηγητής. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, εξετάζουμε μια οδηγία που έχει ως στόχο την καταπολέμηση της ρύπανσης της θάλασσας. Φέτος θα υποβληθούν περισσότερες σχετικές προτάσεις. Εννοώ, βεβαίως, τις οδηγίες Erika που θα κατατεθούν αργότερα. Ίσως η εποχή αυτή και η γαλλική Προεδρία να άρχιζαν πάρα πολύ καλά αν μπορούσαμε σήμερα να εγκρίνουμε στο Κοινοβούλιο την οδηγία αυτή, ιδιαιτέρως δε το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ Συμβουλίου και Κοινοβουλίου. Γι αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω τους εκπροσώπους του Συμβουλίου και την πορτογαλική Προεδρία που διαδραμάτισε κάποιο ρόλο, αλλά και τη γαλλική Προεδρία στο τελευταίο στάδιο, την Επιτροπή, τους συνεργάτες και τους συναδέλφους μου στην επιτροπή διαμεσολάβησης.

Ο πυρήνας της πρότασης – και σ’ αυτό αναφερθήκαμε ήδη - είναι βεβαίως ότι τα πλοία είναι υποχρεωμένα να γνωστοποιούν την παρουσία τους και να παραδίδουν τα απόβλητα. Οι λιμένες έχουν την υποχρέωση να χαράξουν ένα σχέδιο για την επεξεργασία αποβλήτων και να μεριμνήσουν για την ύπαρξη σχετικών εγκαταστάσεων ή οργανώσεων που μπορούν να αναλάβουν το καθήκον αυτό. Όλα αυτά γίνονται για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο επιδείνωσης του προβλήματος της θαλάσσιας ρύπανσης, το οποίο είναι ήδη σοβαρό. Από πρόσφατη μελέτη του KIMO Coast Watch προκύπτει ότι αυξάνεται ο όγκος των σκουπιδιών στις παραλίες, ότι η ρύπανση της θάλασσας συνεχίζεται, ότι χρειάζονται ειδικές τεχνολογίες για την επεξεργασία ιζήματος στα θαλάσσια ύδατα και διάφορα άλλα.

Αν κοιτάξουμε τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων που υπάρχουν ήδη σε ορισμένους λιμένες, θα παρατηρήσουμε μείωση, αντί για αύξηση, των παραδόσεων. Κανονικά, σύμφωνα με τις συμβάσεις Marpol και άλλες συμβάσεις, τα απόβλητα πρέπει να παραδίδονται. Στην πράξη, όμως, αυτό δεν γίνεται. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή εκπόνησε οδηγία για την οποία είχαμε πρόσφατα τη διαμεσολάβηση.

Ίσως από την άποψη αυτή να ήταν καλό να διευκρινίσουμε ποια είναι τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης γιατί, σε τελευταία ανάλυση, είχαμε κάποιο στόχο και πρέπει να μπορέσουμε να τον κρίνουμε από κοινού για να μπορέσουμε να αποφασίσουμε, στη συνέχεια, στο Σώμα αν συμφωνούμε με το αποτέλεσμα. Το σημαντικότερο θέμα ήταν τελικά η χρηματοδότηση και αυτό δεν είναι ασήμαντο. Το λέγω αυτό επειδή, ανεξάρτητα από τις υφιστάμενες υποχρεώσεις, ελπίζουμε ότι με την καθιέρωση ενός συστήματος χρηματοδότησης θα δοθούν κίνητρα στα πλοία να παραδίδουν. Γι’ αυτό και συζητήσαμε επί μακρόν με το Συμβούλιο και η Επιτροπή βοήθησε ώστε να συνυφανθούν κατά κάποιον τρόπο στην πρόταση οικονομικά κίνητρα.

Το Κοινοβούλιο στόχευε στο 90% που θέλαμε να συγκεντρώνουμε με την επιβολή λιμενικών τελών. Στη συζήτηση στην επιτροπή διαφοροποιήσαμε κάπως τη θέση μας, τελικά όμως αποφασίσαμε να αρχίσουμε τις διαπραγματεύσεις κατ’ αυτόν τον τρόπο. Το Συμβούλιο αποφάσισε να μην συμπεριλάβει στην πρόταση τη λέξη "σημαντικά"; ούτε και να καθορίσει κάποιο συγκεκριμένο ποσοστό. Όμως, τελικά είναι σημαντικό να υπεισέλθουμε στο θέμα αυτό, οπωσδήποτε ενόψει της ρήτρας αναθεώρησης που συζητήθηκε προηγουμένως.

Γιατί είναι σημαντικό το ποσοστό; Για τον απλούστατο λόγο ότι, αν εφαρμόσουμε την αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει, κάθε πλοίο θα μπορεί να πληρώνει στο λιμένα, αλλά και να αποφασίσει να απορρίψει απλώς τα απόβλητα στη θάλασσα. Με άλλα λόγια, στην περίπτωση αυτή, η εν λόγω αρχή δεν αποφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Γι αυτό και δεν την εφαρμόζουμε και είμαστε της γνώμης ότι οι πληρωμές πρέπει να γίνονται με τον τρόπο που προτείνεται. Το ποσοστό που ορίστηκε τώρα, τουλάχιστον η ερμηνεία στη δήλωση της Επιτροπής, ανέρχεται σε 30%. Νομίζω ότι μπορούμε να το εγκρίνουμε, ιδιαιτέρως αν λάβουμε υπόψη τη ρήτρα αναθεώρησης που έχει εγκριθεί όπου αναφέρεται ότι τρία χρόνια μετά την έναρξη της ισχύος της οδηγίας θα γίνει αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και θα εξεταστεί αν τα απόβλητα που παραδίδονται έχουν αυξηθεί ή αν έχει δημιουργηθεί μια κατάσταση που θα έδινε αφορμή για την αύξηση του ποσοστού ή την αναθεώρηση του συστήματος. Νομίζω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε μ’ αυτό.

Ίσως να ήταν καλό να αναφέρω ότι μπορέσαμε να συμφωνήσουμε για το 25% των επιθεωρήσεων που επιδιώκουμε καθώς και για μια ειδική ρύθμιση στην περίπτωση καθυστερήσεων που μπορεί να προκύψουν κατά την παράδοση αποβλήτων. Στην περίπτωση αυτή, υπερισχύει η εθνική νομοθεσία.

Για τα μικρά πλοία έχουν γίνει μερικές εξαιρέσεις, όχι τόσο με βάση το μήκος αλλά με βάση τον αριθμό επιβατών που είναι 12. Συνεπώς, τα πλοία αυτά δεν υποχρεούνται να αναφέρουν, πρέπει όμως να παραδίδουν τα απόβλητά τους. Οι μικροί λιμένες θα πρέπει το προσεχές διάστημα να καταβάλουν σημαντικές προσπάθειες για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της οδηγίας.

Τέλος, μπορεί να ειπωθεί ότι, όσον αφορά τα παραδοσιακά ιστιοφόρα, για τα οποία επιδιώκαμε καταρχάς να εξαιρεθούν με την κατάρτιση ειδικού καταλόγου, αποφασίσαμε να συμφωνήσουμε με την προσθήκη της σύμβασης Marpol σχετικά με τις εκκενώσεις.

Θα ήθελα και πάλι να ευχαριστήσω όλους και κυρίως τους συναδέλφους μου.

  Jarzembowski (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητή κυρία Αντιπρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, η ομάδα του ΕΛΚ συμφωνεί, πλην μίας επιφυλάξεως, ευχαρίστως με το αποτέλεσμα, διότι επί τέλους η νέα οδηγία προάγει την προστασία των θαλασσών και τις δίκαιες συνθήκες για τους λιμένες της Ένωσης. Η σημασία της οδηγίας έγκειται, καταρχάς και κυρίως, στο ότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται, επί τέλους, σε όλους τους λιμένες όπου αυτό προβλέπεται, να εξασφαλίσουν τη δημιουργία λιμενικών εγκαταστάσεων υποδοχής εντός των προσεχών δύο ετών. Επιπλέον, οι πλοίαρχοι υποχρεούνται να χρησιμοποιούν αυτές τις εγκαταστάσεις. Ελπίζουμε πως, βάσει αυτών των δύο υποχρεώσεων, θα ελαττωθεί η παράνομη απόρριψη αποβλήτων πλοίων στις θάλασσες και έτσι θα ενδυναμωθεί η προστασία των θαλασσών και θα βελτιωθούν οι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των λιμένων.

Πιστεύω πως εν τέλει ήταν επιτυχής η διαδικασία συνδιαλλαγής, γιατί μπορέσαμε να επιβάλουμε την αρχή ότι τα πλοία, ανεξάρτητα από το αν κάνουν πράγματι χρήση των εγκαταστάσεων, οφείλουν να συμβάλλουν σημαντικά στις δαπάνες. Εμείς, ως Κοινοβούλιο, θα προτιμούσαμε τη δική μας ρύθμιση, όπου “σημαντικά” ισούται με τουλάχιστον 90%, γιατί έτσι θα καλυπτόταν η απαίτηση του Κοινοβουλίου και θα εξέλειπαν τα οικονομικά κίνητρα για την εξακολούθηση της απόρριψης των αποβλήτων πλοίων στη θάλασσα. Γιατί αφού θα κατέβαλλε κανείς το κόστος ούτως ή άλλως, δεν θα είχε παρά να χρησιμοποιήσει τις εγκαταστάσεις. Ωστόσο το Συμβούλιο δεν κατέστη δυνατό να μεταπεισθεί ως προς τη συνεπή αυτή ρύθμιση μη επιβολής ιδιαίτερων τελών: σε αυτό οφείλεται και η επιφύλαξή μας ως προς τη ρύθμιση. Και ελπίζουμε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή - εάν πράγματι συνεχισθεί η απόρριψη στις θάλασσες - θα προτείνει σε τρία χρόνια, κατά την αναθεώρηση, μια τροποποίηση.

Παρα όλα αυτά, κυρία Αντιπρόεδρε, σας είμεθα ευγνώμονες, διότι με τη δήλωσή σας - κι αυτό είναι εν τέλει το ουσιώδες - ορίσατε ένα κατώτατο όριο 30% ως σύμφωνη γνώμη Συμβουλίου και Κοινοβουλίου, και στηριζόμαστε στο ότι και το Συμβούλιο θα δράσει ανάλογα με τη δήλωσή σας.

Δεύτερον, όπως το εξέθεσε νωρίτερα και ο συνάδελφός μου, επιτύχαμε δύο ακόμη νίκες για την προστασία των θαλασσών και των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διότι πρώτον ορίσαμε πως 25% όλων των εμπορικών πλοίων θα πρέπει να υποβάλλεται σε επιθεωρήσεις ως προς τη σύννομη διάθεση των αποβλήτων. Ωραία η MARPOL, αλλά όχι όταν μένει στο ντουλάπι. Μόνο όταν πραγματικά ελέγχεται αν η διάθεση των αποβλήτων έλαβε χώρα, προστατεύεται η θάλασσα.

Δεύτερον, ασκήσαμε πίεση στα κράτη μέλη, να εκπληρώσουν την υποχρέωσή τους να δημιουργήσουν όντως τις λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής: επιβάλαμε την υποχρέωση εισαγωγής από τα κράτη μέλη ρυθμίσεων περί αποζημιώσεως για την περίπτωση όπου ένα πλοίο υποχρεώνεται σε περιττή παραμονή στον λιμένα, λόγω έλλειψης ή ανεπάρκειας των εγκαταστάσεων διάθεσης αποβλήτων. Έτσι, ναι μεν τα πλοία πληρώνουν, ταυτόχρονα όμως προστατεύονται.

Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα κλείνοντας να ευχαριστήσω εξ ονόματος της ομάδας τον Πρόεδρο της κοινοβουλευτικής επιτροπής, κύριο Χατζηδάκη, και τον εισηγητή, κύριο Bouwman, για την αφοσίωσή τους και την επιτυχία τους στις διαπραγματεύσεις.

  Πρόεδρος. - Ευχαριστώ πολύ, κύριε Jarzembowski, θα εκπλησσόμουν αν ο κύριος Piecyk δεν ήθελε το λόγο για τρία λεπτά.

  Piecyk (PSE). - (DE) Κι εγώ θα εκπλησσόμουν, κύριε Πρόεδρε, αν δεν διευθύνατε εσείς αυτή τη συνεδρίαση. Διότι σήμερα είναι μια καλή μέρα για τις θάλασσες της Ευρώπης και για εσάς προσωπικώς, κύριε Πρόεδρε, καθώς γνωρίζω πως είστε ενθουσιώδης δύτης. Αν λοιπόν εσείς μπορείτε να καταδύεστε σε καθαρότερα ύδατα στην Ευρώπη, αυτό μας χαροποιεί όλους. Αλλά εδώ προέχουν οι θάλασσες.

Πιστεύω ότι σήμερα μπορούμε να συγχαρούμε οι μεν τους δε. Μπορούμε να συγχαρούμε τον εισηγητή Theo Bouwman, μπορούμε επίσης να συγχαρούμε την αντιπροσωπεία, διότι επιτύχαμε να βελτιώσουμε σε ουσιώδη σημεία μία οδηγία ή μάλλον μία κοινή θέση του Συμβουλίου. Ήταν πολύ γενικόλογη και πιστεύω, πως το Κοινοβούλιο μερίμνησε για σαφείς ρυθμίσεις - και μάλιστα σαφείς ρυθμίσεις για όλους.

Πρώτον: Αναφέρθηκε πως όλοι οι λιμένες πρέπει να διαθέτουν εγκαταστάσεις για απόβλητα και κατάλοιπα φορτίου. Πολύ σημαντικό βήμα. Δεύτερον, όλα τα πλοία οφείλουν να πληρώνουν, και μάλιστα ανεξαρτήτως του αν όντως κάνουν χρήση των εγκαταστάσεων. Αυτή είναι η μόνη πραγματικά νέα αρχή εδώ. Μάλιστα δεν πρόκειται για μικρά αλλά ουσιώδη ποσά. Σωστά ειπώθηκε, πως δεν μπορεί να είναι κανείς απόλυτα ικανοποιημένος με το 30%. Αυτό είναι σαφέστατο. Ωστόσο εισήχθη και θεσπίσθηκε το σύστημα “μη επιβολής ιδιαιτέρων τελών” με το 30%. Βεβαίως χωρεί βελτίωση. Αλλά με αυτήν την αρχή τουλάχιστον υποχρεούνται όλοι να συμμορφωθούν.

Τρίτον: όλοι οφείλουν να διεξάγουν επιθεωρήσεις, και μάλιστα τουλάχιστον σε 25% των πλοίων. Εδώ εγώ πιστεύω ότι θα έπρεπε να παρακινήσουμε τα κράτη μέλη να ξεπεράσουν το 25%. Θα έπρεπε να τα προκαλέσουμε σε ένα συναγωνισμό, για περισσότερους ελέγχους. Διότι πολύ συχνά διαπιστώθηκε σε πλοία που βρίσκονταν ελλιμενισμένα - π.χ. με το “Erika” ή με άλλα πλοία - πως ένα από τα αποφασιστικά ζητήματα είναι ο έλεγχος. Αν αυτός δεν διεξάγεται, είναι άχρηστες όλες οι διατάξεις.

Αποτέλεσμα αυτών των οδηγιών είναι ότι η εγκληματική απόρριψη αποβλήτων στην ανοιχτή θάλασσα δεν είναι πλέον τόσο συμφέρουσα, όσο στο παρελθόν. Πιστεύω, επίσης, πως η ρύπανση των θαλασσών δεν πρέπει πλέον να αντιμετωπίζεται ως κατά συνθήκη αδίκημα. Οι θάλασσες της Ευρώπης θα γίνουν πιο καθαρές, η πανίδα και η χλωρίδα, και φυσικά η αλιεία θα ωφεληθούν. Τέλος, αυτή η Οδηγία ευνοεί σε μεγάλο βαθμό τον τουρισμό, γιατί χωρίς καθαρές ακτές δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί ο τουρισμός. Γι’αυτούς τους λόγους η σημερινή μέρα είναι καλή ημέρα για τις θάλασσες της Ευρώπης, αλλά και για εσάς, κύριε Πρόεδρε.

(Χειροκροτήματα)

  Van Dam (EDD). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, συνάδελφοι, από τότε που τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη του Άμστερνταμ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απόκτησε, εκτός άλλων, αρμοδιότητες συναπόφασης για τις μεταφορές. Έτσι, τυχόν διαφορές απόψεων μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου, οι οποίες είναι συχνές, δεν χρειάζεται να λύνονται μονομερώς. Αυτό δεν είναι μόνο θεωρία και έχει αποδειχτεί σ’ αυτή τη διαδικασία.

Διεξήχθησαν πολλές συζητήσεις για τους όρους που θα πρέπει να ισχύουν για την παράδοση αποβλήτων πλοίων σε κοινοτικούς λιμένες. Το Κοινοβούλιο έχει τονίσει ήδη στο παρελθόν ότι υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που έπρεπε να συνεκτιμηθούν οπωσδήποτε. Ευτυχώς, το Συμβούλιο αναγνώρισε τη σημασία των εν λόγω σημείων, σε ορισμένες περιπτώσεις μετά από αρκετή επιμονή εκ μέρους μας.

Ωστόσο, μέχρι την τελευταία στιγμή, παρέμεινε μια σημαντική διαφορά που είναι η συμμετοχή των πλοίων στην κάλυψη του κόστους συγκέντρωσης των αποβλήτων. Το ΕΚ ήταν της γνώμης ότι ο χρήστης πρέπει να πληρώνει κατά το μεγαλύτερο μέρος το κόστος που προκαλεί. Εδώ έπρεπε να προβλέπεται η δυνατότητα εφαρμογής διαφορετικών συντελεστών για να μην ενθαρρυνθούν οι παράνομες απορρίψεις. Το συμπέρασμα ήταν ένα ποσοστό συμμετοχής που υπερέβαινε κατά πολύ το 50%.

Όταν κοιτάζω το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, βλέπω ότι το ποσοστό που αποφασίστηκε ούτε καν πλησιάζει το 50%. Ωστόσο, πιστεύω ότι αυτό καθεαυτό το γεγονός ότι ορίζεται ένα ποσοστό αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Γ’ αυτό και θα υποστηρίξω την έκθεση, αν και όχι με ιδιαίτερο ενθουσιασμό. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή για την μεγάλη ποσότητα ενέργειας που δαπάνησε για την κατάρτισή της.

  Χατζηδάκης (PPE-DE). - Κύριε Πρόεδρε, κύριε Αντιπρόεδρε της Επιτροπής, είναι ίσως η πρώτη φορά που μιλώντας σ' αυτό το Κοινοβούλιο δεν έχω να εκφράσω κάποια ανησυχία ή προβληματισμό για το αντικείμενο της συζήτησης, διότι το αποτέλεσμα της συνδιαλλαγής με βρίσκει απολύτως σύμφωνο και θα ήθελα να συγχαρώ τόσο τον κ. Bouwman και τους υπολοίπους συναδέλφους που μετείχαν στην επιτροπή συνδιαλλαγής, όσο και την κ. de Palacio και τις υπηρεσίες της, για το ότι όλοι μαζί δουλέψαμε και καταλήξαμε σ' αυτό το θετικό για τους πολίτες της Ευρώπης αποτέλεσμα. Νομίζω ότι το αποτέλεσμα της δουλειάς μας έρχεται να υπηρετήσει τελικά την ποιότητα των θαλασσών μας, τον τουρισμό, την ποιότητα της ζωής των πολιτών της Ευρώπης. Είναι ένα βήμα μπροστά. Νομίζω ότι προστατεύουμε αποτελεσματικότερα απ' ό,τι μέχρι σήμερα το περιβάλλον, χωρίς βεβαίως και εγώ να αποκλείω ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει με καλύτερο τρόπο. Αλλά εδώ είμαστε, αν δούμε ότι το καινούργιο σύστημα δε δουλεύει όσο αποτελεσματικά πιστέψαμε ότι μπορεί να δουλέψει, μπορούμε να το αναθεωρήσουμε.

Θα ήθελα να πω με την ευκαιρία αυτή, μια και είμαστε μπροστά σε μία συνδιαλλαγή, ότι ως πρόεδρος της επιτροπής θα ευχόμουν να αποφεύγουμε κατά το δυνατόν τις διαδικασίες αυτές. Γι' αυτό όμως είναι αναγκαία η συνεργασία του Συμβουλίου, το οποίο θα πρέπει να εγκαταλείψει την παράδοση της μυστικότητας, να μιλάει πιο ανοιχτά και να συνεργάζεται καλύτερα με το Κοινοβούλιο, ούτως ώστε και το έργο της Επιτροπής να προχωρεί γρηγορότερα. και το δικό μας, ιδιαίτερα στον τομέα της δικής μας επιτροπής, όπου υπάρχουν πολλά θέματα που αγγίζουν άμεσα τους πολίτες. Ελπίζω με την γαλλική Προεδρία η παράδοση αυτή να αλλάξει. Εμείς πάντως, εδώ είμαστε για καλύτερη συνεργασία και μεγαλύτερη ταχύτητα στην πρόοδο των εργασιών όλων μας, και του Συμβουλίου και της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου.

  Μαστοράκης (PSE). - Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, ως νέος βουλευτής πρώτη φορά ορίστηκα Μέλος της Επιτροπής Συνδιαλλαγής και οφείλω να δηλώσω ότι έμεινα ικανοποιημένος από τη διαδικασία αυτή, βλέποντας τους εκπροσώπους των βασικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προσπαθούν και να καταφέρνουν τη χρυσή τομή, να συνδυάζουν δηλαδή το ευκταίο με το εφικτό, λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές προϋποθέσεις και δυνατότητες, που δεν είναι βέβαια οι ίδιες για όλα τα λιμάνια της Ευρώπης.

Ιδιαίτερα στο κύριο θέμα των τελών, το σοβαρό είναι ότι συμφωνήθηκε η καταβολή, με λογικές εξαιρέσεις, τέτοιου ποσοστού του κόστους διάθεσης αποβλήτων από τα πλοία που χρησιμοποιούν ή όχι τις εγκαταστάσεις, ώστε να μην έρχονται σε δύσκολη θέση πολλά λιμάνια και πλοία. Είναι φανερό ότι με αυτόν τον τρόπο και το κίνητρο για απορρίψεις στη θάλασσα περιορίζεται ουσιαστικά, και δίδεται η δυνατότητα στο κάθε λιμάνι να έχει τιμολογιακή πολιτική. Ας μη ξεχνούμε, για παράδειγμα, ότι τα ευρωπαϊκά λιμάνια της Μεσογείου έχουν απέναντι ανταγωνιστές, τα λιμάνια της Βόρειας Αφρικής, δεδομένο που δεν ισχύει για τα λιμάνια της Βαλτικής ή της Βόρειας Θάλασσας. Εξάλλου, εξασφαλίζεται και η δυνατότητα τροποποίησης του συστήματος κάλυψης του επί πλέον κόστους εάν κατά την εφαρμογή του αυτό κριθεί αναγκαίο.

Η ουσία της υπόθεσης είναι ότι με την έγκριση του συζητούμενου κοινού σχεδίου θα έχουμε σε ισχύ την οδηγία που θα προστατεύει τις θάλασσες και τις ακτές μας από τη ρύπανση που προκαλούν τα πλοία, ενώ θα έχουμε βελτιώσει και την εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προτύπου για την περιβαλλοντική της πολιτική, ως παραδείγματος για όλο τον υπόλοιπο κόσμο έχοντας πάντα την αίσθηση του μέτρου.

  Stenmarck (PPE-DE). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, μετά από αγώνες πολλών ετών, θα λάβουμε σήμερα την τελική απόφαση για τις διατάξεις, οι οποίες καθιστούν δυνατό να εγκαταλείπονται τα κατάλοιπα πετρελαίου στο λιμάνι αντί να ρίχνονται στη θάλασσα. Η ρύθμιση αυτή αποτελεί σίγουρα ένα εξαιρετικά μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Με ανησυχεί ωστόσο το γεγονός ότι υπάρχουν επικριτές αυτής της αυτονόητης πρότασης. Γεγονός είναι ότι απαιτείται μία τρίτη ανάγνωση και σύσταση μίας Επιτροπής Συνδιαλλαγής, κάτι το οποίο ζητά και το Συμβούλιο, το οποίο σε μεγάλο βαθμό είναι αδιάφορο για το πρόβλημα. Αυτό σημαίνει ότι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε σήμερα είναι να καταλήξουμε σε μία συμβιβαστική λύση.

Στην αρχική πρόταση το σύνολο σχεδόν των δαπανών καλυπτόταν από τα λιμενικά τέλη, όπως συμβαίνει με το σύστημα που ισχύει εδώ και πολύ καιρό σε ορισμένα λιμάνια στη Βαλτική. Με το σύστημα αυτό παρέχονταν οικονομικά κίνητρα στα σκάφη να εγκαταλείπουν τα κατάλοιπα πετρελαίου στο λιμάνι αντί να τα πετούν στη θάλασσα. Με την πρόταση που συζητούμε, θα καλύπτεται μόνο ένα μέρος του κόστους με τον τρόπο αυτό, ενώ ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό του κόστους θα εξακολουθούν να φέρουν οι πλοιοκτήτες.

Μένει να δούμε ποιες θα είναι οι συνέπειες αυτού του συστήματος. Πιστεύω ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να είμαστε έτοιμοι να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να λαμβάνουμε περαιτέρω αποφάσεις εάν κριθεί αναγκαίο. Γι’ αυτό θεωρώ εξαιρετικά σημαντική την αξιολόγηση η οποία προβλέπεται στην πρόταση της Επιτροπής Συνδιαλλαγής και τον έλεγχο του σκάφους που προτείνεται να πραγματοποιείται.

  Watts (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον εισηγητή, τον κ. Bouwman, για τις προσπάθειές του εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα να διαπραγματευτεί την επιτυχία της παρούσας άκρως ικανοποιητικής πρότασης, η οποία – όπως είπαν μέχρι τώρα όλοι οι συνάδελφοι – θα μειώσει σημαντικά την έκταση της παράνομης ρύπανσης των θαλασσών που βρέχουν την Ευρώπη. Ας σταματήσουμε για μια στιγμή και ας αναλογιστούμε την έκταση του προβλήματος.

Ο κ. Bouwman πολύ σωστά αναφέρθηκε στο Erika. Ήταν αναμφίβολα τραγωδία ανυπολόγιστων διαστάσεων, με σοβαρές και ίσως διαρκείς συνέπειες, αλλά η έκταση των εσκεμμένων διαρροών από δεξαμενόπλοια κατά μήκος των ακτών μας καθιστά τη διαρροή πετρελαίου από το Erika επουσιώδη. Αυτό ακριβώς το πρόβλημα φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει η παρούσα πρόταση. Χαίρομαι πάρα πολύ που θα τα καταφέρει, διασφαλίζοντας ότι τα κράτη μέλη θα παρέχουν επαρκείς εγκαταστάσεις σε όλους τους λιμένες τους, ότι τα πλοία και οι κυβερνήτες τους θα είναι υποχρεωμένοι να τις χρησιμοποιούν, ότι το σύστημα τελών θα είναι δίκαιο και ισόρροπο και πάνω από όλα, ότι το 25% των πλοίων θα επιθεωρείται ώστε να διασφαλίζεται η τήρηση αυτών των απαιτήσεων.

Επικροτώ ιδιαίτερα την τριετή έκθεση αξιολόγησης, διότι μοναδική μου ανησυχία είναι τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τη νομοθεσία την οποία τώρα υπογράφουν ότι θα τηρήσουν. Όπως θα ξέρει πολύ καλά ο κ. Jarzembowski, όσον αφορά τον έλεγχο από το κράτος ελλιμενισμού, πολλά κράτη μέλη συνεχίζουν να μην επιθεωρούν το 25% των πλοίων. Εάν δεν μπορούν να το κάνουν με αυτά, ποιος μας λέει ότι θα το κάνουν με την παρούσα οδηγία; Αυτή είναι η πρόκληση που τους θέτουμε: να φροντίσουν να τηρήσουν την πολύ σημαντική αυτή συμφωνία την οποία, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα εγκρίνουμε αυτή την εβδομάδα.

  Savary (PSE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, καταρχήν θα ήθελα να συγχαρώ το συνάδελφο Theo Bouwman για την, από πολύ καιρό αβέβαιη, έκβαση αυτού του κειμένου. Νομίζω ότι είναι πρώτα από όλα μία μεγάλη στιγμή για τη θάλασσα. Όπως ανέφεραν ορισμένοι συνάδελφοι, αποτελεί προηγούμενο για τη θαλάσσια δέσμη Erika και, από πολλές απόψεις, προτείνει τη ρύθμιση ενός ακόμη σοβαρότερου προβλήματος, εκείνων δηλαδή των πράξεων οικολογικής πειρατείας τις οποίες ονομάζουμε “απορρίψεις” δηλαδή τις εκροές πετρελαιοειδών και πολυάριθμων απορριμμάτων στις ακτές μας. Είναι ακόμη μία νίκη του Κοινοβουλίου απέναντι στην απροθυμία του Συμβουλίου, γιατί να μην το πούμε, να επιβάλει ένα σύστημα τιμολόγησης το οποίο να υπακούει στους κανόνες της κοινής λογικής. Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” δε λειτουργεί εν προκειμένω επειδή ο ρυπαίνων δεν μπορεί να εξακριβωθεί.

Αν, λοιπόν, θέλουμε να επιλύσουμε αυτό το ζήτημα, πρέπει να κινηθούμε προς ένα γενικό, υποχρεωτικό σύστημα τελών, το οποίο θα αποσυνδέεται από την επεξεργασία των αποβλήτων. Είμαι ένας από τους Γάλλους βουλευτές που εργάστηκαν, ακόμη και αντίθετα προς την ευαισθησία της κυβέρνησής τους, για το θέμα αυτό, ή ακόμη και αντίθετα προς τις επιφυλάξεις της, για να καταλήξει κάπου αυτή η υπόθεση. Είμαι από εκείνους που χαίρονται με αυτόν τον συμβιβασμό. Ωστόσο, ο συμβιβασμός αυτός δεν πρέπει να αποτελέσει μέσο καταστρατήγησης, πρέπει να εφαρμοστεί και η εφαρμογή αυτή πρέπει να ελέγχεται αυστηρά σε επίπεδο κρατών μελών.

Και, από αυτήν την άποψη, θα ήθελα να εκφράσω τη θέση ενός Γάλλου που ενήργησε αντίθετα προς την επιφυλακτικότητα της κυβέρνησής του. Είναι σαφές ότι το κείμενο αυτό ευνοεί σήμερα τα μεγάλα λιμάνια και αδικεί τα μικρά λιμάνια που δεν διαθέτουν εξοπλισμό. Συνεπώς, καλώ την Επιτροπή, στο πλαίσιο ενδεχομένως των διαρθρωτικών Ταμείων ή οποιουδήποτε άλλου κονδυλίου, να βοηθήσει τα κράτη μέλη να εξοπλίσουν τα μικρά λιμάνια, γιατί τα μικρά λιμάνια αποτελούν, επίσης, σημαντικά στοιχεία χωροταξίας και περιφερειακής και τοπικής οικονομίας. Και νομίζω πως, εάν δοθεί βοήθεια για τον εξοπλισμό των μικρών λιμένων με εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων, θα εξασφαλίσουμε την επιτυχία αυτής της οδηγίας.

  Thors (ELDR). – (SV) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχήν να συγχαρώ την εισηγήτρια για το εξαιρετικό έργο που πραγματοποίησε. Δεν συνηθίζω να δίνω συγχαρητήρια εδώ στο Κοινοβούλιο, απλώς συνηθίζω να ευχαριστώ τους εισηγητές και τους συνεργάτες τους όταν κρίνω ότι το αξίζουν.

Όπως ανέφερε και ο συνάδελφος Stenmarck, γνωρίζουμε το σύστημα αυτό από τη συνεργασία στη Βαλτική. Από τον Μάρτιο του 1998 η σύσταση για τη Βαλτική προβλέπει ένα τέτοιο σύστημα. Θα ήθελα ωστόσο να πω ότι σε ορισμένα σημεία η συμφωνία είναι απογοητευτική όσον αφορά τη Βαλτική. Στη Φινλανδία έχουμε ψηφίσει ένα νόμο σύμφωνα με τον οποίο τα τέλη δεν θα πρέπει να εξαρτώνται από την ποσότητα των απορριμμάτων που το σκάφος αφήνει στο λιμάνι. Στη Φινλανδία εφαρμόζουμε το σύστημα αυτό για τα τέλη για τα κατάλοιπα πετρελαίου από την 1η Ιουνίου. Στα πλαίσια αυτά η συμφωνία είναι απογοητευτική.

Πληροφορηθήκαμε πρόσφατα ότι ακόμη και για τα θολά ύδατα και για τη μόλυνση που προκαλεί ευτροφισμό ευθύνονται κατά κύριο λόγο τα απόβλητα που αφήνουν σκόπιμα ή από αμέλεια τα πλοία στη Βαλτική. Έχουμε συνηθίσει να μην ισχύει η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” για το πετρέλαιο, αλλά υπάρχει πρόβλημα και με πολλά άλλα απόβλητα τα οποία προκαλούν ευτροφισμό.

Γνωρίζουμε τις τεράστιες πιέσεις που άσκησαν οι λιμενικές οργανώσεις στην Ευρώπη, οι οποίες αντιτίθενται κατηγορηματικά στην πρόταση αυτή. Παρά τις πιέσεις αυτές το αποτέλεσμα δεν υπήρξε κακό. Είναι ωστόσο εξαιρετικά σημαντικό να δοθεί συνέχεια στην πρόταση αυτή. Η επίτροπος είναι γνωστή για το ενδιαφέρον που δείχνει για τις θάλασσες και το καθαρό περιβάλλον. Είναι σημαντικό να δοθεί μια σοβαρή συνέχεια στην πρόταση αυτή, ούτως ώστε να υιοθετηθούν, εν ανάγκη, και άλλα, συμπληρωματικά μέτρα. Πρόκειται για ένα πρώτο βήμα, διαπιστώνω ωστόσο ότι χρειάζονται ακόμα αυστηρότερες διατάξεις για τη Βαλτική, η οποία αποτελεί την πλέον ευαίσθητη κλειστή θάλασσα στην Ευρώπη.

  Gollnisch (TDI). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, η έκθεση του συναδέλφου μας Bouwman, προϊόν μακράς διαδικασίας, απόκτησε ακόμη μεγαλύτερη επικαιρότητα στη Γαλλία λόγω του μεσολαβήσαντος ναυαγίου του πετρελαιοφόρου Erika, για το οποίο ο αρμόδιος υπουργός περιβάλλοντος δε θεώρησε καλό να διακόψει τις διακοπές του.

Η έκθεση αυτή συμβάλλει σαφώς στην πρόληψη της θαλάσσιας ρύπανσης αφού αφορά τις εγκαταστάσεις καθαρισμού των δεξαμενών. Οι εκροές πετρελαιοειδών στη θάλασσα προβάλλονται λιγότερο από τα μέσα ενημέρωσης από ό,τι τα ναυάγια, αλλά δεν παύουν να αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη πηγή ρύπανσης.

Πρέπει, ωστόσο, να αναγνωρίσουμε ότι δεν θα απαιτούνταν κοινοτική νομοθεσία, εάν τα κράτη μέλη της Ένωσης, που είναι όλα μέρη της διεθνούς σύμβασης για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία, της λεγόμενης Marpol, είχαν υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα. Δεν αρκεί, επίσης, να κατηγορούμε τους πλοιοκτήτες ή τους ασυνείδητους κυβερνήτες – υπάρχουν τέτοιοι, φυσικά. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η εκκένωση αποβλήτων στους λιμένες είναι συχνά αδύνατη λόγω της έλλειψης των απαραίτητων εγκαταστάσεων και ότι το πρόβλημα της αποθήκευσης είναι εξίσου δυσεπίλυτο και θέτει από μόνο του το ζήτημα της επεξεργασίας των αποβλήτων.

Εξάλλου, δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε ότι σε μία εποχή όπου οι αγροτικές εγκαταστάσεις επιτηρούνται δορυφορικώς, είναι τόσο δύσκολο να εντοπιστεί ένα πλοίο τη στιγμή που απορρίπτει τα απόβλητά του στα ανοιχτά.

Ωστόσο, θα υπερψηφίσουμε αυτήν την έκθεση γιατί φαίνεται να κινείται προς την κατεύθυνση μίας καλύτερης πρόληψης της ρύπανσης και, όντας γενική, αφήνει στα κράτη μέλη ένα εύρος κινήσεων στην επιλογή των μέσων εφαρμογής.

  De Palacio, Επιτροπή. – Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, με ικανοποίηση σήμερα συμμετέχω στη συζήτηση για την έγκριση της οδηγίας για τις λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου.

Καταρχάς, όπως ήδη έκαναν οι προλαλήσαντες, θέλω να συγχαρώ τον εισηγητή, κ. Bouwman, για την θαυμάσια εργασία που έκανε. Όλον αυτόν τον καιρό ήταν ικανός να συνδυάσει εμμονή, ελαστικότητα και ευφυΐα για την επίτευξη ενός αποτελέσματος αποδεκτού από όλα τα θεσμικά όργανα και που εξυπηρετεί την βελτίωση της καθαριότητας των θαλασσών μας.

Πρέπει να πω, ως παράδειγμα, ότι φέτος το καλοκαίρι μία από τις ειδήσεις στην χώρα που γνωρίζω καλύτερα, την Ισπανία, ήταν ότι τα νότια παράλια είχαν μολυνθεί από την απόρριψη αποβλήτων κάποιων πετρελαιοφόρων σε διεθνή ύδατα. Αυτό είναι ένα από τα 100 000 κρούσματα που σημειώνονται κατά την διάρκεια του έτους στις ευρωπαϊκές ακτές. Πρέπει να δούμε πώς μπορούμε, αν όχι να εξαλείψουμε πλήρως - επειδή πιστεύω ότι για να γίνει αυτό θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι είναι το Δίκαιο της Θαλάσσης που, σε μεγάλο βαθμό, απορρέει από την κατάσταση των θαλασσών κατά τον 17ο και τον 18ο αιώνα, η οποία δεν είχε καμία σχέση με τη σημερινή - τουλάχιστον να μειώσουμε ή να περιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο, όπου έχουμε την δυνατότητα, αυτές τις βλαβερές επιπτώσεις για τις θάλασσές μας.

Πιστεύω ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που αποτελεί μεγάλη πρόοδο και που θα βελτιώσει αισθητά το θαλάσσιο περιβάλλον ενώπιον της ηθελημένης μόλυνσης ορισμένων πλοίων - επειδή δεν ακολουθούν όλα αυτές τις πρακτικές - στις ακτές μας.

Στην τωρινή της μορφή αυτή η οδηγία έχει την υποστήριξη των πάντων. Την υποστήριξη των πλοιοκτητών, επειδή θα τους επιτρέπει να διαθέτουν εγκαταστάσεις για τα απόβλητά τους, που υπάρχουν ήδη σε ορισμένα ευρωπαϊκά λιμάνια, αλλά δυστυχώς όχι σε όλα και ιδιαίτερα στα μικρά λιμάνια, όπου θα πρέπει να υλοποιηθούν σημαντικές επενδύσεις από τα κράτη μέλη. Την υποστήριξη των λιμένων, επειδή θα επιτρέψει να μην αποτελέσουν οι επενδύσεις τους σε αυτού του είδους τις εγκαταστάσεις ανταγωνιστικό μειονέκτημα, όπως δυστυχώς συνέβη μερικές φορές, επειδή ορισμένοι λιμένες κατέβαλαν σημαντικές προσπάθειες και άλλοι όχι. Την υποστήριξη των πιο ευαισθητοποιημένων τομέων απέναντι στο πρόβλημα των αποβλήτων και του αγώνα για βιώσιμη ανάπτυξη. Πιστεύω ότι όλοι οι βουλευτές που είναι παρόντες, όπως και οι εκπρόσωποι του Συμβουλίου και της Επιτροπής μπορούμε να συγκαταλέξουμε και τους εαυτούς μας ανάμεσά τους, όχι μόνο οι οικολόγοι, αλλά όλοι όσοι ανησυχούν για αυτού του είδους τα προβλήματα.

Πιστεύουμε ότι θέματα όπως ο σχεδιασμός της διαχείρισης των καταλοίπων, οι υποχρεώσεις παράδοσης των πλοίων, η προηγούμενη κοινοποίηση, οι έλεγχοι - το 25% των ελέγχων -, μια τιμολόγηση που θα παρέχει κίνητρα για τη χρήση των λιμενικών εγκαταστάσεων για τον καθαρισμό των αποβλήτων των πλοίων, θα συμβάλουν οπωσδήποτε στην μείωση της θαλάσσιας μόλυνσης. Και, φυσικά, υποστηρίζονται από τα τρία θεσμικά όργανα, την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, επειδή γνωρίζουμε ότι θα αποβούν θετικά για τους πολίτες μας.

Θα ήταν λυπηρό να μην ήμασταν σε θέση να επιτύχουμε αυτή την συμφωνία, που την επιθυμούσαν και την ανέμεναν όλοι. Θέλω να ευχαριστήσω το Συμβούλιο για την ελαστικότητά του και την εποικοδομητική του διάθεση, καθώς επίσης το Κοινοβούλιο, και ιδιαίτερα τον εισηγητή του, για την εργασία του σε όλο αυτό το διάστημα και στη συνδιαλλαγή. Η Επιτροπή έχει αναλάβει ορισμένες δεσμεύσεις που διευκόλυναν αυτή τη συμφωνία και που στηρίζονται στη διευκρίνιση ότι “σημαντικό” σημαίνει ότι τουλάχιστον το 30% του κόστους καθαρισμού των πυθμένων των λιμένων πρέπει να καλύπτεται κατά γενικό κανόνα, ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιούνται ή όχι οι λιμενικές εγκαταστάσεις. Και αν κατά τα επόμενα τρία έτη δούμε ότι στα κράτη μέλη οι δράσεις δεν είναι επαρκείς και ότι δεν επιτυγχάνονται τα επιθυμητά αποτελέσματα, η Επιτροπή επιφυλάσσεται της δυνατότητας υποβολής μιας νέας οδηγίας που θα καθορίζει ρητά το ελάχιστο ποσοστό που θα πρέπει να καλύπτουν τα γενικά τέλη ή ένα υποχρεωτικό τέλος καθαριότητας στα διάφορα ευρωπαϊκά λιμάνια. Είναι ευθύνη της Επιτροπής επίσης να ελέγχει ότι αυτός ο έλεγχος του 25%, άλλο βασικό σημείο αυτής της οδηγίας, εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη.

Απευθύνω και πάλι τις ευχαριστίες μου στο Κοινοβούλιο που επιμένει σταθερά στην ανάγκη ενός ενισχυμένου μηχανισμού αναθεώρησης του συστήματος των τελών, που αναμφισβήτητα θα μας επιτρέψει να προχωρήσουμε και να συντάξουμε μία λεπτομερή έκθεση για την ανάπτυξη του συστήματος που θέσαμε σε εφαρμογή και για τις επιπτώσεις του στο περιβάλλον.

Κύριε Πρόεδρε, ειπώθηκε ήδη ότι κατά τις συζητήσεις μας υποφέραμε από τις επιπτώσεις της τραγωδίας του Erika, ο καθαρισμός όμως των πυθμένων σημαίνει πάνω από ένα Erika τον χρόνο για τα ευρωπαϊκά παράλια. Σήμερα κάνουμε, λοιπόν, ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Αυτό δεν μας αποτρέπει να συνεχίσουμε με θέματα σχετικά με τα πετρελαιοφόρα και την ασφάλεια κατά την μεταφορά ρυπογόνων υλικών όπως το πετρέλαιο ή τα παράγωγά του, θέματα που ελπίζουμε ότι προσεχώς δεν θα προχωρήσουν μόνο στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αλλά και ότι θα ολοκληρωθούν με συμπληρωματικές πρωτοβουλίες που, όπως ανακοίνωσε η Επιτροπή, θα υποβληθούν σύντομα.

  Πρόεδρος. - Ευχαριστώ πολύ, κυρία Επίτροπε,

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα 12.00.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 11.55 και συνεχίζεται στις 12.00.)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. FONTAINE
Προέδρου

Πρόεδρος. - Το λόγο έχει ο κ. Provan, για διαδικαστικό ζήτημα .

  Provan (PPE-DE). – (EN) Κ. Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να καταχραστώ της καλής σας θέλησης και της καλής θέλησης του Κοινοβουλίου για μια στιγμή για να καλωσορίσω στo διπλωματικό θεωρείο την αντιπροσωπεία από το Καζακστάν; Βρίσκονται στο Κοινοβούλιο σήμερα και αύριο για να μας ευαισθητοποιήσουν για το πρόγραμμα πυρηνικών δοκιμών της πρώην σοβιετικής αυτοκρατορίας, το οποίο είχε όχι μόνο σοβαρές, αλλά τεράστιες επιπτώσεις στη χώρα τους. Ανάμεσα στο 1949 και το 1990 έγιναν 607 πυρηνικές εκρήξεις στην ατμόσφαιρα. Οι εκρήξεις έχουν καταστρέψει παντελώς τμήματα της χώρας τους και ελπίζω ότι το Κοινοβούλιο θα τους ακροαστεί με συμπόνια στο σεμινάριο που οργανώνουν σήμερα το απόγευμα εδώ. Έχουν τεράστια προβλήματα στην προσπάθειά τους να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο για αυτό το πρόβλημα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Θα συζητήσουμε επίσης τα προβλήματα του υποβρυχίου που βυθίστηκε, ένα άλλο κομμάτι της πυρηνικής κληρονομιάς που άφησε πίσω της η Σοβιετική Ένωση.

  Πρόεδρος. - Ευχαριστώ, κ. Provan, χαιρετίζω με χαρά την αντιπροσωπεία αυτή.

⁂

5. ΨΗΦΟΦΟΡΙΕΣ

Διαδικασία χωρίς έκθεση

Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ της Κοινότητας και της Μάλτας όσον αφορά την έγκριση των προϋποθέσεων και του τρόπου συμμετοχής της Μάλτας σε κοινοτικά προγράμματα στους τομείς της κατάρτισης, της εκπαίδευσης και της νεότητας [COM(2000) 416 - C5-0372/2000 - 2000/0176(CNS)] (Επιτροπή Πολιτισμού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού)

(Το Σώμα εγκρίνει την απόφαση)

⁂

Έκθεση (A5-0213/2000) του κ. Bouwman εξ ονόματος της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου στην επιτροπή συνδιαλλαγής σχετικά με το κοινό σχέδιο οδηγίας του Συμβουλίου, που εγκρίθηκε από την επιτροπή συνδιαλλαγής, για τις λιμενικές εγκαταστάσεις υποδοχής αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου [C5-0348/2000 - 1998/0249(COD)]

(Το Σώμα εγκρίνει το κοινό σχέδιο)

⁂

Σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση (A5-0206/2000), εξ ονόματος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Κοινής Ασφάλειας και Αμυντικής Πολιτικής σχετικά με την κοινή θέση η οποία καθορίστηκε από το Συμβούλιο για τη θέσπιση του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την εφαρμογή δράσεων που αποβλέπουν στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Τουρκίας [7492/1/2000 REV - C5-0325/2000 - 1998/0300(COD)] (Εισηγητής: ο κ. Morillon)

  De Palacio, Επιτροπή. – Κυρία Πρόεδρε, η Επιτροπή μπορεί να δεχθεί τις τρεις τροπολογίες που πρότεινε το Κοινοβούλιο στη δεύτερη ανάγνωση σύμφωνα με την έκθεση του κ. Morillon.

(Η Πρόεδρος αναγγέλλει την έγκριση της κοινής θέσης όπως τροποποιήθηκε)

⁂

Σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση (A5-0196/2000) εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών σχετικά με την κοινή θέση που καθόρισε το Συμβούλιο ενόψει της υιοθέτησης της οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων στο περιβάλλον [5683/1/2000 - C5-0180/2000 - 1996/0304(COD)] (Εισηγητής: η κ. Schörling)

  De Palacio, Επιτροπή. – Κυρία Πρόεδρε, όσον αφορά την έκθεση αυτή, μπορούμε να δεχθούμε τις τροπολογίες αριθ. 1, 5 (το δεύτερο και το πέμπτο τμήμα), 6, 12, 28 (το πρώτο τμήμα) και 29.

Μπορούμε καταρχήν να δεχθούμε, με ορισμένες τροποποιήσεις του κειμένου, τις τροπολογίες αριθ. 9 (το τμήμα σχετικά με την απαίτηση αιτιολόγησης ότι η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση δεν είναι απαραίτητη), 10 (το πρώτο και το δεύτερο τμήμα), 15, 17, 18, 20, 23, 24 και 25.

Από την άλλη πλευρά, η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί - δηλαδή απορρίπτει - τις τροπολογίες αριθ. 2, 3, 4, 5, (το πρώτο, το τρίτο και το τέταρτο τμήμα), 7, 8, 9 (το τμήμα σχετικά με την απαίτηση αιτιολόγησης της ανάγκης για μία στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση), 10 (το τρίτο τμήμα), 11, 13, 14, 16, 19, 21, 22, 26, 27, 28 (το δεύτερο τμήμα), 30 και 31.

(Η Πρόεδρος αναγγέλλει την έγκριση της κοινής θέσης όπως τροποποιήθηκε)

⁂

Έκθεση (A5-0204/2000) του κ. Valdivielso de Cué εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) 1488/96 όσον αφορά τα συνοδευτικά χρηματοδοτικά και τεχνικά μέτρα (MEDA) για τη μεταρρύθμιση των οικονομικών και κοινωνικών δομών στα πλαίσια της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης [COM(1999) 494 - C5-0023/2000 - 1999/0214(CNS)]

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα νομοθετικού περιεχομένου)

⁂

Έκθεση (A5-0194/2000) του κ. Varela Suanzes-Carpegna εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τη σύναψη συμφωνίας υπό τη μορφή ανταλλαγής επιστολών όσον αφορά την προσωρινή εφαρμογή του πρωτοκόλλου που καθορίζει τις αλιευτικές δυνατότητες και τη χρηματική αντιστάθμιση που προβλέπεται στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Γουινέας όσον αφορά την αλιεία στα ανοικτά των ακτών της Γουινέας για την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2000 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2001 [COM(2000) 304 - C5-0315/2000 - 2000/0154(CNS)]

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα νομοθετικού περιεχομένου)

⁂

Έκθεση (A5-0188/2000) του κ. Varela Suanzes-Carpegna εξ ονόματος της Επιτροπής Αλιείας σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη του πρωτοκόλλου που καθορίζει τις αλιευτικές δυνατότητες και τη χρηματική αντιστάθμιση που προβλέπονται στη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Κυβέρνησης του Μαυρίκιου σχετικά με την αλιεία στα ύδατα του Μαυρίκιου για την περίοδο από 3ης Δεκεμβρίου 1999 έως τις 2 Δεκεμβρίου 2002 [COM(2000) 229 - C5-0253/2000 - 2000/0094(CNS)]

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα νομοθετικού περιεχομένου)

⁂

Έκθεση (A5-0201/2000) του κ. Watson εξ ονόματος της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου όσον αφορά το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση [COM(1999) 638 - C5-0077/2000 - 1999/0258(CNS)]

Πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας

  Gollnisch (TDI). - (FR) Κυρία Πρόεδρε, αγαπητοί μου συνάδελφοι, έχω την τιμή να σας προτείνω την αναπομπή αυτής της έκθεσης στην επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 144 του Κανονισμού μας.

Δεν θα επανέλθω στις διατάξεις που συνδέονται με τη συζήτηση, πιστεύω όμως ότι είναι πραγματικά απαραίτητο να εγκύψει και πάλι η Επιτροπή επάνω από αυτήν την έκθεση. Δεν είναι μυστικό για κανέναν το γεγονός ότι η εκπόνησή της υπήρξε δύσκολη, ότι η εισηγήτρια που είχε οριστεί αρχικά, η κ. Eva Klamt, τελικά αποσύρθηκε και δεν θέλησε να συνδεθεί το όνομά της με αυτήν την έκθεση, πράγμα που οδήγησε στην παρουσίασή της από τον κ. Watson.

Τρεις ασάφειες δικαιολογούν, κατά τη γνώμη μου, την αναπομπή στην επιτροπή: μία ασάφεια γύρω από την έννοια της επανένωσης: προορίζεται για τους μόνιμους κατοίκους, τους πρόσφυγες, τους προσωρινούς κατοίκους;

Μία ασάφεια γύρω από την έννοια της οικογένειας: μιλάμε για πυρηνικές οικογένειες, νόμιμες οικογένειες, διευρυμένες οικογένειες, πολυγαμικές οικογένειες, οικογένειες ελεύθερης συμβίωσης...

(Αναταραχή)

Μα, αγαπητοί μου συνάδελφοι, η απαρίθμηση αυτή προέρχεται από τις ίδιες σας τις παρεμβάσεις. Στο μέτρο που ζητήθηκε ακόμη και η ενσωμάτωση των "ομοφυλοφιλικών" οικογενειών, δεν καταλαβαίνω γιατί διαμαρτύρεστε.

Τέλος, μία ασάφεια γύρω από την έννοια του ελέγχου, όπως διατυπώνεται στη γνωμοδότηση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων: ο έλεγχος αυτός θα βασίζεται μόνο στο τεκμήριο ή σε αιτιολογημένο τεκμήριο; Όλες αυτές οι έννοιες πρέπει να διασαφηνιστούν και γι' αυτόν το λόγο, κυρία Πρόεδρε, έχω την τιμή να υποβάλω την αίτηση αναπομπής στην επιτροπή.

  Πρόεδρος. - Μία συνάδελφος επιθυμεί να παρέμβει κατά.

  Terrón i Cusí (PSE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, δεν μπορώ να καταλάβω τι ζητάει το ΕΛΚ. Καταλαβαίνω ότι η θέση ορισμένων βουλευτών είναι αντίθετη με την οδηγία που θα ψηφίσουμε, η ψηφοφορία όμως στην Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων έδειξε σαφή πλειοψηφία υπέρ αυτής της οδηγίας. Σήμερα το πρωί είχαμε μία πολύ καρποφόρα συζήτηση με τον Επίτροπο και νομίζω ότι, σχεδόν ένα χρόνο μετά τη Σύνοδο του Τάμπερε, θα ήταν ανεξήγητο και άνευ λόγου να μην υιοθετήσουμε την πρώτη πρόταση οδηγίας για την εναρμόνιση σε θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων στον τομέα της μετανάστευσης που μας υποβάλλει η Επιτροπή.

Κατανοώ ότι υπάρχουν βουλευτές των οποίων η θέση είναι τελείως αντίθετη με το δικαίωμα των μεταναστών να ζουν με την οικογένειά τους, αλλά αυτή δεν είναι η θέση της πλειοψηφίας αυτού του Κοινοβουλίου, όπως κατέστη σαφές στην Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Συνεπώς, ζητώ να προχωρήσουμε στην ψηφοφορία αυτής της πρότασης της Επιτροπής.

  Πρόεδρος. - (FR) Ευχαριστώ, κ. Terrón i Cusí.

Προτείνω στον εισηγητή μας να εκφράσει τη γνώμη του, εάν το επιθυμεί.

  Watson (ELDR), Επιτροπή Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. – (EN) Κυρία Πρόεδρε, αντιτίθεμαι στην αναπομπή για εξέταση στην επιτροπή. Επισημαίνω ότι κανείς από την Ομάδα του κ. Gollnisch, σε κανένα στάδιο της επιτροπής, δεν έθεσε ερωτήματα για τον ορισμό της επανένωσης ή της οικογένειας ή του ελέγχου. Το θέμα αυτό συζητήθηκε πλήρως στην επιτροπή και συζητήθηκε σήμερα το πρωί από την Ολομέλεια. Δεν βλέπω κανέναν λόγο να μην προχωρήσουμε σε ψηφοφορία.

Σας χρωστώ μια συγνώμη, κ. Πρόεδρε, διότι υποψιάζομαι ότι δεν έχετε μπροστά σας την άποψη του εισηγητή για όλες τις διάφορες τροπολογίες. Εάν όντως έτσι είναι τα πράγματα πολύ ευχαρίστως, πριν από την ψηφοφορία, να εξηγήσω στο Κοινοβούλιο τη θέση μου επί των τροπολογιών που υποβλήθηκαν από την επιτροπή. Αλλά όσον αφορά τις τροπολογίες που υποβλήθηκαν για την Ολομέλεια, δεδομένου ότι ήταν αντικείμενο συζητήσεων της τελευταίας στιγμής, τις εναποθέτω στη σοφή κρίση του Σώματος.

  Πρόεδρος. - Ευχαριστώ, κ. Watson. Είναι σαφέστατο.

(Το Σώμα απορρίπτει την αίτηση αναπομπής στην επιτροπή)

Πριν από την ψηφοφορία για την πρόταση της Επιτροπής

  Gebhardt (PSE). - (DE) Κυρία Πρόεδρε, συγχωρείστε με που σας διακόπτω. Θα ήθελα να υποβάλω μια ερώτηση στον κύριο Vitorino πριν έρθουμε στην τελική ψηφοφορία. Σήμερα το πρωί είπατε, πως θα δεχόσασταν την τροπολογία 19, αν εγκρινόταν εδώ. Θα ήθελα απλώς την διαβεβαίωση πως πράγματι θα αποδεχθείτε αυτήν την υπ’ αριθμόν 19 τροπολογία.

  Watson (ELDR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ζητήσω από τον Επίτροπο να μας πληροφορήσει ποιες τροπολογίες που υιοθετήθηκαν σήμερα το πρωί πρόκειται να αποδεχτεί πριν από την τελευταία ψηφοφορία για το ψήφισμα νομοθετικού περιεχομένου.

  Vitorino, Επιτροπή. - Κυρία Πρόεδρε, πρέπει να σας πω ότι η ψηφοφορία έγινε με τέτοια ταχύτητα που προσπάθησα να βάλω τα δυνατά μου για να παρακολουθήσω την ικανότητά σας να λαμβάνετε αποφάσεις. Ως προς τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν, η Επιτροπή διατηρεί αμφιβολίες για την τροπολογία 9 και νομίζω ότι θα πρέπει να επανεξετάσουμε τη θέση μας. Σας υπόσχομαι ότι θα το σκεφτώ.

Όσον αφορά την τροπολογία 19 που εγκρίθηκε και η οποία ζητά τη διατήρηση των προσφύγων στην πρόταση οδηγίας αλλά τον αποκλεισμό από αυτήν την οδηγία για την οικογενειακή επανένωση των ατόμων που τελούν υπό προσωρινή ή επικουρική προστασία, εμμένω στη θέση που εξέφρασα ενώπιόν σας στη διάρκεια της συζήτησης. Θεωρούμε ότι σε αυτήν την οδηγία πρέπει να παραμείνουν μόνο οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες σύμφωνα με τη Συνθήκη της Γενεύης. Τα θέματα που αφορούν την οικογενειακή επανένωση των προσώπων που τελούν υπό προσωρινή ή επικουρική προστασία πρέπει να μελετηθούν σε ένα αυτόνομο νομικό μέσο, το οποίο ήδη πρόκειται να εξετάσει η Επιτροπή και θα το παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο του χρόνου.

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα νομοθετικού περιεχομένου)

⁂

Πρόταση ψηφίσματος (B5-0658/2000) του κ. Luís Queiró εξ ονόματος της ομάδας Ένωση για την Ευρώπη των Εθνών σχετικά με τις προτεραιότητες της Ένωσης στον τομέα των εξωτερικών δράσεων

Πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας

  Barón Crespo (PSE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, πριν από την ψηφοφορία θα ήθελα να απευθυνθώ σε σας και να ζητήσω, αφού μια πολιτική ομάδα που δεν συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για το συμβιβαστικό κείμενο το υπέγραψε, να δώσετε τις κατάλληλες οδηγίες στην αρμόδια υπηρεσία της διοίκησης ώστε να μην επαναληφθεί αυτή η παρατυπία. Πρέπει να δεχθούμε το δικαίωμα όλων των ομάδων να εκφράζονται στην Ολομέλεια, το κείμενο όμως, κατ’ αρχήν, ανήκει στις ομάδες που το διαπραγματεύτηκαν. Αν κάποιος επιθυμεί να το προσυπογράψει, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη όλων των ομάδων που επεξεργάστηκαν το συμβιβαστικό κείμενο.

  Dupuis (TDI). - (FR) Κυρία Πρόεδρε, η διαδικασία συμβιβασμού είναι μία ad hoc διαδικασία που δεν διέπεται από τους κανόνες του Κοινοβουλίου μας. Από τη στιγμή, όμως, που κατατίθεται ένα κείμενο, όλοι οι βουλευτές που το επιθυμούν μπορούν να το υιοθετήσουν. Συνεπώς, νομίζω ότι η ένσταση του προέδρου Barón Crespo δεν ευσταθεί.

  Barón Crespo (PSE). – (ES) Κυρία Πρόεδρε, οι βουλευτές και οι ομάδες έχουν την δυνατότητα να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια, όμως η πρόταση ανήκει σε αυτούς που την συνέταξαν και δεν πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο παράτυπης ιδιοποίησης, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει σύγχυση για ένα τόσο σημαντικό θέμα και για πιθανές ανεπιθύμητες συμμαχίες με την Άκρα Δεξιά.

  Πρόεδρος. - Κύριε Barón Crespo, όπως γνωρίζετε, δεν υπάρχει άρθρο του κανονισμού που να διευκρινίζει αυτήν τη λεπτομέρεια αλλά είθισται αυτοί που καταθέτουν το κείμενο να αποδέχονται την υπογραφή. Πρόκειται για μία συνήθεια που ανέκαθεν ίσχυε στο Σώμα μας.

(Το Σώμα απορρίπτει την πρόταση ψηφίσματος)

⁂

Πρόταση κοινού ψηφίσματος⁽¹⁾ σχετικά με τις προτεραιότητες της Ένωσης στον τομέα των εξωτερικών δράσεων

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα) ⁽²⁾

⁂

Πρόταση κοινού ψηφίσματος⁽³⁾ σχετικά με τη δημιουργία του Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές

Πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας

  Goebbels (PSE). - (FR) Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να ρωτήσω τους συναδέλφους των ομάδων ΕΛΚ και Φιλελευθέρων εάν θέλουν να διατηρήσουν την πρόταση ψηφίσματός τους. Η πρόταση περιέχει, στην πραγματικότητα, προφανείς αναλήθειες και έχει μείνει πολύ πίσω. Η συζήτηση που είχαμε χθες το βράδυ έδειξε ότι τόσο η Επιτροπή όσο και το Συμβούλιο υποστηρίζουν τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές. Εξάλλου, εσείς, κυρία Πρόεδρε, το ζητήσατε εξ ονόματος όλων μας στο ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας. Δεν μπορούμε να ψηφίσουμε ένα ψήφισμα όπου οι ομάδες λένε ότι ούτε το Συμβούλιο ούτε η Επιτροπή εγκρίνει την ιδέα της δημιουργίας ενός Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές. Είναι κατάφωρη αναλήθεια και νομίζω ότι, σύμφωνα με τη λογική, οι δύο ομάδες πρέπει να αποσύρουν την πρόταση ψηφίσματός τους.

  Πρόεδρος. - Δεν βλέπω καμία ένδειξη προς αυτήν την κατεύθυνση. Ναι, κ. Plooij-van Gorsel, έχετε το λόγο.

  Plooij-van Gorsel (ELDR). – (NL) Κυρία Πρόεδρε, δεν υπάρχει λόγος να αποσύρουμε το ψήφισμα, ούτε και θα το κάνουμε.

(Το Κοινοβούλιο απορρίπτει την κοινή πρόταση ψηφίσματος)

⁂

Πρόταση ψηφίσματος (B5-0653/2000) του κ. Chichester εξ ονόματος της ομάδας ΕΛΚ-ΕΔ σχετικά με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές

(Το Κοινοβούλιο απορρίπτει την πρόταση ψηφίσματος)

⁂

Πρόταση ψηφίσματος (B5-0656/2000) των Plooij-van Gorsel και Clegg εξ ονόματος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Κόμματος των Φιλελευθέρων, Δημοκρατών και Μεταρρυθμιστών, σχετικά με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα) ⁽⁴⁾

⁂

Έκθεση (A5-0209/2000) του κ. Veltroni εξ ονόματος της Επιτροπής για τον Πολιτισμό, τη Νεότητα, την Παιδεία, τα Μέσα Ενημέρωσης και τον Αθλητισμό σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών – Αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή [COM(1999) 657 - C5-0144/2000 - 2000/2087(COS)]

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

⁂

Έκθεση (A5-0199/2000) του κ. Heaton-Harris εξ ονόματος της Επιτροπής για τον Πολιτισμό, τη Νεότητα, την Παιδεία, τα Μέσα Ενημέρωσης και τον Αθλητισμό σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής: "Έρευνα σχετικά με την κοινωνικο-οικονομική προέλευση των φοιτητών του προγράμματος Erasmus" [COM(2000) 4 - C5-0146/2000 - 2000/2089(COS)]

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

⁂

Έκθεση (A5-0207/2000) της κ. Boumediene-Thiery εξ ονόματος της Επιτροπής Ελευθεριών και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής για την εφαρμογή των οδηγιών 90/364, 90/365 και 93/96 (δικαίωμα διαμονής) και με την ανακοίνωση της Επιτροπής για τα ειδικά μέτρα για τη διακίνηση και τη διαμονή των πολιτών της Ένωσης τα οποία δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας υγείας COM(1999) 127, COM(1999) 372 - C5-0177/1999, C5-0178/1999 - 1999/2157(COS)]

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΨΗΦΟΥ

- Έκθεση Bouwman (A5-0213/2000)

  Meijer (GUE/NGL). – (NL) Πρόεδρε, από την εξέλιξη της έκθεσης Bouwman προκύπτει σαφώς πόσο αδιαφανής είναι η ευρωπαϊκή διαδικασία λήψης αποφάσεων και σε πόσο περίπλοκους συμβιβασμούς οδηγεί. Το Κοινοβούλιο ήταν διχασμένο ανάμεσα σε δύο διαφορετικές λύσεις. Τελικά, η πλειοψηφία – στην οποία συμμετείχε και η πολιτική ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς - επέλεξε μια από τις δύο. Υπό κανονικές συνθήκες, η απόφαση του Κοινοβουλίου θα ήταν και το τελικό συμπέρασμα, αλλά όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εδώ χρειαζόμαστε διαμεσολάβηση.

Η διαδικασία διαμεσολάβησης μεταξύ Συμβουλίου και Κοινοβουλίου απέφερε έναν συμβιβασμό που δεν σημαίνει τίποτα αν δεν συνεκτιμηθεί και η δήλωση της Επιτροπής. Στην εν λόγω δήλωση αναφέρεται πώς ερμηνεύει η Επιτροπή τη λέξη "σημαντικό"; στο άρθρο 8, παράγραφος 1. Στην προκειμένη περίπτωση, σημαντικό σημαίνει 30%, αλλά αυτό δεν επιτρέπεται να συμπεριληφθεί στο ίδιο το κείμενο. Ευθύς εξαρχής, η πλειοψηφία του 90% αντιμαχόταν τη μειοψηφία του 0%. Τώρα έχουμε ένα ποσοστό πλησιέστερο του 0 παρά του 30 το οποίο δεν μπορεί να αναφερθεί δημοσίως. Όλοι συμφωνούν ότι τα απόβλητα και τα υπολείμματα φορτίου δεν επιτρέπεται να απορρίπτονται στη θάλασσα, υπάρχουν όμως σοβαρές διαφορές απόψεων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα συγκεντρώνονται τα απόβλητα πλοίων και κυρίως πώς θα χρηματοδοτηθεί η δράση αυτή. Οι χώρες της Βαλτικής και της Βόρειας θάλασσας προτιμούν τη χρηματοδότηση μέσω της επιβολής ενός γενικού τέλους για όλα τα πλοία, έτσι ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να επωφεληθούν ορισμένοι από την μη παράδοση των αποβλήτων στο σημείο που έχει οριστεί. Οι χώρες της Μεσογείου προτιμούσαν, αντιθέτως, τη μέθοδο της πληρωμής αναλόγως με την ποσότητα των αποβλήτων που συγκεντρώνονται. Αντί να αναπτυχθούν περαιτέρω τα δύο συστήματα, το ένα ανεξάρτητα από το άλλο, και να συγκριθούν εκ των υστέρων οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καταβάλλεται μια βεβιασμένη προσπάθεια να καταλήξουμε σε μια ενιαία λύση. Αυτό αποβαίνει σε βάρος του προτύπου του Βορρά. Το θέμα θα μπορούσε ευκολότερα να ρυθμιστεί για κάθε περίπτωση παρά για όλη την ΕΕ. Χωρίς την ΕΕ, θα ήταν πιο εύκολο να ρυθμιστεί το θέμα μεταξύ διαφόρων ομάδων χωρών. Στην περίπτωση αυτή, η ύπαρξη της ΕΕ είναι αντιπαραγωγική ως προς την ανεύρεση μιας κοινής λύσης σε διασυνοριακή κλίμακα. Εντούτοις, η ομάδα μου ψήφισε υπέρ, επειδή η ρύθμιση αυτή είναι προτιμότερη του τίποτα. Ελπίζω ότι, σε μερικά χρόνια, θα επανεξεταστεί το θέμα έτσι ώστε να υλοποιηθούν οι αρχικές προθέσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση Bouwman.

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, οι συνταξιούχοι και οι ηλικιωμένοι αγαπούν την καθαρή θάλασσα και κατά συνέπεια, ως εκπρόσωπος των συνταξιούχων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ψήφισα υπέρ της οδηγίας που επιδιώκει να καταστήσει καθαρότερη τη θάλασσα, ιδίως κοντά στα λιμάνια.

Είναι ακόμα ζωντανό στη μνήμη μου αυτό που μου συνέβαινε όταν, μικρό παιδί, κολυμπούσα στη Γένοβα, τη γενέτειρά μου, και συχνά βγαίναμε στην ακτή γεμάτοι πίσσες, σαν τον Calimero, τον πρωταγωνιστή των κινουμένων σχεδίων, που είναι πάντα κατάμαυρος και δικαίως παραπονιέται γι’ αυτό.

Με αυτή την οδηγία, επιτέλους, οργανώνεται η συλλογή των απορριμμάτων των πλοίων όταν είναι δεμένα στα λιμάνια, και αυτό είναι κάτι θετικό. Ψήφισα υπέρ, αν και θα ήταν καλύτερα να ρυθμίζαμε και αυτά στα μεσογειακά λιμάνια των άλλων χωρών. Χορηγούνται πολλές συνεισφορές, για παράδειγμα με το πρόγραμμα MEDA, στις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο: θα έπρεπε να ζητήσουμε και από αυτές τις χώρες να οργανώσουν την συλλογή των απορριμμάτων στα λιμάνια τους!

  Caudron (PSE), γραπτώς. - (FR) Είχα ήδη την ευκαιρία να εκφράσω τη γνώμη μου για αυτό το θέμα κατά την περίοδο συνόδου του Μαρτίου, όταν το ζήτημα ήταν φλέγον, δεδομένου ότι η συζήτηση για τη θαλάσσια ασφάλεια, μετά το ναυάγιο του Erika, ήταν από τις πλέον έντονες. Σήμερα, μολονότι οι συζητήσεις διεξάγονται πιο διακριτικά, δεν παύουν να είναι εξίσου σημαντικές.

Στην πραγματικότητα, η ρύπανση των θαλασσών και των ακτών των κρατών μελών ανησυχεί βαθύτατα τους ευρωπαίους πολίτες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, απηχώντας τις θεμιτές αυτές ανησυχίες, τροποποίησε την οδηγία που μας πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαχείριση των αποβλήτων των πλοίων, έτσι ώστε τα κράτη μέλη να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Πρότεινε ως εναλλακτική λύση στην αρχή ο “ρυπαίνων πληρώνει”, η αναποτελεσματικότητα της οποίας κατέστη φανερή, τη θέσπιση ενός συστήματος τελών που θα καταβάλλονται από όλα τα πλοία σε κάθε διέλευσή τους από ένα λιμάνι, είτε χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις εναπόθεσης αποβλήτων είτε όχι. Τα τέλη αυτά θα χρησιμεύουν για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων εγκαταστάσεων κατά 90%. Το σύστημα αυτό θα παρακινούσε τα πλοία να εκκενώνουν τα απόβλητά τους ή άλλα κατάλοιπα στους λιμένες αντί να τα απορρίπτουν στα ανοιχτά. Ήταν φανερό ότι το Συμβούλιο δεν θα δεχόταν μια παρόμοια πρόταση. Οι συζητήσεις συνεχίστηκαν λοιπόν επί μακρόν στο πλαίσιο της επιτροπής συνδιαλλαγής.

Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου είναι η εξής: όλα τα πλοία που προσεγγίζουν ένα κοινοτικό λιμένα συμβάλλουν σημαντικά (η Επιτροπή, με δήλωσή της σε παράρτημα, θεωρεί ότι αυτό σημαίνει τουλάχιστον το 30% του κόστους) είτε χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις είτε όχι. Το τμήμα του κόστους το οποίο δεν καλύπτεται, ενδεχομένως, από το τέλος, θα καλύπτεται με βάση τον τύπο και την ποσότητα των αποβλήτων των πλοίων που εναποτίθενται.

Επιπλέον, τρία χρόνια μετά την εφαρμογή της οδηγίας, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση εκτίμησης των επιπτώσεων των διαφορετικών τρόπων κάλυψης του κόστους στο θαλάσσιο περιβάλλον. Υπό το φως αυτής της εκτίμησης, υποβάλλει, εάν χρειαστεί, πρόταση τροποποίησης της παρούσας οδηγίας, εισάγοντας ένα σύστημα που θα προβλέπει την καταβολή του κατάλληλου ποσοστού από όλα τα πλοία που προσεγγίζουν ένα κοινοτικό λιμένα, ανεξάρτητα από τη χρήση ή μη των εγκαταστάσεων υποδοχής, το οποίο ποσοστό θα καλύπτει τουλάχιστον το ένα τρίτο του κόστους των λιμενικών εγκαταστάσεων υποδοχής.

Είμαι ικανοποιημένος από τον συμβιβασμό που επιτύχαμε. Η οδηγία αυτή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την υλοποίηση μιας αποτελεσματικότερης στρατηγικής για την προστασία των θαλάσσιων χώρων.

  Darras (PSE), γραπτώς. - (FR) Φτάσαμε σήμερα στο τελικό στάδιο διαμόρφωσης αυτής της πρότασης οδηγίας και, μολονότι το αποτέλεσμα της συνδιαλλαγής δεν με ικανοποιεί απόλυτα, δεν μπορώ παρά να επιδοκιμάσω αυτόν τον συμβιβασμό, ο οποίος, οφείλουμε να το ομολογήσουμε, είναι προς τιμήν του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των ικανοτήτων του και της ωριμότητάς του όσον αφορά τη νομοθετική διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πράγματι, έχοντας συνείδηση των επιπτώσεων των ανεξέλεγκτων απορρίψεων στη θάλασσα, ή ακόμη της απαράδεκτης συμπεριφοράς ορισμένων πληρωμάτων που εκμεταλλεύονται δραματικά ατυχήματα για να ξεφορτωθούν τα πλεονάζοντα απόβλητά τους ατιμωρητί, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να επικεντρώσει τη δράση της στις εγκαταστάσεις των ευρωπαϊκών λιμένων. Πρέπει να εξοπλιστούν όλοι οι λιμένες με εγκαταστάσεις ικανές να επεξεργάζονται τα απόβλητα των πλοίων και ταυτόχρονα να επιβαρύνεται κάθε πλοίο που προσεγγίζει ένα από αυτά τα λιμάνια με το κόστος της υποδοχής και επεξεργασίας των αποβλήτων (κατά 90% για το Κοινοβούλιο αλλά, τελικά, τουλάχιστον κατά 30% σύμφωνα με τον συμβιβασμό με το Συμβούλιο), ανεξάρτητα από το αν κάνει χρήση των εγκαταστάσεων ή όχι.

Πρόκειται για ένα πρώτο βήμα αναγνώρισης της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει". Όχι αρκετά όμως, όχι όσο πρέπει. Ας μην κρυβόμαστε. Αν φιλοδοξούμε πραγματικά να καθαρίσουμε τους ωκεανούς και να διαφυλάξουμε τη φυσική ισορροπία για τις μελλοντικές γενιές, πρέπει να σκεφτούμε πιο ριζικά μέτρα, ιδίως από πλευράς χρηματοδότησης αυτών των εγκαταστάσεων, της ανάγκης να αποτραπεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ λιμένων, με άλλα λόγια, πρέπει να προβλεφθεί η δημιουργία μιας πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας επεξεργασίας των αποβλήτων.

Για την ώρα, το μόνο που μου απομένει είναι να προτρέψω το Κοινοβούλιο να εγκρίνει τα αποτελέσματα αυτής της συνδιαλλαγής.

  Piétrasanta (Verts/ALE), γραπτώς. - (FR) Η ομάδα των Πρασίνων/ΕΕΣ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι, με πρόταση του εισηγητή, μέλους της ομάδας, προβλέπονται περισσότερο δεσμευτικές διατάξεις για την κατασκευή λιμενικών εγκαταστάσεων υποδοχής και επεξεργασίας αποβλήτων πλοίων. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να θεσπιστεί υποχρεωτικός φόρος που θα επιτρέπει την κάλυψη τουλάχιστον του 30% του κόστους για κάθε μονάδα μεταφοράς. Πράγματι, δεν πρέπει, με το πρόσχημα της κατασκευής "οικολογικών πλοίων", τα οποία είναι ικανά να επεξεργάζονται όλα τα απόβλητά τους στα θαλάσσια συστατικά με αποτέφρωση, αυτή η μέθοδος που δεν επιδέχεται πραγματικό έλεγχο, να επιτρέπει την παράκαμψη της αντιρρυπαντικής νομοθεσίας: αφερμάτισμα πετρελαιοειδών τα οποία υποτίθεται ότι αποτεφρώθηκαν και οικιακών αποβλήτων, έλλειψη επιλεκτικότητας και συμβολή στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Οι προτάσεις αυτές κινούνται προς την κατεύθυνση των προτάσεων της επόμενης οδηγίας κατά της ρύπανσης, για την οποία ανέλαβα τη σύνταξη γνωμοδότησης εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας.

Εξάλλου, επιτρέπουν μία ομοιόμορφη συμπεριφορά των πλοίων στον ευρωπαϊκό θαλάσσιο χώρο και συμβάλλουν στις απαραίτητες εγκαταστάσεις στους λιμένες της Ένωσης και στη χρηματοδότηση όλων των εγκαταστάσεων.

Οι ρυθμίσεις αυτές πρέπει να συνοδευτούν από αυστηρό έλεγχο και παρακολούθηση της συμπεριφοράς των πλοίων, ιδίως χάρη στα συστήματα Equasis και Galileo, την υλοποίηση των οποίων σκοπεύει να προωθήσει η γαλλική προεδρία όσο το δυνατόν συντομότερα.

- Σύσταση Morillon (A5-0206/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, ψήφισα υπέρ. Βρισκόμουν φέτος το καλοκαίρι στην Τουρκία για τουρισμό, για να επισκεφθώ την πόλη που ανακάλυψε ο Σλήμαν, τη μυθική Τροία της Ιλιάδας, όταν με πλησίασε ένας ηλικιωμένος τούρκος συνταξιούχος που με αναγνώρισε και, συνοδεύοντάς με στα ερείπια της Τροίας, με ρώτησε: "Μα πώς είναι δυνατόν, συζητώντας την οδηγία Morillon, να μην γίνουν δεκτές οι τροπολογίες που καλούσαν την Τουρκία να μην κατασκευάσει πυρηνικούς σταθμούς ή τουλάχιστον να φροντίσει να μην είναι ρυπογόνοι, να λύσει το πρόβλημα των Κούρδων, να καταργήσει τη θανατική ποινή; Για ποιο λόγο δεν θελήσατε να εντάξετε σαφώς αυτά τα σημεία στο έγγραφο;’’

Λοιπόν, αυτό είναι που εγώ αποδοκιμάζω, εν μέρει, στο έγγραφο που ψηφίσαμε.

  Speroni (TDI). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, δεν ψήφισα υπέρ, καθόσον θεωρώ ότι δεν εξαρτώνται επαρκώς οι ενισχύσεις από την πραγματική ανανέωση του τουρκικού κράτους, από την πραγματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από την πραγματική προστασία των μειονοτήτων. Βέβαια, θα πρέπει να βοηθούνται οι χώρες που έχουν ανάγκη βοήθειας αλλά, από την άλλη πλευρά, είναι σκόπιμο να τους ζητείται προληπτικά να σέβονται όσα προανέφερα.

  Αλαβάνος (GUE/NGL), γραπτώς. - Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλει να εμμείνει στις τρεις τροπολογίες:

- για την εξαίρεση της πυρηνικής ενέργειας στο σεισμογενή χώρο της Τουρκίας, σε σχέση με το παραγωγικό σύστημα·

- για την προστασία της πολιτιστικής ταυτότητας και την κατάργηση της θανατικής ποινής·

- για τη συμβολή στη λύση του κουρδικού προβλήματος.

Για αυτό υπερψήφισα αυτές τις τροπολογίες.

Πιστεύω όμως ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έπρεπε να είχε εμμείνει στη θέση του για τις τροπολογίες της πρώτης ανάγνωσης, Άρθρο 5 (κριτήρια για την προσχώρηση της Τουρκίας), Άρθρο 15 (αναστολή της συνεργασίας με την Τουρκία σε περίπτωση εμποδίων σε θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προάσπισης μειονοτήτων), Άρθρο 35 (ετήσια έκθεση για την προστασία των δημοκρατικών αρχών, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και τήρηση του διεθνούς δικαίου). Δυστυχώς, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υποτάχθηκε στις πιέσεις του Συμβουλίου που προωθεί μια ρεαλπολιτίκ χωρίς αρχές με το καθεστώς της Τουρκίας, στερώντας έτσι και τους ίδιους τους πολίτες της Τουρκίας από μια δημοκρατική ώθηση που θα μπορούσε να δώσει η Ε.Ε.

  Bordes, Cauquil και Laguiller (GUE/NGL), γραπτώς. - (FR) Η ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενδιαφέρει προφανώς εξαιρετικά το μεγάλο ευρωπαϊκό κεφάλαιο, ως φερέφωνα του οποίου φέρονται τα ευρωπαϊκά όργανα, συμπεριλαμβανόμενου και του Κοινοβουλίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσε, τουλάχιστον, να εκμεταλλευτεί την παράλληλη επιθυμία της τουρκικής κυβέρνησης για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να απαιτήσει μέτρα τόσο στοιχειώδη όπως η κατάργηση της θανατικής ποινής, οι δημοκρατικές ελευθερίες, ή η παύση της καταπίεσης του κουρδικού λαού.

Ακόμη, όμως, και σε αυτούς τους τομείς, η έκθεση χρησιμοποιεί τόσο νερωμένους όρους που χάνουν πλέον κάθε νόημα, με το δηλωμένο μέλημα να μη "θίγει την οποιαδήποτε ευαισθησία". Η ευαισθησία που κυρίως δεν πρέπει να θιγεί είναι εκείνη του τουρκικού επιτελείου που βομβαρδίζει, οργώνει την περιοχή, και βασανίζει τον κουρδικό πληθυσμό της.

Και ενώ ο εισηγητής του Κοινοβουλίου πασχίζει να βρει έναν τρόπο να αναφέρει τα ανθρώπινα δικαιώματα χωρίς να παρενοχλήσει τους στρατιωτικούς που τα καταπατούν, μία γαλλο-γερμανο-βελγική κοινοπραξία ετοιμάζεται, όπως αναφέρει ο τύπος, να παραδώσει στην Τουρκία ένα εργοστάσιο κατασκευής πυρομαχικών.

Να κάτι που λέει πολύ περισσότερα για την πραγματική φύση των σχέσεων του μεγάλου ευρωπαϊκού κεφαλαίου με την τουρκική δικτατορία από όλες τις μεγαλοστομίες για τις οποίες καλούμαστε να αποφανθούμε.

  Lang (TDI), γραπτώς. - (FR) Σε αυτήν την περίοδο συνόδου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έφτασε σε κολοφώνες υποκρισίας. Μέσα σε 24 ώρες, εγκρίνετε ένα κονδύλιο πολλών εκατομμυρίων ευρώ για την Τουρκία και ταυτόχρονα καταδικάζετε την ίδια αυτή Τουρκία για το βομβαρδισμό των κουρδικών πληθυσμών στο βόρειο Ιράκ, ενώ παραβιάζεται ο εναέριος χώρος μιας άλλης χώρας! Και όταν λέω καταδικάζετε, υπερβάλλω πολύ για το εύρος όχι μόνο του κειμένου αλλά και των προθέσεών σας.

Αναρωτιέται κανείς τι απέγινε ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον οποίο προσθέτετε σαν μαϊντανό σε όλες τις σάλτσες, και που πρέπει να διέπει κάθε βοήθεια ή συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, φαίνεται πως κλειδώθηκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και πως η συνείδησή σας υπακούει σε μία λογική μεταβλητής γεωμετρίας.

Είναι καιρός οι πράξεις να συμφωνήσουν με τα λόγια σας. Αυτό θα σας άλλαζε και, κυρίως, θα έδινε μεγαλύτερη συνοχή και κύρος στις ευρωπαϊκές πολιτικές.

- Έκθεση Schörling (A5-0196/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, ψήφισα υπέρ αυτής της έκθεσης που καθιερώνει τη στρατηγική περιβαλλοντική αξιολόγηση, δηλαδή μια ιδιαίτερη προσοχή για τα προβλήματα του περιβάλλοντος τη στιγμή που κατασκευάζονται μεγάλα έργα, διότι θεωρώ θετικό ό,τι συντελεί στην ομορφιά της φύσης, στην ομορφιά των τοπίων και ούτω καθεξής. Αυτό είναι σημαντικό και για τους συνταξιούχους. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ελλείψεις. Για τα μεγάλα έργα που τα κράτη αποφασίζουν να υλοποιήσουν, θα έπρεπε να επαφίεται στο ενδιαφερόμενο κράτος να αποφασίσει, χωρίς υπερβολική ρύθμιση του θέματος, αν το μεγάλο έργο είναι σωστό από την άποψη του σεβασμού προς τη φύση ή όχι. Και αυτό γιατί τα μεγάλα έργα πρέπει να υλοποιούνται ταχύτατα και οι ηλικιωμένοι συνταξιούχοι δεν μπορούν να περιμένουν πολύν καιρό.

  Kuntz (UEN), γραπτώς. - (FR) Κλείνουν σχεδόν 5 χρόνια που το κείμενο αυτό περιπλανιέται στο λαβύρινθο της διαδικασίας.

Αν δεν στηρίξαμε την τροπολογία που αποσκοπούσε στην απόρριψη της οδηγίας, προφανώς δεν το κάναμε για να ανταμείψουμε τους ανθρώπους της Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου που χρόνια τώρα ασχολούνται με αυτό το κείμενο. Δεν είμαστε εδώ για να νομιμοποιήσουμε τις μπαρόκ, συχνά, επιθυμίες των τεχνοκρατών των Βρυξελλών που εννοούν να νομοθετούν για οτιδήποτε. Αν απορρίψαμε αυτήν την τροπολογία, το κάναμε επειδή οι επιχειρήσεις έχουν ανάγκη από ένα σαφέστερο πλαίσιο για να δράσουν.

Το αποκορύφωμα της οδηγίας είναι το πεδίο εφαρμογής, δηλαδή ο ίδιος ο ορισμός των "σχεδίων και προγραμμάτων".

Το υποχρεωτικό μέρος του πεδίου εφαρμογής αφορά τα σχέδια και τα προγράμματα που πλαισιώνουν τις εγκρίσεις σχεδίων στους τομείς της γεωργίας, των δασών, της αλιείας, της ενέργειας, της βιομηχανίας, των μεταφορών, της διαχείρισης αποβλήτων, της διαχείρισης υδάτων, των τηλεπικοινωνιών, του τουρισμού, της χωροταξίας και της πολεοδομίας. Αυτό το υποχρεωτικό κριτήριο συμπληρώνεται από ένα μηχανισμό επιλογής, μία προμελέτη ("screening") με πρωτοβουλία των κρατών μελών (το λεγόμενο προαιρετικό πεδίο).

Συμφωνώ ότι η προστασία και η συνεκτίμηση του περιβάλλοντος αποτελούν μία αναγκαιότητα, ακόμη και υποχρέωση, αλλά τα κράτη μας, στο όνομα της επικουρικότητας, είναι πιο ικανά να τις εξασφαλίσουν, και δεν θα στηρίξουμε τις τροπολογίες που έχουν ως στόχο τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής, το οποίο πρέπει να περιοριστεί μόνο σε σχέδια και προγράμματα τα οποία πιθανόν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις.

Είναι πολύ κουραστικό να βλέπει κανείς, από όλες τις πλευρές, την έμμεση προσπάθεια που καταβάλλεται πάντοτε για να δοθούν περισσότερες αρμοδιότητες στην Ένωση σε βάρος των κρατών. Εδώ, ο εισηγητής, με το πρόσχημα του μελήματος για το περιβάλλον, θέλει να ασχοληθεί με όλες τις κρατικές πολιτικές. Δεν αμφισβητούνται τα οφέλη από τη συνεκτίμηση του περιβάλλοντος στην αξιολόγηση των πολιτικών, είναι όμως ασύλληπτο να εφαρμόζεται η ίδια διαδικασία και, κυρίως, να επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έχουμε εμπιστοσύνη στα κράτη μας και προασπιζόμαστε την κοινή θέση· το άλλοθι "περιβάλλον" δεν είναι παρά το εργαλείο καπήλευσης όλων των τομέων από την Ένωση, που λαμβάνει εδώ τον τίτλο "πολιτικές". Ξέρουμε καλά τις αρμοδιότητες της Ένωσης στον τομέα και γνωρίζουμε το οπλοστάσιό της. Χρησιμοποιεί το περιβάλλον για να διεισδύσει παντού, από τους αγωγούς ύδρευσης μέχρι τους αγωγούς των εθνικών μας πολιτικών! Λέμε: Όχι. Η Γαλλία διευκρίνισε σαφώς, όπως και πολλές άλλες αντιπροσωπείες, ότι δεν επιθυμεί την επέκταση του πεδίου εφαρμογής και στις εθνικές πολιτικές.

- Έκθεση Valdivielso de Cué (A5-0204/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, ψήφισα υπέρ αυτού του εγγράφου που κατατέθηκε από τον αξιότιμο κ. Valdivielso de Cué σχετικά με τον νέο κανονισμό του προγράμματος MEDA. Διάκειμαι ευνοϊκότατα – και όχι μόνο επειδή βρίσκομαι εδώ ως εκπρόσωπος της Ιταλίας – προς όλες τις πρωτοβουλίες που φέρνουν κοντά τις χώρες της Μεσογείου. Θα ευχόμουν, μάλιστα, να αυξηθεί η χρηματική επιχορήγηση του κανονισμού MEDA. Με τις μικρές μου δυνατότητες συνέστησα μια συνομοσπονδία των κομμάτων των συνταξιούχων των κρατών της Μεσογείου, για να τονίσω τη σημασία της Μεσογείου για την Ευρώπη και για τις χώρες που συνορεύουν με αυτήν, αφού με την Ευρώπη συνορεύουν και οι χώρες της Αφρικής και της Ανατολής που βρέχονται από τη Μεσόγειο. Γι’ αυτό ψήφισα υπέρ.

  Αλυσανδράκης (GUE/NGL), γραπτώς. - Η πολιτική της ΕΕ απέναντι στις μεσογειακές χώρες έχει στόχο όχι την ανάπτυξη των χωρών αυτών αλλά την αύξηση της επιρροής του ευρωπαϊκού κεφαλαίου. Το χρηματοδοτικό πρόγραμμα MEDA αυτούς τους στόχους εξυπηρετεί.

Η δημιουργία Ευρωμεσογειακής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών δεν έχει άλλο σκοπό παρά να διευκολύνει τα ευρωπαϊκά βιομηχανικά προϊόντα να διεισδύσουν στις αγορές των χωρών αυτών και ταυτόχρονα να θέσουν υπό το ληστρικό καθεστώς τους τον όποιο πλούτο των χωρών αυτών.

Οι επικλήσεις στη σταθεροποίηση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι παρά το σύνηθες για την ΕΕ πρόσχημα για επέμβαση στα εσωτερικά άλλων χωρών.

Οι διαρθρωτικές προσαρμογές που ενισχύονται μεσα από το MEDA αποσκοπούν κυρίως στο να επιβάλουν σε αυτές τις χώρες τους λεγόμενους νόμους της αγοράς, την κυριαρχία των οικονομικά ισχυρότερων. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι να βυθιστούν οι χώρες αυτές ακόμα πιο βαθειά στην υποανάπτυξη και να γίνουν δορυφόροι της ΕΕ, λόγω των άνισων συμφωνιών εταιρικής σχέσης.

Το ΚΚΕ είναι υπέρμαχο της συνεργασίας μεταξύ των λαών με ίσους όρους και χωρίς παρέμβαση στα εσωτερικά μιας χώρας από άλλη. Τονίζει ιδιαίτερα την ευθύνη των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών για τη σημερινή κατάσταση των υποανάπτυκτων χωρών, που είναι αποτέλεσμα της μέχρι τώρα καταλήστευσής τους. Αυτό αποτελεί ένα πρόσθετο λόγο από τον οποίο απορρέει η υποχρέωση των ανεπτυγμένων χωρών να βοηθήσουν τις υποανάπτυκτες χώρες να αναπτύξουν την παραγωγική τους βάση και να ανεβάσουν το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων τους.

Επειδή τόσο το προηγούμενο πρόγραμμα MEDA όσο και οι τροπολογίες που προτείνονται είναι μακριά από τους παραπάνω στόχους, οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ καταψηφίζουμε την έκθεση του κ. Valdivielso de Cué.

  Martinez (TDI), γραπτώς. - (FR) Η Ευρώπη πρόκειται να διευρυνθεί προς ανατολάς. Εγγράφεται στην Agenda 2000. Η Ευρώπη, όμως, έχει ένα ρευστό σύνορο στο νότο, το οποίο εγγράφεται στη γεωγραφία της.

Από εκεί, από τη νότιο Ιταλία και τη νότιο Ισπανία, καταφτάνουν πλοία και σχεδίες. Είναι φορτωμένα και υπερφορτωμένα με Αλβανούς, Τούρκους, μουσουλμάνους, άντρες, γυναίκες, παιδιά, από όλες τις χώρες της Μεσογείου. Είναι ένα παλιρροϊκό κύμα.. Από χρόνο σε χρόνο θα αυξάνεται και θα κατακλύσει την Ευρώπη, παρ' όλο που στο El Elejido το 1999 και σε κάποια άλλα σπάνια μέρη, ο μόνιμος πληθυσμός αντιστάθηκε στην πλημμυρίδα των νομάδων.

Μην επιθυμώντας το roll back και μην καταφέρνοντας να επιτύχουν το containment, οι ευρωπαίοι ιθύνοντες προσπαθούν, πολύ λογικά, να καθηλώσουν τους νομάδες πριν να φύγουν. Σε αυτό συνίσταται όλη η λογική του προγράμματος MEDA.

Αυτή η μεσογειακή πολιτική της Ευρώπης, οι γενικές γραμμές της οποίας αποφασίστηκαν στη Σύνοδο Κορυφής των Καννών τον Ιούνιο του 1995, θεσπίστηκε από τη Διάσκεψη της Βαρκελώνης το Νοέμβριο του 1995 με το όνομα ευρωμεσογειακή συνεργασία και υλοποιήθηκε από τον κανονισμό MEDA της 23ης Ιουλίου 1996, στηρίζεται σε μερικά περιφερειακά και εθνικά προγράμματα επενδύσεων. Είναι λίγα: 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ από το 1995 έως 1999, από το Μαρόκο ως τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, ακόμη και αν, προσθέτοντας τα δάνεια της ΕΤΕ ύψους 3,6 δισεκατομμυρίων, φτάνουμε σε μία χρηματοδοτική προσπάθεια που ξεπερνάει τα 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ της παγκόσμιας Τράπεζας.

Είναι λίγα, όχι μόνο γιατί, στην πραγματικότητα, αυτά τα 3,6 δισεκατομμύρια πιστώσεων υποχρεώσεων ανέρχονται, στην πραγματικότητα σε σύνολο πληρωμών 648 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά επειδή το διάβημα αυτό δεν αντιστοιχεί στην έκταση του προβλήματος.

Ασφαλώς, είναι καλό να περάσουμε από τις διμερείς βοήθειες σε μία συνολική, πολυμερή προσέγγιση. Ασφαλώς, το MEDA II, για το 2000-2006, αυξάνει τις πιστώσεις κατά 47,1% για να περάσει σε ένα κονδύλιο 8,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι ευρωπαίοι αγρότες πρέπει να αρκεστούν στη μισή, αν όχι στο ένα τρίτο, αυτής της αύξησης.

Αλλά μεσογειακή πολιτική δεν σημαίνει αυτό. Δεν σημαίνει προγράμματα και περισσότεροι υπάλληλοι στις Βρυξέλλες για να τα διαχειρίζονται. Μία μεσογειακή πολιτική που να ανταποκρίνεται στη δημογραφική, περιβαλλοντική, κλιματολογική, ισλαμική και πολιτισμική πρόκληση, είναι ένα μεγάλο, στρατηγικό όραμα που καθορίζει, ολοκληρώνει, σταθεροποιεί και τακτοποιεί τη Μεσόγειο γύρω από πρωτότυπους και διακυβερνητικούς θεσμούς με μεγάλους κοινούς τομείς προς διερεύνηση: ύδατα, περιβάλλον, μετανάστευση, αποψίλωση, κλπ.

Με αυτούς τους όρους, και με μέθοδο και ολοκληρωμένους θεσμούς, όπως μία Υψηλή Αρμοστεία για τη Μεσόγειο, θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για προϋπολογισμό, αφού θα υπάρχουν στρατηγικά σχέδια και όχι τακτική διασκόρπιση. Πρέπει όμως να κάνουμε γρήγορα, πολύ γρήγορα, πριν η εποικισμένη Ευρώπη τα χάσει όλα και δεν έχει τίποτε να μοιραστεί εκτός από παρηκμασμένους λαούς που έχουν απολέσει τον πολιτισμό τους.

  Schröder, Ilka (Verts/ALE), γραπτώς. - (DE) Η εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και των γειτονικών νοτίων κρατών της Μεσογείου εμπεριέχει μια σειρά θετικών στοιχείων. Θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω και να εμβαθυνθεί. Όμως η έκθεση για τη μεταρρύθμιση του προγράμματος MEDA ακολουθεί πολύ συχνά εσφαλμένη κατεύθυνση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προσδιορίσει ως στόχο τη σύναψη με τα κράτη νοτίως της Μεσογείου συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών - οι οποίες, παραδόξως εισάγουν μονομερή μόνο απελευθέρωση. Τέτοιες συμφωνίες έχουν ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες στους οικονομικά ασθενέστερους· αυτό το απέδειξαν ήδη ισχύουσες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών. Η έκθεση ομολογεί πως ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός στο πλαίσιο συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών. Διαφορετικά, γιατί να περιγράφονται και να ζητούνται “μέτρα στήριξης”, με τα οποία να μετριάζονται οι αρνητικές επιπτώσεις από το ελεύθερο εμπόριο;

Όταν αναγνωρίζει κανείς τους κινδύνους της στρατηγικής του ελεύθερου εμπορίου, αλλά εμμένει σε αυτήν τη στρατηγική, τα κοινωνικά, οικολογικά και πολιτιστικά στοιχεία του προγράμματος θα έχουν πάντοτε και μόνο χαρακτήρα αποκατάστασης και περιορισμού των ζημιών - αν και θα έπρεπε να είναι οι κατευθυντήριες αρχές τέτοιων συμφωνιών.

Επιπλέον για να δικαιούνται τις ενισχύσεις, τα κράτη MEDA πρέπει να φθάσουν στα επίπεδα που ορίζουν τα θεσμικά όργανα του Bretton-Woods (παραδείγματος χάρη το ΔΝΤ), των οποίων ακριβώς τα προγράμματα είναι γνωστά για τις αντικοινωνικές και ευθυγραμμισμένες στο φιλελευθερισμό στρατηγικές τους.

Στην εταιρική σχέση ΕΕ-Μεσογείου θα πρέπει να επιδιώκεται η κατάργηση των ανισορροπιών μεταξύ των περιοχών βορείως και νοτίως της Μεσογείου, η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων και η προαγωγή της αλληλοκατανοήσεως στις διάφορες περιφέρειες. Όταν όμως κατευθυντήρια αρχή γίνεται το ελεύθερο εμπόριο, τότε οι στόχοι αυτοί εκφυλίζονται σε ρόλο πρόσοψης, και κερδισμένοι είναι για μία ακόμη φορά μερικοί πλούσιοι.

Επιπλέον διαμαρτύρομαι, διότι γίνεται κατάχρηση της εταιρικής σχέσης Ευρώπης-Μεσογείου, η οποία καταστρατηγείται ως μέσον παρεμπόδισης της μετανάστευσης από εκεί προς την ΕΕ. Όχι μόνο στις συνθήκες με τα κράτη της Μεσογείου, αλλά σε κάθε συμφωνία με ένα ή περισσότερα τρίτα κράτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και αρκετό καιρό συμπεριλαμβάνει ως στόχους την “καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης” και την “αναπομπή” των “παρανόμων” προσφύγων. Έτσι κάθε νέα συμφωνία βάζει ακόμη έναν λίθο στο τείχος του οχυρού που ονομάζεται Ευρώπη. Η τωρινή έκθεση είναι και αυτή ένα παράδειγμα της ύψωσης τειχών έναντι των μεταναστών και των προσφύγων. Τα κράτη της νότιας Μεσογείου ανακηρύσσονται προαύλιο του οχυρού Ευρώπη. Αποστολή τους είναι να μεριμνούν ώστε να μην καταλήγουν στην ΕΕ “ανεπιθύμητα πρόσωπα”. Διερωτώμαι πώς μπορεί η ΕΕ να επαίρεται έναντι των κρατών-εταίρων στο χώρο της Μεσογείου για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την ελευθερία του ατόμου, όταν η ίδια δεν σέβεται τα δικαιώματα των μεταναστών, μετατρέπει σε παρανόμους αυτούς τους ανθρώπους και επιδιώκει πάση θυσία - μέχρι φόνου - να τους κρατήσει μακριά από την Ευρώπη. Η έκθεση αυτή εξασφαλίζει για μία ακόμη φορά περισσότερο την ελευθερία των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών και του κεφαλαίου. Για άλλη μία φορά ποδοπατά την ελευθερία και τα δικαιώματα των ανθρώπων. Γιααυτό την καταψηφίζω, παρά κάποια θετικά στοιχεία.

  Vlasto (PPE-DE), γραπτώς. - (FR) Ψήφισα υπέρ της έκθεσης του κ. Valdivielso de Cué, επειδή η ευρωμεσογειακή συνεργασία έχει ανάγκη να στηριχτεί σε ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό πρόγραμμα MEDA. Ως βουλευτής μίας πόλης ανοιχτής στη Μεσόγειο, εύχομαι να δοθούν στην ευρωμεσογειακή συνεργασία, για την περίοδο 2000-2006, μέσα αντίστοιχα με εκείνα που δίδονται στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Κατά την εκτέλεση του προγράμματος MEDA, τα μέτρα απλούστευσης που προτείνονται από την ευρωπαϊκή Επιτροπή και ενισχύονται από αυτήν την έκθεση, είναι σωτήρια. Αν εξετάσουμε την εκτέλεση των πιστώσεων του πρώτου προγράμματος MEDA, πώς μπορούμε να δικαιολογήσουμε το γεγονός ότι μόνο το ένα τέταρτο των πιστώσεων καταβλήθηκαν πραγματικά, και αυτό σε διάστημα τεσσάρων ετών κατά μέσο όρο; Τέτοια προβλήματα βλάπτουν τη διεθνή αξιοπιστία μας και στέλνουν στους ευρωπαίους φορολογούμενους μία αξιοθρήνητη εικόνα για τη χρήση των δημόσιων πόρων από τα κοινοτικά όργανα. Δεν είναι δυνατόν να μας ικανοποιεί ένας τέτοιος απολογισμός.

Δεν μπορούμε στο εξής παρά να στηρίξουμε τις τροποποιήσεις που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η βοήθεια προς τις μεσογειακές χώρες πρέπει να είναι αποτελεσματική και γρήγορη, σύμφωνα με τις πολιτικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προτείνοντας την αποκέντρωση της διοίκησης και της διαχείρισης των προγραμμάτων, προτείνοντας τον επαναπροσανατολισμό της επιτροπής MED και επιμένοντας στην ενίσχυση της συνεργασίας της Ευρώπης και των κρατών μελών, η έκθεση του κ. Valdivielso de Cué συμβάλλει στη βελτίωση του MEDA.

Η ενίσχυση της συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη διαδικασία λήψεως αποφάσεων του MEDA είναι άλλο ένα σημείο που μου φαίνεται κρίσιμο. Λυπάμαι, εξάλλου, που για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, όπως η τροποποίηση του κανονισμού MEDA, το Κοινοβούλιο μπορεί να αποφανθεί μόνο με βάση τη διαδικασία διαβούλευσης.

Με τις τροποποιήσεις που προτείνουμε σε αυτήν την έκθεση, το πρόγραμμα MEDA αποκτά απλουστευμένες, αποκεντρωμένες, και διαφανείς διαδικασίες εκτέλεσης. Τώρα, εύχομαι ο κοινοτικός προϋπολογισμός να δώσει στο πρόγραμμα αυτό χρηματοδοτικά μέσα που να ανταποκρίνονται στο ύψος των πολιτικών φιλοδοξιών μας για τη μεσογειακή ζώνη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκε να ενισχύσει το προσωπικό του MEDA, έτσι ώστε να φτάσει τους αντίστοιχους ανθρώπινους πόρους άλλων μεγάλων προγραμμάτων, όπως το PHARE και το TACIS. Το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να φροντίσει ώστε η δέσμευση αυτή να γίνει πράξη κατά την εξέταση του προϋπολογισμού του 2001.

Όσο αφορά τις πιστώσεις που χορηγούνται στο πρόγραμμα MEDA, ελπίζω τα κονδύλια να αντικατοπτρίζουν τη δεδηλωμένη πολιτική βούληση τόσο του Συμβουλίου όσο και του Κοινοβουλίου να καταστήσουν την ευρωμεσογειακή συνεργασία προτεραιότητα των εξωτερικών μας δράσεων.

Η τροποποίηση του κανονισμού MEDA με σκοπό την ενίσχυση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και την απλούστευση της διαδικασίας εκτέλεσης των σχεδίων αποτελεί ένα σημαντικό στάδιο στην ευρωμεσογειακή συνεργασία. Θα προσπαθήσω ώστε η ψήφιση του προϋπολογισμού του MEDA να αποτελέσει άλλο ένα στάδιο που θα επιβεβαιώνει τη σημασία που προσδίδουμε στην ευρωμεσογειακή συνεργασία.

- Εκθέσεις Varela Suanzes-Carpegna (A5-0194 και A5-0188/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, ψήφισα υπέρ της έκθεσης Varela, που αφορά την αλιευτική συμφωνία με τη Γουϊνέα, έστω και αν οι γαρίδες και οι τόνοι δεν θα δεχθούν ευνοϊκά αυτήν την έκθεση που ρυθμίζει την αλιεία τους. Εξέφρασα στον κ. Fernández Martín αυτήν μου την άποψη, όταν επρόκειτο για τα Κανάρια Νησιά, και εκείνος ορθώς μου είπε: “Ναι, αλλά οι γαρίδες δεν ψηφίζουν και έπειτα εγώ είμαι ψαράς”.

Κυρία Πρόεδρε, αυτή η έκθεση παρουσιάζει ελλείψεις, καθόσον δίδει χρήματα στο κράτος της Γουϊνέας, από τη μία πλευρά, για να διευκολυνθεί η ανασύσταση των αλιευτικών αποθεμάτων και να μειωθεί η ποσότητα των αλιευμάτων και, από την άλλη, στέλνει τα αλιευτικά σκάφη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ψαρεύουν τις γαρίδες και τους τόνους σ’ εκείνες τις θάλασσες. Λοιπόν, εγώ πιστεύω ότι πρόκειται για μια μορφή αποικιοκρατίας που θα πρέπει να καταργηθεί.

Όσον αφορά τη δεύτερη έκθεση Varela, σχετικά με την αλιευτική συμφωνία με τη Νήσο του Μαυρικίου, ναι μεν την υπερψήφισα, κυρία Πρόεδρε, αλλά πρέπει να πω ότι το έκανα με δυσκολία. Γιατί; Διότι η Επιτροπή Ανάπτυξης κατέθεσε μία τροπολογία, στην οποία ζητούσε να ελέγχονται οι μισθοί των αλιέων και, προσθέτω εγώ, και οι συντάξεις τους. Δυστυχώς αυτή η τροπολογία δεν έγινε δεκτή. Τώρα, εμείς ετοιμαζόμαστε, μέσω αυτού του εγγράφου, να συνάψουμε μία εμπορική συμφωνία, δίδουμε χρήματα της Ένωσης, αλλά δεν ζητάμε να μπορούμε να ελέγχουμε τις συμβάσεις των αλιέων. Αυτό είναι, κατά τη γνώμη μου, αρνητικό!

- Έκθεση Watson (A5-0201/2000)

  Ludford (ELDR). (ΕΝ) – Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα να επεξηγήσω τις ψήφους εξ ονόματος της Ομάδας ΦΙΛ. Γενικότερος στόχος μας ήταν να υιοθετηθεί αυτή η τόσο σημαντική έκθεση δεδομένου ότι είναι η πρώτη έκθεση που ρυθμίζει σε κοινοτικό επίπεδο τους μεταναστευτικούς νόμους της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, αλλά και επειδή αποδίδει δικαιοσύνη στους υπηκόους τρίτων χωρών. Ως εκ τούτου, δείξαμε αλληλεγγύη προς άλλες ομονοούσες ομάδες και βουλευτές. Υποστηρίξαμε τις τροπολογίες της Ομάδας των Σοσιαλιστών να εξαιρεθούν οι δικαιούχοι συμπληρωματικής προστασίας, δεδομένης της υπόσχεσης του Επιτρόπου να υποβάλει πρόταση που θα τους καλύπτει, όπως, επίσης, θα καλύπτει και τους δικαιούχους προσωρινής προστασίας.

Θα προτιμούσαμε οι δικαιούχοι συμπληρωματικής προστασίας να παρέμεναν στην έκθεση ως θέμα αρχής, επειδή είναι μακρόχρονοι νόμιμοι μετανάστες, αλλά αποφασίσαμε να βοηθήσουμε την υπερψήφιση της έκθεσης. Παρομοίως, απείχαμε από την ψηφοφορία σε ορισμένα θέματα που αφορούν τους ανιόντες, επειδή, όπου είναι δυνατόν, επιθυμούμε να αρθούν οι αντιρρήσεις ώστε να διασφαλιστεί σαφής πλειοψηφία υπέρ της έκθεσης και να αναγνωριστεί ότι η συμπερίληψη παρόμοιων συγγενών εγείρει ιδιαίτερα προβλήματα για ορισμένους βουλευτές. Ορισμένοι στην Ομάδα μου, ωστόσο, θα προτιμούσαν να εκφράσουμε μια πιο γενναιόδωρη στάση. Η κ. Malmström και η κ. van der Laan μου ζήτησαν ειδικά να τις αναφέρω σε αυτό το θέμα.

Η Ομάδα μου εσκεμμένα ψήφισε υπέρ της συμπερίληψης των ανύπαντρων ζευγαριών εάν το σχετικό κράτος μέλος αναγνωρίζει νομικώς τέτοιες σχέσεις, όπως νομίζω πως ισχύει σε τρία κράτη αυτή τη στιγμή. Πιστεύουμε ότι απλώς είναι δίκαιο να μην παρέμβουμε σε εσωτερικές αποφάσεις που αφορούν τη νομική αναγνώριση σχέσεων.

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, καταψήφισα την έκθεση Watson, όπως άλλωστε έκανε όλη η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος όχι μόνο γιατί δεν έγιναν δεκτές οι τροπολογίες που κατέθεσε η ομάδα, στην οποία έχω την τιμή να ανήκω, αλλά και γιατί οι συνταξιούχοι έχουν κουραστεί να βλέπουν την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κατακλύζεται όλο και περισσότερο από εξωκοινοτικούς που δεν διαθέτουν τα προς το ζην. Προβλέπεται σ’ αυτό το έγγραφο ότι μπορούν να εισέρχονται και να ξαναβρίσκουν την οικογένειά τους – πράγμα αφ’ εαυτού έξοχο και με το οποίο συμφωνώ – ακόμα και οι συγγενείς των μεταναστών που ζουν σ’ ένα συγκεκριμένο κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εισόδημα ίσο με την κατώτατη σύνταξη της κοινωνικής πρόνοιας. Αλλά η κατώτατη σύνταξη της κοινωνικής πρόνοιας είναι ήδη σύνταξη πείνας για ένα άτομο! Πώς θα μπορέσει να χορτάσει όλη την οικογένειά του ο μετανάστης που έχει τόσο χαμηλό εισόδημα;

  Berthu (UEN), γραπτώς. - (FR) Η έκθεση Watson αναφορικά με την πρόταση οδηγίας για την οικογενειακή επανένωση, αν και υπερβολικά ενδοτική, υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με μεγάλη πλειοψηφία, 323 ψήφοι έναντι 212. Η ψηφοφορία αυτή δείχνει πόσο κοντά βρίσκονται οι ευρωπαίοι βουλευτές και η Επιτροπή, που είναι ο συντάκτης της αρχικής πρότασης, στην αποτυχία της κύριας αποστολής τους, η οποία δεν συνίσταται στο να ικανοποιούν τους πάντες, αλλά να στο να προστατεύουν τους λαούς της Ευρώπης.

Η ψηφοφορία αυτή επιβεβαιώνει ακόμη αυτό που λέγαμε πάντοτε για την κοινοτικοποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής από τη συνθήκη του Άμστερνταμ, όπως εφαρμόζεται εδώ συγκεκριμένα για την οικογενειακή επανένωση με το άρθρο 63 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΕ: η μεταφορά της εξουσίας λήψης απόφασης από το εθνικό στο ευρωπαϊκό επίπεδο δεν χρησιμοποιείται για να ενισχυθούν τα κράτη, όπως ισχυρίστηκαν ορισμένοι για να παραπλανήσουν τους ψηφοφόρους, αλλά, αντίθετα, για να καταστραφεί καλύτερα η άμυνά τους.

Η πρόταση οδηγίας για την οικογενειακή επανένωση, όπως εγκρίθηκε με την έκθεση Watson, διακηρύσσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ένα δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση που δεν υφίσταται ακόμη νομικά σε αυτό το επίπεδο και το οποίο, κατά τη γνώμη μας, δε θα έπρεπε να ισχύσει ως δικαίωμα.. Στην ουσία, το κράτος υποδοχής δεν υποχρεώνει το μετανάστη να έρθει. Την απόφαση αυτή την παίρνει ο ίδιος ο μετανάστης, και αν γίνει δεκτός, δεν μπορεί να διεκδικεί το δικαίωμα να φέρει και άλλους ανθρώπους.

Εξάλλου, παρατηρείται ότι η αιτιολογική έκθεση της πρότασης οδηγίας παραπέμπει ευσεβώς στην παγκόσμια διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στα διεθνή σύμφωνα του 1966 τα οποία "αναγνωρίζουν ότι η οικογένεια αποτελεί το φυσικό και θεμελιώδες στοιχείο της κοινωνίας και ότι, υπό αυτήν την ιδιότητα, δικαιούται της προστασίας και της βοήθειας της κοινωνίας και των κρατών". Την ίδια ώρα, η υποτιθέμενη Διάσκεψη που καταρτίζει τον Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρνείται πεισματικά να λάβει υπόψη την ίδια αυτή αρχή. Από αυτό συνάγεται ότι η αναγνώριση της οικογένειας ως φυσικού και θεμελιώδους στοιχείου της κοινωνίας ισχύει όταν χρησιμεύει ως δικαιολογία για την οικογενειακή επανένωση, παύει, όμως, να ισχύει όταν μπορεί να χρησιμεύσει για τη στήριξη των ευρωπαϊκών οικογενειών.

Η πρόταση οδηγίας που εγκρίθηκε με την έκθεση Watson δεν αρκείται στην διακήρυξη αυτού του ανύπαρκτου δικαιώματος. Δίδει την ιδιότητα του "αιτούντα την επανένωση" όχι μόνο στους νόμιμους μετανάστες αλλά και στα άτομα που διέπονται από το καθεστώς του πρόσφυγα. Εξάλλου, οι δικαιούχοι της οικογενειακής επανένωσης δεν είναι απλώς η/ο σύζυγος και τα ανήλικα παιδιά του αιτούντος αλλά και ο "άγαμος σύντροφος που διατηρεί μακρά σχέση με τον αιτούντα", πράγμα που συμπεριλαμβάνει τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια, όταν η νομοθεσία του κράτους μέλους τα εξομοιώνει με τα έγγαμα ζευγάρια. Η οδηγία προσθέτει και τα ενήλικα τέκνα που δεν μπορούν "αντικειμενικά να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες τους" καθώς και τους ανιόντες του αιτούντος, του συζύγου ή και του εκτός γάμου συντρόφου.

Βλέπουμε ότι όλες οι βαλβίδες έχουν ανοίξει διάπλατα και ότι ο στόχος είναι να ευνοηθεί μαζικά μία πληθυσμιακή μετανάστευση που θα αλλάξει τη φύση των ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Αναμφίβολα, οι τάξεις των εθνικών πολιτικών δεν θα μπορούσαν να ψηφίσουν ένα τέτοιο κείμενο γιατί παρακολουθούνται πιο στενά από τους λαούς. Έτσι, μετέφεραν την αρμοδιότητα στις Βρυξέλλες, οι οποίες ανέλαβαν να εκτελέσουν το βρώμικο έργο στη θέση τους μέσα στο σκοτάδι. Αυτή είναι η πραγματική λειτουργία της Ευρώπης σήμερα.

  Blak, Lund και Thorning-Schmidt (PSE), γραπτώς. – (DA) Οι δανοί σοσιαλδημοκράτες βουλευτές χαιρετίζουν την πρωτοβουλία για κοινούς κανόνες για την επανένωση οικογενειών, αν και καταψηφίσαμε ορισμένα μεμονωμένα σημεία, όπως αυτό σχετικά με τον κανόνα του ενός έτους. Κατά συνέπεια, και δεδομένης της δανικής επιφύλαξης για ζητήματα δικαίου, οι δανοί σοσιαλδημοκράτες αποφάσισαν να μην ψηφίσουν υπέρ της τελικής πρότασης.

  Busk, Haarder, Jensen και Riis-Jørgensen (ELDR), γραπτώς. – (DA) Οι βουλευτές της Αριστεράς εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι η δανική κυβέρνηση εξαιτίας της δανικής επιφύλαξης δεν κατέβαλε ουδεμία προσπάθεια προκειμένου να συμβάλει στη διαμόρφωση της οδηγίας, έτσι ώστε η Δανία να είναι η μόνη χώρα η οποία δεν έχει το δικαίωμα αρνησικυρίας. Εκφράζουμε επίσης τη λύπη μας για το γεγονός ότι, αντίθετα από άλλες χώρες, η κυβέρνησή μας δεν έθεσε αυστηρότερους όρους σχετικά με ζητήματα όπως η οικονομική ανεξαρτησία, η κατοικία κλπ για τους μετανάστες στη Δανία οι οποίοι επιθυμούν την επανένωση με τις οικογένειές τους. Η πρόταση που περιλαμβάνεται στο σχέδιο οδηγίας σχετικά με το δικαίωμα για την επανένωση οικογενειών μετά από ένα χρόνο δεν θα αποτελούσε πρόβλημα, εφόσον η Δανία, όπως και άλλες χώρες, έθετε τέτοιους όρους όπως αυτοί που αναφέρονται ρητώς στο σχέδιο οδηγίας. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα αποτελούσε αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης η δημιουργία κατοικιών και η μέριμνα των εν λόγω ατόμων, όπως συμβαίνει σήμερα. Υπό τις παρούσες συνθήκες, ωστόσο, ο κανόνας του ενός έτους δεν μπορεί να εφαρμοσθεί στη Δανία χωρίς αυτό να προξενήσει σημαντικά προβλήματα. Απέχουμε, για τον λόγο αυτό, της ψηφοφορίας για την έκθεση, γεγονός που μας λυπεί ιδιαίτερα, διότι είμαστε αναμφίβολα υπέρ μιας κοινής πολιτικής, ιδιαίτερα στον τομέα του ασύλου.

  Caudron (PSE), γραπτώς. - (FR) Μετά τις προόδους που σημειώθηκαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε τον Οκτώβριο του 1999 στον τομέα του ευρωπαϊκού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης και τη στιγμή που συζητούμε τον Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η έκθεση που συζητούμε σήμερα μου φαίνεται υψίστης σημασίας. Πρόκειται για την προβληματική της οικογενειακής επανένωσης.

Προς το παρόν, αυτό το δικαίωμα αναγνωρίζεται μόνο από τα διεθνή νομικά μέσα, συγκεκριμένα την ευρωπαϊκή σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών του 1950. Σε εθνικό επίπεδο, η κατάσταση είναι πολύ ετερόκλιτη. Η οικογενειακή επανένωση επιτρέπει την προστασία της οικογενειακής μονάδας και διευκολύνει την ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών στα κράτη μέλη. Συνεπώς, το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση ήταν απαραίτητο να εγγραφεί στην κοινοτική νομοθεσία.

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποσκοπεί έτσι στη θέσπιση ενός δικαιώματος στην οικογενειακή επανένωση για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα σε ένα κράτος μέλος σύμφωνα με κάποιες υλικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις.

Επικροτώ το έργο των συναδέλφων της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών που αγωνίστηκαν για να καταπολεμήσουν την εξαιρετικά περιοριστική και συντηρητική οπτική του πρώτου εισηγητή. Κατέληξαν σε ένα κείμενο που πλησιάζει στη βασική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία ήταν, κατά τη γνώμη μου, ικανοποιητική στο σύνολό της.

Έτσι, του δικαιώματος στην οικογενειακή επανένωση απολαύουν τα άτομα που ανήκουν σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες:

- είναι υπήκοοι ενός τρίτου κράτους, που διαμένουν μόνιμα στην επικράτεια ενός κράτους μέλους και είναι κάτοχοι ενός τίτλου διαμονής διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους·

- είναι πρόσφυγες, ανεξάρτητα από τη διάρκεια ισχύος του τίτλου διαμονής, ή πολίτες της Ένωσης που δεν ασκούν το δικαίωμά της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων.

Τα άτομα που έχουν δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση είναι:

- ο σύζυγος ή ο άγαμος σύντροφος του αιτούντος την επανένωση (συμπεριλαμβανομένων των συντρόφων του ιδίου φύλου)· ας σημειωθεί ότι η διάταξη σχετικά με την ελεύθερη συμβίωση ισχύει μόνο στα κράτη μέλη που έχουν εξομοιώσει την κατάσταση των άγαμων ζευγαριών με τα έγγαμα ζεύγη·

- τα τέκνα του ζεύγους, έγγαμα ή μη, τα οποία γεννήθηκαν εντός ή εκτός του γάμου ή προέρχονται από προηγούμενο γάμο·

- καλύπτονται, επίσης, τα τέκνα του ενός συζύγου ή συντρόφου, υπό τον όρο ότι αυτός έχει την επιμέλεια και είναι υπεύθυνος για τη φροντίδα τους·

- οι ανιόντες, όταν εξαρτώνται από τον αιτούντα καθώς και τα εξαρτώμενα ενήλικα τέκνα.

  Evans, Robert J.E. (PSE), γραπτώς. – (EN) Μιλώ για λογαριασμό μου και εξ ονόματος των 28 συναδέλφων μου από το Εργατικό Κόμμα της Μ. Βρετανίας. Με ικανοποίηση ψηφίσαμε και στηρίξαμε την έκθεση, παρόλο που για διάφορους λόγους η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου άσκησε το δικαίωμά της να εξαιρεθεί από την πρωτοβουλία αυτή.

Όπως θα είναι ενήμεροι οι βουλευτές, η κυβέρνηση του ΗΒ συνυπέγραψε στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Tampere. Ωστόσο, υπάρχουν διάφορα πολιτικά σημεία και ζητήματα που άπτονται της κυριαρχίας, τα οποία το ΗΒ τα θεωρεί πολύ σοβαρά και τα οποία σημαίνουν ότι δεν είναι ούτε κατάλληλο ούτε εφικτό για το Ηνωμένο Βασίλειο να συμπεριληφθεί αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, αυτό δε μειώνει τη δέσμευση της κυβέρνησής μας απέναντι στις αρχές που διέπουν την έκθεση και στις αξίες που τη θεμελιώνουν. Απεναντίας, είναι δηλωμένη η πρόθεση της κυβέρνησης να μη διαφοροποιείται το ΗΒ σε μεγάλο βαθμό από τους ευρωπαίους εταίρους μας στον σημαντικό τομέα της μεταναστατευτικής πολιτικής.

Οι Εργατικοί βουλευτές ψήφισαν συνεπώς υπέρ της έκθεσης και συνεχίζουν να στηρίζουν τις αρχές της οικογενειακής επανένωσης.

  Lulling (PPE-DE), γραπτώς. - (DE) Το Λουξεμβούργο είναι το κράτος της ευρωπαϊκής Ενώσεως με τη μεγαλύτερη αναλογία αλλοδαπών στον πληθυσμό: 37%. Απααυτούς η πλειονότης - 87% - κατάγεται από τα κράτη της ΕΕ. Αλλά εδώ και λίγο καιρό αυξάνεται η αναλογία των μεταναστών από τρίτα κράτη γρηγορότερα από ότι η αναλογία των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως από τα άλλα 14 κράτη μέλη.

Για την αγορά εργασίας στρεφόμαστε προς τους μετανάστες, αν και οι μεγαλύτερες ανάγκες καλύπτονται από τους διασυνοριακούς εργαζομένους από τη Γαλλία, το Βέλγιο και τη Γερμανία. Σχεδόν το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού, άνω των 80 000, είναι διασυνοριακοί εργαζόμενοι. Περισσότερο από το ήμισυ του ενεργού πληθυσμού δεν έχει υπηκοότητα Λουξεμβούργου. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν το ενδιαφέρον το οποίο τρέφει η πατρίδα μου για μια ορθολογική μεταναστευτική πολιτική και, όπως είναι αυτονόητο, για τη σημαντική πτυχή της επανένωσης οικογενειών. Ανήκει βεβαίως στα καθήκοντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ειδικότερα ύστερα από τη θέση εν ισχύ της συνθήκης του Άμστερνταμ, η πρόταση μέτρων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας σχετικά με την είσοδο και διαμονή υπηκόων τρίτων κρατών, προ πάντων με τον αξιέπαινο στόχο της επίτευξης μιας προσέγγισης μεταξύ των επί μέρους κρατικών ρυθμίσεων ως προς τις συνθήκες αποδοχής και παραμονής υπηκόων τρίτων κρατών.

Στην πρότασή της για μία οδηγία σχετική με το δικαίωμα σε επανένωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ορθά πως η παρουσία των μελών της οικογενείας καθιστά δυνατό ένα φυσιολογικό οικογενειακό βίο και ως εκ τούτου μία μεγαλύτερη σταθερότητα και καλύτερο ρίζωμα των ανθρώπων στην χώρα υποδοχής. Γνωρίζουμε, και εξ άλλου εκτιμούμε ιδιαιτέρως, ότι η Κοινή Δήλωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και άλλες διεθνείς συμβάσεις αναγνωρίζουν την οικογένεια ως το φυσικό πυρήνα της κοινωνίας, ο οποίος πρέπει να τυγχάνει προστασίας και αρωγής.

Σε αυτό το υπόβαθρο, παρότι διάφορες διεθνείς συμφωνίες δεν προβλέπουν κανένα δικαίωμα σε οικογενειακή επανένωση, χαιρετίζω κατα αρχήν την πρόταση της Επιτροπής για ένα κοινοτικό νομοθέτημα στον τομέα της οικογενειακής επανένωσης. Εξάλλου ούτε το απόλυτο χάος θέλουμε ούτε νέες δυνατότητες για τα δίκτυα λαθρομετανάστευσης. Πάνω απα όλα πρέπει να εξασφαλίσουμε πως οι σχετικές ρυθμίσεις λαμβάνουν υπα όψιν το δυναμικό υποδοχής των επιμέρους κρατών μελών. Κάτι τέτοιο ασφαλώς δε θα συνέβαινε αν υπερψηφίζαμε την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Δικαιωμάτων των Πολιτών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στη μορφή στην οποία είχε υποβληθεί. Η εισηγήτρια καλώς έπραξε αποσύροντας την υπογραφή της από την έκθεση, η οποία σε επίπεδο κοινοβουλευτικής Επιτροπής έγινε δεκτή με 25 ψήφους υπέρ και 13 κατά. Μία οδηγία με τη μορφή, με την οποία την προτείνει τώρα η πλειοψηφία των μελών της αρμόδιας καταουσίαν Επιτροπής, είναι ανεφάρμοστη, επικίνδυνη και αντιπαραγωγική. Μόνο χάρη στις τροπολογίες της ομάδος μου και της αρχικής εισηγήτριας, της κυρίας Klamt, μπόρεσα να υπερψηφίσω αυτήν την έκθεση.

Οικογενειακή επανένωση, ναι, αλλά, πώς ορίζεται η οικογένεια; Πόσους συζύγους σε περίπτωση πολλαπλών γάμων, πόσα τέκνα, συντρόφους, συγγενείς με την ευρύτερη έννοια της λέξης, εικονικούς συντρόφους, πρέπει να μπορεί να φέρει κοντά του ένας υπήκοος τρίτου κράτους με νομότυπη διαμονή; 10, 20, 100, αναλόγως παραδόσεων και θρησκείας;

Ασφαλώς θα έπρεπε τα ανθρωπιστικά επιχειρήματα να διαδραματίζουν ένα ρόλο. Αλλά το σύνολο πρέπει να είναι διαφανές και να μπορεί να ελεγχθεί. Πάνω απαόλα, δεν πρέπει στα επιμέρους κράτη μέλη να επιβληθεί βάσει ευρωπαϊκής οδηγίας μια κατάσταση, την οποία δεν είναι σε θέση πλέον να διαχειριστούν.

Ασφαλώς και πρέπει τα κράτη μέλη, τα οποία έχουν πιο γενναιόδωρες ρυθμίσεις, να μπορέσουν να τις διατηρήσουν.

Για εμένα το σημαντικό με την παρούσα επεξήγηση ήταν να προειδοποιήσω για υπερβολές που έχουν απρόβλεπτα αποτελέσματα, χωρίς να αμφισβητήσω τη βασική αρχή της ενότητας της οικογένειας. Το αντίθετο μάλιστα.

  Sacrédeus και Wijkman (PPE-DE), γραπτώς. – (SV) Η έκθεση αφορά κυρίως δύο διαφορετικές ομάδες, τους πολίτες τρίτων κρατών και τους πρόσφυγες και το δικαίωμα αυτών για επανένωση με τις οικογένειές τους στις χώρες της ΕΕ. Εμείς, οι σουηδοί Χριστιανοδημοκράτες, θεωρούμε ότι οι δύο αυτές ομάδες θα πρέπει να αντιμετωπισθούν διαφορετικά. Το δικαίωμα των προσφύγων για επανένωση με τις οικογένειές τους θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ισότιμα μεν, αλλά σε μία διαφορετική οδηγία.

Η οικογένεια αποτελεί το σημαντικότερο θεμέλιο της κοινωνίας μας και οφείλουμε για αυτό να μεριμνούμε για την εξασφάλιση του δικαιώματος στην οικογενειακή ζωή. Οφείλουμε να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στο δικαίωμα των παιδιών να ζουν μαζί με τους γονείς τους, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. εφόσον υπάρχουν σοβαροί λόγοι υγείας) το δικαίωμα αυτό οφείλει να καλύπτει και άλλους στενούς συγγενείς σε αύξοντα βαθμό συγγενείας καθώς και τα ενήλικα τέκνα. Τα μέλη της οικογένειας θα πρέπει επίσης να μπορούν να λαμβάνουν άδεια παραμονής στη χώρα υποδοχής ακόμα και μετά από διαζύγιο ή θάνατο συγγενή τους, και όχι μόνο αυτό, αλλά θα πρέπει να τους εξασφαλίζεται και το δικαίωμα στην εργασία και στην εκπαίδευση στη χώρα αυτή.

Υποστηρίζουμε λοιπόν την έκθεση με αυτές τις επιφυλάξεις και διευκρινίσεις που μόλις ανέφερα.

  Schröder, Ilka (Verts/ALE), γραπτώς. - (DE) Παρά τον περιορισμό στους πρόσφυγες υπό την έννοια της σύμβασης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες, υπερψηφίζω αυτήν την έκθεση. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν προσφέρει καμία πρόοδο κυρίως για τους ομοφυλόφιλους και τους πρόσφυγες υπό προσωρινή ή επικουρική προστασία.

Ειδικά από γερμανικής σκοπιάς όμως, υπάρχει η δυνατότητα βελτίωσης της κατάστασης για εκείνους τους πρόσφυγες οι οποίοι μπορούν με βάση το κριτήριο της συγγένειας να έχουν δυνατότητα για νόμιμη μετανάστευση. Και υπερψηφίζω για έναν ακόμη λόγο: όταν καθημερινά σχεδόν υψώνονται οι σημαίες της άκρας δεξιάς στη Γερμανία, ο ίδιος ο γερμανός υπουργός των Εσωτερικών Schily είναι εκείνος ο οποίος αντιτίθεται στην υπέρ της μετανάστευσης ρύθμιση. Φοβάται πως θα έρθουν στη Γερμανία “εξαψήφιοι αριθμοί” μεταναστών, εφόσον τεθεί σε εφαρμογή η οδηγία. Κατ’αυτόν τον τρόπο ανοίγει με τις δηλώσεις του τις θύρες σε εκείνους οι οποίοι θέλουν να εκδιώξουν με τη βία από την Γερμανία τους “εξαψήφιους” όχλους - είτε ζωντανούς είτε νεκρούς. Έτσι η δέσμευση κατά της άκρας δεξιάς δεν είναι πλέον μόνο μια υποκριτική μάσκα, αλλά έχει μεταβληθεί στο ακριβώς αντίθετό της.

  Lulling (PPE-DE). - (FR) Κυρία Πρόεδρε, δεν θα μπορούσε να γίνει όπως παλαιότερα: να αναφέρετε όσους θέλουν να υποβάλουν γραπτώς επεξηγήσεις ψήφου για να μπορέσουμε να φύγουμε. Είναι εξωφρενικό αυτό που συμβαίνει. Καθόμαστε εδώ μισή ώρα μετά τις ψηφοφορίες μόνο και μόνο για να πούμε ότι υποβάλαμε γραπτώς επεξήγηση ψήφου. Παλαιότερα είχαμε ένα διαφορετικό σύστημα που ήταν οργανωμένο καλύτερα.

  Πρόεδρος. - Μην εξάπτεστε, κ. Lulling. Είναι πολύ δύσκολο, ξέρετε, να ξελαρυγγιαζόμαστε για να ανακοινώσουμε τα ονόματα των συναδέλφων που θέλουν να υποβάλουν γραπτώς επεξήγηση ψήφου. Οι υπηρεσίες μας ελέγχουν εάν οι συνάδελφοι βρίσκονται όντως εδώ και καταγράφουμε όλες τις γραπτές αιτήσεις χωρίς να χρειάζεται να τις ανακοινώσουμε. Ελέγχεται εάν ο συνάδελφος βρίσκεται όντως στην αίθουσα στην αρχή των επεξηγήσεων ψήφου και εγώ ανακοινώνω μόνο τις προφορικές επεξηγήσεις. Συνεπώς, είστε ελεύθερη.

  De Rossa (PSE). – (ΕΝ) Κάθομαι εδώ σχεδόν μισή ώρα και περιμένω να ακούσω να ανακοινωθεί το όνομά μου, διότι οι υπηρεσίες με πληροφόρησαν ότι έπρεπε να είμαι παρούσα ώστε η επεξήγηση της ψήφου μου να ληφθεί ως γραπτή. Δεν κατανοώ το πρόβλημα. Γιατί οι υπηρεσίες μας δεν μπορούν να μας δώσουν απλές και σαφείς πληροφορίες; Είπα ότι ήθελα να προβώ σε επεξήγηση της ψήφου μου γραπτώς και μου είπαν να παρίσταμαι για την ψηφοφορία από την αρχή και ότι θα έπρεπε να περιμένω μέχρι να με καλέσουν για να δηλώσω ότι ήθελα να την υποβάλω γραπτώς. Γιατί με ανάγκασαν να χάσω μισή ώρα εδώ;

  Πρόεδρος. - Όχι, πληροφορούμαι ότι πρόκειται για παρανόηση. Σας είπαν ότι πρέπει να είστε παρών στην ψηφοφορία. Έτσι πίστευα κι εγώ πάντοτε αλλά όχι και να περιμένετε όλες τις επεξηγήσεις ψήφου.

  De Rossa (PSE). – (ΕΝ) Κα Πρόεδρε, μου είπαν εντελώς σαφώς ότι έπρεπε να ήμουν παρών για να πω ότι ήθελα να προβώ σε γραπτή επεξήγηση ψήφου. Σε μια προηγούμενη περίπτωση που δεν παρευρέθηκα, με μάλωσαν που δεν ήμουν εδώ.

  Πρόεδρος. - Δεν μπορούμε να παρατείνουμε αυτήν τη συζήτηση αλλά σας υπόσχομαι να διευκρινίσουμε τα πράγματα με το Προεδρείο έτσι ώστε καταρχήν όλοι οι πρόεδροι των συνεδριάσεων στις ψηφοφορίες να εφαρμόζουν τους ίδιους κανόνες για τις επεξηγήσεις. Εγώ, προσωπικά, πιστεύω ότι το ορθότερο είναι να ελέγχεται σωστά εάν παρευρίσκονται οι συνάδελφοι στην ψηφοφορία έτσι ώστε να απελευθερώνονται, όταν υποβάλουν γραπτώς τις επεξηγήσεις τους και να μην υπολογίζονται γραπτές επεξηγήσεις ψήφου συναδέλφων που δεν έλαβαν μέρος στην ψηφοφορία. Νομίζω ότι αυτός είναι ο σωστός κανόνας αλλά θέλω πρώτα να εξετάσω το θέμα με τους άλλους αντιπροέδρους που προεδρεύουν, όπως κι εγώ, στις συνεδριάσεις των ψηφοφοριών. Ευχαριστώ για την κατανόησή σας.

⁂

- Δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές

  Caudron (PSE), γραπτώς. - (FR) Θα ήθελα να εκφράσω την υποστήριξή μου για την επεξεργασία μιας νέας αποστολής που ανατίθεται σε έναν φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την ανάλυση και, κυρίως, την πρόβλεψη των βιομηχανικών αλλαγών. Είναι ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα που δείχνει τη βούληση να ανταποκριθούμε στις αλλαγές που απορρέουν από διάφορες ανακατατάξεις, οι οποίες προκαλούνται ιδίως από τις οικονομικές και χρηματιστηριακές εξελίξεις, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, τον διεθνή ανταγωνισμό, την παγκοσμιοποίηση των συναλλαγών.

Στη σύνοδο κορυφής του Λουξεμβούργου, το Νοέμβριο του 1997, ήταν που συνειδητοποιήσαμε τη σημασία που έχει η καλύτερη μελέτη αυτών των προβλημάτων, έτσι ώστε να τα αποφεύγουμε και να ανακόπτουμε τις αρνητικές επιπτώσεις τους. Ο προβληματισμός αυτός οδήγησε στη σύσταση μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων, περισσότερο γνωστών με το όνομα Gyllenhammar, η οποία επιφορτίστηκε με την ανάλυση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των βιομηχανικών μεταβολών.

Τα συμπεράσματα αυτής της ομάδας συνέστησαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Cardiff, τον Δεκέμβριο του 1998, τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου για τις βιομηχανικές αλλαγές, πρόταση την οποία συζητούμε επιτέλους σήμερα και που θα συγκεκριμενοποιηθεί, ελπίζω, στο πολύ εγγύς μέλλον!

Πράγματι, τα τελευταία αυτά χρόνια σημαδεύτηκαν από έναν πολλαπλασιασμό μετεγκαταστάσεων, αναδιαρθρώσεων, συγχωνεύσεων, οι οποίες άλλαξαν σημαντικά το ευρωπαϊκό βιομηχανικό τοπίο και είχαν σοβαρές επιπτώσεις στην απασχόληση και την οικονομική και κοινωνική συνοχή.

Τα κράτη μέλη, απροετοίμαστα για αυτές τις αλλαγές, πολύ συχνά αναγκάστηκαν να τις υποστούν, προσπαθώντας να μαζέψουν όπως-όπως τα σπασμένα κομμάτια, κάτω από το επιτιμητικό, κάποτε, βλέμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δεν δίστασε να καταδικάσει ορισμένα από αυτά για το έγκλημα της κρατικής βοήθειας!

Τα πρώτα θύματα αυτών των μη αναμενόμενων αλλαγών είναι, φυσικά, οι εργαζόμενοι, οι οποίοι, παρά την ανάκαμψη της ανάπτυξης και τη βελτίωση της γενικής οικονομικής κατάστασης, συνεχίζουν να ζουν σε κλίμα ανασφάλειας.

Είδαμε, πράγματι, πρόσφατα, τις επιχειρήσεις να προβαίνουν σε απολύσεις ακόμη και όταν είναι κερδοφόρες γιατί πρέπει να αναδιαρθρωθούν, να συγχωνευτούν, χωρίς φυσικά να σκεφτούν να τηρήσουν τις υποχρεώσεις πληροφόρησης και επικοινωνίας με τους εργαζόμενους! Δράττομαι της ευκαιρίας για να απευθύνω έκκληση στο Συμβούλιο το οποίο έχει καθηλώσει την πρόταση οδηγίας σχετικά με την ενημέρωση και τη διαβούλευση με τους εργαζόμενους!

Με λίγα λόγια, το παρατηρητήριο αυτό πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο πρόβλεψης των βιομηχανικών αλλαγών. Έτσι, θα μπορέσουμε να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα για την καλύτερη προετοιμασία των εργαζόμενων, ιδίως προτείνοντάς τους προγράμματα κατάρτισης για τη μεταστροφή τους προς άλλους τομείς δραστηριότητας με μέλλον! Υποστηρίζω την πρόταση που περιέχεται στο ψήφισμα, να συμπεριληφθεί το δικαίωμα στη διαβίου κατάρτιση στο Χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων! Οι αναλύσεις του Κέντρου θα πρέπει, φυσικά, να διαδίδονται ευρύτατα.

  De Rossa (PSE), γραπτώς. – (EN) Λυπάμαι για την απόφαση των Ομάδων ΕΛΚ-ΕΔ, ΦΙΛ και ΕΕΕ να ψηφίσουν κατά του ψηφίσματος της Ομάδας ΕΣΚ για τη σύσταση ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τις Βιομηχανικές Αλλαγές. Ένα τέτοιο παρατηρητήριο θα συνέβαλλε στη δημιουργία μιας προληπτικής προσέγγισης στις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες βιομηχανικές αλλαγές, η οποία θα ωφελούσε όλους τους ενδιαφερομένους – την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τους κοινωνικούς εταίρους, τις κυβερνήσεις και την τοπική αυτοδιοίκηση.

Ένα τέτοιο παρατηρητήριο θα μπορούσε να ενταχθεί σε έναν καθιερωμένο φορέα ή ίδρυμα μέσω της διεύρυνσης των υπαρχουσών αρμοδιοτήτων, όπως πρότεινε το ψήφισμα της ΕΣΚ.

Είναι ακατανόητο το γεγονός ότι ορισμένοι ιρλανδοί βουλευτές καταψήφισαν αυτή την πρόταση, δεδομένου ότι το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας που εδρεύει στο Δουβλίνο θα ταίριαζε να αναλάβει τέτοιο έργο.

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (ΡΤ) Οι τεράστιες βιομηχανικές μεταβολές των τελευταίων ετών που προέκυψαν από την αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση, τις νέες τεχνολογίες και από τις κοινωνικές αλλαγές, δημιούργησαν όχι μόνο οικονομική ανάπτυξη και νέους τομείς παραγωγής αλλά επίσης και έναν αυξανόμενο αριθμό συγκεντρώσεων, διακοπή της λειτουργίας πολλών επιχειρήσεων και πολλές μεταφορές του τόπου δραστηριότητάς τους, γεγονός που κατέληξε στην απώλεια τοπικών αγορών, σε ανεργία, υποβάθμιση των συστημάτων κοινωνικής και εργατικής προστασίας, μεγαλύτερο κοινωνικό αποκλεισμό και τεράστια ανθρώπινη οδύνη.

Επομένως είναι πολύ σημαντικό να δημιουργηθεί ένα Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο των βιομηχανικών μεταβολών με στόχο να προωθηθεί μία πιο ενεργητική και υπεύθυνη προσέγγιση της βιομηχανικής ανάπτυξης, με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, με σκοπό να συμβάλει στην αποτροπή των πιο σοβαρών συνεπειών των βιομηχανικών μεταβολών.

Είναι επίσης επείγον να επιταχύνει η Επιτροπή την αναθεώρηση της Οδηγίας 94/95/ΕΕ σχετικά με τη θέσπιση ενός Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Επιχειρήσεων, και του Κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 4064/89, έτσι ώστε να διασφαλιστεί μία μεγαλύτερη συμμετοχή των οργανώσεων των εργαζομένων όσον αφορά τις αποφάσεις συγκέντρωσης και μεταφοράς του τόπου των επιχειρήσεων, και μία μεγαλύτερη εγγύηση της προστασίας και υπεράσπισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

- Προτεραιότητα στον τομέα των εξωτερικών δράσεων

  Κόρακας (GUE/NGL), γραπτώς. - Καταψηφίζουμε το κοινό ψήφισμα για τις προτεραιότητες της εξωτερικής δράσης της ΕΕ γιατί θεωρούμε ότι προωθείται παραπέρα, και μάλιστα με πρόταση του ΕΚ, η αφαίρεση κάθε δυνατότητας άσκησης ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής άμυνας από τα κράτη μέλη και η ενσωμάτωσή τους στη διαμορφούμενη Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Άμυνας που έχει ήδη δώσει το στίγμα της με πολιτικές και στρατιωτικές επεμβάσεις στα εσωτερικά τρίτων χωρών για την εξυπηρέτηση των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων της ΕΕ, αντίθετα με κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και σε βάρος των λαών της ΕΕ και των άλλων χωρών. Έτσι συνέβη πρόσφατα με την περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου και γενικότερα της Γιουγκοσλαβίας.

Η στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, το κυνήγι των εξοπλισμών, η εναρμόνιση των πολεμικών εξοπλισμών και της πολεμικής βιομηχανίας, η επιβολή της θέλησης του ισχυρού στη ζούγκλα της “παγκοσμιοποίησης” και της ελεύθερης αγοράς, έρχονται σε αντίθεση με τα οράματα και τους αγώνες των λαών για ειρήνη, πολιτική και ειρηνική επίλυση των διαφορών, επικράτησης του διεθνούς δικαίου.

Είναι προφανές ότι η πολιτική αυτή συμβαδίζει με τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου για απαγόρευση κάθε πρόσβασης σε έγγραφα που αφορούν τις πολιτικές άμυνας και ασφάλειας.

Γενική κατεύθυνση είναι οι λαοί των κρατών μελών της Ένωσης να παραμείνουν μακριά από τα κέντρα λήψης αποφάσεων και να μην μπορούν να παρέμβουν στις εξελίξεις· να τεθούν δηλαδή φραγμοί και εμπόδια στο λαϊκό κίνημα, στα εθνικά κοινοβούλια και το ευρωπαϊκό να ασκούν οποιοδήποτε δημοκρατικό έλεγχο.

Μας ανησυχεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι η ΕΕ, σήμερα, παραβιάζοντας ουσιαστικά ακόμα και αυτές τις δικές της Συνθήκες, προσπαθεί με έμμεσους τρόπους να παρακάμψει τους εσωτερικούς της ανταγωνισμούς. Επιδιώκει με ακόμα πιο γρήγορους ρυθμούς να στηρίξει τα συμφέροντα του μεγάλου ευρωπαϊκού κεφαλαίου, να κατακτήσει νέες αγορές, να στηρίξει και στρατιωτικά το Ευρώ. Η Νέα Τάξη προβάλλει νέες απαιτήσεις απέναντι στους λαούς και τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες για την εδραίωση της κυριαρχίας της.

Στην πράξη προωθείται μία πολιτική που υπηρετεί πιστά το μεγάλο κεφάλαιο και συντάσσεται στο πλευρό των ΗΠΑ, υποτάσσεται στις επιταγές τους και προωθεί τη Νέα Τάξη σε βάρος των λαών. Έτσι γίνεται πιο κατανοητό και το γιατί η ΕΕ δεν ενοχλείται από τη βάρβαρη εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή του 38% της Κύπρου και τους βομβαρδισμούς της Τουρκίας στο Ιράκ.

Το ζήτημα, κατά τη γνώμη μας, δεν είναι μόνο, και τόσο, αν θα χρηματοδοτούνται ή όχι, και πώς, οι κοινές δράσεις από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, αλλά να σταματήσει αυτή η ολέθρια για τα συμφέροντα των λαών και την ειρήνη πολιτική.

Το ζήτημα δεν είναι αν ο κ. Σολάνα ή ο κάθε κ. ΚΕΠΠΑ θα κάνει δηλώσεις ετησίως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά πώς οι λαοί της Ευρώπης θα πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους και θα μπορούν να παρεμβαίνουν αποτελεσματικά για να επιβάλουν την ειρήνη, τη συναδέλφωση και τη διεθνή συνεργασία με βάση το αμοιβαίο όφελος.

Το κοινό ψήφισμα περιορίζεται στα δύο παραπάνω δευτερεύουσας σημασίας θέματα για να καταλήξει στο αυθαίρετο συμπέρασμα, που είναι ταυτόχρονα και ιδιαίτερα επικίνδυνο, ότι το "διακυβερνητικό σύστημα", που βρίσκεται στη βάση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, αποτελεί την αιτία της αποτυχίας της κοινής εξωτερικής πολιτικής και η επιτυχία της εξαρτάται από την κοινοτικοποίησή της. Αποπροσανατολίζει έτσι τους λαούς και τους καθιστά βορά στις όποιες ανεξέλεγκτες πλέον επιλογές του μεγάλου κεφαλαίου.

Για όλους τους παραπάνω λόγους πιστεύουμε ότι το εν λόγω "κοινό" ψήφισμα αναδείχνει με τον πιο δραματικό τρόπο το πόσο επείγον είναι να οργανώσουν οι λαοί την κοινή αντίσταση και αντεπίθεσή τους σε αυτή την εγκληματική πολιτική, να αναλάβουν την πρωτοβουλία των κινήσεων.

- Έκθεση Veltroni (A5-209/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, υπερψήφισα την έκθεση Veltroni, κυρίως διότι, ως εκπρόσωπος του Κόμματος των Συνταξιούχων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, γνωρίζω ότι οι συνταξιούχοι και οι ηλικιωμένοι περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους βλέποντας τηλεόραση. Θα ήθελα όμως σ’ αυτήν την έκθεση να υπήρχε μία ένδειξη για τη σύσταση, επιτέλους, ενός ευρωπαϊκού τηλεοπτικού προγράμματος. Οι πολίτες της Ευρώπης έχουν το δικαίωμα να βλέπουν ότι η Ευρώπη υπάρχει και αυτό μπορούμε να το κάνουμε – και εύκολα – με ευρωπαϊκά τηλεοπτικά προγράμματα. Εξάλλου, θα ήταν καλό να ρυθμιστούν οι τηλεοράσεις των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να παρέχουν ελευθερία της έκφρασης σε όλες τις μορφές πολιτικής συμμετοχής στα διάφορα κράτη, πράγμα που σήμερα, δυστυχώς, δεν συμβαίνει πάντοτε.

  Speroni (TDI). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, ψήφισα κατά, επειδή αυτή η πολιτική διατηρεί ακόμα, εντός της, σοβαρά στοιχεία σταλινισμού και κρατικού παρεμβατισμού. Δεν υπάρχει πραγματικό άνοιγμα στον ανταγωνισμό και εξακολουθούν, προπαντός, να προβλέπονται χρηματοδοτήσεις σε μια βιομηχανία – την κινηματογραφική – χωρίς να κοιτάζουμε τα αποτελέσματα. Θα εξακολουθήσουμε, λοιπόν, να δίδουμε χρήματα σε σκηνοθέτες που παράγουν ταινίες αηδιαστικές, τις οποίες κανένας δεν πηγαίνει να δει και που όμως πληρώνουν για αυτές ακόμη και εκείνοι που αρνούνται να δουν έστω και τα διαφημιστικά τους.

  Αλαβάνος (GUE/NGL), γραπτώς. - Η έκθεση Veltroni της Επιτροπής Πολιτισμού ασφαλώς βελτιώνει την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις "αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για την κοινοτική πολιτική στον οπτικοακουστικό τομέα στην ψηφιακή εποχή". Τα σημαντικά σημεία της παρέμβασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι:

1) Η παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, ιδιαίτερα απέναντι στις ΗΠΑ, πρέπει να συνδυάζεται με την εγγύηση του πλουραλισμού και της πολιτιστικής πολυφωνίας.

2) Η αύξηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που περιλαμβάνονται στην οδηγία 89/552/ΕΚ για την "τηλεόραση χωρίς σύνορα" σχετικά με την προώθηση των ευρωπαϊκών έργων.

3) Η προώθηση της γλωσσικής πολυφωνίας.

4) Η προστασία των ανηλίκων με νέες μεθόδους ελέγχου των προγραμμάτων.

5) Η δημιουργία ευρωπαϊκού φόρουμ για τη συνεργασία σε θέματα διαφάνειας και ανάπτυξης στρατηγικών για την αντιμετώπιση συγκεντρώσεων της αγοράς.

6) Η στήριξη του δημόσιου οπτικοακουστικού τομέα με δυνατότητες εκπομπής σε παγκόσμια κλίμακα.

7) Η προώθηση μιας εσωτερικής αγοράς για τον κινηματογράφο με την έκδοση νέας οδηγίας.

Υπερψηφίζω την έκθεση Veltroni, ως σημαντικά βελτιωτική της ανακοίνωσης της Επιτροπής, με επιφύλαξη όμως. Οι επιφυλάξεις σχετίζονται από τη μια με την αντίληψη του ανταγωνισμού που μπορεί να δικαιολογήσει τις μεγάλες συγκεντρώσεις και ομίλους στα οπτικοακουστικά μέσα στο όνομα του να γίνουμε ισχυρότεροι από τους Αμερικάνους και να επεκτείνει έτσι το φαινόμενο Μπερλουσκόνι, και από την άλλη με την έλλειψη μηχανισμών υλοποίησης και μέσων ελέγχου, ώστε οι πολιτικοί στόχοι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να μην μείνουν για μια άλλη φορά ευχές, όπως συνήθως γίνεται με τις διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας για την "τηλεόραση χωρίς σύνορα".

  Caudron (PSE), γραπτώς. - (FR) Υποδέχομαι με ικανοποίηση αυτήν την έκθεση σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής, σκοπός της οποίας είναι να καθορίσει τις αρχές και τις κατευθυντήριες γραμμές της οπτικοακουστικής πολιτικής της Κοινότητας για την προσαρμογή της στην ψηφιακή εποχή. Μία τέτοια προσαρμογή είναι, πράγματι, απαραίτητη ενόψει της πρόσφατης ανάπτυξης των ψηφιακών τεχνολογιών.

Αυτό μπορεί να γίνει μόνο υπό την προϋπόθεση της τήρησης των αρχών που ισχύουν σε αυτόν τον τομέα.

- προστασία της πολυφωνίας:

Για την αποστολή αυτή, επιμένω και πάλι στο γεγονός ότι, όπως ορίζει το προσαρτημένο πρωτόκολλο της Συνθήκης του Άμστερνταμ, ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός τομέας διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διαφύλαξη της πολυφωνίας, της πολιτισμικής και γλωσσικής πολυμορφίας.

- δυνατότητα προσανατολισμού των παρεμβάσεων για τη στρατηγική στήριξη των υπηρεσιών γενικού συμφέροντος:

Πρέπει να εγγυηθούμε την πρόσβαση των πολιτών στις οπτικοακουστικές υπηρεσίες με βάση κριτήρια όπως η καθολικότητα, το προσιτό κόστος και η μη διακριτική μεταχείριση.

- μέγιστη δυνατή προστασία κάθε ατόμου που παράγει οπτικοακουστικά έργα και, με αυτήν την αφετηρία, δυνατότητα καλύτερης προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, των δικαιωμάτων των δημιουργών, των συναφών περιουσιακών δικαιωμάτων:

Η αποτελεσματικότητα της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων υπονομεύεται στο ψηφιακό περιβάλλον. Ο σεβασμός της πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελεί, ωστόσο, το θεμέλιο της ζωτικότητας του οπτικοακουστικού και του κινηματογραφικού τομέα. Έχει, επομένως, καίρια σημασία να υιοθετηθεί γρήγορα η πρόταση οδηγίας για τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα στην κοινωνία της πληροφορίας, τόσο για την προστασία της δημιουργίας όσο και για την εξασφάλιση της πρόσβασης στα έργα και την κυκλοφορία τους.

- αυξημένη προστασία των χρηστών που απολαμβάνουν διαφορετικών εγγυήσεων ανάλογα με τις υπηρεσίες που τους παρέχονται:

Εγκρίνω την ιδέα να ενισχυθεί ο πειραματισμός γύρω από τους μηχανισμούς προεπιλογής προγραμμάτων και άλλες μεθόδους γονικού ελέγχου για την προστασία των ανηλίκων.

Τελειώνω εμμένοντας στην ανάγκη αναθεώρησης της οδηγίας για την τηλεόραση χωρίς σύνορα (οδηγία 89/552/ΕΟΚ). Πρέπει να ενισχυθούν οι διατάξεις που αφορούν την κυκλοφορία των ευρωπαϊκών έργων και τις ανεξάρτητες παραγωγές έτσι ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητά τους. Η νομοθεσία αυτή πρέπει, επίσης, να θεσπίσει την υποχρέωση των ιδιωτικών και δημόσιων τηλεοπτικών οργανισμών να διαθέτουν μέρος των ετήσιων καθαρών εσόδων τους για επενδύσεις στην παραγωγή και την απόκτηση ευρωπαϊκών οπτικοακουστικών προγραμμάτων, συμπεριλαμβανόμενων ταινιών, έργων που απευθύνονται σε ανηλίκους και έργων ανεξάρτητων παραγωγών.

- Έκθεση Heaton–Harris (A5-0199/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, υπερψήφισα την έκθεση Heaton–Harris, που αφορά την κυκλοφορία των πανεπιστημιακών σπουδαστών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διεξήχθη μία έρευνα που αποκάλυψε, ωστόσο, μία πτυχή την οποία θεωρώ πολύ αρνητική: το ήμισυ ακριβώς των πανεπιστημιακών σπουδαστών που θα είχαν το δικαίωμα να κάνουν χρήση του προγράμματος ERASMUS, δεν το χρησιμοποίησαν. Συνεπώς, υπάρχει κάτι που δεν πάει καλά!

Θα ήθελα πάντως να τονίσω ότι η υπερψήφισή μου σημαίνει και μία ευχή: να υπάρξει αύριο ένα πρόγραμμα στην Ευρώπη, που δεν θα επιτρέπει μόνο την κυκλοφορία των νέων φοιτητών στα πανεπιστήμια, αλλά θα επιτρέπει και την κυκλοφορία των ηλικιωμένων που είναι εγγεγραμμένοι στα πανεπιστήμια της τρίτης ηλικίας και που ασφαλώς πολύ θα χαίρονταν να μπορούν να πραγματοποιούν ανταλλαγές με τους συνομηλίκους τους από τα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνομηλίκους βέβαια εξήντα, εβδομήντα, ογδόντα ετών ή και παραπάνω.

  Caudron (PSE), γραπτώς. - (FR) Με ικανοποίηση εκφράζω σήμερα τη γνώμη μου για αυτήν την έκθεση, η οποία αποτελεί συνέχεια αιτήματος του Κοινοβουλίου στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την αναθεώρηση του προϋπολογισμού της πρώτης φάσης του προγράμματος Σωκράτης, το 1998. Αυτή η κοινωνικο-οικονομική έρευνα που διενεργήθηκε τους τελευταίους μήνες του 1998 βασίζεται στις απαντήσεις που έστειλαν 10 000 σχεδόν φοιτητές που συμμετείχαν σε δράσεις κινητικότητας το έτος 1997-1998.

Το πρόγραμμα Erasmus, που ξεκίνησε το 1987 στο πλαίσιο του προγράμματος Σωκράτης, και που απορρόφησε το 40% του συνολικού προϋπολογισμού του τελευταίου, έχει ως στόχο να ενθαρρύνει την κινητικότητα των φοιτητών αναπτύσσοντας την ευρωπαϊκή διάσταση της εκπαίδευσης και επιτρέποντας στους νέους να πραγματοποιήσουν μέρος των σπουδών τους σε ένα άλλο κράτος μέλος. Το πρόγραμμα Σωκράτης εισήλθε στη δεύτερη φάση του με την απόφαση της 24ης Ιανουαρίου 2000. Είναι κρίμα, άλλωστε, που η έκθεση αυτή δημοσιεύτηκε τόσο αργά μετά την επίσημη θέσπιση του προγράμματος Σωκράτης IΙ και, έτσι, τα συμπεράσματά της δεν λήφθηκαν υπόψη.

Όλοι επικροτούν αυτή την πρωτοβουλία, χάρη στην οποία, κάθε χρόνο, 90 000 φοιτητές εκμεταλλεύονται την ευκαιρία να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Πάνω από 9 στους 10 δηλώνουν πολύ ικανοποιημένοι από τη διαμονή τους στο εξωτερικό τόσο από εκπαιδευτική όσο και από κοινωνικο-πολιτιστική άποψη.

Ωστόσο, πρέπει να παραδεχτούμε ότι το ποσοστό συμμετοχής παραμένει χαμηλό, όταν ξέρουμε ότι το πρόγραμμα αυτό αφορά 18 κράτη μέλη. Αυτό προκύπτει από την έρευνα της Επιτροπής: μόνο το 1% των φοιτητών συμμετείχαν στις δράσεις κινητικότητας του Erasmus το 1998. Πολλά , λοιπόν, εναπομένουν για να φτάσουμε στο στόχο του 10% του προγράμματος.

Πρέπει, λοιπόν, να προσπαθήσουμε να βρούμε τους λόγους που εξηγούν το χαμηλό αυτό ποσοστό συμμετοχής. Η έρευνα μας δίνει στοιχεία που επιτρέπουν απαντήσεις.

Έτσι, πάνω από το 57% των φοιτητών του Erasmus συναντούν οικονομικά προβλήματα. Και όμως, συχνά εκείνοι που φεύγουν είναι νέοι από προνομιούχα στρώματα. Πρόκειται, εξάλλου, για μία απαράδεκτη διάκριση την οποία πρέπει να καταπολεμήσουμε με ειδική βοήθεια προς τις μειονεκτικές κοινωνικο-οικονομικές κατηγορίες. Παραμένουν πολλά προβλήματα στον τομέα της αναγνώρισης των διπλωμάτων. Ως βουλευτής μιας μεθοριακής περιοχής συναντώ τακτικά πελαγωμένους απόφοιτους που δεν τους αναγνωρίζονται οι σπουδές που έκαναν σε άλλο κράτος μέλος.

Θα τελειώσω, λοιπόν, απευθύνοντας μία έκκληση στη γαλλική προεδρία να εντάξει όλα αυτά τα στοιχεία στον προβληματισμό που ξεκίνησε με την ομάδα Όραμα για την διακρατική κινητικότητα στον τομέα της παιδείας, προβληματισμός που θα ολοκληρωθεί με την παρουσίαση ενός σχεδίου δράσης για την άρση των εμποδίων στην κινητικότητα στη Σύνοδο Κορυφής της Νίκαιας.

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (ΡΤ) Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για την έγκριση της έκθεσης αυτής στην οποία συμβάλαμε με διάφορες προτάσεις. Ελπίζουμε τώρα ότι η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να καταστήσουν το πρόγραμμα ERASMUS πιο προσιτό στους σπουδαστές των λιγότερο ευνοημένων οικονομικά ομάδων, κυρίως με τη βελτιστοποίηση του συντονισμού μεταξύ εθνικών επιδοτήσεων στην ανώτερη εκπαίδευση και υποτροφιών ERASMUS, με στόχο την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης όσον αφορά την πρόσβαση στο πρόγραμμα και την πλήρη αξιοποίησή του.

Δεν είναι δυνατόν να αποδεχόμαστε μία κατάσταση όπου το συνολικό ποσοστό συμμετοχής στο πρόγραμμα ξεπερνά μόλις το 50% και, ταυτόχρονα, το 57% περίπου των σπουδαστών ERASMUS να έχει αντιμετωπίσει ανησυχητικά οικονομικά προβλήματα.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση είναι λυπηρό το γεγονός ότι το πρόγραμμα ERASMUS έχει ωφελήσει βασικά τους σπουδαστές κοινωνικών στρωμάτων των οποίων οι χώρες διαθέτουν υψηλό επίπεδο κατάρτισης, με σχετική οικονομική δυνατότητα και/ή που προέρχονται από χώρες όπου η δημόσια βοήθεια που χορηγείται στους σπουδαστές είναι πιο υψηλή. Γι’αυτό είναι ανάγκη να ληφθούν μέτρα τα οποία θα οδηγήσουν στην υλοποίηση του αρχικού στόχου του προγράμματος που ήταν να δοθεί η δυνατότητα στο 10% του συνόλου των σπουδαστών της Κοινότητας να πραγματοποιεί τμήμα των προπτυχιακών σπουδών σε άλλο κράτος μέλος, και όχι μόνο στο 1% όπως συνέβη το 1997/1998, καθιστώντας το προσιτό στους σπουδαστές των λιγότερο ευνοημένων οικονομικά ομάδων.

- Έκθεση Boumediene-Thiery (A5-0207/2000)

  Fatuzzo (PPE-DE). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, "in cauda venerum";, έλεγαν οι Λατίνοι, ήτοι ‘στο τέλος το δηλητήριο’. Στην έκθεση αυτή, την οποία καταψήφισα – ορθώς πιστεύω – απερρίφθη μία τροπολογία που είχα καταθέσει, με την οποία ζητούσα να μην αντιμετωπίζονται τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι στερούμενοι όρασης και ακοής, οι πάσχοντες από σοβαρές ασθένειες ή οι πολύ ηλικιωμένοι, που για αυτούς τους λόγους λαμβάνουν ένα βοηθητικό επίδομα από τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τον οποίο αν μεταβούν σε άλλο κράτος της Ένωσης από το δικό τους, χάνουν το επίδομά τους. Στην πράξη, ένα άτομο με ειδικές ανάγκες δεν μπορεί να μετακινείται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης – από την Ιταλία στη Μεγάλη Βρετανία, από τη Γαλλία στη Γερμανία και ούτω καθεξής – διότι αν μετακινηθεί και αλλάξει διεύθυνση κατοικίας, χάνει όλα εκείνα τα επιδόματα που του επιτρέπουν να ζει. Πότε θα θέσουμε τέλος σ’ αυτή την αδικία;

  Bordes, Cauquil και Laguiller (GUE/NGL), γραπτώς. - (FR) Θεωρούμε ότι όλοι οι εργαζόμενοι που ζουν και εργάζονται σε οποιαδήποτε χώρα της ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες ελευθερίες, ιδίως την ελευθερία κυκλοφορίας, που απολαμβάνουν οι υπήκοοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρά τα όρια αυτής της έκθεσης από αυτήν την άποψη και χωρίς να συμμεριζόμαστε όλους τους όρους της, ωστόσο, την ψηφίσαμε, γιατί τα μέτρα που προτείνει αποτελούν πρόοδο σε σχέση με τη σημερινή αξιοκατάκριτη κατάσταση των διακινούμενων εργαζόμενων που είναι υπήκοοι κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η δε ρατσιστική αγανάκτηση της άκρας δεξιάς κατά της έκθεσης αυτής μας ενισχύει σ' αυτήν μας την απόφαση.

  Caudron (PSE), γραπτώς. - (FR) Από το 1957, η συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας περιλάμβανε διατάξεις για τη διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων στην επικράτεια της Κοινότητας. Διάφορα κοινοτικά μέσα επέτρεψαν να γίνει πραγματικότητα αυτό το δικαίωμα.

Το 1990, δύο οδηγίες (90/364/ΕΟΚ και 90/365/ΕΟΚ) διηύρυναν το δικαίωμα διαμονής χάρη στον ορισμό γενικών αρχών και κανόνων για τους εργαζόμενους που έπαυσαν τη δραστηριότητά τους. Μία τρίτη οδηγία (93/96/ΕΕ), η οποία υιοθετήθηκε το 1993, περιέχει ειδικές διατάξεις για τους φοιτητές. Από το 1993 και τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, κάθε υπήκοος ενός κράτους μέλους μπορεί να κυκλοφορεί και να διαμένει ελεύθερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (άρθρο 14 της συνθήκης ΕΕ), αφού το δικαίωμα αυτό συνδέεται με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια (άρθρο 18).

Η έκθεση που συζητούμε σήμερα στοχεύει σε έναν απολογισμό της εφαρμογής των οδηγιών που αφορούν το δικαίωμα διαμονής των φοιτητών, των συνταξιούχων και άλλων μη οικονομικά ενεργών πολιτών καθώς και στη μελέτη ειδικών μέτρων για την διακίνηση και τη διαμονή των πολιτών της Ένωσης που δικαιολογούνται για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας και δημόσιας υγείας (οδηγία 64/221/ΕΟΚ).

Όσο αφορά το πρώτο μέρος, πρέπει να παραδεχτούμε πως μολονότι οι εν λόγω οδηγίες μεταφέρθηκαν στις εθνικές έννομες τάξεις με σχολαστικό, ορισμένες φορές, τρόπο, παραμένουν πολλά εμπόδια τα οποία πρέπει να εξαλειφθούν με μία πανοπλία στοχοθετημένων μέτρων. Για να αναφέρω ένα πρόβλημα που γνωρίζω καλά, το πρόβλημα των φοιτητών, μου φαίνεται απαραίτητο να τους ενημερώνουμε καλύτερα για τα δικαιώματά τους όταν θέλουν να σπουδάσουν σε άλλο κράτος μέλος. Πρέπει, επίσης, να λυθεί το πρόβλημα της αναγνώρισης των διπλωμάτων που τίθεται με κρίσιμο τρόπο για ορισμένα επαγγέλματα.

Όσο αφορά το δεύτερο μέρος, υπάρχουν πολλές δυσκολίες όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας 64/221/ΕΟΚ. Η συνθήκη επιτρέπει στα κράτη μέλη να επιβάλλουν περιορισμούς στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των ατόμων για λόγους δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας, και δημόσιας υγείας. Η Επιτροπή αντιλήφθηκε, όμως, ότι τα κράτη ερμηνεύουν με τελείως διαφορετικό, συχνά επεκτατικό, τρόπο αυτές τις έννοιες. Επιμένει στο γεγονός ότι πρέπει να εφαρμόζονται σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας και να αιτιολογούνται με βάση μία πραγματική και επαρκώς σοβαρή απειλή όσον αφορά τα θεμελιώδη συμφέροντα της κοινωνίας. Οπωσδήποτε, οι έννοιες αυτές πρέπει να είναι σύμφωνες με την ευρωπαϊκή σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών.

Για να υπερκεραστούν αυτές οι δυσκολίες, επιβάλλεται μία οδηγία πλαίσιο που να ρυθμίζει και να εγγυάται τη θεμελιώδη άσκηση της ελευθερίας κυκλοφορίας και διαμονής. Αυτό μπορεί να γίνει με μία σφαιρική τροποποίηση των ισχυόντων κειμένων, που θα έχει το πλεονέκτημα να θέσει ένα τέλος στις υπάρχουσες ανισότητες μεταχείρισης στα διάφορα κράτη μέλη.

Μόνο υπό αυτόν τον όρο θα μπορέσουν οι υπήκοοι των κρατών μελών να συνειδητοποιήσουν και να δώσουν μορφή σ’αυτήν την έννοια, δηλαδή την ευρωπαϊκή ιθαγένεια που παραμένει, εν πολλοίς, κενό κέλυφος.

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς . – (ΡΤ) Είναι θετική η έγκριση της έκθεσης που υπέβαλε η εισηγήτρια στο Κοινοβούλιο, αλλά δεν μπορώ να πω το ίδιο και για το σύνολο των προτάσεων για τροπολογίες που υποβλήθηκαν στην ολομέλεια. Η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, που περιλήφθηκε εδώ και πενήντα χρόνια στη Συνθήκη της Ρώμης, παρουσιάζει ακόμη πολλές δυσκολίες στην πρακτική εφαρμογή της. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η εφαρμογή των οδηγιών σχετικά με το δικαίωμα διαμονής των σπουδαστών και των συνταξιούχων (90/364, 90/365, 93/96) είναι σαφώς ανεπαρκής και το ίδιο συμβαίνει με το δικαίωμα των μετακινούμενων εργαζομένων.

Οι εργαζόμενοι που ασκούν "άτυπες" εργασίες, ημιαπασχόλησης, μικρής διάρκειας ή άλλες, αντιμετωπίζουν δυσκολίες παραμονής στη χώρα υποδοχής. Αφετέρου, όπως επισημαίνει η εισηγήτρια, υπάρχουν σήμερα εκατομμύρια υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και που συχνά στερούνται των δικαιωμάτων ελεύθερης κυκλοφορίας και εγκατάστασης. Είναι επομένως θεμελιώδες τα κράτη μέλη και η Επιτροπή να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσουν την υλοποίηση των δικαιωμάτων των μετακινούμενων μεταναστών και να βελτιώσουν την κατάστασή τους.

Επίσης όσον αφορά τους σπουδαστές και τους συνταξιούχους είναι βασικό να μειωθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και να διευκολυνθεί η ελεύθερη κυκλοφορία, οι μετακινήσεις και η διαμονή των πολιτών αυτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε οποιοδήποτε κράτος μέλος.

  Lulling (PPE-DE), γραπτώς. - (DE) Δεν έχω καμία αντίρρηση να καταβάλλουμε προσπάθειες για την επίλυση των προβλημάτων διαμονής που αντιμετωπίζουν οι πολίτες της Ένωσης, οι οποίοι δύνανται να κινούνται και να παραμένουν ελεύθερα σε ολόκληρη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικά όταν πρόκειται για σπουδαστές και συνταξιούχους.

Δεν μπορώ όμως να υπερψηφίσω την έκθεση αυτή κατά βάση, διότι εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να απαιτήσει ελεύθερη διακίνηση και ελευθερία εγκατάστασης σε ολόκληρη την Ένωση και για τους πολίτες τρίτων κρατών, οι οποίοι διαμένουν νομότυπα σε ένα κράτος-μέλος.

Υπάρχουν εκατομμύρια τέτοιων υπηκόων τρίτων κρατών, και είναι απλούστατα απαράδεκτο να απαιτείται από τα άλλα κράτη μέλη να σηκώσουν το βάρος των συνεπειών της ελεύθερης διακίνησης εκατομμυρίων ατόμων χωρίς να ληφθεί υπόψη το δυναμικό υποδοχής τους.

Μερικοί τρέφουν επιφυλάξεις όσον αφορά την αποδοχή της Μάλτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτά που απαιτεί η έκθεση Boumediene για την ελεύθερη διακίνηση υπηκόων τρίτων κρατών θα είχαν πολύ πιο σοβαρές επιπτώσεις από ότι αν επιτρέπαμε αμέσως την ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση των πολιτών των υποψηφίων κρατών από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, χωρίς μεταβατική περίοδο, κάτι που δεν διανοείται κανένας λογικός άνθρωπος.

Αν θέλουμε πραγματικά να υποδαυλίσουμε την ξενοφοβία στην Κοινότητα, τότε ο καλύτερος τρόπος είναι να ακολουθήσουμε τις ακραίες και ασύνετες προτάσεις της εκθέσεως Boumediene, η οποία στην κοινοβουλευτική επιτροπή έγινε δεκτή ευτυχώς μόνο με 23 ψήφους έναντι 15.

Ήδη αποτελεί πρόκληση για τα άλλα κράτη μέλη, το ότι η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση χορηγεί σε δυο περίπου εκατομμύρια υπηκόους τρίτων κρατών, οι οποίοι διαμένουν εντός της επικράτειάς της, τη γερμανική υπηκοότητα, πέραν της δικής τους. Έτσι, με μια μονοκοντυλιά, δημιουργεί δύο περίπου εκατομμύρια νέους πολίτες της Ένωσης, με δικαίωμα στην ελεύθερη κυκλοφορία, στην εγκατάσταση, ακόμη και με δικαίωμα συμμετοχής στις κοινοτικές και ευρωπαϊκές εκλογές, ενώ ταυτόχρονα, ο σύντροφός σας Επίτροπος Verheugen απαιτεί δημοψήφισμα για τη διεύρυνση προς ανατολάς. Πού είναι το δικαίωμά μας για δημοψήφισμα όταν η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, χωρίς διαβουλεύσεις με τα άλλα κράτη μέλη, μας επιβαρύνει με περίπου δυο παραπάνω εκατομμύρια πολίτες της Ένωσης;

Τις συνέπειες μιας τέτοιας ίσως και καλοπροαίρετης γενναιοδωρίας, την οποία εκμεταλλεύονται κυρίως τα δίκτυα λαθρομετανάστευσης, δεν μπορούμε να τις δεχθούμε.

Συνετή μεταναστευτική πολιτική, τη οποία τώρα θέτουμε εν ισχύ, ναι, χάος, όπως το προαναγγέλλει η έκθεση Boumediene , όχι.

  Θεωνάς (GUE/NGL), γραπτώς. - Το πλήθος των προβλημάτων και προσκομμάτων που συνδέονται με τα δικαιώματα όσων ευρωπαίων πολιτών μετακινούνται στο εσωτερικό της ΕΕ ή διαμένουν σε χώρα μέλος άλλη από τη χώρα υπηκοότητάς τους, αλλά και από τους πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι είναι νόμιμα εγκατεστημένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι τόσο μεγάλο που για πολλούς πολίτες το περίφημο δικαίωμα της "ελεύθερης διακίνησης" καθίσταται είτε ανύπαρκτο, είτε ένας συνεχής και τεράστιος αγώνας μετα εμποδίων.

Σπουδαστές, συνταξιούχοι, εργαζόμενοι ορισμένων κατηγοριών, ιδιαίτερα όσοι απασχολούνται σε άτυπες μορφές εργασίας, σε θέσεις μερικής απασχόλησης, καλούνται να αντιμετωπίσουν σωρεία δυσκολιών και προβλημάτων διαμονής στη χώρα υποδοχής λόγω του πλήθους και του όγκου των διατυπώσεων για την παροχή και ανανέωση του δελτίου παραμονής και άλλων δυσκολιών που συνδέονται με την απόδειξη ότι διαθέτουν επαρκείς πόρους.

Στην πραγματικότητα ο περιβόητος “ευρωπαϊκός χώρος ελευθερίας” όχι μόνο δεν υφίσταται αλλά είναι τόσο ασφυκτικά συνδεδεμένος με οικονομικά κριτήρια που το δικαίωμα διαμονής, ενώ αναγνωρίζεται ως “αναφαίρετο” δικαίωμα, παρέχεται μόνο στα οικονομικά ανεξάρτητα άτομα. Έχουμε δηλαδή να κάνουμε όχι μόνο με πλήρη στρέβλωση εννοιών αλλά και με κατάφωρο εμπαιγμό εκατοντάδων χιλιάδων ευρωπαίων πολιτών και των οικογενειών τους.

Εάν επιπλέον προσθέσουμε σε όλα αυτά και τα απαράδεκτα φαινόμενα καταχρηστικής ερμηνείας της έννοιας της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, η ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση όχι απλά υποσκάπτεται και καταστρατηγείται σε πολλές περιπτώσεις, αλλά γίνεται και εφαλτήριο παραβίασης θεμελιωδών δημοκρατικών και ατομικών δικαιωμάτων όπως αυτό της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Με πρόσχημα τη δημόσια τάξη, το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν αποθηκεύει, διαβιβάζει και επεξεργάζεται στοιχεία των πολιτών παραβιάζοντας τις Συνθήκες, το κοινοτικό αλλά και το διεθνές δίκαιο. Επισημαίνουμε επίσης τις πολυάριθμες περιπτώσεις απέλασης πολιτών για λόγους οικονομικούς ή γενικής πρόληψης, που σε καμία περίπτωση δεν στοιχειοθετούν πραγματικές και αρκούντως σοβαρές κατηγορίες που να αιτιολογούν τη βίαιη απομάκρυνση.

Για λόγους στοιχειώδους διαφύλαξης βασικών δικαιωμάτων, αλλά και της ίδιας της αξιοπρέπειας των ευρωπαίων πολιτών και των πολιτών τρίτων χωρών που νόμιμα διαμένουν στην Ε.Ε, είναι απαραίτητη η άμεση απλοποίηση των διαδικασιών εγκατάστασης και διαμονής, με τρόπο που να οργανώνεται και να διασφαλίζεται η ανεμπόδιστη άσκηση του δικαιώματος αυτού και να αίρονται οι ανισότητες και οι παραβιάσεις βασικών δημοκρατικών αρχών.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να απλοποιήσουν και να χαλαρώσουν όσο το δυνατό περισσότερο τις απαιτούμενες διαδικασίες και διατυπώσεις για σπουδαστές και συνταξιούχους όσον αφορά στα θέματα επάρκειας πόρων, παροχής και ανανέωσης δελτίων διαμονής. Πρέπει να διευκολυνθεί η έκδοση και ανανέωση τίτλων διαμονής για τους διακινούμενους εργαζόμενους και να βελτιωθεί το σύστημα κοινωνικής προστασίας και παροχής ιατρικής περίθαλψης ούτως ώστε να τεθεί τέρμα στις διακρίσεις στις οποίες υπόκεινται οι εργαζόμενοι αυτοί. Πρέπει να διευκολυνθεί επίσης η οικογενειακή συνένωση με την απλοποίηση των προϋποθέσεων εγκατάστασης μελών της οικογένειας· να απλοποιηθεί εν γένει το σύστημα απόδοσης δελτίου διαμονής και παροχής του, εφόσον ο αιτών διαθέτει τις απαραίτητες προϋποθέσεις, για διάστημα τουλάχιστον 5 ετών. Πρέπει, τέλος, να τεθεί τέρμα στην κατάχρηση προσφυγής σε λόγους δημόσιας τάξης, που μετατρέπει τους ευρωπαίους πολίτες σε “συνήθεις υπόπτους” για λόγους αλλότριους από τη δημόσια ασφάλεια, παραβιάζοντας κατάφωρα το κράτος δικαίου, τη διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.

(Η σύνοδος διακόπτεται στις 13:50 και συνεχίζεται στις 15.00)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. COLOM I NAVAL
Αντιπροέδρου

(1) κατατ ίθεται από τους Brok και άλλους εξ ονόματος της ομάδας ΕΛΚ-ΕΔ, Haarder εξ ονόματος της ομάδας του Ευρωπαϊκού Κόμματος των Φιλελευθέρων, Δημοκρατών και Μεταρρυθμιστών, Hautala, Maes et Élisabeth Schroedter εξ ονόματος της ομάδας των Πρασίνων/ΕΕΣ και Dupuis εξ ονόματος της ομάδας των Ανεξάρτητων Βουλευτών με στόχο την αντικατάσταση των ψηφισμάτων B5-0659, 0662, 0668 και 0671/2000 με ένα νέο κείμενο .

(2) Η πρ όταση ψηφίσματος B5-0666/2000 καταπίπτει .

(3) κατατ ίθεται από τους βουλευτές Chichester εξ ονόματος της ομάδας ΕΛΚ-ΕΔ , Plooij-van Gorsel εξ ονόματος της ομάδας των Φιλελευθέρων , Δημοκρατών και Μεταρρυθμιστών, Montfort εξ ονόματος της ομάδας Ένωση για την Ευρώπη με στόχο την αντικατάσταση των ψηφισμάτων B5-0653, 0656 και 0675/2000 με ένα νέο κείμενο .

(4) Όλες οι άλλες προτάσεις ψηφίσματος καταπίπτουν

6. Έγκριση των συνοπτικών πρακτικών της προηγούμενης συνεδρίασης

  Πρόεδρος. – Τα συνοπτικά πρακτικά της χθεσινής συνεδρίασης έχουν διανεμηθεί.

Υπάρχουν παρατηρήσεις;

  Gorostiaga Atxalandabaso (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, στην έγκριση των συνοπτικών πρακτικών αναφέρει ότι είπα πως εσκεμμένα παραποιήθηκαν τα λόγια μου. Δεν είπα αυτό. Ήταν απλώς μια πιθανότητα, όχι μια δήλωση. Έχει σημασία αυτό. Δεν θα έλεγα ότι η απομαγνητοφώνηση ήταν εσκεμμένα εσφαλμένη – ήταν απλώς μια πιθανότητα. Στα πρακτικά φαίνεται σαν να προβαίνω σε κατηγορία. Δεν θα τολμούσα να κάνω κάτι τέτοιο, επειδή δεν έχω καμία απόδειξη. Είναι μονάχα μια πιθανότητα. Είναι σαφές αυτό;

  Πρόεδρος. – Σημειώνουμε την παρατήρησή σας και, φυσικά, όπως γνωρίζετε, αυτό που πιστοποιεί το τι ελέχθη είναι τα πλήρη πρακτικά. Συνεπώς, από εκεί θα καταστεί σαφές τι ακριβώς είπατε.

  Gorostiaga Atxalandabaso (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, για την ακρίβεια επιχειρούσα να διορθώσω τα πλήρη πρακτικά επειδή στα συνοπτικά πρακτικά έλεγε απλώς ότι μίλησα, τίποτα άλλο. Όσον αφορά τα πλήρη πρακτικά, έδωσα έμφαση στο γεγονός ότι υπήρχε μια έκφραση που δεν χρησιμοποίησα. Αυτό ήταν το πρόβλημα.

  Πρόεδρος. – Μπορείτε να γράψετε στις υπηρεσίες για να διορθώσουν τα λόγια σας. Κατά τα φαινόμενα, οι υπηρεσίες κατάλαβαν κάτι διαφορετικό. Έχετε το δικαίωμα να διορθώσετε τα λόγια σας.

  Gorostiaga Atxalandabaso (NI). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, εκείνη την ώρα φώναζαν διάφοροι συνάδελφοι και ήταν πολύ δύσκολο να ακουστούν αυτά που έλεγα. Τώρα δεν υπάρχει πρόβλημα. Εκείνη την ώρα οι ισπανοί βουλευτές φώναζαν οπότε ήταν δύσκολο να ακουστώ. Γι’ αυτό δεν μπορώ να πω·

  Πρόεδρος. – Κύριε Gorostiaga Atxalandabaso, η Ολομέλεια δεν εγκρίνει τα αναλυτικά πρακτικά. Εγκρίνουμε τα συνοπτικά πρακτικά. Οπότε εάν έχετε πρόβλημα·

(Ο Πρόεδρος διακόπτεται)

Σας παρακαλώ να σεβαστείτε την προεδρία. Θα ληφθούν υπόψη τα σχόλιά σας στα συνοπτικά πρακτικά. Μπορείτε να γράψετε στις υπηρεσίες για να διορθωθούν τα αναλυτικά πρακτικά. Το θέμα έκλεισε.

(Εγκρίνονται τα συνοπτικά πρακτικά))

7. Συγχωνεύσεις στον τομέα των τηλεπικοινωνιών

  Πρόεδρος.- Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση της Επιτροπής για τις συγχωνεύσεις στον τομέα των τηλεπικοινωνιών.

  Monti, Επιτροπή. – Κύριε Πρόεδρε, αξιότιμοι κύριοι βουλευτές, σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε να ασχοληθούμε από κοινού μ’ αυτό το ενδιαφέρον και σημαντικό θέμα, εδώ στην ολομέλεια, εκτός από τις συχνές ευκαιρίες που έχω να μιλώ στην Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής.

Η απελευθέρωση της κοινοτικής αγοράς των τηλεπικοινωνιών κορυφώθηκε το 1998 με την πλήρη απελευθέρωση των υπηρεσιών και των υποδομών στο μεγαλύτερο μέρος των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η απελευθέρωση συνέβαλε σημαντικά στην επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης των οικονομιών μας, στη μείωση – μέχρι και κατά 35% - των τιμολογίων, στην είσοδο πολυάριθμων νέων επιχειρηματιών και στη συνεχή εισαγωγή καινοτόμων υπηρεσιών. Όλα αυτά, προφανώς, επέφεραν σημαντικά οφέλη για τους καταναλωτές, αλλά και για τους ίδιους τους εργαζόμενους.

Η επέκταση των τομέων των τηλεπικοινωνιών και του Διαδικτύου δημιουργεί πολυάριθμες νέες θέσεις εργασίας, είτε τόσο σε αυτούς τους τομείς είτε σε άλλους, που μπορούν να ωφεληθούν από την αύξηση της αποτελεσματικότητας. Μόνο στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας, τα τελευταία πέντε χρόνια, δημιουργήθηκαν περισσότερες από 500 000 θέσεις εργασίας.

Τον Ιούλιο του 2000 η Επιτροπή πρότεινε μια νέα δέσμη μέτρων για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, που δίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάγκη προώθησης της πρόσβασης υψηλής ταχύτητας στο Διαδίκτυο – μειώνοντας το κόστος – και στη δημιουργία ενός νομοθετικού πλαισίου που δεν θα είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικό για τους επιχειρηματίες του κλάδου. Καθήκον της Επιτροπής, όμως, είναι επίσης να διασφαλίσει ότι θα διατηρηθούν τα οφέλη που απορρέουν από τον ανταγωνισμό και ότι στο μέλλον δεν θα υπάρχουν εμπόδια στην καινοτομία.

Οι δυνατότητες παρέμβασης της Επιτροπής στον τομέα της πολιτικής ανταγωνισμού ορίζονται σαφώς, αφενός, από τα άρθρα 81 και 82 της Συνθήκης και, αφετέρου, από τον κανονισμό για τις συγκεντρώσεις.

Έρχομαι τώρα ακριβώς στο θέμα των συγκεντρώσεων, που είναι και το άμεσο αντικείμενο της ερώτησης. Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε αυξητική τάση των συγκεντρώσεων στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών και αυτή η τάση φαίνεται πως θα συνεχισθεί. Παρατηρούμε ότι στην παρούσα φάση στην ευρωπαϊκή αγορά το κέντρο βάρους μετατίθεται από τις δραστηριότητες που αποσκοπούν στην εδραίωση, στις δραστηριότητες που αποσκοπούν στη σύγκλιση, πράγμα που αποδεικνύεται από τις ενώσεις που εξέτασε πρόσφατα η Επιτροπή, όπως η ένωση Vodaphone και Vivendi, ή που εξετάζει επί του παρόντος, όπως η ένωση America On Line και Time Warner.

Οι ταχείες τεχνολογικές εξελίξεις έδωσαν επιπλέον ώθηση στη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων κλάδων και στη σύγκλιση. Η παγκοσμιοποίηση έκανε πολυάριθμες εταιρίες να προσπαθήσουν να αυξήσουν τις διαστάσεις τους ώστε να καταστούν ανταγωνιστικές στις παγκόσμιες αγορές: είναι η περίπτωση του ομίλου κινητής τηλεφωνίας Vodaphone, της πρόσφατης αγοράς της Global One και της Orange από την France Telecom, του συνδυασμού στην επιχείρηση Concert της διεθνούς δραστηριότητας των ΑΤ&Τ και ΒΤ, της πρότασης εξαγοράς της Voice Stream από την Deutsche Telekom στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όλες τους θετικές αλλαγές από την άποψη του ανταγωνισμού, που σηματοδοτούν το άνοιγμα των αγορών, αυξάνουν την αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων και δημιουργούν, συν τοις άλλοις, μια αληθινή ενιαία αγορά στην Ευρώπη.

Ωστόσο, στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, η Επιτροπή πρέπει να εγγυηθεί ότι οι εν λόγω διαδικασίες δεν θα θέσουν σε κίνδυνο τα οφέλη που προέκυψαν από την απελευθέρωση και δεν θα θέσουν περιορισμούς στη ροή της καινοτομίας, για παράδειγμα μέσω της απόκτησης του ελέγχου σε μια νέα αγορά. Στο σημείο αυτό, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να παρουσιάσω πολύ σύντομα αυτούς τους δύο κινδύνους και τις δράσεις που αναλαμβάνει η Επιτροπή για να τους αποτρέψει.

Αναφέρω ως παράδειγμα το πρόβλημα της διατήρησης της απελευθέρωσης στις εθνικές αγορές. Μία από τις πρώτες αποφάσεις που έλαβε η παρούσα Επιτροπή στο θέμα των συγκεντρώσεων ήταν η υπό προϋποθέσεις έγκριση της συγχώνευσης της σουηδικής επιχείρησης Thelia και της νορβηγικής Telenord το περασμένο φθινόπωρο. Στη συνέχεια τα ενδιαφερόμενα μέρη εγκατέλειψαν την ενέργεια, αλλά πάντως αποδείχθηκε, από τους όρους που είχε θέσει η Επιτροπή, η πρόθεση προστασίας της απελευθέρωσης των εθνικών αγορών από τις συγχωνεύσεις των κυρίαρχων carriers. Δεν υπάρχει χρόνος για να εξετάσουμε λεπτομερώς τους όρους που έθεσε η Επιτροπή και οι οποίοι πάντως δημοσιοποιήθηκαν.

Θα ήθελα στη συνέχεια ν’ αναφερθώ στον άλλο σημαντικό κίνδυνο, τον οποίο πρέπει να καταπολεμήσουμε, δηλαδή να εμποδίσουμε την απόκτηση του ελέγχου των καινοτομιών και των νέων αγορών μέσω των συγχωνεύσεων. Θα δώσω δύο βασικά παραδείγματα: το πρώτο αφορά τη Worldcom και τη Sprint. Την 28η Ιουλίου του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή απαγόρευσε τη συγχώνευση των δύο αμερικανικών εταιρειών Worldcom και Sprint. Ο συνδυασμός των εκτενών δικτύων Internet και της ευρείας πελατείας των Worldcom και Sprint θα σήμαινε τη δημιουργία μιας εταιρείας τέτοιων διαστάσεων, σε σχέση με τους ανταγωνιστές, που η νέα επιχείρηση θα ήταν σε θέση να επιβάλλει τους όρους για την πρόσβαση στα δίκτυά της για το Internet και στους πελάτες της, ζημιώνοντας τους καταναλωτές και εμποδίζοντας την καινοτομία. Δυστυχώς, για να σεβαστώ το χρόνο που έχω στη διάθεσή μου, δεν μπορώ να δώσω λεπτομέρειες, πράγμα για το οποίο λυπάμαι.

Το άλλο παράδειγμα δράσης προς αποφυγήν του κινδύνου απόκτησης του ελέγχου των καινοτομιών είναι εκείνο που σχετίζεται με τις αποφάσεις Vodaphone/Mannesmann και έπειτα Vodaphone/Vivendi/Canal Plus. Η Επιτροπή χρειάστηκε να αξιολογήσει τις συνέπειες των συγχωνεύσεων στις αναδυόμενες αγορές και ενέκρινε αμφότερες τις περιπτώσεις στην πρώτη φάση, αφού τα συμβαλλόμενα μέρη πρότειναν την ανάληψη ενός περιορισμένου αριθμού δεσμεύσεων. Πέραν της επίλυσης των κλασικών καταστάσεων που δημιουργούνται από τον συνδυασμό των μεριδίων της αγοράς, στόχος των δεσμεύσεων είναι να διατηρηθεί ο ανταγωνισμός στις νέες αναδυόμενες αγορές.

Η περίπτωση Vodaphone/Mannesmann δημιουργούσε προβλήματα στην αναδυόμενη αγορά των πανευρωπαϊκών υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας δίχως λύση συνεχείας, που στόχο είχαν τις πολυεθνικές. Για να εκλείψουν αυτά τα προβλήματα ανταγωνισμού, η Vodaphone πρότεινε να παραχωρήσει πρόσβαση άνευ διακρίσεων στο ολοκληρωμένο δίκτυό της και να επιτρέψει στους ανταγωνιστές της να παρέχουν παρόμοιες υπηρεσίες για τη χρονική περίοδο κατά την οποία αυτοί δεσμεύονταν να αναπτύξουν δικά τους δίκτυα.

Εν πάση περιπτώσει, για να διασφαλισθεί ότι οι ανταγωνιστές δεν θα περιορίζονταν στο να στηρίζονται στην επιχείρηση που θα προέκυπτε από τη συγχώνευση, χωρίς να αναπτύξουν αυτόνομα δικές τους υπηρεσίες, η Επιτροπή περιόρισε τη διάρκεια της δέσμευσης σε περίοδο τριών ετών.

Λίγο καιρό αργότερα, η Επιτροπή χρειάστηκε να εξετάσει την περίπτωση Vis-à-vis, την κοινή επιχείρηση που συνέστησαν οι Vodaphone και Attach, Vivendi και Canal Plus για τη δημιουργία μιας πύλης πρόσβασης στο Internet. Η Vis-à-vis θα δημιουργήσει μια πύλη πολλαπλής πρόσβασης στο Internet για ολόκληρη την Ευρώπη, χάρη στην οποία θα προσφέρεται στους πελάτες των εταιρειών που συμμετέχουν η επιλογή ανάμεσα από μια ποικιλία υπηρεσιών web, που θα είναι προσβάσιμες μέσω των προσωπικών υπολογιστών των πελατών, των κινητών τηλεφώνων και των τηλεοπτικών δεκτών set top box.

Η έρευνα της Επιτροπής αποκάλυψε ότι η κοινή επιχείρηση θα δημιουργούσε προβλήματα στις αναδυόμενες εθνικές αγορές των πυλών πρόσβασης στο Internet μέσω τηλεόρασης και στις αναδυόμενες πανευρωπαϊκές και εθνικές αγορές των πυλών πρόσβασης στο Διαδίκτυο μέσω κινητών τηλεφώνων.

Για να εκλείψουν αυτά τα προβλήματα, τα συμβαλλόμενα μέρη δεσμεύτηκαν να διασφαλίσουν στους πελάτες των εταιρειών που συμμετείχαν στην κοινή επιχείρηση ότι θα ήταν σε θέση να επιλέξουν άλλες πύλες και δεν θα ήταν αναγκασμένοι να μπαίνουν στο Διαδίκτυο από την πύλη μιας από αυτές τις εταιρείες. Η δέσμευση αυτή ήρθε να συμπληρώσει εκείνη που είχε προταθεί στην προηγούμενη περίπτωση Vodaphone/Mannesmann, για την οποία σας μίλησα.

Κύριε Πρόεδρε, όπως απεδείχθη από τα παραδείγματα που μόλις σας παρουσίασα συνοπτικά, το κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο για θέματα ανταγωνισμού διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στη διασφάλιση ότι τα οφέλη της απελευθέρωσης και της καινοτομίας θα περάσουν πράγματι στους ευρωπαίους πολίτες.

Ο ρόλος του κοινοτικού κανονιστικού πλαισίου για τον έλεγχο των συγχωνεύσεων είναι να εγγυηθεί ότι δεν θα δημιουργηθούν ή θα ενισχυθούν δεσπόζουσες θέσεις, που θα επιβράδυναν την τεχνολογική και οικονομική πρόοδο, καθώς επίσης και να επιτρέψει στους καταναλωτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ωφεληθούν από αυτή την πρόοδο.

Όπως είδαμε από την εμπειρία αυτών των πρώτων ετών απελευθέρωσης και άγρυπνου ελέγχου υπέρ του ανταγωνισμού, ακόμα και οι εργαζόμενοι ωφελούνται, όπως προκύπτει από τον αριθμό σας ανέφερα ενδεικτικά προ ολίγου.

  Harbour (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, εξ ονόματος της Ομάδας μου και όλων των συναδέλφων μου, θα ήθελα να καλωσορίσω τον κ. Monti στην Αίθουσα σήμερα γι’ αυτή την τόσο καίρια συζήτηση για το ρυθμιστικό καθεστώς των τηλεπικοινωνιών, έχοντας κατά νου ότι προχωρούμε τώρα στο άκρως σημαντικό θέμα της τηλεπικοινωνιακής δέσμης.

Θέλω να αναφερθώ εν συντομία σε ορισμένα από τα κομβικά σημεία που ανέφερε. Είναι εντελώς σαφές σε όλους μας ότι ολόκληρος ο κόσμος των ηλεκτρονικών τηλεπικοινωνιών θέτει σ’ εμάς μια ρυθμιστική πρόκληση, αλλά θέτει σαφώς και σ’εσάς, κύριε Επίτροπε, όπως επίσης και στην αρχή που είναι αρμόδια για των ανταγωνισμό, μια πρόκληση άνευ προηγουμένου, δεδομένης της ταχύτητας με την οποία εξελίσσεται η τεχνολογία. Πολλές από τις ιδέες που σχετίζονται με το μερίδιο της αγοράς αλλάζουν και αυτές πάρα πολύ γρήγορα. Στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, είναι σαφές ότι τα μερίδια της αγοράς μπορούν να αλλάξουν χέρια πιο γρήγορα από ό,τι σε ορισμένες άλλες μεγάλες βιομηχανίες οι οποίες ρυθμίστηκαν στο παρελθόν.

Μου προκάλεσε πολύ μεγάλη χαρά το γεγονός ότι ο τρόπος που προσεγγίζετε το θέμα είναι να αποφύγουμε να βάλουμε τροχοπέδη στις καινοτομίες με υπέρμετρα αυστηρούς ελέγχους. Αυτό έχει τρομερή σημασία. Θα επιθυμούσα τη διαβεβαίωσή σας ότι θα αναπτύξετε εξειδικευμένες ικανότητες ώστε να μπορείτε να ερευνάτε τις μελλοντικές συγχωνεύσεις, δεδομένου του αναμφισβήτητα συνεχώς αυξανόμενου φόρτου εργασίας.

Αντιλαμβανόμαστε από την έκθεση της ομάδας ομότιμων ότι θα σας παραδώσουν άλλες 92 θέσεις. Θα έχει ενδιαφέρον να ακούσουμε πώς οραματίζεστε την ανάπτυξη της υπηρεσίας σας προς αυτή την κατεύθυνση.

Το δεύτερο σημείο που θα προκύψει από την εξέταση της δέσμης των τηλεπικοινωνιών είναι ότι σ’αυτό τον τόσο γρήγορα εξελισσόμενο κόσμο, υπάρχουν ανησυχίες εντός της βιομηχανίας και μεταξύ των επενδυτών ότι οι υπέρμετρα άκαμπτοι στόχοι όσον αφορά τα κατώφλια μεριδίων της αγοράς που οριοθετούν την έρευνα – τα οποία ενίοτε είναι πολύ χαμηλά, ενίοτε πολύ ψηλά – δεν πρέπει να παρεμποδίσουν την εξέταση με τομείς όπου αποδεδειγμένα διακυβεύονται ζητήματα ανταγωνισμού. Θα μπορούσατε ίσως να αναφερθείτε σε αυτά τα σημεία στη συζήτησή μας αργότερα;

  Read (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, μου επιτρέπετε να αρχίσω την παρέμβασή μου συγχαίροντας τον Επίτροπο, κ. Monti, και τους υπαλλήλους του για τον εξονυχιστικό και επαγγελματικό τρόπο με τον οποίο πραγματεύθηκαν την προταθείσα συγχώνευση των MCI Worldcom – Sprint. Θα ήθελα ειδικά να ευχαριστήσω τον ίδιο και τους υπαλλήλους τους που προσπάθησαν να δουν συνδικαλιστές από όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά ακόμη και από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους.

Χωρίς αμφιβολία, μία από τις συνέπειες των συγχωνεύσεων και των εξαγορών είναι ο αντίκτυπος στην απασχόληση και γνωρίζω ότι ο Επίτροπος, εντός των ορίων της συνθήκης, έχει ευαισθησία για αυτό το θέμα. Αυτό που απαιτείται, επίσης να τονιστεί είναι ότι υπάρχουν ειδικοί τεχνολογικοί λόγοι που μια τέτοια συγκέντρωση ιδιοκτησίας, η δυνητική κατάχρηση μιας δεσπόζουσας θέσης, είναι τόσο σοβαρή. Στις περισσότερες άλλες βιομηχανίες μια τέτοια συγκέντρωση ή δυνητική κατάχρηση ίσως είναι προσωρινή, αλλά στον προκείμενο τομέα εάν μια εταιρία εξασφαλίσει τόσο ισχυρή θέση θα την διατηρήσει σχεδόν βέβαια, αν όχι για πάντα, τουλάχιστον για πάρα πολύ καιρό.

Στη παρουσίασή σας, κύριε Επίτροπε, αναφέρατε τον κίνδυνο μια εταιρία να κερδίσει τον έλεγχο αυτών των αγορών. Αυτό πραγματικά είναι δίλημμα για το Κοινοβούλιο και την Επιτροπή. Αποδεχόμαστε το ότι οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές είναι σχεδόν αναπόφευκτες ή και επιθυμητές, αλλά, επίσης, βλέπουμε τον ενδεχόμενο και πραγματικό κίνδυνο. Το Κοινοβούλιο εμμένει στην άποψή του ότι δεν θέλουμε να θέσουμε εμπόδια στον δρόμο της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας. Αποδεχόμαστε τη θέση που εκφράσατε επ’ αυτού του συγκεκριμένου ζητήματος.

Ένα άλλο μικρότερο θέμα: μεγάλο μέρος αυτού του ανταγωνισμού γίνεται μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Γνωρίζω ότι όλοι σας είστε καλά ενήμεροι πόση ζωτική σημασία έχει για την Ευρώπη να έχει το προβάδισμα στις δύο σημαντικές σφαίρες της κινητής τηλεφωνίας τρίτης γενιάς και της ψηφιακής τηλεόρασης και ελπίζω ότι θα συνεχίσετε τις προσπάθειές σας να διατηρήσουμε αυτό το προβάδισμα, το οποίο είναι τόσο ζωτικό για τις θέσεις εργασίας, την απασχόληση, και την ευημερία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

  Clegg (ELDR). – (EN) Θα ήθελα να αναφερθώ στο θέμα που έθεσε η προηγούμενη ομιλήτρια, δηλαδή τις διατλαντικές πτυχές της απελευθέρωσης των τηλεπικοινωνιών και ειδικά τις παραγράφους 6 και 7 του σχεδίου ψηφίσματος, το οποίο αναφέρεται στην ατυχή πρωτοβουλία του γερουσιαστή Hollings να περιορίσει τη μεταφορά αδειών εταιριών κινητής τηλεφωνίας που ανήκουν στο κράτος κατά περισσότερο από 25%.

Αυτή η εξέλιξη μοιάζει με ειρωνική επιστροφή σε μια θέση προστατευτισμού την ίδια ώρα που, εδώ στην Ευρώπη και σε αυτό το Κοινοβούλιο, είμαστε έτοιμοι να αρχίσουμε μια συζήτηση για την τελευταία σειρά μέτρων τα οποία, κατά τη γνώμη μου, θα καταστήσουν την αγορά τηλεπικοινωνιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης την πιο ελεύθερη και πιο ανοιχτή αγορά στον κόσμο, ξεπερνώντας πολλές, αν όχι όλες, τις δεσμεύσεις που συμφωνήσαμε στη ΓΔΣΕ και στον ΠΟΕ.

Πρόκειται για μια κατάσταση που πολιτικά, αν όχι τεχνικά, είναι ανισόρροπη και που χρήζει της προσοχής του Κοινοβουλίου. Ενώ τρέφω κάποια φιλοσοφική συμπάθεια για τον γερουσιαστή Hollings και τους συναδέλφους του που θεωρούν ότι οι κρατικές εταιρίες έχουν κάποια κρυφά και ορισμένες φορές φανερά οφέλη έναντι των ιδιωτικών ανταγωνιστών τους, ότι ο τρόπος με τον οποίο το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών προσπαθεί να αντιμετωπίσει το θέμα αντίκειται τόσο στο πνεύμα όσο και στο γράμμα των πολυμερών δεσμεύσεων των ΗΠΑ. Θα ζητήσω από τους συναδέλφους όταν ασχοληθούν με την τελευταία σειρά μέτρων για την τηλεπικοινωνία κατά τις επόμενες εβδομάδες να μην επιτρέψουν σε αυτό το θέμα να περάσει απαρατήρητο χωρίς αγώνα.

  Ortuondo Larrea (Verts/ALE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, θυμάμαι ότι κατά τα μέσα του περασμένου έτους, όταν ανακοινώθηκε η συγχώνευση μεταξύ των αμερικανικών εταιρειών Time Warner και America Online, υπήρξαν φωνές που την χαρακτήρισαν πρώιμη έναρξη της τρίτης χιλιετίας όσον αφορά τα πολιτιστικά και τα τεχνολογικά θέματα. Είχαν γίνει τότε ορισμένες συγκρίσεις. Στις Ηνωμένες Πολιτείες το 40% των νοικοκυριών είχε πρόσβαση σ’ αυτό το μεγάλο δίκτυο των δικτύων που λέγεται Ίντερνετ, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό μόλις έφθανε το 20%, και μόνο λίγα κράτη της Ένωσης, πιο προηγμένα στην ανάπτυξη των τεχνολογιών, υπερέβαιναν αυτό το όριο.

Πιστεύω ότι πρέπει να προχωρήσουμε και να εμβαθύνουμε ακριβώς σ’ αυτό: να μην έχουμε κοινωνίες δύο ειδών, να μην έχουμε πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, πολίτες τεχνολογικά προηγμένους και πολίτες τεχνολογικά καθυστερημένους. Πρέπει να επιτύχουμε τη δυνατότητα πρόσβασης όλων των πολιτών σε αυτή την νέα κοινωνία των πληροφοριών. Ταυτόχρονα όμως με την εμβάθυνση στις συγκεντρώσεις των επιχειρήσεων και στην πρόοδο της ευρωπαϊκής αγοράς, πρέπει να λάβουμε υπόψη τους κινδύνους που δημιουργεί η ανασφάλεια στις τηλεπικοινωνίες. Μου έρχεται κατά νου αμέσως η υπόθεση Echelon, που σχετίζεται άμεσα με τα θέματα αυτά. Στην Ευρώπη, σ’ αυτήν την Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε να υπάρχει ασφάλεια, επειδή αποτελεί τμήμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

  Markov (GUE/NGL). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, αξιότιμοι συνάδελφοι, χαιρετίζουμε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ να απαγορεύσουν την προγραμματιζόμενη συγχώνευση της MCI Worldcom και της Sprint και μαθαίνουμε με χαρά πως οι αμερικανικές αρχές δεν σκοπεύουν να εγκρίνουν ούτε τη συμφωνία της AOL με την Time Warner. Το Internet πρέπει να παραμείνει μέσον επικοινωνίας για τους πάντες. Για αυτό πρέπει να αποτραπεί η οικοδόμηση δεσπόζουσας θέσης από γίγαντες των Τηλεπικοινωνιών και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Η νομοθεσία περί ανταγωνισμού αποτελεί εδώ ένα αποτελεσματικό όπλο.

Ωστόσο οι συγχωνεύσεις έχουν επιπτώσεις και στην απασχόληση και την κοινωνική συνοχή. Οι Τηλεπικοινωνίες και τα ΜΜΕ δεν κλυδωνίζονται από κρίσεις, αντιθέτως αποτελούν τομέα σε άνθιση. Έτσι είναι ευχερέστερη η ενσωμάτωση πτυχών και της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής για την απασχόληση στις αποφάσεις για συγχωνεύσεις.

Στις ΗΠΑ η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών από τα μέσα της δεκαετίας του α90 εξασφαλίζει σε αρκετές αποφάσεις για συγχωνεύσεις αυτοδέσμευση των επιχειρήσεων για αύξηση του αριθμού των εργαζομένων, για βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και για καλύτερη εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Ως εκ τούτου δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί ειδικά στην Ευρώπη του Κοινωνικού Κράτους πρέπει να περιοριζόμαστε μόνο στο δίκαιο του ανταγωνισμού. Απαιτούμε να εισαγάγει η ΕΕ δεσμευτικές κοινωνικές ρήτρες για την έγκριση συγχωνεύσεων.

Για τον έλεγχο της νομιμότητας ως προς το δίκαιο του ανταγωνισμού χρειαζόμαστε εξ άλλου περαιτέρω κριτήρια στις αποφάσεις για συγχωνεύσεις, επί παραδείγματι: Πρώτον: Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να δεσμεύονται σε διατήρηση ή ανάπτυξη του επιπέδου απασχόλησης. Δεύτερον: Θα πρέπει να βελτιώνουν την ποιότητα των υπηρεσιών για ευρύτερες ομάδες καταναλωτών. Τρίτον: Θα πρέπει να εφαρμόζουν αυστηρά τους μηχανισμούς του ευρωπαϊκού κοινωνικού διαλόγου και τις διατάξεις της οδηγίας για ενημέρωση και διαβουλεύσεις των εργαζομένων και στη μεταβατική φάση για τη νέα, κατόπιν της συγχωνεύσεως, επιχείρηση. Τέταρτον: η συγχώνευση πρέπει να προσφέρει πρόσθετο όφελος για την προαγωγή του δημοσίου συμφέροντος. Αυτό αφορά σημεία όπως διασφάλιση γενικής και σύγχρονης καθολικής υπηρεσίας καθώς και κάλυψη των απαιτήσεων για την προστασία προσωπικών δεδομένων και του καταναλωτή. Μόνο έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε, πως η πολιτική ανταγωνισμού ενισχύει και το ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο μέσα στη νέα οικονομία.

  Gallagher (UEN). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, αρχικώς θα ήθελα να πω ότι επικροτώ τη δημοσίευση των νέων οδηγιών και κανονισμών της Επιτροπής για τις τηλεπικοινωνίες στις 12 Ιουλίου. Αποτελεί τμήμα του συνεχιζόμενου προγράμματος-πλαίσιο για τη βελτίωση των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών της Ευρώπης. Το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή δικαίως είναι αμετακίνητα ως προς το γεγονός ότι η Ένωση πρέπει να βελτιώσει το τηλεπικοινωνιακό της δίκτυο. Θα έχουμε δίκιο αν πούμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται κατά πάσα πιθανότητα τρία χρόνια μπροστά από την Ένωση όσον αφορά τη χρήση του Διαδικτύου. Στηριζόμενη στις νέες οδηγίες, οι οποίες πρόκειται να εφαρμοστούν στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προλάβει τις ΗΠΑ σχετικά γρήγορα.

Οι προτάσεις ευθυγραμμίζονται, επίσης, με τα συμπεράσματα της τελευταίας συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Πορτογαλία. Οι ηγέτες της ΕΕ επεσήμαναν την ανάγκη βελτίωσης του συνόλου των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Στηρίζω τη σύσταση να εξοπλιστούν με το Διαδίκτυο όλα τα σχολεία της Ευρώπης. Από ιρλανδική σκοπιά, είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που το πρόγραμμα αυτό προχωρά με τόσο ταχείς ρυθμούς.

Έχουν γίνει πολλές αναφορές στα εθνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης για το διαγωνισμό των αδειών κινητής τηλεφωνίας τρίτης γενιάς στην Ευρώπη. Αναμφίβολα, ο διαγωνισμός για τις εν λόγω άδειες στη Γερμανία και τη Βρετανία εξασφάλισε μεγάλα χρηματικά ποσά για τα αντίστοιχα εθνικά ταμεία, όμως ποιος θα πληρώσει τελικά για αυτά τα τηλέφωνα; Πιστεύω ακράδαντα ότι οι καταναλωτές, άλλη μια φορά, θα αναγκαστούν να επωμιστούν το υψηλό κόστος των αδειών αυτών.

  Della Vedova (TDI) . – (ΙΤ) Κύριε Επίτροπε, δε ζηλεύω τα καθήκοντά σας γενικά, πολύ λιγότερο δε σε έναν κλάδο σαν αυτόν των τηλεπικοινωνιών, ένα κλάδο νέο και με τόσο απρόβλεπτες δυναμικές που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολες τις επιλογές σε θέματα ανταγωνισμού και συγκεντρώσεων, οι οποίες, αν ιδωθούν με τα παραδοσιακά κριτήρια, δεν είναι πάντοτε προς το συμφέρον των επιχειρήσεων ενός κλάδου όπως οι τηλεπικοινωνίες, που στην Ευρώπη πρέπει να αναπτυχθεί ώστε να υπάρξουν πιο ανταγωνιστικές εταιρείες, και συχνά δεν είναι ούτε καν προς το συμφέρον των καταναλωτών. Η περίπτωση της Microsoft καταδεικνύει πώς, ενώ όλοι πίστευαν πως βρισκόταν στο απόγειο της κυριαρχίας της, και χωρίς καμία παρέμβαση από πλευράς του Αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης, ένα άλλο software όπως τo Linux υπονόμευε τη μονοπωλιακή της θέση.

Θα ήθελα να μιλήσω για την περίπτωση Vodaphone/Mannesmann, με τις κάπως προβληματικές επιπτώσεις που είχε στην επόμενη περίπτωση της France Telecom Orange: ήθελα να εκφράσω τον φόβο μου μήπως υπάρχει ο πειρασμός ή το ένστικτο, εκ μέρους των κοινοτικών αρχών, ασφαλώς εκ μέρους του Κοινοβουλίου, να εκδώσουν από θέσεως εξουσίας ένα κανονιστικό πλαίσιο που θα είναι υπερβολικό για αυτόν τον κλάδο.

Σήμερα το Κοινοβούλιο – και παρακαλώ τον κύριο Επίτροπο να το σημειώσει – ψήφισε με ελάχιστες ενστάσεις, μεταξύ των οποίων και η δική μας, ένα έγγραφο που καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την θέσπιση ενός οργάνου, το οποίο θα εμποδίζει τις συγχωνεύσεις της αγοράς που ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο τον πλουραλισμό. Ήταν μια λύση για τα πολυμέσα, αλλά τηλεπικοινωνίες και πολυμέσα αποτελούν μία ενιαία αγορά και πιστεύω ότι θα έπρεπε να επιδεικνύαμε μεγαλύτερη σύνεση παρεμβαίνοντας στις διαδικασίες συγχώνευσης και αναδιάρθρωσης αυτού του κλάδου. Για το καλό ·

(Ο Πρόεδρος διακόπτει τον ομιλητή)

  Paasilinna (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, ευχαριστώ την Eπιτροπή που εμπόδισε σταθερά τη συγχώνευση WorldCom και Sprint. Ήταν καλό που έγινε αυτό. Τέτοιες περιπτώσεις παρουσιάζονται όλο και συχνότερα τελευταία. Ο αριθμός των συγχωνεύσεων πενταπλασιάσθηκε μέσα σε δέκα χρόνια και πραγματοποιούνται περίπου τριακόσιες τον χρόνο. Ο κ. Harbour αναφέρθηκε στο θέμα της δέσμης μέτρων για τις τηλεπικοινωνίες. Είναι αποκαλυπτική της φρενίτιδας που γνωρίζει σήμερα ο τομέας. Η κατάσταση απαιτεί από όλους μας τεράστιες γνώσεις.

Ο τομέας των τηλεπικοινωνιών και των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας είναι ιδιαίτερος. Δεν είναι ένας τομέας όπου κατασκευάζονται ρόδες για κάρα, είναι ένας τομέας εξαιρετικός, επειδή το πιο σημαντικό εργαλείο παραγωγής αυτή την στιγμή είναι η πληροφορία. Περιλαμβάνει επίσης, όπως όλοι γνωρίζουμε από την υπόθεση Echelon και άλλες, μια δυνατότητα ελέγχου και εποπτείας - θέλω να πω: ελέγχου και εποπτείας των ανθρώπων - η οποία έχει επίσης καταστεί πολύ σημαντική εμπορική δραστηριότητα. Το άλλο χαρακτηριστικό αυτού του τομέα είναι ο παγκόσμιος χαρακτήρας του, που καταργεί τα όρια μεταξύ κρατών και πολιτισμών. Κατά κάποιον τρόπο, διαφεύγει από αυτήν την άποψη κάθε ελέγχου και κάθε χαλιναγώγησης. Αντιθέτως, οι επιχειρήσεις του τομέα μπορούν να δημιουργήσουν εξαρτήσεις, διότι ένα μέρος αυτής της εμπορικής δραστηριότητας γίνεται μέσα στο ανθρώπινο μυαλό. Πρόκειται για μια μη αμελητέα κατάκτηση της αγοράς και γι’ αυτό θα ζητούσα από την Επιτροπή να είναι ιδιαίτερα προσεκτική με αυτές τις συγχωνεύσεις. Ενώ εμείς προσπαθούμε να απουθμίσουμε, κύριε Επίτροπε, οι επιχειρήσεις έχουν την τάση να “ξαναρυθμίζουν>, δηλαδή να μοιράζονται μεταξύ τους την αγορά χωρίς να περνούν από τα δημοκρατικά συστήματα ελέγχου και προσανατολισμού. Όπως είπε ο κ. Clegg, υπάρχουν φυσικά προβλήματα ανάμεσα στην Eυρωπαϊκή Eνωση και στις ΗΠΑ, όπως είναι οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στις συγχωνεύσεις στην περίπτωση Deutsche Telecom, ενώπιον των οποίων δεν μπορούμε προφανώς να μείνουμε αδιάφοροι

.

  Gasòliba i Böhm (ELDR). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, ο συνάδελφος Clegg εξέφρασε ήδη εξ ονόματος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Κόμματος των Φιλελευθέρων, Δημοκρατών και Μεταρρυθμιστών, την υποστήριξή του, σε γενικές γραμμές, προς τις προτάσεις της Επιτροπής και την ανησυχία του για ορισμένες ειδικές πτυχές που έχουν σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως αναφέρθηκε προ ολίγου.

Εγώ θα επιθυμούσα να τονίσω την ανησυχία μου για μια πτυχή που περιέχεται στην αρχική πρόταση ψηφίσματος της Ομάδας των Φιλελευθέρων, η οποία στο πρώτο της εδάφιο αναφέρεται στην ανάγκη απόρριψης οποιασδήποτε πολιτικής ανάμειξης στην πολιτική ανταγωνισμού της Επιτροπής. Εφαρμοζόμενη στο θέμα που μας απασχολεί εδώ, στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, αποτελεί μια βάσιμη ανησυχία, λόγω των γεγονότων που έλαβαν χώρα στην Ισπανία πριν από λίγους μήνες, σχετικά με την συγχώνευση της Telefónica με μία ολλανδική εταιρία, στην Πορτογαλία και σε άλλους τομείς στην Γαλλία. Μας ανησυχεί που ακόμα υπάρχουν παρεμβάσεις των κυβερνήσεων στην δράση επιχειρήσεων που το μόνο που επιζητούν είναι να έχουν κατάλληλο μέγεθος και ανταγωνιστικότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Γι αυτό, υποστηρίζουμε τις προτάσεις της Επιτροπής και εφιστούμε την προσοχή στο θέμα αυτό.

  Ainardi (GUE/NGL). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, τα ρεκόρ συγκέντρωσης των επιχειρήσεων έχουν ουσιαστικά καταρριφθεί στις τηλεπικοινωνίες με τις μεγα-συγχωνεύσεις στην Ευρώπη και στις δύο όχθες του Ατλαντικού. Με τους χειρισμούς αυτούς διακυβεύονται δισεκατομμύρια δολάρια σε όφελος των καταναλωτών, οι οποίοι είναι, επίσης, εργαζόμενοι που έρχονται αντιμέτωποι με το κλείσιμο των επιχειρήσεων, τη μετεγκατάστασή τους, την κατάργηση θέσεων απασχόλησης. Ο τομέας των τηλεπικοινωνιών αναδεικνύεται σε ένα από τα σύμβολα της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και πληρώνει το κόστος αυτού του αγώνα προς τον γιγαντισμό.

Στη σύνοδο κορυφής της Λισαβόνας αναφέρθηκε πολλές φορές η κοινωνία των πληροφοριών, η οποία μπορεί, στην πραγματικότητα, να επιτρέψει σημαντικές προόδους. Ναι, είναι μία πρόκληση! Σήμερα, οι μεταμορφώσεις αυτές συνοδεύονται, γενικά, από την κατάρρευση των κοινωνικών δικαιωμάτων, την ανάπτυξη της μερικής απασχόλησης, και την ευελιξία της εργασίας. Δεν μπορούμε ακόμη να αγνοήσουμε τις συνέπειες για την ελευθερία της πληροφόρησης, την πολιτιστική πολυμορφία, και τη δημόσια υπηρεσία. Η Επιτροπή απαγόρευσε τη συγχώνευση της MC Worldcom και της Sprint μόνο και μόνο επειδή μπορεί να έβλαπτε τον ελεύθερο ανταγωνισμό.

Την ώρα, όμως, που η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαιώνει την προτεραιότητα που δίνει στην απασχόληση, οι συγχωνεύσεις θα έπρεπε να εκτιμώνται με βάση τις επιπτώσεις στην απασχόληση και στη χωροταξία. Πρέπει, επίσης, να ενισχυθούν τα δικαιώματα που διαθέτουν οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις στο πλαίσιο των επιτροπών των ευρωπαϊκών ομίλων, ίσως και να αποκτήσουν ένα δικαίωμα αρνησικυρίας στις περιπτώσεις αναδιαρθρώσεων και συγχωνεύσεων. Τέλος, είναι απαραίτητο να προωθήσουμε κοινούς κανόνες, έτσι ώστε όλοι οι πολίτες να επωφεληθούν από την κοινωνία των πληροφοριών, η οποία πρέπει να βασίζεται στην ισότητα της πρόσβασης, την ελευθερία της πληροφόρησης και την πολιτιστική πολυμορφία.

  Villiers (PPE-DE). – (EN) Επιτρέψτε μου να καλωσορίσω εξ ονόματος όλων μας τον Επίτροπο στο Κοινοβούλιο σήμερα. Όλοι μας εκτιμούμε τη σημασία του έργου σας στον τομέα της Επιτροπής για τον ανταγωνισμό. Πιθανώς το πιο σημαντικό καθήκον της Επιτροπής είναι να διατηρήσει τον ελεύθερο ανταγωνισμό και να διασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία της αγοράς σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στο πλαίσιο των τηλεπικοινωνιών, έχει ζωτική σημασία να μεριμνήσουμε ώστε οι καταναλωτές να αποκομίσουν τα μέγιστα οφέλη που μπορεί να τους προσφέρει η ελεύθερη αγορά, ειδικά την χαμηλού κόστους πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Ο τρόπος να παράσχουμε πρόσβαση στο Διαδίκτυο με χαμηλό κόστος – η οποία πρόσβαση είναι ζωτικής σημασίας στους πολίτες της Ευρώπης για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής οικονομίας – είναι μέσω της ελευθέρωσης και του ελεύθερου ανταγωνισμού. Στο παρελθόν, ρυθμίζαμε τον τομέα των τηλεπικοινωνιών μέσω των εθνικών ρυθμιστικών αρχών, αλλά οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές θα ατονήσουν στο μέλλον, αφού βαίνουμε προς έναν ενιαίο παγκόσμιο ρυθμιστή, τουτέστιν την αγορά.

Η αγορά είναι ο πιο αποτελεσματικός ρυθμιστικός παράγοντας, προσφέρει την καλύτερη προστασία στους καταναλωτές και δίνει στους καταναλωτές περισσότερη δύναμη από όλες τις συμβουλευτικές ομάδες της Επιτροπής. Στο μέλλον, θα θελήσουμε να δώσουμε στο τμήμα ανταγωνισμού και συγχωνεύσεων περισσότερη δουλειά, διότι η αγορά θα κληθεί να διαδραματίσει ακόμη μεγαλύτερο ρόλο στις τηλεπικοινωνίες από ό,τι σήμερα. Επιθυμούμε να μπει τέλος στα οφέλη που έχουν κληρονομήσει ορισμένα παλιά κρατικά μονοπώλια.

Ελπίζω ότι θα εφαρμόσετε τον νόμο του ανταγωνισμού και τον νόμο της αγοράς με αυστηρότητα, αλλά και ότι θα φροντίσετε να ερευνήσετε κάθε συγχώνευση βάσει των συγκεκριμένων της χαρακτηριστικών. Απλώς και μόνο επειδή μια συγχώνευση ίσως δημιουργήσει έναν μεγάλο παίκτη ή μια μεγάλη εταιρία δεν είναι απαραίτητα εσφαλμένο για την αγορά ή επιζήμιο για τον ανταγωνισμό. Πρέπει να θυμόμαστε ότι η Ευρώπη μάλλον θα χρειαστεί ορισμένες μεγάλες εταιρίες εάν θέλουμε να δρέψει τους καρπούς της επανάστασης του Διαδικτύου.

  Rapkay (PSE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφερθώ στην παρέμβαση της Mary Read, και δη στο τμήμα όπου υπεισήλθε στις επιπτώσεις για τις θέσεις εργασίας και την απασχόληση. Διότι δεν αληθεύει ότι οι εργαζόμενοι στις εκλογικές μας περιφέρειες αναμένουν με μεγάλο ενθουσιασμό την απελευθέρωση προστατευομένων στο παρελθόν τομέων. Συχνά συμβαίνει το αντίθετο.

Στον τομέα των επιχειρήσεων δημοσίων μεταφορών μικρών αποστάσεων θα κληθούμε στις προσεχείς εβδομάδες και μήνες να απαντήσουμε σε πολυάριθμες ερωτήσεις των εργαζομένων. Εμείς, οι εκπρόσωποι του λαού, καλούμαστε να δώσουμε απαντήσεις, και όχι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία το πολύ-πολύ συνομιλεί με την ηγεσία των ενώσεων. Ούτε αληθεύει ότι η άκρατη απελευθέρωση και το άνοιγμα των αγορών είναι πάντα σωτήρια. Το άνοιγμα των αγορών τηλεπικοινωνιών είναι όμως παράδειγμα των πλεονεκτημάτων που μπορεί να προσφέρει για τους καταναλωτές το άνοιγμα αγορών, μέσω μειωμένων τιμών και πρόσβασης σε νέες υπηρεσίες. Προκάλεσε θεαματική τεχνολογική εξέλιξη, με αποτέλεσμα τελικά να διαγράφεται και αύξηση των θέσεων εργασίας και μάλιστα σε ορισμένους τομείς ποιοτικά υψηλού επιπέδου θέσεων εργασίας.

Η παγκοσμιοποίηση των δημοσίων οικονομικών μας έχει δώσει σημαντική ώθηση για το άνοιγμα των αγορών τηλεπικοινωνιών στην Ευρώπη, και αντιστρόφως έχει ευνοήσει την εξέλιξη σε διεθνές επίπεδο. Το ότι χρειάζεται σημαντικό μέγεθος για να μπορεί μία επιχείρηση να προβάλλεται ως global player, είναι προφανές. Αλλά αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει στην εμφάνιση νέων μονοπωλίων στις αγορές.

Αυτό που χρειαζόμαστε, είναι μια συνεπής πολιτική ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις, ώστε να παρεμποδιστεί η δημιουργία παραγόντων μονομερώς ισχυρών στην αγορά στο νέο σύμπλεγμα των πολυμέσων/ τηλεπικοινωνιών. Γιααυτό το λόγο οφείλουμε να υποστηρίξουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην απόφασή της στις υποθέσεις WorldCom και Sprint. Ελπίζουμε ακόμη, πως θα δράσει με εξίσου συνεπή τρόπο και τώρα με την Time Warner και την AOL. Πάνω απ’ όλα όμως είναι σημαντικό με αυτή την ευκαιρία να συνεχίσει τις προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό του δικαίου του ανταγωνισμού ειδικά στον τομέα του κανονισμού περί ελέγχου των συγχωνεύσεων, και να προχωρήσει με συνέπεια στις προσπάθειές της για μεταρρύθμιση. Ελπίζουμε πως κάτι τέτοιο δε θα επηρεάσει την πολιτική ανταγωνισμού.

  Kauppi (PPE-DE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, κύριες και κύριοι, το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις του τομέα των τηλεπικοινωνιών – ενός τομέα στον οποίο αναμένονται σήμερα από τους ενδιαφερόμενους φορείς επενδύσεις δισεκατομμυρίων και μεγάλα έργα υποδομής – προσπαθούν να βρουν εταίρους στην ιδιωτική αγορά, τηρώντας μάλιστα τους κανόνες της, δεν σημαίνει τίποτα άλλο από μια αγορά που λειτουργεί με φυσιολογικό τρόπο. Είναι προς το συμφέρον όλης της κοινωνίας να δημιουργηθεί στην Ευρώπη ένα περιβάλλον δράσης που θα επιτρέπει στις επιχειρήσεις, με άλλα λόγια στον ιδιωτικό τομέα, να αναλαμβάνουν οι ίδιες το βάρος αυτών των έργων υποδομής που είναι απαραίτητα για την κοινωνία. Καθώς, επιπλέον, αυτές οι ίδιες επιχειρήσεις προσλαμβάνουν με την ίδια ευκαιρία συμπληρωματικό εργατικό δυναμικό, όπως είπατε σήμερα στην παρέμβασή σας, κύριε Monti, και ευνοούν έτσι την ευρωπαϊκή οικονομική ανάπτυξη, ειλικρινά δεν καταλαβαίνω τους φόβους που εκδηλώνονται εκεί πέρα στην άλλη πλευρά της αίθουσας, όπου ανησυχούν μήπως αυτές οι απόλυτα συμφέρουσες για το σύνολο της κοινωνίας συγχωνεύσεις έχουν αρνητική επίπτωση

στην απασχόληση στην Ευρώπη.

Οι πολιτικοί και οι trust-busters, σαν τον κ. Monti, δεν πρέπει να επεμβαίνουν στην τρέχουσα εξέλιξη της αγοράς, εκτός από τις περιπτώσεις όπου η Επιτροπή έχει αρκετούς λόγους να πιστεύει ότι μια συγκεκριμένη συγχώνευση ενδέχεται να δημιουργήσει στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και να βλάψει έτσι τα συμφέροντα του καταναλωτή. Κύριε Rapkay, μπορείτε να είστε βέβαιος ότι δεν υπάρχει άνθρωπος στην αίθουσα αυτή που να θέλει μονοπώλια η ολιγοπώλια στην αγορά. Αυτά πρέπει πραγματικά να περιορισθούν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, με άλλα λόγια απαιτείται ορισμένη συνοχή. Μένει να φανεί δραστήρια η Επιτροπή, για να διασφαλίσει την καθιέρωση της ελεύθερης πρόσβασης στην αγορά σε όλους τους τομείς, όπως αναφέρεται στο σημείο 3 της κοινής πρότασης ψηφίσματος. Πρέπει να εστιαστεί η προσοχή στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, έναν τομέα στον οποίο τώρα τελευταία παρουσιάζονται προβλήματα, τουλάχιστον στην περίπτωση της αγοράς της Voice Stream από τη Deutsche Telecom. Θα επιθυμούσα επίσης, κύριε Monti, να ακούσω τις παρατηρήσεις σας για αυτό το σχέδιο των ΗΠΑ, το εντελώς αντίθετο στους κανόνες του ΠΟΕ, να απαγορεύσει τις μεταφορές αδειών σε εταιρείες με αλλοδαπούς ιδιοκτήτες.

  Monti, Επιτροπή. – Κύριε Πρόεδρε, επιθυμώ να ευχαριστήσω τους βουλευτές που παρενέβησαν για την προσοχή τους σ’ αυτά τα θέματα, για την εκτίμηση που τόσο γενναιόδωρα επέδειξαν για τις δραστηριότητες της Επιτροπής, καθώς επίσης για την στήριξή τους. Ζητώ συγνώμη γιατί θα πρέπει να είμαι σύντομος, πολύ σύντομος, στις απαντήσεις μου.

Κύριε Harbour, επισημάνατε ένα καίριο σημείο, δηλαδή την πρόληψη των τάσεων της αγοράς να προκαλέσουν προβλήματα στις καινοτομίες. Αυτό είναι, πράγματι, ένα από τα βασικά μελήματά μας. Αναφερθήκατε στο προσωρινό πόρισμα της επιτροπής ομότιμων. Χαίρομαι ιδιαίτερα που η ομάδα ομότιμων κατανόησε με τόση σαφήνεια την ανάγκη για πολιτική ανταγωνισμού. Αρχίζουμε να διαμορφώνουμε ιδέες για το πώς θα παράσχουμε πρόσθετους πόρους εντός της Γενικής Διεύθυνσης ανταγωνισμού αλλά πρέπει πρώτα να διασφαλίσουμε την υποστήριξη της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής.

Η κ. Read, μεταξύ άλλων, υποστήριξε την απόφαση που λάβαμε στα τέλη του Ιουνίου για τις MCI WorldCom-Sprint. Η απόφαση εκείνη βασιζόταν σε μεγάλο αριθμό συλλογισμών, συμπεριλαμβανομένων των απόψεων των εργατικών ενώσεων; μολονότι αυτό δεν μας ώθησε διόλου να απομακρυνθούμε στο ελάχιστο από τους κανονισμούς.

Η κ. Read και άλλοι βουλευτές ανέφεραν ορισμένους τομείς στους οποίους η Ευρώπη έχει το προβάδισμα, όπως για παράδειγμα η κινητή τηλεφωνία τρίτης γενιάς και η ψηφιακή τηλεόραση. Ένας ιδιαίτερα αποτελεσματικός τρόπος να διατηρηθεί το προβάδισμα είναι να βοηθήσουμε την αγορά να λειτουργεί αποδοτικά. Αυτός είναι ο λόγος που επιμένουμε τόσο πολύ για μια πιο αυστηρή εφαρμογή της πολιτικής ανταγωνισμού υπό το πρίσμα της κατάστασης της αγοράς στην Ευρώπη, ανεξάρτητα από την εθνικότητα των εταιριών. Όταν οι εταιρίες δημιουργούν ή εδραιώνουν τη δεσπόζουσα θέση τους χωρίς να προτείνουν τις απαραίτητες αντισταθμίσεις, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να εμποδίσουμε μια συγχώνευση, όπως κάναμε πρόσφατα στην περίπτωση που αφορούσε δύο ευρωπαϊκές εταιρίες, τη Volvo και τη Scania, οι οποίες, πράγματι, έχουν έδρα στο ίδιο κράτος μέλος. Θα θέλαμε να κάναμε το ίδιο σε μιαν άλλη περίπτωση, στην οποία η μία εταιρία ήταν ευρωπαϊκή (Pechiney) και ή άλλη βορειοαμερικανική-καναδική (Alcan), αλλά η συγχώνευση ανακλήθηκε. Εξάλλου, αντιδράσαμε με τον ίδιο τρόπο στην πρόσφατη περίπτωση των MCI Wellcome-Sprint, όπου και οι δύο εταιρίες ήταν αμερικανικές. Καθιερώσαμε εξαίρετη συνεργασία με τους αμερικανούς ομόλογούς μας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου.

Μια που αναφερόμαστε στις ΗΠΑ, πολλοί βουλευτές επέστησαν την προσοχή στους κινδύνους του νομοσχεδίου Hollings. Είναι, απλώς, μια πρόταση, και ελπίζω ότι δεν θα γίνει νόμος, αν και αυτό εξαρτάται από τους Αμερικανούς ομολόγους σας. Ωστόσο, εάν όντως υιοθετηθεί θα το θεωρούσα προβληματικό σημάδι προστατευτισμού. Θα ήταν ατυχές εάν η ελευθέρωση που έχει σημειώσει γιγάντια βήματα στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη, αλλά και αλλού τα τελευταία χρόνια αρχίσει να οπισθοδρομεί στις ΗΠΑ. Εξάλλου, το νομοσχέδιο κατά τη γνώμη μας είναι σαφώς ασύμβατο με τις υποχρεώσεις των ΗΠΑ απέναντι στον ΠΟΕ και σε άλλες συμφωνίες για τις τηλεπικοινωνίες, και η Επιτροπή μέσω του συναδέλφου μου, κ. Pascal Lamy, κατέστησε αυτό το σημείο σαφέστατο στους Αμερικανούς ομολόγους μας. Η Επιτροπή, επίσης, αντιτίθεται σθεναρά σε οποιαδήποτε παρόμοια νομοθεσία στα κράτη μέλη μας. Για να διασκεδάσω τις ανησυχίες του κυρίου Gasòliba i Böhm, μόνο η Επιτροπή έχει την αρμοδιότητα να αποφαίνεται για συγχωνεύσεις σε κοινοτική κλίμακα. Όταν ένα κράτος μέλος παρεμβαίνει εσφαλμένα, η Επιτροπή είναι έτοιμη να διερευνήσει παρόμοιες παρεμβάσεις, όπως αποδείχθηκε πέρυσι σε μια περίπτωση που αφορούσε μια απόφαση προς την πορτογαλική κυβέρνηση.

Ο κ. Ortuondo Larrea, ο κ. Markov, και ο κ. Rapkay αναφέρθηκαν στην εξαιρετικά σημαντική περίπτωση των AOL-Time Warner. Θα δείξετε κατανόηση για το γεγονός ότι δεν μπορώ να πω πολλά πράγματα αυτή τη στιγμή. Η προθεσμία για την απόφαση της Επιτροπής είναι η 24η Οκτωβρίου. Η ακρόαση για αυτή τη συγχώνευση διεξάγεται σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες. Εκφράσαμε τις ανησυχίες μας στις 22 Αυγούστου όταν εκδώσαμε την ανακοίνωση των αιτιάσεων και στα δύο μέρη. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο να προσθέσω επ’ αυτού σε αυτό το στάδιο.

Ο κ. Gallagher και ένας άλλος αξιότιμος βουλευτής αναφέρθηκαν στο σύστημα κατανομής των αδειών κινητής τηλεφωνίας τρίτης γενιάς. Οι διαγωνισμοί θα αυξήσουν τον αριθμό φορέων κινητής τηλεφωνίας στην Ένωση. Περισσότεροι παίκτες σημαίνει περισσότερο ανταγωνισμό, οπότε δεν μπορούμε παρά να χαιρόμαστε για το αποτέλεσμα των διαγωνισμών από πλευράς ανταγωνισμού.

Φυσικά, θα βεβαιωθούμε ότι οι όμιλοι που θα συσταθούν δεν θα οδηγήσουν σε εναρμονισμένες πρακτικές, επειδή οι συνδρομητές θα διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Έχει επισημανθεί ότι τα ποσά που θα πληρωθούν στις κυβερνήσεις της ΕΕ για την έκδοση των αδειών είναι υπερβολικά υψηλά και προκειμένου να αποσβέσουν οι φορείς την αρχική τους επένδυση οι τιμές θα αυξηθούν για τους καταναλωτές και, ίσως, θα περιοριστεί η ανάπτυξη νέων εξελιγμένων υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Όμως το συγκεκριμένο θέμα δεν έχει σχέση με τη νομοθεσία ανταγωνισμού, ενώ η προσπάθεια καθιέρωσης περιορισμών στον ανταγωνισμό προκειμένου να γίνει ευκολότερη η απόσβεση του κόστους θα καταδικαζόταν από τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού.

Μολαταύτα, ανεξάρτητα από ποιο σύστημα χρησιμοποιηθεί – διαγωνισμοί υποβολής προσφορών, καλλιστεία ή ό,τι άλλο τέλος πάντων – οι επακριβείς κανόνες των καλλιστείων ή των διαγωνισμών μπορεί να απαιτήσουν έλεγχο ώστε να διασφαλιστεί ότι, για παράδειγμα, δεν θα προτιμηθούν όσοι ήδη κατέχουν άδειες και ότι υπάρχουν εγγυήσεις για μη διακρατική μεταχείριση, διαφάνεια και αναλογικότητα. Οπότε, μολονότι τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να επιλέξουν είτε έναν διαγωνισμό καλλιστείων είτε έναν διαγωνισμό υποβολής προσφορών ή ένα μίγμα των δύο, πρέπει να σεβαστούν τον νόμο περί ανταγωνισμού και την ειδική νομοθεσία που διέπει τον τομέα που αφορά την έκδοση αδειών, όπως επίσης και τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Επί τη ευκαιρία θα μπορούσα να αναφέρω ότι η ΓΔ ανταγωνισμού αυτόν τον καιρό ερευνά ένα παράπονο εναντίον των Κάτω Χωρών σε συνεργασία με τη ΓΔ της κοινωνίας της πληροφορίας. Επίσης, διερευνούν ένα παράπονο κατά της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας, και της Γερμανίας, και τέλος, ερευνάμε, επίσης, έναν διαγωνισμό για το Παγκόσμιο Σύστημα Κινητών Τηλεπικοινωνιών σύμφωνα με τους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων. Οπότε προσπαθούμε να επαγρυπνούμε στον βαθμό που όλοι σας το ζητάτε.

Ο αξιότιμος κ. Della Vedova φοβάται ότι ίσως υπάρχει πρόθεση να επιβαρυνθεί υπερβολικά με κανονιστικές δεσμεύσεις η ανάπτυξη αυτού του κλάδου, του τόσο πολλά υποσχόμενου για την ευρωπαϊκή οικονομία. Μπορώ να διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή, από κανονιστική άποψη, προσπαθεί να διατηρήσει τις δεσμεύσεις στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο και ακριβώς για τον λόγο αυτό θεωρεί σημαντικό να υπάρξει ένας πλήρης ρόλος για την πολιτική του ανταγωνισμού.

Όσον αφορά τον πλουραλισμό, στον οποίο αναφέρθηκε ο κ. Della Vedova, μπορώ μόνο να υπενθυμίσω ότι, στον διακανονισμό που υπάρχει σήμερα στην Ευρώπη, τα κράτη μέλη μπορούν να υιοθετήσουν προστατευτικά μέτρα για τον πλουραλισμό. Αυτό αναγνωρίζεται στον κανονισμό για τις συγκεντρώσεις ως ένας από τους νόμιμους λόγους παρέμβασης των κρατών μελών, αρκεί φυσικά να στοχεύει με συνέπεια στην προστασία του πλουραλισμού.

Παρατηρώ ότι η κ. Villiers μας καλεί να εφαρμόσουμε τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού με αυστηρότητα. Ελπίζω να σταθούμε στο ύψος των προσδοκιών σας στο μέλλον, χωρίς να είμαστε προκατειλημμένοι κατά του μεγέθους αυτού καθ’ εαυτού. Πρέπει να εξετάζουμε την κάθε περίπτωση μεμονωμένα. Το μέγεθος ενίοτε δημιουργεί προβλήματα. Ακόμη και μικρότερες εταιρείες δημιουργούν προβλήματα ανταγωνισμού και τότε καλούμαστε να παρέμβουμε.

Τέλος, πολλοί βουλευτές – η κ. Read, ο κ. Markov, η κ. Ainardi, ο κ. Rapkay – αναγνώρισαν και τόνισαν τις θετικές συνέπειες της ανάπτυξης αυτού του τομέα στην απασχόληση, αλλά εξέφρασαν, επίσης, την ανησυχία τους για τις κοινωνικές επιπτώσεις των συγχωνεύσεων. Πρέπει να είμαι πολύ σύντομος σε αυτό το στάδιο. Εγείρονται δύο θέματα. Όσον αφορά τις τελικές επιπτώσεις στην απασχόληση, πιστεύω ακράδαντα ότι όταν διατηρείται ο ανταγωνισμός, η απασχόληση συνήθως επωφελείται. Αυτό καταδεικνύεται πασιφανώς στην περίπτωση του τομέα βιομηχανίας των τηλεπικοινωνιών. Μολονότι όσοι ήδη κατέχουν άδειες ίσως απολύσουν ορισμένους εργαζομένους, η απελευθέρωση έχει δημιουργήσει μεγάλο αριθμό νεοεισερχομένων παικτών που δημιουργούν περισσότερη απασχόληση.

Η Επιτροπή δείχνει σοβαρή μέριμνα για την προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Ολόκληρη η χρήση των μέσων πολιτικής της Επιτροπής και η αξιολόγηση των συγκεντρώσεων περιορίζεται αποκλειστικά σε πτυχές που καλύπτονται από τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Ωστόσο, η Επιτροπή επικροτεί τη συμμετοχή εκπροσώπων των εργαζομένων στη διαδικασία ελέγχου των συγχωνεύσεων. Οι εκπρόσωποι έχουν το δικαίωμα ακρόασης σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Γνωρίζω εκ πείρας ότι οι απόψεις τους παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τις υπηρεσίες μου.

Όλο και περισσότερο αυξάνεται η πεποίθησή μου ότι ο αυστηρός ανταγωνισμός είναι κομβικό συστατικό μιας κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, είτε πρόκειται για τους παραδοσιακούς τομείς είτε για τους νέους τομείς και – τονίζω και τις δύο λέξεις –σε μια οικονομία κοινωνική και σε μια οικονομία της αγοράς.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστώ πολύ, κύριε Monti, για τη λεπτομερή σας απάντηση.

Έχω λάβει 4 προτάσεις ψηφίσματος, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 37 του Κανονισμού, για την περάτωση της παρούσας δηλώσεως⁽¹⁾.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, Πέμπτη.

(1) Βλ. Συνοπτικά Πρακτικά.

8. Ανθρώπινη κλωνοποίηση

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση της Επιτροπής σχετικά με την ανθρώπινη κλωνοποίηση.

  Busquin, Επιτροπή. - Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, οι πρόσφατες επιστημονικές πρόοδοι στον τομέα των βιοεπιστημών προσφέρουν πολύ σημαντικές προοπτικές εφαρμογών αλλά θέτουν και ζητήματα ηθικής τάξης που αγγίζουν την πλειοψηφία των συμπολιτών μας. Καθίσταται όλο και πιο σημαντικό να προλάβουμε αυτά τα ηθικά ζητήματα έτσι ώστε να τα εντάξουμε σε έναν ευρύτερο διάλογο μεταξύ επιστήμης και κοινωνίας.

Στην ανακοίνωσή της τον Ιανουάριο του 2000, η Επιτροπή έδειξε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ένας πραγματικός ευρωπαϊκός χώρος έρευνας, αν δεν προαγάγουμε ταυτόχρονα έναν ευρωπαϊκό χώρο κοινών ηθικών αξιών στην Ευρώπη. Γι' αυτό το σκοπό, η Επιτροπή σκοπεύει να αναλάβει πρωτοβουλίες, όπως η ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των επιτροπών δεοντολογίας στην Ευρώπη και η ανταλλαγή ορθών πρακτικών στον τομέα της ηθικής αξιολόγησης των ερευνητικών προγραμμάτων.

Η θεραπευτική κλωνοποίηση ή, πιο συγκεκριμένα, η χρήση για θεραπευτικούς σκοπούς εμβρυικών στελεχιαίων κυττάρων που λαμβάνονται με τεχνικές κλωνοποίησης, είναι ένα παράδειγμα των δεοντολογικών ζητημάτων που θέτουν τα ραγδαία επιστημονικά επιτεύγματα των βιοεπιστημών. Η τεχνική αυτή της θεραπευτικής κλωνοποίησης παρουσιάζει μία όλως ιδιαίτερη ευαισθησία για προφανείς λόγους πολιτιστικής, θρησκευτικής, ή ηθικής τάξης.

Η έκθεση της ομάδας των βρετανών εμπειρογνωμόνων που δημοσιεύτηκε στις 16 Αυγούστου αναγνωρίζει το μεγάλο ενδιαφέρον των ερευνών γύρω από τα ανθρώπινα εμβρυικά στελεχιαία κύτταρα και τις θεραπευτικές εφαρμογές τους. Η έκθεση αυτή προτείνει να επιτραπεί η έρευνα σε αυτόν τον τομέα και, συγκεκριμένα, η χρήση εμβρύων που συλλαμβάνονται με κλωνοποίηση με την τεχνική της αντικατάστασης του πυρήνα, συστήνοντας όμως ένα σαφές νομικό και δεοντολογικό πλαίσιο. Η δημοσίευση αυτής της έκθεσης προκάλεσε πολλές τοποθετήσεις σε όλη την Ευρώπη και επέτρεψε μία πραγματική συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έξω από τους σχετικούς επιστημονικούς κύκλους. Όπως ανακοίνωσε πρόσφατα ο πρόεδρος Prodi σε δελτίο τύπου, η Επιτροπή όχι μόνο δεν έχει σκοπό να σωπάσει αλλά, αντίθετα, επιθυμεί να αναπτύξει έναν ενημερωμένο διάλογο σε στενή σχέση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο σεβασμός της εθνικής ταυτότητας των κρατών μελών είχε ως συνέπεια η συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αφήσει στα κράτη την αρμοδιότητα να νομοθετούν στον ηθικό τομέα. Εκ των πραγμάτων, υπάρχει μεγάλη ποικιλία νομοθεσιών ή νομοθετικών κενών, η οποία αντικατοπτρίζει τις πολύ διαφορετικές ευαισθησίες των χωρών της Ένωσης. Εντούτοις, η κοινοτική δράση στον τομέα της βιοτεχνολογικής έρευνας βασίζεται ολοένα και περισσότερο στις πλέον αυστηρές θεμελιώδεις ηθικές αρχές, σεβόμενη τις εθνικές ευαισθησίες. Αυτό ισχύει στην κοινοτική νομοθεσία για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων, η οποία βασίζεται ρητά στο σεβασμό των θεμελιωδών αξιών, που εγγυώνται την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα του ανθρώπου και επιβεβαιώνει την αρχή σύμφωνα με την οποία το ανθρώπινο σώμα, σε όλα τα στάδια της δημιουργίας ή της ανάπτυξής του, συμπεριλαμβανόμενων των στελεχιαίων κυττάρων, καθώς και η απλή ανακάλυψη ενός από αυτά τα στοιχεία ή ενός από αυτά τα προϊόντα, συμπεριλαμβανόμενης της μερικής αλληλουχίας ενός ανθρώπινου γονιδίου, δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ευρεσιτεχνίας.

Η νομοθεσία αυτή απαγορεύει την έκδοση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για την ανθρώπινη αναπαραγωγική κλωνοποίηση και την εμπορευματοποίηση εμβρύων ή στοιχείων του ανθρώπινου σώματος. Μολονότι ρυθμίζει τους όρους προστασίας των εφευρέσεων που βασίζονται στην βιολογική ύλη με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, η οδηγία δεν έχει ως στόχο να καθορίσει τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες διεξάγεται η ίδια η επιστημονική έρευνα.

Όσο αφορά την έρευνα, η ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζει τον βιοϊατρικό τομέα εδώ και πολλά χρόνια. Το πέμπτο πρόγραμμα πλαίσιο, που υιοθετήθηκε σύμφωνα με τη διαδικασία της συναπόφασης, σέβεται τις θεμελιώδεις ηθικές αξίες και στηρίζεται στη γνωμοδότηση που εξέδωσε η ευρωπαϊκή ομάδα δεοντολογίας πριν από την υιοθέτηση του προγράμματος πλαισίου. Έτσι, αποκλείονται απολύτως ρητά οι έρευνες γύρω από τις τεχνικές κλωνοποίησης για αναπαραγωγικούς ή θεραπευτικούς σκοπούς. Επίσης, η κλωνοποίηση ζώων περιορίζεται σε σκοπούς που δικαιολογούνται για δεοντολογικούς λόγους, εφ' όσον οι σχετικές διαδικασίες δεν προκαλούν ανώφελο πόνο.

Το πρόγραμμα πλαίσιο, που διαδραματίζει και έναν ρόλο πρόληψης, στηρίζει σήμερα τις μελέτες βιοηθικής για τους πιθανούς κινδύνους και τα οφέλη των τεχνικών κλωνοποίησης. Άλλωστε, σε εξέλιξη βρίσκονται συμπληρωματικές προσεγγίσεις της θεραπευτικής κλωνοποίησης με στόχο την τελειοποίηση νέων τεχνικών κυτταρικής θεραπείας, ιδίως μέσω των πολύ σημαντικών εργασιών που χρησιμοποιούν στελεχιαία κύτταρα ενηλίκων. Οι έρευνες αυτές διεξάγονται με σεβασμό των θεμελιωδών δεοντολογικών αρχών και των ισχυόντων εθνικών κανόνων.

Θέλω να υπογραμμίσω ότι οι δεοντολογικές πτυχές λαμβάνονται συστηματικά υπόψη στην αξιολόγηση των προτάσεων ενώ οι προτάσεις που αφορούν τα πλέον ευαίσθητα δεοντολογικά ζητήματα υπόκεινται σε εξονυχιστική δεοντολογική αξιολόγηση. Η Επιτροπή αναμένει με μεγάλο ενδιαφέρον τη γνωμοδότηση για τη χρήση των ανθρώπινων στελεχιαίων κυττάρων που θα δημοσιεύσει η ευρωπαϊκή ομάδα δεοντολογίας το Νοέμβριο αυτού του έτους. Η ομάδα αυτή έχει αποδείξει την ανεξαρτησία της και την ικανότητά της επάνω σε πολύ τεχνικά και ταυτόχρονα πολύ ευαίσθητα θέματα. Η γνωμοδότηση αυτή, όπως και οι προηγούμενες, θα έχει ασφαλώς μεγάλη σημασία για την πλαισίωση της κοινοτικής πολιτικής για την έρευνα.

Γενικότερα, η ομάδα ειδικών υψηλού επιπέδου για τις βιοεπιστήμες, που συστάθηκε πρόσφατα με δική μου πρωτοβουλία, θα μας βοηθήσει να αναπτύξουμε έναν πραγματικό διάλογο ανάμεσα στον κόσμο της έρευνας και την κοινωνία, στον τομέα των βιοεπιστημών. Το φόρουμ συζήτησης που θα οργανωθεί από την ομάδα στις 6 και 7 Νοεμβρίου, στις Βρυξέλλες, και στο οποίο προσκαλώ, όπως είναι ευνόητο, όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη αυτού του Σώματος, αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό στάδιο για την εγκαθίδρυση αυτού του διαλόγου. Έτσι, μολονότι δεν σκοπεύει ούτε να νομοθετήσει ούτε να εναρμονίσει τη νομοθεσία στον τομέα της δεοντολογίας, η Επιτροπή θέλει να συμβάλει στη συζήτηση, σεβόμενη την πολιτιστική πολυμορφία μας και τις ευρωπαϊκές ευαισθησίες μας. Πρόκειται για έναν από τους στόχους του ευρωπαϊκού χώρου έρευνας, ο οποίος οικοδομείται βήμα-βήμα.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ κ. FONTAINE
Προέδρου

  Lannoye (Verts/ALE). - (FR) Θα ήθελα να θέσω ένα ζήτημα για τη διάταξη των εργασιών.

Ο κ. Busquin έκανε μόλις μία δήλωση για την κλωνοποίηση. Πότε θα λάβει χώρα η συζήτηση;

  Πρόεδρος. - Στις 17.00, δηλαδή αμέσως μετά από τη συζήτηση για τη διεύρυνση.

9. Προτάσεις του κ. Verheugen σχετικά με τη διεύρυνση

  Πρόεδρος. - Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την ανακοίνωση για τη δήλωση του κ. Verheugen, για τη διεύρυνση.

Χαιρετίζω την άφιξη του προέδρου κ. Romano Prodi και τον ευχαριστώ για την παρουσία του.

Σας επισημαίνω ότι ο πρόεδρος, κ. Prodi, πρέπει να φύγει στις 16:35 για να μεταβεί στη Νέα Υόρκη, για τη συνάντηση της Χιλιετηρίδας. Τον ευχαριστούμε, ωστόσο, που επέμενε να παραστεί στην συζήτηση αυτή και, χωρίς περαιτέρω χρονοτριβή, του δίνω τον λόγο.

  Prodi, Επιτροπή. – Κυρία Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θέλησα να κάνω προσωπικά μία δήλωση σ’ αυτήν την Ολομέλεια, μαζί με τον Επίτροπο Verheugen, για να διευκρινίσω το πολιτικό νόημα της συνέντευξής του της 2ας Σεπτεμβρίου στην Süddeutsche Zeitung και το πολιτικό νόημα μιας σειράς δηλώσεων στον Τύπο, που την ακολούθησαν. Εντός ολίγου ο Επίτροπος Verheugen θα σας εξηγήσει επακριβώς το γράμμα και το πνεύμα των όσων είπε.

Σε ό,τι με αφορά, προτίθεμαι να επαναλάβω επίσημα ενώπιόν σάς, των Μελών του Κοινοβουλίου, την άνευ όρων δέσμευση της Επιτροπής μου να προωθήσει το εξαιρετικό εγχείρημα της διεύρυνσης. Έχω υπογραμμίσει επανειλημμένα ότι η διεύρυνση αποτελεί το πλέον σημαντικό καθήκον που έχει αναλάβει ποτέ αυτή η Επιτροπή, αναλαμβάνοντας τη δέσμευση να την προωθήσει στον σωστό δρόμο.

Αυτή η νέα σελίδα στην ιστορία της Ένωσης πρέπει να γραφτεί το συντομότερο δυνατό, σύμφωνα με τους στόχους που έχουν θέσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η ίδια η Επιτροπή και που έχουν παρουσιασθεί πολλάκις σ’ αυτήν την Ολομέλεια. Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, πρόκειται για μια διαδικασία εξαιρετικά πολύπλοκη από πολιτικής απόψεως και με τη δική σας σθεναρή και διαρκή υποστήριξη η Επιτροπή προωθεί την διαπραγματευτική διαδικασία κατά τρόπο διαφανή και αντικειμενικό, με απόλυτο σεβασμό στους κανόνες της εντολής που μας έχει ανατεθεί.

Εκ μέρους των δημοκρατιών των χωρών που θα ενταχθούν στην Ένωση, βρίσκεται σε εξέλιξη μια τεράστια προσπάθεια, που κινδυνεύει διαρκώς να υποβαθμιστεί. Σ’ αυτή την προσπάθεια, πάντως, πρέπει να αντιστοιχεί από την πλευρά μας μια μεγάλη πολιτική γενναιοδωρία. Αυτή η γενναιοδωρία πρέπει να εκφρασθεί με πολλούς τρόπους. Η πρώτη πράξη γενναιοδωρίας, που δεν μπορώ παρά να επαναλάβω για ακόμα μια φορά, είναι ότι η Ένωση πρέπει να είναι έτοιμη να ανοίξει τις θύρες της στα νέα μέλη μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2003. Κατά συνέπεια, το βασικό καθήκον που περιμένει την Ένωση για να τακτοποιήσει τα του οίκου της είναι να συμφωνήσει στη Νίκαια, στο τέλος του τρέχοντος έτους, μία θεσμική μεταρρύθμιση υψηλής ποιότητας, για να αποφευχθεί η αποδυνάμωση του συστήματός μας.

Υπάρχει μετά και μία άλλη πτυχή της πολιτικής γενναιοδωρίας που είναι χρέος μας να επιδείξουμε: και αυτή είναι ότι πρέπει όλοι μας να προσπαθήσουμε να συγκεντρώσουμε την ευρύτερη δυνατή συναίνεση μεταξύ των πολιτών υπέρ της διαδικασίας της διεύρυνσης. Από την πλευρά μου, φοβάμαι ότι η κοινή γνώμη δεν έχει ακόμα πεισθεί επαρκώς.

Η αναζήτηση δημοκρατικού ερείσματος για αυτό το ιστορικής εμβέλειας εγχείρημα δεν αντανακλά, βέβαια, από την πλευρά μας τη βούληση να επιβραδύνουμε αυτή τη διαδικασία, αλλά μαρτυρεί αντίθετα την επιθυμία μας να την ενισχύσουμε. Το ποιοι θα είναι οι τρόποι και τα κατάλληλα μέσα για την εξασφάλιση αυτού του ερείσματος στα κράτη μέλη ή στις υποψήφιες χώρες είναι προφανώς ένα ζήτημα που πρέπει να το αποφασίσουν τα ίδια. Ιδιαίτερα, οι εθνικές διαδικασίες κύρωσης της διεύρυνσης αποτελούν ζητήματα εθνικής τάξεως. Δεν είναι βέβαια πρόθεση της Επιτροπής, ούτε και του Επιτρόπου Verheugen, να παρέμβουν σ’ αυτή τη συζήτηση.

Παρόλα αυτά – κι’ αυτό είναι μια άλλη συζήτηση – ο καθένας από εμάς πρέπει να συμβάλει και να εξηγήσει στους συμπολίτες του τι ακριβώς διακυβεύεται. Εισέπραξα πάντοτε από την πλευρά του Κοινοβουλίου, ενώπιον του οποίου κάθομαι, την πλήρη δέσμευση να κάνει ακριβώς αυτό: να εξηγεί, να εξηγεί, να εξηγεί στους συμπολίτες μας ότι η διεύρυνση δεν αποτελεί απειλή, αλλά ιστορική ευκαιρία από κάθε άποψη, που στόχο της καταρχήν έχει την ειρήνη στην ήπειρό μας.

Η ειλικρινής δέσμευση όλων των Επιτρόπων να προωθήσουν τις πολιτικές του Σώματος είναι ένα ξεχωριστό σημείο της Προεδρίας μου και αυτή η Ολομέλεια γνωρίζει πως, αν χρειαστεί, δεν μου λείπουν τα κατάλληλα μέσα για να διασφαλίσω το σεβασμό σ’ αυτές.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, είμαι βαθύτατα πεπεισμένος πως ο Günter Verheugen συμμερίζεται πλήρως την πολιτική της Επιτροπής, μια πολιτική που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει σε πολλές ευκαιρίες. Έχω συνεπώς πλήρη εμπιστοσύνη στην ικανότητά του να οδηγήσει σε ταχεία και θετική κατάληξη τις διαπραγματεύσεις για τη διεύρυνση.

(Χειροκροτήματα)

  Verheugen, Επιτροπή. - Κυρία Πρόεδρε, αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, είμαι ιδιαιτέρως ευγνώμων γι’ αυτήν τη συζήτηση, διότι μου δίνει την ευκαιρία να δώσω ορισμένες τελικές διευκρινίσεις για τη συνέντευξη η οποία προκάλεσε αυτήν τη θύελλα.

Στη συνέντευξη αυτή, σε προσωπική βάση και αναφερόμενος σε πλαίσια καθαρά γερμανικά, είπα πως θα μπορούσαν να αποβούν χρήσιμα τα δημοψηφίσματα για να εμπλακούν περισσότερο οι πολίτες σε μεγάλα ευρωπαϊκά σχέδια, τα οποία μεταβάλλουν τη συνταγματική φύση του κράτους. Ως παράδειγμα σε αυτό έφερα τη συνθήκη του Μάαστριχτ, και όχι τη διεύρυνση. Εν τέλει είπα επίσης, πως αυτή η δυνατότητα δεν προβλέπεται στο γερμανικό Σύνταγμα. Λυπούμαι περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, που αυτή η δήλωση ερμηνεύτηκε σαν να είχα συνηγορήσει υπέρ δημοψηφίσματος για τη διεύρυνση. Καθιστώ σαφές πως τέτοιο αίτημα δεν διετύπωσα, ούτε για τη Γερμανία, ούτε για οποιοδήποτε άλλο κράτος.

(Χειροκροτήματα)

Αν διαβάσει κανείς το κείμενο αμερόληπτα και δεν στηριχθεί σε αναφορές από δεύτερο χέρι, δεν μπορεί παρά να καταλήξει στο ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα.

Ποιο όμως ήταν το πραγματικό μήνυμα; Το μήνυμα ήταν: Θέλουμε τη διεύρυνση και τη θέλουμε όσο είναι δυνατό πιο γρήγορα και όσο χρειάζεται εις βάθος. Πάρα πολλά είναι τα μέλη του Κοινοβουλίου που γνωρίζουν πως εδώ και ένα χρόνο κοπιάζω και με πάθος προσπαθώ να καταστήσω σαφές στους πολίτες των υποψηφίων προς ένταξη κρατών και των κρατών-μελών ότι πράγματι θέλουμε αυτά τα νέα μέλη.

Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να δώσω ψυχή σε μια διαδικασία η οποία θα μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε καθαρά τεχνικό ζήτημα. Θέλουμε να εξασφαλίσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Θέλουμε να δώσουμε στις νεαρές δημοκρατίες την ευκαιρία να συμμετάσχουν επί ίσοις όροις στην πολιτική και οικονομική εξέλιξη της Ευρώπης. Θέλουμε να ενισχύσουμε περισσότερο το ρόλο της Ευρώπης στον διεθνή ανταγωνισμό. Εδώ εναλλακτικές δεν υπάρχουν. Ο απολογισμός από την ανάληψη των καθηκόντων της Επιτροπής Prodi είναι θετικός. Οι εκθέσεις προόδου, τις οποίες θα υποβάλει η Επιτροπή το φθινόπωρο, θα δείξουν πως οι υποψήφιες χώρες έχουν πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα και σύντομα θα είναι ώριμες για ένταξη.

Η Επιτροπή σκοπεύει να προτείνει νέα στοιχεία για τη διαπραγματευτική στρατηγική το φθινόπωρο, τα οποία θα επιτρέψουν την ανάπτυξη υψηλότερων ρυθμών στις διαπραγματεύσεις και την εξέταση των καίριων σημείων των διαπραγματεύσεων.

Θέλω να καταστήσω σαφές πως οι πρόοδοι αυτές είναι δυνατές μόνο σε στενή συνέργια με τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ευχαριστώ ρητώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την εξαίρετη συνεργασία, και για την μέχρι της παρούσης αμέριστη υποστήριξη που μου προσέφερε. Αναγνωρίζω επίσης σαφώς τον θετικό ρόλο τον οποίο διαδραματίζουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα μέλη του στην προσπάθεια να ενημερωθούν οι άνθρωποι στην Ευρώπη για αυτό το ιστορικό σχέδιο. Ανέκαθεν υπεστήριζα πως πρέπει να κερδίσουμε την κατά το δυνατό ευρύτερη υποστήριξη του πληθυσμού και να εξηγήσουμε σε μία ευρεία συζήτηση με τους πολίτες τα μεγάλα πλεονεκτήματα από την ένταξη νέων κρατών μελών.

Πρέπει να πείσουμε τους ανθρώπους πως η διεύρυνση θα παρουσιάσει πολιτικά και οικονομικά πλεονεκτήματα από την αρχή και για τις δύο πλευρές. Χρειαζόμαστε έναν ευρύ δημοκρατικό διάλογο για το ιστορικό αυτό σχέδιο. Αυτή ήταν η βασική ιδέα που με καθοδήγησε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης.

(Χειροκροτήματα)

Δεν αποτελεί διόλου πρόθεση της Επιτροπής - και πολύ λιγότερο δική μου - να εισαγάγει οιεσδήποτε νέες πολιτικές συνθήκες στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων ή στη διαδικασία λήψεως αποφάσεων. Η στρατηγική έχει ορισθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ακολουθεί πιστά.

Και όπως μόλις είπε ο πρόεδρος Prodi, είναι αυτονόητο πως οι συνθήκες ένταξης θα επικυρωθούν στο κάθε κράτος μέλος αναλόγως της εκάστοτε εννόμου τάξεως. Για εμένα προκύπτουν τρία συμπεράσματα: Καταρχάς πρέπει να αναπτύξουμε μια ευρεία εκστρατεία ενημέρωσης στα κράτη μέλη και στα υποψήφια κράτη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κάνει τις απαραίτητες για αυτό προετοιμασίες. Δεύτερον, όπου υπάρχουν ανησυχίες και φόβοι, πρέπει όχι να τους αποφεύγουμε, αλλά να συνομιλούμε ανοικτά με τους πολίτες· πρέπει να τους βοηθήσουμε,·

(Χειροκροτήματα)

... να αδράξουν τις νέες ευκαιρίες και να αντεπεξέλθουν στις νέες προκλήσεις. Αναφέρομαι ειδικότερα στις μεθοριακές περιοχές. Και σε αυτόν τον τομέα η Επιτροπή επεξεργάζεται ένα σχέδιο.

Και τρίτον πρέπει θέματα, τα οποία είναι φορτισμένα με φόβους και έντονα συναισθήματα, - και τέτοια υπάρχουν στη διαδικασία για τη διεύρυνση, όπως π.χ. η μετανάστευση - να τα αντιμετωπίσουμε με τη μέγιστη σύνεση. Υπάρχουν όμως τρόποι και δυνατότητες, για να επιλυθούν αυτά τα προβλήματα, και οι σχετικές αποφάσεις πρέπει και θα ληφθούν εγκαίρως και αναλόγως του προβλήματος.

(Χειροκροτήματα)

  Poettering (PPE-DE). - (DE) Κυρία Πρόεδρε, συνάδελφοι, θα ευχόμουν να μη χρειαζόταν να διεξαγάγουμε σήμερα αυτήν τη συζήτηση. Εδώ η βάση της συζητήσεως είναι ένα βαρυσήμαντο περιστατικό, ένα βαρυσήμαντο πολιτικό σφάλμα. Ύστερα από τα όσα ακούσαμε μόλις από τον Πρόεδρο Prodi και τον Επίτροπο Verheugen, ελπίζω πως μετά τη συζήτηση θα ξεκαθαρίσει η κατάσταση.

Δεν ζητήσαμε δήλωση του Προέδρου, αλλά δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Eίμαι βέβαια σαφώς ευγνώμων προς τον Πρόεδρο της Επιτροπής κύριο Prodi, διότι θεώρησε την υπόθεση τόσο σοβαρή, ώστε να εκφράσει ο ίδιος θέση. Κύριε Επίτροπε Verheugen, διάβασα πολλές φορές προσεκτικά τη συνέντευξή σας. Πριν φτάσω στην ουσία, θα ήθελα να επισημάνω την ακόλουθη φράση, η οποία με αφήνει άναυδο και συγκλονισμένο. Αυτό το λεω με απόλυτη ψυχραιμία, γιατί πιστεύω σε κάθε λέξη την οποία ήρεμα εδώ διατυπώνω, και γιατί αντικατοπτρίζει τις πεποιθήσεις μου.

Ο κύριος Verheugen στην συνέντευξη: “Μια από τις τραγικές εξελίξεις των τελευταίων ετών είναι πως το Κοινοβούλιο είναι ομόφωνο σε ένα πράγμα, στην αντίθεση στην Επιτροπή” Κύριε Verheugen, τι αντίληψη έχετε για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Δεν θα ήσασταν στη θέση που είστε, αν δεν είχατε λάβει την έγκρισή μας.

(Χειροκροτήματα)

Το αξιώ εκ μέρους της ομάδος μου, και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Prodi γνωρίζει, ότι θεωρούμε εαυτούς κατααρχήν συμμάχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όταν πρόκειται για διαφύλαξη των συνθηκών, όταν πρόκειται για ανάμειξη του κυρίου Patten στη εξωτερική πολιτική, όταν πρόκειται να μην έχουμε γραμματειακή υποδομή. Στέκουμε στο πλευρό της Επιτροπής, και παρακαλούμε να το αναγνωρίζετε, και να μην μας μειώνετε λέγοντας πως καταρχήν είμαστε σε αντίθεση με την Επιτροπή και μόνο σε αυτό το θέμα συμφωνούμε στο Κοινοβούλιο. Απορρίπτω αυτήν την ιδέα απερίφραστα.

(Χειροκροτήματα)

Το απορρίπτω αυτό, διότι παρακαλώ η εργασία μας να νοείται ως υποστήριξη προς την Επιτροπή. Έχουμε κοινό έργο να επιτελέσουμε γιααυτήν την Ευρώπη.

Τώρα στα περιστατικά αυτά καθεαυτά. Είπατε, πως αν διαβάσει κανείς αμερόληπτα το κείμενό σας, θα μπορούσε να καταλήξει σε άλλο συμπέρασμα. Πιστεύω - κι αυτή είναι η πανευρωπαϊκή συζήτηση -, πως διαβάζοντας το κείμενο αυτό με αμεροληψία, θα κατέληγε κανείς ακριβώς σε αυτά τα συμπεράσματα που κομίσαμε στον δημόσιο διάλογο. Κύριε Verheugen, είμαι ευγνώμων γιααυτό και το αναγνωρίζω ρητώς ότι θέλετε να πείτε πως δεν θα δημιουργηθούν νέες προϋποθέσεις. Έτσι καθίσταται άπαξ δια παντός σαφές, αυτό που είπε και ο Πρόεδρος της Επιτροπής, ότι εσείς δεν υποστηρίζετε πλέον πως ένα δημοψήφισμα από το κράτος καταγωγής σας, θα έπρεπε να αποτελέσει τη βάση για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Διότι αρκετοί διερωτώνται μήπως πίσω από την παρατήρηση αυτή του Επιτρόπου Verheugen κρύβεται μια στρατηγική. Υπάρχουν μάλιστα και άλλες προσωπικότητες - δεν θέλω να εισαγάγω κομματικές πολιτικές στη συζήτηση - π.χ. μια σημαντική προσωπικότητα από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, από τον ίδιο πολιτικό χώρο με εσάς, έθιξε ακριβώς αυτό το αίτημα για δημοψήφισμα. Είμαι όμως ευτυχής που αυτό διευκρινίστηκε σήμερα.

(Διαμαρτυρίες)

Μην εξάπτεστε, είμαι ευτυχής που συμφωνήσαμε να συζητήσουμε αυτό το ζήτημα, γιατί η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως είναι το ζήτημα του μέλλοντος της ευρωπαϊκής ηπείρου στον 21ο αιώνα. Είναι κρίσιμο για το μέλλον να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο.

(Χειροκροτήματα)

Θα πρέπει τώρα από κοινού να ωθήσουμε τις κυβερνήσεις, για να στεφθεί με επιτυχία η σύνοδος της Νίκαιας. Αυτό θα πρέπει να το κάνουμε από κοινού και να αναγνωρίσουμε οι μεν στους δε καλή πρόθεση. Το σημαντικότερο είναι - εν ώ μέτρω κατανοώ το τμήμα εκείνο των δηλώσεών σας, στο οποίο συμφωνούμε πλήρως -, να κερδίσουμε τους ανθρώπους στις χώρες μας υπέρ της διευρύνσεως της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, για να συνοδοιπορήσουν σα αυτόν τον δρόμο. Εμείς, ως Βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είμαστε σταθερά δεσμευμένοι σε αυτό το ζήτημα. Γιατί οι άνθρωποι στην Κεντρική Ευρώπη ήταν εκείνοι οι οποίοι κατέστησαν δυνατή την αλλαγή και την κατάρρευση του Κομμουνισμού. Η ενότητα της Γερμανίας δεν θα είχε καταστεί δυνατή χωρίς Solidarnosc στην Πολωνία.

(Χειροκροτήματα)

Ας πάρουμε λοιπόν τώρα - και απευθύνω γιααυτό έκκληση προς την Επιτροπή και προς όλους εμάς – μαζί αυτόν τον δρόμο της Ευρώπης. Το Κοινοβούλιο συμφωνεί ομόφωνα, πως πρέπει μαζί να περπατήσουμε αυτόν τον δρόμο. Κύριε Verheugen, θέλω να σας παρακαλέσω να αναγνωρίσετε αυτήν τη στάση. Στέκουμε καταρχήν στο πλευρό της Επιτροπής, όταν πρόκειται για την εξέλιξη της Ευρώπης στο μέλλον, για την ενότητα της ηπείρου μας και τη διεύρυνση, διότι οι λαοί της Κεντρικής Ευρώπης θέλουν να είναι κομμάτι της κοινότητας αξιών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Είναι πολιτική και ηθική μας υποχρέωση να κάνουμε τα πάντα, ώστε αυτή η διεύρυνση να γίνει πραγματικότητα το ταχύτερο δυνατό. Αυτό προς το συμφέρον της ασφάλειας, της ειρήνης και της ελευθερίας της ευρωπαϊκής μας ηπείρου.

(Ζωηρά χειροκροτήματα)

  Hänsch (PSE). - (DE) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής, κύριε Verheugen, είπατε πως τη συνέντευξή σας την εννοούσατε σε καθαρά γερμανικά πλαίσια. Εδώ όμως δεν πρόκειται για εσωτερικό γερμανικό πρόβλημα. Το δε γεγονός πως μίλησε ο Poettering πριν και τώρα εγώ δεν σημαίνει πως είναι γερμανο - γερμανική η συζήτηση.

Οι δηλώσεις σας, κύριε Verheugen, προκάλεσαν έκπληξη, εκνευρισμό, και μάλιστα θυμό στη Σοσιαλιστική Ομάδα.

(Χειροκροτήματα)

Δεν πρόκειται εδώ για την αξία ή την απαξία των δημοψηφισμάτων για τη δημοκρατία και τη συμμετοχή των πολιτών σε αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Ως ομιλητής εξ ονόματος της ομάδος μου, δεν θα μιλήσω για την ενδογερμανική συζήτηση που αφορά τέτοια δημοψηφίσματα και τα σχετικά. Είναι αυτονόητο πως το κάθε κράτος-μέλος αποφασίζει για την ένταξη νέων κρατών βάσει των κανόνων του Συντάγματός του, και το ίδιο κάνει και η Γερμανία. Επειδή όμως ακριβώς το γερμανικό Σύνταγμα δεν προβλέπει ένα τέτοιο δημοψήφισμα, οι δηλώσεις νοήθηκαν ως έκκληση για την καθιέρωση του δημοψηφίσματος, και μάλιστα ως απόπειρα να αναβληθεί η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς ανατολάς. Γνωρίζω, κύριε Επίτροπε, πως δεν ήταν αυτή η πραγματική σας πρόθεση. Δημιουργήθηκε όμως αυτή η εντύπωση, και πρέπει να διασκεδασθεί.

(Χειροκροτήματα)

Η Σοσιαλιστική Ομάδα θέλει να τηρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τη δέσμευση, την οποία ανέλαβε έναντι της Ανατολικής Ευρώπης. Θέλουμε, να προχωρήσουν με γρήγορους και σταθερούς ρυθμούς οι διαπραγματεύσεις και να διεξαχθούν μέχρι τέλους με σύνεση. Απορρίπτουμε τη δημιουργία νέων εμποδίων προ εντάξεως. Αυτό όμως ισχύει και για ορισμένες δηλώσεις από τη δική σας ομάδα, κύριε Poettering, όσον αφορά, επί παραδείγματι, τη στάση του ΕΛΚ έναντι της ένταξης στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση.

(Χειροκροτήματα)

Η ομάδα μου, η σοσιαλιστική ομάδα, χαιρετίζει το γεγονός πως ο Πρόεδρος της Επιτροπής Prodi και ο Επίτροπος Verheugen προέβησαν σήμερα εδώ στις απαραίτητες διευκρινίσεις. Σας είμεθα ευγνώμονες γιααυτό. Αυτή η διευκρίνιση μας αρκεί.

Τώρα φυσικά θα μπορούσαμε να πούμε: "Romano" locuto, causa finita (ο Romano μίλησε, η αιτία έγινε κατανοητή)..

(Γέλια)

Όμως δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα, διότι το βασικό πρόβλημα, στο οποίο αναφερθήκατε, Επίτροπε Verheugen, είναι ένα βασικό πρόβλημα, με το οποίο ερχόμαστε όλοι αντιμέτωποι: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι Βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι Κυβερνήσεις, τα Κόμματα στα κράτη μέλη. Το βασικό πρόβλημα είναι πώς θα ενημερώσουμε τον κόσμο στα κράτη μέλη για την ένταξη κρατών της Ανατολικής Ευρώπης, πώς θα τους πείσουμε και θα τους κερδίσουμε υπέρ αυτής της εντάξεως. Αυτό είναι το αποφασιστικό μας καθήκον. Ωστόσο εδώ έχουμε όλοι ελλείψεις. Θα τα καταφέρουμε μόνο, αν εξηγούμε διαρκώς στους ανθρώπους πως το μέγεθος του προβλήματος είναι ανάλογο του μεγέθους της ευκαιρίας, που προσφέρεται σε όλους μας στην Ευρώπη. Αυτό πρέπει να εξηγήσουμε. Γιααυτό πρέπει, εσείς, κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής και κύριε Επίτροπε, γιααυτό πρέπει και όλοι εμείς να ξεφύγουμε από τα γραφειοκρατικά μας λαγούμια των λεπτομερειών και των επιφυλάξεων. Ας αναγάγουμε αυτό που κάνουμε στα ιστορικά ύψη, εκεί όπου πράγματι είναι η θέση του.

Η γενιά των πολιτικών της δεκαετίας του α50 - Adenauer, Monnet, Schuman και άλλοι - είχε την παρρησία και την ενόραση να άρει την αιώνια διαπάλη μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας μέσα σε μία Ευρωπαϊκή Κοινότητα και να ξεκινήσει την ένωση των λαών της Ευρώπης στη Δύση.

Η δική μας γενιά πολιτικών, Κυρίες και Κύριοι, η δική σας και η δική μου, έχει για πρώτη φορά εδώ και χίλια χρόνια την ευκαιρία να συνενώσει όλους τους λαούς της Ευρώπης σε μία κοινότητα επί τη εκουσία βάσει της ειρήνης και της δημοκρατίας. Αυτήν την ευκαιρία δεν μπορούμε να την καταστρέψουμε, αυτήν την ευκαιρία δεν μπορούμε να τη χάσουμε.

(Χειροκροτήματα)

  Cox (ELDR). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, σήμερα μας δίδεται μια σημαντική ευκαιρία για διορθώσεις και αποτελεί σημαντικό βήμα στη συγκεκριμένη συζήτηση. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που βλέπω τον Πρόεδρο της Επιτροπής εδώ και ελπίζω ότι ο κ. Prodi, ως πρόεδρος της Επιτροπής, θα ασκήσει την προεδρική ηγεσία του τακτικά με τον ίδιο τρόπο σε στρατηγικά θέματα όπως αυτό της διεύρυνσης. Συνεπώς, καλωσορίζω ιδιαίτερα τη σημερινή δήλωσή του.

Δέχομαι την εξήγηση του Επιτρόπου, κ. Verheugen ότι μιλούσε σε γερμανικό πλαίσιο και υπό την ιδιότητα του ιδιώτη. Ωστόσο, καθώς ο Επίτροπος είναι υπεύθυνος για τη διεύρυνση δεν έχει την πολυτέλεια να μιλάει ως ιδιώτης. Το θεμελιώδες πρόβλημα όταν στέλνουμε ανάμικτα μηνύματα, ή ίσως άσχημα εκπεφρασμένα ή άτοπα μηνύματα, είναι ότι διακινδυνεύουμε να μεταδώσουμε ένα λανθασμένο μήνυμα. Αν κρίνουμε από τον τρόπο που η συνέντευξή του ελήφθη και σχολιάστηκε, αναμφίβολα αυτό ακριβώς συνέβη αυτή τη φορά.

Όσον αφορά το θέμα του δημοψηφίσματος δέχομαι την εξήγησή του. Ωστόσο, η βασική θέση είναι ορθή. Πρέπει, πράγματι, να προσεταιριστούμε το κοινό, και εάν αυτή ήταν η άποψη που ήθελε να εκφράσει, τότε πρόκειται για έγκυρη άποψη.

Όσον αφορά τη δήλωση ότι τα κράτη μέλη αφήνουν την Επιτροπή να κάνει όλο το δύσκολο έργο, ελπίζω να μην αναφέρεται στο έργο της διεύρυνσης. Είμαι βέβαιος ότι δεν ήθελε να υπαινιχτεί κάτι τέτοιο.

(Χειροκροτήματα)

Εάν, κύριε Επίτροπε, εννοούσατε ότι ορισμένοι πολιτικοί των κυβερνήσεών μας αρέσκονται να περιδιαβαίνουν την Κεντρική Ευρώπη και να ανακοινώνουν ότι η διεύρυνση είναι καθ’οδόν αλλά, στη συνέχεια, αφήνουν όλες τις λεπτομέρειες στην Επιτροπή, τότε θα έπρεπε να το πείτε ευθέως και εμείς θα σας στηρίξουμε όταν αντιμετωπίσετε το Συμβούλιο για αυτό το θέμα.

(Χειροκροτήματα)

Θα ζητούσα από τον κ. Επίτροπο ειλικρινά να ανακαλέσει τα σχόλιά του ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ομόφωνο μόνο σε ένα θέμα, ήτοι στην αντίθεσή του κατά της Επιτροπής. Αυτό δεν μπορεί να τεκμηριωθεί. Η σχέση του Επιτρόπου με το Κοινοβούλιό μας και τις επιτροπές του ανέκαθεν ήταν εποικοδομητική και θετική και πρέπει να παραμείνει έτσι. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να παραμείνει εκκρεμής μια τέτοια προσβολή εις βάρος της διοργανικής μας σχέσης.

(Χειροκροτήματα)

  Hautala (Verts/ALE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ τον Πρόεδρο της Επιτροπής και τον Επίτροπο κ. Verheugen που δέχτηκαν να συμμετάσχουν σ’ αυτή τη συζήτηση μαζί μας. Είναι για μας μια εξαιρετική ευκαιρία να αρχίσουμε μια ειλικρινή και σοβαρή συζήτηση για τη διεύρυνση, ενώ μπορούμε επίσης να μελετήσουμε από κοινού το ζήτημα της εξασφάλισης της συμμετοχής των πολιτών σε αυτήν τη συζήτηση. Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από αυτό.

Καταλαβαίνω ότι στους κόλπους της Επιτροπής ενδέχεται να υπάρχει κάποια αμηχανία έναντι της στάσης που επιδεικνύει ενίοτε το Συμβούλιο σε σχέση με την ένταξη. Το Συμβούλιο δεν κατάφερε να παρουσιάσει συγκεκριμένα σχέδια για τη διεύρυνση και θα πρέπει πραγματικά να εστιάσει ξανά την προσοχή του σε αυτό το θέμα. Δεν είναι εξάλλου καλό να μεταβαίνουν οι αρχηγοί κράτους στις υποψήφιες χώρες και να σκορπούν υποσχέσεις ότι τάχα θα μπορέσουν σύντομα να γίνουν μέλη. Δεν είναι σοβαρός τρόπος αυτός να προωθείται η διεύρυνση. Φυσικά, μπορεί να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών, αλλά αυτό προϋποθέτει πρώτα από όλα μεγαλύτερη διαφάνεια καθ’ όλη τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Τα κοινοβούλια πρέπει να συμμετάσχουν και αυτά στην εν λόγω συζήτηση, πράγμα που μας παρέχει μιαν εξαίρετη ευκαιρία να υπενθυμίσουμε ότι αυτή η συζήτηση διεξάγεται τακτικά και εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Και τι γίνεται με την ιδέα να διοργανωθούν δημοψηφίσματα για το τελικό αποτέλεσμα της διεύρυνσης ; Πιθανόν η στιγμή δεν είναι κατάλληλη για να σκεφθούμε αυτό το θέμα, επειδή, είναι αλήθεια, πρέπει να βρούμε το θάρρος να πούμε στον κόσμο ότι έχουν ήδη παρέλθει οκτώ χρόνια από τότε που προσκλήθηκαν οι παρούσες υποψήφιες χώρες να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουν περάσει οκτώ χρόνια, αλλά ελπίζω ότι θα τολμήσουμε να πούμε στους πολίτες ότι αυτή η διαδικασία έχει προχωρήσει ήδη αρκετά και ότι είναι χωρίς επιστροφή. Το δημοψήφισμα, αυτό καθαυτό, είναι εξαίρετο μέσο για τη συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις. Θέλω να ευχαριστήσω τον Επίτροπο κ. Verheugen που είχε το θάρρος να προφέρει τη λέξη “δημοψήφισμα”. Ακόμα και η Γερμανία έπρεπε κατά τη γνώμη μου να προσπαθήσει να ξεχάσει το παρελθόν και να μην θεωρεί πλέον τα δημοψηφίσματα δυνητικά επικίνδυνα.

Ας έρθουμε τώρα στο έργο της επεξεργασίας του χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αυτή τη στιγμή καταρτίζεται ένας χάρτης των θεμελιωδών δικαιωμάτων, έχει όμως προβλεφθεί έστω και μία πραγματική δυνατότητα των πολιτών να συμμετάσχουν σ’ αυτήν την εργασία ; Γιατί δεν κάναμε καμία συζήτηση σχετικά με τη δυνατότητα διοργάνωσης δημοψηφισμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο ή, για παράδειγμα, για το δικαίωμα πρωτοβουλίας των πολιτών, ένα δικαίωμα του οποίου απολαύουν αυτόματα επί παραδείγματι οι πολίτες της Ελβετίας ; Προσωπικά, μπορώ να καταλάβω γιατί οι Ελβετοί δεν θέλουν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού δεν θα έχουν τα ίδια θεμελιώδη δικαιώματα όταν θα είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να το καθήκον που μπορούμε να επιτελέσουμε μαζί, για να δημιουργήσουμε μια πραγματική Ευρώπη των πολιτών. Είναι ο καλύτερος τρόπος να διαλυθούν οι περιττοί φόβοι, επειδή οι άνθρωποι θα είναι υποχρεωμένοι να ενημερωθούν μόνοι τους, να συζητήσουν, να αναζητήσουν πληροφορίες. Με λίγα λόγια, σε γενικό επίπεδο, τα άμεσα δικαιώματα των πολιτών είναι απαραίτητα, αλλά στην προκειμένη περίπτωση ασφαλώς δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε να ψηφίζουμε σχετικά με τη διεύρυνση.

  Brie (GUE/NGL). – (DE) Κυρία Πρόεδρε, στην ομάδα μου υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με την προγραμματιζόμενη διεύρυνση. Εγώ προσωπικώς τη θεωρώ ως μία ιστορική αναγκαιότητα και ευκαιρία, η οποία δεν πρέπει να κινδυνέψει ούτε από απερισκεψίες, αντιδημοκρατικές διαδικασίες και γραφειοκρατική ή εθνική στενομυαλιά, αλλά ούτε από κοινωνική αμεριμνησία της πολιτικής.

Κύριε Επίτροπε, δεν τρέφω καμία αμφιβολία ως προς την προσωπική σας δέσμευση για τη διεύρυνση. Όταν όμως μας λέτε σήμερα πως απλώς διαβάσαμε όλοι εσφαλμένα τη συνέντευξη, και μετά ανακαλύπτω πως στην αυριανή έκδοση της “Zeit” λέτε πως πρόκειται για την ετήσια γκάφα σας, διερωτώμαι, γιατί πραγματικά είμαστε εδώ.

(Χειροκροτήματα)

Θα σας παρακαλέσω για άλλη μια φορά να μας το εξηγήσετε εδώ. Τον Ιούλιο κάνατε ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής Επιτροπής πολύ σκοτεινές δηλώσεις σχετικές με τις δυσκολίες. Τότε μάλιστα δεν ήσασταν διατεθειμένος να γίνετε πιο σαφής ούτε ύστερα από διευκρινιστικά ερωτήματα. Έχετε απόλυτο δίκιο, πως ο λαός πρέπει να συμπεριληφθεί στις διαδικασίες λήψεως αποφάσεων. Αυτό όμως σημαίνει ταυτόχρονα, πως οι δημοκρατικά εκλεγμένοι βουλευτές πρέπει να έχουν τέτοιες δυνατότητες. Πιστεύω πως πρέπει να μπει πλέον ένα τέλος στα παρακλάδια της μυστικής διπλωματίας μεταξύ Συμβουλίου και Επιτροπής έναντι του Κοινοβουλίου.

Υπάρχει ένα δεύτερο πρόβλημα: Υποστηρίζω αποφασιστικά τη δήλωσή σας, πως υπαρξιακές για τους πολίτες αποφάσεις δεν μπορούν να συγκαλύπτονται από τις κυβερνήσεις, όπως έγινε – κι εδώ συμφωνώ μαζί σας - στην περίπτωση του ευρώ. Ένα γερμανικό δημοψήφισμα όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποφασίσει για τη μοίρα της διεύρυνσης. Αυτό είναι για μένα ανεύθυνο και απαράδεκτο. Κατά τα άλλα θα έχετε πάντοτε τη συνεπή μας υποστήριξη, αν εννοείτε σοβαρά αυτήν τη δημοκρατική συμμετοχή. Ενθυμούμαι όμως και το γεγονός, πως και εσείς είχατε απορρίψει την ιδέα ενός δημοψηφίσματος για τη συνθήκη του Μάαστριχτ στη Γερμανία.

Τρίτον - και αυτό είναι το σημαντικότερο -: Για να κερδίσουμε τον πληθυσμό υπέρ της διεύρυνσης και της ένταξης, πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη οι ανησυχίες του και οι ελπίδες του. Αυτό κατα εμέ δεν επιτυγχάνεται με μια εκστρατεία δημοσίων σχέσεων των 150 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά μέσω ενός δημοκρατικού, κοινωνικού προσανατολισμού της διευρύνσεως, χαρακτηριζόμενου από την πολιτική για την απασχόληση. Αυτά τα στοιχεία ως τώρα τα βλέπουμε ελάχιστα, είτε στη συζήτηση για ένα Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων, είτε στη μεταρρύθμιση της Ένωσης, είτε στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Κύριε Επίτροπε, το κεντρικό μας αίτημα είναι: Με τις μεγάλες και αναγνωρισμένες ικανότητές σας να συμβάλετε στο να καταστεί η διεύρυνση προς ανατολάς ένα σχέδιο κοινής ασφάλειας, ένα σχέδιο κοινωνικής αλληλεγγύης, ένα σχέδιο, το οποίο θα αποφασιστεί και θα διαμορφωθεί με τη συμμετοχή των πολιτών. Τότε θα μας έχετε όλους στο πλευρό σας.

  Muscardini (UEN). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, ο Πρόεδρος Prodi είπε: "Η κοινή γνώμη δεν είναι επαρκώς πεπεισμένη"; και άλλοι συνάδελφοι επανέλαβαν αυτήν τη φράση. Αυτό είναι ίσως το πραγματικό σοβαρό πρόβλημα: η κοινή γνώμη δεν είναι επαρκώς πεπεισμένη, διότι η Ευρώπη ασχολείται υπερβολικά με ειδικά θέματα που δεν αφορούν τα εθνικά κράτη και δεν ασχολείται αρκετά με τα μεγάλα προβλήματα: την ανεργία, τη μετανάστευση, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την επαναδιαπραγμάτευση των παγκόσμιων οικονομικών κανόνων, το δημοσιονομικό έλλειμμα, τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ικανότητα της Ευρώπης να έχει μια ισχυρή οικονομία, ένα δικό της ειδικό βάρος.

Οι ευρωπαίοι πολίτες φοβούνται, οφείλουμε να το συνειδητοποιήσουμε! Συνεπώς, αν θέλουμε η διεύρυνση να γίνει το τελικό αγαθό των σημερινών πολιτών μελών και εκείνων που θα γίνουν μέλη, πρέπει να αρχίσουμε να εμπλέκουμε τους πολίτες στις θεσμικές και τις πολιτικές διαδικασίες και αυτό, Πρόεδρε Prodi, όχι άνευ όρων, όπως είπατε στην παρέμβασή σας, γιατί υπάρχει ένας όρος και αυτός είναι η διεύρυνση να καταστεί αληθινό πλεονέκτημα για τους πολίτες που σήμερα είναι μέλη της Ένωσης και για εκείνους που ελπίζουμε να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής μας Ένωσης όσο το δυνατόν συντομότερα.

  Dell'Alba (TDI). – (ΙΤ) Κυρία Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, δεν είναι βέβαια από τους ιταλούς ριζοσπάστες που θα προέλθει η επίκριση για την πρόταση διεξαγωγής ενός δημοψηφίσματος για ένα τόσο σημαντικό θέμα. Βέβαια, ήταν και αυτό ένα λάθος βήμα, που έφερε σε δύσκολη θέση την Επιτροπή και όλους εμάς σαν Ευρωπαϊκή Ένωση: σε δύσκολη θέση μπροστά στις θεμιτές φιλοδοξίες των λαών της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίοι μετά από πενήντα χρόνια κομμουνιστικής δικτατορίας, με τη δική μας συνενοχή, έχουν πλέον το δικαίωμα, πιστεύω, να αποτελέσουν τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Απευθύνομαι λοιπόν στους συναδέλφους και τους ζητώ να κάνουν μια εξέταση της συνείδησής τους. Εγώ ρωτώ την Επιτροπή, αλλά ρωτώ και το Κοινοβούλιο: πώς βαδίζουμε προς τις Διασκέψεις Κορυφής του Biarritz και της Νίκαιας, που έχουν τόσο σημαντικά θέματα στην ημερήσια διάταξή τους, για τα οποία δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα ; Τίποτα για τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις, τίποτα κυρίως για εκείνη τη δέσμευση που αναλάβαμε πριν από χρόνια για να πετύχει η διεύρυνση στις χώρες της νότιας Ευρώπης: εννοώ τα πακέτα Delors I και Delors II. Και ύστερα θέλουμε να κάνουμε τη διεύρυνση χωρίς να ξοδέψουμε ούτε μία λίρα επιπλέον του προϋπολογισμού, που ήδη δεν επαρκεί για τους Δεκαπέντε. Αυτά είναι σοβαρότατα προβλήματα και η συνέντευξή σας, κύριε Επίτροπε, προκάλεσε σύγχυση. Εύχομαι με αυτές τις δηλώσεις να συνεχισθεί η πορεία, αλλά τα αληθινά προβλήματα παραμένουν στο τραπέζι: ποιες μεταρρυθμίσεις, ποια οικονομικά μέσα χρειάζονται για να πετύχει πραγματικά η διεύρυνση της Ευρώπης προς Ανατολάς;

  Van Orden (PPE-DE). – (EN) Κυρία Πρόεδρε, είχα την εντύπωση ότι ο κ. Verheugen επρόκειτο να μας δώσει πλήρεις εξηγήσεις για τη συνέντευξη που έδωσε στη Süddeutsche Zeitung. Ένα σημαντικό σχόλιο που έκανε ήταν ότι κατά την άποψή του έπρεπε να διεξαχθεί δημοψήφισμα στη Γερμανία για τη θέσπιση του ευρώ. Όμως δεν είναι πολύ αργά. Πιστεύει ακόμη ότι πρέπει να ακουστεί η γερμανική κοινή γνώμη στο θέμα του ευρώ και ποιο πιστεύει ότι θα είναι το αποτέλεσμα;

  Verheugen, Επιτροπή. - Κυρία Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να απαντήσω σε ορισμένα ερωτήματα που απευθύνθηκαν σα εμένα συγκεκριμένα. Καταρχάς για τον κ. Poettering και τον κ. Cox, τους οποίους ευχαριστώ για τις αμερόληπτες παρεμβάσεις τους. Με χαρά σημειώνω, πως κάνετε διαφορετική ανάλυση της σχέσεως μεταξύ Κοινοβουλίου και Επιτροπής, από αυτήν που είχα πολύ συνοπτικά επιχειρήσει εγώ. Οφείλω επίσης να παραδεχθώ, πως αυτό ισχύει απολύτως βάσει των δικών μου εμπειριών. Μου ζητήθηκε να αποσύρω την εκτίμηση αυτή. Το κάνω ευχαρίστως,·.

(Χειροκροτήματα)

.·διότι αυτή η συζήτηση έδειξε πως προφανώς έσφαλα, και δεν μου είναι καθόλου δύσκολο να το παραδεχθώ,

Στρέφομαι για μία ακόμη φορά προς τον κ. Cox: Σας σκανδάλισε μια συγκεκριμένη γερμανική λέξη που χρησιμοποίησα, και η οποία στα αγγλικά μεταφράζεται ως dirty work (βρώμικη δουλειά). Θέλω απλώς να διευκρινίσω, πως στην περιοχή της Γερμανίας από την οποία εγώ κατάγομαι, αυτή η λέξη δεν σημαίνει τίποτε άλλο από το αγγλικό painful and hard work (επίπονη εργασία). Δεν εννοούσα τίποτε άλλο·.

(Διαμαρτυρίες από τα έδρανα)

·. και η ερμηνεία, την οποία ακολουθήσατε, πλησιάζει, εν πάσει περιπτώσει, πολύ αυτό που σκεπτόμουν.

Δε χρειάζεται να επαναλάβουμε τη συζήτηση για τη διαδικασία λήψεως αποφάσεως για την εισαγωγή του ευρώ στη Γερμανία. Εγώ τότε ήμουν πρόεδρος της ειδικής επιτροπής της γερμανικής Βουλής, η οποία προετοίμασε την επικύρωση του ευρώ στη Γερμανία. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε στο τέλος του 1993 ήδη. Δεν υπάρχει πλέον τίποτε να κριθεί, το θέμα διευθετήθηκε. Είχε συζητηθεί τότε, πως δεν επαρκούσε η ανάμειξη των πολιτών. Κάθε Γερμανός συνάδελφος θα επιβεβαιώσει τα λεγόμενά μου, και αυτό το υπενθύμισα για άλλη μία φορά στη συνέντευξη.

Κατά τα λοιπά και συνοψίζοντας, διαπιστώνω με χαρά, πως η συζήτηση έδειξε ότι, πρώτον υπάρχει ευρύτατη σύμπνοια μεταξύ της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου για το ίδιο το ερώτημα του πόσο αναγκαία, σημαντική και μη αναστρέψιμη είναι η διεύρυνση και, δεύτερον, πως υπάρχει ευρύτατη σύμπνοια και για το ότι θέλουμε να εργαστούμε από κοινού, για να συμπαρασύρουμε τους πολίτες σε αυτό το μνημειώδες σχέδιο.

(Χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. - Ευχαριστώ, επίτροπε κ. Verheugen. Αν δεν υπάρχουν άλλες παρεμβάσεις, ολοκληρώνεται η συζήτηση αυτή και επανερχόμαστε στη συζήτηση για την ανθρώπινη κλωνοποίηση. Ευχαριστώ τον επίτροπο Verheugen και χαιρετίζω την επάνοδο του επιτρόπου Busquin.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PROVAN
Αντιπροέδρου

10. Ανθρώπινη κλωνοποίηση (συνέχεια)

  Fiori (PPE-DE). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, πιστεύω πως κάθε άτομο που εμφορείται από πίστη στον άνθρωπο, από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής του, δικαιούται τον άνευ όρων σεβασμό που ηθικά οφείλεται στο ανθρώπινο ον στην ολότητά του.

Πρέπει γι’ αυτό να φωνάξουμε δυνατά και καθαρά ένα αποφασιστικό "όχι"; ενάντια στα πειράματα που οδηγούν στην καταστροφή ανθρωπίνων εμβρύων: το έμβρυο είναι ήδη ένα ανθρώπινο υποκείμενο, με πολύ συγκεκριμένη ταυτότητα και κάθε παρέμβαση που δεν ευνοεί το ίδιο το έμβρυο νοείται σαν πράξη που βλάπτει το δικαίωμα στη ζωή. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να υποστηρίξει αυτά που τόσες φορές έχει πει όλα αυτά τα χρόνια και πρόσφατα μάλιστα τον περασμένο Μάιο. Είναι ανήθικο να χρησιμοποιούνται ανθρώπινα έμβρυα για ερευνητικούς σκοπούς, για εκείνους ακριβώς τους σκοπούς που ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπιλ Κλίντον εξασφάλισε τη χορήγηση δημόσιων χρηματοδοτήσεων και που εγκρίθηκαν από τη βρετανική κυβέρνηση του Τόνυ Μπλερ.

Δυστυχώς φαίνεται πως τα εμπορικά συμφέροντα οδηγούν προς έρευνες που, μέσα από διάφορα "παραθυράκια";, ξεπερνούν κατά πολύ κάθε σκέψη για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, την οποία εμείς θεωρούμε τέτοια από τη στιγμή της σύλληψής της. Το ανθρώπινο σώμα δεν ανήκει στην κυριαρχία του έχειν αλλά σ’ αυτήν του υπάρχειν, του υπάρχοντος ζώντος ατόμου και κατά συνέπεια δεν μπορεί να καταντήσει ένα μηχάνημα καμωμένο από κομμάτια, γρανάζια, ιστούς και λειτουργίες.

Αυτό που θέλουν να πραγματοποιήσουν είναι σχεδόν μια εικόνα λεηλάτησης της ζωής, είναι το αντίθετο της ηθικής της αγάπης για τον άνθρωπο, για το σώμα του, ακόμα και σ’ εκείνο το στάδιο που προηγείται της γέννησης, του ερχομού στον κόσμο, στον ανθρώπινο κόσμο, μ’ εκείνο το σώμα που εκείνος είναι. Μάλιστα αυτοί που παίρνουν το ανθρώπινο έμβρυο και το αδειάζουν, αφαιρώντας του την εσωτερική κυτταρική μάζα και τη ζωή, αγωνίζονται για να πουν πως μέσα δεν υπάρχει κανείς , γιατί, αν υπήρχε κάποιος, θα άξιζε την αγάπη ή, σ’ έναν κόσμο δίχως αγάπη, θα άξιζε τουλάχιστον τον σεβασμό στην ανθρώπινή του αξιοπρέπεια, διαφορετικά ο κόσμος θα ήταν γεμάτος βία, κτηνωδία και κυνισμό.

Αγαπητοί συνάδελφοι, η αντίσταση στις έρευνες που καταστρέφουν τα έμβρυα δεν σημαίνει μόνο ότι ακολουθούμε μια θρησκευτική αρχή, αλλά και μια αρχή πολιτισμού: την απόλυτη απαγόρευση της κυριαρχίας σε έναν άλλον άνθρωπο, που θα έπρεπε να είναι ακόμα πολύ έντονα ριζωμένη στον πολιτισμό μας. Δεν είναι δυνατόν να δεχθούμε να έχει ένας άνθρωπος τόσο μεγάλη εξουσία πάνω σ’ έναν άλλον άνθρωπο.

Δεν είναι αυτός όμως ο λόγος που είμαστε κατά της έρευνας, τουναντίον. Οι εναλλακτικές έρευνες είναι επιτρεπτές: οι έρευνες στα στελεχιαία κύτταρα των ενηλίκων ή στα κύτταρα που αφαιρούνται από τον ομφάλιο λώρο αμέσως μετά τον τοκετό, για παράδειγμα. Προπαντός οι έρευνες στα κύτταρα των ενηλίκων υπάρχουν και είναι μάλιστα και πολλά υποσχόμενες. Πολλοί ερευνητές ασχολούνται με μεθόδους εναλλακτικές της κλωνοποίησης και ετοιμάζονται να συγκροτήσουν σημαντικές ομάδες εθνικής έρευνας προσανατολισμένης προς αυτό το εξειδικευμένο πεδίο.

Τέλος, προτείνεται η σύσταση μιας προσωρινής επιτροπής που θα συζητά αυτά τα θέματα. Θέλουμε την εμβάθυνση στα νέα προβλήματα που θέτουν οι επιστήμες της ζωής, υπό τον όρο όμως ότι θα είναι σαφές πως οι θέσεις που υιοθέτησε το Κοινοβούλιο δεν μπορούν να τεθούν εκ νέου προς συζήτηση. Από αυτές τις θέσεις θα πρέπει να ξεκινήσει η Επιτροπή για να μας βοηθήσει να δώσουμε τεκμηριωμένες οδηγίες.

  Goebbels (PSE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, το άρθρο 1 του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων λέει, διαβάζω: "η αξιοπρέπεια του ατόμου πρέπει να τυγχάνει σεβασμού και προστασίας". Το άρθρο 3 λέει ότι στην ιατρική και τη βιολογία πρέπει να γίνονται σεβαστές οι ακόλουθες αρχές και διαβάζω και πάλι: "απαγορεύονται οι ευγονικές πρακτικές, ιδίως όσες στοχεύουν στην επιλογή των ατόμων· απαγορεύεται ο προσπορισμός κέρδους από το ανθρώπινο σώμα ή τα μέρη του· απαγορεύεται η αναπαραγωγική κλωνοποίηση των ανθρώπων".

Αυτές οι επίσημες διακηρύξεις δεν είναι απαραίτητο ότι αρκούν. Η πρόοδος της επιστήμης είναι εντυπωσιακή. Η επιστημονική έρευνα ορισμένες φορές προχωράει με ταχύτητα που δεν είναι εύκολο να γίνει αντιληπτή από τον κοινό θνητό, αλλά ούτε και από την πολιτική εξουσία. Αυτός ο ρυθμός προόδου της τεχνο-επιστήμης, δηλαδή του συνδυασμού επιστήμης και τεχνολογίας, γεννά ηθικά ερωτήματα, με βαρύτατες συνέπειες. Αυτό ισχύει κυρίως για τις νέες γνώσεις σχετικά με τους μηχανισμούς της ζωής. Από αυτήν την άποψη, η πρόταση της βρετανικής κυβέρνησης προς το κοινοβούλιο του Westminster για ένα νομοσχέδιο που θα επιτρέπει ορισμένες επιστημονικές έρευνες για τη θεραπευτική κλωνοποίηση, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου εμβρύου, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και θετικά και αρνητικά σχόλια.

Ορισμένες πολιτικές ομάδες αυτού του Κοινοβουλίου προτείνουν την έγκριση ενός "κατεπείγοντος", όπως λένε, ψηφίσματος. Οι σοσιαλιστές πιστεύουν ότι τέτοια ζητήματα έχουν κεφαλαιώδη σημασία για το μέλλον της ιατρικής, της βιολογίας και της ανθρώπινης κοινωνίας και ότι αυτή η σημασία υποχρεώνει το Κοινοβούλιό μας να εκδώσει κάτι παραπάνω από ένα πρόχειρο και βιαστικό ψήφισμα. Δεν βρισκόμαστε εδώ για να πούμε OK Coral. Το θέμα δεν είναι να ξεσπαθώσουμε πρώτοι.

Οι συζητήσεις που έγιναν σήμερα το πρωί για το Παρατηρητήριο για τις Βιομηχανικές Αλλαγές έδειξαν ότι το Κοινοβούλιο είναι ικανό μέσα σε λίγα λεπτά να υποστηρίξει τις πιο αντιφατικές ιδέες. Οι σοσιαλιστές καταγγέλλουν αυτό το είδος ψηφοφορίας που θυμίζει περισσότερο ρώσικη ρουλέτα παρά σοβαρό κοινοβουλευτικό έργο. Θέλουμε έναν ήρεμο διάλογο γύρω από ένα καίριο πρόβλημα, τις δυνατότητες που ανοίγονται από τις ανακαλύψεις στη γενετική, και τα όρια που δεν πρέπει να υπερβούμε σε αυτόν τον τομέα.

Το σύνολο αυτό των ζητημάτων αφορά πολλές μόνιμες επιτροπές του Κοινοβουλίου μας. Στην ουσία, είναι ένα πρόβλημα με έκδηλα οριζόντιο χαρακτήρα που πρέπει να αντιμετωπιστεί από μία ειδική προσωρινή επιτροπή που θα αναλάβει να καλέσει ειδικούς, να οργανώσει ακροάσεις με τις αντιμαχόμενες πλευρές, έτσι ώστε να ετοιμάσει με ηρεμία μία αντικειμενική συζήτηση, που να μην προδικάζεται από δηλητηριασμένες προκαταλήψεις

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, με ένα αίτημα που απευθύνω σε όλους εσάς, να εργαστούμε σοβαρά. Είμαστε έτοιμοι να αποσύρουμε το ψήφισμά μας, εάν κάνουν το ίδιο και οι άλλες ομάδες και να προσπαθήσουμε για κάτι αξιόλογο από κοινού.

  Wallis (ELDR). – (ΕΝ) Επικροτώ τη δήλωση του Επιτρόπου και ειδικά τον μετρημένο και προσεκτικό χαρακτήρα της.

Το ψήφισμα που κατέθεσε η Ομάδα ΦΙΛ περιέχει την ίδια άποψη. Δεν θέλουμε μια εσπευσμένη, άστοχη αντίδραση σε γεγονότα που έγιναν στη χώρα μου και στις ανακοινώσεις που εξέδωσε η βρετανική κυβέρνηση. Πρόκειται για σοβαρά θέματα που αντικατοπτρίζουν τη βαθιά ανησυχία των πολιτών μας, αλλά πρέπει να εκτιμήσουμε την ανακοίνωση του ΗΒ στο σύνολό της, αναγνωρίζοντας την αρχή της επικουρίας στην οποία αναφέρθηκε ο Επίτροπος.

Πρόκειται για μία απλή πρόταση και όχι για απόφαση, και ακολουθεί μια πολύ προσεγμένη και άρτια έκθεση της ομάδας ειδικών του κυρίου ιατρικού συμβούλου σχετικά με την κλωνοποίηση. Το θέμα ερευνάται εδώ και δύο χρόνια – πάρα πολύ, λένε ορισμένοι σχολιαστές, αν το αντιπαραθέσουμε με τη ζωή των ανθρώπων που έχουν καρκίνο, Πάρκινσον ή οργανικές βλάβες, οι οποίοι θα ωφελούνταν από την έρευνα. Η ομάδα των ειδικών προτείνει μια επέκταση των ισχυόντων κανόνων του ΗΒ που καθορίζουν τους σκοπούς χρήσης των εμβρύων για έρευνα.

Τονίζω με έμφαση ότι πρόκειται για επέκταση των ισχυόντων κανόνων και ελέγχων σε αυτόν τον ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα. Πρέπει να σεβαστούμε ότι υπάρχει βαθιά και ειλικρινής λαϊκή ανησυχία και στις δύο πλευρές της αντιπαράθεσης και αυτό ακριβώς προσπαθεί να επιτύχει το ψήφισμά μας. Η βρετανική κυβέρνηση αναγνώρισε αυτό στην πρότασή της, διότι θα αποτελέσει αντικείμενο ελεύθερης ψηφοφορίας πιθανόν αργότερα εφέτος. Μολονότι δεν είναι κυβέρνηση που προέρχεται από το κόμμα μου, θεωρώ ότι η βρετανική κυβέρνηση ήταν μετρημένη και προσεκτική στην αντίδρασή της. Ζητώ από το Κοινοβούλιο να είναι εξίσου μετρημένο και προσεκτικό στον τρόπο που αντιμετωπίζει αυτό το σημαντικό θέμα.

  Lannoye (Verts/ALE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, έχουμε και πάλι μπροστά μας μια θεμελιώδη ηθική συζήτηση λόγω της εξέλιξης της βιοτεχνολογίας και των εφαρμογών της στον άνθρωπο. Έχουμε δύο αντικρουόμενες αντιλήψεις, μία που αρνείται την εργαλειοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης, και συγκεκριμένα του εμβρύου, και ανησυχεί για τις πιθανές προεκτάσεις που θα έχει για την ανθρώπινη κοινωνία η ευρεία χρήση ορισμένων τεχνικών όπως η κλωνοποίηση. Και μία άλλη, που θεωρεί ότι το δικαίωμα των ανθρώπων που πάσχουν από σοβαρές και ανίατες παθήσεις να μπορέσουν να επωφεληθούν από τις δυνατότητες της ιατρικής έρευνας υπερισχύει κάθε άλλου παράγοντα, όποιος και αν είναι αυτός.

Η βρετανική κυβέρνηση, χωρίς καμία προηγούμενη διεθνή συνεννόηση, και επιμένω σε αυτό, επέλεξε, φαίνεται, τη δεύτερη στάση, τιθέμενη υπέρ της θεραπευτικής κλωνοποίησης. Η βασική υπόθεση αυτής της απόφασης, δηλαδή η κλωνοποίηση αδιαφοροποίητων εμβρυϊκών κυττάρων από ανθρώπινα κύτταρα διαθέσιμα για την έρευνα και την παραγωγή, είναι μία πολλά υποσχόμενη οδός. Ακόμη και αν η υπόθεση αυτή είναι βάσιμη, η επιλογή αυτή δεν παύει να δίνει στο ανθρώπινο έμβρυο το καθεστώς ενός αποθέματος κυττάρων προς ιατρική χρήση και συνεπάγεται την παραγωγή εμβρύων για ερευνητικούς, καταρχήν, σκοπούς και, κατόπιν, χωρίς αμφιβολία, για παραγωγικούς σκοπούς.

Είναι σημαντικό, κατά τη γνώμη μου, να κάνω δύο παρατηρήσεις στο στάδιο αυτό. Πρώτα απ' όλα, υπενθυμίζω τη συνθήκη του Συμβουλίου της Ευρώπης που υιοθετήθηκε στο Oviedo, τον Απρίλιο του 1997, για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιοϊατρική. Χωρίς αμφιβολία, σε κάποια σημεία υστερεί σε ακρίβεια, είναι όμως σαφέστατη στο άρθρο 18 όπου λέει: "απαγορεύεται η δημιουργία ανθρώπινων εμβρύων για ερευνητικούς σκοπούς". Μέχρι πρόσφατα, υπήρχε συναίνεση στην Ευρώπη επάνω σε αυτό σημείο. Η συναίνεση αυτή διαρρηγνύεται τώρα από τη θέση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Δεύτερη παρατήρηση: σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, και ο κ. Busquin, επίτροπος για την έρευνα, το είπε μόλις πριν από λίγο, υπάρχουν και άλλοι δρόμοι για να ανταποκριθούμε στις θεμιτές προσδοκίες όσων πάσχουν από σοβαρές ασθένειες γενετικής προέλευσης. Συγκεκριμένα, τρόποι που δεν απαιτούν την παραγωγή εμβρύων με κλωνοποίηση αλλά που χρησιμοποιούν κύτταρα ενηλίκων. Γιατί, λοιπόν, με βάση αυτήν την υπόθεση, να προτρέξουμε με τρόπο δεοντολογικά και κοινωνικά αμφισβητήσιμο;

Πιστεύω, αγαπητοί συνάδελφοι, εν κατακλείδι, ότι οι αποκτηθείσες γνώσεις στη γενετική θεραπεία υπόσχονται πολλά για την ανθρωπότητα αλλά ενέχουν, επίσης, κινδύνους και ακραίες δυνατότητες παρεκτροπών. Χρειαζόμαστε, λοιπόν, ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο και σαφή νομικά όρια. Η διατήρηση της απαγόρευσης της ανθρώπινης κλωνοποίησης και όχι η θέσπισή της – μιλώ εδώ για διατήρηση – είναι ουσιώδης από αυτήν την άποψη. Το Κοινοβούλιό μας έχει ευθύνη να την επιβεβαιώσει όχι εσπευσμένα αλλά πολύ απλά διατηρώντας μία συνοχή με τις προηγούμενες θέσεις του.

  Thomas-Mauro (UEN). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, πριν από διακόσια χρόνια, ο δόκτωρ Cabanis, φιλόσοφος του Διαφωτισμού, πρότεινε να τολμήσουμε να αναθεωρήσουμε και να διορθώσουμε το έργο της φύσης γιατί, αφού περιέργως ασχοληθήκαμε με τα μέσα ωραιοποίησης και βελτίωσης των ποικιλιών των ζώων, δεν θα ήταν ντροπή να αμελήσουμε εντελώς το ανθρώπινο είδος, λες και είναι πιο σημαντικό να έχουμε μεγάλα και δυνατά βόδια από ό,τι εύρωστους κ. υγιείς ανθρώπους ή ροδάκινα πιο ευωδιαστά από ό,τι σοφούς και καλούς πολίτες;

Σήμερα, το όνειρο του δόκτορα Cabanis μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Το όνειρο αυτό έχει ένα όνομα: ευγονική. Ο εφιάλτης αυτός παίρνει πολλά πρόσωπα, είτε πρόκειται, για παράδειγμα, για την προγεννητική διάγνωση που χρησιμεύει για την εξόντωση των εμβρύων που πάσχουν από τρισωμία 21 για να γλυτώσουμε από τον κόπο να εξαρθρώσουμε την ίδια την ασθένεια· είτε πρόκειται για τον πολλαπλασιασμό υπεράριθμων εμβρύων που συσσωρεύονται στους καταψύκτες· είτε τέλος για την κλωνοποίηση ανθρώπινων υπάρξεων.

Τα έμβρυα αυτά, όμως, είναι ανθρώπινες υπάρξεις, η ζωή των οποίων είναι ιερή. Είναι άνθρωποι. Έχουμε καθήκον να σεβαστούμε την αξιοπρέπειά τους. Σε τι χρησιμεύουν οι μεγαλόστομες διακηρύξεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εάν καταπατούμε την αξιοπρέπεια του ανθρώπου μέσα στη μυστικότητα των εργαστηρίων μας. Ας μη γελιόμαστε, η κλωνοποίηση ανθρωπίνων υπάρξεων θα σήμαινε τη γέννηση μιας νέας μορφής δουλείας, όπου οι δοκιμαστικοί σωλήνες παίρνουν τη θέση των αλυσίδων και τα εργαστήρια τη θέση των πλοίων των σκλάβων.

Φυσικά, οι καλές ψυχές θα μας προσάψουν ότι αρνούμαστε στην επιστημονική έρευνα τα μέσα για να προοδεύσει και, ακόμη χειρότερα, για να φροντίσει τους αρρώστους. Δεν δέχομαι αυτήν τη μορφή διανοητικής τρομοκρατίας. Εξάλλου, κοντεύω να πιστέψω ότι για όλους αυτούς τους ανθρώπους, η έρευνα δεν είναι παρά ένα πρόσχημα για να πειραματίζονται με την απειρία μαθητευόμενων μάγων. Ως σύζυγος γιατρού, ενδιαφέρομαι για την πρόοδο της έρευνας.

Από αυτήν την άποψη, θα ήταν οπωσδήποτε πιο σκόπιμο να καλέσουμε τους επιστήμονες να εμβαθύνουν τις έρευνές τους γύρω από τη δυνατότητα λήψης διαφοροποιήσιμων στελεχιαίων κυττάρων για θεραπευτικούς σκοπούς, ιδίως από όργανα ενηλίκων. Απέναντι σε εκείνους που το μόνο που ονειρεύονται είναι να λύσουν το μυστήριο της ζωής, έχουμε το δικαίωμα να υπερασπιστούμε την αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου, απαγορεύοντας απερίφραστα την κλωνοποίηση των ανθρωπίνων υπάρξεων.

  Bonino (TDI). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, συνάδελφοι, πιστεύω πως στην παρέμβασή του ο συνάδελφος Fiori ξεκαθάρισε τα πράγματα: δήλωσε σαφώς ότι εδώ πρόκειται για ταύτιση των θρησκευτικών αρχών – των δικών του – με τις αρχές του πολιτισμού.

Από την πλευρά μου, πιστεύω αντίθετα πως εκείνο που πρέπει να υποστηρίξουν τα όργανα είναι η αρχή της εκκοσμίκευσης, δηλαδή να επαναλάβουν ότι αυτό που σε ορισμένους ενδέχεται να φαίνεται ηθικά ανεπίτρεπτο δεν σημαίνει πως πρέπει για αυτόν τον λόγο να θεωρείται και νομικά ακατόρθωτο. Πρόκειται λοιπόν για την επιβεβαίωση της διαφοράς μεταξύ του νομικού κανόνα και των θρησκευτικών αρχών. Αν δεν δεχθούμε την αρχή αυτή, πιστεύω ότι οι δυσκολίες δεν θα τελειώσουν ποτέ.

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, επιστρέφοντας στο θέμα που συζητούμε, συνειδητοποιούμε πως μπροστά στην καινοτομία – ακόμη και στην υποσχόμενη καινοτομία, από την άποψη της θεραπείας των ασθενειών εκατομμυρίων ανθρώπων – ξεσπάει η συνηθισμένη, παραδοσιακή αντίδραση, που υπήρχε ανέκαθεν, της απαγόρευσης, της σταυροφορίας, της κραυγής "ενάντια στους βαρβάρους";, δίχως καν να αναρωτηθούμε αν στη συνέχεια αυτή η απαγόρευση λειτουργεί ή θα λειτουργούσε, ή αν θα είμαστε σε θέση να εξασφαλίσουμε την τήρησή της ή να την παρακολουθήσουμε.

Είναι η ίδια στάση που υιοθετείται μπροστά σε φυσιολογικά κοινωνικά φαινόμενα, εδώ και αρκετό καιρό πλέον, είτε πρόκειται – για παράδειγμα – για την έκτρωση είτε για τη μετανάστευση είτε ακόμα και για τα ναρκωτικά. Απαγορεύουμε και στη συνέχεια νίπτουμε τας χείρας μας.

Εγώ πιστεύω, αντίθετα, πως ευθύνη της πολιτικής – πιο δύσκολη ίσως και πιο πολύπλοκη – είναι να κατευθύνει συγκεκριμένα φαινόμενα, να θέτει όρια, να αποφεύγει το χάος. Αυτό είναι που καλούνται να κάνουν τα όργανα, ανεξάρτητα από τη θρησκευτική συνείδηση του καθενός μας, για όσους την έχουν. Ακριβώς γι’ αυτό εμείς, οι ριζοσπάστες της Λίστας Bonino, θεωρούμε ότι μπορούμε να στηρίξουμε, με κάποιες δυσκολίες, τον συμβιβασμό της ομάδας των φιλελευθέρων. Εμείς θέλουμε να προσπαθήσουμε να μετριάσουμε το διαζύγιο ανάμεσα στην επιστήμη και την πολιτική, ανάμεσα στον πολιτισμό και την πολιτική, να διαχειριστούμε κοσμικά την καινοτομία με τον πραγματισμό του πειραματισμού, των εναλλακτικών προσεγγίσεων, δίχως να ριχτούμε αμέσως, όπως πάντα, σε εκστρατείες υπέρ της απαγόρευσης, που ήδη γνωρίζουμε ότι είναι αναποτελεσματικές.

Αυτό που κάνουμε τώρα είναι απλώς ότι επαναφέρουμε, ακριβώς όπως και στη περίπτωση της παράνομης έκτρωσης, τον ιατρικό τουρισμό για εκατομμύρια ανθρώπους που θα πάνε να θεραπευθούν παράνομα αλλού. Αυτή μου η δήλωση είναι εξαιρετικής βαρύτητας και με γεμίζει ανησυχία, όμως προσέξτε: ο δρόμος του απαγορευτισμού, από την άποψη της επιστήμης και των κοινωνικών φαινομένων, δεν λειτούργησε ποτέ.

Είναι ευθύνη μας, πιστεύω, να θέσουμε ή να προσπαθήσουμε να αναλάβουμε τον κίνδυνο να θέσουμε τα όρια των εναλλακτικών προσεγγίσεων, δίχως να επιχειρήσουμε να επιβάλουμε τις ηθικές μας αρχές – για όσους τις έχουν – καθόσον πρόκειται για αρχές του πολιτισμού. Ο αληθινός πολιτισμός των θεσμών είναι εκείνος της εκκοσμίκευσης, του πειραματισμού και της σύγκρισης.

  Wurtz (GUE/NGL). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω να ζητήσω συγγνώμη για την απουσία μου πριν από λίγο, είχα προειδοποιήσει το σώμα για αυτό το στιγμιαίο κώλυμα.

Κύριε Πρόεδρε, η ομάδα μου αποδοκιμάζει την απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης για την κλωνοποίηση των ανθρώπων. Κατά την άποψή μας, δεν λαμβάνει υπόψη ούτε την ευρωπαϊκή νομοθεσία στον τομέα ούτε τη γνωμοδότηση που ετοιμάζει η Επιτροπή Δεοντολογίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις συνέπειες της έρευνας για την κλωνοποίηση. Είμαστε υπέρ της απαγόρευσης κάθε έρευνας για την ανθρώπινη κλωνοποίηση και τασσόμαστε κατά κάθε εμπορικής εκμετάλλευσης των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων που αφορούν την κλωνοποίηση.

Πέρα από αυτές τις γενικές θέσεις αρχής, η συζήτηση για τη στάση που πρέπει να τηρήσουμε απέναντι στη βιοτεχνολογική έρευνα μόλις αρχίζει, τόσο ως προς την εκτίμηση των δεοντολογικών συνεπειών της όσο και ως προς την προσπάθεια να αποτραπεί η καθυστέρηση εργασιών που μπορούν να βελτιώσουν την ανθρώπινη υγεία.

Λόγω ακριβώς της εξαιρετικής ευαισθησίας αυτών των θεμάτων πολιτισμού, η ομάδα μου δεν θέλει βιαστικά ψηφίσματα. Αντίθετα, τεθήκαμε εξαρχής υπέρ της σύστασης μιας προσωρινής επιτροπής για την κλωνοποίηση και την βιοτεχνολογική έρευνα έτσι ώστε να προβούμε στις απαραίτητες ακροάσεις για να μπορέσουμε να λάβουμε θέση έχοντας γνώση των πραγμάτων, όταν έρθει η στιγμή.

Να γιατί η ομάδα μου δεν υπέγραψε κανένα από τα συμβιβαστικά ψηφίσματα που μας υποβλήθηκαν σήμερα. Σε αυτό το στάδιο, καθένας και καθεμιά από εμάς θα αποφανθεί κατά συνείδηση με βάση τις αρχές που προανέφερα.

  Blokland (EDD). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, τον Ιανουάριο του 1998 είχαμε μια συζήτηση για το Πρωτόκολλο του Συμβουλίου της Ευρώπης, στο οποίο είχε συμπεριληφθεί η απαγόρευση της κλωνοποίησης ανθρώπων. Τότε, είχα εκφράσει το φόβο ότι ορισμένες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Κάτω Χώρες, που αρνήθηκαν να υπογράψουν το Πρωτόκολλο, δεν θέλησαν μια τόσο απόλυτη απαγόρευση.

Αυτό έγινε μόλις πριν από δύο χρόνια. Εν τω μεταξύ, η βρετανική κυβέρνηση θέλει να επιτρέψει την κλωνοποίηση εμβρύων για ερευνητικούς σκοπούς. Δεν μπορώ να μη σκεφτώ πως κάθε φορά προχωρούν λίγο περισσότερο. Πρώτα, αυτό απαγορευόταν, τώρα επιτρέπεται η κλωνοποίηση για θεραπευτικούς αλλά όχι για αναπαραγωγικούς λόγους. Λες και αυτό τα εξηγεί και τα δικαιολογεί όλα. Ποια είναι λοιπόν η μεγάλη διαφορά που υπάρχει μεταξύ θεραπευτικής και αναπαραγωγικής κλωνοποίησης ανθρώπινων εμβρύων; Και τι θα κάνουμε αργότερα όταν θα ασκηθούν πιέσεις για τη φαρμακευτική εφαρμογή των πορισμάτων της έρευνας ή για την αναπαραγωγική κλωνοποίηση;

Θεωρώ ότι κάθε ζωή που γεννιέται είναι θείο δώρο. Κάθε μορφή ανθρώπινης ζωής πρέπει να γίνεται σεβαστή. Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος για να προστατευθεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η μεταχείριση του ανθρώπινου εμβρύου ως εμπορεύματος, δικαιολογημένη -υποτίθεται- για τη συνέχεια της έρευνας με βρίσκει εντελώς αντίθετο. Κυρίως επειδή υπάρχουν και άλλες δυνατότητες για την κλωνοποίηση κυττάρων. Γιατί γίνεται αυτή η επιλογή, παρά τις ηθικές επιφυλάξεις που υπάρχουν σε παγκόσμια κλίμακα;

Καλώ επειγόντως τη βρετανική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφασή της, η οποία έχει βαρύτατες συνέπειες, και καλώ το βρετανικό Κοινοβούλιο να μην υποστηρίξει την πρόταση αυτή

  Paisley (NI). – (ΕΝ) Κύριε πρόεδρε, ένας υπερήφανος άνθρωπος θέλει να κάνει τον Θεό. Αρνείται να αναγνωρίσει ότι δεν είναι παρά ένα δημιούργημα. Θέλει να παίξει τον δημιουργό. Το θέμα που έχουμε μπροστά μας σήμερα είναι μια μάχη ανάμεσα στη δημιουργία και τις ανακαλύψεις του ανθρώπου. Υπάρχουν επιστήμονες που είναι τόσο αλαζόνες που ήδη κατοχυρώνουν τις ανακαλύψεις τους με διπλώματα ευρεσιτεχνίας, ωσάν να έπεσαν κατά τύχη πάνω στη δική τους δημιουργία. Ο δόκτωρ William Hesseltine, το ανώτατο στέλεχος της Human Gene Sciences Inc., έχει ήδη διπλώματα ευρεσιτεχνίας για 100 ανθρώπινα γονίδια και η εταιρία του έχει υποβάλει αιτήσεις για 8 000 γονίδια. Το επιχείρημά τους είναι ότι η ανθρώπινη κλωνοποίηση έχει να κάνει με την προάσπιση της υγείας. Το δικό μου επιχείρημα σήμερα είναι ότι η ανθρώπινη κλωνοποίηση έχει να κάνει με τον πλουτισμό ορισμένων επιστημόνων και των εταιριών τους. Ορισμένοι επιστήμονες έχουν δανειστεί τον φασισμό του Χίτλερ από τα πεδία μάχης και είναι διατεθειμένοι να τον κατοχυρώσουν στα εργαστήριά τους. Το Κοινοβούλιο πρέπει να το απορρίψει αυτό, και ως μέλος του βρετανικού Κοινοβουλίου, θα το καταψηφίσω και στο δικό μου Κοινοβούλιο.

  Liese (PPE-DE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, εμείς, ως Ομάδα του ΕΛΚ είμαστε συγκλονισμένοι από τα σχέδια της βρετανικής κυβέρνησης για την κλωνοποίηση ανθρωπίνων εμβρύων. Μέχρι τώρα όλοι οι αρμόδιοι φορείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνούσαν πως δεν πρέπει επα ουδενί να επιτραπεί η κλωνοποίηση ανθρωπίνων όντων.

Το Συμβούλιο, συμπεριλαμβανομένης και της βρετανικής κυβερνήσεως, είχε δεχθεί ομόφωνα, στο πέμπτο πρόγραμμα-πλαίσιο για την Έρευνα, μία διατύπωση η οποία αποκλείει την κλωνοποίηση, ακόμη και τη λεγόμενη θεραπευτική κλωνοποίηση. Στην οδηγία για το δικαίωμα ευρεσιτεχνίας σε βιοτεχνολογικές εφευρέσεις, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο είχαν συμφωνήσει σε ένα κείμενο, το οποίο προβλέπει συλλήβδην αποκλεισμό της κλωνοποίησης ανθρωπίνων όντων, καθώς αυτή η τεχνική αντιβαίνει στα χρηστά ήθη και τη δημόσια τάξη.

Αξιότιμε κύριε Επίτροπε, σε ορισμένα δημοσιεύματα στον τύπο των τελευταίων ημερών αλλά και στην ομιλία σας υπάρχουν ορισμένες ασάφειες ως προς το πέμπτο πρόγραμμα-πλαίσιο για την Έρευνα και προ πάντων όσον αφορά την οδηγία για την ευρεσιτεχνία. Θα μπορούσε να γεννηθεί η εντύπωση πως αποκλείεται μόνο η αναπαραγωγική κλωνοποίηση. Αυτό είναι ψευδές. Συμμετείχα με προσοχή στην επεξεργασία και των δύο κειμένων, και οι δύο οδηγίες αποκλείουν τόσο τη θεραπευτική όσο και την αναπαραγωγική κλωνοποίηση.

Διαβάστε προσεκτικά τα έγγραφα κύριε Επίτροπε, και διευκρινίστε την κατάσταση αλλιώς θα έχετε προβλήματα στις σχέσεις σας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Και δε νομίζω ότι θέλετε κάτι τέτοιο. Τώρα, αυτή η ευρεία συμφωνία μεταξύ των κρατών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και των θεσμικών Οργάνων αναιρείται από την κυβέρνηση ενός κράτους μέλους.

Εμείς ως Κοινοβούλιο οφείλουμε να αντισταθούμε σααυτήν την προσπάθεια να καταπολεμηθούν τα ταμπού. Σημαντικό όμως είναι, όχι μόνο να εκφράσουμε τη γνώμη μας, αλλά αυτή η έκφραση γνώμης να έχει και συνέπειες. Για αυτό υποβάλαμε το αίτημα ως ομάδα του ΕΛΚ να ενσωματωθεί στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων μια αυστηρή απαγόρευση της κλωνοποίησης τού ανθρώπου σε όλα τα στάδια της εξέλιξής του.

Εν τέλει καλώ την Επιτροπή, να μεριμνήσει για την αυστηρή τήρηση της απαίτησης του πέμπτου προγράμματος-πλαισίου για την Έρευνα να μην υποστηρίζεται ουδεμία μορφή κλωνοποίησης του ανθρώπου. Αυτό σημαίνει, μεταξύ άλλων, να αποφευχθούν οι πλάγιες ενισχύσεις εντός των ερευνητικών κέντρων στη Μεγάλη Βρετανία. Ο ασφαλέστερος τρόπος να το επιτύχουμε αυτό, είναι να πάψει όλως διόλου πλέον να ενισχύει η Ευρωπαϊκή Ένωση Ερευνητικά Κέντρα, τα οποία κλωνοποιούν ανθρώπινα όντα.

(Χειροκροτήματα)

  Gebhardt (PSE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα έπρεπε να ακούσουμε προσεκτικά τον Επίτροπο. Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, αξιότιμε κύριε Επίτροπε, αγαπητοί συνάδελφοι, δεν χωρεί ουδεμία αμφιβολία πως η βιοτεχνολογία και η γενετική διαδραματίζουν σήμερα σημαντικό ρόλο. Με την έρευνα και με όλες της τις εφαρμογές θα εξακολουθήσει να αυξάνεται η σημασία τους. Ούτε αυτό το αμφισβητεί κανείς. Η αντιμετώπιση όμως αυτού του δυσχερούς πεδίου, που βρίθει ελπίδων και φόβων, είναι απαλλαγμένη πάσης αμφιβολίας; Φοβούμαι πως όχι.

Την καλύτερη απόδειξη γιααυτό το όχι τη δίνουμε με τη σημερινή συζήτηση. Αντιδρούμε με αστραπιαία συζήτηση στο Κοινοβούλιο για μία νομοθετική διαδικασία σε ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, η οποία πριν από μερικές ημέρες προκάλεσε πανικό στην κοινή γνώμη. Και ποια είναι αυτή η αντίδραση; Με μια μόνο ματιά στις υποβληθείσες προτάσεις ψηφισμάτων βλέπουμε πως δεν μένει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη σπουδή του, τίποτε άλλο παρά η επανάληψη της πλειστάκις δηλωθείσας θέσεώς του στους κρίσιμους τομείς της έρευνας και της χρήσεως της βιοτεχνολογίας και γενετικής. Ορθό μεν, ανεπαρκές, δε.

Τη βιοτεχνολογία και τη γενετική, προ πάντων όμως τη βιοηθική, πρέπει να τις μετατρέψουμε σε κεντρικό θέμα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δεν είμαι η μόνη που το ζητώ αυτό. Πίσω μου βρίσκεται η Ομάδα μου. Οι πολίτες απαιτούν από εμάς περισσότερο διορατική δέσμευση στον τομέα αυτό. Δεν μπορούμε πλέον να τρέχουμε χωλαίνοντας πίσω από τα γεγονότα. Δεν μπορούμε πλέον να σχολιάζουμε ασθμαίνοντες τις εξελίξεις που έχουν ήδη ξεπεραστεί. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να δείχνει το δρόμο, ώστε να αναπτυχθούν προς όφελος της ανθρωπότητας η βιοτεχνολογία και η γενετική, και να μη στραφούν εναντίον της, υπερβαίνοντας τα όρια της δεοντολογίας.

Γιααυτό θα πρέπει με μεγάλη πλειοψηφία να εγκρίνουμε αυτήν την Επιτροπή, η οποία παρέχει το θεμέλιο για μια διορατική νομοθεσία. Πρέπει να γνωρίζουμε, πως με τη βιοτεχνολογία είναι συνδεδεμένη η μεγαλύτερη απα ότι λέγεται επανάσταση της ιατρικής και της τεχνολογίας. Αυτή η επανάσταση δεν πρέπει να συνοδευτεί από μια ελλιπή νομοθετική ρύθμιση. Πρέπει να συλλέξουμε τις συμβουλές των καλύτερων εμπειρογνωμόνων και να μεριμνήσουμε για μία συνεπή νομοθεσία στα κράτη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Ειδικότερα τα θέματα της δεοντολογίας και της προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας είναι τόσο σημαντικά, που δεν μπορούμε να τα εγκαταλείψουμε σε μία κατακερματισμένη, πολλές φορές ακόμη και αντιφατική νομοθεσία των μεμονωμένων κρατών.

Πρέπει κατεπειγόντως να επεξεργαστούμε όλα τα ζητήματα της δεοντολογίας στην ιατρική, την τεχνολογία και τις επιστήμες. Γιααυτό πρέπει η αναγκαία Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αναλάβει το έργο της το ταχύτερο δυνατόν. Η ψηφοφορία μας θα δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα.

  Plooij-Van Gorsel (ELDR). – (NL) Πρόεδρε, συνάδελφοι, η βιοτεχνολογία είναι σήμερα μια από τις πιο πολλά υποσχόμενες τεχνολογίες που μπορεί να οδηγήσει σε αλματώδη πρόοδο τον ιατρικό κόσμο. Συνεπώς, η διακοπή της εφαρμογής τεχνικών κλωνοποίησης στην Ευρώπη θα έχει ως μοναδικό αποτέλεσμα οι έρευνες να συνεχιστούν αλλού, για παράδειγμα στις ΗΠΑ, ή στη χειρότερη περίπτωση σε χώρες όπου ισχύουν λιγότερο αυστηρά ηθικά πρότυπα απ’ ότι στην ΕΕ. Έτσι, η Ευρώπη θα χάσει επιστήμονες, ερευνητικές δραστηριότητες και θέσεις απασχόλησης που θα μεταφερθούν στο εξωτερικό. Επιπλέον, τα προϊόντα θα έλθουν ούτως ή άλλως στη ευρωπαϊκή αγορά.

Ποιο είναι στην ουσία το ζητούμενο, συνάδελφοι; Ποιοι είμαστε εμείς για να στερήσουμε από τους ανθρώπους το δικαίωμα θεραπείας; Δεν θα ήταν πάρα πολύ εύκολο να απαγορεύσουμε, για ηθικούς λόγους, μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία; Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι δικαίωμα στην υγεία και την ευημερία; Ποιος τολμά να κολλήσει σ’ αυτά την ετικέτα της ηθικής; Μπορώ να σας πω ότι, μαζί με την πολιτική ομάδα των φιλελευθέρων, υποστηρίζω θερμά το ψήφισμα.

  Breyer (Verts/ALE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, αντιμετωπίζουμε την αποτρόπαιη κατάσταση, όπου ένα κράτος μέλος της ΕΕ σκοπεύει να επιτρέψει τη θεραπευτική κλωνοποίηση, κάτι που ανέκαθεν επικρίναμε. Στο θέμα αυτό οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιμένουν μια τοποθέτηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το να αποκρύπτει κανείς αυτήν την τοποθέτηση λέγοντας πάρτε ένα ηρεμιστικό χάπι, με το να θεσπίζουμε μια λέσχη ατέρμονων συζητήσεων, μια μη μόνιμη Επιτροπή, το βρίσκω ανεύθυνο. Πρέπει να λάβουμε σήμερα και τώρα θέση, για την απόφαση αυτή, η οποία θα ληφθεί τους προσεχείς μήνες - ίσως και τις προσεχείς εβδομάδες -, και μετά βεβαίως και για τα θέματα που αφορούν το μέλλον. Ας μην το συγκαλύπτουμε όμως αποφεύγοντας να λάβουμε θέση και επιδιώκοντας να κρύψουμε το θέμα μέσα σε επιτροπές για να καθησυχάσουμε έτσι τους πολίτες.

Πιστεύω πως είναι πολύ σημαντικά, αυτά που συμβαίνουν τώρα. Όποιος δέχεται τη θεραπευτική κλωνοποίηση, ανοίγει το κουτί της Πανδώρας. Κι έτσι πλησιάζει ακόμη περισσότερο ένας παλιός εφιάλτης της ανθρωπότητας, ο άνθρωπος κατά παραγγελία. Η αυθαίρετη διάκριση μεταξύ αναπαραγωγικής και μη αναπαραγωγικής κλωνοποίησης είναι σημειολογικό τέχνασμα. Εξ ίσου προβληματική είναι η έννοια θεραπευτική κλωνοποίηση γιατί για θεραπεία δεν μπορεί να γίνεται λόγος. Η κλωνοποίηση, ακόμη και η θεραπευτική κλωνοποίηση, ανοίγει την πόρτα στο να θεωρείται ο άνθρωπος βιολογικό υλικό.

Είναι ανεύθυνο να παράγεται ζωή, σκοπίμως – τονίζω σκοπίμως – για να χρησιμοποιηθεί ως ερευνητικό υλικό. Αυτό αντιβαίνει στα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι ακόμη ένα πλήγμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, το να παράγουμε σκοπίμως έμβρυα ως αποθήκες ανταλλακτικών. Ως εκ τούτου οφείλει το Κοινοβούλιο να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες δράσης του.

Κύριε Επίτροπε για την έρευνα, από εσάς σήμερα αναμένω μία σαφή δήλωση για το πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε κράτος-μέλος το οποίο παραγνωρίζει τις αποφάσεις του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Χρειαζόμαστε ένα σαφές σημάδι, και πιστεύω πως θα ήταν ένδειξη πολιτικής ένδειας το να παραμερίσουμε όλες τις δεοντολογικές ανησυχίες από αφοσίωση στον Blair.

  Grossetête (PPE-DE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, είναι αυτονόητο ότι η ανθρώπινη κλωνοποίηση που αποσκοπεί στην αναπαραγωγή ενός ολόιδιου όντος από ένα άλλο με μοναδικό σκοπό τη βελτίωσή του, πρέπει να απαγορευτεί σαφώς. Αυτή υπήρξε πάντοτε η θέση του Κοινοβουλίου μας και νομίζω ότι είναι καλό να επιβεβαιωθεί. Σήμερα, όμως, το θέμα είναι η χρήση της τεχνικής της κλωνοποίησης για θεραπευτικούς σκοπούς και αυτό έχει πολλαπλές συνέπειες.

Οι συνέπειες είναι ιατρικές. Πρέπει να γίνει διάκριση ανάμεσα στην θεραπευτική κλωνοποίηση, η οποία πρέπει να διαχωριστεί σαφώς από την αναπαραγωγική κλωνοποίηση. Η κυτταρική θεραπεία αντιπροσωπεύει σήμερα μία τεράστια ελπίδα για πολλούς ασθενείς που πάσχουν από γενετικές ή εκφυλιστικές ασθένειες τύπου Alzheimer, Parkinson και άλλους καρκίνους.

Οι συνέπειες είναι ηθικές και φιλοσοφικές. Ποιο είναι το καθεστώς του εμβρύου; Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, μπορούμε να επανέλθουμε στις άπειρες συζητήσεις που κάναμε για την άμβλωση ή τη γονιμοποίηση in vitro. Ποιο είναι το καθεστώς των υπεράριθμων εμβρύων που προέρχονται από τη γονιμοποίηση in vitro και ποια πρέπει να καταστραφούν; Δεν θα μπορούσαν να δώσουν ζωντανούς οργανισμούς;

Οι συνέπειες είναι οικονομικές και κοινωνικές. Πρόκειται για μία συζήτηση της κοινωνίας. Ποιες είναι οι αμερικανικές και ιαπωνικές απόψεις για αυτά τα θέματα; Η Ευρώπη πρέπει να τοποθετηθεί μέσα σε μία παγκόσμια οπτική και να λάβει υπόψη της τις δυνατότητες έρευνας που αντιπροσωπεύει η θεραπευτική κλωνοποίηση.

Πρέπει να διεξαχθεί μία συζήτηση ουσίας. Εσείς το ζητήσατε, εμείς συμφωνούμε. Ίσως θα ήταν σκόπιμο να προσδιορίσουμε κατά προτεραιότητα τι απαγορεύεται και να πλαισιώσουμε αυστηρά την αποδεκτή πρακτική. Είναι απαραίτητο να τεθούν ορισμένα όρια. Τα θέματα αυτά αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο από τη μία χώρα στην άλλη ανάλογα με την κουλτούρα της.

Γι' αυτόν το λόγο, μόνο οι μεγάλες θεμελιώδεις αρχές πρέπει να καθοδηγήσουν τη δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα. Οι αρχές αυτές υπάρχουν. Είναι ο σεβασμός του ατόμου, ο σεβασμός της ζωής, της ελευθερίας αλλά, επίσης, και η αρχή της προόδου στην υπηρεσία όλων.

(Χειροκροτήματα)

  Muscardini (UEN ). – (ΙΤ) Κύριε Πρόεδρε, η κλωνοποίηση και η δυνατότητα κατοχύρωσής της με ευρεσιτεχνία είναι και πρέπει να παραμείνουν παράνομες για όλα όσα αφορούν στον άνθρωπο. Δεν υπάρχει καμία διαφορά ανάμεσα στην κλωνοποίηση για θεραπευτικούς σκοπούς και στην κλωνοποίηση με σκοπό την αναπαραγωγή. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα, όταν διακυβεύεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια που θα πρέπει να γίνεται σεβαστή κατά προτεραιότητα.

Η χρησιμοποίηση ανθρωπίνων εμβρύων για την κατασκευή οργάνων δεν μπορεί, συνεπώς, να δικαιολογηθεί σε καμία περίπτωση. Πράγματι, χρησιμοποιώντας αυτά τα όργανα, καταστρέφεται μια εν δυνάμει ανθρώπινη ύπαρξη, και αντιφάσκουμε κατά τρόπο πρόδηλο με την αξία που προσδίδουμε στον δεδηλωμένο σκοπό της διάσωσης άλλων ανθρωπίνων όντων. Το ζήτημα θα ήταν βέβαια διαφορετικό αν η χρησιμοποίηση αφορούσε μόνον στα στελεχιαία κύτταρα και όχι στα έμβρυα.

Το να προσπαθούμε να αλλάξουμε τη φύση των θεμελιωδών κανόνων της προέλευσης της ζωής μας φαίνεται ηθικά αποκλίνουσα διαδικασία. Οφείλουμε να σταθούμε και να αναλογιστούμε τις πιθανές συνέπειες που θα έχει η αποσυναρμολόγηση του φυσικού συστήματος. Την αρχή της πρόληψης θα πρέπει να την επικαλούμαστε και να την εφαρμόζουμε ακόμα και στην περίπτωση της κλωνοποίησης για θεραπευτικούς σκοπούς. Δεν είναι τυχαίο, πράγματι, ότι το πέμπτο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη 1998-2002 αποκλείει τη χρηματοδότηση προγραμμάτων που περιλαμβάνουν την κλωνοποίηση εμβρύων με σκοπό την αναπαραγωγή και δεν προβλέπει τη χρηματοδότηση ερευνών για την κλωνοποίηση για θεραπευτικούς σκοπούς.

Σεβόμενοι τη διαφορά των απόψεων επί του θέματος, θεωρούμε αναγκαίο να ορίσουμε ηθικούς κανόνες που θα βασίζονται στο σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στον τομέα των βιοτεχνολογιών.

Καλούμε την Ευρωπαϊκή Ομάδα Δεοντολογίας της Επιστήμης και των Νέων Τεχνολογιών να λάβει υπόψη της τους κινδύνους που συνδέονται με την υπέρβαση ορισμένων ορίων, πέραν των οποίων όλα μπορούν να φαίνονται θεμιτά αν δεν γίνεται σεβαστή η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Θα ήταν ευκταίο, όπως πιστεύει ο Πρόεδρος Prodi, να μπορούσαν οι Ευρωπαίοι να συσπειρωθούν γύρω από κοινές αξίες.

Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή πρέπει να υποστηρίξει μια ανοιχτή συζήτηση, με στόχο την εξεύρεση μιας σωστής ισορροπίας ανάμεσα στην ηθική αυστηρότητα – συζήτηση που θα βασίζεται στην άρνηση εκμετάλλευσης του ανθρωπίνου σώματος για εμπορικούς σκοπούς – και στην υποχρέωση να ανταποκριθούμε στις θεραπευτικές ανάγκες.

Ζητούμε από το Συμβούλιο να αναλάβει την πρωτοβουλία μιας διεθνούς σύμβασης για τη χρήση της ζωντανής ύλης, προς αποφυγήν της εμπορευματοποίησης των ανθρωπίνων εμβρύων και της χρησιμοποίησής τους για παρά φύση σκοπούς. Είναι σημαντικό, κύριε Πρόεδρε, συνάδελφοι, να εμποδίσουμε τη δημιουργία ενός νέου ανθρώπινου είδους, πράγμα που φαίνεται ότι γίνεται και με τους φυσικούς και περιβαλλοντικούς κατακλυσμούς.

  Linkohr (PSE). - (DE) Κύριε Πρόεδρε, κρίμα που κανείς από τους βρετανούς συναδέλφους που υποστηρίζουν τη στάση της κυβέρνησης, δεν πήρε το λόγο. Θα ήταν ενδιαφέρον, να ακούγαμε και τα δικά τους επιχειρήματα, διότι φαντάζομαι, πως κι εκείνοι μελέτησαν το θέμα. Μάλιστα στη Μεγάλη Βρετανία επιτρέπεται από το 1990 η έρευνα σε έμβρυα ως τη 14η ημέρα της κύησης. Θεωρώ πως κατά λογική ακολουθία, εκείνο το βήμα, το ακολουθεί το επόμενο.

Γιατί η Μεγάλη Βρετανία συμπεριφέρεται διαφορετικά απα ότι η ηπειρωτική Ευρώπη; Ενδιαφέρον το ερώτημα. Είναι προφανές ότι η διαφορά υφίσταται ανεξαρτήτως κυβερνήσεων. Τότε ήταν συντηρητική, τώρα είναι κυβέρνηση εργατικών, και δεν άλλαξε τίποτε. Γιατί η κοινή γνώμη της Μεγάλης Βρετανίας είναι διαφορετική από ότι από την άλλη πλευρά της Μάγχης; Αυτό το ερώτημα επί παραδείγματι, θα ήταν σκόπιμο να συζητηθεί εδώ, μια και έχουμε το προνόμιο να έχουμε εκπροσώπους από ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή ήταν η πρώτη μου παρατήρηση.

Η δεύτερη παρατήρηση είναι πως μου άρεσαν πολύ αυτά που είπε η κυρία Bonino. Είναι πολύ κοντά στις δικές μου απόψεις. Και ακόμη, θα συμφωνούσα να αφήναμε να μας καθοδηγήσουν οι αρχές μας περί κοσμικού κράτους. Το κράτος δεν είναι θρησκευτικό. Το κράτος οφείλει να σέβεται τη θρησκεία. Και εγώ σέβομαι το ότι κάποιος είναι καθολικός, διαμαρτυρόμενος, εβραίος ή ό,τι άλλο. Αλλά απαιτώ επίσης, να γίνεται σεβαστή η δική μου γνώμη. Αυτό μόνο στο πλαίσιο του κοσμικού κράτους είναι δυνατόν. Αυτή η διεκδίκηση του αλάθητου έχει ήδη προκαλέσει αμέτρητες ζημιές στην Ευρώπη. Θα έπρεπε να επιδιώκουμε να απαγκιστρωθούμε από αυτήν. Κανείς δεν έχει το προνόμιο σε θέματα ηθικής. Ακόμη και εκείνοι, οι οποίοι έχουν διαφορετική γνώμη, ακολουθούν κάποια ηθική,

Επιπλέον έχουμε επανειλημμένως δει με ποιόν τρόπο καταστρατηγούνται στην πράξη οι απαγορεύσεις. Ο καθένας θα μπορούσε να φέρει παραδείγματα. Γιααυτό πιστεύω ακράδαντα - ανεξαρτήτως του τι θα αποφασίσουμε εδώ -, πως σε μία κοινωνία ανοικτή στον κόσμο, στην έρευνα η οποία πραγματοποιείται υπό διαφορετικές σκοπιές, η γνώση θα αναζητήσει το δικό της δρόμο. Δεν θα μπορέσουμε εν τέλει να αποφύγουμε να αντιμετωπίσουμε με υπευθυνότητα αυτή τη γνώση, προσπαθώντας να την περιορίσουμε. Francis Wurtz, μπορεί κανείς να ζητήσει απαγόρευση κάθε έρευνας. Αλλά είναι άκρως αφελές να πιστεύει κανείς, πως θα τηρηθεί αυτή η απαγόρευση. Εν τέλει, δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε την υποχρέωση να χαράξουμε όρια.

Στην περίπτωση αυτή η θέση μου είναι όπως και πολλών άλλων. Κι εγώ ταράζομαι στη σκέψη πως τα έμβρυα θα είναι αντικείμενα απερίσκεπτων δοκιμών και ερευνών. Φυσικά υπάρχουν όρια. Όμως η εμπειρία μου δείχνει πως εν τέλει, ίσως να μην μπορούμε να κάνουμε τίποτε άλλο, από μια απλή οροθέτηση. Αυτή τη στιγμή δεν επείγει η ανάληψη δράσης. Έχουμε χρόνο. Θα πρέπει να σκεφτούμε πολύ προσεκτικά, τι στάση θα κρατήσουμε σε αυτήν την υπόθεση. Επιτροπές για το σκοπό αυτόν έχουμε, και πότε-πότε καλό είναι να διαβάζουμε και κανένα καλό βιβλίο.

  Ahern (Verts/ALE). - (ΕΝ) Μια σημαντική ευρωπαϊκή αξία την οποία όλοι μας, είτε θρησκευόμενοι είτε όχι, προτιθέμεθα να μοιραστούμε είναι ότι οποιουδήποτε είδους πειραματισμός σε ένα ανθρώπινο ον πρέπει να αποβλέπει αποκλειστικά και άμεσα στο δικό του όφελος. Παρεκκλίνουμε από την αρχή αυτή διακινδυνεύοντας πολλά και στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε σαφέστατα παρεκκλίνει από αυτήν. Δεν μπορούμε να πειραματιζόμαστε πάνω σε ανθρώπινα όντα σε κανένα στάδιο της ανάπτυξής τους και οπωσδήποτε δεν μπορούμε να κάνουμε μαζική παραγωγή εμβρύων που προορίζονται για πειράματα. Το επόμενο βήμα θα είναι η εμπορική εκμετάλλευση, την οποία προβλέπει η οδηγία μας σχετικά με τα βιολογικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας.

Οι αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζουν ότι, πέραν των δεοντολογικών αμφιβολιών, η κλωνοποίηση των ανθρωπίνων εμβρύων είναι απαραίτητη, διότι αποτελεί τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο βοηθούνται οι ασθενείς που υποφέρουν από διάφορες ασθένειες. Πολλοί επιστήμονες διαφωνούν με την άποψη αυτή και συνιστούν περισσότερη έρευνα με βάση τα στελεχιαία κύτταρα των ενηλίκων, με στόχο την επίτευξη των ίδιων αποτελεσμάτων, όσον αφορά τη θεραπεία ασθενειών. Δεν μπορούμε να συγκεντρωθούμε και να βρούμε έναν τρόπο μέσω της έρευνας στελεχιαίων κυττάρων, χωρίς πειραματισμούς σε ανθρώπινα όντα; Ελπίζω το Σώμα να συμφωνεί ότι πρόκειται για μια αξία πάνω στην οποία οικοδομήθηκε η Ευρώπη.

  Purvis (PPE-DE). - (ΕΝ) Πρόκειται για ένα θέμα συναισθηματικού χαρακτήρα, και όχι μόνο εξαιτίας του τίτλου "Ανθρώπινη κλωνοποίηση". Η “έρευνα στελεχιαίου κυττάρου” θα μπορούσε να αποτελέσει έναν λιγότερο μεροληπτικό τίτλο, αλλά ο σκοπός μου είναι να σας ζητήσω να σκεφτείτε και να συνειδητοποιήσετε με ηρεμία τα γεγονότα και τις επιπτώσεις που αυτά έχουν σε εμάς, το ανθρώπινο είδος, για την υγεία και την ποιότητα ζωής μας, για το μέλλον της επιστήμης και της βιομηχανίας της υγείας στην Ευρώπη και οπωσδήποτε για την πνευματική μας ευημερία.

Ας αποσαφηνίσουμε λοιπόν τα γεγονότα. Είναι γεγονός: η ανθρώπινη αναπαραγωγική κλωνοποίηση έχει απαγορευθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση να αλλάξει αυτό και η βιομηχανία του Ηνωμένου Βασιλείου δεν σκοπεύει να διεξαγάγει ανθρώπινη αναπαραγωγική κλωνοποίηση ούτε τώρα ούτε στο μέλλον. Η χρήση της έρευνας, όσον αφορά τα στελεχιαία κύτταρα ενηλίκου, αποτελεί μια βραχυπρόθεσμη απάντηση στην επιστημονική ανάγκη ανακάλυψης τρόπων αναπρογραμματισμού των κυττάρων ενηλίκου.

Είναι γεγονός: η έρευνα των στελεχιαίων κυττάρων υπόκειται στον αυστηρό έλεγχο της βρετανικής νομοθεσίας μέσω της άτεγκτη Αρχής Ανθρώπινης Γονιμοποίησης και Εμβρυολογίας η οποία χαίρει ευρείας εκτίμησης. Ίσως να ήταν καλή ιδέα, αν και άλλα κράτη μέλη έκαναν κάτι παρόμοιο.

Είναι γεγονός: πρόσφατα υπήρξε ενδιαφέρουσα πρόοδος στην έρευνα του στελεχιαίου κυττάρου ενηλίκου, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά μειονεκτήματα συγκρινόμενα με τα μοναδικά χαρακτηριστικά των στελεχιαίων κυττάρων του εμβρύου. Ο στόχος της έρευνας στα στελεχιαία κύτταρα του εμβρύου είναι να βρεθούν τρόποι χρησιμοποίησης στελεχιαίων κυττάρων ενηλίκου με τους οποίους θα εξαλειφθούν τα μειονεκτήματα.

Επομένως, καταλήγουμε στο βασικό δίλημμα. Αποτελεί ένα έμβρυο δεκατεσσάρων ημερών ένα ζωντανό πλάσμα με τα πλήρη δικαιώματα ενός ζωντανού πλάσματος ή ενός εμβρύου; Καλώς ή κακώς, η νομοθεσία του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν επιτρέψει αυτού του είδους την έρευνα για μια δεκαετία και έχουν προκύψει πολλά οφέλη. Έπειτα δε από γνωμοδοτήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο και για πολλούς μήνες, η έκθεση Donaldson συνιστά την επέκταση μιας τέτοιας έρευνας για θεραπευτικούς σκοπούς.

Συνάδελφοι, η επιλογή είναι δική σας. Οφείλετε να είστε ειλικρινείς με τη συνείδησή σας και τα πιστεύω σας, αλλά να λάβετε επίσης υπόψη τη μελλοντική ευημερία του γείτονά σας. Η φροντίδα για το γείτονά σας αποτελεί επίσης χριστιανικό καθήκον. Μπορεί να πάσχει από τη νόσο του Αλτσχάιμερ, του Πάρκινσον ή από διαβήτη.

  Hermange (PPE-DE). - (FR) Κύριε Πρόεδρε, το θέμα είναι σοβαρό και δύσκολο. Προκλήθηκε από τη βρετανική απόφαση. Πρέπει να πούμε ακόμη ότι οι εθνικές νομοθεσίες οι σχετικές με το ζήτημα διαφέρουν έντονα, ανοίγοντας την πόρτα σε ανεξέλεγκτες πρακτικές, μέσα όμως από αυτές τις πρακτικές, όπως είπε η Françoise Grossetête πριν από λίγο, μπορούμε να αναρωτηθούμε τι αξία έχει για ορισμένες χώρες η πραγματικότητα της αρχής του σεβασμού της ανθρώπινης ζωής από το εμβρυακό στάδιο, η οποία επαναλαμβάνεται στο άρθρο 18 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που απαγορεύει τη δημιουργία εμβρύων με σκοπό την ανθρώπινη χρήση.

Η ετερογένεια των ρυθμίσεων δείχνει πόσο περίπλοκη είναι η συζήτηση και θέτει μια σειρά από αντικρουόμενα ερωτήματα. Τι σημαίνει σεβασμός της ζωής; Τι σημαίνει προ-έμβρυο σε σχέση με το έμβρυο; Μπορούμε να επιτρέψουμε την έρευνα στο έμβρυο για θεραπευτικούς σκοπούς; Από πού προέρχονται τα στελεχιαία κύτταρα; Πρέπει να κλωνοποιούνται τα έμβρυα; Τα στελεχιαία κύτταρα, δεν προέρχονται από ιστούς ενηλίκων αλλά και από εμβρυϊκούς ιστούς; Μπορούμε να επιτρέψουμε τη δημιουργία εμβρύων και για άλλους σκοπούς εκτός από τη ζωή; Απέναντι στις, ανίατες σήμερα, σοβαρές ασθένειες έχουμε το δικαίωμα να εμποδίσουμε τη συνέχιση ερευνών, τις οποίες εμείς οι ίδιοι χαρακτηρίζουμε ως ελπιδοφόρες;

Πλήθος ερωτημάτων με βαρύτατες συνέπειες όταν μιλούμε για το νόημα της ζωής. Γι' αυτό, πρέπει να αναπτύξουμε ένα διάλογο, κατ' αρχήν στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών οργάνων και, λυπούμαι, κύριε Επίτροπε, που ο πρόεδρος Prodi προτίμησε να κοινοποιήσει τις παρεμβάσεις του στον τύπο τη Δευτέρα πριν να ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Πρόσεξα ότι τα λόγια του ήταν πολύ συνετά και μετρημένα για το ζήτημα.

Δεύτερον, πιστεύω ότι, για να γίνει αυτή η συζήτηση, το Κοινοβούλιό μας πρέπει να συγκροτήσει μία κοινοβουλευτική επιτροπή ad hoc, η οποία, σε ένα πρώτο στάδιο, θα μπορούσε σε σύντομο διάστημα να αναλάβει την πρωτοβουλία να καλέσει εμπειρογνώμονες από κάθε πλευρά, από την Ευρώπη και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Τη συζήτηση αυτή, όμως, πρέπει να την κάνει η κοινή γνώμη. Για το λόγο αυτό, προτείνω να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό βήμα βιοηθικής και, επιτέλους, ένας μηχανισμός που θα επιτρέψει να πλαισιώσουμε την πρακτική σε αυτόν τον τομέα, τη στιγμή που δημιουργούμε ανώφελα τόσα παρατηρητήρια. Προτείνω να ιδρυθεί ένας ευρωπαϊκός οργανισμός ιατρικής της αναπαραγωγής και των βιοτεχνολογιών.

  Busquin, Επιτροπή. - Κύριε Πρόεδρε, θέλω να απαντήσω, γιατί ο κ. Liese έθεσε ένα συγκεκριμένο ερώτημα σε αυτή τη συζήτηση. Έθεσε το ερώτημα στο επίπεδο του πέμπτου προγράμματος πλαισίου. Είναι απολύτως σαφές, και ο κ. Liese ασφαλώς το γνωρίζει, ότι στο πέμπτο πρόγραμμα πλαίσιο, ορίζεται σαφώς, αφού αποτελεί αντικείμενο της διαδικασίας συναπόφασης, ότι αποκλείονται με απόλυτα ρητό τρόπο οι έρευνες που αφορούν τις τεχνικές της κλωνοποίησης για αναπαραγωγικούς και θεραπευτικούς σκοπούς.

Κατά συνέπεια, για το πρόγραμμα πλαίσιο, είναι σαφές ότι προς το παρόν αποκλείεται απολύτως. Ήθελα απλώς να διευκρινίσω αυτό το σημείο, κ. Liese, αφού θέσατε το ερώτημα.

Όσο αφορά, αντίθετα, τη συζήτηση, όπως είπα στην εισαγωγή μου, η Επιτροπή θέλει να συμμετάσχει σε μία συζήτηση με το Κοινοβούλιο για τα ζητήματα αυτά τα οποία είναι, όπως είδαμε, πολύ πολύπλοκα και πολύ ενδιαφέροντα.

  Πρόεδρος. – Έλαβα οκτώ προτάσεις ψηφισμάτων σύμφωνα με το άρθρο 37(2)⁽¹⁾.

Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο στις 12 το μεσημέρι.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PUERTA
Αντιπροέδρου

(1) Βλέπε συνοπτικά πρακτικά.

11. ´Ώρα τωv Ερωτήσεωv (Επιτρoπή)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την Ώρα των ερωτήσεων προς την Επιτροπή (Β5-0535/2000).
Πρώτο μέρος

Ερώτηση αριθ. 41 της κ. Ilka Schröder (H-0613/00):

Θέμα: Συνεργασία με δίκτυα παροχής συμβουλών για τα ναρκωτικά

Ήδη από το 1998 έχει επιδεινωθεί σημαντικά η συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των δικτύων τα οποία ενισχύει αυτή: συμβάσεις μεταξύ των δικτύων και της Επιτροπής καταρτίζονται συχνά τότε, όταν τα προς ενίσχυση προγράμματα βρίσκονται ήδη στο στάδιο εφαρμογής. Παρόλα ταύτα η Επιτροπή επιμένει ότι τα προγράμματα θα αρχίζουν μόνον τότε όταν θα υπάρχει μία προσωρινή γραπτή βεβαίωση. Οι πληρωμές έναντι καταβολής λογαριασμών εκ μέρους της Επιτροπής καθυστερούνται εν μέρει για έτη. Όλα τα δίκτυα έχουν θιγεί από τις εκτεταμένες διοικητικές εργασίες και κυρίως από τις ελλιπείς πληρωμές εκ μέρους της Επιτροπής και ως εκ τούτου περιορίζονται σημαντικά στην εργασία τους. Ορισμένες ενώσεις χρειάστηκε μάλιστα να σταματήσουν τη δραστηριότητά τους λόγω των καθυστερήσεων σε πληρωμές εκ μέρους της Επιτροπής.

Για ποιο λόγο δεν κατέστη δυνατόν, κατά τα τελευταία έτη, στην Επιτροπή, να υπογράψει με τα ενισχυόμενα δίκτυα συμβάσεις και να καταβάλει τα οφειλόμενα ποσά γρήγορα και κατά τρόπο που θα ενισχύει το όλο πρόγραμμα;

  Byrne, Επιτροπή. – Η Επιτροπή κατανοεί τις ανησυχίες του αξιότιμου μέλους, όσον αφορά τα προβλήματα που σχετίζονται με τα συμβόλαια και τις πληρωμές, για τα δίκτυα της τοξικομανίας, τα οποία επιδοτούνται από το κοινοτικό πρόγραμμα δράσης για την πρόληψη της εξάρτησης από τα ναρκωτικά.

Τα προβλήματα αυτά έχουν ορισμένα αίτια. Καταρχήν, είναι σαφέστατο ότι στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας στο Λουξεμβούργο, το οποίο είναι αρμόδιο για το θέμα αυτό υπάρχει ένα πρόβλημα όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους. Εν ολίγοις, το προσωπικό είναι ανεπαρκές, ούτως ώστε να ασχοληθεί με πολύπλοκες διαδικασίες και συχνά άπειρους δικαιούχους, οι οποίοι προτείνουν υπερβολικά πολλά και μικρά προγράμματα. Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε το περασμένο καλοκαίρι, όταν ελήφθη η απόφαση, υπό το πρίσμα της έκθεσης της επιτροπής ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, να λήξει το συμβόλαιο με την υπηρεσία τεχνικής υποστήριξης, η οποία παρείχε τη βοήθειά της για την εφαρμογή του προγράμματος αυτού.

Δεύτερον, υλοποιήθηκε μια πληθώρα μικρών έργων, στα πλαίσια του προγράμματος κατά των ναρκωτικών, προκαλώντας πρόσθετο φόρτο εργασίας στους ήδη περιορισμένους ανθρώπινους πόρους που έχουμε στη διάθεσή μας. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, ο μέσος όρος του ποσού συγχρηματοδότησης των προγραμμάτων, τα οποία επιχορηγούντο από την Επιτροπή, ήταν 180 000 ευρώ.

Τρίτον, η εμπειρία διδάσκει ότι οι συμμετέχοντες στο δίκτυο δεν κατανοούσαν επαρκώς τις διαδικασίες που ακολουθεί η Επιτροπή, όσον αφορά τα συμβόλαια και τις πληρωμές. Ως εκ τούτου, σε πολλές περιπτώσεις, η Επιτροπή αναγκάστηκε επανειλημμένως να ζητήσει από τα δίκτυα καταπολέμησης των ναρκωτικών να υποβάλλουν τα έγγραφα τα οποία ήταν απαραίτητα για την οριστικοποίηση των συμβολαίων ή την πραγματοποίηση των πληρωμών.

Τέταρτον, υπό το πρίσμα της αποκτηθείσας εμπειρίας, όσον αφορά τις επιχορηγήσεις από τον προϋπολογισμό της Επιτροπής και τις επικρίσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πιθανόν να εφαρμόσθηκε μεγαλύτερη αυστηρότητα όσον αφορά τα έγγραφα που σχετίζονται με τις δαπάνες συμβολαίων, με συνακόλουθα αποτελέσματα όσον αφορά το χρόνο εξόφλησης.

Προκειμένου να δώσω μια απάντηση στα προβλήματα αυτά, θα προχωρήσω βήμα βήμα. Η πρόταση της Επιτροπής για ένα νέο πλαίσιο και μια νέα στρατηγική στον τομέα της δημόσιας υγείας υπογραμμίζει την ανάγκη για σαφέστερους σκοπούς και αποτελεσματικότερη διαχείριση, με μεγαλύτερη επίδραση στις βασικές προτεραιότητες. Συνεπώς, στο μέλλον πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν λιγότερα αλλά μεγαλύτερης εμβέλειας προγράμματα, τα οποία θα συντελέσουν στην αποτελεσματικότερη χρήση των ανθρώπινων πόρων που χρειάζονται για την υλοποίηση του προγράμματος. Όπως επανειλημμένως τονίζει η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, στο μέλλον θα πρέπει να συνδυάσουμε πόρους και προτεραιότητες με πιο πραγματικό τρόπο.

Επιπλέον, όπως γνωρίζετε ήδη, σύμφωνα με την πρόσφατη επισκόπηση της Επιτροπής, όσον αφορά τις ανάγκες της σε προσωπικό, τέθηκε στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή το αίτημα για πρόσθετες θέσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας σημαντικής αύξησης αυτών στη ΓΔ Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών. Αν συμφωνήσουν οι αρμόδιες για τον προϋπολογισμό αρχές, θα μπορούσε να συσταθεί ένας σημαντικός αριθμός θέσεων, με σκοπό την επίλυση του προβλήματος το οποίο αποτελεί σήμερα το θέμα της συζήτησής μας.

Η έλλειψη εμπειρίας των αντισυμβαλλομένων μερών, όσον αφορά τις απαιτήσεις του δημοσιονομικού ελέγχου, θα εξακολουθήσει να απαιτεί σημαντική παροχή συμβουλών και άλλων εισροών από ήδη περιορισμένους ανθρώπινους πόρους. Η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας σκοπεύει να διεξαγάγει μια εκστρατεία πληροφόρησης, με σκοπό να βοηθήσει τους αντισυμβαλλόμενους να κατανοήσουν καλύτερα τις διαδικασίες και τις απαιτήσεις της Επιτροπής.

Όσον αφορά το θέμα της γραφειοκρατίας, οι υπηρεσίες τις οποίες αφορά το ζήτημα, υπό τις παρούσες συνθήκες, αναθεωρούν τις απαιτήσεις τους όσον αφορά την τεκμηρίωση, με στόχο την απλούστευση και την επιτάχυνση των διαδικασιών πληρωμής, χωρίς να αγνοούν τα απαραίτητα μέτρα δημοσιονομικού ελέγχου. Ως αποτέλεσμα των μέτρων που λήφθηκαν ήδη, η κατάσταση βελτιώνεται και αναμένω να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο, ούτως ώστε τα συμβόλαια να υπογράφονται γρηγορότερα και οι πληρωμές να γίνονται σύμφωνα με τον κανόνα των 60 ημερών της Επιτροπής.

Σε περίπτωση που θέλετε να διατυπώσετε συγκεκριμένες παρατηρήσεις, θα μπορούσατε ενδεχομένως να μου παράσχετε εγγράφως τις σχετικές πληροφορίες και θα τις συζητήσω οπωσδήποτε με τους συνεργάτες μου.

  Schröder, Ilka (Verts/ALE). - (DE) Αξιότιμε κύριε Επίτροπε, χαίρομαι που ακούω, πως πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα. Η αμφιβολία μου όμως συνίσταται στο ότι η Επιτροπή, όταν ανακαλύπτει προβλήματα με τους εταίρους που συμμετέχουν σε διαφορετικά προγράμματα, αναζητεί τα προβλήματα κατά 50% τουλάχιστον σε αυτούς. Έχω πληροφορίες πως ακόμη και μικροί εταίροι σε προγράμματα γνωρίζουν καλά, πώς ακριβώς έχουν οι συμβάσεις, τι ακριβώς προτάσεις πρέπει να υποβάλουν. Μου ανεφέρθη μία περίπτωση, όπου τα ίδια έγγραφα υποβλήθηκαν τρεις φορές, και η Επιτροπή εξακολουθούσε να υποστηρίζει πως δεν τα είχε λάβει. Γιααυτό θα ήθελα να απευθύνω για άλλη μία φορά έκκληση να υπάρξουν σαφέστατες και προκαταρκτικά προσδιορισμένες κατευθυντήριες γραμμές για τον τρόπο υποβολής αιτήσεων. Τα προβλήματα αυτά απαότι γνωρίζω δεν τα αντιμετωπίζει μόνο ο τομέας των ναρκωτικών, αλλά και πολλοί άλλοι εταίροι, οι οποίοι συνεργάζονται με την Επιτροπή και επιδιώκουν συγχρηματοδότηση. Δεν είναι μόνο ο τομέας των ναρκωτικών όπου οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες, πολύ περίπλοκες, και νομίζω πως δεν μπορούμε να το αποδώσουμε απλώς σε ανίκανους μικρούς εταίρους των προγραμμάτων, αλλά και στο γεγονός πως δεν είχαν διατυπωθεί σαφώς οι προϋποθέσεις από την Επιτροπή.

Ένα άλλο ερώτημα ήταν μήπως το επιδιωκόμενο είναι να περιοριστούν οι μικρές οργανώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν πρόκειται για υποστήριξη και στις περιφέρειες, σε προγράμματα για τα ναρκωτικά με τελείως διαφορετική προσέγγιση, ειδικά στον τομέα αυτό, αλλά και γενικά. Πιστεύω, πως δεν είναι δυνατό να θέλουμε να δώσουμε μόνο σε μεγάλες οργανώσεις τη δυνατότητα να κάνουν κάποια κίνηση, αλλά αντιθέτως ο στόχος πρέπει να παραμείνει η προαγωγή διαφορετικών οργανώσεων. Αυτή η προσέγγιση για τη λύση του προβλήματος μου φαίνεται πολύ λάθος.

  Byrne, Επιτροπή. – Όσον αφορά το πρώτο θέμα που τέθηκε, εγώ δεν συμφωνώ ότι το πρόβλημα οφείλεται, όπως υποστηρίζετε, μόνο στην ανικανότητα των φορέων των σχετικών έργων. Θέλω απλώς να πω ότι αυτή είναι η αιτία για κάποια από τα προβλήματα που έχουν προκύψει. Πρόκειται για κάτι που μου προκαλεί ανησυχία και προσπαθώ να το αντιμετωπίσω, διασφαλίζοντας την ύπαρξη σαφών κατευθυντήριων γραμμών, όπως εσείς προτείνετε, έτσι και οι δύο είμαστε σύμφωνοι σε αυτό το σημείο.

Όσον αφορά το μέγεθος των έργων, από το 1996 και έπειτα, επιλέχθηκε ένα σύνολο 149 έργων συνολικού ποσού 25 εκατ. ευρώ, δηλαδή 180 000 ευρώ ανά έργο. Με βάση τη νέα στρατηγική στον τομέα της υγείας, θα μειώσουμε τον αριθμό των έργων και θα αυξήσουμε την αξία και το μέγεθος των συνεπειών χρησιμοποιώντας έτσι πιο αποτελεσματικά τους περιορισμένους ανθρώπινους πόρους που διαθέτουμε. Δεν ισχύει πάντοτε ότι τα μικρότερα προγράμματα είναι καλύτερα από τα μεγαλύτερα αλλά, αν γίνει αποτελεσματική αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων, αυτό θα αποβεί θετικό για τη βελτίωση των σχετικών έργων.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 42 του κ. John Bowis (H-0629/00).

Θέμα: Επιστημονική γνωμάτευση σα ότι αφορά τις φθαλικές ενώσεις.

Προτίθεται η Επιτροπή να δημοσιεύσει τώρα τη δήλωση που εγκρίθηκε στις 25 Νοεμβρίου 1999 από την CSΤΕΕ (Επιστημονική Επιτροπή σχετικά με την Τοξικολογία, Οικοτοξικολογία και το Περιβάλλον - Scientific Cοmmittee οn Tοxicity, Ecοtοxicity and the Enνιrοmment) όσον αφορά την άποψη της επιτροπής για την λανθασμένη ερμηνεία εκ μέρους της Επιτροπής της επιστημονικής γνωμάτευσης σχετικά με τις φθαλικές ενώσεις, όπου η δήλωση παραπέμπει στα πρακτικά της CSΤΕΕ της συνεδριάσεως της 10ης Δεκεμβρίου 1999; Προτίθεται να αναφέρει ποιός είναι υπεύθυνος στην Επιτροπή για την παράλειψη να ακολουθηθεί αποδεκτή μέθοδος σα ότι αφορά τη δημοσίευση όλων των πρακτικών, εκθέσεων και συμφωνηθέντων γνωματεύσεων εκ μέρους των επιστημονικών επιτροπών, και προτίθεται να αναφέρει ποιός είναι υπεύθυνος για την καθυστέρηση της δημοσίευσης των βασικών πρακτικών της συνεδριάσεως της 25ης Νοεμβρίου 1999 της CSΤΕΕ μέχρι τον Απρίλιο του 2000;

  Byrne, Επιτροπή. – Σας ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να διευκρινίσω το ζήτημα που αποτελεί το θέμα της ερώτησής σας. Όπως αναφέρεται και στα πρακτικά της ολομέλειας της Διευθύνουσας Επιστημονικής Επιτροπής (ΔΕΕ) της 10ης Δεκεμβρίου 1999, ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής για την Τοξικότητα, την Οικοτοξικότητα και το Περιβάλλον (ΕΕΕΤΟΠ) ενημέρωσε την ΔΕΕ σχετικά με την απόφαση της ΕΕΤΟΠ, στις 25 Νοεμβρίου 1999, να επισυνάψει στα πρακτικά της συνεδρίασης δήλωση με την οποία θα διευκρινίζεται η ερμηνεία της γνωμοδότησής της σχετικά με τις φθαλικές ενώσεις στα παιχνίδια.

Τα πρακτικά της εν λόγω συνεδρίασης κανονικά θα είχαν εγκριθεί κατά την επόμενη ολομέλεια της ΕΕΤΟΠ, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2000. Ωστόσο, κατά την ολομέλεια αυτή, ορισμένα μέλη της επιτροπής θεώρησαν ότι τα πρακτικά ήταν σε γενικές γραμμές μακροσκελή και ζήτησαν από τη γραμματεία να ακολουθήσει τα πρότυπα άλλων επιστημονικών επιτροπών. Αποδεχόμενη το αίτημα αυτό, η επιτροπή αποφάσισε να αναβάλει την έγκριση των πρακτικών για την επόμενη ολομέλεια, όταν αναμενόταν να έχει στη διάθεσή της το σχέδιο μιας πιο περιληπτικής εκδοχής. Αυτό καθυστέρησε αναπόφευκτα τη διαδικασία έγκρισης μέχρι την επόμενη ολομέλεια, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 14 Απριλίου 2000.

Από τη στιγμή που εγκρίθηκε το περιεχόμενό τους, δημοσιεύθηκε απευθείας στο Διαδίκτυο – εντός της ίδιας εβδομάδας, κατά τη συνήθη πρακτική των επιτροπών. Συνεπώς, δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα στη δημοσίευση των πρακτικών.

  Bowis (PPE-DE). – (ΕΝ) Είμαι ευγνώμων στον κ. Επίτροπο για την απάντηση που έδωσε, παρότι οφείλω να ομολογήσω ότι πέντε μήνες είναι μεγάλο χρονικό διάστημα για να περιμένουμε τη δημοσίευση πρακτικών. Η άποψη που εκφράζω τώρα δεν έχει σε καμία περίπτωση να κάνει με τη γνώμη μου για τον ίδιο τον Επίτροπο, αλλά ελπίζω ότι θα συμφωνήσει και αυτός μαζί μου ότι η επιστήμη πρέπει να στηρίζει τις αποφάσεις μας σχετικά με τον κίνδυνο και τον τρόπο διαχείρισής του. Στην περίπτωση αυτή, η επιστήμη ήταν εντελώς ακατάλληλη. Δεν επικυρώθηκε από την εξέταση των ομότιμων. Έτσι, όταν τα πράγματα κατέληξαν στην Επιστημονική Επιτροπή και ο πρόεδρος διατύπωσε την άποψή του, ήταν καίριας σημασίας το γεγονός ότι, κατά τη γνώμη του, όπως ο ίδιος είπε, δεν δικαιολογείται η απαγόρευση. Ωστόσο, η επακόλουθη απαγόρευση, όσον αφορά άλλους τύπους φθαλικών ενώσεων, δεν σχετίζεται επουδενί με τα παιδικά παιχνίδια ή τους δακτύλιους που δαγκώνουν τα μωρά που βγάζουν δόντια. Το όλο θέμα έβλαψε την αξιοπιστία της αρχής πρόληψης. Η αρχή αυτή ισχύει μόνο αν οι αποφάσεις είναι επιστημονικά άμεμπτες. Δεν επρόκειτο για ευχάριστη εμπειρία και ελπίζω ότι και η Επιτροπή θα συμφωνήσει ότι, τόσο η ίδια όσο και το Κοινοβούλιο, μπορούν να διδαχθούν πολλά από την εμπειρία αυτή.

  Byrne, Επιτροπή. – Συμφωνώ πλήρως με το αξιότιμο μέλος, όταν λέει ότι η επιστήμη οφείλει να στηρίξει τις αποφάσεις μας και αυτό συνέβη στην περίπτωση αυτή. Η σχετική επιτροπή συνέταξε την έκθεσή της, όπως είναι υποχρεωμένη στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς της η οποία, φυσικά, είναι η εκτίμηση του κινδύνου. Οι πληροφορίες αυτές διαβιβάστηκαν στην Επιτροπή, δεδομένου ότι αυτή είναι ένα από τα αρμόδια όργανα της ΕΕ για τη διαχείριση των κινδύνων. Η Επιτροπή, με βάση τη γνώμη που διατυπώνεται στα έγγραφα τα οποία απεστάλησαν από τη σχετική επιτροπή, σχημάτισε την άποψη ότι οι φθαλικές ενώσεις ή τα παιχνίδια που έχουν σχεδιασθεί για να τοποθετούνται στο στόμα προκαλούσαν άμεσο και σοβαρό κίνδυνο για τα μωρά κάτω των τριών ετών.

Η Επιτροπή πραγματοποίησε μια σαφή αξιολόγηση του συγκεκριμένου θέματος. Υπέβαλα επείγουσες προτάσεις στην Επιτροπή, όπως δικαιούμαι άλλωστε δυνάμει της οδηγίας για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων, και οι συνάδελφοί μου συμφώνησαν ότι αυτή ήταν η κατάλληλη κίνηση υπό τις συνθήκες αυτές.

Ο συνάδελφός μου, ο Επίτροπος κ. Liikanen, υιοθέτησε μια πιο μακροπρόθεσμη προσέγγιση επί του όλου θέματος των φθαλικών ενώσεων και των επιμειγμάτων για αύξηση της πλαστικότητας σε παιχνίδια κλπ. Θα ήθελα να πω, για ακόμα μια φορά, ότι συμφωνώ πως η επιστήμη οφείλει να στηρίζει τις αποφάσεις μας και ότι κατά την άποψή μου αυτό έγινε στην εν λόγω περίπτωση.

  Πρόεδρος. – Δεδομένου ότι ο συντάκτης της απουσιάζει, η ερώτηση αριθ. 43 καθίσταται άκυρη.

Ερώτηση αριθ. 44 του κ. Ιωάννη Σουλαδάκη (Η-0688/00):

Θέμα: Υδάτινες ανάγκες στη Μέση Ανατολή

Οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες νερού στη Μέση Ανατολή αποτελούν κομβικό στοιχείο για την προοπτική συνεργασίας και συνεννόησης μεταξύ των λαών της περιοχής. Η Steering Cοmmittee της Πολυμερούς Ομάδας Εργασίας σε Θέματα Ύδατος (MWGMR) για την περιοχή, μετά από διακοπή τριών χρόνων, επανέλαβε τις εργασίες της το 1999 και κατήρτισε συγκεκριμένα προγράμματα εξοικονόμησης και εκμετάλλευσης υδάτινων πόρων στη Μέση Ανατολή, χρηματοδοτούμενα και από την ΕΕ. Πρόσφατα στη συνάντηση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ συζητήθηκε και το θέμα των υδάτων της Μέσης Ανατολής και από πλευράς Ισραήλ αναφέρθηκε η περαιτέρω χρηματοδότηση σχετικών προγραμμάτων.

Ποια πολιτική σκοπεύει να ακολουθήσει η Επιτροπή επί του θέματος, προκειμένου να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ των λαών της περιοχής και να αποφευχθούν οι συγκρούσεις με αφορμή τις υδάτινες ανάγκες;

  Byrne, Επιτροπή. – Το νερό πρόκειται να αποτελέσει ένα από κρίσιμα ζητήματα της Μέσης Ανατολής κατά τις επόμενες δεκαετίες. Η διαθεσιμότητα σε νερό της περιοχής είναι η χαμηλότερη κατά κεφαλήν σε ολόκληρο τον κόσμο και μειώνεται με σταθερούς ρυθμούς. Το νερό αποτελεί, πραγματικά ένα από τα καίρια ζητήματα της ειρηνευτικής διαδικασίας της Μέσης Ανατολής, όχι μόνο όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων αλλά και μεταξύ του Ισραήλ και της Συρίας. Η πολιτική της Επιτροπής επικεντρώνεται στην πολυδιάστατη υφή του ζητήματος που σχετίζεται με το νερό στη Μέση Ανατολή, την ασφάλεια, καθώς και την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική διάσταση.

Για τη διαρκή ειρήνη στην περιοχή είναι απαραίτητες ακριβείς και πλήρεις συμφωνίες, όσον αφορά το νερό, μεταξύ του Ισραήλ και των γειτονικών του χωρών, οι οποίες θα στηρίζονται στην αποτελεσματική συνεργασία στην περιοχή. Η Επιτροπή είναι ενεργός συμμέτοχος και ο βασικός χορηγός βοήθειας στην πολυμερή ομάδα της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή για τα ύδατα. Πιο συγκεκριμένα, έχουμε συνεισφέρει ακόμα 4 εκατομμύρια ευρώ το 1999, για τη δημιουργία των τραπεζών δεδομένων περιφερειακών υδάτων. Επιπλέον, προωθήσαμε την ιδέα μιας περιφερειακής δομής συνεργασίας. H task force του Συμβουλίου για τα ύδατα της Μέσης Ανατολής συναντήθηκε με τους αρμόδιους για θέματα νερού του Ισραήλ, της Ιορδανίας και της Παλαιστίνης και συντονίζει ενεργά την πολιτική της ΕΕ στον τομέα των υδάτων.

Η πολιτική της Επιτροπής στοχεύει να βοηθήσει την περιοχή στην επίτευξη αειφόρου διαχείρισης των σπάνιων υδάτινων πόρων, συνδράμοντας επίσης στη διερεύνηση νέων πόρων. Στις μέρες μας, η διαχείριση των υδάτων και η κατανάλωση στη Μέση Ανατολή δεν μπορούν να διατηρηθούν ως έχουν. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι, στη γενικότερη περιοχή της Μεσογείου, η γεωργία απορροφά περισσότερο από τα δύο τρίτα του ΑΕγχΠ και του εργατικού δυναμικού. Η διαφορά αυτή είναι ακόμα εντονότερη στη Μέση Ανατολή. Συνεπώς, η βοήθεια για μεταρρύθμιση των πολιτικών εγχώριων υδάτων στις χώρες της Μέσης Ανατολής αποτελεί προτεραιότητα. Πράγματι, κατά την ευρωμεσογειακή σύσκεψη των υπουργών Εξωτερικών, το 1999 στη Στουτγάρδη, αποφασίστηκε να τεθεί το νερό ως προτεραιότητα της εταιρικής σχέσης. Ως πρώτο αποτέλεσμα, το πρόγραμμα δράσης των 40 εκατομμυρίων ευρώ που υιοθετήθηκε από την ευρωμεσογειακή διάσκεψη υπουργών για τη διαχείριση των εγχώριων υδάτων, τον Οκτώβριο του 1999 στο Τορίνο, θα παρείχε μια περαιτέρω ευκαιρία για συνεργασία στον τομέα αυτόν. Σύντομα θα δημοσιευθεί πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων.

  Σουλαδάκης (PSE). - Ευχαριστώ τον κ. Επίτροπο για την απάντησή του. Η ερώτησή μου, πέραν της επισήμανσης της σοβαρότητας του προβλήματος και της επιρροής του στην ειρηνευτική διαδικασία της Μέσης Ανατολής, είχε και ως στόχο την θεώρηση ως σοβαρού πολιτικού προβλήματος την έλλειψη υδάτινων πόρων. Οι πάντες μιλάνε για τις επικείμενες κρίσεις για το νερό. Κάτι πρέπει να γίνει. Ερωτώ τον Επίτροπο ποιές πρωτοβουλίες θα αναληφθούν για να προκύψουν κανόνες διεθνούς δικαίου στη διαχείριση των υδάτινων πόρων, ώστε να εξαλειφθούν οι όποιες εστίες τοπικού ή περιφερειακού πολιτικού ανταγωνισμού, προάγγελοι κρίσεων και ενός ιδιότυπου ιμπεριαλισμού. Η ίδια η απάντηση που αναφέρεται στο θέμα Ισραήλ - Συρίας οδηγεί λίγο πιο πέρα, στον Τίγρη και τον Ευφράτη, στην Τουρκία, τη Συρία και αλλού. Πιστεύω ότι πρέπει να καθιερωθούν κανόνες διεθνούς δικαίου για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, που να περιέχουν σαφείς όρους για όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες από τις οποίες περνάνε ποτάμια που διασχίζουν περισσότερες από μία χώρα. Το ίδιο πρέπει να ισχύσει και για τις λίμνες που περιβάλλονται από περισσότερες της μίας χώρες.

  Byrne, Επιτροπή. – Η Επιτροπή ενισχύει τα αποφασιστικής σημασίας έργα για το νερό της Παλαιστινιακής Αρχής και της Ιορδανίας, μέσω του προγράμματος MEDA. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η στήριξη, εκ μέρους της Κοινότητας, με 5 εκατομμύρια ευρώ, με τη μορφή επιδότησης, της διαχείρισης του προγράμματος βελτίωσης του τομέα υδάτων στην ευρύτερη περιφέρεια του Aμμάν, και με ένα δάνειο ουσιαστικής σημασίας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Πέραν της ενίσχυσης που παρέχουμε στην πολυμερή ομάδα εργασίας για τα ύδατα, μπορώ να αναφέρω το ευρωμεσογειακό τριετές πρόγραμμα συστήματος πληροφόρησης για τα ύδατα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεισέφερε σε αυτό με 1,2 εκατομμύρια ευρώ για την εκτέλεσή του. Η ευρωμεσογειακή διάσκεψη σχετικά με τη διαχείριση των υδάτων, στις 25 και 26 Νοεμβρίου 1996 στη Μασσαλία, διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της γαλλικής κυβέρνησης, με την υποστήριξη της πόλης της Μασσαλίας. Ο Διεθνής Οργανισμός Υδάτων ανέλαβε καθήκοντα γραμματείας. Έτσι η Επιτροπή έχει ήδη συμμετάσχει εδώ και λίγο καιρό και εξακολουθεί να συμμετέχει στο πρόγραμμα αυτό.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 45 του κ. Mikko Pesälä (Η-0689/00):

Θέμα: Μεταφορά ζώων

Το έτος 2000 συνεχίζουν να μεταδίδονται στα κράτη μέλη τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ που δείχνουν σαφώς ότι στο έδαφος της ΕΕ μεταφέρονται ζώα κατά τρόπο που παραβιάζει τις διατάξεις της οδηγίας περί μεταφοράς ζώων και με περιφρόνηση όλων των ηθικών αρχών.

Πώς προτίθεται η Επιτροπή να διασφαλίσει πως οι αρχές των κρατών μελών θα ελέγχουν τα φορτία ζώων και θα επιβλέπουν τις οδούς μεταφοράς μεταξύ των κρατών μελών;

Πότε θα προωθήσει η Επιτροπή τις αναθεωρημένες προτάσεις οδηγιών για τη ρύθμιση της μεταφοράς ζώντων ζώων;

Ποια είναι η άποψη της Επιτροπής όσον αφορά το γεγονός ότι, στις χώρες εκείνες όπου η μεταφορά γίνεται κατά τρόπο ορθό το κόστος είναι υψηλότερο από ό,τι εκεί όπου οι σχετικές διατάξεις παραβιάζονται κατα επανάληψη, παρά το γεγονός ότι στην ΕΕ υπάρχει ενιαία αγορά τροφίμων;

Ποια μέτρα λαμβάνει η Επιτροπή για τη διακοπή των μεταφορών σε μεγάλες αποστάσεις, κατά γενικό κανόνα, και την αντικατάστασή τους από μεταφορές κατεψυγμένων και κατεργασμένων προϊόντων;

Δεύτερο μέρος

Ερωτήσεις προς τον κ. Vitorino

  Byrne, Επιτροπή. – Συμφωνώ ότι προκαλεί ανησυχίες το γεγονός ότι οι κανόνες για τη μεταφορά των ζώων δεν έχουν επαρκώς αστυνομευθεί σε ορισμένα σημεία. Εφόσον τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για την καθημερινή αστυνόμευση της κοινοτικής νομοθεσίας, το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων της Γενικής μου Διεύθυνσης αναλαμβάνει ειδικές αποστολές ελέγχου και επιθεώρησης, για να πιστοποιήσει ότι τα κράτη μέλη εφαρμόζουν την κοινοτική νομοθεσία με τρόπο αποτελεσματικό και ενιαίο. Οι έλεγχοι αυτοί έφεραν στο φως ορισμένες ελλείψεις όσον αφορά τη συμμόρφωση ορισμένων κρατών μελών με την κοινοτική νομοθεσία. Ως αποτέλεσμα, κινήθηκαν διαδικασίες παράβασης, βασιζόμενες στο άρθρο 226 της Συνθήκης, έναντι ορισμένων κρατών μελών ενώ άλλες περιπτώσεις βρίσκονται υπό εκτίμηση.

Θα παρουσιάσω εν συντομία μια έκθεση προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όσον αφορά την εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου στα κράτη μέλη, για την προστασία των ζώων κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου του έτους που διανύουμε. Η έκθεση θα δείξει ότι σήμερα τα κράτη μέλη